Regiae scientiarum Academiae historia in qua praeter ipsius Academiae originem & progressus, variasque dissertationes & observationes per triginta quatuor annos factas, quam plurima experimenta & inventa, cum physica, tum mathematica incertum ordinem

발행: 1701년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

571쪽

piant, namque in dentis basi quaedam fiet scissura, qua dens nudatus tandem

putrescet. t misIX. Variae qnoque dissectiones factae sunt in Academia quas nimis lon

sum esset singillatim reser re, tametsi operosiae fuerunt, & magnam lucem Anatomiae a Frre possunt. Huius generis fuit accurata femoris & pedis aquilae a D. Mery facta dissectio e musculos omnes variis modis sibi mutuo implicitos , magnitudinem , insertimem, motus, vires ingentes unguium, femusculinim ad vivom delineatas figuras exposuit. Sie pelieani Versialiis allati partes dissecuit, musculos qui varios colli moistus exerunt, alarum irid m musculos & membranas exhibuit. Tigrimumque in Sinenti regno dillectae descriptio ad P. Govye S. J. & inret Aeadcmicos honorarios adlecti missa a P P. ejusdem Societatis , & cum Academi communicata lecta fuit, Ac discussa. Hujus generis Tigres nigris fasciis dis

tinctae in Europa pene sunt incognitς.Tigres tantummodo maculatae visuntur, quae tam n a prioribus nullo fere alio discrimine secernuntur. Tigris illa radiata , quaeque a Sinensi Imperatore cum quatuor aliis occisia fuerat , 16sIibris pendebat eum una ex aliis Aoo librarum pondus aequaret. In ea quae dissecta filii pars tertia ventriculi vermibus referta inventa est , cum in men eam non fuisse corruptam unus ex iis qui huic dillectioni aderant. testims fuerit. Cum ex occasione ageretur de hydrophobia, seu aquae deliquidorum omnium horrore , quae rabiem comitatur, D. Tauvry pancis ante diebus juvenem a se visum rellatus est, qui ex canis Iabiosi morsu eo morbo laborabat, quique visa aqua in furorem agebatur I mori ut cadaver aperuit,s forte quiddam cum eo symptomate hydrophobiae conjunctum inveniret. oesophagi interiora inflammata apparinant, Aspera arteria eodem ardore nonnihil contacta videbatur ; Ustis fellea bile pene nigia erat referta ; inperi cardio perparum aquae supererat , arteriae liquido admodum sanguine plenae, venae non item , sed erant pene inanes ; nusquam sanguis eoagulatus visus est ; nee post mortem coactus est etiam frigido aeri ex posms , cum tamen sanguis emittiis e vena aliquot ante diebus, cito coaluillat; cerebrum& omnes ejus partes sicciores eram, uti de medullae spinalis initium . & om

nes corporis musculi.

Ad haec D. Tauvry conjecturas suas direxit. salivam de bilem primum

veneno esse inquinatas , aegrum vomitu eiectile materiem qua oesophagus ulceratus potuit odium cibi cilm solidi , tum liquidi imprimis create , cum liquida tales noxios bile aut saliva involutos exsolverent. In aIias causas symptomatum quae luctuosum hunc morbum , nec satis cognitum inquirit,nine concludit acribus 8c calidis medicamentis hunc morbum magis irrirari,s salem marinum exceperis , quo partes sanguinis una conjungi possvnr- Fors est ut Mercurius in magni quantitate sumptus obices illos revellerer quibus arctantur venae, & sanguinis circulatio inhibetur. Quin de praecipitantia humorum acredinem salivae de bilis temperatent, tum lactis haustus succum nutritium , quo sanguis destituitur, instauraret. D. Poupari diissertationem de scorbulo legit e scripto quae Actis hujus anni inserta est , & edita complures ea labe contactos vidit, ac multa sunt ab eo observam circa hujus morbi circumstantias.

