장음표시 사용
11쪽
iuvat, Nieolatim hune es Arremarensi monacho Clarae-vallensem factum, se Sancti Bernardi nota muri, dem desertorem , novemdecim sermones ab se conditos nuncupasse Hen ica erenseum c. ii palatino , qui typis vulgati sunt in pra laudatae Bibliothecae Cistercienss tomo tertio cum Pristitione eiusdem Nieolai ad Henricum Comitem, in qua haec verba . De catero misto gio a ivia decem θ Mis Sisin ., a sesivitati Sancti Isaamis sapi a tisque ad se sives asem Sa Eii Ioannis Elam/Hia, ad V qtia Semonos, o quosdam natio a vis stis meo sensu inventor , meo stylo dietius : ων quod pati ia iis .is d. eisses, Mums Meepit nempe de censu Bernardi magistri sui, cujus stylum prope assiciatus erat. De eo enim ita habet in sermone de Nativitate Domini. Toras autem sementiae censes ex ksas Mea inmitius sis, cuius confisum quoi conssam Dea . Ine ipse est, cuias ν Vis o discretis , sapientia se ei iam his , M a o fama, pre rosam iri nisarem non immerito percarne. Egregium sane Bernardi elogium. Ve tum quod tam frigidὰ ejusdem in superiori Praefatione meminit Nicolaus, ii E contigit, quod illa post ipsius Nieolai desertionem Henrico Trecensum Comiti dilecta est. Caeterum illis undeviginti sermoni hus in ms codice subiiciuntur sermones quatuor, quos idem Nicolaus non obscurὰ indieat in sua Prae satione, primus de ridi, Sapiens a. I usTu M DE Dux IT DOMI Nus, &c. secundus de quimae Δ.pidum cunua Goliam, tertius de earne, cale o assui, quartus de re pilii ob ia in inis Amsbue, Quic Lolli A Tua 1N DOMINO GLORIET DR , qui omnes Bernardo tribuuntur , secundus quidem , ut mox dicebam, pro Dominica I v. post Pentecosten, tres alii inter diversos collocati, non solum in prima editione Lugdunensi , sed etiam in omnibus , aut sere omnibus mss.quos proinde Bernardo abiudieare incongruum duxi , maxime cum eos sbi tribuere potuerit Nicolaus eius notarius , in aliis haud satis religiosus, uti observatum in Notis ad Epistolam ccxcvm. XXVIII. IN SERMO Ninus DE SAN Tis , se a secandus in Conversone sancti Pauli deest in pleriique mis etiam in Gallieo Fuliens. Habetur tamen in Vaticano num. 653. eumque verὰ Ber. nardi esse nullatenus dubito. Sermo in festi Sancta Magdaisna , qui unus est ex novemdecim Nicolai sermonibus, in tomo v. habetur cum quibusdam aliis Nicolai sermonibus . Habentur & Semis v. iis Aysemp. ione , o Sermo panetari s de Beata Virgine , qui antehac inter Bernardi nos collocati erant . Porto consulto praetermisimus Sermones haud paucos Bernardo adscriptos, tum in nova editione C laniensi, tum in supplemento Patrum Homeyano, tum in nonnullis codicibus mssutpote a Bernarius o S genio alienosi nee visum est operae pretium eos in spuriorum elassem referre. XXIX. Ex SIRMON laus Divgst sis , qui exta ianes ex dini Sandit B cita; in nonnullis codicibui inscribuntur, quidam Guerrieo Imiacens Abbati, quidam Nicolaci Clara vallensi tribium.
eue. Nicolao quidem tres, de quibus stipe ius diximus, nempe seMus, sepsimus, is mige us p imas , uertico vero sermones sex , scilicet v m. xxv HI. Lx xl. Lx XIII. Lxxv I. & Lxxx. Verum eum hi Selmones in codice Coloniensi, teste Horstici , non extent inter Guerrica sermones, habean tuique in plerisque Bernardi exemplatibus ι eos inter Sermones diversos retinere visum est , misime cum ex Bernardi fonte omnes isti rivuli prosuxerint, ut legitur in fine eodicis regii Navatrensis eoile gii apud Parisos, Bernardi sermones de tempore & de Sanctis exhibentis , in cuius calce haee elausu sa legitur pora sequi in fremo de Cenies οὐ ad clericos, qvi haset xxx. numera Peliones . Hiam 1 Lam seq-ουιαν quae in Exc Eprio Ngs aBERE VIATAE ex diversi σμι Sanin Sermonibus , qtio psi scis Hiris lis is ae tempω Ar , est D De re θ Hister ab eis , qua ejus lauri me e Ο ΗΘ os di disio adhaerib I. Aghnis,m aruem se aitur tractasas domus cos ae Nolam , quem comps ι θι, s
g- Sanciri Bisnardi , quas sιν ρ' as diversa personat. HAEc aviem scripua , eis per ammta-n per ipsum Dad, a , de eius sente in omnes Uli r in pus et int . Exceptiones illae sunt Sermonec de Iversst, quorum plutis quidem Sermonum Potius competa sunt quam iusti Sermones. XXX. Eκ PAR Allo Lia quinque Bernardo adscriptis , quae extant post Sermones de diversis , prima genuina est , secunda & tertia ad primae imitationem confictae videntur: quarta de quinta mantiquis editionibus inter spuria opera locum habent. CVmm par incum ad Rainaliam: B ardomo sus indignum videtur. Vitigati etiam Rythmi de nomine Iesu , luquq mdem abiudic*ndi, ob rationes duas m fine tomi quinti , ubi modo habentur x expoliti . . . .
