장음표시 사용
51쪽
68 disp.rr. F. s. num. II. Aliae et iram cause praeter adulteriit in inueniuntur in iure, ob quas saltemia diem. piis conceditur separatio, vel Diuorti ii ii iratur coniuges. Prima ,
asperitas, vel tauitia alterius sponsi ex cap. ιι seras I s. de re ut.spoliaturum S se υrra. secun da furor vehemens ex L sicum dote s.flm n itur 1.
flut.matr. tertia haeresis ex eap. a.de uomeap. .eod. qua ita crimen so- domiae cry.ῖ r. q. T. quinta periculupeccandi mortaliter, ut si alter alterum ad peccandum impellere conatur, & habetur ex Nauarro in m-nuali cap. 21. m. at . Palud. in .is. 9 3 3.q.umGaλι. 3. concl. fecunda; & quidem perpetu si si ex Adulterio pto- ueniat; de haec potestas sit apud c6iugem innocentem, si vclit remit
tete iniuriam, di cohabitare . tem porale iuxta caeterarum causaruam
conditionem, unde si inter coniuges lites, & iurgia exorirentur: in promptu est remedium: probata . uitia alterius coniugis, alter acci, habitatione , & thoro resilire pote it, donec resipiscat alter. idem dicitur de alijs iustis causis, di pro bato adulterio, perpetuo recedere innocens potest, si velit, vel donec To resipiscat delinquens. unde optime respondet ad hanc obiectione .
Iavsinius in cap. 96. concordia Euam
ibi, dicunt illi quia ergo Mases in .' Commenta F, relatus a Maique Esupradicto his iste verbis. Nonpsset
hodie Ecclesia permittere antiqua Repudia,uequesubpraetextu minoras mali; venena enim, O proditoriae neces, quae ex virorum Oaeo timeri possent, si trire colabita remanent diuortio ;absque eo qu, coniugesseparati licen riam babeant nbubi cιntrahZaei matri-7I monimi c. sit. ἰti autem satis eo liturinam possvns velint innocentes cum coniugibus cinciliari 1 emittentes eis inιuriam. In quo mirum non esset si 7 a mulier Mesipiscereι, ei parcere, cum ia
sui ipse Deus qui ct nobis qu,tidie
plura, ct maiora condonatior adulteras i ai in gratiam recipit inpaenite. tiam habeant deo I rum. Nocentibus ver atis consulitur dum illis per tale Diuιrsium commi delicti gratii
3 Ad id, quodd ximus quod se id
tota exarsit Sicilia Tuphaniae venenis Respondetur. negari quidem no posse, aliqua accidis te homicidia ;at non ita frequentia suere, ut fama
eundo crescens his annis praeteritis narrabat. quam plures huic veneno mortes tribuebantur, quae tam cara alia occulti morbi vi accidebant, &Di te imperitia medicorum venenosae aquae tribuit , quod eorum ignorantia non calluit, sciit veneficio quotidie imputat; cum pericii losior infirmitas est. Praeterea nc
que omnia homicidia inter coiuges clieniebat. illa etiam promptitudo occulte perimendi ablque eo quod delicta agnoscerenturi facilitatem
ea committendi operabatur. Praeterea puniebant aliqui commissa' adulteria magis; quam noua matrimonia cupiebant. Neque id di uolt ijs medicaretur rotalibu S. mor det enim semper viri cor adulteriuconiugis: atque adeo sitic disio tua. tur matrimonium, siue non; manet quod tempore matrimonii com inissum adulterium fulti unde iniuria facta viro est, illum summo dolore conficiensi; quare nisi si per naturalibus ducatur motiuis iniuria affectus, semper occasionem ac-ὸ cipiet labendi in homicidia. Vt ex o innibus statibus quamuis sanctissimis, quamuis persectissimis posset humana malitia labendi occasione arripere sed ex tequenti capite me lius responsum erit, si quis alius in hac re remanet Ictu pulus. Et quia etiamthinc facilis responsio ad
52쪽
iurgia,2 contentiones, quae inter coniuges quotidie solent exoriri ;ideo illam relinquo.
An in veteri Testamento Hebraeis stetit Concessa Bigamia.
Caput Primum. ADDVcVNTVR RATIONES
tempore fuisse horam Bigamiam , ct ι robaici simul cumsententia eorum , putant solo Iure Euan. gelico esse Bigamιam probibitam.