572쪽

3 REGIAE SCIENTIARUM

A N N. Die H Augusti D. Homberg observationes suas circa insectum quodia a Gy. dam, secus flumina & rivos frequens, quod nobilis puellae, vulgo Demolia sella nomine insignitur e tametsi varia inscctorum genera eo donantur nomine. Illius generis, quod describendum suscipit, haec fere est historia. Mas & foemina ejusdem sere sunt magnitudinis, longitudo est 1 o linearum.

utriusque sexus corpus aeque gracile , nisi quod in foemina extremum veniatris crassius est, ambo admodum actuosi de acres. Maris color est violaceus& lucidus toto corpore ; quatuor alae pellucidae cum magna macula in medio cujusque alae , eaque purpurea . is minae corpus cinerei coloris qui invitida a vergit, alae itidem pellucent absque maculis: cum quiescunt quatuor alae sibi mutuo ita admoventur , ut unius alae speciem praebeant, cum alia hujus generis insecta porrectas semper habeant alas, caput pro mole corporis admodum crassum tenui filo cum trunco nectitur. Veniet ab eo loco cui alae instae sunt usque ad extremum corporis porrectus in i ci annulos porrigitur , qui sursum, deorsumve, non ad latera moventui. Pectus pars illa dici potest cui alae inseruntur. Videntur tamen Illius pulmones in medio ventris sti : nam Frs illa alternis intumescit& detumescit per exigua intervalla ; extremus in mare articulus est simplex annulus isque anus est quatuor uncinis instructus, quorum duo sunt superi res, totidem in seriores, & exiliores , quos aperit, & claudit fere un canctis; in extremo ventris foeminae duo quoque sunt tubuli , quorum superior .ani vicem fungitur . alter inferior, qui ad uterum aditus est : uterque hie canalis duobus aculeis instructus est , cum anus maris quatuor uncis

muniatur.

Qua ratione haec animalcula coeant, D. Hom T susius describit. Vidit ipse sceminam folio arboris insidentem , mare praetervolante abreptam . uncinis collo infixis . qui cum in junci solio resedissient, una coierunt eo quo exposuit modo , & figuris delineavit: partes maris generationi destinatas pestore contineri circa secundum annulum existimat, ut in ismina in extremo ventris positae sunt : unde in ipso coitu ventrem inflectere cogitur . eumque pectoris maris subjicere. Multa dissecuit ejusmodi animalcula, nulla in sceminis ova reperit , ae subinde fieri potest ut exclusis ovis brevi intereant , uti de mares brevi post coitum tempore.

Quae prima coepit illius genetis insecta, circa dies IS Julii vegetiora erant& prolixiora quam quae aliquot post diebus.

D. Poupari tum recensuit varia inscctarum genera . in quibus uterque sexus confundi videtur; lumbricos imprimis, ant vermes cauda rotunda in hominis de aequotum intestinis frequentes; cuncta lima cum genera. hi iudines. Cum autem eiusmodi insecta sint reptilia dc ossium expertia , id putat verisimile eandem esse rationem insectorum omnium quae reptilia sunt& ossi bus destatuta. Natura quippe variare soles circa diversa animalium genera , Non item circa ejusdem generis species.

573쪽

ACADEM LE HISTORIA. Lia. Q.

Bora

CAPUT VI.

De Potanica

L Tr Arias stirpium descriptiones & earum usus prosecuti sunt D. D. Mar-V ehand , & Tournesori, quorumdam analyses D. Bourdelin exhibuit, qui exeunte hoc anno extremum diem suum obiit, natus annos Ty. Vir erat indefessi laboris , in Chymica de in medendi arte experientissimus , sinc rus idem & eandidus ; iudicio acri de perspicaci. AEgri cujuscumque conditionis ad eum adibant de morbis quique suis consulturi. iis ultro & gratis quid faciendum existimaret, cum vivi voce , tum scripto consilium dabat. plerumque non asseveranter , sed dubitanter, cum probe nosset quae ad artem medendi spectant, haec magna ex parte in conjecturis esse posta. Iam ut ad ea veniamus quae sunt Physicae contemplationis. II. D. Dodari dissertationem E scripto legit de arborum velut habitu. Res ipsa fusus & explicatius in Actis Academicis continetur, cujus hoc est summarium ab ipso Auctore contractum. Quoad gestum seu habitum plantarum res ipsa vulgaris est, parallelisimus ramorum cum solo ; sive pi no, sive inclinato in patulis arboribus, quales sunt maxime pomiserae, & quaedam glandiferarum sylvestitum, ut Fagus, Quercus, & Echinatarum, ut castanea. Vulgaris quidem res, sed mira, praeterea a nemine quod sciam animadversa. Sic autem res se habet, ut inclinato ad planum stipite , rami μnihilominus ad planum sint quodammodo paralleli; vicissim stipite ad per- μsendiculum stante in inclinato solo, rami sint itidem inclinato solo paral- α eli ; denique stipite eodem habitu in supercilio clivi stante utrimque raia rami sequantur habitum soli , sive ad planam , sive ad devexam ejus par- M

