Q. Horatius Flaccus, ex fide, atque auctoritate decem librorum manu scriptorum, opera Dionys. Lambini Monstroliensis emendatus ab eodemque commentarijs copiosissimis illustratus, nunc primùm in lucem editus 1

발행: 1565년

분량: 508페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

a indecim Diana preces Nirorum curet: O votis puerorum amicas Anticet aureis. Hae Iouem semire , deosq; cunctos, spem bonam, certam; domum reporis Doctus, O Phoebi chorus, ct Dianae Dicere laudes .

Carmen saecillare dictum, iudd ludis saecularibus caneretur. Ludos autem Iares primos a Valerio Poplicola institutos esse anno ccxLv.post urbem conditam quidam tradiderunt. alij multis annis post reges exactos, & Poplicola

iam mortuo. quam sententiam confirmant xv. virum, qui ludis setcularibit rocurandis,& faciendis praeerant commentaria. De tempore magna etiam dis m-sio est inter scriptores. alii enim centefinio quociue anno heri solitos esse, ut saeculum centum annorum spatium continere intelligamus alij centesimo decimo quoque anno ut sirculum sit ambitus annorum centum de decem.atque hiate sententiae consentanei sunt versus illi Horatiani. Certur unde iωd.c es, &c. superiorem autem confirmat Pompeius Festus his verbisseia laris ludi apud vm.ρι'

centum annot fetant, secti tum im centum annos extendiea /Hiuratur. sed de saecu

la, & ludis *cularibus si quis plura stire volet, legat libellum Ouumj Pan uini,qui accuratissime de his scripsit.

siluaru inq; potensJ siluarum domina sic locutus est sup. Od. it r. libr. I. - dina potens Capra, & Od. xxv. lib 3. ad nacchum o a'adum poreur,&c. Sibyll. nion vers. J tanta erat apud veteres illos Romanos librorum sibyllinorum auctoritas,ut in rebus aduersis, ac dii scilibus reip. lcmporibus non minore spe ad eos, quam ad hiruscorum disciplinam confagerent, quod testatur M. Tull. lib. . accus. Verr. his verbis Itaque apud ma orern stros a: roci,ac dissi Gli rej. tempυre, cum Tib. Gracco occis magnorum periculorum metus ex pu et deretur P. Matiti L. Calpurnio C . aditum es ad lituos Sil9llinos, in qrtibus iuuentumescererem antiqui rimam placari oportere.

Dijs, quibus septemJ Dijs Vrbis Romae praesidibus,& eustodibus, πολιου-

. Alme ilJ qui omnia alis& ues. curru nitido diem qui is c.J id est, qui diem curru nitido aperis, & idem

elaudis. decurru solis sipraod. v I. Itb-3. Promis de celasJ promis oriens, celas, & condis occidens. & supra Od. Glib. dixit tanderedi mollibus in fuit. aliusq;&idem Nascerist alius, quia alio quotidie loco oritur, vel quia alius est dies hodiernus ab hesternor vel quia alio colore e st propter celi, tem- tarisque dissimilitudines. idem autem, quia semper unus est. supra od. x v i.

lib. i. quia te raras alιο ealelites Soti mutamus λ

possisJ optantis seu precantis oratio est. .aperire LenisJ quae lenem te prsbes in aperiendis partubus . de Ilithyia diximus supra ad Od. xxii. Itb 3 Patrumq; Prosperes decret ad iacito,ut senatusconsulta,&leges deco ii ggg trabeii

492쪽

trahendis matrimoni is,& de maritandis ordinibus, sancte seruentur, secundos

que habeant exitus. . . . . . '

leae maritaJ id est, & super lege Papia Poppsa de maritandis ordinibus a

M. Epio Mutilo,Qu. Poppaeo Secundo C O s s. Augusto imperium obtinente, lata: per quam sanciebatur, ne quinquaginta annis minor sexagenario nuberet: aut ne vir sexaginta annis minor quinquagenariam. uxorem duceret:& ut omnibus ingenuis, praeterquam senatoribus, eorumque liberis libertinas uxores habere liceret. De hac lege Cornel. Tacitus lib. 3. Annalium, his verbis, statu in deinde de moderanda Papia POptaea, quam semor post Iulias νο- rasiones incitandis caldum ranis, ct a genuo arario Iana erat . ia Sueton. in Augu-HO.

