Novorum experimentorum physicomechanicorum continuatio prima, de aeris elaterio et pondere, nec non eorundem effectibus nobilissimo domino ... Clifford & Dungarvan epistolatim dicata ab honoratissimo Roberto Boyle, nobili Anglo, è societate regia

발행: 1694년

분량: 149페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

go Experimentum p fico- echanicorum

.lifices, nec secundum Philosophorum dicta operantes, nec ad eor acrupulos eximendos collinaantes, antlias suas nec satis fideliter exe Lutili ,nec critice latis earum operationes vel perfecit se vel observasse via

oderentur.

Par ut igitur; quod tanti momenti Experimentum, nec accurate adhuc a quopiam consectum, partim quod Ponderis Atmosphaerici xari . tio ab Ingenioso Paschalio in celeberrimo suo experimine ut ut huic analogo, ceu tu cognita seu inanimadversa praetermittebatur , nec non uod Moderni aliquot ac Eruditi Scriptores huic Experimento non acquiescentes , Veteri Scholarum doctrinae. aquam in antliis ob Fugami quod aiunt acui ad quamcunque altitudinem evehi bilem allerenti

etiamnum adhaerescant: co quo potui compendio Experimentum sequens capessi xi, cujus rationem non gravabor tibi impertire. Locus tu hanc rem conductitius Tectum erat planum,ῖo. pedes ab hi mo levatum , Loricisque marginatim circumcinctum.Tubus quo usi era

mus e Vitro constari debuisset, si longum satis validumque nanci lcendo uuillemus : sed cum longius abessent Fusores Vi triarii, Stantiarium jussivarios Tubos concavitatis circiter pollicaris .c graciliores enim longi tudini nostrae sufficientes vix fuit formando longitudinisque qua potuit summae ab Oricalcho vel Scanno at tenues serri laminas aere Uprio oblia Sas appellitant, constantes effingere , qui quasi ad invicem Ferruminatu Tubum unum coadunarunt, circa 3l. vel 31. pedes longum ; a ubi hujus .conto alligati firmitatis infusa aqua periculum fecimus . cujus ei fluviis

reicctas stiluras arcte obturavimus, majorisque cautelae ergo, Tubum totum praesertam quoad commifibras. mento nostro nigri cante S glutianos o ceu theca vaginabamus, superaspergentes insuper Gypsum Parisiei se , ne Tubae Exercitorum vus limentis manibusque adhaerescat, Superiori hujus Tubi orae Tubum Vitreum praevalidum bipodalis aut trip datis longitudinis eodem Caemento agglutinavimus . ut quid aquae adsima nitatem emineret, melius perspicere pollemus a cujus celam parti superiori Tubum alterum , ab eodem opifice mctallo constatum , cubiti formam referentem, Caementi, stannique ope arcte afliximus, duabus partibus constantem , sibi invicem Rectangulis , cuius pars superior Pli r zonti, altera vero Tubo vitreo parallela , ad machinam usque pertigit, quae tecto plano super locata , caemento probo inseriori extremitati descenden is Tubi partis solide impingenda fuit , cujus crus Horizontale ligneolo praedictis loricis claviculato itatumiuabatur ; quin imo de Tubiis ipse, A scris bencficio, iisdem loricis agi , cui profundior incisa fuit divi ura. ut insitioni ejus aptius laserviret, a quassatione nimia tuta

batur.

Hoc facto a paratu,totoque Tubo cum conto seu Telone socio ad parietem erecto, Lorisque ac Ligamentis Ormiter ligato, Tuboque itidem dcsccudeate.. Machivae accurate Eaemcntato, Vas idoneum longiorix e . Tubi

42쪽

Continuatio Prima: av bi findo supponebatur ; cui tantum Aquae insusum est, quantum supra Tubi Otificium longe emineret, favente semper ministio , qui pro

re nata Aquam auctitaret , .ut modica usque plenitudine vas potire

tur.