Causam rei diu sciscitatus conjicit ex habitu radicum & fibrarum tractio- rene super punctum divaricationis ramorum & radicum gestum hune fieri, re idque machinula quadam ad hanc similitudinem comparata repraesen- ti

Cujus phoenomeni hanc asseri causam in dissertatione sua, quod radices arboris ad illius soli, aut plani, unde ipsa a Sugit, situm ita sese accommodent , ut succum alimentitium inde fugant , ubi quam minimum ossendunt obicem. Quod utique fit dum inter geminum solum essunduntur , ubi minus est impedimenti, quam si deorsum recta tenderent. Haec adeo radicum pro jectio, plano ipsi cui caudex vel arbor insistit, erit parallela. Radices vero una cum trunco & ramis ex iisdem constant fibris & rectis & sibi mutuo parallelis, eaeque ab extremis radicibus o caudicem usque & ad ramotum

apices extenduntur.

ocirca hae fibrae duplicem essicioni angulum , aut inflexionem , unumto radicis, ubi cum stipite cohaeret, alterum efficiunt angulum in rami cuiusque collo cum stipite. Cum igitur radices sint parallelae plano ipsi cui

574쪽

1 o REGIAE SCIENTIARUM

arbor innititur ubi arboris truncus huic plano insistit ad perpendi Ium, is quoque supra radices ad normam erigitur ; idem inclinatur ad radicum projecti nem . ut ad planum ipsum. In priori casu tibiae ab extremis radicum continuatae ad ramorum usque extrema, ex utraque parte colli radicis cum trunco rectum esticiunt angnium ; in posteriori casu angulorum alter est obtusus, alter acutus , alterni vero sibi mutuo aequales , hinc parallelis mus. Quod si enim fibra ab extrema radice orta angulum obtusum taeir cum arboris caudice in collo ipso, eaque obtusum itidem, vel remim efficeret angulum in collo rami. ubi candi ei cohaeret, haec fibra multo productior eva.deret: sed fibiae ligno, ut facile flecti pollunt, sic aegre producuntur. Qn

mobrem fibra quae in radicis & trunci collo flexu suo obtusum comprehθ ἡlt angulum , ex eodcm latere rami e trunco prodeuntis, angulum efficiet acutum obtusi anguli complementum, ita ut rami sint ipsis radicibus, aut soli

plano paralleli Nihil igitul mitum est, si in patulis arboribus basis cuiusque ramorum apicis , de ia to d. sit solo subjecto parallela, ac solum ipsum ab illo ramo

rum globo obumbretur. Atque illa parallelismi a fluctatio adeo constans est . ut si sol te albot E subjicto allargat plano partim hori Eontali, partim ad horizontem inclinato , basis ipsius apicis, seu conserti illius velut ramorum capillitii ex una parte horizonti ni parallela , ex altera tantumdem inclis

netur.