. I. . - C . - auctoritatem etiam habent tum ex libris Fl
xxxi. Quae de Sacti Patris Sermonibus diximu '. - . rum duos Niliemus Toriiacensis Sancti Martini Monachiis ante annos fere quingentos compotuit, atque BERNARO INOM inscripsit, ut in primi Tomi Praefatione dictum est e tum ex codice gallico , ouem Nieotius Faber Ludovici Iusti Praeceptor, reverendis Patribus Fuhelisbus conventus Sancti Be
se mineμm r. O ione in Bernardino memoramur Sermones de Tempore & de Sanctisi
te omnes, plerique ex diversis & parvis, quos suis locis designabimus. In Coena Domini unicus Iaud tur sermo, unicus item de Passicine Domini pro seria quarta, iidem scilicet, quos genuinos esse conis stat i non alii duo, quos rejecimus. De Conversione Sancti Palili semel & iterum tamenta referuntur ex se in o primo i quae primi designatio secundum subindicM, tametsi nulla fragmenta ex eo M.q''xxx I Ait,men in e iee Fuliensi unicus habetur sermo de ipsa Conversione, scilicet primus .
Omnes in eo contenti numero x LIV. quos hic recensere iuvat propter codicis singularitatem & anu. Militatem, quae Bernardi tempus attingit. Sunt autem sex de Adventu, totidem de vigilia Nativitatis
Smini. Quinque de ipsa Nativitate, unus de Sanctu StePhano, IoanRe, de Innocentibus , de Epi-ohania tres: unus de Octava, duo pro Dominica post Octavam , unus de Conversione Sancti Pau- Ii, tres de Purifieatione, de Septuagesima duo, de Quadragesima sex, quorum quatuor primi eodem
ordine, quo in editis , quintus de Peregrmo, mortuo dic se . Post hunc inseritur sermo de Sancto Benedicto, & post eum sextus de Quadragesima de triplicι oramne , quintus in editis, omisso Setinone a- inattine Domm , qui sextus est in vulgatis. Deinde seqimur Sermo unus, qui dicitur communas , qui est sermo xxxv. de diversis ad Abbates . Item sermo communis unus, qui est Pr affatio expolliti nis in psalmum x . ac denique Sermones tres de Annuntiatione. XXXIII. Hos omnes aliosque tertia mi Sermones, duobus Voluminibus contentos, ad Petrum
Cellensem transmisit Nicolaus Clarae vallensis, testante 4M. Epistola xxiv. Eo, qvi fiam Mywa
12쪽
- A, o p ο ιissis hominu ianus , cuius eoquentia ct sapientia , mi a o fama mn immerito peν raram luti hos/m Leti ψνιι ι accepi rasulas, O quod hum o feci. Eadem verba leguntur apud eumdem Ni. colaum in sermone de Nativitate Domini. XXXIV. Observatione digna sunt verba quae sequutitiir in superiori Epistola. A d i Γ, i Hie α--nia is Hemti, o missi cum fidenso operari pota stis. Mi um si hoc ex seni eis: a disi is . Dii e is uia j a fissa est , qtiam his qui Deso H Iam nucis Iliasin I strepist enim , si ἀρne reis; p. sas Utium ora ras , Deia um m istas i quid mestis ad consequntiam, denique auid , qhauri, agi θ ρώρω da pre seria oportiar. Hoc rara Gos ,ricastris mentiam se quietem, maxime homini impriiso h hia o senses, tas aris, MI semo nori est venustus di facis ad sententias vestisnvis γ Nicolaus lus verbis noti obstiire indicare videtur, se multum locasse operae in ististando , stylo componendo , argumentis ex oris dine digerendis eorum sermonum, quos transmittit. At quos sermones transmittit utique Bernardi alta enim subdit post pauca r coegi timen me contra me , o duo volum M s --- tim nis Dei in I s uti, in una qΛωtim ego dictata, quod ita incipis e SOLET Ap cis TOLus P ΑυLus aes v Εκ ais EssE E REVIs , IN sENTENTIas DENsus . Asta Mo wIumen i Nn pn Θω Letitam est , O ,ο-
suis , o rasum . Sed quotie qais ius meν O sapiente Eul se, sal o m,his enim sensisti, Ne m est . Sane s benὸ istorem verborum sensum capio , indὰ colligi poste videtur , Nicolaum suis verbis , id
est latinis, dictasse Sermones in altero volumine contentos : quod volumen incipiebat ab his verbis , Soles Apostolus , &e.quod evordium est Sermonis xl x. de divertis. Id si ita est , recurrunt argumenta , quae superius diluere conati sumus, eo spectantia, ut Bernardus non latina, sed gallica lingua Sermones suos pronuntiaverit , quos postea eius discipuli latinitate donaverint . Et quidem magna est a si quando varietas in Sermonibus maxime de diversis 1 quae varietas inde nata esset, quod alii aliter hos ciermones in latinum eloquium converterint. Ad linc Gaustidiiq, sani hi viri notarius, opusculum de
colloquio simonis & Iesu, ex muctis, inquit, semonam Parris m/ιι composuit . Quidni etiam alii Notarii id praestiterint ρ At si ita esset, cur hi etiam Sermones isto; non sibi trabilissent λXXXV. At mihi rem attentius considerami , illa Nicolai in scribendo A: dictando perplexitas , non ad Bernardi sermones reserenda videtur, sed ad Epistolas , a quarum scriptitatione sese excusare
hoc verborum circuitu eonatur Nicolaus. Huic interpretationi savet Epistolae titulus. ad Asbat GAlissem excusativi sω, χἀ υ ei H. Aut potius utrumque exprimere voluit , S: litteras scribendi ,& Sermones ex codice dictandi oscium eupiens a se amoliri, aut certe in utroque Operam suam ven
ditate. Denique Nicolaus tiare totidem iste verbis ex mardi Epist ala Lxxxim ad Ogerium num. .