Paratis omnibus, succedit aniliae Exercitium, cujus agitatione Aqua insigniter ovecta, ac consequenter in Tubi latera validius Te cnte,de-prehensa cst tura vel altera rimula, quam qui praeso erat scalam asiac dens, immoto Tubo Dretiira obstipavit. Quocirca aliquando post repetitas multoties exhausiones, Aquam

ad praedicti Iubi Vitrei medietatem eveximus , sed non sine numerosi& Bullialis, ab Aere in Aquae poris pridem delitesce ute , nunc vero se prodente oriundis, quae superlicicin ejus aliquandia oblutariint, c subind: novis deciduas praementibus 2 Machmae ergo , dubi , ejusque reciae di positionis securus, tempestivum duxerim altitudinem summam ad quaim Aqua asserri possit indagari, ideoque etsi Anilia satis iam exercitatruvi sa est, in pleniorem tamen satisfactionem, etiamsi Aqua poene summitatem Tubi assecuta , plures quam et O.exuctiones fieri jum, ut ad summam qua potis fuit altitudinem Aniliae nostrae ministerio subucheretur: cuous altis limam superficiem aflixo Caemento prope adnotantcs, non enim ad vam exacte pertingere potuimus, tuque humum Ascendentes, ubi si gnans Aqua constiterit Pilum cimitti jussimus , cum pendulo ad extremitatem Pondere, quod notae ei d ubi metallici parti de industria signa tae, qua stagnantis Aquae ad summam jam altitudinem elatae superficies' conquiesccbat, applicuimus; altera autem Fili extremitate in quantum

conjectari potuimus, et Tubi parti ab eo qui dimisit admota, quam superficies aquae suprema attigerat subducebatur Pondus, Filique longitudo Cylindro Aqueo commensurata ad pedes cum f. pollicibus pertingcbat : Quo facto, in hospitium me Recipiens quod nec longe abet

rat , Paroscopum consului, ut de praesenti Atmosphaerae Pondere certior fierem, quod moderatum admodum inveni, Hydrargyro ad 29. pollice S, ac inter L &L digiti partem stagnante. Hoci animadverso , nulla subiit difficilitas quin Experimenti successum cum lapothesi iam stra comparando essemus: si enim receptissimam inter Hydrargyri S A-Wiae Cylindros ejusdem scilicet ponderis proportionem supponamuS , nempe unius ad decimo quartos, Aquae altitudo adtrigcsimo quartos, pedes cum a. pollicibus pertigisse dc buisset, quae eam quam inueui mus 8. pollicibus superat: interea temporis Te commonefactum velim, . innuisse me pridem ante Experimentum hoc auspicatum , eam Hydra gyri & Aquae proportionem, talis scilicet Aquae cujus ego usum habui, , non proruis comprobatum iri, quamvis enim proletariis Examinibus ea proportione ad fractiones evitandas nullo dispendio uti possimus,in tam

