장음표시 사용
11쪽
hus in disertos diueraces doctorexquitamen sunt nebulimes &periuri erga ded- ec ecclesiam ace suos stiperisus. o. modo igitur quiete scutalicitate gaudebimus, auscultantes talibus uanis seductori. hus& contrauenientes uetis doctoribus. toties aliqua fidelium prouincia ab ec elesia catholio secessit, uis inuentioni sinculcatae toties imbi subsecutae sunt in. gentes figae: post quas, si populus non resipuerit,in enore hi adere iusinat Mintur,resilitea pestiferis nouitatibus ocranciae ecclasiae in prisca uera fide adhere. te, quemadmodum patres uestri secerunt. Elam nanque fides est spes nostrae sint. L. M.tis 5c turris fortitudinisa facie inimici uidelicet diaboli& suorum sodalium haeretico. rum. Et quamuis ijdem inimici nitantur
euertere ueram fidem: quia a ueritate aus ditum auertunt ec ad fabulas conuertum ranaduersus eam tamen nonraeualebunt.
Ad uestram titis conuersionem diuina. 2 gratia ad uos reuertetur: qui re essis precioso satauine filii dα- e Lege naturae quilinet tenetur magis cre' dere articulos sidci rationes dato' Φ eo.
rum contrarium: quia plus conducunt ad
uirtutes ta secte infidelium. Homo quip te naturali assectu auidius inuestigare deis et suam spiritualem persectionem iuxta' ritum Christians legis,*persistere incar nati desectu: in eum infidelium error relinquit. Etiamu in dubiauerteretur Christianae resulanis ueritas quae tamin ceratissima est) tu uero ridem creden es iuste excusandus coram deo-omnibus cre turis:oim credas quod deo honorificum, . tibi salubre,proximo proficuum-omni.bus creaturis conueniens est. Nam nulla
fides est unanimiter publicata per i tum orbem ubique prs dicata, prster Christianam: in qua credentibus aeterna pri. mia promissa: incredulis supplicia sunt comminata. Desuper pistique martyres enor. a pam, potius innocenter mori uolire.
runt Q fidem orthodoxam negare: riseri testimonio fidei probati inuenti sunt in λα Christo IHESU: Quorum exemplo fide. io in fide roborari oc inaediui timore as.
sci non immerito debent. Porro nullus Christianus nee Paganus inficiari potest, quin religis catholica sit hora: ideo pro ocessa ab optimo deo: a quo omne Proue nil honum. Rationalis ii tur homo nullo priuilegio exemptus est ab uniuersali si. de catholica, omnibus hominibus a deo data re per Aristolos reliquosque Chris εο pri sti discipulos ubique priscitata-nobismscriptis redacta: Sine iniuria ec ossensione dei nequeunt Pagani uti coeti insideles
Wstendere, deum esse miscundum uel non esse ultra omnia Msendum, colen dum, adorandum: uri est re caeter fiso dei articulos esse iniquos aut inaedibile Qui eisdem contradiciterit iuste Memnandus ceu dei aduersarius. Sicut unus deus,una tua sic est a deo soseu unauera inconciissa fides ab exordio a Comundi usi ad eius consimunationem:quae in pr-
in nullo apice uri minimo puncto fallae nisi in lege noua enucleatius est res ia* in zueteri: soriastis decstero adhue clatius elucescin prout scriptum est: Iustitia dei reuelabitur de fide in fidem. Etenim uel zzz ris linamenti lex est umbra futurorum ecessinu consummata in Christo,nempe in ta Mnouo testamento: Qiiod enim ueteres suturum credcbam,hoc nos eredimus tam prae teritumueluti Christiincarnationem tam ct fit turiun, scili et carnis resurrectionem & extremum iudicium. Ad hoc Pe trus admonet: In uirtute dei custodimini, per fidem in salutem pyratam in tempore nouissimo. A mundi constitutione fuere primi patres: deinde Iudo in uera fide.
Oerantes redemptoris aduentum eis pro missum. Saluatore apparente, iides pro missi aduentus in risteritima est mutata: Siquidem Iud orum fides unacum eo sine. rum potentia & scentro euanuit. Rur. I. g. s.
si potesias Christi susque ecclesis cre uit intantum in tempore Iustiniani ecclesia Christi spiritualem auctoritatem pessi omnibus teres finibus obunuerit. Vinea paulatim defecit ae indies plus deficiet utque ad magni Antichristi interitu:hoe est usa ad secundum ueri CHRISTI tanquam resormatoris aduentum.
12쪽
Quemadmodum olim in synagoga uarii
idolorum cillius increbuerunt utque ad I rimum Christi aduentum: ita in ecclesia reqvcntes pullulariit haereses,dietim 3 in. creicunt inter Christianos scismata: Ex quibus nascuntur Pagan turei,sarraceni, marrani, huiIitae lutherani re plura scilia. rum genera. Hii omnes nullo sulciti sun.
damento inter se discordanet carent ratio.. nis euidentia re scripturarum iteritate: ni.
si in quantum sacras literas in quibusdam locis ad stram haeresim detorquent & ad falsum sensum sinistre interpretantur. Sunt iras circa fidem duo principalia con ti Meranda: Unum quomodo credendum: alterum quid credendum sit:
credendum Era fides septem exigit conditissis inta. Una est eteneralis: qua huma 2 inaratio ponderat, an id quod prs
dicatur aut scribitur aut quouisimodo traditur, uerisimiliter a deo fit,nec nec Idip. sum qui dein, iuxta nuci e sensualitatis inoinu,est comuniter incomprethen bile: sed adhibita discretionis ratione, pie credibile,
'PrScipue, qui secundum Apostolumisi, pro consuetudine exercitatos habent sem, via. discretionem boni ac mali. Et sei. i. L m Is inquit Iohannes )quoniam filius desuenit oc dedit nobis sen .um, ut cognosca.mus dorum uerum: nempe ut hi eritati adhereamus falsitatem plagiamus,didiante scri
, -., Plura ut inclineS cor tuum ad cognoscen, dam pri Identiam. Cum autem rationis meat cxcedit diuinarum rerum cognitio ar
dua pest occultorum credulitas ideo deusi, necelsario est implorandus ut sit splendormiu domini super nos: utpote donum Divsti.