mutuatus est, quibus Bernardus a scriptitandis salteris se excusat: nee in alium usum hoc loco Nicolaus adhibere censendus est. Mendosum Nie lal eontextum restituere licet ex illa Bernardi Epistola , qua ante annos viginti, quam Nicolaus ad Clar vallenses migraret , a Betnardo scripta est . Sic porri, Nicolaus Bernardi verba in usus suos transferre solet, ut alias observavimus . Quoniam vero Nicolai
hujus notitia non parum eonducit ad illustrandam Bemardi historiam , hominem suis coloribus hoc loco depingere quoddam operae pretium suerit,
XXXVI. Erat Nicolaus natione Francus, ab ineunte aetate monaehus in monasterio Artemarens x;4his dioecess Τrecensis, quatitor ab ipsa civitate leucis. Vir fuit ingenii tacitis, versatilis facile in aliorum affectus inquens, litteris pro tempore apprime excultus , aliis erudiendis apud sum Arrena arenses pro sectiis , cliarias viris ea aetate praecipuis, Attoni Trecensi Episeopo, Petro Venerabili Abbati Cluni
cens, Petro Cellens, Henrico Ludovici Iuniotis fratri, aliisque.
XXXVII. Is Bernardi fama & ingenio non miniis , quam sanctitate captus , Claran vallela adit, monachorum religionem probat, seniorum affectiis pulsat, se inittant in ipsorum coetum laxioris Q, ur vitae perta lum, arctioris perquam cupidum. Rem iere uno congressit evincit & obtinet. Reversus ad suos negotium urget, Ptiorem & seniores Clara, vallis, Bernardo absente , litteris convenit , quae est ejus
Epistola v ii. Dominis o pati sti, Remorenesis P, Mi R. id est Rualeno, ct confidis suo inscripta. In ea sem omnes formas & affectus versat. Clarar-vallensum religionem dilaudat , suum eos revisendi, ei Mileiese coniungendi studium insinuat. Ommm in ti, inquit, Idaciam suggerit o iam has oestra, o necess as mina ; θ illis sistrum, in qtis mihi spem dedi visa pusi truis silceptis. Tempus, quo eani Epistolam icribebat, paulci post designat his verbi; i aeuuse mihi grassium erit - φά In tenetii, sedis ,
Ο Iamen cies, tamen Ctio fessa non ia eo l O Iimen desentiens a Patre L num i vis; lucent Ium a-rsa in fumammto ieel; unia assumptum est , 2 csces Eugenius Papa, luminare maius quod Amiara te ram. Itaoue id factum Eugenio Pontisee, & quidem anno eius Pontificatus primo r eum Rii alenus ex
Priore Clara, vallens in regimen Romani ad Aquas-salvias moliasterii, cui Eugeniux anth Pontiscatum Abbas praesuetat ue eodem anno su flectus si, Nietitio jam in Claram vallem admisso, ut ejus Epistolax L II. probat. Quamquam hare verba, mi L Eueensis papa, E margine intextum videntur irrepsisse. XXXVIII. Praeter superiorem ad Priorem & Seniores Clarae-vatienses Epistolam, hinas subinde addidit: unam ad fratrem Gauchetium Clarae vallensein, cuius in amorem irrepserat 1 aliam ad Fr inundum hospitalem ejusdem loci, id est Epistolas xxv. & xLvi. In priora vota suasus ius& ardentius explicat, aitque tanto se conoepti propositi desiderio teneri, ut diem pro anus computet sbi e se ad terminum praestitutum non demisse , sed a suis Artemarensbus multa passum , qua importunitate , qua blanditiis, qua minis, vix ut tandem se ex eorum coetu proripuerit r at tandem de manibus eorum elapsiim, sine pam i , sine num,ius, μὰ fumuhι , Isa egu , Gx apis Arinatον tum , quod Cisterciensiana ccenobium est in agro Tricassino, anuuesse, ae deinde in Claram-vallein. Verum inde extractum se dicit in Iures terra, reclamante scilicet Abbate Arremarens, s Citido is erat , cuius rogatu Cificium de Sancto Uictore Bernardus composuit 2 qui ipsum sorte in quemdam Priora tum retrusite unde has litteras
13쪽
si ipsi Nieolaus impatientis voti plenas i atque alias ad promundum , quas per quemdam clericum , qui seeum eodem se receperat , transmisi, In priori ad Gaucherum epistola depingit sese in hune reo dum . Sia p,isai, iam statu Christi intrans se exiens in miapiarum gurguem μάelam, o do par Mon a C.M, ri με is minerum Domini mei , non solum .nua sanctuarium , sed Hiam Intra sane a s es
'a' iis his ita se me in mini. Haee ille modesth quidem, si ex animo protulit. XX XIX. Demum eoncordia se titulus & argumentum est Epistolae x L. cum Abbate suo inita , misiij, in Claram vallem est una eum Theobaldo priore, quem postea i h egressim suum te, a. te eonatui Epistola vi. Converso haec Brochardum seu Bure hardum, Baletnensem Cisteretensis inst, tuti Abbatem, ad sbi congratulandum excitavit, scripta hac de re Epistola, apud Nicolaum nona , in qua lixe leguntur. crarias ago Deo, nova faciensi omnia, pia noto mua 5 de immadasιοne novi iam fimo. U. Ir feeis asiam de nigra , novum quid fecis o M, alite : sed hoc mirasilias ine ν mri a nova , quod δε fati nure rate aliam fuctum est. Hi nimirum Cisterciensum plausus erant de tali proselyto. is, iat ε. X L. Vis in eorum sodalitio confirmatus orat, cuin Notarii Oscium ipsi commissum est. Plures eranth; o. Bema di Nolatii ob varia quae subindE in ipsim reserebantur negotia. Praecipuus erat Gaufridus, cui adjunctii, fuit Nieolaus. Hic de munere sibi demandato, an sincer , conqueritur Epistola xv. ad quem-d,m foetum Arremarensem. Tu scis quia inIre homines sum, in quilus vires iust phna tensisa, mo/um
.. XLI. In alia Epistola, nempe xxxv ipse sc/justiuum seu in describit hoe modo. Est mn sejψιο-
dmisis , ad D tim tui undam in pectionem , despectionem mundana hujus vi tatis agnosco , considerans , quia vanitas vanisaitim , o omnia vanitas , o Dra n NI in i itis et ita e . Hae in hi ιγώ;tu .st istie rim, ad sci; istim, ad diciolam, ais ineuisandum, ad ιν dam o ad, Avi Dominam majesta.