socero tamen Aquae Cylindro qualis audiit noster , rotabilior est disse

43쪽

31 Experimentorum Pἶy Mechanicorum crepantia quam quae negligi debeat: n igitur vice unius Hydrargyri pol

licis ad cum cum i . Aquae pollicibus aequi pensandum pollicis quadrat tem tantum subducamus quae 36. solum Aquae altitudinis pars cii , sul ductio haec r9. repetita, ad 7, pollices N plusquam pollicis quadrantem assurget, qui priori Aquae altitudini superadditi, vice 33. pedum cum pollicibus, M. pedes & plusquam pollicem constituent, adeo ut discrepantia inter Mercurii in Atmosphaerico Barolcopo Pondere susuntati, Aquaeque ejusdem Atmosphaerae prellii ra in d libo prolixo elatae altitudinem , non ultra pollicem unum aut alterum, a debita juxta specificarum Gravi atum discrimitia proportione discessisse videbatur. Nec si major apparui flat, modo 8. vci ra. pollices non Marperans , differentia mirationem ullam injicere debuisset, partim ob d iscultatem rerum ad exactam trutinam in Experimento tali redigendarum, pararan quod cum Aquae omnigenae non estisdem Gravitatis cxistant , pauxilla dii paritas in Cylindro tam prolixo imputari debeat : praecipue vero quod Aer EIullulis tanta Aquae vi emicantibus inque ejus summitate, juxta & Ti bi evanidis erumpens , Elatere suo ut ut languido Aqua ponderi consociato , aliquantulum summam cjus Liquo. is asseclassionem impedire potuisset e sed conliderationes hi line Experimenti dispendio omitti pollunt: nec non pauxillum quod apparuit discriminis inter compe tam optatamque aquae altitudinem , Experi Menti nostri processiti propitium potius quam alienum se exhibuit: cum antliatione nulla Aquam ad praeci am altitudinem, etsi parum tantam abfuit, Oxugere potulit mus: qua Atmospherae Pondus Cylindrum Mercurialem, aequae cum cavi tirudinis gravitatisque sustentare potuit. Etsi facile mihi sumo Te li-bcnter concessurum, tantum sollicitunis curaeque circa hoc nostrum Expcrim2ntum adhibitum , ac arti lices ordinarii in antliis sitis exercendis .uti potui sient, quibus furtivam Aeris insinuationem vel impedire vel retegere uti u ique perdi scite. Non quod indubium sit , curam nostram vigilantissmain Aquam iuplena sita altitu sine diu sustinui illa polle , sed .i crem satis in init it ut uinnostru n exhaustum suist e, cum Aquae altitudinem determinaverimus, sequentibus circi st antiis adducor ut coedain. i. Maclunae ipsius structura , aeque ac Experimenta quamplurima pridem memorata feliciter in ea peracta satis evincunt eam non vastis allis N proletariis opificum Antilis, quoad cxactitudinem, non cedere et& speciatim Experimentum X I. demonstrat Hydrargyrum percam ad altitudinem tantam e vectum iri, quautam in Experimento Torrace iano Atmosphaera sustentare possit. r. Tubi tam e vultarum quoad numerum decremento, Aquae si i persicci si p rnatantium , quam carum magnitudine apparuit fissura vel tantilla; quae licet tam exigua ut inclusae Aquae iter non praebeat, facile

canam potuit ab eo qui in scala juxta posita cxcubavit animadvorti; qui-

44쪽

M Contina tis Prisc.nimo di illapsus Aer sublargis Bullis ab iis quae ab Aereis particulis ex

Aqua emicantibus provencrunt longe divertis, oculis nostris se prodidit: quod si patentior Get rimula , irruens Aer derepente Aquam fit prα truderet M ta sertean descendentem Tubum una cum illa adimple

ret.

3. Impercepta licet accidisset rimul a , Experimenti tamen summas non praejudicavit; in parvulis enim fissuris etsi visui obviis minus agiliter quam in praesentiarum suimus antliam agitando, Experimenta nostra ad umbilicum perduximus,quia Aqua plus continuis exantlabat Aeris,quam, tam exigua si fura fuit intromittendo. . Quodque illapsi Aeris vel nihilum , vel pauxillulum in superiore Tubi ora superfutilet ex afixis indiculis observabatur, quibus qui in An vis agitandis versati sunt, quantitatem Aeris in evacuando vase residui facillime aestimare pollunt: particulatim sub operationis nostrae finem 'animadverti, qnod depresso embolo suctorio, Bullae tam paucae ab Aqua antliam operiente emicarent ut Aeri ab ipsi; bullulis prabito, e Tubali Λ qua exilientibus imputari possint:si enim adventilius Aer Cylindro A- quae misci illapsus in Aqua Anti iam obtegente apparuissetas. Postremo , inauditum quidem estet si Aqua sortuito, tantum per

intervenientem fisturam ab ascensu, altiore prohiberetur , potu ille nos, tanta facilitate eam ad praecisam pedum altitudinem quam exigit nostra. Hypothesis elevare; nec obstinata antliae operatione unum pedem altilia, efferre valuisse. Notat dum autem primo quod consecto Experimento , comperta γα exinde Machinae aptitudine , Doctores & inremon certiores, seci, Viros prae innata sagacitate hisce exercitiis deditos, cmunctoque

iudicio aequissimos eorum aestimatores : verum tamen antc eorum a

adventum clim jam advesperascerct, immiti simul caelo, adversaque valetudine ullas, quin imo & nimia circumcursitatione lassatus , ab eorum consortio discedere coactus sum,.Experimenti remisi residuum f. et M. in

