장음표시 사용
11쪽
eolligata est positura nobilium animorum, pluris
munx Per omnes aetates contulerit Etruvia Tua
Graecos vero in primis, immen Ib quodam humanitatis cognoscendae studio itastinctos semper limmines, quum per reliquam Italiam multiplicos 4o effunderent, vel Ius eandem Etruriam Tuam progredi, illic colonias coudere , et non tam sua insti- . tuta illuc. inferre, cluam Genio quodam telluris fausto eos allicelacicnti se committere et ab illa re gione plenam elegantiae suae Culturam petere mi rabiliter Iaetatos videbam. Quae quidem quum sint sic vetusta, ut universus tamen quorumcunque saeculorum ordo circumserat eorum experientiam tum anim duertebam nostris temporibus ita constutulum este, ut instrumenta huius iucundi laboris; libros nempe et quidquid eorum sive pter Graecos et Graeci sermonis tuterpretationem, sive per ipsos Italos et Latinam linguam ad memoriae veteris cu- stodiam residuum nobis est, unica Etruriae Tuae cautela. et sotu ab internecione vindicatum esse. Etenim Deo auspice illud assecutus eram, ut Pr sectus meos negarem ineludi intra uuius, ut solent, septi satis arcti metas, sed libero I patiando optarem
mihi non ignota esse, quae per tot Ceutenos annos. in tanta licet iactura omnis mundi liae, tot barbar rum vastationibus, tot tyrannorum, quos ante Ο-nia contra honos libros potestatem suam omuem permisisse legimus, neruiunolis imperiis, non sine coelesti clara servatum tantis laudibus ab nostrae et prae odentis aetatis viris doctis efferri observabam. Harum rerum confideratione et ipse excitatus, nec ex Ruto sanguine me proveniste cogitans, tota imventute mea sagraveram in illud imperii Tui penstrale volui sacris rebus secedere, ct quum annis id
ipsum hortantibus saeuitas non deesset, quali Deo Inoustranti me concelli. Quae illa fuit hospitalitas Musarum Etruscarum quasi illa vita mea 3 quam
12쪽
super omnem opinionem litorata istius temporis structiorum agitatio 3 , Quum, ut.vere dicam, studere demum didici, hoc est, aut madvertere, quid is, ni feliciora et his reconditis libris in liructiora loca Iequitur, interesset illo, qui domi habitans satiare Te potest sola contemplatione corum, quae ab ty--Pographis accipit, ultra horum aetatem nihil peuli habens. Ista illa calamitas est, quae tu his quidem terris nimias ruinas edit. Hinc aliquid . ex iusto admirari, hinc verum Probumque et sortunas sataque negotii, 'uod 'tractamus, recognoscere Prohibemur. Αi ibi in singulas horas licerit contem-Plari, quam Vane et incondite ab occidetitati ΑΙ-
Pium latere a me tractata essent, et ab omnibus etiam aliis, quia e cum maxime tractarentur antiqua scripta ab maximis ingeniis ad posteritatem Prodita et lautarum impensarum praesidiis per manus sparia. Quanta cura nomino illos dies; illos festissimos dies, quibus Herodotum coepi intellia gere linies et ah nullo tutelligi cognovi O venerabilia Uia momenta, quae mihi Polybium, Arvia-
, Dum, Aelianum, Dionem Cassium aperuerunt, quos omnibus aliis clausos norami Quam faustae
illae horae, quibus Aeneae, Hiero , Artemido- ῆτο operam dare Potui, ut ipsos aperte plana voce sermocinantes narrantesve audirem Tunc mihi
ad Iiquidum duleis sui. Tunc imaginari potui ad
