장음표시 사용
101쪽
mis atque ei illa tu culpam fratrici dij ingerens , Clodovaeum ad poenam deposcit. Chilpericiis supra modum uxori addictus, filium nihil eiusmoda reputantem cum ad conclaue secretius euocallet, statim apprehensum a Desiderio & Bo ne ducibus, spoliari iubet armis & vestibus, & iniecto centone λrdido , vinctisque ferro regiis manibus, inauditum & naturae iura reclamant em adduci ad Fredegundem. luctuosis triumphans spectaculo , ceu quaesitura criminis modum & conscios,trahi in custodiam iuuencm imperat ρ, ac post triduum scelus inficiantem , ac duntaxat amicitias quibus se innoxie Illigauerat fatentem ultra amnem Matronam ad NOccium villam amoueri. Nec vincula illi usquam detracta , nisi post animum emi ilum corporis vinculis, sicario , Fredegunde immissis, qui perfodit miserum Principem , eo nocentem quod innoxia matre natus elli t. Regi constiti in nuntiatur sibi manu protria necem confecisse, cultrum que adhuc haerere vulneri, ita Pater ncc scruauit uiuim , nec mortuum lu- is , nouerca cum vita innocentiam eripiciate ; quasi pariun esset priuignum nccare, nisi & crimen ea qliae faccrct in patientem conferret. Inde furorni ulteris in amicos Principis exarsit; tandemque Audoera Clodouaei mater, quae hactenus in exilio egerat, ut tori ae inula, crudeli morte interempta cst ; anus quae magicas artes consilla fuerat, viva flammis comburi ur, quanquam retractatis prioribus , ac innocentiam Principis contestata ; Chilperico interea seu stipite aut faxo ad suorum stragem indurato. Post id facinus uxo iis ,& suum maritus tentauit atrocius, quia propagaretur in plures , parcensque corporibus animos perdelet. Vt erat cruditus litteris, daturus illarum specimen, non ad hiunana modo, ted ad diuina
studia animum applicans, Sabcilianam haerelim hausit, eiusque spargendae cupidus lmalum enim, ut maiorem boni speciem praeferat, amat diffundi i ad Episcopos scripsit, ut repudiata distinctione persenarum,Deum duntaxat unum nominarent, itaque in posterum S sentirent& docerent. Sed iis reclamantibus, & maxime Gregorio Turonensi , & Saluio Albi sensi , a proposito abstinuit, statim e Pontifice factus Gramniaticus. Siquidem quatuor litteras e Graecis petitas in vulgare Francorum idiomatranscribi voluit, nempe ., θ ; primam quidem ; quoniam ὁ magnum nullo discrimine seiungeretur a paruo , & alias , quod alioqui scriberentur duplici charactere : Scripsitque ad ciuitates, imperans ut eae litterae pueros docerentur, & in libris descriptis, prioribus elementis expunctis pumice, ista quasi recepta in gratiam & iure Francico donata sebstituerentur. Sed: vanum id studium & irritum fuit; nec enim facile vias dedi1citur;& statim
maiora conturbarunt curas Grammaticas.
Quippe Chilpericiis cum aduerteret inter statrem Guntranum & Chil debertum nepotem pro Massilia ciuitate discordiam ortam , & primum amorem desecisse in odium, ut e malo communi commodum peteret, sta, tuit in Gunt ranum iam expulse Mummoto indefensum bello prorumpere. Et proximas clades multa prodigia nuntiarunt. Nam mense Ianuario , ceu aestate media, effusi imbres, tonitruuinque mugitus ; micantes floribus arborum rami 1, Cometa ingens tanquam e fumo magnum longo spargens incendium;
102쪽
Incendium; coelum ardens; sanguis depluens, ac vestes foedo colore maculans , & sudantes cruore parietes , horrore iniecto , portenderunt mala iam imminentia. Horum igitur a Chilperico initium , qui Childeberto sibi spe adoptionis adiuncto, quandoquidem liberis orbatus esset, Desiderium ducem in Aquitaniam mittit, a quo Regnoaldus pro Guntrano imperator in fugam actus , urbesque Petrocorium & Aginnum captae , caeteraeque negotio facili sub iugum mill e. Dclude excepta legatio Childeberti, ab AEgidio Rhemensi Antistite caeterisque Austrastis obita; qua contractum foedus in Guntranum ; quem Sigeberti necis artificem Chilpericus assimans, seque eius professus vindicem, nepoti summa pollicitus , in fratris ruinam se accinxit. Erat in proximo cum numeroso exercitu Childebertus , quem tamen continens , praestolabatur quae sors fiatrum seret. Interea Chilpericus ducto Parisiis milite in Guntrant terras perii adit, copiasque partitus ut diuisum hostem facilius premeret; partem Desiderio & Blatast tetradit , . vi ad Bituri censes profecti, Avaricum primariam urbem occuparent, dum ipse eum parte altera in Burgundiam
