Theophili presbyteri et monachi libri III : seu, Diversarum artium schedula

82쪽

s lGLORUM EXPLICATIO

83쪽

Sensim per partes discuntur quaelibet artes. Artis Pictorum prior est factuma colorum.

Post ad mixturas commitat mens tun CuraS. Hoc opus exerce, Sed ad unguem cuncta coherce,

Ut sit adornatum quod pinxeris et quasi natum. Postea multorum documentis ingeniorum Ara opus augebit, sicut liber isto docebit.

84쪽

Τlieophilus, humilis presbyter', servus servorum Dei, indignus nomine et professione monachi ', omnibus mentis desidiam animique vagationem' utili manuum occupatione, et delectabili novitatum meditatione declinare et calcare volentibus, retributionem coelestis praemii l Legimus in exordio mundanae creationis hominem ad imaginem et similitudinem Dei conditum et inspiratione divini spiraculi animatum ρ, tantaeque dignitatis excellentia caeteris animanti hiis praerogatum, ut rationis capax divinae prudentiae , consilii ingeniique mereretur Participium, arbitriique libertate donatus solius conditoris sui suspiceret voluntatem et revereretur imperium. Qui astu dia holico misere deceptus, licet propter inobedientiae culpam privilegium immortalitatis amiserit, tamen scientiae et intelligentiae ' dignitatem adeo in posteritatis propaginem transtulit, ut quicunque curam sollicitudinemque addidcrit, totius artis ingeniique capa

citatem quasi haereditario jure adipisci possit. Hujusmodi '' in-

I b phile, humble piatre, serviteurdes servit eura de Di tu, indigne du nomet de la profession de moliae, a mus ux qui vetilent όviter oti dona mer laparesse de l' prit et i inarement dii

vine; gratisή dii libre arbitre, it ne vitauvies iis de lui que la seule volonte de soti ergastur, ii ii 'eut is respecter

que son empire. Matheureusemetit,

trompsi par la ruin dia diabie, it perdii

potir tine laute de d. soti. is nee te privit. ge de scin immortalii δ: mais it trans. iiiii a sa postέrtig la prἡrogative de lascience et de l'intelligeneo, a tei potnique, quiconque y joindra des sibilis et

85쪽

tentionem humana suscipiens sollertia, et in diversis actibus suis insistens lucris et voluptatibus, per temporum incrementa, tandem ad praedestinata christianae religionis' perduxit tem 'ora, factu nique est, ut quod' ad laudem et gloriam nominis sui condidit dispositio divina', in ejus obsequium converteret plebs Deo devota Quapropter quod ad nostram usque aetatem sollers praedecessorum transtulit provisio, pia fidelium non negligat devotio; quodque ' haereditarium Deus contulit homini, hoc homo omni aviditate amplectatur et laboret adipisci. Quo adepto nemo apud se, quasi ex se et non aliunde accepto glorietur; sed in Domino, a quo et per quem omnia, et sine quo nihil, humiliter

gratuletur', nec cone sa invidiae sacculo recondat, aut tenacis

armariolo cordis occultet, sed omni jactantia repulsa, hilari mente simpliciter quaerentibus eroget, metuatque evangelicam

humhlement dans le Migneur, de qui

et par qui mutes choses vietinent, satis

d uia Coeur avare ; mais M'. cartani inute jactance, it en sasse pari avre uiaegraei se simplicit a ceux qui te rhose client; qui it ora ne te iugemetit portedans l 'stvangite contre cet intendant,

86쪽

illius negotiatoris ' sentcntiam, qui domino suo reconsignaro dissimulans nanam' isneratam omni beneficio privatus, oris sui judicio nequam surri' Promeruit notam. Quam sententiam incurrere formidans ' ego indignus et pene nullius nominis homuncio, quod mihi gratis concessit, quae dat omnibus asiluenter et non improperat , divina dignatio', cunctis humiliter discere desiderantibus gratis Oisero, et ut in me benignitatem Dei r cognoscant largitatemque mirentur, admoneo, et ut idem, si opera addid rint, sibi praesto esse, Procul dubio credant, insinuo. Sicut enim homini quodcunque vetitum aut indebitum' cujuscunque modi ambitione attemptare, sive rapina usurpare, iniquum ost et

detestabile : sic jure debitum et ex patre Deo haereditarium

intemptatum negligere aut contemptui durere, ignaviae adscribitur ac stultitiae. Tu ergo quicunque es, sili carissime , cui Deus

m'a gratuit oment aeco G la mi s. ri- orde divitio, doni lex lavrurs, ab ti-danios potar totis, ne se soni attendremur personne et et asti quo mes le te ars re Dianai setit en in i ta honi de

time digno a pire laxi e de laehing ot de di metiee. Qui que tu sciis done, o moti cher sis, itii a qui Dieu a mis au

