장음표시 사용
21쪽
Nominatiuo hic,& haec Breuis, & hoc breue. Genitivo Breuis. a Datiuo Breui Si adiectivum nomen duas habueris Accusativo Breue, & breue. Drmas , prior erit generis commaus, Vocati- Λ Breuis,&breue. DIIerior nentri.
Ablativo a Breui. mero Plurali.
Nominatiuo BreMes,et breuia Breuium Breui bus, Breues,&breuia Genitivo Datiuo Rccusativo
Vocativo is Ablativo IN nulla ἡ proximis etiam buc Demctansiri hic, o hae alacris, O hoς alacrer etiemnocelebre :salubris. ct Ialubre. Eodem modo declinatur breuior, o Breues,& breuia. breuis s, et alia eiusAmformώco a Breuibus. rativa, quae pene Iunt lamita. Felix, men Adiectivum,Declinationis tertia generis omnis, numeri singularis,sic declinabitur. Nominatiuo hic, & hqc, &hoc Felix.
Genitivo Datiuo Accusativo Vocirituo a
ablatius, Felicis. Felici. Felicem, & felix
SI mem Adiectiuum unam tantum habuerit formam erit omns generis.
22쪽
χ umero Plurasi. ceterire, O exertitarior: Ita tamen Ῥt cum aliquo Substantino conivnpam Nominatiuo Felices,& Felicia. turi Genitivo Felicium. IPoeta Bonus, melior, optimus. Datiuo Felicibus. Scurnia 3Maia ,ste sipupinus. Accusativo Felices,& Felicia. Di tra Paruus, mistar, misimus. νVoca liuo is Felices, is Peli . Vir Magnus, maior, maximus. Ablativo .a Felicibus. Facilis, facilior,facillimus.
. . . Humili Himilior htimillimus:
similis semilior, selliin s.' Dismilis, d ilior, Disimillimus.
cum sextus easus nominum, quae literis, oe s. terminantur,m E, di Verius Flaccus auctorgrauissimus docet ere exeat: cum fge fitiuus mulII tudinis eorundem nominum raro ab oratorsbra imminuator; si quid m, DULgentium,elegantium,ingenitam, anos id ereris casu plenos, ninimnii natos, Diagentum,eleganism,is c. firme Uur nisin locum nominis, Prudens, substituimus, Felix ne imperitis errandi ansam daremus. Non negamus esse quaedam,crorum ablatiuus etiam I, liter a flutatur, cui modisunt, Ingens,
recens,vehemens; de quibus, atque participijs,qua eiusdem funt positionis fussuo loco diximus. Hinc enim tantum nobis admonendus suis lictor, de hac exemplorum permutatione. Felix in primis placuit,quod eo Diomedes, O Donatus VsDerint.
nomala,quod ad rem attinet,dicuntur qua a similium decimatione,aliqua ex parte, flexerunt,ut Domus, exempli causa, quamvis sit quarta declinationis, simile his nominibus Manus, ibus,tamen ab eorum declinatione deflexit,cum aliqua ex parte nomina Iecundi ordinis imitetur. Item daridus, ora mk,ambae ambo ita quidem cum adie is primuo secundi Ordinis consentiunt, ut ab eis etiam discrepent. Verainde anal ya,O anomalia suo loco, Deo iuuante et nitri diumns. amminativo. haec Domus. Genitivo Domi, vel Domus. Datiuo Domui, Accitia tuo Domum, Vocativo is Domus,
latiuo mino. Quae uoces locum,quae oscium,qus τtrunq; significent, procedente rempore risoci Derisquare nihil aliud bie ab res, qua declinandi ratio exigatur . Harum domum, o has rimas reperies quidem sed rarius. . B 1 Plu-
23쪽
r vluraliter. Nominatiuo Genitivo Datiuo Accusativo Voratiuo Ablativo Domorum, vel mos, vel
o .d: ia. P trita Domus. Domum.