I rarimus an bigamiafuerit con- cessa inveterissamento, AEAL tam permissa ξ D de repudia r er an adhuc duret apud Hobraeos licen ta bigamia. a P. tisima di culsas, quare nunquam licuerit bigamia. 3 De nouo assertur prima ratio contra bigamiam, quod nunquam fuerit licita . Stellionatus crimen videtur conlinere bigamia. 3 AFeriursecunda ratis, quod bigamia nunquam fueris licis . 6 AFertur tertia ratis. rtur quarta ratio.
3 teneant bigamiam esse indi bilem ἀ Deo.
tantum uxorem habuisse , cateras veros isse concubinas. io Horumsententia improbabilis. ii Non recte sentiunι qui dicunt, quod
bigamia fila lege Euan lica sis
probibita. Ia Ueruntur Patres contrarium sen
Augesinus ab aduersardis allati. is Licita fuit tempore veteris testamenti
Hebraeis pluralitas vortim ex diis vina dispens tione , quae oc9mmuniter dicunt, incoepιι ab Abrahami tempore. 16 Maeratius extenaeis ad Noemi tem
i Obiectio contra Moerasium e cui ν eis spondetur. is Pluralitas uxorum non est contra priama principia matrimo I9 Eι non repugnat primario sini; qui es liberorumsusceptio, e procreatio. ao aviabigami steontra essecundarios matrimony no facit quod Deus
ηοηρ ssis dispensare: qui etiam potuit peculiari modo prespicere ιali bus sinibus. a i Significatio unitatis chrisi, er Eccle- Me non itaperfecta in illis Hebraeo
ax Uretur explicatio mitimini de praeeolis est nobilibus, ct indispen- sutilibus. 23 P. 1gamia viri cum pluribusυxoribus adpraecepta dispensabilia pertinet. Sednonnisa Deo dispensari potest. 14 Dicta explicatio Beliarmini obsciarior. a s Potest quis alium occidere , ad idefensionem cum moderamine inculi paratuselae.16 Ex diuinopraceno Hebraei abstule, Missa Aegνιι rum, ostenditur quo pacto in explicatione allata ἀ Bella mino tam prima , qua ecundapraece a possent diei indispensabilia . 8 Modus explicandi contacK expediriιrsecumstim quem impliciter aliisqtiid dicitur contra ius naturae.
9 C Ira ius naturr ex pericuIo peccandies o cerritem cum iuuenculis ha-hicare, ct cum se mustum familiariter conuersari. 3o contra quod genus iuris nasura sit bi
3 et Resoseo adprimam rationem conixa
53쪽
31 Responsio ad eundam rationem . claudebaturamysterium . 33 Redi Go ad tertiam rationem. a Secundum argumentum contrasupra 3 Eesponsis adquartam rationem, ubi dictum reptissium ductum ex cap. declaratur illud principium, quod gaudemus. Cui Respondetur. tibι non vis alteri ne feceris. 3 3 tibialus rem ex natura sua assertas Circunsantia, ob qua uis dispensa- sua incimmoda. tum adbigamiam. 34 Incommoda repudi' videntu tendere 36 auare repraehcnses Salomo quodmul- contra primaraum matrimonym
37 αuo pacto confusi; Deus finibus m, Is Denu9 inculcatur Doctrina coniucKι, monstIecis fartyr, a pensandota de stiplicitare n. turali. bigami inrui. 6 Libellus repudi' non est contraius na-38 Signisicatio υnionis unius Cbristi, o turaleprimigeneris. Unius Ecclesiae non es exuatura , 37 Vuamplura contra repudium dicta
ne in lege Euangelica. 38 Gamuis libellus repus videartiri 39 Spirituale moti uti quo consulebatur dere contra aliquem Anem securi.