irrueret. Gum ranus tamen ad Melodunum occurrit, Deo maxime & innocentia fretus ; nec spei falsus, sub ipsum aduentum, iam dubia luce & in noctem Prona, deprehensas cohortes hostium , quos licentia ac libido
praedae lediixerat , ad unam cecidit. Nec Biturices se obsidioni ignavos praebuerant, egressi urbe , Sc Desiderium acri certamine excipientes , in quo caesi utrinque septem millia ; munero tamen oppressi se in munimenta receperant. Igitur dum res in ancipiti starent, ex utrisque castris faeciales missi, instaurata fratrum concordia, utroque fortasse Childebertum metuente, in has leges coaluit pax ; ut rapta cuique restituerentur, plebe misera rapinis & vexationibus direpta , qui fructus unus bellorum ciuilium : inde reuocatus a Bituricibus Desiderius , coactusque Chilpericus ad inhibendas suorum rapinas , Rotho magensem Comitem ferire gladio; adeo Francis vetus est, nisi contineantur a ducibus non regi disciplina castrensi, 3c hostium loco habere hospites. Dum haec agerentur, ne unus Childebertus ciuilis turbinis immunis foret, repente in castris seditio oritur ; nocte concubia miles fremit , Rhemensem Episcopum , caeterosque ad Chilpericum legatos, proditores cile Regis & patriae. uia Guntrano piissimo Principe deficientes, ad Chilpericum infamem
agitiis atque periuriis se contulit sent; rapiendos vi proditores, & in exemplum affectos, verberibus puniendos. Itaque prima luce comi eniunt ad ta- Dernaculum Regis, legatos reposcunt , praesertim AEgidium , ut dedantur sponte, vim minantur. Eamque intentabant, cum AEgidius aliique ascensis
equis citatissima iuga sese proripiunt; hos quidem couiciis saxorsimque imbre milcs insequitur, sed equorum penuria, quorum tunc magna per morbum strages,cum non pollet ast equi,parta est fugientibus salus. Ab eo Chil pericus hostis, foederatus Gunt ranus, praesertim Massilia prioribus dominis restituta.Si quidem Mumolus praeclarissimus ille bello imperator, sua Auenione in quam confugerat proatens, Massiliam armis occupauit,e iraque pacis scopulum Gunuanum inter de Childebertum, utrique restituit, eodem vinculo
103쪽
vinculo colligans foedus quo solutu in erat; sane eximius , qui paci vinceret, non sibi ,&alienam concordiam suum commodum duceret. Quae comperta Chilperico, terrore magno compleuerunt animum conscium sui , quocirca frangendum hostem munimentis urbium ratus , iussit dc sertis
agris optima quaeque in castra Κrri & oppida, & ipse delatis secum regiis opibus Cameracum secessit. Vetum Childebcrtum peregrina bella a domesticis auertebant; Adolescens gloiiae cupidus Hispanicum inter Sc Longobardicum alti bigcbat. H. spanici suscipiendi hae causae. Ingundis Sigcberti filia, eademquc Ciuideberti λror , Leuigildo Hispaniae Rege cupidissime ainbiente , Hcrmeni-gildo eiu idcm Leuigildi filio, ad mutuam astinitatem adstringcndam aristius, raupsserat ; magno utriusque sentis plauiu & apparatu. Erat Leuigildo
coniux Gosii ima, Hcrmen igildi nouerca, quae seu Eclo religionis, seu praetextu, ut molastiam priuigno sacelscrct, leu in nurum inuidia , Ingundem voluit ab Catholico cultu traduccre in Arianam impietatem , qua tota sernae Hispani .i polluc batur. Primum itaque blanditiis ac pollicitationibus aegrella Ingundem , nihil non mouit, eam ut a religione vela demovcrct: a ivbat , uxorem in meriti viti transire penitus ; non esse di tersa ambobm altaria nee diuersos tores , qua admissa sit in communionem om/,ium ,sibi male religio-nt ni seponere o iam Brunechildem 'sim matrem pratoisse exemplo ἱ tanti esse Mo-n.rrcham Hispania , quanti tunc fueris Tetrarcha Francia , nec passurum ut in Ahia constet u nouo exitu simpio religio sua traduceretur. Cum ad haec nurus