Tubo aptando erigendoque industrio, exhibendum propinans: Ipsi ver, una cum Doctissmo Doctore Milli tono quem socium sibi adjunxerant postinodum mihi retulcrunt, se summam Aquae altitudinem ad quam e serre eam potuissent 33. pedum cum pedis dimidio adinvenisse.

Secundo. Chin Aqua primum in Tubo vitreo comparuisset, emesie run quod praedixeram,iam numerosae sullulae, ut pedali ejus superspi-mationi suffcerent, modo Αqua recens allataenec pridem fuisser in Tubo supervecta : perseverata autem diutius antliatione , Bullularum vel ii merus vel altitudo pro ratione particularum Aerearum in Aqua decrescentium diminuebatur , . earum vero emicationem penitus cessasse nur quam animadverti.

3. Sub initium etiam majores Aquae Vibrationes in superiore Tubi regione conspiciebantur cujus ascenso, deicensusque alternatim sam, . L. adi

45쪽

ad pedem vel semiuinam pertingebam : minorari autem coeperunt, ut . Hydrargyri illae in Experimento Torocetiano assolescebaut. . Situla vulgari ad stagnantem Aquam continendam uti possumus, sed Vas Figlinum subgracile formaeque Cylindricae alteri usui destinarium praetulimus, eo quod in angultiore vale & antliae exercitium Liqu ris susque deque motatione, & rimulas vel minutissi inas melius percipere cxlpilcari potuerimus. s. Excidere non debet, quod etsidngeniosi illi Viri pridem mem rati a peracto Experimento, intra horae spatio lum, poli consultum a me Baroscopum , Mercurium insta 29. pollices de stagnactum e)us ope inventum me compellassent, e vestigio tamen & eorum reditu idem ii struinentum consulenti Mercurius sensibiliter elatus apparuit, ultra celsi paulo admodum 29.& stagnans; s. vero aut 5. elapsis hortilis, cum Lectum conscensurus essem notabilius multo superassurrexerat; quod demiratione Te levet uti perrimas nostras stricturas de Experimento P chalino, deque antliacorum fabrorum labore incassimi sui cepto recolenitem. Non enim tantum possibile est , ut ali intimavi, Aquam perant liam aeque adaptatam diversis temporibus altius evectum iri, sed occcontingens quiddam sirit in Nobili rasiluilii Examine, Aquam Hidra

gyri vice substituturis Experimentumque Torrice ianum aemulari sat gelrius , proportiones inter varios dnorum istorii in Liquorum altitudianis gradus , in Tubis suis respectivis tam congrue specificis adrnvicem .gravitatibus respondisse; variante enim Atmosphaerae Pondere, nec dum . ut videtur 9 cognito ne dum animadverso, si Dominus Paschalitu a peracto Experimento Torriseriano, Aere tum instantiae ergo graviore exustente, etiam & sui ipsius illud adjunxisset, Atmosphaera qualum ego se , pius comperi levitante, Cylindrum suum Aqueum semiuinari aut bipedisti brevitate curtatiorem,quana praemensurata Hydrargyri altitudo rcquia

reret adinvenisse potuerat.