Pluraliter. Dua, ct Amboaec fandi casus generis ma- Nominatiuo Duo, duae, duo sculini potius ad Po Genitivo Duoru, duaru, duoru . ras, ad alios scri-Datiuo Duobus, duabus, duobus, plores pertinent. Cic. Accusativo Duos, uel duo, duas, duo. Appio libro 3. epi'. 4 Vocativo b Duo, duae, duo. Duos enim duaram sta- Ablativo 1 Duobus, duabus, duob. tum plurimi facio, ea εratione; Cn. Pompeium' Ambo eodem modo deci natur. flis tuae soceru, M
Pluraliter. Brutum generum tuum; sic enim habet libri comNominatiuo Ambo, ambae,ambo. reii. , no et duo. Vt Genitivo Amborum,amborum,ambor dam legit' Datiuo Ambobus ambabus, ambobus. Plus . quοJ n'mero Accusativo Ambos, ut ambo,ambas, ambo.Iiugulari neutrum est, Vocativo . b Ambo,ambae,anabo. plurali, vero hi, o b
Ablativo ab Ambob', ambabus, Mnbob plures , ct baec prura, anomalum quidem ess genere, sed non declination quare huc minime Dcctat. . t.
PROnomina LIIribuit M.Varro in Finita ct infinita illa Prono v a, haec Trouocabula appellat: νtraque Articulos. Infinita,et Trouocabula νο cat,q od ponantur pro vocabulis,qua Infinita sunt. Finita vero, ct Prono mina,quod pronominebus ponantur, qha Finita sunt. Articulos autem, q*ia sint veluti quidum nos, articuli orationis nam noMen. σ.-bam mebra sunt praeeipua,ex quiibus corpus orationis constat Dicam apertius. qua rcce tiara nomina appellativasiue comunia vocant,eade Varro Vocabula appetui, qua illi propita,hic Nymina.Idem Vocabula, Infinitar Nomina. Finita dicit. udiamus ipsum Varronem quem Fabius lib. i o. Romanorm erua tissimu,aclingua Latine peritissima appellat de is misi. I .sequitur,inq is 1 de N D
24쪽
deNomnibus, qus disserunt a vocabulis, ideo,quod setfinita re significentres proprias,νt Paris, Helena :cu vocabula sint infinita,ac res,comunes designent,ut vir,mulier. Ide m eodem,Quare quid ad uniuersam verbora natura
artinet, hye attigisse modo fatis est:quod ad partes singulas orationis,deinceps dicam:cuius quoniam sunt diuisiones plures nunc poma potissimum,in que fiaditur oratioseruanda,ut natura in quatuor partes am,qua habet castisωι teram,quae habet tempora:s tertiam quae babet neutrum:o quarta,in quam utrumquessianc vocant quida Appellandi, Dicendi,Adminiculandi, Iungendi. pellandi dicitur,ut homo, VestoriDictat,ut scribris ligo. Iungessi ν atq Adminiculassi,ut docte,et comode.Appellassi partes sunt quatuor queis dicta a qu busta Prouocabula, quae sunt ut Quis, Eua Vocabula, ut
Futum,gladiar. omina,vt Romulus , emus.Pronomina,vt hic,bsc. Duo messia dicatur Nomina: rima ετ extrema Atticus. Vides quemadmodum prima et extrema,hoc est, Prouocabula, ct Pronomina appellat ArticulospIllud etiam obiter notabis, duo media destiVoeabula, ct Nomina appellari, 2 mina.Itaque men bic complectitur, propria, ct appellativa. Au Hamus caetera,quae seqWintur, Prima genus est infinita, fecunda xt infinita, tertiis vim tum quartu finitum.Primugenus bori est, Prouocabula appe tit infinitum: fecunda Heli vocabula, ut infinitum: tertia ut finithides V mina.quarta finitu hoc est pronomina. Idem in 3 .postquam de articulis egit, haec adiungit, Illud habet quod partis sunt finita,ut hic,o haec,Tartim impnita ut quis, qua Et in eodem. Vt in articulis sis partes sunt finita inmni sic in vocabulis duae. Vocabulum,ct Nymen,non enim idem oppidum,et Roma,cum oppidum sit vocabulum; Roma, Nomen Cum dixit, In uocabulistas, Vocabula propria, appellativa comprestat,ut supra Nome. Itaq; Vocabula et Fome interim apud Varronem iis eade re dicuntur. Gua gramaticus in primis nobilis,qui