장음표시 사용
21쪽
AESTIO I. 4 AD quem Iudicem spectet cognt
stere, & punire contrahentes Binas NuptiaS.-a 'la tZ α II. 'o Cessatae eoncessione cognitionis deli De poenis it Bigamve 3 sacta Inquisitoribus a Sede Apostolica, an possit ij se intromittere ob generalem rationem de iniuria facta Sacramento ,& obiter quaeritur de ab usu aliorum Sacramentorum, de quibus non est facta specialis concessio inquisitoribus. tias inserenda; vel non .i l ni iii De poenis contrahentium binas nuri
nobilium contrahentium binas nuptias.
De poenis plebeorum contrahentium binas nuptias.
Quae probatio debet praecedere adhoc,ut capiatui delinquens delicto Bigamiae,& aliorum.
Quid faciendum quando per testes constat de duobus matrimoniis ab des vero Parochi desideratur maxime quando Reus est negativus. Quam poenam incurrant qui suo consilio inducunt ad binas nuptias.
VI. An Promotor Fiscalis teneatur probarc cum secundum matrimonium fuit contractum, primum permane- Ie , an veto susiciat si probet simpliciter delatum contraxisse secundum matrimonium.
QVII. De Tot si damentibus binas nup-n XI.
De poenis mulie tum contrahentium binas nuptias.
et XII. Qualiter sint puniendi Religiosi , de
Clerici matrimonia celebrantes.
Quibus poenis debeant puniri coni sati,qui sine licentia uxorum in saeculo degentium sacris ordinibus initiantur, & quam suspicionea
An qui committit delictum Bigamiae
aliter sint tractandi contrahentei Dinas vel plures nuptias,& supradicti religiosi, vel clerici,& alij huiusmodi delinquentes, qui se spontet manifestant Inquisitoribus.
22쪽
De Testibus qui latis coram ordina
rio attestantur de morte coniugis, vel de celibatu volentis contrahe
re, an sint puniendi per S. Ossitium,& qualiter, & de iis qui eos ad deponendum falsum inducunt.
De testibus salsum in hoc, &in aliis criminibus, in S. officio deponentibus,& de iis qui iuridice,& legiti
me interrogatis, negant veritatem.
Quas caulas, &quos articulos eausa rnim Inquisitores csi ordinariis e6- municare tenentur presertim in Regnis Hispaniarum .
De Hermaphroditis, & mutantibus sexum, qui antea coniugati erant, an ad secundas nuptias possint tra- fite vivente priore coniuger veluti si mulier coniugata in virum prosilit, possit licite inire matrimonium cum alia muliere .
24쪽
Plurium coniugiorum simul. AE S U I O - P RIMA
3 . Harefici qui constigiatdete. Iantur a
q Referuntur auctores qui de factis, O erroribus haereticorum scripserunt. s Rigamiae etmologia amplectenda. ε Atia Bigamia etymologia erfnr. Troia quare dictabis Pergisma.