π spiritus tam a patre i9 asilio nobis sς pius pismissi: ii omnem illuminat hominem qui credit in nomine eius. Quod quidem no MN 6- men est uerbii dei eius puerus silicia ac sple- ,. don Nam dominus theses illuminat inteurioris hominis incivem per fidem iis vadeo ut diuitas asserti om quamuis homini non,
dum satis elucidatae tamm sperandae, ceu insallibili ueritati sponte assciaciat. Hinc secunda iubsequitur conditio: ut τε siquis occulta ductus manuductione Chrismanam fidem bonam ac sidedignam intelligit ea acceptet fiduciat augeat oportet ac deum deprecetur ut is suam adiuuet in credulitatem, quo fides sulciaturati persi, O ciatur.Qtia de re Petrum Saluator increpa 'bat inquies, Modice sidet quare dubitasti commendanti Samaritanam, cui dixin Omulier mantia est fides tua, fiat tibi sicuti uis,nempe sicut considis. Cauendum tameest ne nimium considamus, quasi absis fideta diraritate boni operibus,maxime absit
sacramentis aluari postimus: alioquin im matura sidcsoc nimia siducia nostra magis ad perniciem * ad salutem nobis cedere Qui uero fideliter credit, deum & proxiamum ordinate Stigit: uitia detestatur boa inal pro sita uirili deo adiutore diligenti us agit: is alacriter sperare potest de concessa sibi gratia, ipsum deo gratum facienteretandem ad consummatam gloriam perdit cente: iuxta id quod scriptum est Sperate
in eam quae offertur uobis gratiam. Spes tamen admixta sit cum timore, resec quincertitudinis 8c fragilitatis nostrae. Siquiisdem unusqiusque timere habet: ne fidei charitatisque opera sibi iniuncta, iuxta ui, res sufficientes sim dcbite facta aut bene ordinata: quo minor ei spes salutis relinis quatur. Demum post hanc uitam,ces Iantiis hi spe Sc si de erunt elccti de beatitudine securi: reprobi autem de suo lapsis certi, amore ac odio perpetim duraturis. Tertia conditio, ut fides per dilectio. nem sit formatae Magdalena etenim dile. xit multum, ideo dimissa sunt ci multa. iii a. iam hiis sedcvstores asserant huic obsolaficie peccata condonata ilia, Christo dicente, Fides tua te caluam sectu tamen antea commemoratiit multitudincm dilectionis: ob quam dimiit a peccata praesum natan tur. Cuius quidem primordiunt crat sudes: qua dominus illius salutcm conciti. sit: eadem enim fides redimita fuit conati itione . spe, dilectione bonisque operi bus, ibidem in Evangelio commendati
13쪽
Extra charitatem fidem inanem esse, reserti cona.i, Paulus: Et si habuero omnem fidem p .
in η. nens omnem, nullam quantamcump exci pit) ita ut montes transferam, charitatem
autem non habuero, nihil sum. Quippe sine charitaledeficit fides ta luam coactaec ira: quemadmodum fides d onum ci u qui credunt de contremiscunt) aut mali cim serue qui pariter credit se a tormenato redemptum per dominum sutini: qui alioquin plura beneficia connitit seruo Odem: ob cuius ingratitudinem sua creduolitas non est accepra domino consideranoti se pro condigno non diligi a servo: qui ea quae facit inuitus agit. Pari modo nos
stra opera, Rus absi liberali sunt mente,
deo grata este nequ eunt.' Quarta conditio. Fides etiam lucida sit
bonisque operibus reserta: Opera requi. si ad t*. runt sidem, aclides opera. Hinc Corn iniorationes Hemo ς exauditionem me α-ν. ruerunt. Christus quoque Pharisaeum: qui in fide opera exercere Omilera increpas iae Magdalenam econtra de bonis ope. ribus commendans, ad pharisaeum dixit: aquam pedibus meis non dedisti: hcc auistem ex quo intraui, n5 cessauit lachrymis
rigare pedes meos re crinibus suis tersit,int . . cetteras ibidem inculcara. Ita mulier sim, alite M briam domini te in Leprosis genu flexo gratias egit: Coecus dominum inuoca. i uit. Eorum fides prorupit in opera: sine; eis, quibus fides mortua est: lacobo scribentem me. aduersus haereticos de nuda fide ia stan . tes,talem sententiam: Quid proderi si mdem quis dicat se habere, opera autem no habeat: nui ind poterit fides saluare eum si autem frater ec soror nudi sint oc indi. geant uictu: dicat aliquis illis: ite in pace, calciacimini &saturamini: sed non dede ritis eis qus necessaria sunt corpore quid proderit Sic& fides, si non habeat opera, mortua estin semetipia. Subsequenter Iacobus ain Abraliam pater noster, me ex te M operibus iustificatus est, offerens Isaac si, lium suum super altarer uides quoniam fir des cooperabatur operibus illius re operibus fides consumata est:Non enim Glum
j credidit Abraham, sedeciam sdem operi
hus impleuit. Unde infert Iacobus: Et suppleta est scriptura dicens. Credidit Abra,
ham deo reputatum est illi ad iusticiam. De quo paulus inquit: In repromissione No. etiam dei non hesitauit diffidoelia sed consortatus est fide, dans gloriam deo, plenissime sciens quia quaecum promisit deus. potens est oc sacere:ideo S reputatum est illi ad iustitiam. Quinta conditio.Quod a domino prsce.
