장음표시 사용
131쪽
praepostera sancitam cum Theodorico pacem bello mutaret. Respondet Clotarius , se a belli animo longe abelse, non eo venisse ut abrumperet
pacem ; imo veram &solidam, ut consti tueret; eam in rem petere conuentum Francorum, ut conuocatis utriusque regni Proceribus, qiiid in rem communem usui seret,omnium calculis stabiliretur; spondebat se staturum illorum placitis, nec latum unguem ab eorum nutu abscesturum. Brutae-ehi Ide Clotatij mens non latuit;ideo nihilo segnior obtinedo regno quini occupando , quoniam in Gennaniae gentibus spei plurimum erat, ad eas mittit Sigcbertum ipsiim cum Vamerio Magistro palatij, de Alboino inter Austrasios praepollente ; ut qui auctoritate, qua Regis iuuenis majestate& reuerentia ; Martias gentes in secietatem belli allicerent. Attamen unius suspicionis temeritas bene prouisa consilia pessumdedit. Venit in mentem feminae sper infirmitatem suspicaci admodum eo sexu in Varnerium fide ancipiti, in Clotarium propendere; statimque pro innata crudelitate, ad Alboinum cuius fides spectatior scribit, ut quovis modo Varnerium tollat. Litterae in via redditae , quas lectas Alboinus in minutas partes abrumpens , humi ut iam inutiles abiecit incautius. Id λrte inspiciens unus EVarnetis familiaribus, seu curiositate, siue existimato rei momento , clam disiecta chartae frusta collisit, iisque membris suo corpori redditis, sensu percepto, & in cereis tabulis scripto, rem totam enuntiauit Varnerio.
Vir magnae prudentiae, animaduerse periculo, nihilque dimidium, nimEcrimina , Brunechildi esse , coepit quod suspicioni erat agitare serio, aeversare secum quomodo regnum ab crudelissima femina puerisque spuriis, in haeredem lesitimum pr umque Regem transmitteret. Eam in rem pri-mδ eustodire se arctius, & ab insidiis praecauere ; tum urbes de populos quos adiungere Sigeberto debuerat, dissimulanter & tecte ab eodem abiun- ere; Brunechildis exaggerare flagitia , Principum pudendam originem
etestari; euehere coelo Clotarium, assimare dignum qui regeret, vitamque exoptatae pacis rationem esse, si unus administraret tot populos. Ita Transrhenanis gentibus obitis; ad Brunechi idem reuertitur;& cum eadem, palam nondum ausa tanti viri caedem conficere , profectus in Burgundiam, deducto ad au icandum regnum Sigeberto ; iisdem artibus Burgundiae Proceres gentisque Antistites in sententiam suam pertraxit 3, ut abiecta fiagitiosissima femina, ac sputia sebole repudiata, enimuero natalibus & institutione dignissimus regno legeretur. Quibus constitutis, ad Clotarium misit, qui suo Procerumque nomine resnum offerrent; adesset ipse cum exercitu, nullo negotio nulloque periculo , amplissimas Austrastae ac Burgundiae gentes accepturus in potestatem : mirumque est , tam multos inter, tantae rei conseios, nihil Brunechil dem sagacissimam feminam, aulicarumq; magistra artium subodoratam; frustra videlicet obnitente in Deum prudentia nostra , nec unquam metas criminum transiliente. Clotarius data accepist que fide, exercitum mouet in Sigebertum; is cum fratribus ingentes copias ducebat , imperatore Varnerio. In campis Catalaunicis ad Axonam amnem dimicaturi occurrunt exercitus : iamque stabant in procinctu pugnae , cum Varnerius comitantibus consciis, traducta militum parte quam
132쪽
-- maxima, secessionem ad Clotarium facii. Inde in exercitu fratrum pauor& consternatio ; mox recessus ad fugam accedens nis Clotarius suos μὲν β ii' inhibitisset , certus incruentae victoriae, strages facilis de internecio. Haerebat itaque recedentium te go innoxius, donec ventum ad Ararim ; ubi amne fugam intercipiente , rc liqui Proceres apprehensos regios iuuenes Clotario tradunt, unoque Omnes ore Regem dicunt uniuersae Franciae. Deerat una Brunec hildis , tot malorum causa caputque criminum , quae postmodum Varia eri j diligentia , cum Theude lina Theodorici rore , ex pago Vltra iurano in quem confugerat retracta , Clotario denique sistitur, in quem toties perniciale consilium extremamque horam instruxerat. Tum Rex poenas solemnes a te terrima semina repetiturus , primum iubet Theodorici liberos in conspectum adduci, quorum duos Sigebertum & Corbum sub oculos ipsius Auiae