Ammiani Marcellini quae supersunt cum notis integris Frid. Lindebrogii, Henr. e Hadr. Valesiorum et Iac. Gronovii quibus Thom. Reinesii quasdam et suas adiecit Io. Augustin. Wagner editionem absolvit Car. Gottlob. Aug. Erfurdt tomus primus tertius

발행: 1808년

분량: 774페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

XXIVI A C.

careat; pariterque causas, quibus ego ad hanc editionem comparatus sui. Sed praeter haec quum scirem hunc esse genium postreinae oditionis, cui nihil aliud acceptum referri potest, uili aucta Cominmentaria maxim sum virorum, Lindebrogii et Valelii, et quasdam bonas restitutiones ex codice COI-hertino; et tamen Ammianus is esset, qui etiam praeter Valesios fuerat diligenter lectus ab aliis eruis ditissimis hominibus , vel aequalibus vel eorum Vitam quacunque parte tauge utibus, quos in exemplari meo notaveram; ipsa dulcedo, quam studiis meis attulit Ammianus, ipsa proponsio, qua Am-Inianum et studia prolequor, compulit me prospicere, ut vel aliqua saltem parte prodolselu Ammiano, vel ad eius cogitata aut scripta lectorem Iocia quibusdam revocarem. Etiam ipse sueram diligetis et atteutus tu consideratione lectionum, quae ex MSStis erant prolatae. Ex his sustinui nonnulla suis locis adspergere lectori, ut spero, sutura et probabilia et opportuna et iucunda. Equidem magnopere optassem, ut ad Lindebrogii exemplum Potuissent ab se so impetrare Valolii, ut Ilmitem Variarum lectionum, quas ex tot collationibus vel ν ruin exemplarium contulerant, syllogen et indicem

exarare voluissent, ut facile factu illis fuit. rix enim tu huius muctoris antiquis codicibus eadem ratio, quam observavi in epistolarum Ciceronis ad Atticum vetustissimis et fideli ilimis exemplaribus, ut non turbide per variorum hominum hariolationes in diversa velut portentosa ludicra discedant, sed sero consentiant, et presse retineant similitudinem priscae lectionis, simulata per summam fidem imitatione veteris scripturae, licet eius Ιententia periisset; unde nunquam dubitavr, quin quod veis ram eorum qui scripserunt manum non habeamus nec assequamur, non niteri caniae id attribui de beat, quam imbecillitatu nostrae, quae aut iustam

32쪽

ansam recorrigendi arripere nequit, aut non semper nos ad rellitutionem satis instinit. Quod si exemplarium Valesis inspectorum, et ut reor, an notatorum siugulae notiilao Publicarentur, praesta. re aristin futura longo plura, quae ad instaurandum Ammianum a nobis possent proficisci. Nam nounegabo specimen . Sic libro xiv cap. 6 3. so. di cuntur seminae iactari Des ilibus, aut ut Valesius Oolucribus, oris, quum in codice Regio, ut et Romana oditione advertat pro media voce exstare Dotur. Uuaeso quae probabilitas huius rei aut quae Convenientia inter eas .voces Certe lovgc verisimilius accidet hinc tini cuique, auctorein seripsiste laetari Dolucriter ris. Illa enim vox estAmornia ui, ut patet ex Lindebi gianis ad librum xxviii 'cap. 6 et infinitis locis . Sic eod. lib. ea P. I 9. 2I. dicitur Gallus Caesar torrore prῬminantis exitus iam praesepultus. Observabis, mi lector, exitum Pro pernicie Dunquam poni ab Ammiano, Prorsus dico nunquam. Nam alia locutio est, quum ait gloriosos Milti exitus. Et hinc contigit, ut quum libro xxv cap. 5 3. 8. olim legetretur mra O uirilia

contra exitum confans arma Psecebat et equum, Gruterus ex Fauchctiariis membranis restituerit

Qxilium. Quod iam satis suspectam facit hanc vocem. Ouin et editio Romana hibet seximiam. Noe potest esse dubium, quin dederit auctor Propin antis exitii iam . . Sic millies hanc vocem ad bibet. Libro xv cap. 1 3. 5. pessime Hadrianus edidit confisim a iussitia i clinaνit ita intompo

rcvlter, ut aeternutilem eram aliquoties visororet

ipse inctiani , imitans Lindobrogium, quum oditio Bomana, Augustana, Uenrici legat verissime -- tinnitatem meam. Sic enim innuit ipsum dictasse aui iti opistolis iussisIe scribi Aestornitas Mesa. Librot xv eap. 5 j. 34. O Romae in circo maximo populus , incertum V ιω- 2uadam Percitua ian P,