III. Die is Maii is ' D. Homber g dissertationem e scripto legit in

qua stirpium sales ea pendit, utrum eos e terra plantae trahant, an fermentamone quadam, aut alia quavis ratione in plantis ipsis formentur. Cum quidam stirpium cales, qui dicuntur ellentiales in ignem con ecti nitri , seu salis petrae, alii salis communis e Scius procreent : hinc suspicari licet genuinum salem petrae aut salem communem plantis inesse, adeo ut hos sales stirpiumlladices attrahant illaeta eorum natura , nisi forte plurium fidium admistio aliquam inducat diversitatem. Cum autem videamus duas plantas diversi generis & ita sibi vicinas , ut earum radices in teria disper se pene confusistat , di permistae , suum servate proprium saporem aue odorem , tametsi communi velut succo nutriantur , qui ex aequo utrique utilis est, hine justa oritur suspieio succum a planta exsuctum posse aut ex sermentatione, aut alia ex causa naturam illius salis qui in plantam sublatus est. exuere, adeo ut salpetrae salis marini, interdum utinosi formam induat, ut plantae fibrae, aut oriagana sunt disposita. Quo autem id ipsum diligentius expenderet D. Homberg, quaedam fecit experimenta quae lucem aliquam rei satis involutae inferre pollunt i capsam terra hortensi & nigia implevit, aquam calidam sepius huic affudit, ut eam iste quantum fieri pollet, omnino spoliaret. Eandem hujus terrae molem aliis ea pia ex aequo distribuit. Ex iis duas selegit, quibus aquam infudit sale

petrae sic impraegnatam , ut uni cmue duae nitri unciae imponerentur, cum singulae capta terram caperent Loo fere librarum ; duae reliquae tetra insipida oppletae sunt, cautione adhibita, ut aqua tantum pura irrigarentur. Freniculi semen sparsit in unam e capsis sile-petiae irrigatam,& in alteram, iter

metat in ida , in aliis itidem duabus nasturcium hortense posuit.

575쪽

A CADE MI AE HISTORIA. LAE. VI. ys I

IV. Grana in singesis sparsa optime germinarunt, nasturtium ad 7 aut 3 Rota pollicum altitudinem cum excrevisset, avulsiam est as unciarum pondere ; in nis terra infipida matum, 1 unciarum cum semisse, in terra nitro irrigata ; nulla in utroque sale apparuit saporis disserentia , igne utraque examinata nullum fere discrimen ex ipsa analysi apparuit , nisi illud tantum quod terra nitro irrigata paulci amplius olei, salis cum fixi, tum volatilis praebuelit, cumque majus aliquanto nasturtii pondus in terra nitro impr*gnata prodierit, quam in terra inspida , hinc forte conjici potest salem . si minus ad vegetationem stirpium, certe ad earum augmentum nonnihil asserte momenti. Foeniculum diutius sivit excrescere priusquam ejus analysim aggrederetur. Quod in terta inspida germinavit , & colore ad flavum vergente corporis

habitu , & pondere multo inferius fuit , humilius quoque & quasi exsiiccum .

pondus illius erat is unciarum . cum alterius pondus ellet duarum librarum.

Analysi facta, liquoris acidi plus extractum est ex eo quod terrae insipidae

mandatum fuerat, minus olei, salis fixi multo minus , duae tantummodo drachmae cum Io granis : cum ex altera tres drachmae prodierint. Id etiam forte evenit quod taniculum esset altero provectius & floribus emittendis propius e tum enim stirpes plus salis , di minus acidi liquoris proferunt. In utraque Capsa grana aeque cito germinarunt; exacto mense D. Homberg animadvertit alterius capiae tant culum, minus bene vegetari: in nasturtio id ipsum observare non potuit, quod forsan citi ds avulsum fuerit; si diutius id excrescere sivillet, idem quod taniculo evenire potuisset. Hoc utique fatis verisimile est juniorem plantam in duobus locis quasi in placenta seminis satis alimenti invenire, quandiu ii perstant lobi, tumque sola aqua ipsi opus est ut crescat, aqua per radices subeunte , eaque in corpus flantae advecta jam bene praeparata , tanquam succo idoneo. Sed absumptis obis planta in terra ipsa succum nutritium quaerit; ae necesse est ut humor ille pingui materiar & saliae admisceariar, quae fibris plantae adhaerescat, dum aquosus humor paulatim exhalat, secuς angeri des nit , & tandem est mori tura. Quod forsan causa fuit, cur Mniculum capta tale exutae non ita ad