8 Tώ γα ς explicatur, er illus, tu Plutarchus, ct Homerus.
9 Varia unde dicta,ct qui hoc termino insunt.
bulorum ignorat de sacili paresogizantur, nempe decipiuntur, ait
confert iuxta ipsius doctrinam, in Principio vocabulorum cognitionem nabere. Id quod bene obseruat Vlpianus no er, dum ait, bene es priusquam ad interpretarionem veniamus proposita mare , pauca dei usiitulisignificatione referre l. I. in princip. certiet. nomina enim significandarum personarum , vel rerum causa adinventa suerunt ro .delega. S.Ii quis in nomine, &
xis Parad. I. Nos ergo,&Philosophi,ct Iuris Consulti praecepta seruantes ab ipsa nominis Bigamiae cognitione incipiemus,ut ita in offenso l ede susceptam tractationem percurrere possimus. Vtergo ad etymologiam, quae est nominis interpretatio, deueniamus: Nossensis in summa I p.tit. de Bigamia S.υnde dicatur bigamus,Niplice adducit Bigamiae explicationemr Piima est apud vulgares locum habens, quod videlicet Bigamus idemM, quod ultus, ctfatuus, ct per consequens Bigamia stultitia,& fatuitas.Bigamus,dicunt isti, quasi bis fatuus. Sed haec interpretatio nullo pacto est amplectenda, sapit enim temeritatem,& quodammodo haeresim,ut aduertit Monis vre intrarii. de Bigamia quast. 2. nu. .ex dis. 3 o. c./quamussirc/quis propter Deum, O c se quis nuptias,
25쪽
qtiis vituperat 3 r. disi ubi habetur quod hae resis detestabatur Coniu-3 gia. Quod secerunt Marcion ista: a Marcione dueti anno Don ini
Tatianti etiam adinventi, de quibus. magna aequi uocatio est aput 'ri teolum in Heucho Haereticorum , qui in vel bo. I t iactu, ct veri Erinaiitae idem per diu rs', dc juςrsa evr idem memoriae lapsita arean in AdasAinaei, qui fuerunt tempore Victoris P. pae anno Domini i9 . ut resert aetimur tu ridanus tib i-ion Instit. Dialogo a. Hierarchitae qui a Hierarch1 anno a 79. Eutie hiano Ecclesiain gubernante merunt, de quibus tradetur mentiodam rus, quae 3. Aeriani , iue Aeni qui ut D Angustinus scripsit lib. do Haeresbus capri 33. sub Ialio primo P.M. anno 3qx. per 'rinen iam di uagat istini idem sensetunt Abelo. nii, siue Abelairii anno qo7. quo , runt mentio fit a D. Aug. eodem lib.de Haeresibus de degerunt sub Pontificatu Innocentat Tertii. Istr sunt, qui priscis temporibus in hunc et . . rorem lapsi sunt, de quibus videre
de Castra eontra haereses. Fratremm minicum Graiyinam inealbolicis prae Miptionibus defalsis haereIi rum Iraditio diu lib... afo ops de Neote vicis veto Haetiticis a Martini L llieri tepore exortis videbimus in fra . Gihoc eodem lib. id de Mahometo in hoc errore con
Sec ea etymologia est, quod B gamus significet hominem bini
coniugi jagamos, quod est coniu
ris vir: trigamus, qui liabuit tres uxores, polygamus, qui plures habuit uxores; sta refert dein non,i igne i irinu. s. 6. Tertia est,quod bigamus, idemi sit, a duarum vir muster una, aga-7 mos mulier, unde Troiana Ciuitas
Asiae dicta sust Pergama, qui apto- pyrriti irrem G taca' uehenam, nempe Menelai Regis uxorem igni: si densia finia, s , quod est ignis,& r μ)ς quod est mulier. quae tertia
e spistat id conciliari pol cum se-
c da, ita vigamos sigitificet non
iam cunique mulierem, sed uxo- , rem iplana, ut ex Plutarcho in Numa, ct in Romulo notat He icus Steph. in thesaur.verb Gamos enim pes culiari sensu pro uxore usurpatur, quemadmodum c ' η , a quo deriis uatur Gainos, uxorem ducere proptib significat elatissime omnium qui Gamos dici putat quasi
mulier subacta sit, & domita, ac viro subdita, quare virgines mmerus appellat Adamastas, Indomitas serocientct. Inde sorte no sier Hispanus loquendi modus sumpsit exordium , quia innuptas puellas
Damas nuncupamus, ct Itali, Franchi, utique Damae easdem Vocant. Hinc Monogamus,' Polygarnu Abigamus, seu Digamus,unam;