33쪽

L A C. GR . NOVIT

fagis, SILVANVS DEVI US EST, magnis

Oocibus exclamur l. Sic edunt hodie plerique, quum iu Romana editio uo habeatur Praeffragio et Siluanus Motus magnis, Augustana pra agis ut SILVANVS DAVIVS magnis, priore IOCO vGCu- Iam ut non agnOICente. Hic tacent Valesii, quum utiquo lit aliquid non satis certum. Quali vero pugna iugens expeditioque suscepta esset, cuius e clamaretur felicitas. Unus Lindobrogius notat in

MS. Florentino legi ID Simanus Goli es, nec dubito quin tale quid fuerit ita codicibus per Valesiosi ini pectis. An igitur Munctari Pollumus, quin exeo credamus clamorem ilium fuisse, at Ammianum scripsisIc, sILvΛΝ vs DKs11T EsSE', quam de elioris Diei Zuerit Boxhoruit coniecturam pro verillima aut plector. Eodem libro cap. 6 g. 2. IXo Mi nimia tormentorum LMi cor re fatigcito, reos atrocitim criminum Porisisse cuari secreet multos. Sic edi .dit Hadriatius nescio qua fiducia, certe iueptissime,

quum omnes aute erini Pro undecimo vocabulo promissi e vel promi s legaui, quorum utrumcu

quo est verissimum. Libro xvI cap. 5 3. I. miror contemptis libris MSS. edi ex Metria securgi etaiaxonibus, quum Augustana eae Lycurgi id os axonibus, aequo ac miror in MSS. ipsis egi telio Valesio ex rhotria securgi, iri ess axib . Exprestum vero id vidi in Ro nana editione securgi. I. cixibus, quum utique sciverit Valesius, sciat omnis orbis, Polleriores nou esse Lycurgi, sed Solonis. Grute lius silens de excerptis duorum Codicum, quae ha- tbuit, suspicatur excidille eam ipsam appellationem ob similitudinci literarum, quae Prava accutiuo cst honorum librariorum. Nam nihil certius pol est esse, quam ab ista concordia codicum nos eo duci, ut credamus dedisse Ammianum ex rhetris securis, item axibus vel axtini a. Quippe tu finitis exem-pΙis constat solita esse ita ΜSS. libris commisceri

34쪽

idem, item , ies es: et sic alia nota perperam intellecta secit, ut libro xvII cap. I 2 3. 6. sesso Valeriam exhibeat Romana, quum in IISS. sit ce. Eodem

Sic puta ut Valesii se recte defunctos esse, quia alibi nisti satieso firmare dixit auctor, quum MSS. libri hic Iegant Mim . . re concremassent. Quaelo pervula si unde hino liquide exsculpi potuit nisus ille validus Utiquo testatur ipse primam Iiteram ita

seriptis exstare v, non o : deinde sinalem et proximam Verbo concremassent elle a, non o. Quid

inde potest sequi, nisi ut scripserit pUulcitam Uiramma concrem punt, ut xXIH, 6. Quibus incunt praelici Oiri summa vi Ochi Oxstillant sibi t. xxIx, 1. Quorum Amma vi fatus crebro OP Aniabatur. Alibi nimia si solet scribero. Sic ludigue videtur tractari Ammianus lib. xVII cap. 4 j. I 5. de obeliseo. Sosia flaec restabat erectio, quae Mix aut ne Mix qui mucrabatur posses compleri r erectisque

que preiculum altis trabibus, ut machinarum cst res nesmus etc. Unde illic inolevit το serectis-

quo Editio Romana habet id ess isquρ periculum, quod haud dubio est ex IIIIo. Augustana tu es

abs ε pericula. , Altis, ex mutatione editoris.