istam absolutionem vitae, quam Iapientis esse ει- tuebant, me Propinquasse, quum nullis umbris aut lenebris cognitionem eius, quod antehac inscrutariare ar, vetantibus liceret persectam Gratiarum omnium Venerumque, quibus audieram reserta esse studia, amoenitatem afflueuter haurire, et oeulos simia manuSque ac pedes Pascere peragrando illa iam nobilitata scriniorum S. Laurentia spatia. Quid quum Occurreret illa turba Variarum rerum tantopere Profutura, si non lateret, quas nec sando
13쪽
indieari audiveram, nec appellationes unqUam per ceperam Z Haec prosecto quiana partim adspicere et recensere, partim in alias chartas coniicere chiis rographo meo liceret: nonne iure opinabar Idae rum Dactvlorum nomina notitiae meae adsundi Eorum maiestate vitam ab terroribus servari immerito et satiae statuebant gentiles. Ego vero tumnnu magis praevidi, quam po1iea expertus tum iri illis tranquilli otii, in illis arcanae sapientiae, ita illis vitae convenienter agendae et principia et prosccto firmamenta esse. Equidem in ista prolusiona adeo me hieo explebant, ut omnium aliarum rerum immemor in novω verosque non Hesperidum, sed Copiae i psius aut Minervae Ρaciferae hortos delatus frui tam sancto nomi uum et laborum priorum Cou- sortio gestirem, singula scrinia velut altaria totidem altitudini ingeniorum ab Divis Berothus Mediceis dicata' spectans, inter quae tanquam Brachmanum aliquis, ut ipse' tebatur hi e scriptor, spatiatus et operans nihil morarer alias caulas, ob quas Pere grini Italiam visitant. Quin etiam potuit hic ad fixus illi augusto Camoenarum receptaci lo auimus 'Celsitudini Tuae placere; utque nutrieudo Pro Pa-gares, Domitae, hanc adflavitateni meam, et quidquid tacito secessu colligerem , in usum aliquem referretur, qua non auspiciorum Tuorum selicitate, quibus non munificentiae experimentis me lumcinctum vivere iustuli 2 Quae quum et immenta
fuerint omnia, numerumque et sermonem meum' excedentia, tum in eis ut semper recordatione exsulto, ita nunc verbis etiam indulgendo luderem, nisi, dum id paro, sentirem me moesto quodam
aculeo Pungi, memora ' et conliderans non modo
quam et Oa Seren illima Cellitudo mh lo Npletarat,aed simul quod iis erepius fim. Et tamen confir-mlita Contra Coususionem mente quotidie et loquor . e L memoro, et quae Qui, quae Oruamento em
14쪽
Etruria Tua mihi.evenerunt, tanto Promptius proniusque rosero, quod etiam siena identidem scripta hario memoriam ubique iaculcent profitentia eandem suam ex Etruria laetitiam; in quibus vel Praecipuus exstabit semper hic Ammianus Marcel- imis, qui ad notionem quoque meam post tot alios Pertinere se ratus, auxiliatricem Florentiam sing Iis Paginis loqui et eum voluptatis multo sensu iactare per octoginta annos duravit, nulla unquari intermissione ne posthac quidem destiturus. erea dum uterque fio obligatus quaerit ossi Cere, ad aram Clementiae ao Benignitati Seren minornique Μaiorum Triorum ab tot ingeniis illic servatis eroetam et iam bene utiliter
XΛPITTHPIΛ: et ego hanc, quam ipse nobis vitae, indolis et rerum ab se in Asia et Europa peractarum reliquit e lem, prout fieri licuit, Dunc mea etiam manu pesitam Celsitudini Tuae consecro ex ossicio iusto, Pioque et debito, ex animo quem largitate liberalitatis, quem tantis affluentissimae prolixitatis exemplis addictum devotumque Tibi fecisti ; Deum. Venerans, ut omnibus rebus selix aeternum Fortunam adeo conspecti Imperii Etrusci domesticam habeas, videasque Mediceam gloriam excelsissimis audibus sumagatione ipsius Dei illustratain quotidie magis magisque vigere et florescere. Lugduni in Batavis a. d. XIV. Kalend. Decemb. CIOIoCLX XII.