leverit, ut alterius capis taniculum : nec tamen illud penitus emarcuit. quod lotiones aqDae calidae etiam Rpius repetitae non omnes omnino sales extraxerint, sed eoS tantum qui cicius aqua ex lolvuntur , quique succum magis exquisitum suppeditant , dum materia pinguior , quaeque ab aqua solvi nequit, in terra superstes manet: h re succi nutritii pars quaedam est ita tet praeeipuas, ted quae fit inutilis, nisi sali alicui societur, qui illam dissolvat, ut a radicibus exsugi possit. V. Et quiclem illud in utriusque plant et analysi observatione dignum est , nasturtium nitro, seu sale admodum acido irrigatum , nullum acidi indicium, sed principia alcati ista dedisse , uti & nasturtium omne in terra fertili &stercorata fatum. Sic inniculum nitro perfusum , multum acidi , & salem fixum acido stirpis sus rem peratum exhibuit e quocirca sal acidus a stirpe quq multo Aleali tata est , exsuctiis nihil fere in planta acidi relinquit, &contra quae acidae est naturae in terra omni pene fale spoliata germinans . multum per analysim acidi suppeditat, ex quo illud concludi potest sales in plantis maxima ex parte formari, quales se produnt; adeo ut sales qui terrae

576쪽

ni REGIAE SCIENTIARUM

A N N. insunt, eonfigurationem suam in ipsis plantis prorsus mutent penes plantaruma organa , & fermenta plantis insita. VI. Cum Tamarisci saris frequens sit usus in arte Medendi, D. de Tou nesoridie s Junii de illius origine , natura & e fluctibus diiIeruit, de arborem ex qua fructus ille excerpitur, pulchre descripsit , quae descriptio in Actis hujus anni Gallicis p. 96. de sequentibus est consignata. Tamariseus arbor est nucis juglandis instar, procera , de patula , quae in Africa , Arabia Ze in

quibusdam Indiae Orientalis regionibus reperitur. D. de Tourne fori anno I 689 unam ex iis arboribus in regno Granatens ostendit, illius partes omnes intento animo est coni mplatus , quae loco citato videri pollunt. Fructus

quasi duplici siliqua. quarum una alteram involvit, aut substantia medullorsa , quales in ph.rima poliis vaenalis est, repletur. Haec pulpa est subnigricoloris, acidi saporis, Ac vinosi , glutinosae substantiae semina terna aut qua interna siliquis continentur ; duplici in cujusque leminis extremo lobo germen unius lineae longetudine in sostula inclusum jacet. Sex bbret pulpae in 3 libris aquae dilutae sex drachmas falis essentialis per analysim piςbuerunt. Sal ille duorum mensium spatio parietibus fictilis ea

pedinis , v. terrise, adhaesit: quo quidem tempore liquor fili ratus situm non contraxit, ut fit in plerisque plantarum succis . Id vero notatu dignum ob servat D. de Tourne fori, praepropere nimis salem ellentialem ex huiusmodi suceis extrahi Alitum : horum enim eadem est ratio quae rartari , quod 1 vino nisi post certum temporis spatium non secernitur. Itaque diu expectandum est, donec succi e plantis expressi salem omnem elIentialem deponant , neve mucorem contrahant ; oleum ad digiti aquae altitudinem a mundi debet, & in uasi fictili per annum sunt relinquendi. Sic magna salis essen tialis copia e sumaria post aut 3 menses colligitur, cum vix aliquot grana

post aut 3 dies mole solito extrahuatur. Sal ille e tamariscis extractus cre mori tartari omnino confinitis videtur: acidulus est , neque in aqua frigida dissolvitur , oleo tartari perfusus ob/orem vinosum non spargit. Tamaristi

aqua communi diluti post aliquot mensium digestionem spiritum tantummodo acidum spiritui aceti non dissimilem praebent, adeo ut quidquid iis inest

acidi ab omphacii natura non abhorreat , cujus sal essentiam a tartaro non discrepat. Ex quo quidem ratio af erri potest, cur tam aristi alvum solvant: Nam ex aceto constant & sulphure , adco ut pars resinosa acido animata hunc procreet taeetum , quemadmodum Mannae omphacio diluti vis purgatrix augeri solet. Fossilium tantummodo acida purgantium vim dc bilitant, non item spiritus aceti , aut citri, aut limonii. VII. Illud quoque non tacendum a Do de Tournesori observatum, quoddam genus silis ellentialis cremori tartari non dissimilis tamariscorum ramis iniet dum adhaerescere. Sal ille exhalat , de indurescit, postquam succus nutritius extra vasa sua prae nimio aestu cfusus suit: quod in multis aliis evenit alboribus, ut in Acere aut in Sycomoro vulgari jam observatum alibi diximus. Titiae solia hoc sale sunt perspersi aestate aff.cta. Quod eorum sententiam eonfiimat, qui negant Manna Calabriae e caelo delabi, sed per ramos di solia orni transsu dare. Hinc D. de Tourne it id vero simillimum existi iamat, Manna Calabriae non aliud quiddam esse praeter illius arboris falem essentialem