immota persisteret, diceretque fidcm cum lacte simul a cunis bibitam , sic coaluille in animum, ut ne morte quidem auelli posset; anus blanditiis in furorem versis, dignitatis aut sexus ratione mula ; Itane, inquit, te ad meos nutus non flectes simul disjectis crinibus apprehensam se-lo illidit , diuque pugnis & calcibus verberatam , suoque sanguine Qrdidam spoliari iussit , ac nudam mergi in balneum , donec baptismo nouo , Ariano more conficiendo , ass)nsum praeberet. Quibus Ingundis init icta semper de imperterrita , tormentis maior Christiana patientia , & Orthodoxa fide illibata, tandcm dimisia est , ac marito reddita , monito ut contumaciam uxoris ad meliorem mentem inflecteret. At illa , adspirante ditiina gratia , adeo impietati coniugis non adhaesit, vi eum pio amore sanctisque blanditiis ad unceram fidem traductum ab haeresi , non modo terris Sanctissimum Principem , sed etiam praeclarissimum Martyrem coelo genuerit. Quomodo Hermenigildus illustrem hanc latu eam conseqirutus sit, mortemque in Patre vitae fonte adeptus sit, tradunt quorum interest Hispani scriptores; dum Ingundis eiecta . & ad Mauricium Graecum Impcratorem confugiens, cuius Ducibus iam a viro erat contradita; vi tempestatis una cum Jactante filio in Siciliam delata, Dci & hominum opem implorabat. Igitur ad vindictam huius facinoris, nepotemque ex sorore in Hispaniae serio reponendum, ad occasum Chil deberti arma reposcebantur. Contra in ortum & hae partim causae , & nouae aliae avocabant. Siquidem Mauricius Imperator, ut Longobardos inhaerentes Italiae pelleret, nec id ab sua infirmitate impetrare posset, -lcinni
104쪽
lemni legatione compellauerat Francorum Reges, Childebertum praecipue, ' '' vi in praedones publicos conamunemque hostem in iurgerent ue eamque in rem Childeberto , cuius aetas & vires tantae expeditioni percommoda: forent, quinquaginta aureorum millia annumerauerat magnum belli stimulum & instrumentum. Quid , quod dum facit Mauricio satis, seroris de
nepotis rem promouet; quibus postea eiusdem Imperatoris auxilio recipi posset Hispania : & eos putabat iam delatos Constantinopolim , inecdum resciverat Ingundem fugae taedio & miseria prellam, in Africa in quam
traiecerat mortuam , vitae exilium cum aeterna patria commutasse. . o circa in Italiam expeditionem pronuntiat. Verum susceptum tanto apparatu bellum, nullo fructu minimaque gloria evanuit. L ippe Longobar di , cum iam ferrum hebescere , seque impares hac procella repcllelida aduerterent, ad Maurici, artes convcrsi, auro exarmarunt bellum quod aurum armauerat; fide inque Childeberto polliciti, praeter appensas pecunias , procellae turbinem excusserunt. Ita rediit Chil debertus in Franciam, tam opum diues quam inops gloriae; accusante publicam fidem Mauricio , & aurum Rustra, reposcente , tam strax ut ab hostibus usuras gigneret. Supererat expeditio in Hispaniam ; quae an sit obita, mihi incertum est; nam quae statim contigerunt in Francia, satis tutam Hispaniam
Et verδ ad auertendani a Childeberto vindictam Leuigildus dudum XVII. contendebat; iam enim pluribus legationibus addictisque precibus Riguntem Chilperici &Fredegundis filiam Recaredo alteri filio, in quem regni H β ηεspes abdicato Hermen igildo unum incumbebat, exsetitam in coniuscm obtinuerat; eratque dictus legatis dies ad obeunda sponsalia; cum subita mMiari ι
calamitas hilaritatem moerore turbauit. Theodoricus infantulus unus e tot Chilperici liberis superstes, correptus morbo ac mox raptus, genialem apparatum mutauit in lusubrem; omnis Aula cum FredeIunde atrata ;legatis dilata spes ; i md oblata in nuptias alia Chilperici filia, quam ex Αildoera susceperat, eratque iam ante Monasterio claiisa , sub Radegundis Sanctissimae illius disciplina ; quam tamen pia mulier negabat Deo cui dicata esset rapienda mi Remque longius distulit obitus luctus ,& quaestiones de morte pueri a matre habitae , quibus multae Parisi elises mulieres diris tormentis excruciatae vitam posueriant, accusatae quod magicis artibus innoxio infanti mortem attuli Ilent; imo & cohortium praefectus eadem suspicione .implicitus , post multos cruciatus, frustra filii te a Fredegunde donatus, dolorum acerbitate emisit animam. Sed &ipsa mater