15쪽
Quum ex Ammiano Marcellino magua et crebra oblecta me rum causa citeriori vitae meae acciderit, libens seci, ut haec nostra tamiliaritas in natesceret publico, et velut ad vicem reddendam Pa wS aliquot horarum nunc mearum, quas ille plurimas antehac j erat, iri concederem, eo confilio , quo nite ora et speciosiora exstarent roliduatastoriarum eius volumina. Hoe illi videbar debere, viro, in quo cernebam propositum contra Iua saecula magnificum et excellens. Etsi enim quae alii de eo scripserunt, nec mea iaciam, nec adve tcre velim, et in ista omiuum praesagiorumque faIlaci IIimorum observatione omnia alia mallem; via
deam quoque in illo esse aliqua nescio qui sei ei
nostrae politurae Donnimis congrua: lum adverti refert eum vixisse isto tempora, quo Latiua studia vix suisse dici oportet, aut omnia a tabantur a guttiis epitomarum, hoc est, degeneris inertiae socordia, et illam urbem, quam Aeternam laudat, Venerabilem et virtuιum omnium domicilium, ob. fidebant aerumnosae et exsecrabiles ineptiae omni vigore animi pessumdato, et nihil istic ad priorem magnifice iam . Ouod fi quos mens melior tameneVcheret, quidquid id erat, ad blanditias auribus principialia pia abeudas modo adhibuisse ceruimus. Tali nolior tempore quid magis mirer, utrum sustutauisse me ute concipere tam nobilis ac diuturni 1
16쪽
boris opportunitatem, an etiam subire alacriter et exsequi 2 neque id ita, ut videri queat temere essu- dilIe aut inconsulto prosiluisse ad hoc munus, sed mente nereiaeo studiorum robore bene et diu si mala, et ad hanc essicaciam circumspecto i usio et,
ut ipse loqui solet, impetrabili apparatu. Ille line. dubio multum diverius ab reliquorum Ennii militantium otiosa imperitia, sub pellibus tempora distingueudo in certas operas, et ubi res poscebat, Maiiem; ubi quies dabatur, Palladem aemulando,
et occasione praesidiorum variarumque expeditio. uum, regiones, . gentes, mores, historiam priscam
et sui simul temporis perdiscendo, exemplum Veteris Romani sive militis sivo ducis ne instanto quidem praelio studia Graeca perinde ac Latina omitis' tentis retulisse sibi placuit, ut hinc secus aut recte , iacta vel Principum ipsorum vel optimatum valeret consulta ratione aestimare: incolasque Romani imperii vel ultimo hoc. speeimino veteris ingenii admoneret gloriae et moris maiorum, ut tu profundo otio Ιcirent aliorum seripta aequου ac Iuvenalis ot Marii Μaximi e uirectanda esse ἔ.simul hortaretur, et in calamitatibus tam praesentibus, quam gravi ribus post venturis solatia adserret stimulandis animis, ne inntiquitatum ignari facile desponderent, /
utque ad pri in tuendae patriae sortitudinem reis V arentur. Hoc res ipsa satetur, et palam tota
eius ratio clamat. Adeo nihil indignius potuisso pronuntiari existimo, quam quod nupera Parilina praelatio edidit, Ammianum denique, quum post
sacramentum hanc rem arripere cogitaret, tum dein mum ut miles quondam ac Graecus Latinae linguaeae historiae Romanae magis adluesceret, Catonem maiorem vel Censorium, CaeIaris Commentarios, .
Sallustium, Μ. Tullium Ciceronem diligentissime
legisse. An quia natus et educatus Antiochiae fuit, ubi et Gallus Caesar dicitur vespcri per tabernas .