u. Neque veto solum libris describendis, sed etiam transgendis negotiis vacabat Nicolaus , testante Epistola xxim ad Petrum Cellensem, cui inter alia ita scribit. Hac tibi, am ea vi Ah ἄ- , DI /m DIIaalim P mii , qui eam nasi in non potui , Dahenelns θ νει aheniistis negotiis maeris i sed o man sui me , se ipsi . Omnes enim qui habem neges a senis, ad noi r sed O ego stas eam Sancta Iacob dicere
k... .ia XLII. Ex his intelligitur , Nicolaum etiam sub se notarios habuisse , quorum unus erat Cira usti, se , --Perrona, amicus eius singularis, indri rivis comes , inquit in Epistola v. scrin has anum mearum, in pluribus aliis epistolis ab ipso laudatus. Eidem Girardo, atque Henrico regiae stirpis monacho Epist las suas Nicolaus ipse nuncupavit. D - XLIII. Librorum commercium eum Petro Cellensi , aliisque frequens habebat . Eius generis est η Epistola xxxiv. ad Amedeum Episeopum Lausinensem, in qua haec verba. Mitra ilii Idrum mugi Aisset Spiritu Sancti, sem p civium, νωs fati , Ο ὰndartim. Eo autem pacto l)brorum exemplaria transmattere solebat, ut remis euempiam, aliud sibi exemplum gratis remitteretur. Ita enim postulat a Petro Cellensi Epistola xxiv. cui eum duo Bernardi volumina transnassisset Fos nate, inquit, ct laee fi Mere γ enlere , o exempluγὼ ν misi te misi r o se ad vas mitim se navim patiam meam jest ibi fati 8. Sid G itia qua misi visis, o riso pra iliorum, secunduin qMd dies mos, marisa mih , ΟυHere Λι .ee unum , a perdam. Haee ille ad Petrum, Ab aliis etiam subinde libros mutuo exposcebat, ut a Petro decano Trecens Epistola x v ia. fpsolus dum ni cenomanensis remisse nosis , qutia volumas eas Danscitis/. Quin etiam ad Philippum , Colonienss Ecesesar ptae positum atque Imperatoris cancellarium , scribens in persona statuis Philippi, atque ipsi de itinere Ierosolymitano congratulans, ejus bibliothe- eam, sane loeupletem , possulat his verbis Epistolae x xl x. Sed G inum H Δν ων itis rum Iaam, nobilim iurisiarium iisquor , qtiam migae iam mi as ire qtiam incompa es suν tange i , viae tit retinquas passis sus Ctius ι ει 'a te orens o pioinens, in prasperam irre sacras mus sala unam nostram . XLIV. Atque ut se religiosum praestaret Nicolaus, non solum versus exemplo Clarae. vallensium '' suorum legere detrectat, sed etiam tunicam sbi ab amico transmissam, quasi parum Oidini suo convenientem, remittit. De vetabiis hoe habet in Epistola xv. V sus Gaurei mei, immo ct mi, nondum hasai. Sed se fi υ Assem, non peia 4sm a nos nia I res fimas q-d monuis Iulius coerce in . Τunieam ipsi in amicitiae signuin dederat ordo Pultariensis Abbas e numero Nistorum sed ea in Nicolaus reddit eum multa gratiarum actione Epistola κου viti nimirum quod nimis esset Deciosa st pretiosa ;
vestram fatui . Sed hi is Dis dixeνδε r Si quA Iupere Catiesis, ego etim retera reddam ι; . XLV. Tria in his verbis observatione digna sunt. Primum est de semicinctiis, ubi s vocabuli proprium usuin retinuit Nicolaus, indE semicinctiis usos Lisse Cisteretenses colligimus. Qiuid sit autem lambi
14쪽
et istium, intest igitur ex Herberti libio I. de miraculis Cisteresensum cap. vi. ubi ix de Seliocelino
agri Treὐitensis eremita agens, ita rem explicat. Hasens quoque vis Ege locuples usimas e reum etatam ν is lis smi inei am v Iem a que semis mam, qua verecundas Iogummodo comoris partes Oniae v x poterat, iam his hominibus anahere competieret ista iam in iras Iis ea a. Lumbarium veteres appellabant. Et
quidem Cisteretenses eiusmodi semicinctiis principio usos Bisse veri similliinum est i maximὸ eum tuni- eam solam earni a/haerentem gestarent a idque necessarium videretur ad honestatem, eum abiecta cuculla labori manuum vacabant. Alterum notatu dignum est, cur tunicam induere dieat Nicolaus esse ,hia eons vitis em di ordinem Abbatis Pultariensis. Is quippe professias erat Sancti Benedicti Regulam ,
qui monachis suis inter alia tunicam concedit capite L v. Id quidem verum at illis temporibus in usu erat apud monachos nostros toga talaris, non tunica, quae vix ad mediam tibiam defluebat, qualem
gestabant Cistercienses. An vero tunicam illam, haud dubie candidam, quam Odo Abbas Nieolao transmiserat, quod tertio loco notandum Odoni Abbati induere licebat, ut scribit Nicolaus, o εω ,-d M, o eae disrieau λ Quid enim λ an tune monachi nigri candidis utebantur λ Cur ergo tanta inter eos &Cisteretentes de veste pulla & alba disceptatio λ Verum eandida, saltem quibusdam in locis, Be.