in res sensu destitutas saeuiens , quaecumque in pueri usum designara essent, ex tela, lana aut serico , igni absumpsit, argentea vasa & auri quod esset conflauit in massam ;iae quid sibi memoriam filii reuocaret; infimo luctu , qui memoriam illibatam morti extinguat. Hic dolor postmodum nouo gaudio euanuit , nato Regi infante , statimque de Rigundis nuptiis cogitatum. Ingenti Legatorum pompa Parisiis res celebrata est ; Fredegundis immensam auri argentique vim in ddiem contulit, addiditque supellcctilem tam multam ex omni opulentia ; ut Rex iis in conspectum postis,
105쪽
obstii pefactus crederet suas omnes opes mitti in Hispaniam , sbi relicta vita inopia. Sed & qtia inplurimis dolori suit tanta laetitia , quos in familiam nuptae destinatos, timor & vis a charitate patriae parcntumqtie siluiaucllebant. Multi vi rapti, & in plaustra nolentes compositi ; haud pauci
ut abirent missi in carcerem ; qui iam grandes natu ad comitatum profecturi erant, testamcnta condcbant I iubentes ea ut rata esIent , quo primum die pcdcm in Hispania figercnt; quas eo die vitam amittcrent: imb& aliquot sibi gulam fregcrunt laquc O , ccriam mort cm calamitosae, qua-lcm hanc reputabant, vitae anteponcntes. Itaque tanto dolore S prope modum horrore omnium sponsa prosccta est, ut sub ipsum currus ingressum , inter oscula & lacrymas cuna puclla ultimum vale parentibus diceret , effracto axis curru , effusisque s libribus, omnes dirum omen malumque auspicium imprccati sint abeunti. Nec iter a prosectioi,e diuersum; exhaustis vibibus ad praebendas impensas , praedaque militum quos adducendam filiam designauerat Pater ; quasi non pacis & hilaritatis prodroma, sed noua Hclcna de lues publica deduceretur. Sane vulgi odium cinciliit Deus, nuptiis nullis, infelicissinia morte repcntina inopia. Siquidem
Rigunt is cum Tolosam peruenisset, moramque nec ellariam necterent sui, ut ex via reficerentur, & paulo decentius in peregrinas terras subirent; audita sibito Chilperici morte , Desiderius dux qui virginem regiam comitabatur, in sitis thesauros inuolat, miseramque dote & opibus spoliatam eb calamitatis repentc adigit, ut ab Omnibus non deserta modo sed impetita , in basilicam Mariae Dei parae Tolosae aufugerit, tenuem vi stum emendicans propemodum , qtrae nuper urbes & prouincias exhauriebar, Porro Chilperico mortem is casus attulit. Venatum profecturus , salutata Fredegunde , in equite desecnderat; clim equis nondum comparatis , Icucr-tit in cubiculum, videtque coniuge tu solutis cas illis obuerse tergo prompsisse unguenta quibus comam ablueret. Delectatus hac specie, virga quam manu gestabat, Fredegundis humeros licentia maritali molliter percutit; illa rata Chilpericum iam prosectum , unumque Landricum, quo cum stupri habebat consuetudinem, id familiaritatis poste usurpare , sic ut erat comae intenta, quid, inquit, Landrice, illa in me audes 3 simul dicto, manu dimotis crinibus se convcrtit. Haesere uterque attoniti mutua spccie; ille quidem zelo de fit rore , illa pudore & metu; Chilpericus tamen in potestate furorcm habuit,& in recelsu nemorum sine testibus, vcl deploraturus miseriam , vel paraturus vindictam , tacitus ad equos , hinc ad siluam se contulit. Fredegundis conixa , metu in dc sperationem verse , &pudore in rabiem , cxtemplo Landricum aduocat, narratoque casu, &expense iamiam imminentc periculo , perditura ne percal, statuit Chil pericum c medio tollire ; superesse infantem, cuius auctoritate 3e nomine
mal cr tuta esset; Landri cum ipsitim Magistrum palatii donuitque regiae, tum amplitudine dignitatis , tum rerum peritia , in procella regni sessurum in clauo. Eo consilio duos sicarios legit funum G rcgorius scriniti qui re- em ut solebat primis tenebris e venitione reducem, comitibus sua hinc
linc curauitibus inopinatum confod crunt. Itaque ut conuenerat factum.