17쪽
palatus et compita quaeritasse Graeco sermone, et hine Graecum se vocat, in ea urbe tunc non eratissus Latinae linguae 3 aut an Romae tunc ita utique loquebamur, ut nunc scribit Ammianus, ex illis barbaris, quae illuc inlluxisse ip1 ε in his libris in notat nominibus, plurima corrupta fuisseν innuens Fuit Graecus, sed utique fuit ingenuus, Di se ipse describit, ac bene natus, ut Henricus Valesius, nescio cur etiam de Vitio corum, qui Provecta iam actato ad studia se conferunt quod utique ipse nescivit) aliquid iactans probat, et hinc cur non ad utriusque linguae peritiam educatus t unde qua quam Graecum se dicat aliquoties, tamen libro xxv Cap. 9. 3. 7. scribens quoia ca re nos dicimus, non se eiurare Romanam demonstrat originem. Quasi nou Operosa moles, Varietas rerum, series historiae per tot plagas terrarum euntis, fince ra fidei ac veritatis cautela, ipsa magni animi declaratio, in his scriptis mirabiliter elucentes, immo ipsa Ioquutiosi non optimi saeculi et commatis, inique sic cla-BOrata , ut Paleat non temporariam ac repentinam tunsi suisse, non brevi puncto arreptam, sed cui abdongo tempore melioribus incumbendo adsuerat, sermo enuntians universo bellicae vitae tempora suas occasiones in variis Commoditatibus laxatisquo auctorem secrevisse, quas serio imponderit sibi, ut iam tunc forsan commentarios, Posteat quandoquo dilatandos et venustius facundiusque ornandos, senissim collegerit. Ita per militiam consummatus, ne digressus ad larem tranquillum periret otio, aut ut alios fecisse tunc Romae ostendit, multa placentia aut aliena roserendo in circulis tempus tereret aepleraque salterat, integritatem animi scrupulosa hiastoria scribenda declarando, maluit agerct causam
Utido sane etiam dignus erat, ut in hoc Dotenissis Oceani accola populo, quem uonnisi de meliore
18쪽
nota novisse se ostendit, Batavos et fere perpetuo una cum his tendeatea Erulos., . etsi regionibus et origine discreti sti mos, virtute tamen et mili arigloria Eonvenientes iunctim memorans, ederetur ad eognoscendam propinquioris temporis, prout Levitatem Praebet, rationem, et multiplicia sup-Plamenta tirociniis exercituum Romanorum ex his brevibus regionibus, quae iud.quoque exinanitae tandem fuere, petita ad sussulciendas ubique ruinastibantis imperii. IIIo, inquam, merebatur publieari et iam olim viliorum eandem constat suillo senistentiam in Ammiauus ille, non nudus ut quondam et inultitudine foedissimarum sordium oblitus , sed quanto ornatu fieri poterat, vestitus et puriscatus. Huod certe nostro saeculo contigit, quo historiam illam praeclari duoviri tanta Callitate vertaverunt, . ut quum ineunte etiamnum eo nonnisi eous aquas Suri. ingenuitatis suae lineamenta praeserret, vel Potius ex male commixtis quibusdam literis hab set Gmpositos verΙus incantamenta anilia et incon-- grue quaedam multanda magis, quam articulatam .honae mentis expressionem et sententiam humanamominentes, nunc egrogia sese ipse cognoscat, et iustae redivivi phoenicis aut exsulis renati Post tredecitn saecula ostentet. Itaque horum memoriam adoro, et cum perutili et peregregio emolumento evulgatas lueubrationes exosculor. Has cedro, dignas, has resertas bonis studiosorum adiumentia et varietatis in docto homi iacti flagitandae specimen Praeserentes, has denique ad eruditionem, sapienis, tiam et.eloquentiam se initas planissimas et unicas censeo, et quod in . me est, ex pe itus sum. , Sic ' quum tota aetas mea saepe gratias egerit FHderico
Lindebrogio et Henrico valesio; tamen gratulatus plurimum Fui huic scriptori simul et i piis eorumenistariis quum ante decem annos Parisiis omnia ab Falefit fratro instaurari non sine eximia accessione