nedictini tunica utebantur 1 sed cuculla atra, cum albam gellarent Cisteretentes . Sane in Caeremo.niali Anianens, quod illa aetate in usu erat pro monachis nigris, depicti cernuntur non uno in loco monachi toga candida induti , at cuculla subatra i quod utrumque etiam observavimus in aliis pictu. tiue, maxime in libro Rabani Mauri de eruce, ubi is cum tuniea alba depingitur. Quamquam nons tum de eueullae, sed etiam de tunicae colore Cluniacenses inter ac Cistercienses erat disceptatio, ut colligitur ex Miri Venerabilis Epistola hic CC x xl x. num.ra. verum hic usus apud nostros haudquaquam uniformis erat. Postquam autem usus apud eos, qui alba tunica induebantur, invaluit, ut tunicae toga adjiceretur, & deposita extra choruin cuculla, quod olim ne in lecto quidem lieebat, toga sola eum lea lati sescere visa est ad retinendum monachi insigne t tum demum toga ex nigro etiam panno ubique facta est, & tunicae color albus servatus: cui staminea successit, supet inducta postmoduin tunica,
quae nostro tempore etiam in nigrum colorem mutavit . Cisseicienses veto primis temporibus , sola
tunica& cuculla, aut cucullae loco scapulari contenti, togis, sive simplices, seu pellieras, stamineas
X L VI. Revereamur ad Nieolaum, qui quos in priori monasterio suo Arren arensii amicos ubi con- ,-- ciliaverat, litterarum ostiis sbi retinere satis egit, praesertim Pettos duos, Cluniaeensem & Cellensem Abbates. Binas tantum ad Cluniacensem eiu Epistolas habemus in illis, quas ante suam ab Ord, ne Cistereteris desecti diem scripsit, nempe duas postremas i at longe plures ad Petrum Cellensem . Prima est Epistola xx. in persona Adae monachi, qui ex Celsens monasterio ad Clarmvallenses mur verat. Altera est xx lv. insis amicos amis, o LM m μιγο citi si Assa, ipsuς Nicolai nomine inscripta, qua litteras frequentandi orietum deprecatur . Consimilis est titulus Epistolae xxv m. D
e ali di prae singulari amico Pet O CADM Assari. Itemque Epistolae x Lu D. Brevior sed familiarior Epistolae sequentis: Saο IMM , & s ut Epistolam Li. omittamus 3 Epistolae Lai. Sao cenens suas Clu-νου-υan os, quod suus . Haee quam ob rem diligentius observem, ex inserius dicendi apparebit, ut scilicet Nicolaum anta suam desertionem Petro Cellensi probe cognitum , atque similiarem extitisse asseram i ae proinde alium esse a Nicolao illo Anglo, in quem Petrus Cellensis, tamquam in hominem
sibi facie ignotum, vindicias pro Bernardo iam mortuo seri t. XLVI I. Dum apud Claram vallem moratur Nicolaus Francus , varias aliorum nomine Epistolas seripsit, nempe nomine ipsius Bernardi, si ualent Prioris. & aliorum monachorum , Omnes numero
quinque supra quinquaginta, quas HMI sons fas sim si ardo θ H Aea nuncupavit, id es Gitardo
de Peton, , At Henrico Ludoviei Gros filio, Iunioris germino , tune monachis apud Claram-vallem quorum in persona etiam nonnullas litteras scripsit. Inter illas quas Ri leni nomine composuit, mendosum est unius lemma, nempε Epistolae xx iii. cuius inseriptio his vel bis concepta est D--οθ ἀνὰ ναὸν eis, Hugoni Tu onorii Achis scopo fratre Qui lemma Epistolae apposuit, ita illud comeinnaviti In presa a Rivalgi Aiori, ad Arehiepiseopam Tarari sem. Et Ioannes Paeardus ad marginem adnotat, Ri Vallem Abbatiam Cisseiciensis ordinis in Angli 1 & dicereti Eboraeensi. Rectὰ quidem sed quid Archiepiscopo Turonens euin Rieralle 3 At certum est Epistolam seriptam esse nomine Rua- leni Prioris, euius nomen in Epistolae inscriptione decurtatum , errandi occasionem auctori lemmatis dedit. Idem erratum in Epistola xxv. XLVIII. Petro Venetabili Abbati Cluniaeens, ut iam diximus, ad delietas usque amicus erat Nicolaus, quem identidem Bernardus ad eum mittebat, ut mutua cordium arcana & reciproci affectus apud Miao .