plures, duas uxores ducens. Plutarinctas in Num rαμον uxGrem duxit Tatiam, In Anthol. 4.ρα in puella nubilis decora matura viro. Hinc Agamos sine κote . Apud Hom I .3.vers. o. Paride obiurgat Hector, atque utinam ais
lib. i. ep . quo que fueris: amor sine uxore Numenis,&c. unde non sequeretur absurdum, quod . Ian-
26쪽
sti Iicet ultima explicatio, vel sit salsa vel in idem recidat, non enim est salsa dum ad uxorem restringitur, ut ipsemet aduertit, nec in idem recidit,quamuis sensu coincidat, dummodo per diuersa vocabula.s Aduertendum tamen est qualiter id quod in viro proprie bigam iadicitur. in muliere minus apte, imo barbare accommodatur: quia si, ut dictum est bigamia a bis, O gamor, quod est mulier dicitur quali duarum mulierum vir in muliere, quae duos viros habet, improprie habetur talis locutio. Ideo mihi valde placet differentia Πιn q. qui quod in viro bigam iam vocat, in muliere bivitiam dicit abis, & a
viro, quasi duorum virorum uxor, unde Pol tibia multorum virorum, sic postgamia multarum mulierit, de hoc nomen habetur in Thelauro linguae latinae Etera B.' Calepinus Biuiram viduam appellat, quasi duorum virorum uxorem ex Varro ne minis, ct Ioaunes Caluinus in Lexicon Iumis site R. idem ex Hieis ronymo tenet, & hoo termino usi sunt, supplementum Gabrielis mecis q. di 3 3. qu. I.proposit. 8. accuratissimus Albertinus M iagnosen. offert. quae a 3.num. 33. Ioannes antinsis Domini trus insumma Catholica M. B. de asii.
a ' Lx Omnis Bigamus es irregularis. 3 In nos a desinitione irregularit a cipitur, vigenus, bigamia vera vl species
biectio quod gigamia non sit irregu
6 Bigamia in lege veter0remissa. 7 Multi Patriarchae plures habuerunt
8 In lege no non erat prohibitio, ne B gami ad cerdotium ascenderλαν Salomonis uxores , ct concubina plu
, o obiectionistissit positae m. q. ii Explicatur illa particula desinitionis ex desectu prouenies Sacra meti. i a Monetamus, bBigamus in quo disserant i Unificatione. 11 Bigami adiacros Ordines non admit
1 O HUgnificat Sacramentum matri
I s Matrimonium de praesenti non consummam eparatur per ingressum religionis , O per alias causas ex Ponti eis dispensatione. 16 Matrimonium consumm.atum deno talomonem Grifcct Eccle per
I7 Matrimonium consummatum nullo modosepararipotes, quoa incula.
18 Asia Anificatio Sacramenti matriis mondi consummati scilicet unitas Ecclesiae ex diuersis collecta mi -- Chri subiecta. io Extra Ecusam faItis non inuenitur. , o paresub inad sinitione saeram
ii, veniat Sacramentum matrimo
ny, ct non aliud: renitis ratio a Montame adducta ., A Dduximus in praecedet equς- LX stione etymologiam Bigamiae . Iam nunc ad germanam,&propriam definitionem ipsius accedamus. Hanc tradit idem mstiensii de Iure Canonico benemeren tissimus loco citato regularitas ex defectu proueniens Diseramenti ex cap. Acutius a6. distinctione. citi similiter cohaerent cap. nupeν cribitum, O c. Bigami. quam desinitionem ex eo patet esse deneallatam, quod nimirum sit conuer- tibilis eum sito definitio : quaecum-
27쪽
que enim Bigamia est Irregularitas
ex desectu proueni cnse acramenti;& quaecumque Irregularitas ex de- proueniens bacramenti est Bigainia,& pei se te cotinet omnes 7 qualitates,& comi itione, definiti, ut melius in dicendis patebit: quare merito illam approbat Montai. gncloc. cit. 7 s. i. f. i. apud quem vidς lipius desinitionis expli sationem a nu. a. In quo nil aliud mometi, quod ad nostram rem faciat inuemςs. 9s brquiter lic explice., mus. Dicitur tale irregular itas , quia 'innis biganius est irregularis, hoc est iiii elegi ua,vel contra Regulam Apoliolicam, quae habetur . Thimo. 3. c. iti / porret esse unius uxoris'i um, quod debet intellii gi negat iuc) id ςit noli plurium Si. . pro' sufii. χ6 iis .icum. c. l. X IL& contra ilogula: usuus motum sPontificum de bigam. Per tot im, nec non sanctorum Pallum Augus.
