장음표시 사용
41쪽
APOLOGI A. M: Qui latinae locutioni student, necesse est ut in primis delectum verborum diligenter habeant,
nequam dictionem admittant, quae non apud omnium eruditorum consensu Probatos auctores inveniatur. recte enim Caesar dixisse fertur, magis itandum esse verbum insolens 9 inusitatum, quam in maxiscopulum. deinde ut verborum consecutionem servent, quorum cum neutrum Merula praestet,a doctorum commercio repellen ὀus est. non enim latini dicunt extemporaneum. sed vel ex tempore factum, ut Cicero semper, aut extemporale, ut Quintilianus aliquando Sed gratulemur huic aetati no
str x, Pro aerarie movi aractorca, qui nos oc loqui, δρ
studere doceant. est enim quidam satis arrogass&Joquax literator, qui nobis opus de ratione studii promittat. 6; miram codicum faecundiotem,
opus sin quam ) ipsius auctoris testimonio varia supellectile resertum, elegans & perutile. Quid mu ita, superabit hoc Gaudentianum opus. iniicquid enim gravissimus auctor Albertus Bossitas, quicquid Donatus, quicquid Alexander de Villa,
catholicon, & Papias inclytis literarum monumentis mandarunt, id totum congestum est breviter in hoc vario, multiplici, diserto opere de ratione studii , ut non injuria possit appellari
42쪽
quod Mediolanepses nostri vulgo dicunt, Divae
conchae serculum. atque ut facilius credatis juro per Pythagorae manes ita esse. interim audite Merulae nostri elegantias. G: Contumelia Tcrentio factum itur. N: Mira est inconstantiaGaudenti tua, nam paulo ante dixeras contumelias in .plurali tantum dici, nunc uteris snsulari. Sed hoc bene. Illud vero quo auctore dicis: contumelia factum itur ξ num Ciceroneynum Terentio λ atqui nondu ego genus hoc eloquentiae notare potui. quin etiam illa vocabula qua sequuntur nou ita multo post, quis nescit esse barbara ' Materialem, Finalem, formalem causam'ut interim fleam nulla ratione extra
propositum esse adducta. quod quivis facile videt. G: Suspensa, quod unt, manu legeres. M :' Hoc vero est,quod tibi palmarium afferet Merula, si nova etiam proverbiis sensa dederis. pem ge porro felici auspicio,quo cspisti. Nomen enittitutim his rationibus aeternae hominum memoriae consecrabis, & cum Novariam in patriam inam concesseris, omnes te cerdones divinis laudibus exornabunt. Et merito, cum tam ingeniosus esse velis, ut contra nobilium Vltorum sententiam
passim ire non dubites. Nam cum Pliniussu pensa
43쪽
Hura dixerit,pro eo quod est ,ri egliget er, parumq; accurate: tu pro eo quod est d iligentissime, atque accuratissime posuisti. quod aperte declarant haec
tua verba: Hujusmodierrores tu quolgellujue, nimadverteres, si singula verba sustens quod unt,manu legeres. Haec igitur cum nos legimus, majore in modum tuum' acumen suspicimus,& cogitamus nullo modo fieri
posse, quin discipuli tui brevissimo tepore doctissinii fiant,cum cos ta eleganter instituas, ut non auctorii sensa, sed tua illis somnia freque ter inculces. C: Qui Abecedarius est. M: Dii tibi dent tua mente, qui sordidis & contaminatis vocabulis inquinas Omnia. quod enim hoc genus est novae dictionis, quod non solum a latinacosuetudine, veru etia a politis auribus abhorreath. G: Sed ad reliquam expostulationis partem
M Non libet mihi sepius exclamare, ne Tragoediam in nugis agere videar. Sed tamen mi Gauden ii , quod dicendum inter nos sit, nimium es negligens. Nam duobus in locis expostulationem accipis pro criminatione Vel accusatione, qua solemias aliorum vitia vel errores insectari , quod omni penitus ratione caret. Na apud Ciceron ξ & reliquos bonos autores,ex postulatio significat,repetitione, E 3 quan-
44쪽
quandam ossicii cum querela, ut cum amicos no stros querimur officio suo defuisse, neque ersa nos sege su se quemadmodum oportebat. Tunc enim expostulamus officium eorum , tunc eos accusa mus, tunc de illis conquerimur, atque ita semper utitur hac dictione Cicero. G: Tanto te magis laudo , quanto tuum admi-
M: Mutila haec est clausula & barbara nisi post
G: Quoties mihi per sancta sanctorum jurare soles ne liminarem quidem Terentii pagellam,