Nihil insuper circa quindecimum hoc Experimentum superaddam, ni Kruod ni icturas nostras alio tractatu habitas in Hydraulicos quo am Pneumatico 'ue Scriptitatores abunde confirmet : vcnditant enim Gloriosuli hi se artes edocere posse , quibus Aqua Tubis inflexis gesectionis ope, ab uno ad oppositum Montis latus itineraretur ; idque non ribstante quantulacunque Montis altitudine': si enim Aqua spontaneo quasi motu supra vel pedum altitudinem exugenda sit, antlia sectoria ordinaria in Anglia saltem nostra, opus istud vix ac ne vix quiadem ex iii potest. Sed cὰ:ii in Montium mensionem inciderim , non abs re erit salterii .iritimare, quod si non obstitisset coeli intemperies , praecedens Eesperi mentum XI. de Mercurii per suctionem elatione ad Montis cacumen

trocul ab eo ubi tum diversabar loco dissici reexperiri destinailem. Ex

46쪽

istinaratis Prema I msi radictis enim liquet, potes nos ibisse summam ad quam Aqua per su-ctionem illic efferri potuisset altitudinem aestimasse, absque Experimenticum Tubo 33. pedes longo iteratione quae eo loci desperanda fuit

computatione summae ad quam Machina nostra Mercurium evehere potuisset altitudinis r nec minimum utilitatis praebcbit Experimentalem

tionem facere , quod antliae suctoriae: cateris paribus nece ilario subibunt, , in Montis Cacumine exercitae , ac in ejus Rudice vel in apcria Planitia agitatae, subinde recolenti, quod nuper innui uno eodemque loco Liquo res per luctionem ad plus minusve altitudinis una quam alia tempestate ascensuros, juxta variantem Atmosphaerae Gravitatem.

EX PERI MENTUM XVI.

De Corporis Ela iri in Exbaus Recipiente inflexione .

Corpuscularii aliquot Moderniores. Gesani praesertim, Restituti , vi Corporum motus eorumque, in quibus obtinot,Elasticitatis r tionem ingeniose .admodum aggress sunt: Cum tamen Doctorum nomuulli Elasticitatis causam limatiore etiamnum scrutinio dignam, quin rum sententiae nec ipse refragabor , adjudicaverint eorum conjecturam qui Aerem ad corporum Elauiditatem plurimum conferre arbitrantur, ad iExamen in Machina nostra redigere haud ineptum duxerim. Quod eo lubentius aggredior, quia in omnibus quae Elasticitatem sortiuntiir Coraporibus immediate eam serinae adscribi quae in plerisque Mechanicae partium structurae retari potest,supervacaneum esse alibi demonstra-

Ad experiundam igitur Aeris in motibus Restitutivis influentiam; Virgam Balaenariam magnitudinis ac prolixitatis moderatae sumpsimus, cujus extremitatem unam, Gramini densa ponderosaque quadraterebrato, Machinae laminae, mox apponenda affixi ius, alteram appe dente pondere gravitavimus, quod modice incurvabat Virgam, qtiodq; Corpori contiguo plana ei positione supposito adeo vicinavit, ut dcbilitata paululum supra, plano Horia tali aut incumbat aut saltem illud tam gat, aeque ac e regione , ni tensa sensibiliter spira e ponderis distantia, tam plano contigui,ut vel pauxillula ea accessio esset visibilis, facile an madverti possit. Hisce curatis in Recipiensomnia immisimus , antliationem sedatisi mam fieri jubentes, ne quassatione nimia Pondus ad suppositum Corpus. itaretur idque ita agitet M. an incra Acris subducti in deprimere et E nςfi

47쪽

nec nes intercepto visu percipere non possimu Probe vero exucto Aere , an insigni, aliqua in ponderis a pene conti--guo plano distantia mutatio ad illius re introitum eveniret attente e .cubuit quiescente enim tunc Pondere, Acreque celerius retrogrediente