z qai Vc. capias quis ue Dicis cumsepse
, ubino ta, quod in hac definitio. ne his3ωx.itregularit*s accipitur, ut gena, blaamia vero, ut species,
omnis enim bigamia esi it tegulari
ex eo quod Abraba, qui pater multarum gelium dictus est, &cui promissio tacta, quod Christus ex eius genere nasceretur duas limul habuit uxores Saram,& Agar Genes. c. i6.
Iacob etia duas habuit simul uxorcs scilicet Lyain, &Rachel filias La - bm, Gen. z9. quin imo Aliqui, ut
Tini tui in Genesquas . I .cap. 29. t α. o Pineta de rebus Salom lib. 7.c. S. Luiuicus Stulti in Genescap. 3 o. fol. ao6. putant lacob. Disse quadriga naum vocantes uxores palam ancillam Rachel, di Zelpham famulas . Lyae : huic tamen ςoncessus filius v Oc tus leui, ex cuius tribu solum ad S*cerdotium prom0uebatur perleg in Moysi datam ; unde inini liri Eccle iis dictile uitaenum. I. 1. 3. q. a I. c., Assur Bethlemit habuit item duas uxores Halaa,&Nayra I. P.Ma, . . Et in lege Moysi nulla erat prohibitio, ne bigami ad Saces dotium ascenderent. David
quoque, qui si in ut Rex Sacerdos,&Piophaei suit, plures simul habuit
denique, qui templum Domino aedis cauit habuit Ieptingetas 'π' res quasi Reginas , & trece ut is
concubinas 3. Reg. II. ubi videt Pinedam de rebus Sal monis lib. I. cap. 1. qui num. a. probat e X Pavratip. II., a r. quod numerus decem,&oeto uxorum praefixus Re
braearum numerus non praescribebatur, quini mo usquead mille inter Reginas,& concubinas in Salomo
tis vitium: nam sicut ut iam 'pra
nus sigamia 3 est nouiter apyagistris inuentus, ita bifamia fiuitur; prout modo ex Mohqlico
28쪽
Praecepto,' Canonica in lubitione non solum duas, vel plures uxores sub nomine Polygamiae dicit ;verum etiam prout continet impedi. mentum ad ordines sat ros quare xt sic benestat, quod contineatur sub genere irregularitatis. ii Sed praestat modo cateras particulas explanare scilicet ex desectu Sacramenti proueniens: quae ita intelligi debent, ut nullo pacto si de vera bigamia loquamur, in ordine ad quam caeterae species bigamiae analogice definiuntur ne gentSacramentum matri monii esse in secundis nuptijs rite, de successiue contractis; sed solum negent repetiri in secundis nuptiis siue legitime, siue non legitime contractis significationem Sacramenti matrimonii, quae est quaedam ipsius Sacramenti persectio. i , Etenim qui Monogamus est, ut
tr. 3. p. 9.f.Respondeo bigami,signi- fcat Christum ita essς unum unius coniugis, nempe Ecclesiae, virum . ut nunquam alte am ira erit; qui autem bigamus est fgnificat quid ECluisium esse unum unius,quod ad Sacra metum suscit, sed non signi ficat ita esse unius, ut non fuerit al- . teriusi carnem enim suam diuidit in plures', quare tum ex defcctu huius significationis, tum ob alias causas, de quibus xi dere est ipsum Beliarm δε disp. de bigamia clerico, u
hi ami ad sacros ordines non ad-
mixtuntur, de expresse tenent e. p.