Ccrtus undenos deciesJ dissentiunt etiam hic codices manu scripti. in

alijs enim scriptum est. certus ut denos deties per a in . Urbiisti aluus,&c. in alijs, ct quidem multo pluribus,trib. vatie. lann. Faer. rnes. Certus undenos dec. per ann. Orb. ut cant. &c. quam scripturam secuti sumus, ut veram S rectam, & ab

omnibus viris doctis comprobatam: & ita intelligemus ludos saeculares centesimo decimo quo lue anno fieri solitos esse. Orbis) saeculum quod vel centum & decem, vel centum duntaxat ann

runt spatium continet.& cantus, reseratq; ludosJ eantus reserat, & ludos seeulares. sed hi ludi

non semper centesimo, vel ccntesimo dccimo quoque anno fiebant. Nam & Suetonius scribit ab Augusto anticipatos elle, & Cornel. Tacitus libr. II. Annal. tradit quarto & sexagesimo anno post qua Augustus ediderat, Imperatore Claudio spectatos esse. Iterum Suetonius in Domitiano narrat,eum Dei se ludos saeculares habita ratione temporis, & anni non quo Claudius proxime, sed quo olim Augustus ediderat. Ter me claro, toties';,J tribus diebus,totidemque noctibus. Vosq; veraces cecinis te Par.J ordo verborum,& sententia liaec mihi videtur esse. Vosque o Parcae veraces cecinisse: id est, quae vera cecinis iis,vel qu

veraces estis in ijs,quq cecinistis, iungite bona fata satis iam peractis, id est, praeteritis, ae transactis: quod quidem semel iam a vobis dictum est, de stabilis, id

est, ratus,& fixus,atque immutabilis rerum terminus id seruat,neque id ullo pacto uotest immutari. quid nam semel dictuni est λ vos iuncturas bona praeteritis sata. Quod si legamus Ieruet, ut habent nonnulli libri, erit oratio bene precantis,& optantis, hoc modo,& Dij faciant, ut stabilis, fixus,& alte haerens te minus id seruet. quale illud apud Virgil. Aen. x M. Vi potius reor, O putas Di numine firment. atque ita legisse videtur Porph. ego tamen non improbo,seruar, ut intelli Pinus esse εὐφ, μησιν, id est, orationem boni ominis. Neque verd est, uod quisquam mihi dicat, prouocabulum, quod referri solere ad ea, quq anteceunt potius, quam ad ea, quae subsequuntur. Nam 'vanuis negare non possim ita est Θ, constat tamen interdum etiam ad ea rcferri, quae sequuntur. M. Tuli. ad Att. lib. 2. Pompeini nostri antarer, quod mihi summo dolori est, ipse se ixit. γ rum verborum hic ordo est. Pompeius nostri amores, ipse se afflixit, quod mi-thi summo dolori est. Pompeius ad Domit. lib. 8. epist. ap Attic. In quibus literu)scribis, Caesarem apud Corfinium castra posui . quod pulset, O pra motius sit,

νε nec in trasentia committere tecum praelium uelis, se omnibus copi s conductis te imρώ-

et, ne ad me iter expeditum tibi sit, Sec. verba illa,quod putaui, re renda sunt ad ea, quq sequuntur, non ad superiora. T. Liuius libr. xx. quia nunruam antea factum erat, prodicta: Orem populus creauit. Idem libr. 27. Id quod nullo ante bello acciderat, ictu consulis sim memorando praelia inrosecti ullat orbam rempub. resipurant. Iterum