19쪽
intelligerem; quippe quod non dubitabam, quinet ex codice autea non viso melius aliqua procod 'rent Ammiano; et ipsa commentaria ab secunda' manu, quam per tot auuos ab auctore nunquam earum immemore acceperant, Perpolita et aucta
exspectabam. . Quod utrumque egregie praemium postea cum gaudio vidit mecum et agnovit universa cohors, quam in xior Μinerva detinet. Atqua hinc potui librario auctor esse, ut curaret multiplia Cata quocutaque modo istius editionis exemplaria in ossicinis his exstaee. Sed quum ille huc me adigeis Tet, ut aperirem, an non aliqua illic possent imΙiora conlpiei, idque si posset a me potissimum con- . tenderet fieri, debui eum illo agere simplicius, quod nunc apud te, mi lector, repetam, ML scias,
quibus in partibus aliquid tu nitidissima illa editio
ne potueriin desiderare , et spertiere ut nimis glorioso ab Hadriatio iactitatum, istam editionem cunetarum priorum editionum bona complecti, earun-dom vero vitiis carere, ut scribit in fine suae prae-
In primo non potui ignoscere Hadriano, quod
quum alia chartae forma, alio conspectu et situ uois arum uteretur, quam usus fuerat frater Heuricus
cuius notae procusae sunt fingillatim post ab Iu tum Ammiani contoxtum, et qui citationes variorum Iocorum hinc accommodaverat ad illius ipsius editionis paginas, ut fieri decebat) hic eosdem numeros passim reliquerit, quum et Charta non fit τετραί- ος. et plane materia ab illis numeris et
scopo Henrici abhorreat, longe aliud ac diversum in istis allegalis paginis cominens. Unde sit, ut quoties idque contingit infinitis Ioeis) ita notis Ualefianis fit citatio alleuius loci ex Ammiano, toties' nugaci naevo se inquinet. Ouam enirn foedum est, quum editionis Parisinae pag. 4s ponatur Valetana
nota, in qua scribitur ΓVide Marcellinum infra p.
20쪽
I1 J quod ibi fit in nota ad voc os Galli perires
avuncuma, quum ea pagina iam tantopere anteces.serit 3 Nonne iudecorum est, quod tu illa editione' scribitur libro xxv v cap. 5 pag. ψ8 ad vocem Maesta de qua Marcellinua in lib. xVII pag. 14oJ3 quum ista pagina ibi incurrat in librum xvi; tanto indecentius , quod uenricus in editione sua recte cita verit pag. Io4. Etsi profecto hac in re non modo negligenter fuerit apparata ista editio; sed. etiam intolerabiliter quodammodo audax, nescio cuius interventu, ut saepe citatio ab Ilavrico immilla, nuper fuerit deleta et omissa. Sic quum scribit Henricus in sua editione pag. 599, quae incidit in principium libri xxx, ubi ostendit moxplicabiis . jubiectum pro inexpirabiae sIdem error lib. XV pag.
tam vocem cum Postremo numero expulit: item in
nota sequente de τω cu Mirae quum notet Hem i eus hic et in lib. xxv I pag. JOJ voluit frater tantum edi hic et tu lib. xxvii. Nec adverti, nisi seis mel mutavisse, nempe in libro xxxI cap. 19, ubi notabat Henricus de verbo recingi. Certe mutare debuerat vitiosum illud, quod occurrit in nota at ilibri xxviri cap. 5 pag. 525 voces In locum atomis
Inoini, ubi scribit Valesius LMovet me locus , qui est iis p. 5 oJ ubi nihil est quod ad hanc rem tacit, et pagina Io incurrit in locum libri 25, quem citavi L; ut nesciam, quid velit. Secundo occurrebant in Valefianis commentariis aperti quidam errores sive typothetarum live ipsius scribentis; quos quum iure sperarem eme uindatos esses aut saltem signo aliquo demonstratos, 'istrum in modum deprehendi illi e non modo relictos veteres, sed novos accessisse. Sic libro xv cap. 4 g. 4 de finali libramento apud nonricum nominatur Antonius Loisellus, in nova Parilietili Antoninus. Sic libro xxxI cap. IS ,. I. ubi votatur de .