secundardis matrimon uitas. rium matrimonii, no Lamen es ἀοo Per diuinam inspirationem primis Pa- Deo indispesabilis. triarchis dispensaiiofacta ad biga. 39 βuι solatium habuit Astar ad irr-miam :d inde verbis, ct exemplis Dditim ad alios peruenit. εο αuomodo Deus consuluit secunda siqI Abrahamo de bigamia dissi enotione is . Anibus matrimonon repudio Agar inspiratiosam , sed prius Noemo. ab Abraham adio. 42 Sicut lex monogamiae mecibus impres fi S b les Abrahami ex Agar repudiatae Iaratrum, tia cinae et facis adbi- eo pectiliari priuid Ila ci Deo per An-
43 Sicut Polygamia nonsola lege natura- nest l. p. . lio detιam diui probortarit fa Remedium unde exhibitum reliquis addis Uationem non iis erras, faeminis repudiatis.lum rati,nis dictamen . , 63 Fι mula νγυέ apud Hebraeos. M An eodem pacto dispensatumin lege o o tiare in veteri lege concedebantur veteri ad libe tum rapiam matrim iuvinier e sanguineos η s Reptima Hebrais in lege veteri comes frictioris gradus. . faex diuina disse aiione . ,--Xost tim diuortium incongruismm-46 A rab Abraham perpetuo repudiata. broktim durit . 47 Repudium nec a prosthetis nee ἀ Deu- 66 M uor labendi occasio a Diripi tes ex ιι rm. 2 q. repraesensum. nec ibidem libellu rapud , quam ex in , θία- matrimonia re adiutarum panisa. Zς LI. bilitate mst=imon=Chi istam istim. 8 Ratio Beliarmmi pro repudio licito in 67 Diu,ritam Onessum etiam gentibur
lege veseri. exemplo Hebraeorum .
54쪽
7 a Formam repu6 apud Cardienses quis
refert I73 Caeremonia repudiorum apud Roma
7 Hebraeis allata a pensatio pos legem angelicamia bigamiam .i 'Vaerimus in hoc capite an inveteri Testamento suetit -- permissa tanquam licita Bigamia, an solum permissa tanquaminus malum. Hinc occasione
arrepta videbimus de libello Repudii tunc temporis ; di quibus nam
concessus. Deinde examinandum , an apud Hebreos remaneat haec facultas ad Bigamiam. , Potissima autem difficultas,quare nullo unquam tempore videatur admittenda Bigamia tanquam licita ex eo consurgit , quod supra
diximus , de probauimus Bigam iam,& si non primario , at larutem secundarijs matrimoni j finibus opponi; primarium etiam aliqua tisper impedire. Augetur auten ah se dissicultas his nouis rationibus. , Et prima ratio est, quia videtur Bigamia pugnare cum veritate coniugii, ita ut nullo pacto possit matrimonium cum secunda uxore c6sistere. Probatur quia matrim monium constat ex mutua corporutraditione a quae fit vicissim inter maritum,&vxorem iuxta doctrina ab Apostolo tradita Prima Corinth. . Mulier sui eorporis potesatem non habet;sed inrisimiliter e vi sui co poris potestatem non babelsed mulieri debent esse ergo in hoc aequales, &sicut mulier non sibi reseruat part si sui corporis potestatis, ut alteri viro, primo vivente tradi possit; ita debet vir non alteri uxori posse potestatem sui corporis facere prima 6 vivente, quod stellionatus merito post appellati; quia cum corpus via
ri uxori ereditum sit; alteri credere
s Secunda Ratio est: quia legitimii
matrimonium non est; si muli et insolidum sui corporis potestate . non tradat viro, si ergo paritas inter virum, de uxorem seruari debet in traditione corporum, ut ex Apost Io diximus; si vir non tradat insolidum siti corporis potestatem uxori, nullo modo censebitur tradere uxor unde nullo pacto matrimonium consistet. ε Tertia Ratio est; quia per matrimonium tenetur vir reddere debitum quotiescumque uxor petierit. σμιu 27.q. a. iuncta Gloss. M. D.& omnes lammistae ver b. 'bi iam
at si plures simul petant, non potest vir pluribus reddere; unde non vi. detur quod possit vir eum pluribus uxoribus se copulare. - Quarta Ratio est, quia primum principium naturae est, ut quod tibi
non vis, alteri ne seceris, iuxta re gulam vulgarem , quod non vis tibi
fieri alteri nefaciat, ex L Iustiti . deius. O iur. S.iuris praeceptavere. alte. rum non Ddere Insit aetis. ubi magister meus Antonius Pisciardus lib. . m. 3 o. erudite, ut sit moris est, omnes recolit . si ergo vir aegre fert quod mulier in totum se viro non tradat; ita & ipse non debet velle posse partem sui corporis reseruare., Huius sententiae videntur esse Aureolas,Capreolus,victoria, Mooecb. O Petrus de Lede a de masr. q. 6 .art. l. cones. a. &dub. sequenti rubi probat Bigamiam esse contra
primarium finem matrimonii , de consequenter indispensabilem a Deo ipse. ν Ee adeo haec sententia inualuit apud quoidam, de quibus Belia m.
