Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

331쪽

scendum, & deinde per septem aut of Odies, aut ultra medicina rursus adhibenda , lut secunde hebdomadis postremum tertiae prima saltem medietas efficace praesidio muniat tr. Dicta haec certis tantum temporum inter vallis interpolata, & hebdomadibus istis pa-roxysticis respondens methodus Omnino praeferenda est illorum corticem continuandi modo. qui nimirum hoc remedium inde a fuga. ta febre sine exceptione per aliquot adhuc in sequentes dies, hebdomadas, menses nullo statuto . ad sebris temporumque reversiones minantium proportionem termino, aegris propinant; sic enim nauseam sine fructu creant, ct remedium delicatiori stomacho grave tΗndem redditur; interdum, uti ab amaris diu nimis usurp tis fieri solet, appetitus nimius excitatur, unde fucile in diaeta delingiuit con valescens; retardatur insuper, & suo ordine turbatur temporarius ille materiae recidivae Orgasmus, unde illae ipsae reversiones inordi. natae oboriuntur, Vel & materia immatura,

retardato ultra modum natUralem Orgasmo,' impersecte repres , aliam in corpore induit formam, & morbi metaschematismum, Variasque aegritudines producit. Medicatio ergo continua, etsi diutissime usurpata, &inordinata quaevis, etsi copiosissimo adhibito

332쪽

3as remedio, reversionem certo non prohibet, dum illa methodus spem plene & constantis lanitatis vix ae ne vix quidem fallit. U

Circa usum corticis sequentia adhuc nO, tanda sunt: I) Corticem vacuo ventriculo ingeri de ibere, nec nimis cito superingerenda alimenta esse. Cortex enim, utpote dissiculter subigendui, diu in ventriculo moratur, & raro intra bilioritam viribus ventriculi stibigitur. Hinc antequam binae saltem horae ab assumpto medicamento elapta sint, nemo facile quidquam medicamentorum assiimat, aut aliman.

torum.

α) Duabus saltem ante paroXysmum limris ultima dosis accipiatur, ut febris aegrum Occupet ventriculo jam vacuo; id quoque circa alimenta observandum est, ut intra tres quatuorve ante parOxysmum horas. aeger nil assumat; paroxysmus nondum peracta coctiο- ne sisperveniens, gravius affligit, & assum p. torum vomitum non raro secit, febrisque ipsa hac ratione pertinacior fit. 3) uaeritur, quid circa diaetam sit obis servandum, eo tempore, quo quis cortice utitur δ Sunt, qui victu aquoso, tenui, ex

333쪽

carni aegros torqueant, eo ipso tempore, quo cortice peruviano labefactatum corpus restaurare satagunt. Quemadmodum autem lauta, & ventriculum gravans diaeta vim corticis anti febrilem & roborantem enervsti, itae contrario diaeta tenuis, emacians, non nutriens summopere nocet, & essicit, ut corteκ ad roborandum corpus insuffieiens & inesti. cax sit. 4) Contingit, ut cortex alvum subinde moveat, purgantis ad instar. At quamdiu corteX Vim purgantem exserit, tamdiu febrim non tollit. Hoc in casu plura tentari debent, ne alvus a cortice fluida reddatur. Nam fit subinde, ut cortex in grassum minusque subtilem pulverem contritus ventriculum deli. catiorem offendat, & vi sua mechanica ipsum, uti & intestina stimulet, unde diarrbaea 33Aleitur. Hoc in casu praestat, praescribere corticem peruvianum subtilissime pulverita. tum , vel corticem peruvianum aliolifatum ,

ut loquuntur, qui facilius subigitur. 6Luod

si vel hac adhibita cautela corteX alvum moveret, dosis corticis in duas, tresve dividi deheret, ut Omni media hora pars sumatur, ita offendens medicamentum ventriculus facilius feret; sunt, qui juncto aliquo aroma, te grato eundem facillime serunt. Si morbi

334쪽

indoles patiatur, posset drachma A Theriace Andromachi cum dosi corticis jungi.