ptum est homini ab eo exigitur, non tano tum ut oedat sedetiam effectu compleat,
Paula reserente: quod Abel fide hostiam pri imit. Odtulte Me Enoch translatus est si de Noe Areliam aptauit: si de Abraham obediuit
in locum promissum exirenibitan balteonigena demoratus est: fide sterilis Sara
uirtutem in seminis conceptione accepit. Et si credas peccata extingui elemos nissicut ignem aquae non ideo nac credulita. te conlequetis peccatorum remissionem, nisi actu elemosynam elargiaris: tunc deamum side ec opere peccata abolentur.Sic nec qualibet si de peccata remiti tu nisi prsceptum confitendi adimpleueris: tunc
credere potes peccatorum remissionem ob tuam fidem, contritionem, consessione
ec sacerdotalem abs blutionem: que in se .cramentum poenitentie concludunt. Quis l. a
s omissis nabita saltem lacultate autuoto confitendi)nec remissionem peccato stnec meritum Christi sola fideqnantacumque magna nancisceris: obseruatio quippe mandatorum dei est aliquid. Ad hoc uerisba Christi quadrant dicentis: Si uis ad uis iunis. tam ingredi, serua mandatae item quidam tempore extremo de fide sita magnifica gloriabuntur dicturi: Domine in nomine tuo prophetavimus, d monia eiecimus&Virtutesmultas fecimus: quibus dominus respondinin nunquam noui uos: disceditet a me qui operamini iniquitatem. Ubi deopers a ditiplicet, ibi sides minus grata est. diuis uenasChristicola est sinon solummodocredas nos per Christum redeptos, 'qcepta oc ordinatior aes ictae salutis traditas: sedetiam prscepta operibus compleas: Iacobus ait: sicut loquimini, sic ec facite. Christusciniam extremo iudicio manimo propera
14쪽
properabit nobis Q non crediderimus p. cepus suis: sed-ea operibus exequuti no suerimus,sententiam prolaturus: itema. V ledicti in ignem aeternum:esurivi. λθ nodedistis mihi manducare:alisue operibus annexis inibi inculcatis. o. Sexta conditio: Fides debet probata eL se constanti perseuerantia: prout in fide constanter perstabant sancti dei mard. res: per fidem uicerunt regna, Opea rati sunt iustitiam: adepti sunt repromittisones: conualuerunt de infirmitate: sortes
i. coriis junt in bello. Hinc de Paulus horis iii mς, tui: Uigilate: state in side: uiriliter agite ec confortamini: omnia autem uestra in ' charitate fiant. Item Petrus: ut probatio fidei uestrs multo preciosior sit auro qd Per ignem probatur. Qui igitur instabi. iis sidere ungularis opinione ab uno uel pluribus fidei articulis excidit: is pro retico habendus uenit. . . f Septima conditio : Ut fides sit ueritati conformis: Nam e siquid intellectu ain pareat facile ais credibile: sed est erroneuid frustra creditur. Qitare magis inhqrendum est testimoni, certissi opinionibus,, ili. uerisimilibus. Ita Moyses noluit credere se OG. ii silium esse silis Pharaonis, pro quo put ' batur: potius credidit se natum ex tribu Levi: de quo edoctus suit testimonio sufficienti.Quippe aliquid esse uerum, priesu, mitur ei ficialibus testimoni js utpote ex sa r . era scriptura: ex traditione seu assertione 'antiquorum patrum item ex peritis inarate seu testibus sidedignis: Quibus magis standa est I argumentis sensibilibus Exepli gratiae Ecclesiae, asserenti in sacramento altaris post consecrationem adesse subis stantiam carnis Christi ab psubstantia panis, magis creditur, quam omnibus pistoricius pro sensuum capacitate panem tu, dicantibus contra negantes transubstati. auonem sacramenti: de quibus inferius. Rures necesserias si dei conditiones con, , rict i beatus Petrus, inquiens: Voscii. ν abiit. ram omnem subinferentes, ministrate inside uestra uirtutem: in uirtute autem scuentiam: in scientia autem abstinentiam in
abstinentia aut patiemia: in paucillia acie
pietatem: in pietate aute amorem fraternitatis in amoreaute staternitatis charitate: Cui. n. haec non prs sto sunt, caecus est de manu tentans, obliuionem accipiens purgationis ueterum deliciorum. Ecce solaudes hominem non mundat prout iam quidam singunt) sed ultra fidem necessa. ria sunt opera per Petrum enunciata.
Utrum ad salutem sola fides sufficiat.
cbsequendu a deo gratia iustiti catione di salute. Esinc apostolo, irum inibus haeretici Eunomiani di Lu. 3 tuo. anias Ieruerusinultu peccatu imputari de habentibus. Idem hodie usurpatu quia dam moderni,docentes fide susticere sine
operibusta peta remitti a solam fide: non
per sacramenta: in quibus exprimunt uer halantii. missionis: ueluti ius ramento
baptismi u crediderit e baptistatus fuerit, saluo erit. V nde nullWopus sed fide reari: Paulo teste: sine fid impossibile est deo verinplacere.Tales errores diabolus excitat ad 9 supprimedu opa bona re ad comouenduhines uiuere absycura ac si nuda fide sint
salute cosecuturi une est i cooperati sua. Ex hoc sacrameta cotemnuntur: cotriti Oexunquit: pnia ec satisfactio eneruat: Ei charistia indigne sumit quasi usi sola stide sequi&participare ualeatoia ad la lute necessaria:nec absolutioe uel gia: nec auctoritate ecclesiae uel sacerdotisopo sit. Huiusmodi error nuds fidei resultauit ex vorico epistola Pauli: ubi recitat Abraha iustia in prin. tiam cosecutu ex fide & nsi ex operibus. Qui uerba hostes bonoru opem ad senis
'in peruersum retorquent: quo comtuti is hiulgum seducati quos Petrus taxat, hac nota: Scripturas sacras deprauant.