etiam Gellium,O Suetonium aetate antecessit, tertia genus addidi inus qua finitu . Itaq; pronomina distribuit in Finita, est infinita,et minua in ita quε postea Diomedes,Donatis eruius secuti sunt. Finita sunt,inquit, Diomedes, qus notant certum numerum, ge flum dirigunt ad certam personam,ut Ego. Infinita,qus certam non recipiunt personam,vi Ruis, q's, quod, Minus quam finita sunt,qus certis, o incertis N Ionis aptari p sunt, ut Irae, Ego Tu, Ille . appellant caeteri finita, Probus pronomina personalia. quod idem est. Sergio non probatur Probi diuisio; ait enim pronomina omnia aut esse ita,aut infinita, Donatumq; melius in priore libello in bas duas partes diuisi', quod quidem Donatus initio dicit ed in
pron m b. declinandis etiam minus quam finita vocat. Se ne nimium sim grammaticra qui plura volet, ipsos adeat,quos citaui. Unum superest neceβsario explicandum, ouocabula etiam pro Votmmb.hoc est, pro mira
mi τι his, V quod etiam pro proprijs nominibu licet consust, posse po
25쪽
ni Cicad Atticum lib. 3. Volo exquiras. quam diligenti opoteris, num quem accusent, num cui succonstat Erid dico, num cui3 ntim Pompeio.Viaces ut prouocabulum, cui, interprete eodem Cicerone, ponatur pro nomme PompeiosQuida recentiores prouocabula appellant qusuis pronomina. Quo ad numerum pronomink attinet, alij,ut supra diaimus,mum oe viginti ali' plura,alii pauciora posuerunt. nos, qua pleriq; omnes admittui, ex tam mestis selegimu4:quibra nemo veterum, quos quirim fideris,certas declinationum formas attribuit, praeter oum Prisianum, qui ea in quatuor famodifiribuit. Sed cur certi eis ascribantur ordines, cum sim uti singulis tonstent vocabulis 3 Deinde cum ultima litera, vel fyllaba genit iri assina formas ab aliis separet, qua ratione tria primitiua mei, tui sui a derivativis separabimusὶ PoΩremo,cum haec declinationum cinctio nullam asserat pueris utilitatem , non video cur multisadine praeceptorum mi obruendi. Euare morexererum simpliciter ea declinabimus, nulla facta ordinam mentione.
Ego pronomen persolue pri- Tu, pronomen personae si me, numeri singularis, sic: . cundae, numeri singula-:deesinabitur. ' ἰ i. v. Iis, sic declinabitur. . . Nomin. Ego. Nomina. Tu. Interrogandi casus Genit Mei. Genitivo Tui . mis, o tis conseulto inii Datiuo Mihi, vel mi Datiuo Tibi. simus, quorum neque Accusata Me. Accusativo Te. Grammaticorum proce- Ablat Me , Vocat. b Tu. res Probus Diome- . Ablati 1 Te. des xllam mentionem se. 'Pluraliteri Tluraliter. cerunt Nominatiuo Nosa Nomina. VOS.
Nostrum, vel nostri. Genita Nobis. Dativo. Nos. Accusa a Nobisc Vocat. Ablaria Vestrum, vel vestri Vobis.
Accusativos Sui,pronomen personae tertiς, numeri utriusque,sic declinabitur Sui. Haec tria docent ueteres esse omnis gen Sibi. ris, quod eum omnibus generibus iungantur Se. Ego uir foemina, mancipiam hoc feci, quo Abi, pacto
26쪽
generis,cum iisdem adiungatur quidἴ Vir animal foemina animal, macipium axi muliae fecit,Videntur bsc potiussubflantinorum naturam redolere . Pronomina Hic, iste,ille,ipse, is, idem, quς aliqua ex parte pii mam , & secundam nominum adiectivoruni declin tionem imitantur, sic declinantur. ii Nominativo Hic, haec, hoc Plurali. Genitivo Huius. Nominatiuo Illi, illae, illa. Datiuo Huic. Genitivo Illoru, illaru, illo Accusativo Huc, hanc, hoc. Datiuo Illis, rum. Ablativo ab Hoc,hac, hoc. Accusativo Illos, illas, illa.. Numero plurali. Ablativo ab illis. Nominativo Hi,har,haec. Numeramgulari Genitivo Horu,ham,horu Nominativo. Ipse,ipsa, ipsum. Dativo His. Genitino Ipsius.