577쪽

ACADEMIAE HISTORIA. LI3. VI. N3

essentialem sulphuri admistum, Manna itidem Brigantinum, δε Brianson psum esse salem essentialem Laricis , v. Meteαι , cum sulphurea portione conia nomisiunctum ; irro & saccharum quarumdam arundinum quae in Australi A me. rica , fle in Hispania coluntur, salem quoque esse essentialem. V III. Hi ne D. Τourn ori succorum csfluvia in plantis ad quatuor g mera revocat. Primum sale ellentiali plantae abundat, ut manna saccharum, mel ipsum & liquores omnes qui saccharum referunt, quique in florum patieanfima sunt reconditi , & e plantis ipsis dimanant. Sic in regionibus calidi ribus folia salicum saccharo qnodam candido operta visuntur. Atque id vetiti millimum est hos liquores ab apibus colligi, & in eorum organis peifici. a. Sunt resinae purae & oleosi succi extra sua vasa emisi. In Abietis cortice vasa , quae hos succos deferunt, & canales his restiti oculis ipsis

cernuntur.

3. Sunt succi aqnosi , & glutinosi instar mucilaginis, cujus generis sunt summi in sola aqua solubilia ut in nostris cerasis, & prun s. 4. Sunt rcsinae , & gummi quae partim in aqua , partim in spiritu vini dissolvuntur, de quibus alibi dicturus est.

SECTIO ALTER A.

De Mathesi.

D E Mathemati eis tractaturi ab Astronomicis ducemus exordium

CAPUT PRIMUM.

De i. monomicis. I. λε Itio hoe loco referre observationes circa iovis macillas & fascias In a D. Cassino factas quae interdum a se mutuo distrahuntur, interdum una confunduntur : nam de his saepe diximus ; sed stellae in diseo Lunae vis, a P. Feuillet ordinis Minimorum, & eximii Astronomi observatio

cum sit singulatis, & cum Academia communicata , silentio non est praete unda. Die 7 Martii anni I 699 hor. 9, 39 cornu australe lunae ab eo fuit sematum , quod Hyadas percurrens stellam , qnae est ad latus occidentale Aldeboram, quaeque a Bayero littera θ designatur, mox obductura erat. Illud vero in hac omervatione fuit singulare , quod ubi stella extremum ii hum lunae lucidum attigisset, eaque adeo a corpore lunari tegi debuisset, per aliquot tamen minuta hora secunda disco lunati illuminato insistere visa sit: Raaia

578쪽

μι R E G IAE SCIENTIARUM .

ANN. quo quidem tempore aliquantum progressa tandem omnino evanuit. Quo4 699. si lunam atmosphaera cingeret , hujus phaenomeni ratio obseura non esset, radii quippe refracti ad nos utque deducti illius stellae imaginem in corpus Iunae retraherent. Sed nullam elle in luna hujusmodi atmosphaeram longe est piobabilius. Unde eum D de la Hire ejusdem observationis faetendae captasset occasionem, aliam hujus phaenomeni invenit rationem. Viderat stellam aequabili motu ad lunae limbum semper accedere: at si lunae circumia fusia esset atmosphaera, quam primum stella eam attigisset, statim radii eius retiacti sub iis angulis ad oculum venit lent . qui ab iis ὸ iversi fuitIem. quibus ante refractionem ad nos usque pervenerant . iique itineris a stella decutsi

apparentem longitudinem mutassent. Objecta quidem lucida nobis majora apparent, quam revera videri debeant : nam propter eorum distantiam radii facilius coeunt citra retinam coeuntes majorem imaginem, sed confusam in retina depingunt. Tubi optici hoc incrementum ad sititium & falsum rebus objectis non penitus detrahunt. Itaque D. de la Hire suspicatur stellam eo temporis spatio in disco lunari conspici, quo un, cum aucta imagine lunae concurrit, eo exacto luna rei pia stellam occultat. De parallaxi annui orbis postea actum fuit.