55쪽
triarchas unam tantum uxorem habui sic, caeteras vero sis illotum iconcubinas.
Io - Sed haec sententia est improba- . bilis, ut ait idem Bellar m. ibidem quis enim ci ederet Sanctis sinum Abraham; eumque sapientissim aut vel ignorasse adiit telisi esse pecca-ttim , vel illud tam diuturne commisisI . virum tum a C hristo Domino, tum a Prophetis, ct Apostolis semper honosis causa nominatum tam turpiter Iapsum este. Id quod de caeteris Sanctis Patria ichis suomodo intelligendum est. citi sirmationes vero, quas adducere solde ut probent Patriarchas unam tah tu legitimam uxo iam habuisse, & ea. rum solutionesvidere est apud Bel
ii ' Alii in aliud extremum abier sit, ut putatim Bigamiam non es le prohibitam nisi iure posititio Euange. Iico. tantum abest ut in culpent Sa .ctos illos Patriarchas, quod plures habuerint uxores, ct pro se asser int Hit hvmum in Epistola . Eoo a num, er D. Augumnum tib. 3 de viri in et Chri anac. I a. di pluribus aliis Iocis , ubi videntur manifeste dic re, quod malia tempore veteris Testamenti lex extabat, bigamia prohibens: qui qui deni in eo quod Patriarchas noli inculpant, recte semiiunt. in et aut cm quod ad solum ius positi uiuui Euangelicum redui, cuiat, non rici eloquuntur. Habetiqtie conti a se Iunocentiam TeνΠtim , p. gaud mus de Dιuo t. supra isti uitim. Chusi mum hom. 3 6. Di
is, quapropter a Cheso Domino aboli uult. Ant/quis tamen Pat,ibus licita ex Ditiinis ui pensitione,er D. Ambi orium oborimb de Abraham cap. 4. qui Abrahamum excusat. ab .Adulterii erimine ex co quod in coitigio cum Agarinysterium claudebatur. Deus
enim ita fieri voluit ad aliquid statu. IIa rum significandum, ut Apostolus
expcmit ad Gaiatas alios, quos cap. superiori adduximus. Et pi terea rationes illas, tuas ad confirmi- . dam grauitatem delicti bigami adduximus ; prout huic rei aptari pos- i sunt; praecipue veto illas, quas diximus importare pugnantiam cum finibus matri inuni3, ut in principio lio huius quarti ionis significaulinus . Neq, D D. Hieronymus, & Atigii liinus ipsis fauent ; loquum iit enim
ex suppositione Diuinae Dispentationis, quae posita non et ar contra legem, ut mox melius videbimus. iCaput Secundum. OSTEM DI TVR LICITAM .
is D Rima Conclusio. licita fuit te.
pore veteris Tes lamenti Hebraeis ex Diuina dispensatione pluralitas uxorum. Est comunis Sch larum sententia ita absolute probata , quod aduerto propter varias locutiones DD. circa modum reuelationis , ct extensionem dispensa -t ionis. ita Beliarm loco citat O Ioanes Pineri de rebus Salomonii lib. 7. t. p. s.& tiouilis me tenet Gaspar Huria δε de Sacramentis disp. 9. de m. tridi cult. i. qui aliquos laudat alios reprobat. Communiter autem
is ibi ent dicere hanc dispensationem ab Abrahamo incoepisse. Maeratius
vero Io. 3. Ira J.de mari .disp. .s i. q. num. 2. extendit ad Noemi tempora
post diluuium, & hanc permissione Noemo ptimum, eiusque tribus Llijs innotuisse, ex maxime probabili conicetura, ut ipse ait, quia nimi- ruin, scab his latum esse pyset humani
56쪽
mani generis propagatio; multoque murus diuturna naret deinceps hominum vita , quam ante Dilu uium fuisIet, pr sertim quia iam Abrabam i tepore vulgo nota erat haec permissio.
1 Posset hic quis ingeniose obi jcere contra Moerati uin fiuitia effeeta hanc dispensationem Noemo, &eius filus post diluuium am cum tot ellent sceminς,quot mares , fru ilia pluralitas uxorum concederentur. Sed pro Moeratio respondetuta
quod ulli vita homilium post diluuium breuior esset, quam ante di Iuuium ; cum tamen diuturnior esset quam nolua pi sertim vero in Noemo ipso, ut patet,&in eius filijs; potuit ita multiplicari humana generatio etiam viventibus ipsis Noemo,&filijs ut mirum non sit si plures potuerint habere uxores ; cu : etiam Regna potuerint ipsis viventibus nequentissima reddi . de quo vide Abelem in Appendice Genealogica .