trucidari impcrat; Meronaeo quem de sacro fonte susceperat, donata venia ; s Childebertum fuga eripuerat , latu Itque post tam feliciter , ut vivens & moriens vel famam ipsam fefellerit. , Deinde instituta accusatio , Proceribus tam Austra si is quam Burgiindis longam retexentibus seriem criminum, palamque nullo amplius metu obiectantibus: postmodum misera variis pcr triduum cruciatur suppliciis, ut quae tam multis necem intulerat, eandem pluries, quantum fert humanitas, pateretur. Exacto triduo , adiicitur tormentis infunia ; vetulaque imposita camelo strigo se , quae veneficarum poena , per tota castra deducitur; passimque contumeliis onerata & probris, iterum ad Clotarium sistitur. Ducibus Tribunisque spectantibus, ipse Rex accusatoris obito munere. palmariis delictis foeminae recensitis, maxime decem Regum parricidiis, quos illa ut urgebat Clotarius, nec memor eorum quatuor peremptos a Fredegunde) interem ill et ferro Vel veneno; rogauit Duces quas in poenas vocarent tam atrocia scelera ; iis acclamantibus , nullum sore stipe licium , quin magnitudine criminum vincerctur; equum indomitum educi iubet, solutosque Bruncchil dis crines ac nuda brachia animantis caudae alligari; tum ipsum admotis stimulis in cursum propelli. Vita dolore momento desiit; poena diutius propagata de in plura loca. Primo imoetu dis. persum equi calcibus miserae cerebrum; membra reliqua rupibus sentibiliaque laeera & diuulsa , vel cadaueris formam abstulerunt. Recepta tamen eadem postea, truncoque reddita, sepulchrum nacta sunt, quod Auetustoduni etiamnum visitur. Ea magnis vitiis virtutes magnas opposuit: in Deum sacrasque res religiosa ac pia , plures basilicas exaedificauit; & quod obseritat Historia, innumera propemodum monumenta religionis & cultus in sanctos, Martinum praecipue,mirnifica manu erexit. Nec vitae exitus tam calamitosus in aduersis Rrtaste fiterit; Deo ignoscente cum ad poenas vocat; nec implacabilius saeuiente, quam cum sceleratis sub morte conniuet. VII. Clotarius omnium votis Monarchiam adeptus , dignum se tanto emisio, fastigio praebiturus; quae priori tempore belli miscriis labefactata erant Horea mo- &conuulsa, summo studio persanauit atque restituit. Eam in rem nouos 'auba Praefectos tam meritis quam fide inclytos prouinciis nouis imposuit; Burgundiae quidem Varnerium, cuius duini atque prudentia tantum bellum
133쪽
tam exiguo sumptu consecerat, dato iureiurando, toto vitae tempore per- CLoi stituruiti eo in munere ; Austrasiae Radonem, virum expertae P bataeque M., I Ivirtutis; Vltraturanis Erponem ; qui postinodum iustitiae vindex acerrimus , Aletheo Patricio & Lendemundo sedunensi Episcopo iii stigantibus,ab iisdem quorum elaborabat commodis interemptus est. Nec ea caede virorum improbitas sese continuit , ausa tamiliam regiam conturbare. Aderat Clotarius Erponis necem viturus, limque multos poena affecerat, in Alribiscam Aletheus veritus ne ad Qtatem steteris inquisitione perueniretur,nouo stetere, quod malorum est, primum conatur cluere ε, impellitque Leude- mundum constium, ut Bertrudem Reginam adeac, & in fraudem quam orditur ipse inducat. Uni cum Rege Bettrudis venerat, mariti supra modum amans , morumque pudicitia celebris. Eam ex condicto Leudemundus ut cui dignitas sacra maiorem fidem conciliaret) in secretum vocatam Colloquium, monet, intra vertentem annum obiturum Clorarium ; id
sibi certa perspectum notitia ; prouideret ipsa rebus suis interim, nec se improuiso cassi opprimi sineret ; nihil eam in rem esse consultius, quiris virum locumque quaereret, quorum ope dc asylo ab incursu omnium tuta esset; iam utrumque comparatum; locum,quidem, Sedunum urbem sorusiam, in quam regias opes hortabatur destui . virum , Patricium Aleiatheum, e regia Burgundionum prosapia, qui sancte sponderet, repudiata uxore reginam se admissurum in thalamum , & in regni quod occuparet consortium. Bettrudis ad has voces, metu simul & indignatione, se illi-
co in conclaue proripuit, tam atrox facinus enuntiatura Clotario. Igitur
rei sceleris, elusa machina , citatissima fuga consulunt sibi ; ignariisque post consiliorum Clotarius, Episcopo quidem indulsit, deprecante L.