87쪽

misit in cor campum latissimum diversarum artium Persei utari, et ut exinde, quod libuerit, colligas, intellectum curamque' apponere, non vili Pundas pretiosa et utilia quaeque, quasi Oa tibi sponte aut insperato domestica terra Produxerit; quia stultus negotiator est, qui thesaurum subito fossa humo repererit , si illuni colligere et servare neglexerit. Quod si tibi arhustu vilia myrrha in , thus et halsama producerent, seu sontes domestici oleum, lac et mella Prosunderent, Sive Proy urtica et carduo. Geterisque horti graminibus nardus et iistula diversorumquΡgenerum aromata' Crescerent, numquid his contemptis tanquam

vilibus et domesticis ad extranea ', nec meliora, sed sortassis viliora comparanda circuires terras ' et maria P et hoc te judice grandis sol et stultitia. Quamvis enim soleant homines qui eque

Pretiosa multo sudore quaesita, sumptuumque numerositate comparata, Primo loco reponere, summaque tueri cautela: tamen

mi prisant pes productions comme o dinaires et communes, pare uri r les terres et les mers imur recueillir des pro

rati, a toti propre jugement, uiae grande solae. En esset, quoique los hiatum essalent mutume de metire a la premi ropluce, et de conserver avec les plus grandes P cautions inui re dolat tessueum et les recherches augmentetit leprix , t aut re qui Α'am se si gratius

88쪽

si sorte interdum gratis occurrerint ' aut inveniantur Paria seu meliora, non dissimili, imo majori servantur custodia. Qua propter, fili dulcissime, quem Deus omnino beatum feeit in hac parte, qua tibi gratis offeruntur, quae multi marinos secantes fluctus cum summo periculo vitae, samis ac frigoris artati necessitate, aut diuturna ' doctorum sessi servitute, omnimodeque fatigati discendi desiderio, intolerabili tamen aequirunt labore; hanc. Diuersarum artium schedulam' avidis obtutibus concupisce', tenaci memoria Perlege, ardenti amore complectere'. Quam si diligentius' perscruteris, illic invenies quicquid in ' diversorum colorum generibus et mixturis habet Graecia; qui quid in electrorum Operositate, Seu nigelli varietate novit Tuscia' ; quicquid

ductili vel susili, seu interrasili opere distinguit Arabia quicquid

in vasorum diversitate, seu gemmarum ossiumve sculptura auro

atiέment de pareilles oti de meille es, it les gardent aver un s in . gal, et meme plus grand. Ainsi, mon hietillimsi sis, tot que Dieu a rendu par-

89쪽

et argento incina ' decorat Italia ; quicquid in senestrarum pretiosa varietate diligit Francia ; quicquid in auri, argenti, cupri et ' serri, lignorum lapidumque subtilitate' sollers laudat Ger

mania. Quae cum saepe relegeris et tenaci memoriar commendaveris, hae victissitudine instructionis me recompensabis, ut , quoties labore meo bene usus fueris, ores pro me apud misericordiam Dei omnipotentis, qui scit, me nec humanae laudis amore , nec temporalis praenili cupiditate, quae digesta sunt, conscripsisse, aut invidiae livore pretiosum quid aut rarum subtraxisse, seu milii

peculiariter in reservatum conticuisse, sed in augmentum honoris et gloriae' nominis ejus multorum necessitatibus succurrisse' ot prosectibus consuluisse.

tu auras solivent relu res choses et que

tu les auras hien gravges dans tu mέ- moire; toutes les sola que tu te seras

utilement servi de mon initure, En re-

stius siletice, me te esservant potir molseul; mais que, potir l 'acemissemetit

de thontieue et de la gloire de son