Ad hoc autem ut nostra conclusio omnino probata remaneat; satis est adductis i a pati ibus,&testimo, mo icripturarum Bigamiam licitam allerentibus, si ostendatur non pugnare omnino cum natura matrimoni j dispelationem Diuinam ad Bi gam iam ; unde reddatur possibilis. quare dico polygam iam non esse
omnino contra Ius naturae atque adeo non esse contra prima, ac mi-
uel salia eius principia, sed aliquomodo opponi Iuri naturae, quate nus est contra Conclusiones, quae r 9 ab ipsis primis principias derivantur.non enim repugnat primario fi- axi matrimonij; quae es Hiberorum. susceptio, di procreatio ; cum bene possint ab uno viro plures inores foecundari, etsi diximus aliquantis. per impediti huc finem primarium ex nimia viri luxuria, quae solet viride semen eneruate;quamuis aliunde
compensetur ex pluralitate muliebrium vasbrum suscipientium ut i a. Malio metanis est obseruate nolito
o Quod autem opponatur secuda- .riis mattimonii finibus, ut supra cap. oliendimus, non id operatur,
quod non possit a Deo dispensari ad Bigam iam, neque quod Deo dispensente, illicita sit; qui peculiari etiam prouidentia potuit prospi-eetei secundariis illis finibus tranquillae cohabitationi nimirum
t inter virum ,& uxores ,& concu- piscentiae r significatio autem
'nitatis Christi, & Ecclesiae non
ita persecta erat in illis matrimoniis,quq tunc Sacramentum non erant. solum autem id operatur
quod sublata dispensatione Diu na, illicita sit., id autem hoc modo explicae Beδεν m. in iubiecta materia lilia
mat sput.8o. & Alis. duogener a praecepto tum ad ius naturae pertinent quaedam uniuers lia, &com munissima, quae iunt veluti prima principia Iuris naturae ; quaedam alia, quae ex primis tanqua conciuinsiones derivantur. Et quidem prio- tera illa continet ita uniuersaliter re gulam rectitudinis, ut in nullo casu mutatione ulla indigeant; & ideo sunt omnino indit pensabilia; qua lia sunt praecepta secalogi. Polleriora autem continet quidem regulam rectitudinis. Sed aliqua do mi tatis circunstantiis rerum,S personarum, utile cli legem mutari ; sed tame etiam tune mutari no potest, bei nisi ab eo, qui illam posuit. Modo
Polygamia unius viri cum multis uxoribus, ad posterius genus Praeceptorum pertinet. unde a Deo dispensari potest ad bigam iam iam dictam unius viri cum pluribus uxoribus,& a nullo alio; immo ut aliqui et
putauerunt omnia praecepta Deca-
57쪽
logia Deo sunt in dispensabilia ea
dii pentatione etia in de potentia absoluta,ut ex D. LM. iet. Conrado, ueri na, Valetis, Urique Aa γ' Soto,er AEusprobat Salas
elegib. q.9ψ quo modo sint dispensabilia ex particu lari dispensatione, de qualia vide apud ipsam eodem loco de qua materia vide cupiosius apud Suaredde ι gibus hiLa. .i . n. i5.vin. q. dc Biutria vero hoc est unius Reminae cum
pluribus maritissu oloco videbinius. a Porto hae e docti ina iam tradita ex Bellarin. de duobus generibus
Praeceptorum ad ius naturae perti nentium,S aliorum etsi vera sit, ta-
aliqua patitur obscuritatem ex eo quod in ipsis Decalogi praeceptis videtur posse fieri dispentatio
mutatis circustantiis tertim, S per sonarum; quae tamen,ut dictum est, sunt ex primis illis principiis indispensabilibus. qam immo aliqua ,
quae alioqui prohibita sunt, ii fiat
mutatio circumstatiarum, omnino
sint licita, ut videre est in his praericeptis. In quinto pretcepto habemus non Occides.)quo praecepto pro b Se in ut ne aliquem hominem mortea I assiciamus. Et tamen nemo est,qui
neget, quod possit quis in sui defensionem cum moderamine inculpa tae tutelae aliam perimere. Et San pson plures in sui vindictam Diuina inspiratione interfecit ut stat ex D. dic. is .i6.17. Aliud est Praeceptum nempe septimum, non Furaberis, At potest quis in extrema necessitare iuxta omnium D D. scntcntiam 26 furari, do non ibium concessum, sed etiam mundatum fuit Populo He. blaeo furari vasa Aegyptiorum, ut
appa i et ex modo cap. ii . Sextum est
non Moechabetis at dispensavit
Deus cuinoae, ut fac ei et sibi fi. lios fornicationis qleae cap. I. Nar Si d: cas, quod in his casibus pri-ceptu in ca in primo non Occides: quando non adest necessitas pro
ptiae dc sensi imis. in altero, non la. raberis . nisi fit extrema necessitas quae urgeat. in tertio non Fornica- beris: At fornicati non eit si retria. habeas cum tua, vel iuxta solitas leses, vel ex Diuina dispensatione . r .