Accusativo Hos, has, haec. Datiuo . Ipsi. l ......
Ablativo ab His. Accusativo Ipsu, ipsam, ipsu Numero singulari. Ablativo Ipso,ipsa, ipso. Nominatiuo Iste,ista,istud. Plurali. Genitivo Istius, ': Nominatiuo Ipsi pse,psa. Datiuo Isti. Genitivo Ipsorii, ipsaru,ipΑccusativo Ilium,ista,istud. Datiuo Ipsis. serum. Ablativo ab isto,isti,isto. Accusativo ipsos, ipsas,ipsa..i 2.st, Plurali. V Ablativo Ipsis. Nominatiuo Isti,isbe,ula. l. umero singulari .
Ablativo. ab Istis. Numera singulari Nominatiuo ille, illa, illud. Genitivo Illius Datiuo Illi. Accusativo i Illum, illa, illud. Datiuo Ablativo ab illo,illa, illo. Accusativo
27쪽
Cur non dicitis Ipsud, ut Illud, DIIud P Quia apud Priscos ipsus psa,
ipsum,ut bonus,a,um, dicebatur:cε suetudo tamε Ipsus reiecit, I se νει reprobauit,vide Diomedem libro r. Eunde, eade idem. Et, ct eidem nominandi casus malit. Eode, eade, eode. tudini merito a Diomede,et Donato 24
Ablativo ab Eis, ves ijs. Numero singulari.
Nominatiuo Idem, eadem, ide. Eiusdem. Eidems Plurali. p termissi sunt,quos tame Priscia Nominati. Iidem, e de,eade, nus non omnino reiecit: quibus sicet Gen Eorude, earundo, eoru nde. νtare, cum apud bonos autores lege-Datiuo Eisdem, vel ijsde. G,id quod non factu assequeris. Iise Accusativo Eosd easde, eade. dem multo usitatius est,quam eisdem, Ablativo ab Eisdem, vel ijsde. etiam apud Ciceronem, de νtroque scribit idem in Oratoresc. In tepsis, isdem, probauit Emitus, at ei e erat verius,nec tamen eisdem eptatus :male sonabat ij dem, impetratum enaconsuetudine, ut peccare suarutatis causa liceret. Haec illa. Enestis cum diis est : In templis dilem maluit uti verbo imminuto νrim,quam pleno EUM, νel Iisdem;male sonabat eo loco Isdem ne tamen Cicero, ut dixi, fere non asiter loquitur,adeo νt Diomedes, o Donatus ei iam ob eam causam rideatur minime probasse. o
Meus,mea, meum: tuus, tua, tuum: suus. sua, suum, noster, nostra, inostrum : vester, vestra, vestrum declinantur, ut nomi. na adiectiva primae, secundae declinationis. Noma Geni. Dati. Accusa. Vocat.b
Meus, mea, meum. . Mei,meae,mei. Meo, meae, meo. Meum,meam, meum. Mi, mea, meum. Meo, mea, meo.
Vocativo is Ablativo ablei, meae,mea
Mess. Haec tria Vocativo carent.' ιTuus, tua, tuum, Veteres Mius Suus, Sua,suum, . dicebat, unde Vester, uestra, V vocatius o mi strum.
de Diomedi Noster, nostra, noMeom,mearum, meorum lib. 2. Carsis strum Meis. et Celsu apud Vocativo noster Meos, meas, mea. Prisc.lib. I a. nostra, vostrum. Nostraε
28쪽
Nostras, vestras, pronomina derivativa omnis genetis, declinantur. Vt nomina adiectiva tertiae declinationis. N.Hic, de haec. Sc hoc nostras. G. Nostratium. G. Nostratis. D. Nostratibus. .' LD. Nostrati. A. Nostrates,&nostratia Α. Nostratem,&nostras. V.b Nostrates,&nostratia. V.o Nostras A.a Nostratibus. Α. Vostrate, vel nostrati. Hic,&haec,&hoc vestras 3 Pluraliter. Vocativo caret. A.Nostrates,& nostratia.