quam exugi pridem potuit let. opportunissimum duxi observandi tempus; an una absentia Acris Balaenariae Virgulae sp iram sen libiliter alterasset. Postiteratum tamen Experimentum huc recessit satisfactio nostra, depressi mem aut elationem Ponderis merue di genuinae spirae mutationi debitam. xigui plane momenti tare, cum vix ullam nae percepisse senserim ; etsi .enim exhausto probe Recipienti deprimi paululum Pondus videretur: tam minuta tamen depressio absentit Aeris non quo ad Elasticitatem,sed gravitationum qualem ut ut minutiorem sortitur ) considerati adscriba Polliet, quo nomine mediam quo fiebat Experimentum sultentando Pon-ὰeri quod spiram innexisset subsidiari urn esse fecit: Pondus autem abse ste Aere levius jam medium sortiens, gravitationem suam necessario auctiorem habeat,tantum scilicet quantum aequa exhaustis Aeris portio coia librare possit. Hoc autem Experimentum Virga Balaenaria aggressum , inque Rec pienti haud ita magno,Vitris procerioribus, Spiris aligenis. Horologi Irum in locum portatilium minutulorum motibus, allitque ratioribus mugis Daedaleis iterati commete adur.

EXPERIMENTUM XVII.

De Mercurialium aliarumque Libesiarum confitendarum rarione quibus gradustis, Recipientis exhausio aestimari que et C Una inter numeretur Aer , nec quotula ems Recipienti e

haustici visui nostro sese osserat; rei Pi Rumaticae consultum duxe irim instrumentuin aliquod in eo intropendere, quod Libclla: Normaevς ad exhaustionem ejus dijudicandam ossicio fungeretur. Hu us rei ergo varia mecum volutari instrumenda , nonnulla in prά- iam deduxi non aequae singula utilitatis , sed suum sibi compendium ad munia pro re nata diversa exequenda unumquodque vendicans. Prim s tenet , ni memoria parum fideli utar, Vesica magnitudine pro Recipientis quantitate dispari, collum tartiter alligata Aerisque talat una in plicis residui, quantum 6 ae e iis distonsioni, sed non nisi Ricipienti Trobe praeexhausto susceret, complectenti ; et si vero Dominatio Tua minutas Vesicas in usu mihi sere dehinc comperiet, carum tamen usu diram quibusdam tantum casibus approprio , cum in plerisque exhas stis

probe Recipientibus , spatia nimium in iis occ parent, objectaque net

48쪽

KΠaquaversum conspiciantur interpositione sua praepedirent. Aliud ergo Libellae genus e Mercurio Tubo curtatiori infuso , qui pollea in minutam stagnantis ejuidem Liquoris phialam, juxta Torriseia liani Experimenti rationem, invertendus erat, consectum excogitavi. Tubo enim hoc pauculos tantum pollices longo , nisi Aere e Rccipienti pluri inuin exhausto, inchisus Mercurius subsidere renuat , eatenus enim residui Aeris spira Cylindrum Mercurialem tam breviculum siustentando esset. Quod genus Libellae etsi iummum sibi pretium vendicet, cum t 'men,ut minora sileam incommoda , non tam facile in Recipienti suspei di pollet, quod in Experim his plurisque peropus est seri ; nec non &Mercurium in eo conclusum agitationi nimiae ob machinalem motum ex poneret, substituta fuit ab Ingenioso quodam qualis qualis fuerit vicaria altera Siphonis more essigiata,crusque brevius in Bullam Vitrcam peramia plana desinens , cujus in Celebri Vinu serum Conventu sicquentissimae

visurpatae pridemque illic a te visae , punctiori ideo descriptioni non im

Sed hic quidem nedum priores instituto meo sat commode inserviit Tibella, aliam ergo excudere atque machinari coactus sum , qua & irequentius etiamnum utor, omnibus meis rationibus accommodata, coteris hac vel illa deficientibus, illa cnim cum spiritu vini facta, Bullam Acrit ampiliorem, ne minutioribus dispendiis inlistam, quam quae vasci sis tam gracilibus qualia ipse in deliinatos usus adhibeo commendatiorem eam reddat, brevisque hic e Liquore tam levi Spiritu scilicet Vini, constans Cylindrus , subsidentia quidem sua Recipientis exhaustionem Proia indicat, Aeris autem quantitatem in Recipienti inexhaustam,nisi an tantum rarefactionis gradum provecti non supputat, eodemque Liqu re vel exigua rimula Experimentis plurimis innoxia ad Libellae summutatem impulsum, Aerem postea per rimulam irr*entem hu)us instrumenti ope menserare nou potuimus ; cun i tamen varia extem Experimenta is nomena non tantum, seriem nec omnino, Aere ad extremum e

hausio , sed &graduatim etiam exacto, paribusque gradibus reimmisso

eventura requirerem.