responderi posset, quod eodem pacto posset dici in aliis prsceptis, 'uqex pi imis illis derivantur, quod nimiium illa sint in dispensabilia nulla posita mutatione in circumstantiis rerum,& personarum .i8 Quare placet mihi modus eκpli candi Con Λ de Sacramentis disp. 26. b. a. ubi ait, aliquid tripliciter dici cotra Ius naturae. Parno, quod iccsdu se intrinlece; prout eli actus quodam odo physicus talis speciei, includit aliqua malitiam salte obiectivam Iuti naturae repugnantem squale est odium Dei, libido contra naturam, di similia. Tale quid a te Deus non aliter potest enicere liciatum, quam immutado rerum essentias, quod fieri nequit ὸ Secundo quod iucundu naturale speciem no tiit a repugnat absolute Iuid naturae, quin saepe licite fieri possit: tamen
quandoque repusnat ratione alicuius adiuncti quod Iuri iraturae repugnet,sic surtum est contra Ius naturae, quia c6tinet iniuriam erga Do. minum reii qui si alteri det veniam, eam sibi usurpandi, hic ponet actionem secundum esse physicum elusidem rationis cania ea, quam furfacit,& tamen licitam. sic copula Petticum Ioanna ante nuptias est c5tra ius naturae; quia est accessus ad non fiam: post nuptias licita est, ea d.
tamen sit eiusdem speciei physicae
29 cuni praecedente. Tertio,quod sola illicitu est ratione alicuius periculi Peccandi corra ius naturae quod illi coinuniter colunctu est, quia qua-
doctique abest:alteriani, nullam ha bet malitiam sic communitercon ita ius naturae:est Sacerdotem cum
58쪽
iiuuenculis habitate,&cum iis mul-rum Diniliariter conuersari, quod si tamen omne periculum scandali, 33 vel peccati absit, vel etiam grauis necessitas vigeat, spectato solo Iure
naturae, utrumque licitum cit, modo speretur scandalum, Spericulaeuitari posse. Nunc positam doctrinam rei nostrae aptando breuiter dico quod Bigamia non est illicita ex primo generessed vel ad lecundum genus spectat, vel ad tertium quare no est Ratio cura Deo dispensabilis non sit. Et ad rationes initio huius capitis positas,qus faciunt contra nostram conclusionem Respondeo. Et ad primam quidem posse viarum tradere sui corporis potestatem coniugi consistente matrimoni j eL sentia, de non esse necesse, ut ita to- 3 taliter, & simpliciter illi soli tradatur, ut alteri coiugi tradi non possit, sed satis est si tradatur prout est pus ad liberorum procreationem, quod quidem potest stare cum matrimonij veritate, ut bene res psidet
pGn. 3. contra A bonsum de Caino, o V tenent, PoIygam iam pugnare cum veritate coniugij. Et ad confirmati me in respondetur vitrum non habere sui corporis potestatem quatenus id tradit uxori,hab re autem quatenus non est obliga-:rum, idest citra procreationis Itbea orum necessitatem. Doctrina autem Apostoli,& prout de secto con
tingit in matrimonio post legem, Euangelicam, in quo est mutua, &. aequalis traditio; tam eκ par te coniugis, quam ex parte viri.