Unus Lindobrogius Romanae editionis lectionem ab eodice Florentino testatur confirmari. Noupossunt aliter iti MSS. uis invenisse Valesii. Et cur tacent 2 Si verum vis, scripsit Auctor is usque iaci Pre. Semper certe illo verbo in tali negotio utitur. xUt, ct acies immobiles sabant, ut Ge. xx, 7 mrachinaes Merebant Melut altis radicibus Mammihi is sentoriis. xxii, 15. Si stipitem quisquam Morie rectum. Sic libro xviI cap. 5 pro maximo pero una editio Romana, fidelissima scripti codicis imitatrix, habet maximo Verc. Sic libro xviI cap. 9 s. legi Lur mer ΠN ex Grama rum segetibus iu

35쪽

suppleri posse, quoa ablatum es. At in Romana editione non exstat illud posses. Quod propterea

non dubito etiam ahcsso ab libris scriptis, et immissum ab illis, qui non cogitabant supplori hoc Ioco usurpatuin pro suppletuin iri, ut in Cicerone idem deprehendi tum alibi, tum in epistola xviri ad Brutum: estque idem lapsus, quem Valesius inducere in Ammianum voluit, quum in libri xiv pol remis verbis legendum se ait coniicer crutari posse putabit, quum media Vox tu nullo legatur au

liquo codice, et Gruterus re te iam το piatabit confirmans statuisset eius interpretationem et sobruetrari poterit, at Boxhornius rem non perspicue videns

malo senIu daret forulari putabit. Sanc omnia Perperam, et uuica veritas ita vetustis libris. Sed neque unquam intelligere potui, aut ad intelligenda quisquam praeit verba libri Xv cap. 5 3. 4. Iutor quos jacuo Praulus et Morcurius seminebant: hic ori ginse I rea; ilis natus in Dacia: Notiaritis Ugo; hic sex mini Iro triclinii Rationalis. Neque etiam dubito, quin tantundem intellexerint duo Valesii, quod ipsi tacite satentur ex ore unius Henrici, qui Panimadvertit in libro xi v cap. 5 non procul ab initio Illinc eundem Paulum ita Hispania natum est e dixis se ; adeo ut inde colligat aperteque statuat in altero

Iiorum locorum mendum este necesse esse, quum et

in actis pallionis Artemii hic Paulus notarius Hispanus dicatur. Sic ille mininus vir nodum nectit

iustissimo et firmissime, sed non solvit; cuius rei

tamen copiam ei suisse in usu tot veterum codiculumihi imaginor. Neque ego mihi satisfecissem, nisi prima illa Romana editio, certo veteris libri instar, milii suillet ad tua num, quod benignitati Amplissi mi et Cotisultissimi viri ioANMs DE Wiae debeo. In ea legitur, hic Origines PBrya natus in Dacia. Ex quo patet το ille non fuisse in iusto libro, unde is aeditio suit expressa. Sed neque illa vox apparet ia

36쪽

ῬRAEFATIO. XXIX

editione Augullana. Hinc patet oportere istam vocem expelli, et continenter scribi hic origine P fanatus in Dacia, nempe Mercurius, cuius solius modo patriam iuculcare debuit, non item Pauli, de quo id fecerat libro praecedente. Paulum ibi dixerat Hispanum esse: nec Operae erat aut hic aut alibi id ipsum iterare. De Mercurio nunc notat maiores eius fuisse Persas, quum ipse natus fuerit in Dacia, parentibus eius quamcunque ob causam migrave ex Ρersia in Daciam coactis, exemplo eodem, quo ille apud Parisios natus in Galliis ad Persas abierat profugus, exindeque sortita coniuge, liherisque susceptis, Periis servierat, ut uarrat libro xviii capris 3. 16. Ita Obscurissimo loco subventum vides. Sed in his, quae sic video residua esse, Iuxuriari, et late evagari posscin, si ratio praefati

Dis me nou Contineret.

Praeterea sunt nonnulla in notis Valetianis, de quibus admoneri publice reseri, ut libro xxx cap. 1io sitie vult probare Ammianus ex Demosthene, nunquam similitudine aut impunitate alterius crinii, nis delui id, quod contra ac liceat arguitur factum.

Id appositis Demolilienis verbis illustrat Valesius,

quae certum est ab eo descripta ex ipso Mureto, quem citat, ne inspecto tunc quidem Deitiosthene; quod liquide patet ex Verbis εἴ τις δειλω, quae fic prorsus quoque Citat Muretus, quum eorum sententia sit manca et imperfecta. Itaque et Qui utilianus extendens amplius reddit Nam ut G quis eorum aramnatua Eset. Hunc genitivum, qui omnino necessarius iat, in Graecis omitti vides. Atqui plenissime et optime Demosthenes, ωσχερ γάραν τις εκείνων λω. Ne dicam mox in Demosthene etiam non Iegi ουτως αν συ mν αλως, sed νυν δικηνδως. Citavit hunc locum quoque Thoon in Pr gum snaatibus Pag. ra, ubi scribita; τερ γαρ αν τις iaένων ἀώIPliua vero huius ratiocinatio uis vim.