quae communiter D D. omnes tum
tatem siue coniunctionem; quae est inter Christum,& quamlibet ani. mam fidelem. iuxta Apositi Cor. 6. circa finem quia uitan adhaeret Do mino unus spiritus At cum eo vel si fateamur significare unionem Christi per charitatem cum tota Ecclesia, adhuc ea dii Iblubilis est per peccatum mortale quoad membra ,
quamuis quoad totam Ecclesiam in dissolubilis sit i similiter matrimonium de pissenti nondum consum, is malum,separatur per ingressum Religionis e. ex publico, ct c. verum δε
conuer. contra. O c. commissum de
Don. de per alias iustas causas ex di 16 spensatione Pontificis. Coniugium
vero consummatum denotat vitio
nem inter Deum, &Ecclesiain per Incarnationem in utero virginali contractam iuxta illud Apostoli ad Ephes. s. ubi ait eis amnum hoc ma gnum es, Ego di in risto, O in Ecclesia recitatiue ine. debitum de big. m. vi per cincti, Gidentinum desinitum es Uess. χη. de tefrem. mo. ibisi quis dixerit mat=imonium
9.s. q. O al, quos roe/ι c med. in si .a9.n. la d de N. Et sicut ista unitas est inepgx bilis; quia quod mes assumpsit nunquam sis , ita matrimonium consummatum nullo mod9 3arari potest,quoad vinciis
Ium iux i, quod Christus Dpminus
29쪽
At relati a Barbosa in euises.supeν rictum Caput inter Co,poralia de translat. Diso Est , ct alia significatio in Sacramento matrimonii consummati videlicet unitatis Ecclesiae ex diuer-1 8 sis Gentibus collectae uni viro, id est Christo subiectae . Est enim vnx tantum Ecclesia ex omnibus fidelibus constans r extra quam salus non inueniunde Mac. dis. i. e. Ecclesia QMrmiter vero de Summ Trin. r. frequens in si de exeg. Pratii. Em
rus. Hanc tripli cc significationem Coniugii Carnalis posuit, Innota gloss. in veri Sacramentum in e. debitum de bigamis enim ordinandis , dc prster ordinarios in presenti cap. debitum Abbatem Icillia Zabrieli. Bellam. Ioan. Andriviae Visian. in 'Rati ali p. tib. Iuris Pontificii pagi'.
Ratio autem quare in hac definititione bigamiae nomine Sacramenti veniat bacramentum matrimonij, o non videtur illa, quam affert Mon. . . igne coris. ner .e , quia Matrimonium per Antonomasiam veniat nomine bacta menti, quia scilicet matrimonium est antiqui iis c ceteris
Sacramentis , de dignius rationi instituentis loci status iterationis, communitatis utilitatis significationis, O societatis . nam absolues,& per antonomasiam , de ratione a dignitatis potius venit Sanctis nisi Eucharistiae Sacramentum pluribu' de causis caeteti kptaesta ius, ut hubet DoLursu ti.in dis. 8. quaestin.
xit. Suaree t . I . per 3.ρ. S.τ. Di D. 39 ferii. a. Canagena lib. 9. hυm. s. vel baptismus, quieti ianua Sacta mentorum cap. cum ii.tque inside de eonfee.dis. q. Ratio ergo quare in oeatu noli ro in definitione bigamiae nomine Sacramenti veniat Sacramentum matrimoni j est quia in subiecta materia bigamiae nomine Sa eramenti nullum aliud debet venite nisi Sacramentum martimonii, vel saltem ex usu ipso Sacra olento matrimonij aptatur.