hune sequestrum deponerentur qua de re legenda Petri Epistola, quae est ordine CCL xiv. inter Ber- nardinas . Sed tandem aecidit, A mortalium infelix conditios ut Nicolaus Bernardi Indulgentia & sa-cilitate abusus, fgillum eius in malos usus adulteraverit, demum in horrendam prolapsus desectionem, quam dubii inest an unquam serio emendatit. De sigillo vitiato Bernardus, tacito Nieolai nomine ,
quae sancti viri charitas erat. Eugenio significavit Episcisa cc xxxiv. Priichtati sumas in fasi fa- Δι, ct inutia It era faguis sis fassuro Mitio noli a is muricis murustum Oenem, ι Ο quod magis v reM ) eriam rustila ad υσι Leitin fulptas premiuge . Ejusdem senestum castim deplorat in Epistola
cc x c v iii. ad eumdem Eugenium, non iam dissimulato quod publicum crimen erat) auctore. XL colaus ilie exse a nolis, quia non erat ex nolis r ex is ratem faeta post se jej-quis, vestista. Et ego timgὰ ante ham nem nove am , seu expectasam, vi atii Dea, eum comerierat; me inli, Iuri ipse se pria
res. Vide sanctissimi viri longanimitatem l Dod o factum est . PMιὸν 1όγοι, dea, os o auineos matim , m ipso exitu invenia sum se Ita tria, tinum ejus proprium, a Ieram Pr oras, tertiam nostruo . . . De tarpirudinatis eius , qmias terea sordeι , o Dictae suis omisas in parabiam , supersedeo potiuere talia mea θ vestras adires. Addit Bernardus eum si ad euriam Eugenii, uti is iactaverat, pergere audeat, dignum esse, si quis alius, pis ira inclusone. Aecidit vero iste lapsus in annum M CLI. ut patet ex me morata Bernardi Epistola e ex eum ad Eugenium eo anno scripta, At ex Epistola eccxxxx v III. quae est Petri Venerabilis de electione Gratianopolitana eodem anno facta qua in Epistola Nicolaus, uti Bemaido & Petro adhue chatus ac fidelis amborum internuntius, laudatur.
15쪽
m. a XLIX. Omnes existimant, ipsum profugisse in Angliam , ae se recepisse in sancti Albani moni. 2 et perium , eumque esse Nicolaum , qui Bernardi iam demortui de Coneeptione Deiparae sententiam traduxit impugna .itque, atque Petrum Celleiisem adversarium habuit. Et Nicolaus quidem vocaba tur iste sed Anglum si isse constat ex duabus ad illum Petri Epistolis , quae sunt libri sititi Epistola xxiii. 3e noni Epistola x. In priori Epistola, Me indum, , ait Petrus noster, A ghta I has , seu sia diso sis causea maturuas ... orie experIus sum Iommatores N M use Angscos, quam canes , 3e in posteriori Epistola e In eoonis β ι Aulum μ egena conclusum o Iuviam ... renesis. Haee Nicolaum illum Anglum fuisse probanti sed Petro facie ignotum innuunt extrema Epistolae verba mam fa- . . faciem viderem te , quem scν Πον- ιumum lene amaras has Ias non semel prast iu aviae e. Mitto
styli discrimen inter Nicolaum Anglum & Clarae-vallensem, qui stylus in Anglo durior de asperior , in Clarae. vallens nitidior, humanior, politiorque est. Atqui ex superioribi is constat, Nicolaum Clar vallensem anth suam sugam Petro maximὰ notum ae similiarem, nec Anglum extitisse, sed Gallum aut Fi an cum : ae proindE ab illo Anglo distinguendum. .: π: - L. Sed quo ergo , inquis , Nicolaus Francus se recepit 3 Post varios hine indὸ dileuisus , constititta , I tandem in suo Artemarens Monasterio , cum ruri ardo e vivis erepto ibi tuto sbi vivere licuit, ach sectito. Id constat tum ex Epistola Li κ. Arnulfi Lexoviensis Episcopi ad ipsum Nicolaum , tum ex ipsis, Nieolai Epistola ad Uillelmum Remorum antistitem seripta, quam v. el. Stephanus Balii Zius nuper vulgavit in Miscellaneorum Tomo secundo . Haec Epistola non antE annum Mc Lxxvi. quo illelmus Remensem cathediam obtinuit, scripta suit: in qua eum laudat, quod ipsum receperit in
tra suciarium suae familiaritatis, de quod susurroni & detractori hos quippὸ timebat Nicolaus in locum non daret. Deinde se excusat, suod ab eius conspectu tamdiu abstinuerit , ubi in rem nostram faciunt haec verba: Exessalo me is Lloseia an uiariis, de longinquiate rei is, qua est Inoo Remensemissem se Ais Mensem Eces sa-λ Ergo ibi tum degebat Nicolaus . Sed his L/υe es , o vis pcina ,
LI. Quid rei, quamve personam in Atremarens monasterio ageret , in consequentibus indicat rex quibus id tantum notamus. Adjiciam Dra he/ntiam ire seri habere non Dr e in vadam o v niam, eum o redeam tora ae . . Hae aere em , s tu esson Ius potestas e conmitius , ιι ms ipsas paremum halere non rissem . Ita ergo apud Artematenses agebat Nicolaus, ut esset sui tutis. Misera sane conditio hominis, qui Bernardi duci pulus ac notarius suerat s Sed quis miretur , eum Angeli ex coelo ipso deciderint In hoc vero maximὸ vanitatem suam prodit, quod de multitudine amicorum, uti alias etiam solebat, gloriatur. Sie in Epistola quadam ad Henrieum Campaniae Comitem, quae in eodem Miscellaneorum volumine edita est, eodem sei h tempore scripta ac stiperior . As inevinis arare mea placia maPA θ smis, δὲ χι pilus halus in ri : sed idi s Maiato ex dominis natura dure q. quid sin, o ex osscio amhyia ρώcqviil po suis. Hinc colligitur, Nicolaum ex Campania , quae Henrici dominio subiacebat, ortum fuisse , sed lapsus ejus eausam non aliunde quam ex gloriola 3e superbia, quae plerosque dementat, repetendam . Sanh Henrico Campaniar seu Trecensi uin Comiti eum adductissimum fuisse intelligitur ev duabus Nieolai ad Comitem Epistolis: quarum una , qua sermones suos ei dedicat, editos in Τomo tertio Bibliothecae Cisteretensis, inscripta est saevia i domino osen aeloia suo Hemica , flee .altera eidem se/enusino Aiaci, o cham ma δε--o suo , qualis extat in
Verum eiusdem Principis auctoritate a sui videtur ex Epistola Lim Arnulfi Lexovienss ad Memtiam monachum de monasterio Aὸν amara , s Arremaro legendum est qua in Epistola agitur de quodam malae frugis Canonico, Nicolai discipulo, quem Nicolaus ait se in ahctiorem gratiam recepisse pro in. tercessione Arnuis, quam isse negat. LI I. Es his omia bus apparet quis fuerit Nicolai genius, nemph vanus, inconstans, inquietus, de qualibus vix unquam quicquam boni sperare liceat . Caeterum qualis eius exitus fuerit ignoramus . Superest, ut, quod superius pollicitus sum, hoc loco in specimen exhibeam stagmentum Sancti Ber-
nardi Sermonis primi, gallice redditi in vetusta Patrum Fuliensum Pari sensuin exemplati, cujus hie titulus atque hoe initium est.