37쪽

cIaro exemplo firmaro dicam an astudere videtur Livius in concione tribunorum plebis, prouisam Moiis res publicam esse ab sucibias, proditum uesimcise , i quia His impune fuserit, in mi is ab consules

exercitum etc. Vociserantium libro IV Cap. QO. Item libro xvi cap. II 3. 4. ad voces Laeti barbari, sui uit Henricus OccasIouem, stria Vult succurrerennetori Prano rici citcti Consantio Goyiari, ut scia bit, quum verba ibi allegata exstent in Panegyrico, qui dictus Maximiano Caesari, quod etiam satis udis monebat mentio Diocletiani. Deniquo videas ah Ammiano in libro xxvi cap. 8 3. 5. sieri mentionem lacus Sunonensis, de quo uotat Valesius fvidetur porro hie Suuotiensis lacus idolia else, qut. Ascanius a Geographis dicitur iuxta Nicomediam. J Quae eoniectitra hinominis lacus iam diu antequam seriaberet Valetius, ab Abr. Ortelio in muudum producta est, ut Patet cuicunque ex Geographico eius Thelauro. Sed quis Asca Dium lacum apposuit Nicomediae 3 ortelius perlpicue distinguit sc libens quo aut Ascanium lacum aut Nicomediensium d lignare videtur.J Et apud erindem Ortelium in v. ivi modis tam lacum Pet. Gyllius observat, de Iacu supra Nicomediam scribere Plinium, quem fallo quidam putent Ascanium, cum hic sit iuxta Nicaeam, distans ab illo amplius centum mille passibus, cuius fluvius influat in Propontidem, illius vero in Sagarim. Sed nequo audiri meretur Io. Pricaeus, dum in notis ad Apuleium Miles. librum VII pag. 559 notat Ammianus lib. 96 ex Apuleio nostro Gracium feniim reuerentes moris altilurnis excruciabant. repono

ex Ructore nostro m. diutinis θ.J Locus hic exstat libro xxv cap. 6 f. II. Quae coniectura est sine ulla Causa, quum aliter, potuerit loqui Apuleius, aliter Ammianus, licet saepc imitans, Duuc tamen se retinens. Ut enim Mutinua placuit Apuleio, et

38쪽

U dititimus etiam Anuniano xvr, II, at propo illictissu praeliorum diuturno) sic rem urntis Ammiano, unde alibi raseramnis clusurnis attrittis, alibi uititur

Cui ipsi etiam nequaquam assentiendum centeo iueo quod ad eiusdem Apologiam assert, quali lib. xxv cap. 6 3. II. scribi oporteret, Micitur ex aerario silio Scipionis, quum nobilitas et flos adustactoirginis Muturnam rabsentiam pauperis erubeyceret

patris. Grassatur enim licenter Contra veteres Cois

dices , qui manifeste dictant fuisse cum nobigiliasso rem a Diae Mirginia cistuma in abentia pavoris o Myceret patris. Sed etiam Praeter caeteros animadversione dignus Iocus est lib. xxvii cap. 5 3. 8.colgocta plebs ins ma Lampadii simiam inrectis facibus

inco serrat ei maneolis, ni Micinorum et familliarum Meloci concursu aDmmis tectorum culminibus PPtua

fraxis et tegulis abscessisset. Ubi egregie Hadrianus

excitavit renovavitque illud Micinorum, quod disputat in praelatione; quum etiam in Vaticano tibi oexstare sciam, ne νitiorum, non ne semitiorum. Sed quum idem voluit familiariam, nequivi illuc ace odore. Causatur familiares et amicos Lampadii, summum domus eius tectum conscensuros non suisse, sed opera servorum stiorum ad arcendum inceniadium et ad repellendam plebem usuros. Quaeso custpon illi aeque, ac vicini Au vicini eius non erantant poterant esse eadem dignitate, qua familiares 3 Cur autem samiliares et amici citis, si ad manum essent, non conscenderent ea causa tectum Z praesertim si celeritatem ea res requireret Familias sumi pro servis tralaticium est. Et sane testaturjamiliarum legi iis eodice Coibertino. Attaineu putavi familiares magis coDVenire cum Vicinis, quam servos, quum

utique vicini possent esse ingenui. Quidquid sit, quum Priores consentiaut in τ' familiarium, ue