Ad struendam hanc Libellam cepi Tubum Vitreum Cylindricum per gracilem, s. 8.io. pollices longum , calamum anserinum magnitudine mori. non aequantem, sed qualem in Thermomororum sigillatorum scapos assi suti nihibemus, quem ad Lampadis flammam paulo a medietate remotius ut Fis in Siphonis formam binis cruribus non tantum sibi parallelis, sed N pauxillulo a se invicem distantibus inflecteretur colli quavimus. In crurum unius, usitato longiore summitate, pollicaris aut semipollicaris plus minus Aeris portio; ex Libellae longitudine aut Expertoris scopo aestumanda, in statu suo naturali nec rarefacta nec condensata linquenda est, jusdem cruris residuo una cum brevioris parte ut visum erit suffciente Nercurio adimplendo derelicto. Posthac signacula exteriori longioris,

ssulari

49쪽

38 Experimentorum Phψ o Mechanicorum

sigillati scilicet cruris, superficiei ad mensurandam Aeris in eodem ii

clusi expansionem affigi postunt, quae quidem vel Torulis vitreis, acicut . rum nodos non excedentibus Lampadis ope , longiori Syphonis cruri icertis intervallis annexis, vel pollicaribus divisuris , fimbriis chartaceis .

innotatis constare possint, Siphonique ipsi vel gracili ejus statumini a

glutinatis, cui nonnunquam affigitur

Instrumento hoc in Recipiens immisso,quod in Experimenti compe dium gracilius eligo, Aereque accurate exnausto, cui Siphonis parti deprimatur Mercurius sedulo advertendum, ut Mercurium postea edusque pulsum conspicientes , Recipientis quo hospitatur Siphon exhaustionem .dignoscamus: quod si accuratius quis callere studeat, etsi veritas penε confectura inquiri possit, quae Mereurii in Siphone stationes totidem rarefactionis gradibus Aeris in Recipiente contenti respondeant, notitiae illa vel calculatione , ut ut non aequa facilitate , quippe quae D theses quasdam supponat, erui potest , vel, quod & suo gravatur taedio , Aquae 'quoties res exigit in Recipiens immissione , quod integra diametro . prius mensuratum affixis indiculis signari debet, quibus quotam sui par- tem, dodrantem, dimidiatam aut quadrantem infundenda Aqua adimpleat resciscatur: si enim verbi gratia Hydrargyro in Siphone ad talem inotulam depresso, immissa Aqua Recipientis quadrantam impleat, commode inferri potest quartam Aeris partem exant latum iri, vel spirae qua- drantem quam tota inclusi Aeris portio sortita esset exhaustione Hy- drargyro in Siphone predictam notulam attingente 2 futile deperditam; . quod si admilia Aqu i vel excedens vel deficiens exspectationi tuae non , respondeat,damnum istud sequenti vice resarcire poteris,uel a Mercurio . priorem notulam supergressis vel ante ejus contactum Aquam immitte .