II. In systemate Copernici axis teriae semper sibi ipsi parallelus motu annuo quoddam cylindri genus describit , quod ad stellas usque productum basim circularem in firmamento delineat. Quod libet hujus circumserentiae punctum est polus mundi cuilibet diei res.

pondens. Sic polus terrae, totius orbis vertente anno indesinenter.mutari

deberet, quod quidem cum ipsis observationibus non cohaeret. Atque hoc est praecipuum adversus Copernici systema argumentum, quod aliter dilui non potest . nisi hac posita hypothesi , orbem annuum terrae cum fixarum dista tia comparatum esse ita exiguum, ut basis illius cylindri huic et qualis instat

puncti se habeat; neque ut circumserentia, sed in centrum aut punctum ce sendum sit t adeo ut diameter orbis annui, seu dupla solis a terra distantia. pio nihilo habenda sit. Quae sane hypothesis violenta omnino multis videtur. Ab hoe systemate minus abhorreret animus si aliqua inter polos mutatio accideret, quae non aliunde quam ab axi terri; oriretur.

III. D. Flamsted inter Angliae Astronomos valde illustris , in diversis anni temporibus stellae polaris a polo ipso distantiam variatam observavit .

atque hanc variationem a motu terrae proficisci arbitratur. D. Cassinus filius observationes D. Flamsted cum iis quae in observatorio factae sunt, consentire fatetur, sed negat ejusmodi variationes ejusmodi esse quae in motum terrae annuum referri possant . idque probat argumentis ex intima Geometria MAstronomia petitis. III. Cum in coelo ipso terrae mensuram . & loeorum situs quaerere oporteat , Patres Societatis in variis terrae regionibus , quas propagandet Christianae Religionis causa peragrarunt , complures fecerunt o let vationes quas Pater Govye Academicus honorarius collegit , & cum Academia communicavit ; praecipuarum civitatum Sinensium longitudiis

nes & latitudines in Academiae Gallice scripta assignatas inve

579쪽

D. le F te die ix Martii Lunaris eclipseos, quae futura erat die r3 hune Ap

exhibuit calculum. nominInitium suturum est 1 b. Sc , 4 . Medium 7, 22, 7 Finis 8 , 67, 33 Magnitudo I digitorum , 42. Quae praedictio cum observationibus 1 D. D. Cassini & de la Hire

factis omnino consentiens , quam accuratae sint tabulae D. le Fevre satis persuadet.

Die 13 Septembris solis eclipsis ab iisdem Astronomis suit observata quousque in hac sublimi & recondita materia humani ingenii progressa sit industria , ex scripto D. Cassini ficile intelligitur. Umbra a luna in terrae superficiem projecta, motum illius ab occasu in

ortum consequitur : quae a partibus Americae Orientalibus & Boream versus positis incipiens ad occiduas Sinensis regni regiones desinit, postquam megiam Africam & AEquatorem ipsum pertransiit. Hujus umbrae ad dimidiam fere partem septentrionalem nostri haemispherii protensae , ae versus polum

pars magna in terram non pervenit.

V. In hae umbra D. Cassinus mediam describit Iineam quς per solis S1unς centra ducta densiorem effecit obscuritatem. Eodem prorsus modo per terrae superficiem ea est ducta , haec cuncta orbis terrestiis loca . in quibus eclipsis centralis ut vocant, visa est, delineata demonstrat; ex utiaque hujus lineae parte umbra est dilutior, atque ibi partialis tantummodo erat eclip sis, quae hoc minor erat, & umbra debilior, quo loca erant viciniora extremo margini. Quanta celeritate haec umbra terram percurrat ipse definit, tanta est ut globus bombardilis illius celeritatem non assequatur. Cum rccta per solis & lunae centra ducta orbis terrestris centrum pervadit, eique insistit ad perpendiculum , umbrae projectio est circulus , secus est oblongior, de eo magis irregularis , quo radii extremi quibus cingitur, magis ad diversas terrae partes, in quas incurrunt, de variis modis inclinantur. Hςe projectae umbrae obliquitas id essicit, ut latius pateat, nee tam rapide pertranseat. Radii quibus umbra terminatur distracti, & extior sum per refractionem proiccti um

bram augent.