Aduersum dictos seductores heatus Iacobus scribi idem nudam non sitfficere γcoria ad. iustificandum. Nec tamen Paulus &'μIacobus dii sentiunt: nempe Paulus loqui, tur deside sorinata re delegis ueteris ope p 'ribus,ante uel extra baptismu patrati sine
15쪽
quibus ho silmsicari potest. Proinde non exclusit bona opera in fide post baptisina
facta. Iacobus aut ponit fide esse inane ecmortua sine operibus: quq ex dilectione
fidem neces Iario sequvncitidem oc Paulus pleris 3 in locis alii at, fide quae per
dilectione non operatur,inualidam este,
Nihilominus aduersarii prssumut sinebulais operibus sufficere solam fidem : aqua etiam madimittant absi sacramenti Massi lentes peia relaxari per sidem: noper poenitentia nes per alia sacramenta. minymo etia ponsit,comune sideri iustificat Giem,nil aliud esse ib uerbis ec pro/misus deicredere: ac si uniculo fiat i cui
credit: utpote pro alicator credens se per Christi pauctione Au redemptu, mox lauuus fiat, peccatis suis non stantibus. -wn Hoc audiri est miseratione dignum: cem eodem praetextu quilibet peccatoriauaretur, nude credendo dei promissionis bus: licet ignoret quid promittatur aliud Φ quod ecclesia testatur. Cui tamen creo dere aduersalij renuunt: ideo eis ecclesita
6 Ulterius aduer astruunt sola fide adeo obtineri gratiam quae infundatur camaena animi concusnone. Hanc corrucullionem nuncupant contritionem : qua
homini peccata condonentur: ata fides abi contritione esse nequeat etc. Ex hoc contra eos liquet, iam fidem non sufficere ad consequendum gratiam ocremissio m peccatorum: sed etiam requiri cottiistione: net cuipiam constare utrum sibi in fide contritio fuerit infusa: per conseques incertus est de peccatorum remissione. Multoties. n. cotinio ec moestitia estin aliatilis. , , cuius mente sine gratia ueluti Iudc uim is muti git. Unde fides hominis redditur incertare plurimu confusa: ut ex ea nemo se reseluere queat uantoplus aduersarii de sua
fide concionanturitanto remotius a ueraside exorbitant populumn seducut a uia ueritatis in errores intricatiores. Nullo medio potest diabolus Christianam resi, monem accommodatius extirpare* sal, is dogmate nudς fidei. Verum quia dem per fidem uera contritione insor o
iam homo a deo consequitur relaxatio. nem culpsecaetern p ς quonia Chri re stus minus est sanare contritos corde ut tamen debitam poenam temporalem ecmacula culps relicta expurgare studeat sacrametali colasside ec digno fructu poenitentiae. Demu uirtute sacramenti poenitentis homo sperare potest remissionem peccatorum di gratiae consecutione: De qua minime securus est a absi poenitemtia desua fide ec contritione praesumit. Ab exordio ecclesiae hactenus diabo His Ius per suos sitellites semper conatus est inculcare,quasi sola si desiustificet homineati saluet. o opera debita negligatur ec duina prς cepta contemnanturiquo euaam iusti terreantur ec in sua conscientia . confundanturrae impij ad maliciam pro. cliuiores di audaciores reddantur. Porro prsuaricatores fidem habere possunt una cum dei indignatione quamdiu in peccatis sunt. Ad quod Lutherani responis derit: peccatores non habere ueram fide iustiscantem. Sed ipsi non docent qua-taec qualis debeat esse fides, habens uim iustificandu Hoc concesto, nemo haabebit ueram sd : nes quisquam de ea certus esse potest: quoniam sine peccato est nemo:Lisic omnibus aditus ad dci gratiam prscluderetur. Sunt alias multi in uulgo ad bona opera segnes: qui signim res redduntur, prisumentes sibi solam s. dem sufficere nec opera requiri. Tali spe danabiliter assecurati, poenitentia digna 'negligunccultum diuinu contemnuntum per sua manca side proterviemes libere peccant, ac si culps temeritas fide pietur. Hoc pacto ad beatitudine aptu essent semicari j , adulteri, homicidS, uires, raptores, blasphemi Ac caeteri carnis ope, rari L contra sententiam Pauli scribentis: qui talia agunt, regnum dei non conseis olla. quentur. Christus uenit per fidem mala in Mxhibere no c5cedere: Paulo ulterio serisbente: Apparuit gia dei saluatoris nil Titi, oibus hesdus, erudiens nos ut abnegan tes impietate & qcularia desideria, sobrie pie 5c iuste uiuamus in hoc Rculo. Comitat igit ex missis nuds dogmate, auditores a uia
16쪽
humilitat meam ec laborem meum ecdimitte omnia peccata mea. Itent dicebat, spiritum contribulatum este sacrificiu deo:
cor contritum oc humiliatum non deis in a. spicit. Pariter malil est sublatum ab Achab po G se em deum humi iacit. Est tamen' is animaduertendum: Quemadmodum periculosum est praesumere super sola sine οι peribus fide: sic perniciolum est iactitare de operibus sine humili fide: Isti quidem in opera considentes aedificant ab v sun
minis: illi autem iacito sidci fundamento,n hil de uper aedificant. Etenim a ueritate utril exorbitant. Ecclcta interea mediam tradit uiam, nempe sic gloriari de fide, nequic bonis decedat opcribim rursus optaribus tantum inniti, quantum fide ec charitate sulciantur.Concluditur ergo, peccat
rem posse credere sperareta consid ': in deum: sed ad assequendam gratiam graia
satientem 5c peccatorum remissionem,reo quiri fidem sormatam eum claaritate, hu militate, timore boni operibus, ac iuxta
oportunitatem cuna saeramentorum suscepi:one. Fides sic imata ope atur hinmirus salutem, uir ite missionis oc merulChristi.