xoviensi Abbate , Aletheum vero captum, in conueniti Procerum causam iussum dicere, reumque compertum, morte damnauit. Haec iuste; istud E., A. Apaulo imprudentius , quod Longobardo Regi tributum dimiserit. Solem- ν uti . ni legatione Longobardi Gumranum & Childebere in conuenerant, eratque perculsum foedus iis conditionibus , ut Longobardum in amicitiam &patrocinium Franci susciperent ; vice versa Francis Longobardi penderent in tributum quotannis duodecim millia solidorum , idque tributum ad Agilulphum usque silutum est. Is ab tanto onere se immunem ut faceret , quod armis nequibat, pace exequitur : Legatos peritissimos aulicarum rerum ad Clotarium mittit; qui tributi onus, deprecentur ; amicitiae vinculum fide nectendum & beneuolentia, non vi aut seruitute ; multo utiliores Francis Longobardos futuros, si immunes sint, quam si vectigales ; sollito stipendio,se putare functos omni officio; si benigne remittitur,
perstituram in aeuum gratiam,officiis omnibus cumulandam. Iis addita triginta sex aureorum millia, ut pecunia in tres annos repraesentara , praesenti lucro iacturam sarciret : validissimumque omnium telum statim adiunctum est ; argentum videlicet iis appensum , qui consilio apud Regem pollebant ; quorum impulsu Clotarius tributum remisit; leuique pecunia abiecit, quod suo suorumque sanguine, si negaretur, vindicandum erat; tantum detrimenti priuatis utilitatibus publicae capiunt. . I. . Inter
134쪽
nue mandata exequi, interminatus poenam, ni faciaiat. Et illi eodem quo seci loco , metu sancto absterriti, re insecti redeunt. Tum demum Gotarius suorum fidem incusans serio , qui Regem de patrem adolescenti filio posthaberent, ira vehementi succensus, iusib sequi milite, eo approperat, iam iam miraculi appendix fisturus.Nam delatus ad fatalem illum limitem, stupore insolito repente correptus , adhibito frustra conatu, subsistere cogitur ; moxque radius illuxit animo , quo stactitatem loci perspexit, Scplane mutatus in alium , furore in clementiam verso , vltra progressus ialediculam si ibit, amplectitur filium ,& ab loci Indigetibus petita venia, magno omnium plausu redintegrat pacem. Inde Francis orta in Dionysi uinpietas ; cui postea Dagobertus beneficii memor luculentam basilicam exstruxit , ornauitque regiis opibus: statque hodie magnificum religionis monumentum I in quo posteris Regibus sepulchra posita, tuto videlicet asylo se committentibus, suosque cineres patrocinio sancti tegentibus. Postmodum Rege & regno tranquilla pace gaudentibus Bertrudis Reginae mors moerore Regem regnumque impleuit. Siquidem femina coniugi charissima, religione & probitate morum sancta , ut Omnibus amori erat, sie dolori fuit. Aliquanto post discussus dolor nouo coniugio, quo Sichil-dis Clotario iuncta; moxque actum prudenter ut a nouerca priuignus abscederet. Ita Dagoberio iam maturo regimini concessum 1 Patre regnum Austrasiae 1, iis exceptis quae ad siluam Arduennam, & Vosagum montem
adiacebant, quae sibi Pater ab Austrastae regno seposuit. Provisumque ad arctiorem concordiam , ut G O matrudis Sichil dis Regiitiae seror, Dago-berto nuberet: ac celebratae Clipiaci prope Parisios pompa regia nuptiae ;in quibus tamen Discordiae malum proiectum est. Tertio ab iis die, Dago-bertus queritur se regno praepositum imminuto & dimidiato, multa &potissima teneri a Patre, quae ad Australiae regnum attinerent i, se hactcniis Regem titulo tenus, modo capacem esse qui vere suisque aiispiciis regeret , proinde Pater vel reciperet totum , vel totum redderet. Contra
