장음표시 사용
21쪽
ficium digito obturatum ingrediatur catinum aliquem, in quo sitia tum argenti vivi, ut in eo clepsydrae ostium omnino mergatur. Tum elep*dra juxta horizontis planum erecta manente , digitus amove tur I continuoque videbimus argentum vivum ab illa in catinum defluere , ita ut superiori spatio eo xhausto , remaneat interim certa quaedam fistulae pars, utpote cubi ti unius cum quadrante sere , hydrargyro adhuc Plena. Hic autem notabimus primo clepsydram eo magis exinaniri, quo rectius ad horirontis planitiem in stiterit: nam si paulatim inclinetur continuo hydrargyrum e catino in illam adsurget, donec tandem tota
- α Si clepsydra igne aut alio e lido admoto incalescat, descendet
ulterius argentum vivum: at contra si refrigeretur magis atque ma gis attolletur; non secus ac contigit aquae in Thermo metra.. 3 si argento vim in catino coin
22쪽
tento aqua se persundatur, & clepsydra sursiim versiti sy att6llatur, vae eiuHem apertura ex hydrargiro eis gressa in aqua conlistat , timc resi quum argenti vivi e nitula delabetur in catinum 1 & alia magiio impetu ascendet, ut omne ui prorsus clepsydrae capacitatem impleat. E quo manifeste apparet errare illbs,
qui putant spatium clepsydrae sit perius post argenti vivi defluxumia
repleri aere per vitri poros 'ingrenso . Natat cur tandem vasis caVum ramnino aquis repletur 3 l
mensuram cubiti unius cum quadrante nondum exhausta, em sidem ostium digito elausum extra catiatium deseramus, experiemur vim hydrargyri digitum prementis, quel semper erit major, quo excessus al-'titudinis supra memoratam mensuram fuerit maior . Arvero cum hi-ldrargyrum ad statam altitudinem jam devenerit, nullam omnino vin gravitatis digito observamus. Quod it clepsydram ita diligen et agita bimuSs
23쪽
.bimus ut hydrargyrum infra d Nam mensuram deicendat, pec i ter m aer aut aliud corpus subi grediatur quod in ipsis argenti vivi librationibus facile assequemura experiemur digiti ostiu clau- ntis carnem in clepsydram violenter intra dis Demum si clepsydram decem& octo cubitorum longitudine AL ,ecuperantem aqua repleamuS,ea
que orificio in catin uni demerso Perpendiculariter erigamuri 9bservabimus Omne ejusdem spatium, quod supra aque in catino conten- . ,stat superficiem ultra decem & OEAE cubitos attollitur, exhauriri, aqua videlicet ex orificio deorsum e rum
Pente et at si clepsidra illa liquissimi melle nrit plena multo majus eiu9dem spat*μ vacuabitur: α mos ma sane fiet vasis exinanitio si argento vim utamur. In si imma cla psydra juxta liquorum grauitatem magis aut minus exhaurietur; adeo ut altitudin s liquorum in collo v , as remanantium earundem gravi t
24쪽
Σ tatibus e contrario respondere via
deantur. Nec enim seli hydrargyro, sed cuivis etiam liquori ea quae diximus eveniunt; sed praestat argentum vivum seligere, ne sit opus ingenti vasorum longitudine. Et haec quidem ita se habere c5-ι periet is qui periculum fecerit. Uerum qua de caussa ista contingant inquirere sortise non cuivis promptum erit. Posset autem qui iam ad mentem Telesii ex his in serre vacuum set si quodammodo naturae aduersari videatur , induci tamen quandoque posse a potentia satis valida . Nam quamvis corpora omnia m tuo nexu ita gaudeant ut propterea ab invicem diuelli aegre sust,neant: nihilominus hydrargyrum , mel, aut alii liquores in clepsydra ἀdum proprii ponderis vi deorsum magno conatu seruntur ν sejungi potius a summa vasis superficie pa
tientur, quam e propriis locis exulantes altius suspens; contra natii 'rae leges consistere. Praesertim quia
25쪽
va Gallistus animadvertit idem subdis contingere debet, quod & duris corporibus; quzm ob rein sicut virga aliqua lignea vel metallica ex altero sui Iermino suspensa si longius atque longius protendatur ,
tandem prpprii pod deris vi dirum
Petur, ita pariter virga seu Cylindrus ex hydrargyro melle , aut alio liquore in fistua vitrua contento, si long ses quam par fuerit producavtur, demum nimio pondere Vrgente a summa vasis superficie divelletur,&continuo ad inferiora descendet, donec devenerit ad statam altitudinem, ultra quam nequit CΟ- sistere, atque interea superiora vasis inania rςlinquuntur . Uerum haec opinio nobis rei iecienda videtur, utp*te , quae Π Oi possit explicare caussas omnium Phaenomenrun quae in praefato eX. Pe rime nio ob serva ri d Nim v s. Praeterquamquod multa in Philoisphianaonstra invςheret vacuum illud triplici dimensione praeditum, qua yoluerimus figura ternum bile, de