I Ad obiectionem aduersariorum, praesu mentium non exigi opera in faciamentis: 'in quibus fiat dumtaxat promi: so: Cui si. quis credideri saluus erit ecc. Respondo
tur. Propter opera frequenter fiunt pro missiones in quibus tamen nullum in iaciamentum: uelut Christus promittit: omnis tuit ac tam multa praecepta in utrolico qui petit,aco seu qui quaerit inuenit 5c pul 1are itimento ordinavita omnia ista unica tanti mitetur: date elemiam S ecce side podalirent ab olui. Ump erea ristus omnia munda sunt uobis: aimittite& di,
mitte ni cum similibus. ramumuis e rates.
auditores a uia iustitiae protrahi ad iniqua peccandi leuitatem. Sra are op nione, ex sola fide bonos tamalas squa lance saluari,ac si uirtutes ec uitia elui dein sim ponderis ec culpae: conse q iras erit Christianam religionem neptiatiorem esse omni superstitione Iudaeont, paganorum oc turcariam: apud quos uir.
ras colituri.uitium abhorretur. Qia igitur fronte p. tendunt aduersarii solam fidem
ad salutem susticere: Hoc dogma stude,
ant tradere inlidelibus, sua opera extra eo cietiam abn uera fide exercentibus. non Christi fidelibus in gremio ecclesiae renatis oc edacatis ac in uera doctrina institutis. E i maero Euangelium non frustra alle. at tres m igos. Io sidere moto in Christum credidisse oc tuam fidem opere eomplesse: in figura offerentes Christo aurum, thus L myrrham, cru aeterno regi ec sum. ma saccrdoti pro nostris delictis tepelim do. Nec domi ibi animalo secrete credi. de. lint in Cluilium: quinctiam ipsum romata peregrimtione occopio is uim pulla maxieste iussi erunt. Non iussiciebat eis se interius per stestam illuminatos et se in si
de uera: led ualuerit Venam exterius cor.
pa ali intuitu inquirere quod uisu inciatis Enisso. inspexerant. De quibaeriplaim est: Ambum labant gentes in lumine tuo ec reges in splendore ortus tui.
si fides sine adieri ad tollenda pecorisu scic cur Christas passus est oc poenitentiam caetera 3 sacramenta nihilomulus insti perilae martyrietatus est: siti discipuli immerito fatigate sacramenta una cum diuisnis prae et Stista consilijs frustra instituta de arres, pini: Ces ante enim causa cessat effectus: g ' sit, at sigitur peccatis pers iam fidei meo frustratur et sectus passionis oc sacramen Murve. v. torum Girlib. Iando Riinees adulteriit.
Vinnicauerat,statim plaga sit, ata est. Exi
praemii sis lique peccata tota fide non au iserri sedeciam requiri contritionis humili, talem: conse Ronis obedientiam ac pomi
AL tenciae operam: sicuti Dauid orabat: Vide da missis fraudaberiae nis petas, quaeras pus elemosynam des, dimittas caetera
opera oportuna facias: Prout non saluabe impresbiam fidem a s effectit alli baptis mate. Ad salutem consequendam non sui, sicit credere euangelio 5c uerbo promissionis nisi opus in promissione expressum per seceris ali tun exilis est fructus fide namhona fides nequit esse tae opere. Imo ipsa fides per se opus est iuxta euangelium:laoeest opus dei ut credatis in eum quem mis
17쪽
sit.Hesus fidei opera sunt, sellicis conta,
enuae discussis,peccatorum consessio, deis uota precatio, cordis in deum dircaei Scdiuini cultus executio.Haecta similia optara si ritualia siciit si fide nullius sunt momenti ita fides sine his manis est. sola fides ad saluandum talutastam dum non sufficiat, sed una cum fide opera requirantur:ex instanotatis N pluribus ausi scripturae locis constat. Primitus cnim inquit saluator: inimis qui audit uerba meaec facite comparabitur uiro sapienti. Itero n. uos amici naci et tis si feceritis quae praeci. 's' pio vobis. Ecce factum exprimitur,non sudex tametsi ea ibi tacite includatur. Ulto a iuri rius dominus: aliaudit uerba mea oc non iacit e similis erit uiro stulto qui aedifica. uit domum suam super armam. Hic satis miniit, non susticere auditum uel fidem, tu si firmetur facto: alioquin tendit in ruinam inlib. a. audisti oc credidisti. Itidem in Euan te me. gelio: Si non dimiseritis hominibus nec pater uester dimiriet uobis pectata uestra. Hie fides,abs dimi stione iniuriae prori mi relaxationem pectatorum non obtinet. Iterum: Nisi abundauerit iustitia ura plus Q scribarum&pharisaeorum,non in istis in regiaram coelorum tu est ibi Christum loqui de iustitia bonorum operum auae deinceps pluribus exemplis commorat ut Christis idelium iustitia in nouo testamento excedat iustitiam quaefuerat intestamento ueteri.Inter quae exempla postissimilest illud:Diligite inimicos uestros: . o. benefacite hiis quioderunt uosta orate φpersequentibus uos ut sus filii patris uouri &ce. alioquin mercedem non habebi,
tis aphia patrem uestrum, nempe merce
dem habent qui credun riter oc faciunt1M. M P terea ait dominus: neruus qui cogno uit uoluntatem domini sui Sc se non preparauit oc non fecit sectimum uoluntatem eius, uapulabit multis: qui autem non coignouit ec secit digita pia uapulabit pauo'Qui ergo dei uoluntatem non facit ita si credat iniustus est alioquinsi suanudastides s issiceret,non essa obnoxius poetis ob neglectam domini uoluntatem. 6 Sequuntur nonnulla testimonia Pauli
probantis fidem esse cassam sine operib.