493쪽

M. Tuli. Acade. lib. I. Dabitis enim profecto, ut in Graeci 'fi f.

ωιntia Ombus haec i diu trias tur, utamur uerbis interdum in diuis. quanquam in hoc postremo exemplo hic verba, quia Graeci ipsi faxium videntur media esse interiecta, hoc modo,dabitis enim, ut in rebus inusitatis utamur verbis interdum inauditis,qudd Graeci ipsi faciunt,&c. Porphyrio autem longe aliter hunc Ho. ratij locum explicat: quam explicationem ego hic proponam, ut de ea iudicet Iector intelligens, & cruditus. cius verba sunt haec aliquanto obscuriora: bll. ea. ex uerbo enim singulos numet i, seruet, pluralis nasi; ur,se Me : r. hee Porphyrio : nihil praeterea ex quibus apparet, eum sic intelligere hune locii m. Vos-oue, o Quirites, Parcar veraces cecinille id, quod semel dictum est, seruent, denabilis rerum terminus vos scri iet, &c. & ita Parcae ueraces erunt recti canis, non vocandi. quam explicationem nullo modo probo,putoque Porphyrionem. ut hominem, lapsum esse. Fertilis frugumJ frugibus abundans,& pecore. Lucret. lib x. quamobrem terra,magna Deum mater habita & dicta sit,multis versibus, ijsque elegantiss-mis declarat: quos satis erit mihi indicasse. Qua e magna Deum mager, mater ;ferarum, Es nostri senisrax hac dicta est corporis una , &c.

Spicea donet Cer.cor. J Hesiodus Cererem ἐπεφανον appellat, id est,pulehre coronatam.

Sc lovis aurari aurae salubres: caelum si lubre. Condito mitis, placidusqd nunquam enim nisi iratus, iaculatur Apollo,ut alibi notauimus. ita ciue Paean dictus est, παρὰ τ ὰ παιειν, quod valet se-rire. Tum eius sagittae pestem ac perniciem mortalibus asturunt. Homer. u.α. supra Od. x. lib. a. simper arium Tindis Apelu. .stia j;J Troianae. Iussa parsJ quae Aenean secuta est,ab Apolline iussi. Virg. Aen. I. Italiam Deiae Dusere capessere fortes. iccirco Romam Apollinis, & Dians opus esse dicit quarto ab hii ac versu. Sospite cursuJ id est, secundo cursu: vel saluo cursu potius: nam salvi quidem in Italiam peruenerunt Troiani cum Aenea: sed non semper secundis ventis, nec secundo cursu usi sunt. ν ui per ardae s. s. id est,etii per medium incendium Troianum, seu per me ldias flammas. quibus Troia conflagrauit, libere atque impune effugiendi facultatem dedit,&c. sine fraudeJ sine damno, aut incommodo, ut supra Od. x I x. Iibr. 2. 7 δει perces Miferino Bis Ι-idum sine fraude crines. Patris superstesJ qui patria incensa, aedeleta, saluus,&incolumi seu

fit.

auuentaeJ iuuentae nomen pro iuuenibus usurpauit quod est usitatius in voce iuuentutis, ut Od.vI. lib. 3. 2 su his iuuentur orta parentibus Infecis Hiluor sa semper a M. Tuli. usurpatur. Romulae J id est, Romanae. Ite Od. v. lib. . optime Romulae custo gelutis. DobusJ duo Vatic. & Torn. Venerat uti ore catur. ut dicemus ad Saty. v I. lib. 2.

Clarus Ancnise, Venerisq; sangui J Augi illus a Iulio Caesare: Iulius

Caesar autem ab Iulo. sic supra Od. x v. libr. . azmae proretium P eueris cane mu . Venus oraculo edito & vulgato Troianorum imperium, genere Priami senditus deleto, ad Anchisae posteros peruenturum, Anchisae concubitum ultro expetiuit, cum esset ille aetate iam affecta S ingrauescente. Ex quo concubitu Acma nato causas ae semina belli quaerens, quo bello ope, Priami concide-ggg rcnta

494쪽

SAECULARE CARMEN

cnt, imi cestina .ue frangeretiar, Alexandrum ad amorcm Heli init, illit. 3sacto, Hesena lite rapta, Vcnus opinione quidem, hominum S dicta eausa,Troianis opitulabatur ac satiebat, sed rcuera cladem c is imminent cm l ubicuabat, nuntii te prorsu, dciperata Helenam redderent,& ita positis armis S pace conficia mala, fiscordiisque compo filis ac sedatis, Priami imperium multos annos incolante maneret quod sit factum esset; neque Aeneas a quo Romani prosccti sunt, Troia pro sugillet, neque imperio Ro. initium de diiset. Imperet hel I. pr. lac.J sic Virg. Ac n. v v Parcere priorJ id est, superior, maior, praestantior. Sary. v. libr. r. fama ciuem, eat a.