secundam rationem, quod scilicet desacto sic tesse haest ut legitimum atrimonium non sit, nisi utrinque mutua fiat traditio in solidu totius potestatis corporis. Sed stante Diuina dispulatione prout in lege veteri, non ita totaliter tradi esset opus, sed prout supra dictum est. Ad tertiam respondetur, quod spectato primario matrimonii fine, non est opus reddere debitum quoties mulier petat, sed quoad iussicit ad generationem. Id quod non est impossibile, prout habetur ex D.
o.in .dis. 33.q. I .art. I. ad sextu, quod autem tali pacto non omnino daretur remedium concupiscentiae
iam dictum est aliunde, Deum me deri potuisse ; & alioqui hoc nota esset unicum remedium concupiscentiae, quid enim diceretur si maritus l6ga aegritudine laboraret; vel si absens grauibus detineretur negotijs; in quibus casibus nec potest, nec tenetur reddere debitum uxori.
Ad quatiares deo. Illud principium quod tibi non vis,alteri ne feceris debete intelligi seruatis
personarum, & rerum circ sistant ijs, ut nimirum aliquid non fiat cunia laesione proximi,sicut nollemus nos laedi,at hinc non sequitur, quod eodem honore debeat in dignitate a constitutus allicere priuatam personam, quo eum priuatus homo assicit, sed satis est si ei proportionato honore correspondeat. Et quia ex Responsionibus modo adductis,
de aliis supradictis satisfieri potest alicui alij dubitationi si quae supe-
. resset; ideo non amplius immoror. Si quaeras quaenam circunstati afuit illa, quare bigamia; quae antea illicita; deinde laeta fuerit licitata. Respondeo;communiter D D. ccne sent ad bigam iam dispensatu a Deo propter multiplicationem humani Generis, quam multiplicationem . quia aliqui DD. restringunt adpo --pulum Dei, probabiliter etiam te- .nent soli Dei populo eam csicciso nem factam.Vnde nimirum Messias nasciturus erat; quae est eoru Ratio. 36.. Dices quodna ergo fuit pecca-E a tum
59쪽
tum Salomonis: quod in sacra scriptura Regum II. reprchenditur propter multas uxores adamatas.
rei pondeo breuiter peccatum Salomonis non consistere in eo quod plures habuerit uxores : quod nequaquam prohibetur, Regem quam
plurimas habere uxores Deuteron. II. ut aduerta Pineia lib. . de rebus Salom Inu cap. .nu. 6. sed quod duxerit uxores ex aliena a vera Rel,
Dices si Deus dissipensavit cum
Hebraeis ad bigam iam, quid dicendum de finibus secundat ijs matrimonii, prospiciebat ne illis Deus,
an vero contemnebantur respondeo supra iam dictum est, quod non desinebat Deus dum illa dispensi tio vigebat mederi secundariis matrimonij finibus cohabitationi scilicet, & concupiscentiae remedio. . 33 na de significatione unionis unius Christi ; re unius Ecclesiae iam diximus, quod matrimonium in veteti lege non erat ita persecte Sacram tum, sed largo modo. Praeterea illa significatio non erat ex natura ipsa matrimonij, sed fuit ex Diuinaci uatione in lege Euangelica quando per Christum eleuatu in fuit matri - .moni uin ad significadam unionem 39 verbi cu Ecclesia. modo distinetius
dico quod pro populo Dei potiss-mum inotiuum pro sicundariis matrimoni j finibus medicandis erat. quod ex suo genere Messias nasci -- turus esset. Vnde & mulieres facili' negotio poterant se, &ad cohabi. tandum & ad libidinis itimulos dic supernaturali motivo cohibendos
accommodare; dummodo ex matrimonio ita coniugali debito ex parte viri deseruiretur, ut ab ipsis totaliter spes ex ipsis nascituri Messiae non auferretur. Haec pro fidelibus eius tempori S.