a di cmus: dominus reddet uinctiis se 'νω. cundum opera eius: nec ait secundum sis dem. Et est sensus: illis qui Milenter in bonis operibus perseuerant ec incorrupiuialem essentiam quaerii reddet deus uitam aeternam: quam no consequitur iniustus: sed eius bona opera redduntipsum idoneum ad impetrandum a deo iustificationis gratiam:quam nuda fides non affert. Ul. terius in Paulo: Gloria honor oc pax omni operanti bonum: non enim auditores linis iusti sunt aruid deum, sed scivioresia cabuntur. Ecce beatus Paulus hien sat auditores. i. credulos legis iustos este, donec legem opere perfecerint. Ad hoc Iacobus hortatur nos ut simus facto, res uerbi, non auditores tantum fallentes Pietipsos: non erum auditor obliuissus sed sector operis beatus in facto suo erit. Paulus denis lutam promittit spiritu L. csta carnis mortificantibus. castigantibus μ' i' 'stram carnem cum uitae austeritate oc operum difficultate. Quippe caro di spiritus ovi. sibi inuicem adue turis litus autem
carnem comodius usticit cum arduis ex.ercitiis st sola fide: quae dumtaxat uari uper dilinionem operae. Orat quoq Pau. post pomiuspro Collo ensis ut in omni opere bono tructificent.
Praeterea Paulus quas ubi in suis epostolis bona opera commendat, praecipue ad imothini: quem frequenter ad Ope i.Thim in hortatur θc instituit non silum concio ι natorem fidei sedetiam ut sit fidelibus bo iis a. norum operiam exemplumati praecipiate steri diuites in bonis operious et ut i pelaboret ceu bonus Christi miles ac sollicis te curri seipsum probabile exhibere dcooperarium inconfusibilem. item ad He , in . Gbraeos scribit, deum non esse iniustum ut obliviscatur operis nostri oc dilectionis: Nulla fides mentione faela. Rursus ait Paulus: Patientia uobis necessaria est: ut uoluntatem dci iacientes reportetis prinmissionem. Cuius participes fiuntsoli executores operum diuinae uoluntatis: Idcosequitur:Iustus autem meus ex fide ui uri. De quidem fido est inchoatio bo. a
18쪽
tibi .iti noriam operiim. Deinde annectii: Esau in me. Propter unam escam uendidit primitiualua,postea cupiens hereditare benedictioi nem, reprobatus est: non. n. inti enit poeni
b. tentiae locum, qtranssi cum lachrymis. inside, inquisisset eam. dii sides tristis suffectiasset, Esau lachrymatus ec credulus a patre benedictione haereditasset. Ergo nec nostaaside patris coelestis benedictionem a dipiscimur. ii. Demum admonemur per scripturam.
a. Drui. ut iudeamus nosmetipsos, ne perdamus querati sumus sed ut mercedem plenam accipiamus. Nulla ibi sit mentio de side:
Quae nuda coronam coelinem non mereotimiin . tur,ut elaret in Paulo: Cui reposita fuit dereliquo corona iusticiae: quia bonum cera
tamen certauit, curium cosium mavit, si deseruauit. Non igitur sidei soli sed strenuis
Premissis locis liquet nudam fidem ad 3.co iii i suificere qirantalibet sic Nonio potest maiorem habere fidem, Φ qua
Me β. montes transierutur aut prophetatur aut
dcmonia eiiciuntur, aut chlamii maioribus uitibus prsdita sit: sine charitate tamen o uirtutis operatione nihil est. Proinde absuque fidei resipei tu in ueterita nouo testa, mento mala opera punita sunt: uelut Anain a . ni oc Saphyra propter mendacium: pM
mer Hymeneus oc Alexander maledice item quidam Corinthus propter stuprinquos fides nec iuuit nec iustificauit quominus poenam luerent. Plura ex scriptura
exempla adduci pol sent desidem habentibus ob mala saeta punitis: sed ea omitto,i.si, lectori sim prolixior. Uiccuersia multi
iustificantur absi actuali side, ut infantes alique usu rationis carcntes:qui perba G. mum mundantur ab originali labetin qua ceciderunt ex aliena culpa ideo ab ea abaseluuntur per alienum meritum. pallio. nis Christi, excusantur quidem potentia peccandi exortes nihilominus redduntur participes gratiae oc meriti saluatoris in si, de ecciesiae: prout paralytico remissa suntis niti. Peccata insideo serenuum. Qui alite propria uoluntatis libertate peccat: ab illo propria exigitur sides. Sine qua nec Per sacra
menta nec per opera iustificabitur. η De baptismo infantium ait dominiis omnipotens: Hoc est pactum quod obserua, bitis inter me& uos occi Infans octo dium circumcidetur in uobis Masculus cuius ppuli j earo circumcisa non sucrit,delebitur anima illiusde populo suo quia pactu me/um irritum fecit. Pati modo paruuli Christianosv non sunt excludendi a pacto dei,
sed baptistandi: qm baptismus per circumcisionem figuratus est, alimn Infans no ba.