non lectum sedate nequidem tactum, aut visum fuisse. M: In hac periodo duae sunt novae exornationes Rhetoricae, quas diligenter advertere debetis. Nam primo docet vos genus immutare, non aliter atque fecit olim Caeneus, qui de foemina versus est in masculum a Neptuno. Sed per incuriam cred6, cum infantulum suum, ut audio, sinu gestaret, scripsit liminarem pagellam lectum, tactum, ubsum. De itide quis non admiretur hanc orationis venustatem in ne liminarem quidem Terentii pagellam non lectum, sed a te ne quidem tactum. quomodo convenire possunt adverbia illa , ne,
45쪽
m,n ne. Nos qui tam politi no sumus,ita potius dixissemus: non solum liminarem Terentii pagella, non a te lectam, sed ne tactam quidem: vel hoc modo: ne liminarem quidem Terentii pagellamite tactam aut visam, nedum lectam fuisse. Sic enim erui sensus aliquis posset, sed eo modo quo tu protulisti nec sensus ullus est, nec sine barbaria lo
G : Redundans & plane superflua locutio. M: Cicero nunquam dixit superfluum, sed vel
supervacuum, vel supervacaneum. G: Quinte Quadrigarie. Mi Videte quam sit constans, erula nostersiam tres hujusmodi Vocandi casus extulit, nam primo non sine summa admiratione audivistis, Pompecideinde quanta vos affecit laeticia cum dixit Mirabilie nunc omnino decet Vos exultare, cum audiatis, Q. Quadrigarie. Nam, ut arbitror, noVas Grammaticae molitur institutiones, quibus nos Mediolanenses doceat supplicationes Veteres, quas litanias vocant, Immutare, &sonantiori quadam voce invocare: Sancte Ambrose. Nescio quem Divum colat Novaria. fortasse solent in ea civitate clamare omnes: Sancte Gaudentie. Sed tamen amoto quaeramus seria ludo,
46쪽
o M. ANTONII MAJORAGII G: Vides ne quam turpissime tuus lapsus sit
M : Vides ne tu, Gaudenti, quam imperite, quam pro quantum jungas superlativo. quod nunquam fieri admonuimus nisi sequatur hoc verbum positim, ut Cicero de Divinatione, exposui quam brevist me potui oracula, In epistolis: Gmpotui maximis itineribus ad Amarium beni. pro Cluentio, Tum appellat hominem qitam mollissime potest.pro Domo sua, lixo igitur quam possum maxima voce dico. Sed exempla sunt infinita. quoties yero non sequitur possum, quam pro quantum nunquam superlativo jungitur. λG: Alga projecta viliorem acque incruditam
M: Quaenam haec est comparatio . quam insulsat quam consuetudini refractaria ξ magis i a ruditam alga projecta. quis non videt ineptissime dictum G: Transfretato Ticino. M: Scio quid fecerit Merula: studuit vitae scholasticae in qua est hoc carmen: Transfretet ad portus navis ut illas vos. nam apud Ciceronem transfreto non legitur. Sed pro eo, transmitto,Vel transporto. Verum ut concedamus,transfreto esse latinum, quo
47쪽
quoniam eo Plinius est usiis, quam imperite dicitur transfretato Ticino est enim transfretare, fretum, hoc est angustias maris transire, atqui Ticinus non est mare, neque fretum. G: Ut interdicti essent aqua & igni. M: Papae quam eleganter, nunquam hoc genus elegantiae novit Cicero, dicimis enim: interdico tibi aqua de igni. non interdico te. quae locutio cum in passivum vertitur, ita proferri solet, ut persona cui interdictum fuit, semper in dativo pinnatur, nunquam in nominativo. nemo enim latine dicet, in interdictus es aqua & igni. Sed potius, interdictum est tibi aqua & igni, vel aqua & ignis
puto,ut aquae igni nobis inter scatur. pro Domo sua, ut mihi aqua O ignis interdiceretur sed exempla passim apud Ciceronem, de alios auctores obvia sunt. G: Imo regiam Tyrannidem affectabat. M: Est ne etiam aliqua Tyrannis quς non sit regia dicimus quidem eleganter regium dominatum,sed regiam Tyrannidem nemo nisi tui similis dixerit. G: Hoc Afro quid amplius opus, homo sinere, sine venere 'M: Si te in disciplinam alicui pla os , ut Horas tiano
48쪽
tiano vocabulo utar , 'ludi magistro dederimus Me ruta, Vae natibus tuis. quis enim ferat discipulum suum hoc uti dicendi genere: quid opus est hoc Afro homo sine venere G: Latinitatis assertor. M: Assertor. nusquam in Cicerone legitur,hec me sugit esse Latinum vocabulum, sed doceo me Ciceronis esse studiosum, neque illum meo judi cio condemnari , sicuti neque umoliola est apud Ciceronem, quamvis Horatius utatur.