106쪽
Regem equo desiliemem aggressi , hinc inde striunt ; statimque excla- G 6
niant, quasi percussbrcs patrato facinore in proxima iii sitialia I scabdi- ii diliciat. Ilist quuntur aliquot, tuinultu alis aulam iniicent , passim disturritur , dum miser Chilpericus simul cum sanguine animum mittit ; dii; quein coeno cruore foedum cadauer iacuit, donec Mallulphus Siluant chcnsis Episcopus , iam triduum aditu Regis exclusus , miseratus in Rege hominem, spretum relictumque ab omnibus curauit ablui, solutisque precibus deserti Parisios & in basilica sancti Vincenti j condi. Ita Nero & Herodes sui seculi, ut Gregorius vocat, vicesimo quarto regni anno tot scelerum adoptus apicem,ab semina periit, per quam in tam a flagitia ruciat; ut eadem eiici poena quae noxa ; &a libidine caderet,per quem libido stcti siet. Ab hae caede, Francia omnis spe aut metu agi. Frc degundis cum regio υ, irrpuero quadrimestri, delata Parisios, gasa palatii raptim lccta , se in temptima Dei parae Virginis condit, securis asylo loci nagitiis : Chil debertiis
Chilperico insensus, patrimonium pueri cupiditate iam vorat; Brunc-ehil dis viperino odio ardens in aemulam, reuocata Sigeberti morte quae Motui l sibi olim impendistet calamitas, eam Fredesundi omni ope destitutae in-- M tentat: Desiderius Dux magni nominis , clam initis cum Mummoto&Gundebaldo consiliis, ceu regno in praedam obiecto , sibi non mediocrem partem designat : Gunt ranus tametsi iam senior via & indole cupiditati moderabatur, tamen & caede fratris suum fatum aestimans , & Childeberto occursurus ne alienum inuaderet, eripere se bcllo non poterat. Quis igitur in his iactationibus procellisque saeuissimis , censuisset tunc raptam in partes Frauciam , mox uno in capite coalituram , & vagientem illum e
cunis puerum , subductis bellicosis viris atque Principibus, collecturum Monarchiam ; adeo Dei est naufragis portum, & nauigantibus scopulum,& gloriam abiectis humilibusque praestare. Primam salutis anchoram Fredegundis iecit. Ea imperterrita calamitate, nihilo segnius in regni bonumquam ante in regis malum incumbens ad G tranum, citius exploratam
habebat indolem, in miserorum solatium pronam , legatos mittit; qui deplorata Chilperici morte; Dieant percu res a Bruneehilde s Childe
berto instructos , conquerantur de fratricidio, doceam nihil securum esse in vi-ra , si Rutibus ea fata impendeant, ab iis maxime quos cauere nec possint nec debeant; non esse Gunt num propivquiorem Chila berto quam Chilpericis fuisset ; nihil tutum a Branechildis insidiis ; nec illam fraude contentam , iam vim adiungere , imminere V m exercitu Childebertum , qui pullis regnum est vitam rapiat, nihil Lyei humana praeter Gunt rannm superesse I per memo riam fratris , per solitudinem vidua , per infantis infirmisatem ct innocem riam , adsit ipse , Parisios aduolet, in potestate regnum ct Regem habeat,
futurm Pater Dominin ἔ nee patiatur innoxios in potentis femi Wa vili imas eadeνe. His motus Gunt ranus celeriter Parisios exercitum ducit ,& Op- ne sa, portune urbem ingreditur , excluso Chil deberto iam iam aduentante. Et insent. a taminnie ubi Parisios non admittitur , ad legationem convcrsiis , Guntrant pietatem & paternam beneuolentiam appellat ἱ Memineris quarito affectui se liberarum loca susceperis,quid tunc pollicitus, quid iureiurando sanciuerit r
107쪽
se inde veneratione ιmni talendissimum Patrem summis o iis prosequanis ; ne comporat Chilperici staudes, corruptam mentem , bella perpetua ,s gitiosa facinora , quibus in tres singulos , praesue in Gunt num imm grassatus est ;nee nepoti quem pro liberis habeat , infensissmum hostem anteponat. Ad summum
orat , ut Chereberri rerum indiuisum, cuius partem maximam contra ius inuasisset Chilpericus , aequalisorte secum Auideret, nec rem communem sineret priuato usu intercipi. Ad haec Gum ranus ira commotior, lcgatis perfidiam inconstantiani exprobrat; se quidem paterno animo in Childebertum incubuille, impuberem S destitutum ope humana, non tueri contentum , adoptione