Reliquas nunc formas corticem exhibendi recensebimus, ad quas subinde vel inviti 'debemus confugere, etsi iis formis, ad alias licet aegritudines, ubi massam humorum vi corticis tarde solummodo & successive im. huere volumus, ubi lenissime a sensim roborare volumus, perutilibus, in hac febrim lassiainandi necessitate, nullo modo fidendum

sit. Sunt hae formae . Ib Decinium aquosum inter Varias eoruticis praeparationes usitatissimum est. paratur

ita, ut e. g. uncia una corticis cum aquae Iibris duabus ad remanentiam partis dimidiae coquatur, ac dein coletur, cujus cochlearia duo vel tria repetitis pro re nata viuibusvgro exhibemur. Tale quidem decoctum, si rite, & empyreuma probe cavendo praeparatur , essicaX omnino est, multosque aegros tum febribus, tum aliis morbis affectos eo sanatos fuisse non dubitamus. Eundem , quem corticis pulvis, saporem habet adstringentem, amarum I cum solutione vitrioli mixtum nigrum sistit colorem; pulvis a decoctione residuus pallescit, nee spiritnm vini rectisteatissimum amplius tingit ; ex quibus patet, non solum gumm0sas, sed etiam resi

335쪽

3as nosas partes in decocto contineri. Gratius equidem redditur decoctum, ii non prius cslatur, quam refrixerit, suadento Hoenio Uinum tunc vetus rhenanum & colore & limpiditate aemulatur. Observandum vero, ubi refrigeratur decoctum ante colaturam, restinosas Partes a caeteris separatas praecipitari, & incolatorio remanere , hinc tale decoetum viribus longe debilius esse.

3 si cui infusum vinosum magis plaeet. tune Syrinfami methodo eorticis perlaviani unc. ij. in vini rhenani libris ij per vigintiquatuor horas macerari possitiat. Liquor hie Per manicam Hippocratis saepiuscule trajectus colore limpidus adeo non ossicit, ut vel delicatulorum palato arrideat, in Ddenhamaa. q) Infusum aquosum. Cum vero decoctiones, α ex his praeparata extracta viribus debiliores, spirituosae vero praeparationes non quibusvis in morbis seenre adhiberi possint:

tentarunt, an non menstruis aquosis sine vi ignis corticis vires, e dem quantitate. me-Ii usque servata partium proportione & combinatione extrahi possent. Frigidam itaque aquam adhibuere, quae lentiva ct mitius quam

336쪽

33o fervida , gummosas primum & dein harum

ope simul & resinosas solveret, retinens sit. mul partes volatiles , quae fervida dissipantur; praesertim cum observassent, in genure plantas amaras plures partes aquae frigida:

commnnicare, quam servidas. ostenderunt ergo experimenta, talis in.

seisi eorticis frigidi & de costi aequalem mensuram, eandem gravit tem specificam habe.

re, eademque phaenomena ad mixtionem cum solutione vitrioli in utroque apparere, aequa Iem ideo quantitatem materiae ex cortice solutae continere; eo saltem discrimine, quod

in infuso frigido, quippe pellucido. partes illae perfectius solntae sint, quam in decocto

turbido; per repetitas infusiones corticis cum frigida fere omnes partes activas extrahi, non minus quam per decoctiones; & cvaporatione istarum infusionum simile extractum obtineri, tertiam quartamve partem ponderis corticis exhibiti aequans, praeferendum eX- tracto vulgari, cum genuino corticis ' sa. pore & odore praeditum sit. Brevi autem temporis spatio talis extractio frigida sufficientis efficauiae olitinetur; istis enim saturata fit in. fusio, uncia una corticis groso modo pulveri sati cum aquae libra una per 24 horas insu. fa detineatur; neque neeessario tantum tem-

337쪽

33 Iporis requiritur ; insusum enim, quod per

unicam tantum horam super corticem stetit, eadem tum quoad calorem, tum quoad gravitatem specificam , & mixtionem cum solutione vitrioli dedit phoenomena; & duplex corticis quantitas sub frequenti agitatione post tria minuta aeque sorte infusum praebuit, quam simplex post plures horas. Tales infusiones frigidae, in aegris febribus intermittentibus, &aliis morbis vexatis tentatae, non minorem VimeXercebant, quam caetera eorticis praeparata; & licet debilius omnino agere vita sunt, quam cortex in substantia, is tamen defectus majore dosi, unciarum nimirum duarum vel trium facile compensari poterit a

s) Extractum cortieis peruviani, equi dem longe minus, quam vel pulvis, vel deco. e tum saporis ingrati possidet, sed virtute sua utrisque multo est inserius; praeterea ob ea. rum pretium, non nisi opulentis potest praeseribi. O Methodus corticem peruvianum inelysmate aegris administrandi sequens est. Uidelicet 1 intestina uno alterove clysmate eκ melle cum sale gemmae, vel simili prius eluantur, quam cortex injiciatur; ne taces ibidem