ptisatus damnaret lege comuni.Quocircadiis diciet Sinite paruulos uenire ad me adiarii. ne prohibueritis eos: tales est. n. regnu deseci. Et coplexam cos&imponens manus
sua illos,hndicebat eos.Ergo infantes sunt per baptismu ducendi ad Chim. Qui iussit ora baptisbi gentes.inter quas sunt paruuli Siquidem pira mi oes sub nube sumini&oes baptisati sunt in mari& nube. r. rtu aut est etiam paruulas fuit se 'b nube de ita figuraliter baptisatos. Nam disi paruuli careant assectus dei tame propter baptismu qui estsi dei oc couersionis iacm tu adi cunt fidei est quoc ad deu conuerti
Quia cosepulti sunt in Christo per baptis,mii. Porro a baptismu susceperit, et iidcs diuinitus infundit. siquide baptismu Christi fidelem facit. Sic insans baptilatus habet fidem habitu licet non actu. Paruulis itas in baptismo infunditur donum fidei.
De Iustificatione. Hoc periculoso me pristinae hqreses,
quonda in insemo lepultae dc nouo excitansiqvidi docci homines sola fide Gsequi gratiam Sc iustificationem, absq; sa ς mentis boni operibus. itcna uerba sa timentalia nec gram nec sanctificationeontineant sivi meram promistione: utpote qui crediderit &baptiuatus fuerit, sal f. itinus erit Item quodcum* Blucris sua terisΜΑ .ram, solutum crit in coelis: Et consimilia.
Credens huiusmodi pini istoni quasi me. reatur gram quia sola fides iacc aliud q iustificet o c. cum pluribus cosimilib. ab . surditato. Asseriores huius pestifers do.
19쪽
ctrinae sundamentu usurpant ex uerbis as,uini. . postoli diceug Abraham ex opibus legis non iustifica ed ex fide.quo si illatio manifeste inepta erronea appareti Ista. αν missionis uerba, qui aediderit& baptisa, tus fuerit,saluuserit, ad formam baptismino spectant sed lissi ego baptiis te in nimine piis sibi re sipui sanctι item ad fors
mam poenitentiaetego te absoluo in nomi, ne ecchuiusmodi uerba no continoet promissio cum aut plata suerint super cathecuminu aut c5si tenae,adhibita materia debit tunc cistent sacment in per quod ba, ptisatus uel cofessus gram conseqiiit,prio. ii macula abolita. obrem no is,qui solii eredit sed qui bona tide sacramcnto se submittit,iustificatur &promissionis gratiam - obtinet iuxta uerbu Christi qui credideritae baptisatus sum .caluus erit. Et s fides tata esse potest ut credetem abn sacramen, to salu prς cipue facilitate adipiscendi sa
et i s. cramenta adempta: uelut latro Christimitia Ic implorando publicanus in tem' plo contemplando sua side gratiam consecutus est Tamen nemo sitam magnam stadem pr uinat incerius.n. de fideiussiciente M tritione condun incertior erit de gratia diuina: nam sera poenitetia raro hos vidi, D na siquidem Esau no inuenit poenitetis locum. Securius ita est tempestiue lamna Hisi iis sacrameta iuxta scripturam: agnummi prin. comedetis festinanter.
Σ. si Paulus ad baptisatos inquit: abluti estis, sanctificati estis, iustificati estis in nomine u '' 6 Illela Nospiritu dei. Hinc elicitur, v sa
cramenta diuinam continent gratiam iuistificantem: etiamsi hominis sides notam
sufficiens sit Q dec aliqualis tame est: O deficit fidei 5c cdtritioni aut deuotioni,
minis, hoc restaurant sacramenta uiri remisionis Christi quet omnem Palem dofectum supplet oc sufficiens est ad abolenda uniuersa debita nostra.Ut tamen huius passionis homo particeps fiat per factnmta aut alia tua congrua: prcci inie crucem
sitam pro uiribtis post Christim baiulet. Qui autem illius meriti expers man in
bilitati propriae imputet,non Christo: qui suae pallionis meritum omnibusNualiter abn personaix acceptione uult impartiri.
