장음표시 사용
621쪽
' v I RES AC IUUAMENTA.Quicunq; ingentes habet calores, bibat ex hac radice cum aqua hordei aut Endiutae,nam ualde refrigerat. Quaecunq: mulier hac herba utitur, facile incidit in phrenesim . Propterea omnes homines, qui natura sunt frigidi atq; sicci, hane herbam uitabunt, & inprimis mulieres, quia cerebrum earum est
NOMEN CLAT URAE. Tedoaria. Bumen. ANNOTATIO IN TE BOARIAM.
E D O A RIA inter radices aromaticas numeratur. Est autem medicina ab Arabibus inuenta. apud Graecos quid sit, nomdum medicis constat.Ruellius de ea ad hunc modum scribit. Zedura atqs Zaduara,radix est teres, Aristolochiae rotundar non absimilis,sapore Sc colore Gingiberis:hanc ad nos India mittit. Ossicinae Sc medicorum uulgus Zedoariam eam nominat. Nostrae autem statis medici fere hac radice contra pestilentis coeli contagia utunt. B TEMPERAMENTUM.Zedoaria calefacit in tertio ordine, &desiccat in secundo. Est autem radix herbae nascentis ultra mare. Haec radix decem annis durat synceris uiribus. Magnam g habet uirtutem calefaciendi natatura frigidos, est; ipsa radix rotunda,& odore Gingiberis Prsbet. MIRES AC IUM AMENTA.Haec radix grauem odorem quem allium,cepa, uel uinum excitauit,repellit. Graveolentiam quod oris emendat, manducata. Eadem sumpta prodest contra uenenum,& inprimis cum pestis orassatur, tum radicis huius semidrachma in ore contineri debet,
quando quis proditurus est in publicum, & apud homines uersari
uult,tum praeseruat a Pestilente Sc noxio aere. Tedoaria confortat cor,& bonum generat sanguinem,malumisque repellit. Facit ad imbecillitatem stomachi,concoctionem adiuuat,appetentiam g ciborum excitat, calefacitq; omnia interiora membra ,siquis inde bibat,uel in ovo sumat. In uino decocta auxiliatur contra tussim ex frigida materia priuenientem, prodest contra dolorem stomachi, re intestinorum ex frigida intemperie & flatu exortum. Conditum facitum ex Tedo aria dc Galanga, dc cum aceto temperatum, edendi dcsiderium ino
622쪽
c Tedoaxia,ut Ruellius docet, fecundam Sc calfacientium & e iccantium sedem obtinet,corpus laetiore sagina reficit, flatus iustitit,graue uirus animae,quod alitiam,cepa, uel uinum excitauit, abugit: uenenatis morsibus opitulatur. Crassiorem uentris spiritum digerit: aluum retinet: abscessus uteri soluit, uomitiones cohibet:& colicos mulcet cruciatui.
32 l INGIBER Romani pariter Graecis dicunt,plurimum di in Arabia & apud Trogladytas nascitur, ut Diosco des testatur. Qui tangiberim uideruntin India,haeis.
D in Nessi eie reprisentat,ut Ruellius scribit.Radix geniculatis seris
pit internodiis, ebroq; ex iis Sc ex acumine nouas radic es spargit, folia bis terue in anno fundit arundinacea, sed qua in breuiorem exilitatem fas piantur,in totum gramen dicunt a natalari, nec qui quam in ea regione frequentius inueniri.Oportunum legendi tem . pus cum sesia inaruerint,clioquin bc teredinibus obnoxium est,re
TEMPERAMENTUM.ingiber calefacit in tertio ordine & humectat in primi G inlliberis uirtus calida est Sc sicca,ut inquit Platinasicet asiqua ex parte ad corruptionem tendat cum putrescat, ut lignum tinea corrosum. Probatissimum est, quod intus omnino candidum est, neq; perforatum,honum habebit odorem,acremi saporem ad pia peris modum. Bonitate antecellit quod ex India uenit. C tigiber maxime calefacit, humiditatem in se continet, quare non diu durat,si in loco humido asseruetur. Durat autem duos annos integra & incorrupta uirtute. V de accommodatum est frigido stomacho. v I RES AC IUVAMENTA. Qui laborat dolore dentium, accipiat radices Gingiberis easque minutim conscindat,atq; in uino decoquat,eos calido si os ieiunus colluat,tum opem oraestat. Vertigini
623쪽
sIMPLICI B. MEDI , A vertigini medetur, si cibo admisceatur. Esngiber pondere se,
miunciae uesperi quando iturus es cubitum, uno hausto sumptum, expellit malos humores per sudorem, si modo post mediam nota istem, uestibus bene teictus,sudaueris. Omnibus hominibus Zingiber conducit, qui intus refrigerati
vinum in quo Tingiber 8c Cyminum decocta fuerint, facit ad
dolorem stomachi,& intestinorum ex flatisprouenientem,etiamq;concoctionem adiuuat.
Arabes recens Tingiber saccharo condiunt, ad si omachi friguditates praecipuUm.
FRANCO FORTI, Apud Christianum Egenolpi um
Hadamarium, ANNO M. D. XL. Mense Martio.