G : Hunc ego quoniam quam teistorum ingenia sustinebant intonat. M: Hic nullus omnino senses est, nisi quis ad
dat gravius Vel altius, Ut sit, gravitia, ita ... OL.
G: Hic est ille de quo prophetatus est Ennius. M: Mihi videtis in tuis operibus, Gaudenti, asinorum similis esse, atque eorum mores imitari, quos, ut scribit Aristoteles, dicere solebat Heraclitus, stramenta malle quam aurum . propterea quod asinis etiam vile pabulum longe jucundiussit, quam aurum. eadcm tu ratione,cum a Cicero-ie possis elegantissima ac vere aurea Verba sumere, mavis e sece barbarorum haurire. quis enim Latinus auctor dixit unquam prophetatus est atqui Tullius in eadem significatione dixisset vaticinatus est, G:
49쪽
secutus. M: Hunc errorem ter aut quater commiusti. cum dicendum potitu fuisset,subsecutus. n0n enim dicimus,haec res assecuta est me,sed contra potius, ego hanc rem sum assecutus. .
G : Adimpletum est, quod praedictum fuit.
M: Nullus est locus in quo non expressa tuae barbariae signa videantur . nam adimpletum est , aures latinae respuunt, dicemus potius, factum est, vel verum habuit exitum. G: Ac si parenticidae. M: Nescio quae te agitent furiae, ut cum sty
lum assicines Δ Cicinoiic pCuiciab alienum , tamen
velis Ciceronianus Videri. cum enim Cicero parricidas passim dicat,cur tu potius parenticidas 'G: in cujus stylobate, & paulo inferius sub stylobate. Mi Est ne hic qui in Vitruvium commentaria panxit,qui nesciat adhuc quid sty lobata signifieet quis enim unquam audivit, statuarum stylobatas dici ' qui tantum columnarum sunt i nam parietes qui subjiciuntur columnis O onera excipiunt stereobatae nuncupantur ; quibus mox perponuntur illobatae, siupra quos demum disponi columnas artis est. Verba χitruvii F 1 sunt
50쪽
sunt libro 3. cap. 3. extrusiis autem fundamentis adli- bramentumsblobatae sunt collocandi, supra stylobatas columnae disponendae. quibus ex verbis satis intelligitur non statuarum, sed columnarum bases esse sty lobatas. quamvis hoc non tantum sit in te reprehendendum, luantum quod aliquando Vitruvium interpretari ausus fueris. Pro Deum atque hominum fidem l Quis tu es, qui tantum auctorem explicare posses san non sentis te non solum nihil ex liberalibus disciplinis unquam attigisse, Verum etiam Graecam linguam penitus ignorare, Latinam Vero vix primoribus utajunt, labris degustasse.Tam ne stupidus es , ut non videas , a nemine Vitruvium reine intelligi posse, nisi qui lirasciariam cognitionem , etiam Mathematicas ad unguem doctrinas edidicerit i quanta igitur fuit tua temeritas ut tot ignorantiae tenebris oppressus, illotis, ut aiunt, manibus, non exponere sed inquinare Vitruvii sensia nitererist cujus enim rei peritus es Latine ignoras, Graece nunquam didicisti. ad discuplinas non magis aptus es, quam Asinus asscitharam. philosophum ne pietum quidem unquam. vidisti. Quae cum ita sint, tamen, si diis, acet, in