16쪽
CI ENCOMEN CENT LI SERMON SAINT BERNA UT
hil fati de Lavent S des aures festes par me lan.
17쪽
H o M a L 1 AE I V. in Missus eli. 17. S seqq. In uJgilia Nativitatis Domini.
In Circumeis e Domini. I. D. LAIOM E velita, postquam eonti nati sunt,
Q. II. D. mar Is eius nam a Ius. III. De die octava
I. De septem signae alia, qua simit Agnus . t 77 In tempore Resurrectionis ad Abbates. II. M LEI; ὸ Τ au Iira , Maria Magdalene, ere.
III. De mersone Naaman septi sis Iordane, dec. I SI In octava Paschae. I. D. fge Haraaro , eribus t imoniis D erio er
18쪽
In Conversione sancti Pauli. I. Quamoila ad ex/m iam eias conterri debemas. 139
In purificatione B. Matiae. I. De ργἰ δεῖ miseriaarati.
UIn natali sancti Victoris Consessoris.
la festo Annuntiationi B. Maris. I. D. -νιδε N. I, in inhabitet gloria, cre. 2ssII. De septiformἰ DI in ch so. 26 IIII. De sus M l. Muria. 263 In natiuitate sancti Ioannis. Sermo unietis. De Le/rna ardente erisuiter , G' tria plic ter lucente. 267 In vigilia sanctorum Petri & Pauli
In sisto sanctorum Apostolorum Petti & Pauli I. Da iri uel eusadia , quam Aposaiι habeat θρὸνκοι ι er d. truas gradisus eonversatianis nora
IV. De qaatriduo LM,νi, er praeconio Virgiais. ΣουγDominio infra octavam Assumptionis. I. Da daea. im ρνaroeatimis A. Muria ex merias Ap eab M. Simum magnum apparuit in cato, e .
In nativitate B. V. Mariae. t te aquaiausti. 296 In festo sancti Mimaelis. I. De Au loram .era nos o Πι , er L nostra erga. os remerentia. 3o3II. In illis , Qui seandalizaverit unum de pusillis , Cre. 3os In sesto omnium Sanctorum. I. Da tisione X u lira, Vident Iesus turbas, e .r, 3 a
In transi tu Sancti Malachiae Episcopi.
L m exemptis obedlantia. 332 De sancto Clemente ripa R Marine. I De ressas aquis. 3 9 In Vistilia Sancti Antieae. I. sadimoda ieiuniti Wisi ἔγε aebeamas fesivitatissam
III. De relatici apparatu, qu/m haemas ad custodiam
II. De obedientia, patieasia, em sapientia III. De cantico Eases,a stetis , Ego dixi
I V. De quaerancio Deo, em de triplua mineati, quo eo
V. De verbis ista cuc, Superevit odiam meam stabo, ere.
IX. De vertis is posviti , Invali5ilia Dei eleatura mundi, ere.
19쪽
XXXIII. D. -νιιι psalmi, Quis ascendet in monia
XXXVII. I. D LLM mὸssis A mersis Psalmi , Hae est generatio quaerentium Dominum, Ula. 433NXXVIII. II. D Lιιν. mris, is iuua . Voti .