26쪽
loco in locum mobile in partes di. υisibile, decrementi atque incrementi particeps, luminis item, c loris , soni, Inagneticarumque operationum propagativum. Instabit tamen aliquis si clepsydrae superius spatium post hydrargyri defluxum non est omnino inane, quanam tandem substantia plenum erit Θ Non quidem aere, eX-halatione , aut vapore ullo, ut quidam inepte cominiscuntur: quamvis enim talia corpora rarefactionis, aut condensationis opera in
majus spatium distendi, vel in munus contrahi videantur I nullo tamen pacto potest magna eorundem moles redigi vel in nihilum, vel in
quanti atem tam milem, quae nostros stiasius penitus effugiat . At vero nullum deinceps in summitate clepsydrae obseruatur vel minimum spistolum ab aquis liberum, ut in tertia rabseruatione diceba mus. Quid igitur ad haec respon debimus P Num vacuum propterea propugnandam esse ducemus p
27쪽
Nequaquam sanἡ; persitasum enim est nobis spatium illud repleri alia qua substantia. v. M Nat. i Qt Ieris tandem quaenam sit haec 'se substantia λ ostendet Euripides a IRId Ciceronem his verbis Vides sublime immoderatum
xtii tenero terram eiseumjectu amplectitiar. Et Ennius apud cundem Ad*iee hoe fablime eandem ι quem invocant omnes Iovem Haec est illa pura levis , ac tenuissima substantia, quae per sublimem sertur locum sive aetheris,sive ignis,au t Coeli nomine appellare velis t tiaeque, Vt inquit Plato , minutissimis confiat partibus: unde per aquam, ct terram, O aerem, O qua ex iis constituuntur permeat,
i aque a nullo contineri potes .
Scilicet:ether non modo per omne
universi spatium longe lateque diseiunditur, selidaque corporg, hoc est tellurem & Stellas , suo sinu conseplectitvi , sed ipsos quoque insensis bile S
28쪽
seque illis adnuiscet: ut proptereastite Virgilius ex Arato dixerit esse. Iovis omnia plena. Nihil autem hic moror eos, qui Gelorum compagem ex durissima, ac adamantina pene materia conflatam in solidos orbes distribuunt e Nam nemo est nisi, vel rerum coel stium penitus ignarus, vel in propugnandis erroribus nimis pertianax , qui post usum tubi dioptrici hanc selidorum orbium distincti nem velit admittere; cum ea demum in corporibus coelestibus deprehensa sint plice nomena, quae a. liter salvari non possunt, quam p sita coeli materia suida , qualis est haec, quam veterum testimonio co- probatam, aetheris nomine signia ficamus Hinc, ut dicam quod res est, aether mihi primum innotuit: atmoae idem accitus ad explicandos quamplures naturae essectus ab ingentibus tricis me liberavit. Nam rarefactio & conden latio, magnetis
29쪽
item essurium quaelibet corpor permeans , soni denique, caloris di luminis operationes, & innumera alia naturae phoenomena vis aliter quam per letherem explicari posse, mihi videbantur. Vt proinde animadverterem potiores , nobilioresque naturae operatione S pen dere ab hac substantia, quae noma immerito inter praecipua mundi elementa est ad numeranda. Aetherea igitur substantia, quaei ob summam sui tenuitatem, ac perspicturalem sensiis quodammodo ecludit, replet spatium illud clepsydrae, quod post hydrargyri deflu
reum inane videtur. Nec mirium.
cuiquam videri debet, quod huius modi materia insensibiles vitri poros permoare possit. i Nam..ispe ex ampulla vitrea stigillo, ut loquv. tur P hermetico clausae, tenuissimi quidam liquores ad ignem exhalaniates, egrediuntur. Et a virotide digno audivi inventam chymica ariC aquam , quae hydrargiro adjecta , cogat illud per vitri .pOroa
30쪽
. udare. Quid plura Auro nihil Ore densius , . ait men virga in eo νdem . consata, si Altera sui extremitate id hydrargyrum mergatur . protinus juxta totam longitudinem ςodemi inficietur; . ita ut aurum suapto natura Havum , Ic malleo tale, argento. deinde vivo im butum candicendi ictu mallei franis
Haec velim dicta in gratiam .eorum , qui solis sensibus res temeriscrutantur; nam qui diligentius uae xurae penetralia kistrant, non ignorant Flurima essa in universo Corpora a Muorum notitiam. nunquam iensus assequitur, nisi re sationis
Sed tempus est tandem, ut m is se ambagibus sententiam nostram LX namuS. Praemitteda vero sunt aliqua ere his, quae a nobis sinu expliςata sunt alibi . . . . mra primo quidem statuimus uni . versum esse corporibuS plenum νQuod i . omnes sere Philosophi v-panimi ccinsensu satentur . Videm