Ninras, uestras, Arpinas, Cannas, Cassisas, Privernas. O multa assa eiusdem generis priscis illis temporibus plena fuerunt Nostratis, usratis, Arpinatis, ct cateria eodem modo. Cassius Hemina in 3. Annal.apud Prisciantim lib. 1 2. Hos sibros si quis nomatis sapiens. Cato in I .Orie. apud eundem lib. .Si quis mortuus est Arpinatis, eius haeredes sacra nonsequumtur. Idem in eodem, Sed lucus Capenatis.Neutrum desinebat hi e , t ut pia e et grammaticisnullum tamen, quod sciam,mnunt exemplum. Eruditius seculum maluit imminutis,quam plenis uti ita ut figura aena. omnia genera complecteretur.Cic.ad Att.lib. r6.veni ad pontem Tisettim in quo flexus est ad iter . plinas, Liu. s. ab Vrb. Cornelijs Faliscum bellum, Valerio ae Seruilio Capenas sorte euenit, D 8. Eodem amo Privernas bellum initumes.sextus casus se incide t. ic ro Cluent. . O L.Fabrisbfratris gemim ex municipio Aletrinate. Idem pro Vareno apud Prisc. Lib. 7.C. gmoarius Rufus fuit a municipio Fulgenatean eodem, In praefectura Fulginate.Liv.lib. 1.ab Vrb. In Capenate agro. Valeri Max. Ebro 6. Ex illa Muriatam humilli Arpimate. S
Prouocabulum, sue pronomen relativum Qui, quae, o quod, sic declinabitur.
Nominatiuo Qui, quae, quod, Genitivo Cuius, Datiuo Cui. Accusativo Quem, qua, quod Ablativo ab Quo,Vel si, qua,
Prouocabulum relativum qui quae, quod,separau us ab interrogatiuo quis, ne permissa, ct confusa declinatio pueris tenebras offunderet . Potuit quidem Latina singua relativis carere, nisi elegantia rationem habuisset, Quotus enim quisq; etiam ornate, o elegantis orationis horiis, fassidium Arret, si antecedentia vos cabula
29쪽
Genitivo Quoru,quvii, quoriti cubula,et nomina tertio quoi verba Datiuo . Queis .vel quibus. repeterenture In borum ituque lo- Accusativo Quos quas, quae. cum prouocabul et pronomina non Ablativo a Queis, vel quibus. necessitate exigente,sed elegantia re. - . N petitionum taedium horrente, atque. ' i reformidante,subnituta sunt. Quis pro uocabulum, siue pronomen interrogativum, ILsue infinitum, lic declinabitur. U
N. Quis, vel qui, q,qd,vel quid. rent. And. Quis hic loquitur λ modo G. Cuius infinitum.Vir. 3 .Eclog. 2 escis quis
D. Cui. teneros oculus mibi fascinat agnos. R. Quem, quam,quod, vel quid. R. a Quo,qua.quo, Vel quid. ' L -u i i
i arati. 1,' . Qui interdum pro stias poniturictio. pro Domo sua, Qui tantus fiat laborqN. Qui, quae, quae, quaesiimultas ' Idem p r Planc. N G. Quorum, quarum, quorum, que enim, qui illi nummi fuerint , nee D. Queis vel quibus . . t qua tribus, nec qui diuisor ostenderinA. Quos, lim,quae. Teren&Non iam qui erit rumor DA. a Queis vel quibus . put linquit, si id feceris 3 Idem And. Nescio qai senex modo venit. cia apud priscos etiam fuitgenitivus,unde quisquis Micui. Cicero pro Sex. RUc. Vereor enim cuicuimodi est Rosci ne ita hunc uidear seruare,ut tibi omiuino non pepercerim. Ide ad Att. lib. Tu uelim ad me omnia Pam dilig&fsime, cuicuimodi se scribas. st in extremo lib. 3 Tusc. Squidem me etiam conscripturum arbitror, ubi enim melius uti possumus hoc,cuicuimodi est, tio e pro cuius eum odi eII.Uide Prisc. i 3. Dativus melii parum latitur usitatus,cum interrogatiu8 aut infinite accipitur.