, Diusto Sancbea uniuersilior. 3 Vera bigamia diuis . Secunda Elami , interpretatiua re.
ducitur .s Sacerdos matrimonium eum tarseo init. ι Inseris eonfiitutus in urrit bigami. 3, quamuis cum unica, ct vietis
s Professus her vota refigis a Fuxorem
Posita iam explicatione defini
tionis,ut appareat quam bene quadret desinitio verae bigami, principalius per quandam prφportionem deinde caeteris speciebus, Analogicis discutere oportet 'u tu plex fit B sanata. unde pόssimus deinde statuere de quanam bigamia hic agamus. Et quidem Beliarm. lib.vvis. de I matrim.controu. I. Op,9. in principio
30쪽
diuisionem Bigamiae , quam ut omnes amplecti possit species biga- εmiae r non enim ibi videtur curare omnes adducere bigamiae partes, sed illas tantum, quae ad rem, de qua agit, facere possunt. ibi enim
diuidit bigamiam in illam, quae est
plurium uxorum luccessive, di in illam, quae est plurium uxorum simul. t Vniuersalius ergo id quod rei a nostiae magis expedio itiplex, ut ait
bambea, lib. 7. de matrim. disp. 83.n . t. solet communiter species Bigamiae assignari a Doctoribus cum Inculatorent.de disse fat. S. iuxta nu. 6. quamuis Guge. z.υe .in blamis de Ligamis duas priores ex his, quas mox asse: enarus species biga nuae asserat. Prima bigamia est ve-I , quae est quoties quis duplex legitimum matrimonium init, utrum- 6que consuminans, dicituique haeca bigamia vera bigamia, quia in hoc
quplici matrimonio vere deficit repraesentatio unius matrini ij Chrilli cum unica Eeclesia habetur autem haec *ecie saec. bitum de bl mis c. percipimus d. 3 ct cap. . ea demis. oc. .issi s r. Secunda bigamia est interpretativa, quae elicum contrahitur duplex matrimo-pium, & utrunque consummaturi
sed vel ne ultum, vel solum alterum est validum. ad eandem speciem pertinet si quis ducit uxorem non virginem ; vel licet virginem, duxtarit tamen post Adulterium eam I cognoscit. Tettia Bigamia est similitudinatia, quam contrahit ille , qui sacris initiatus, aut seI Vota Religiosa professus matrimonitam contrahit,& consummatetiam cum unica,& virgine, ita Sancten loco citi& aduertit Ioames Caluinus in Lex con fui .verb. bigamia. Ratio autem huius bigamiae similitudinariae, quae contrahitur tam ab eo, qui est in sacris constitutus; riquam etiam a Nolata ia Religio,
ne, est quia hi videntur similitudi
narium matrimonium inire cum . Christo per votum s lemne, side. inde matrimonium carnale contrahant opere subsequuto per copula, omnino videntur bigamiam in cur rere propter assectum ad duplex matrimonium; atque adeo rcperiri in
tali casu similitudinem Bigamiae,
quae est Ratio tradita in c. Per, e reap. de bigamis, de tenent preterordinarios in presenti Nauareus in manuati cap. Consi.p. nam. 7. Flamin. de re in. lib. F.q. 3. vide niam Campanam in diuero Iun
rem, quod in lactis constitutus inacurrat bigamiam etiam si cum vniaca, & Virgineicelebret matrimonium secuta tamen carnali commistione id, quod in omni bigamiae specie tanquam landam e tum supponi debet ex cap. t. qui clerici velisuentes, ubi de Diacono qui Orem accepit, dicitur posse Episcopum cum ipso postpς nitentiam perarum dispensate, ut ossicium
Diaconi exerceat, ercap. a. d. xit. de subdiacono,qui matrimonium contraxit, statuitur quod si in Religionem logrediatur, dispenset cum eo Episcopus ad superiores ordines; quod si nolit ingredi, non pe mittat eum subdiaconatus munia obire, sed solum in minoribus deseruire, di ita tenent hanc sententia Gog n. cap. sanὸ Sacerdotes de clericis conivg. Abbas, Alexander de Netio Asensu Monata. Turrecremasa, Ro- sella, Armilla, Tabiena, Nauarr. Guare Maistus, Hamin. Humada, ct ex Thrologis Riccaraeu,nlud. upplementum Gabr. Lerisma, Toletus, Ualentia Manuel, Emmanuelia, mil-cusin Alii quos resert Sambaoco citi
Quoad Prosessum vero per vota Religiosa colligitur ex co. quotquos . q. I. quod est e modo Anch