in filii nomen & charitatem inseruillὸ , nihilque omisisse in posterum quo Nepotis demereretur obsequium. At is nupcrrime cum Chilperico infidum foedus & periurum iniit , quo me regno meo depellerent , meisque urbes spoliorum instar diuiderent. Tunc prioris stadcris , adoptionis initar, paterni nominis,& praebendi obsequii debuerat inc minitIe, S: quod piorum est liberorum, hereditatem paternam a fato & obitu Patris opperiri non ipsi vivo & videnti praeripere. Addebat ad Chereberti iegnum quod spectaret, tum Sigebertum Childeberti patrem, tum Chilpericum excidi siepartibus suis; quod uterque contra ius urandum Parisios absque consensu& arbitratu alterius , ingressus et sci; proinde abscederent, nec in alienam melIem falcem immitterent; satis ipsi animi & virium esse ad regnum suum Nepotisque impuberis defendendum. Legati his verbis dimissi iterum redeunt, ac suo Regi Fredegundem dedi effagitant 8, eam domus regiae luem Ze pestem ; diu per grauissima quaeque malefacta grasiari impune ; sileri libidines, rapinas, & atrocissimam immanitatem , quibus omne hominum genus diuexasset at Childeberti esse ulcisci necem Gosuintae materterae, Si seberri patris , ac Chilperici patrui; quorum sanguinem impurissima mulier effudit liet; nec Guntianum posse sine suspicionis labe tot flagitiorum compertam protegere. Et querelae eiusmodi frustra iacta-rae s respondet Gunt ramis , ideo se veniise ut rem disceptaret ; sibi non esse opus Chil deberti consilio , expertem se cupiditatis & odii , deprehensurum flagitium , & vocaturum in poenam e recedat interim Nepos, nec vitionis specie pupillum innoxium perditum velit. Ita securus a Childeberto Gumranus , ingenti speciminc moderationis , tutelam n cpotis suscepit ; & admisit in gratiam Fredegundem ; siue blandimentis de obsequio feminae in formam omnem se vertentis , siue quod eam innocentem crederet, ut probi minime omnium suspicaces ν siue quod referret infantuli, matrem opibus clientibusque constabilitam ipsi adiungere ; An aldo praeterea caeterisque Proceribus nouo Regi fidem addicentibus, quem de Aui nomine appellarunt Clotarium. Temperantia Patrui Francorum Monarchiam fulciente, Sc togata virtute praepollente armatis & laureatis. His domi concordia magna stabilitis , ad opprimendum domesticum hostem curae conuersae sunt. Erat is Gundoaldus,co periculosior, quod ab ipsa Regis prosapia ad Regem profligandum compararet arma & machinas , se filium Clotarii primi profitendo. Nec repente ex occasionis commodo
fraus con a ; sed iam inde ab ipse Clotario, vulgata fabula, vel historia,
108쪽
M hactenus nullo cursu temporis interrupta. Etenim mater Gundoaldum C natum educauit illico regio cultii,& quod praecipuum erat Regum insigne, comam intonsam sitidiose aluit, deinde epsebis egressuin ad Clotarium deduxit. Ac tametsi Clotarius tunc eiurauerit filium, ac postea sibi IChildeberto transerissum , attonsis crinibus cum ignominia remiserit ;Iamen tum is tum mater in incepto perstantes , nunquam deiecti sunt poΩsessione publicae fraudis vel fidei. Clotario mortuo, Cherebertus ini postorem pro fiatre habuit aluitque; donec idem ii Sigeberto euocatus , iterumque coma multatus, missus est Coloniam , t Irisusque in carcerem, vestem regni decoqueret. Sed ab eo elapsus , ad Narsetem in Italiam confugit, mox Constantinopolim ad Iustinum , a quo & successore Mauricio honorifice exceptus, de studiose seruatus, veluti obses fidei Francicae, & instrumentum belli aut pacis. Is deinde ab Guntrano Bosene Hieroselymis reduce deductus in Franciam, Childeberti ducibus, & Drtalle ipsis euocantibus , ad res nouas ubi se occasio daret moliendas, Massilia Auenionem profectus , , Mummolo Duce securitate obtenta , ibidem egit ad Multis
Chilperiei mortem : post quam illico usurpatis Regis insignibus, deducentibus Mummoto & Desiderio, ad Arvernos aduilans , parat6que milire , clypeo impositus, ac castra circumductus , Rex appellarus est ; malo tamen Omine , quod ipse ciuri clypeo gestantium incuria , in humumeroruens, casu amictus, aegre consurrexit. Inde percursa Aruernia, & ad suas partes traducta ; ea ratione , ut quae urbes Sigeberti fuisΓent, ab iis Childeberti nomine fidem exigeret; quae autem Guntrant aut Chilperici, eas suo nomine ad sacramentum adigeret; Enculi ensibus de Petrocoriis occupatis, Tolosam contendit; quam valido iam exereitu statim obtinuit;