x C V I. De quatuor fontibus saliatoris, Cr aquis im
20쪽
BER NARDIABBATIS CLARAE VALLENSIS
OD E, Fratres , eelebramus Adventus initium; euius uti que , sicut Fe caeterarum s lemnitatum nomen quidem celebre satis, de notum mundo ; sed ratio nominis sorte non ita. Infelice, enim filii
Adam, omissis veris de salu taribus studiis , eaduca po-Tri, M. tius & transtoria quaerunt . Quibu, assimilabimii ἰ ζο ... homines generationis hujus , aut quibus comparabi-- . . mus illos , quos videmus a terrenis & eorporalibus
eonsolationibus avelli separarique non posse λ Pro cto sinitea sunt his , qui se meis perielitantur in
aquis. Nimirum videas eos tenertes tenere, nee ulla ratione deserere quod primum oecurrerit manibue ,
qtii quid si illud, Iieet tale se aliquid, quod omnino prodesse non possit , ut sunt radices nerbarum , eae ieraque similia. Nam 8e si qui ad eos sorte v niant ut subveniant , nonnumquam talent apprehemias involvere Deum i adeo ut iam nee sbi, nee illis urilium ferre praevaleant. sie pereunt in hoc mari magno & spatioso, se pereunt miseri a dum peritura sectantes, amittunt solida, quibus apprehensis me gere Ee salvare possent animas suas. Neque enim de - - . vanitate, sed de veritate, dicitur di coga se iis eam , Chreri . libera e mos. Vos igitur, Fratres . quibus tam .uta,mi, ' quam parvulis revelat Deus, quae abscondita sunt a sapienti bos fle prudentilicis; circa ea quae vere saluta ria sunt, sedula cogitatione versamini , de diligenter
pensate rationem Adventus huius , quaerentes nimi
tum quis si qui veniat , unde , quo , ad quid ,
quand , & qua. Laudabilis sine dato etitiosta, ista est Ee salubris: neque enim tam deuote Eeclesa imi- versa praesentem eelebraret Ad.entum , nili lateret in eo magnum aliquod saeramentum... otii, a. a Primo igitur loco eum Apostolo stupente Ad admirante intueamini de vos, quantus si iste qui imgreditui . Ipse enim est serendum Gabrielia testim
nium, Altissimi Filius, ae proinia eo estissimu ipse. Neque enim fas est Dei Filium deuenerem suspicarit sed aequalia fateri necesse est altitudinis . 8e eiusdem penitus dignitatis. Nam & slios Principum primi-pes , de filios Regum Regex esse quis neseiat Verumtamen quid sibi vult quod ἡ tribus personis .
quas in summa Τrinitate eredimu , eonfitemur Aeadoramus, non Pater. non Spiritu sanctus advenit,
lta Filius λ MinuM quidem ego id factum esse albi
mutiatis, sne causa. sed quis cognovit sensum Domini λ: aut consiliarius qua fuit Neque enim sine al-
2:r:2 tissimo Trinitatis e lilio Lctum est, ui Filius ad
veniret i 8e s e sideramus exilii nostri eausam, se lassis advertere possumus vel ex parte , quam com S. Bem. Oper. Tom. Ingruum fuerit a Filio nos maxime liberari. Lueis enim ille, qui mana oriebatur, pro eo quod Altisia
mi similitu)inem usurpare tentavit, le rapinam arbi
tratus est esse se qualem Deo , s quod utique Filii
est precipitatus illico eorruit, quoniam Zelavit prosilio Pater , Ee opere dixisse videtur r Mis. -- - ν-. o. Eram , er ego νον,,uam. Continuo videbam satariam tamquam fulgur eadentem de coelo. Quid tu igitur superbis , terra di elais p si superbientibus Angelis Deus non pepereii r quanto magis tibi , putredo &keimi Nihil ille seeit, nihil operatus est i tantum stis ita, a cogitavit luperbiam; & in momento, in ictu oculi , Vsta in . irreparabiliter praeeipitatus est e quia iuxta Evange- --- listam, is meruata non seti . 3 Fugite si perbiam , Fratres mei , quaeia , muti tum fugite. Initium omnis pereati suprasia: 'u tam , . , velociter ipsum quoque sideribus cunctis elarius mi- minor meantem aeterea caligine obtenebravit Lueiserum: quae non modo Angelum, sed Angelorem primum in dia- is a. bourn. bolum eommutavit . Undὸ Ae protinus invidens homini, quam e ceperat in semetipso , in eo peperit iniquitatem a suadens ni signum vetitum gustina seret setit Deu , sciens borum 8e malum. Quid enim oh . 3, polliceris, quid promitti , miser eilm Filius Altis- 2 - si limi silentiae elavem habeat , immo εe ipse si eti a via , ιLudit nemo aperat e In eo sunt omne, thesauri sapientiae de scientiae absconditi r tune cis , , eos , ut homini prestes , inique furaberis Videat, quia iuxta Domini sententiam m/aLu iste est n. ara, eius. Nam Ae mendax fuit , dicens , Similia e ..... ero Altissimo e de mendacii pater , cum in hominem quoque venenatum suae salstatis seminarium effudit,
direns gri is Aut L; . Tu quoque, δ homo , si is, vides furem, eurtis eum eo. Audistis. Fratres, quid ' hae nocte lectum est in Isaia , dirente Domino rvνtae ip/a ea; infidelea, vel, ut alia translatio habet, inueL.Mes . s. ii fartim . e Revela enim prineipes nostri Adam & Eva , prineipia nostrae propaginis , inobedientes fle socii fu- Primit, με rum; qui quod filii Dei est, serpentis, immo dia li per serpentem consilio surripere tentat. Nec dis. simulat iniuriam Filii Pater, Pater enim ditistit Fi lium, ) sed eontinuo de in ipsum hominem vinclictam
retribuit. 8e aggravat super nos manum suam. Om nes enim in Adam peccavimus , Ee in eo sententiam damnationis accepimus omnes. Quid agat Filius, viadema pro se relare Patrem . εe nulli penitus patrere . creatura Ecce, inquit, occisione mei ereaturas suas in D atua. Pater amittit. Altitudinem meam primus Anselus as- ν. --. . .
sectavit, de populum qui sbi et ederet , habuit Gis.
eontinuo Patris relus graviter vindicavit in illum , pereuriens eum pariter eum omnibus suis plaga ineutabili, eastigatione crudeli. Scientiam quoque , quae nihilominus mea est, surripere voluit nomo r 8e ne illi quidem misertu et est , nee pepereit oculus ejus . amaa a de luatis ιυνὰ in D a ρ Dum tantum si&rat nobiles creaturas rationis participes, capaces beatitudinis, Angelum videlicet, atque nominerat sed eeee propter me Angelos perdidit multos , homines uni-