Distulimus in hunc locu premeabuia cuiquesqui Woptem ea quod a qui
busda inter nomina ab alijs,uero inter pronomina numeretur. Pron mε quis esse in nitis affirmat Probur,oiomedes, Donatus,Servius, ac ceteri veterer gramaticiVam prouocabulum ut paulo ante dia imus, Grinfinitum articesum appellauiit. Probur nousulam quis,uel qui, sed eti.rm quantus,tantus,qaabs, ratis,pronomina infinitae qualitatis nominatrias addidit Dioraedes cuius,quotm,totus:Donat in posteriore libello de octo partibvς adiugis CG
30쪽
n M'cuium quo tot Priscianua tamen, qui aetate Iustiniani Cesaris scr,
psit,au ti. 2: veteres grammaticos Graecos seu se deceptus,qui lae pxtauer η esse pronomina eorum' errores Latinosfuisse secutos:- vero Apollanii, mHer diam, im Neurtim errata correxerint,sententia accedere. Irim ii ii. Longa disputatione idem nititur confirmare, cuius di rationis haec ferὰ ea summa: Pronomina, pronominibus proprijs duntaxat poni , ut Cicero scribit dem recitat: at inis, non esse pronomen, cum accipiatur tum pro pro prio, tum pro appellatiuo, ut, diuis fecit f Virgilius poeta. cuius argumentum quanti sit non difficile est intelligere. Cur enon non dicam, Orata .ratio nes Icribita, idem eas recitatὸ Idem pro Oratore accipitur,o fas pro Oratiombus,qua nomina sum appellativa. G. I. p. Ita . viros fortes eosdem honos esse volumus. Idem ad Att.lib. 2. Venit mihi Gniam puer laus,is m, di luero abs te reddidit . I' Sed hae apertiora sunt, quam vi confirmatione egeant.Quare pronomina pro proprijs, ct appellativis accipiuntur ,sedβequentiva pro propriIGqua de causa d mmrone pronon a vocantur,quod nimirum pro nominibvr,boe est, pro Vsθμη ponantur. Quis, sero prouoca - bolum, quod stequentim pro vocabulis, hoe en appellativis accipiatar. Vb. de qua paulo ante de hac rescrip M. Donatus declinat, Quis, uti qui quae, vel quain plurali numero genere neutro, qua Nes qua Atem accusativo quae, vel qua .Potiua Diomedem sumus secuti,qui merito, Qua, praetermisi cum tantum in compositu non ilia reperiatur. Composita ex prouocabulo, Quis, cum prς cedit. Quisnam, quaenam, quodnam, vel quidnam, cuiusnam, cuinam.
spiam quςpiam,quodpiam,ves quidpiarn, cuiuspiatili piatii. Quisquam, quaequam, quodquam, vel quidquam, cuiusquam, cui
Quisque, quaeque, quodque,vel quidque, cuiusque, cuique. Quisquis, quidquid, cuiuscuius, cuicui, quemquem, quidquid, 1
PM. Quiqui, quorumquorum, quibusquibus quosquos, a quibus
Composita ex Quis cum sequitur. Aliquis,aliqua,aliquod,uel aliquid, alicuius, alicui. Ecquis,ecqua,uel ecquae, ecquod, uel ecquid, eccuius, ecces. Nequis, nequa, nequod, vel nequid, necuius necui. Siquis,siqua,siquod, vel siqiud, sicuius, sicui. Composita ex prouocabulo Qui. Quicunque, quaecunque, quodcunque, cuiuscunque,cuicunque. Quidam,