Magnulso Episcopo frustra obnitente; Bladaste de Uvaddone Ducibus ad
eum transeuntibus, aliisque quamplurimis. Eodem incendio flamma Bur- degalam usque propagata, ad Duranium amnem Aquitaniam tenuit ; & iam Dordone protendebatur ad Pictones , cum Guntra ni exercitus currenti claustra &metas obiecit. Stabilitus tam prospero euentu Gundoaldus , legatos ad Guntranum misit, qui legitimam regni partem reposcerent; si negaret,
affuturum ipsum, & armis quod dedisset natura vindicaturum. Porro caute Legatos νωνῶ monuit, virgas Francorum more consecratas ferrent, nec ullos consilii sui
participes facerent, donec ad conspectum Regis admitterentur, habitoque responso reuerterent ε, quippe norat inuiolatos huiusmodi feciales; alioqui male habendos , & pro speculatoribus puniendos. Nempe quod contigit. Siquidem effutientes incaute, quam ob rem venissent, dc quid deferrent Guntrantis praemonitus, apprehendi de vinciri iussit, nondum virgis propalam ostensis; ut saluo gentium iure, quasi priuatos de ab hoste submissis splecteret. Statimque minacibus verbis , ac tormentis continud admotis , didicit, praeter legationem superuacaneam; Riguntem Chilperici filiam ,& Magnul fiam Tolosanum Episcopum relegatos; Gundoaldum arcana cum Childeberti Proceribus agitare consilia , a quibus iam inde Constantino -- poli euocatus foret, &in praesentia ratione omni Queretur. Stupefactus hac e. z. .
delatione Gunt ranus, ob conspirantium molem dc numerum , existimauit e.ncisi .
109쪽
arcessendiim esse Chil debertum , vr de communi re, communi consilio CLOTA- disceptarcnt. Advocatum itaque palam in concionem producit, ac instau- Rivs I I. rata priore quam institu crat adop ione , ipsi hastam tradit, qua iret in posscssionem regni tradendi ; & eadem concione emancipatum , iamque sui per aetatem iuris donauit ciui Iatibus quae ante fuerant Sigeberti patris; contestatus uniuersum exercretim, ut Regi suo iam administrationis capaci & ad clauum sedenti Obs c querentur, rixarumque semina & contentionum una parcndi ambitione obruercnt. POltea epulae solemnes triduo praebitae , dimissusque ingcnti gaudiis Childubertus 1, a Guntrano tamen admonitus, quibus sitoriin hab Iada fides aut neganda esset; tacite appellatis qui a Gundoaldo lutissent ; quorum plures conscientia secteris domi
quamqtiam euocati hae scrant ἱ obic status lx.c maxime Patruus,ut ncpos caueret a matris artibu S, dc cum ea paceni, si cum aliis vellet , nuthura habe ret. Is ite fuit leo alio ii,s c uentus, lcgatorum lcuitate atque stultitia ; tantircstri habcre delcctum hominum, praesertim ubi iudicio potiori hominis
XX. Gunt ranus hac plaga per sanata , totus in Gundoaldum conuersus,aiadum in Leud egi illo Concitabili potentem exercitum tradit, quo gras laniena luem
sto; c. Cin mole hostem vita a Garumnam propius agere , & opulentam Riguntis ga- nonis inclu etam dc ferre ; caeco impctu, cupiditate seu praedae leu pugnae , omnes in obuium amnem praecipitantius ruunt, ac vorticoso fluuio non ullis mersis, ulteriorem ripam ali quuti , iumenta aliquot onusta auro inuadunt, Gun- dς doaldo Convenas vibe in se recipi crate. Convenae urbs erat non longe a Pyrenaeorum radicibus in ardui collis cacumine posta, proximo agro in planitiem latam cxcurrente ; in decliui montis sons scatebat salubribus aquis atque uberi imis, turri ampla & valida tectus, ad quem incolae tuto di occulto cuniculo veniebant aquatum. Hanc arcem ad infringendas hostium copias Gundoaldus legerat, ciuibusque persuasis , ut quidquid in agris alimentorum ess ct in urbem conveherent , eadem opera commodum sibi, hosti incommodum curans , store militum ducto , cum