Postquam D. Cassini loca designavit, in quibus eclipsis centralis videri potuit, id postea inquirit an eadem quoque totalis videri potuerit. Hoc utique ex diametris apparentibus solis de lunae dijudicatur , si diameter solis fit major , eel ipsis erit annularis, nam soli superest limbus lucidus, quo cingitur lunae discus obscurior ; lunae diameter major eclipsim totali majoremessicit, & sol per aliquot momenta obducitur, ii aequales sint diametri , totalis est eclips, sed ad momentum tantummodo. Habenda quoque est ratio horae qua in iis loeis visa est eclipsis cetarratis. Non enim luna a tellure adeo distat ut distantia illius cum est in meridiano N in horizonte non sit alicujus momenti, minor est cum horizontem stringit , quod longius a nobis. 4rstet, propior est & major in meridiano , tametsi oculorum juὸicio minor

580쪽

ss s REGIMI SCIENTIARUM

A M M. videatur . sed error est in oculo qui nihil mutat de reali variationa, quam di 16s3. versae essiciunt distantiae. ιU I. Die i Junii D. Cassinus quaedam phoenomena die Io in iove observata recensuit , quae in Actis p. Ioue descripta invenies. Macula erat insignis fasciae tenui . quae erat instar diametri iovis,amxa. Haec hora ro, 8 centrum iovis occupabat. Aliae itidem tres postea visiae sunt. Duq fasciae subobscurae . de quibus fit mentio in Actis Academiae olim editis, quaeque anno I 69I . &I691 sunt observatae, non amplius eadem occirpant loca , & magis inter se distant , quam antea ; si tamen sunt eaedem cum prioribus , an potius novae sunt, quae aliis deletis emerserunt. Magna quidem in fasciis accidit mutatio. . Nam interdum fiunt arctiores. interdum latiores ; aliquando interruptae , mox coalescunt. Borealis fascia per εο annos omnium latissima,abhinc bie rito valde contracta est.

CAPUT II.

De Geometricis. I. Uae ad Geometriam , & Algebram pertinent, strictim attingimus. quod in Acta Academiae relata fuerint, & prelo subjecta. Hujus generis est illud problema a D. Bernos illy Matheseos Groningae Prosessore.& inter Aggregatos Academiae cooptato solutum ac missum ad Academiam a D. varignon relatum. Quadrare infinita prope segmenta , ct pectores euidis . hae est spatia qua aut sola , aut cum rectis lineis comprehendunt . accurate dimetiri, id enim vocant quadraturam. Cum illud spatium mensurati potest , qualiscumque sit curvae portio , & partes diametri, seu ordinatae quiet una cum linea curva spatium illud comprehendunt , haec dicitur quadratura absoluta, qualis hatatur parabolae. At cepe evenit ut spatia tantummodo certis curvae portionibus, aut quibusdam ordinatis quadrati , seu mensurari possint. I I. Cycloidis dimensionem indefinitam a circulo illius generatore penis dete , illam adeo et Ie impossibilem persuasum ante fuerat: sed D. Hugens primus omnium certi cujusdam spatii quadraturam invenit, tum D. Leibniis alterius itidem determinati spatii metasuram reperit , postea D. Ber nouitly Matheseos Groningae Proseisor , & inter Geometras illustris, infinita prope spatia quae mensurari possunt. excogitavit. Sie Geometria in-eredibiles facit progressiis ubi ab eximiis tractatur ingeniis. Haec tamen quadratura est tantummodo ut loquuntur partialis : nam quibusdam arctatur eonditionibus ; species est , cui infinita subsunt individua , sed species est

tamen.

III. Illud fuit anno superiore Geometris Europae propositum problema. ex hypothesi quod corpus oblique ad horizontem cecidat, quaenam sit eu tua linea ab eo descripta, ut quam citissime fieri possit, id decidat. Non enim, quod mirandum magis est, rectAm lineam licet omni curva breviorem usdem

SEARCH

MENU NAVIGATION