f. rLrem Spore, domi si natur erit , facundave coniux. Virg. Aen. x I. Hic pietata prior. proprie posuit episto. II. libr. a. in extr. Lxι remi primorum, extremιs usquaprinores. . ..

manus potenteisJ potentiam Ro. vim imper ij Rom. Albanasqd vel Romanas: populus enim Albanus Romam translatus est, Vel dic Albanus propriῆ, id est, Latinus a monte Albano, in quo carnem acci pere erant soliti aliquot Italiae populi: & ubi fiebat sacrificium Ioui Latiali a. Pontifice Romano. Pleno Copia cornuJ ut sup . Od. xv I r. lib. r. Hinc tibi cohia Manabis ad se

num benigno Ruris h Morum οἱ ulenta cornu.

vis Aiquus aerumnis.

meliusq; semper, &c.J & semper proserat, ac produeat in statem meli rem, imperium Romanum,& Italiam. . si ii indecina preces virorum J ad coindeeimuirum, qui sacerdotes erant sibyllini, collegium, ludorum s cillarium procuratio pertinebat, ut doce

Corn. Tacitus libr. II . Annalium his verbis. P am Domitianus qumque edidit ludos seculam. ,ν q. tentius Uuisa cerdotio Quindecimuirale praeditus, actum Prator. quod non iactantia refero,sed quia curetis Qindecimuirum antiquitus ea cura mandabonis. masi iratur potia, imum exequebantur officia caremoniarum . Quindecimuiri autem Sibyllini a Sylla dictatore sucrunt instituti,emn ante dictaturam decem duntaxat suissent. Uodius, de Phoeb.J ordo est, ego chorus doctus Phoebi, & Dian laudes dicere, spem bonam,& certam domum reporto; hcc Iouem, & omnes Deos sentire : haec approbare: his assentiri. chorus enim unius personam gerit, Unius-due partes apit, ut episto. de arte poci. Actoris partet choru , foum , uirile IV-j dat. sic enim versum illum potius explicandum & legendum esse puto, ut di cam suo loco.

495쪽

obseruario: e cligniori: m, 'riae his commenta ijs continet tu ν:cuitis numerus primus paginam , secundus versum indictu. Sed numeros paginarum prius, quam 'quicqliam quaeras, sic corrigito ,ut infra correcti sunt.

Acherusia pal- 2 o. Acbilias inter puellas educatur,oc.3 8 Achillei nulli cederescient 2'. Acinacer st, orsus Danaes pater I a. Acroceraunio a.

acuta belli ct similis 3os.

I8 amoris indicia 16.η s strii linea quinque s 7.

3 2 amoris pabula 383.ris inaequalisma aduersae tempestatis descriptis 38o. 8. edi ἀμηχανον ἶσον μοι ς .

496쪽

aura populatis Is I.

18 Baccharum erines I 83. o Gacchi de Indis uictoria et 83.1 Bacchi ira 67. Bacchi nomina 73.29 et 267. 3 Baccho cur capra moletur 223.

cadum

497쪽

canitier Iss. -

equi sacrum I ελ- carpere ures,lanam, etc. 47. cari haso a Scipi Iediruta 377. carmen aeulare 4 7. canoro Pollux s a. catonis mors s3.12.er I 28. caro nitio delectatus Is s.

3 et

498쪽

IN DET

Datini Liam qui Apuli 3 .

dare manui.

Dianira a Nes enenum tro philtro acciris

Dilui natalii Apollmis et Dianae si . Democles 188. demere partem de die S.

499쪽

uilia

INDEX

500쪽

3 idibus nomina exigebant. 3 sL s23 iscursede, libid.

ra immane quantum ' -

SEARCH

MENU NAVIGATION