338쪽

dem haerentes obstent, quo minus hoc reti. neri & resorberi queat. Dosis corticis in enemate sat tripla, quam quae Ore sumenda ret, imprimis si haec enemata non debito tempore ab aegris retineantur. 3 uantitas enematis ne excedat pondus une. V. aut VI. in ad. ultis, vel unc. I - ij in junioribus , ne mole sua alvum sollicitent. 4 Opium adda

tur, si retineri ob naturalem irritabilitatem , vel diarrhaeam praesentem nequeant, g. pro adultis paretur clysma e eorticis peruviani uncia I in aquae s. q. eum theriacae 3 β , vel

syr. Diacod. 8 Si tamen eodem die clysma reiterare oportet , opii dosis est min tenda, ne stupor sequatur. Epithemata . Esseaciam corticis perii. viani in fomento vel cataplasmate ad regionem ventriculi admoto, in se ipso expertus est Rosenstein a) qui anno ipso incidit inge. niis febris, quod semitertiana audit, habens

accessionein primo die unam , altera duas. Cum vero haud ita multo ante e mali moris febre dyssenteria decubuerit, adeo corticem pe-ruvianum est aversatus, ct adeo exhaustus ac debilis fuit, nihil ut assumere potuerit. Idcirco die tertio mane jussit pulverem corti. ticis peruviani ad iane. VI. in pultem coctum, in linteo Iaxo moderate calidum ventriculo

339쪽

apponi, & quoties restigerari coepit, rursus celefieri. Febris desiit, Continuatoque per septem dies remedio h icce, vires ae sanitatem post breve satis tempus recuperavit auto Hannes bin eundem iiMitatus, quater in insa tibus speratum essectum obtinuit.

At saepe cortex peruvianus ad abigendas febres intermittentes haud sufficit, sed aliorum remediorum consortio Opus est, ut spe. rato effectu potiamur. Universim tot dantur corticis connubia , quod in curandis febribus intermittentibus observantur coinduata. Horum praecipua breviter recensebimus. ab Meaae cortici exiguam rhabarbari do- sin junXit, eo scopo, ut alvus non quidem diarrhastica evaderet, attamen libera, aperta,& duas tresve per diem dejectiones saceret. Haec methodus, utut a quibusdam eXplosa, eximia tamen est in iis febribus, quae a crudo apparatu primarum Viarum ortae erant, &emetico ad initium indiguere. Raro enim emeticum morbi fomitem eX integro eliminat; rastitat aliquid. Hinc rheum.alvum lenissime ducens optime sociatur cortici. Ita enim

siet, ne quid materiai labrilis resideat, unisi aut

340쪽

aut obstructiones viscerum abdominalium , aut relapsus oriri possent. Credo ictericum illum , aut χλωρον colorem, quem post intermittentes, praecipue autumnales conspicimus, quive aliquibus per omnem omnino Vitam manet, ab his biliosis reliquiis oriri , humores reliquos cutemque tingentibus; id quod hae methodo feliciter praecavemus ; obtinemus etenim , ne tanta in febrium relapsus proeli vitas sit, restitantem febrilem fomitem continuo leniter evaeustndo.

αγ Alii salibus mediis corticem non in. epte iungunt, ibi scilicet, ubi viscerum obiastructiones adsunt; febris equidem cortice jugulatur , at febris effectus & sequelae non semper sanat cortex. Hinc solventig salina pulchre junguntur.3ὶ Celebrata magis methodus est illorum, qui cortici jungunt salem ammoniacum c atra quartanas pertinaces. Decoctum avente cum cortice peruViano & sale ammoniaco, ita, ut corticis peruviani uncia I, & salis ammoniaci drachinae ij vel iij in decocti ave. nae s. q. quotidie sumerentur , in disseillimia intermittentibus optime profuisse testatur Brota lesb io, ubi cortex aliis modis datus quando. que non suffecerat. Pringo b J quoque salem ammoniacum primis dosibus addere con. tuea