39쪽

quid abscoudam, putavi Ammianum hie ante ocuis 'Ιos habuisse Tullium, cuius verba sunt de senectu Ecap. 7. Possum nominiare ex agro Sabino minico

Romanos Vicinos et familiares meos. Multores sit

servitia ex tectis iacientia tegulas et saxa iungit Livius v, ut . di eque tamen taceri debet, quod velo ex suo promit Valesius lib. XIV, cap. 2 3. S. Cognitia enim pilatorum ca0orumque funeribus, esse ipsum. Bochoinii; perinde ac libro Xv cap. 6 3. 5. eiusderi ευρομοι est Pon a largiretur, cili tanquam omnibus qui istud legerunt satiscentibus sci ibat Valesius ex relationibus scripturae variae, quam ex libris Priscis memorat, apParero sic legendum esse; atque etiam xvi, Ii f. 8. quod siuidi Pompa .profert, conca esse, quod si ius peixeris, palam dixeris vidissφ Valesium in Boxhornio. Quin et libro xviri cap. 4 g. 5. quum Boxhornius in MS. notari ab Lindebrogio advertisset paritas, eX continenti subiecit se quo facies paroitas aut raritas J limis oculis id praetoria misit Valetius, quum quod Ammiano porterat, si

iniri hicnnio ante in his oris suerit restitutum, anteis quam innoteiceret Lutetiae. Corte non ego is sum, qui amaro possim notas domino suo uberiores. Noet hoc reticeam, displicet in editione postrema Parilina varietas et inaequabilis in scribendo fluctualio, ut Samosata modo ut sociuininum singulare,

inodo ut neutrum plurale, nunc Darius, nunc Da-rsus, de quo notavit Henricus. Libro xiv, 8 G

si montis, alibi Casii. xvi, 4 edit esse noctuquo, se1xum, 4 et xxvIII, 4 Eanriem incucem cis noctu stundon . Libro XXII, I et xxxI, u edit clarium; ubi omnes, etiam Ileuric auth eum es iram,

quam formam retinet initio libri xx, et eodem Iubro xxxi, 16. Itidem Gothi et Gotlhi in libro xxxi, cap. s hic EUDiatem, illic Tu Dalon. Quartus pluralis nunc in eis, nunc tu ea terruiuatus. Quae

40쪽

PRAEFATIO. XXXII

omnia non alium in finem colligo, nisi ut pateat praeter .lacuitas hic illic hiantes insanum intilia in hoc scriptore rostare sananda, utque ad eum spem se eriga ot illi, luoru in ea telicitas est, ut libros ante typographiatu iuventam scriptos queant in spicere. Erant alia, quae ad Ammianum pertinentia post Praefationes poterant addi, eiusdem l cilices geo eris collectanea, qualia ab Chiiletio conteripia addiiudicavit Hadrianus, et huius exemplo etinui nos: etsi profecto digna, quae cum Hemici solida et Perdocta Praetatione iungerentur, nequaquam iudicautos. Talia I uiat, quae conscii psit isor. Io. ΝVossius, et Balthasir Boni iacius, limitesque, ac modo Mart. Hunkius. Sed quiana ea ignorare Dul lus paulo bumauior queat, neque quidquam asseratur, quod ante ipsos ignotum Orbi sui . faciis permittimus, ut in eis ipsi auctores sibi placeant.

Atque ita meo et loco et nomini rei pontiam, ut opinor, erit, haec qualiacunque nominari inereniatur, exaravisse; et tum publicae eruditionis adiu Vaudae ergo, Praesertini Vero ut Doliratium iuve num iuge via, mirum quantum noxiis coti liliis in

arctissimas, quas salia sed gloriosa insiguiuui DinIta rum hi Iloria rom specie, compendi Oium angustias

et vanas hodiernorum acroamatum quisquilias conclusa, ilia etiam varietate poscatitur, in hac stati otio mea istum quoque pulverem collegisse. Quod si

tamen hic titulus nimium coul Pectus nimiumque honestus videtur, licuerit mihi me tu hanc laboris lilaeiti faciem coimmisisse, ut etiam II vias a me N dictus fuisso ostendatur, vel potius ab Ammiano dictum fuisse Hylam me ostendente a P Pareat: quodue proverbiali iaculatione in alterutro a me scribi.

opitieris, testabitur libri alterius ab vigelinio caput oetavum. Hi ne iam nihil nisi publicae benevolen itae haec discrimina mea commoudo i in quae prae

SEARCH

MENU NAVIGATION