Ducibus Mummoto, Bladaste , & V vadone i nam Desiderius ad Gunt rarium secessc ratὶ & Sagittario Vapingensi illo Episcopo flagitiis celebri, in spem venerat longa propugnatione fati sandi hostis dg vincendi. Ac confestim ne penuria victus lanoraret, in addictos incolas fraudem instituit
Nam comparente hostili exercitu , ficta eruptione cum armatos ciues emisisset, eos extemplo recedente milite, & Occupatas portas occludente, sua urbe eiecit Iea copia vini & annonae, quae in multos annos sit Κ-ceret, si tantum animi commeatum quantum alimentorum feci II t. Nec
Lendesi si limilcs lcmperantior, qui ad Aginnum basilica sanisti Vincen- iij spalata, in quam Aginnenses loci asylo freti sua contulerant, mox diuinam vitioncm sensit; plures enim correpti a daemone ; manias aliis sacro incendio combustae ; aliquot sbi protriis hastis necem confecerunt; reuocata auri Tolosani poena, coactisque supplicio sapere , quos non continuisici religio. Mox omnibus ad obsidionem paratis scriptas
110쪽
Btunechil dis nomine litteras ad Gundoaldum mittit Gunt ranus, quibus se admonebatur ut relicta urbe parum tuta, Burdegatam peteret, munimclI--, tis de loci dista litia tutiorem. Sed siue dolum cautus persenserit, seu certum asylum mutare incerto respuerit, se in arce continuit. Ergo Leiidc-gi situs ab obsidione lenta initium facit ; iamque nullo fruehu dies decimus quartus effluxerat , cum vim & oppugnationcm parat. Expediri arie- Ubis. ALtes iubet ad murum persediendum ; plaustra ingentia obducta vimine, tecta alleribus pellibusque, rotis acta & rrocleis , tegcbant milites, quiarictum pulsa muros subruerent ; plures hae machinae admouentur , iam miles arietem vibrat, murumqtie percutit ; cum propugnatore seperioribus pinnis insentes saxorum moles deuolucus , plaustra est angit , arietem euertit, milites obruit, promiscua strage trabium atque mortalium; moxque telo alio ad mortem saeuiens, picem , adipem , Olcum , caeco incendio fumantia in apertum effundit militem; griisante igne serri vicario , & quos attriui flent saxa absumente. Institutam caedem potius quimpusnam tandem nox diremit; at statim incendit propinqua lux. Lende-gi illus nouam aggressurus viam, immodicae magnitudinis fastem ex virgultis ramisque arborum colligari iubet, quo in fossam ad orientem proiecto, ubi haud dubie altitudo minor, ut aequata Qlsa miles facilius in murum statis aut testudine euaderet ; prouolutus fascis ingenti militum nisu & clamore, nec fossam impleuit, nec gradum impugnantibus strati it; nam iterum e superiore loco grandinantibus saxis & dc pluente incendio, post grauem iacturam receperunt sese regii milites ; Sagittario maxime complurium caede conspicuo , de supra muros ad perniciem hostium volitante.
Exclusa igitur tum vi tum mora, Dux mentis incertus, ubi arx dc cor- XXI. pora inexpugnabilia serent, animos quae una superesset Via aggreditur. Guarivius Poscit arcanum a Mammolo colloquium , quem totius belli caput &ma- canturnum agnosceret; aperitque quantis calamitatibus se ultro inuolueret; Nihil iam Gundoaldo in uniuersa Francia mater arcem hanc , hoc est nidul)- υnum superare qua tametsi munitissima sit , tamen aliquando tandem in potestatem Reguperuentura limentis, vel amplissi is defenturis. Stare ipsum, Guntra minter Regem ct 0urium nebulonem quantum intersit : hominem terra silium , vili gurgistis prodeuntem , non posse in regnum evehi , absque vehentium s asseclarum magna infamia r quant in bonoris ct gloria conjequetur Mu-molus , ille tot gentium triumphator , si abiecto mancipio se ipse mancipet ;quique amplissimis Regibus deire Pauerit obsequi , vilem artificem in Regem
habeat 3 Adaebat ad augendum metam , iam uxorem eius ct liberos in Guntrari manus peruenisse, ιam iis in Priris poenam necem dsiuari, nec relictam sis spem salutis , prater poenitentiam paιris. Inde hortabatur, ut appostaret iam perffectam Regi clementiam, humanitati notae eoH cret,st in amplexivi parator sese immittereti promittitque praeteritorum veniam , cts curitatem is tosterum. H icoratione validius quam ulla machina pulsatus Mumolus, se dicit nihil posse sectis inconsultis certi statuere, communicaturum rem,ac statim quid pla-