Hac autem ratione , sublonga una exactique Libella adepta exiguus . in caeteris factitandis prodigetur labor, quum hujus unius ope distingui ipossint. Haec enim cum quacunque alia in Recipienti minuto collocata, . cum Mercurius in Libella. ut sic dicam ) stataria ad determinatam . quamvis divisuram deprimi observaretur: exinde colligere est quantum Aer in Recipiente rare fiat,ac per consequens Mercurii in altera Libella cstagnantis notulam indicatoriam animadvertens, qualis exhaustionis in . Recipiente gradus ea Mercurii in hac Libella statione designetur de

Importunus Brsan tibi adessem monitor , si moliminis hia iis ansam ,

intimaverim , cum enim in Libellarum contentarum quamplurimis an lia pertinaciter agitata inclusus Acr eo expansionis proveheretur, ut vel Liquorem si leviusculum expellat, aut per eum fugae transitum qua rat, incommoda haec in instrumento noviter descripto non obtinere censui, eo quod quo dilatatior Aer fieret, tanto majorem Hydrargyri vita ria breviore crure evehendam latura , iresque habeat Ponderosi illius.

50쪽

Continuatio Prima. 3 et uoris proquentiae procurandae miniis sufficientes: eademque Liquoris gravitas Tubi exilitate conlociata, inclusi Aeris per Bullulas eluctatio nem praepediret. Notatu autem digna quae sequuntur, Primo in plerisque Experimeniatis ubi exactae non desiderantur mensurae inneccillim esse Libellam alia quavis Hydrargyri statione signare, quam ubi ad cxhaustionem Recipientis stagnavit; per hanc enim solam sui sciens Aeris e Recipiente Siaplaonem continenti exuctio commode dignosci potcst : unico vero Libellarum generi assuefactus, per Mercuri i sublidentiam gradualem Aeris rarefactionem in quantum hisce Experimentis necessariam exlpiscari potes. Cum autem instrumentum hoc in Experimenta curiosiora requir

tur , ubi secundum priores rationes illud discriminari vi tum erit, tutius erit si peritior sit Libellae faber , divisuras potius Torulis vitreis quam chartaceis partitionibus fieri, hae enim vel detricatione vel madefactio ne facilius disio centur. Si vero Vitrea adhibeantur signacis a percommodum erit quinum quemvis, decimum talemve numerum ordinalem e vitro Diversicolore distinctionis faciliorisque computationis ergo confici. Quandoque etiam pro rei exigentia pro Iorulis vitreis, minutulas cerae sigillatoriae notulas madori ut chartacea indicula non aeque obnoxias applicuimus : sed cereae hae ut ut suo genere utiles , aequam tamen cum alteris exillimationem non merentur , cum si minutiores sint facile desci centur, si ampliores divisionem non satis exacte discriminent, nonnunquam etiam veram Hydrargyri stationem intercipiant. r. De Libellis Mercurialibus unum hoc amplius perstringam,instituti mei in hoc artificio scopuin non eo tantum collimasse,ut Acris e Recipienti exantiati aut in eo residui aestimationem facerem, sed instrumenti hujus ope , ut Experimenti alterius coadjutorio, ut rarefacti Aeris in Petum secundum varios rarefactionis gradus qua lantenus mensurarem;

quod observatum connitentibus aliis θ non inutile mihi momentum accessisse spero, congruenter insinuationibus alibi traditis Cylindri Mercurialis in palculi crure elatione, 'pansionemAeris in sigillato altero conclusi aestimare satagent sed de hilce ulterius hic loci non sermocinabor. 3. Illud Libellae . quod Ierem continet crus , v l sub initium ante Tubum in Siphonem innexum sigillari potest, vel quod praestabilius multo sequenti modo ante Tubi flexuram extremitatem eam quam digillandam proponis in breviculum pertenuemque apicem protrahe, a nexione autem cruri illi quod patere destinas suffcientem Hrdrargyri quantit tem infunde , quae & eandem in crure altero altitudinem aequet , equo Siphonem mollius inclinando superfluum . . si quis iit . Mer--curium elutries. Cumque pollicare aut semipollicare spatium aut quod vis Aeri destinatum Mercurio depletum juxta extremitatem mox occludendam ejusque cruris reliquum , alteriusque quantum tibi visum fuerit ejusdeinplenum compecies , Siphonem eodem situ det incias, te- ciuemqua

SEARCH

MENU NAVIGATION