4o Secunda Conclusio. Dispensatio ad Bigamiam iudicata est pilus ali- ε
quot primis Patriarchis, puta Noemo,&eius fit is, Abrahamo. de alijs
huiusmodi, deinde ad alios eorum vel bis, aut exemplis extesia est. quae quidem significatio non fuit opus, quod fieret externa aliqua locutione , sed satis erat interna Dei inspiratica; non autem sulficiebat, quod recta ratio dictaret. Probatur Coninclusio,quoad prima partem primo, quia Deuteriam dicitur d habuerashbmoduas uxores ubi tanquam res nota supponitur,& multo ante, tempore videlicet Abrahami, ut nota etiam supponebatur, quandoquidem Sala inducit Abrahamum adducendam se cudam uxorem Agar. quando verisimile non est illi facta reuelationem tunc primum, sed potius, ut antea ab Abrahamo ipso id acceptum supponebat cui factam specialem insipi tationem ut dixi puto probabile, sed non illi primum sed Noemo, &siliis eam significationem factam, ut supra diximus ex Maratio, sed ipse accepit, ex Beliam mino ob unico de
postrione, ubi ait, quod sorte soli Noe facta fuit, deinde ipse alios
Probatur Conclusio quoad secundam partem ericaci ratione ad- . ducta a Beliarm. loco cit. piop. 3. ubi sic arguit: qualis est lex, talix etiam requiritur dispensatio, ut per Otaxadum cons. 26.nti. 7. sed lex mohibes bigam iam n erat scripta tem p re Hatriarcharum, sed lotum mentibus impressa, quandoquidem scrip tura sacra a Moyse initium habuit, ut certum est , non igi tur est opus
quod dispensatio sit scripta, sedis.ltis est si interne in i rata. Piobatur quoad tertiam partem quia lex iussi prohibens Polygamia,
non fuit tantum naturalis, ut diximus, sed etiam de Iute Diuino per inspirationem factam Adamo. qua
re nece ite fuit uti Deo specialiter per
60쪽
perinspirationem dispesaretur; nec satis erat soluin rationis dictamen.
Caput Tertium. v AERITUR AN DISPEM-
10 tione saeta Patriarchis circa Bigam iam egimus. videndum
an eodem pacto dispensatum in lege veteri ad libellum Repudii, de quibusnam id licitum , & quando
incoeperit. quapropter sit. Ptima Cones usio. Repudia Hebraeis ante legem Euangelicam nosolum permissa, sed etiam licita fuere; atque adeo immunia a peccato ex Diuina dispensatione. Haec sententia es D. o. Sediti, Durandi, O Paludam in . HAE 3 3. Ioannis Α-
7. & aliorum, quos ipsi citant. Ducor autem ad id ut probabilius asserendum, quia in animum inducere non possum quod Abraham contra omne fas, & ius perpetuo Agar repudiauerit ; nec quod illa repudiata vinculo matrimonii perpetuo adstii fuerit ad coelibem vita. Id quod extende ad alias eo tempore veteris legis repudiatas. Adde quod si ' dare libellum repudii Hebrais peccato rribueretur;eo temporis Iudaei aliquando a Prophetis reprehensi sitissent propter illud scelus. Praere-rea quia lex vetus non puniebat c6iugia repudiatarum cum aliis viris ut patet ex Deuur. 2 . ubi videtur ratius concedi tanquam licitus li-
bellus repudii, quam permitti, ut
uxorem, ter habueris eam, er non m- uenerit gratiam ante oculos eius
propter aliquam faeritatem scribulibellum Repudν , O dabis in manu illius, ct dimittes eam de m
8 At qu is facile ; ait Bellarmin. lib.
eam legem, quae iubebat lapidari mulierem, quae semel in adulterio deplehensa esset, simul tolerasse tot adulteria, quae publice patrata sui Dsenta multis toto vitae tempore MPisterea lex prohibebat ne repudi ta post mortem secundi mariti poΩset utiquam reduci a priore marito, di quidem ita proh thebat, ut simul indicaret graue esse peccatum si id fieret, ut patet expendenti iupradiaetiam textum ex Deuter. At si per Repudium non luebatur vincula
coniugij, non erat peccatum, nec prohibendum; imo valde bonum , di optandum, ut uxor rediret ad tua verum maritum. Est ad verbum Ben
.ti Fateor, quod sententia communior Magi ii diu. 33.l b. de ibidemnauen. Ricca/di, Dominici . Soto, O Ahorum, quae ait Repudium4llicitum semper fuisse; sed perusisIum
tamen, ut modo permittuntur Lupanaria ad vita da maiora mala; magis faceret pro iis, quae supra adduximus ad probandam foeditatem libelli Repudii inter Christianos; sed quia reuela durum mihi est libellum Repudij tempore vetetis te menti peccaminosum vocare r ne incongruὰ illam gentem, & aliquos viros Sanctos reprehendam ; ideo probabiliori sententia retenta, co- Nabor pro viribus, obuijs dissicultatibus respondere; & cum iis, quae
supra diximus, componere. o id autem quod videtur vehemeter nostra impugnare Conclusione,