Propterea Paulus hortatur nos sic currere ut apprshendamus aulum. . thetaurum
ecclesiae,utpote meritum Christi re suo felectosv. Rogat densi ne nos desiciamus Ephriuin cursu,nempe in suis tribulationibus nil' gratia toleratis sed fundati simus ut pessi. mus comprqhcndae cum omnibus sanis diis. Et impleamur in omnem plenitudinEgratiae. Ecce Paulus nullibi super nuda fiade iustificationem fundansed magis super sacramentis ubi dicit,abluti estis se sancti, sicati ais iustificati. Sacramenta ergo in fide suscipientibus praestant iustificationem: qtis alioquin is, qu side non acquiritu uiam tamen ad iustisficandum sides dirigit. Ita 3 cmetas idem insormant inicacemi reddunt oc sic ex iniusto facit deus iustum.quod opus qstimabilius est,st hominis ex nihilo creatio: Imo plus Φ totius mundi plasmatio in qua deo nihil restitit, quemadmodum in iustifica, do impium iustitia obsistit. Attamen misericordia di iustitia mutuo obluant. Eo cdistat principaliter,uirtute diuinae misericordiae, hominem iustificari per sacramenta, ei a sacerdotibus tan* dei ministris porrecta. Porro spiritualis medela quadrat coraporali: nam hominis finitas originaliter est a deo: virtualiter a medicina: ordinarie abona dieta. fomentaliter a pixide seu a thecae ministraliter a medico ministrante. Pari modo sanitas iustificationis prouenit originaliter oc affective ex merito Chiisti: initialiter per fidem: ordinarie a con templatione uitae re bonis operibus: semetaliter a sacramentis: ministraliter a sacerdote sacramenta loco dei ministrante ex apotheca ecclesiae. I Ad hominis autem iustificationem sex . . concurrunt: quorum duo fiunt per homunem: duo concedit deus: per duo ecclesia homini subuenit. In primis homo assici debet erga seipsum odio recisa deum amore: haec est inferior & superior mola,diabolo non impignoranda sed libera conser uanda. De qua in Evangelio: Duae mo lentes in mola. i. in libero arbitrio hominis uel in uolubilitate munde una utpote chastitas
20쪽
Nos ei ga deum assumetur: inera nempe gnum egerint: tamen tantum diuinae chasiit ipsius detestatio relinquet scilicet post ninus penes se habuerunt re lampades si
huius uitae terminii m. Ad diuinam ita pinsp rationem, quae bonorum ec malos; arahimum mouet, homo se in bonum flccte. . Te debet. Si .n. peccator conuerti ec iustificari uelit: necet se est,ut primae influentiae diuinae fide ac uoluntate consentiat,& pecora sua moerore puniat. Deinde deus c5. uer.i. cedit duo: Primo extendit manum stis mi. ας M sericordiae: quam si peccator aspicit:remittitur ei iniquitas poenal aeterna: quo par tim iustificatur uxta hoc dictum: Qui ti met deum operatur iusti tiam,acceptus est illi. Uirtute eiusdem gratificantis gratiae remittit deus peccata: qua remissione homo qui antea sciui iniustus, nune iustiti. . vitur. Illa tamen gratia porripitur homini' non pro suo merito prout Pelagius do/gmatizauit cum lapsus homo nil promoreri ualeat: sed ob accepta hominis opera deus inclinatur ad miserendum ei qui se in conscientia pro sua uirili praeparat ude sormatahcharitate ordinata deum colere: proximum aedificare N sui ipsius salutemquqrere. Haic deus gratiam iustificatio, nis impendit dumtaxat ex merito iusti tibnocentis N benedicti Christi: quo solo mediante,omnes iniusti, noxii Sc maledicti adeo ueniam expectare habent: quia de ei us plenitudine nos omnes accepimus. Seiscundo concedit deus iustitiam: qua aetcrsnam poenam commutat in temporalem satisfactoriam . Huiusmodi duplex dei con, cessio figurata est,quando Christus binos discipulos misit ante faciem suam in om nem ciuitatem 5c locum quo ipse erat uenturiis corporaliter: Aeque deus praemittit misericordiam et iteritatem iustitie ad poenitentes: quos spiritualiter uisitare digna
tur. Im sitiat duo discipiti quos saluator milit praeparare sibi pascha. Demum homini iustificando ecclesia subuenit in duobus: unum est meritum Christi, thesauriis scilicet inexhaustibilis
a domino ecclesae traditus. Seci indum est meritum singuloriim dei electorum: quo ceu filiorum pectilis, eorum mater eccie,
si a fruitur. Et licet Sata unit ulma condi.
dei bonis operib .adeo abundanter accens abitis.1nderunt ac lucernam super candelabrum posuerunt: ut luceret omnibus qui in o
clesia sunt. Sicut ec Christus cis praecepit:
Sic luceat lux uestra coram tromin .bus ut Matius.
vidcanr opcra uestra bona glorificent patrem ucstrum. Contingit quidem piae ruriny ut uno lumine, ad alicuius nectitiis talem accensi, plures at 3 ad suum usum fruantum. Pariter re nos sanctorum nactistishoperibus: quae ipsi ad suam neces litatem in hac uita egerunt re sibi praeparauerunt frui possumus. Tali itam confidentia consueuit ecclesia ccii mater, suae cleelae prolis opera ξύ merita nobis suis egenis s. I is benigne im partiri in solutum nostro Ndebitoru. Alicrum,quo ecclesia nobis stis, uenit, est indultum iubilaei Sc specialiuinis dulgentiant quibus tempore acto quidam dolos cocionatores plurimu abusi suntari penitus contemptui naberen sunt tamen Iegittime indulgentiaeamplectendae: non contemnendae, in quantum ordinate &debita auctoritate conceduntur: praesertim
inspecta rationabili causa 5c Christiana republica. Potcst enim c5tritus 5 confessus uelut in bullis indulsi exprimi solet cum sua obedientiata fide serinam cosequi re.
laxationem poenarum : quas alioquin hic aut in pursatorio luere deberet in satissa.ctionem utoriim debitorum: de quibus infra .lxxxix. Hactenus de iustititatio ne secramentali. Secundus principalis articulus est bonorum operum : quae antichristiani prorsus contemnunt,allegantcs 5 torquentes su pradicta apostoli uerba: quasi Abraham nonis. 4. sde sola, non cx operibus iustificatus
siti De quo autem Petrus scribit: In Pauli stolis sunt quaedam dissicilia intcllectu, h. ae indocti Scinsitabiles deprauant, sicut 5c ceteras scripturas ad suam ipse uer per.
ditione.Qtiare Augusti ius declarat Pau d sb. elum in dictis uerbis sensile non de uniuer operibit a. sis operibus sed dumtaxat de ueteris legis operihus: quedc caetero ad iustificandum i. e. - .