Clotari iis ; nihil vivo patre deberi filio ; si Austrasiam Dagoberto cesserit, liberalitatis esse non debiti neminem ex benignitate sua damnum colligere , dantis esse quos velit limites praesignare muneribus; recipientis metiri quod datur, non ex sua cupiditate sed donantis arbitrio ; expectet Dagobertus, & a Patre plura mereatur obsequio, non extorqueat praepOstero desiderio. Iam contentio ad dissidium vergebat, imminebatque exitiale & funestum bellum ; cum Franci proceres conciliatores pacis, ab utroque impetrant, ut res a duodecim viris quos ipsi Reges seligerent disceptaretur : qui selecti tantum studio , cura de diligentia perfecerunt, ut Pater recepto in gratiam filio, quae regni Austrasj serent i estituerit, excepta Phocen si Prouincia,iisque oppidis quae iacebant ad Ligerim. da in pace Arnul-phi sanctissimi illius Metensium Praesulis praepolluit religiosa auctoritas ;magna Regum laude , utilitates suas summumque fastigium viri boni arbitrio subiicientium. Exinde culta pax , nullumque bellum nisi in exteros. In
Saxones detrectantes obsequium arma commouerat Dagobertus, Rheniamque transgressus,cum Bertoaldo hostium duce conscrto praelio,dum primo in ordine
135쪽
ordine ingenti animo pugnam ciet, saucio capite, cum parte galeae eulis prima multiisque crinis serro exscinditur, suisque aegre impetum repellentibus recedit in castra. Inde periculi conscius , Patris opem imploraturus, pro epistola deciam a capite cutem ad eum mittit; qua visa Clotarius tum Qtte belli umbram inserundis seris obibat natἱque sanguine ineruescens , ut erat, citato cursu, longo quamvis itinere, dies noctesque accelerans, ad filium aduolat. Excipitur summa Francorum laetitia ingentique plausu; cuius causam percontante S xone s Visera amne castra dirimebanturὶ aduenil se Clotatium Franci vigiles docent, sperantque victoriani simul accessisse. Id Bertoaldus audiens , talium asseruit, netiimque ab hostibus ad inanem metum ; compertam sibi mortem Clotarij; palamque mendacis mendacissimus ipse Francos redarguit. Renuntiata Clotario res, summo periculo taramaeque gloriae causam dedit. Siquidem ascense equo ripae obambulans, detracta galea, venerandum canescenti caesarie caput exhibuit, ne verbum quidem proferre dignatus, ut uno sui spectaculo
mendacem refelleret. Berioaldus ut deprediensam fraudem elueret, impudentiam addens ; Tune, inquit, aderas hic , muta bellua ὶ Enimuero tanto conuitio Rex incensus, capite properanter armato , in torrentes undas equum egit, praeponensque periculum contumeliae , in obiectam ripam inter hoitium tela euasit. Franci certatim in obuias aquas irruentes, qua Rex praei uerat insequuntur. At Saxones pavore subito perterrefacti, siue Regis praesentia dc imperterrito animo, siue Francorum audacia de fortitudine , terga vertunt, Bertoaldo Duce fugam maxime praecipitante. Nee ideo instanti Clotario sese eripuit; qui tametsi lentior humore in sagum &.crca S penetrante , tamen equum calcaribus seque animi flamma adurgens, trepidum ali equutus , ferro vitiariis conuitium , precantem multa tacitus conficit; alter Francorum qui opima spolia retulisset. Facilis inde victo ria, caesiqne passiin quos terror vicerat. Ultra in Saxoniam ductus exercitus , multaque praeda ex hostico capta ; imo tanto furore vindicta exertacita, ut omnibus Qrtioris sexus mors allata , qui Clotari, ensem longitu dine excederent; nempe ut parceretur infantibus ; aetate capace criminis corporis modo explorata. Nec ab hoc secinore prolata diu Clotari, vita: e qua excessit, eiusdem & regni simul anno quadragesimo quarto; malicoriit, quod rarissiariun est, bonum ouum ; educationis probae operae pretium , qua Gunt rani opera eiurauit paremes ; nec a Fredegunde praeter felicitatem quidpiam hausit; virtutes regias, pietate, eruditione, & in egeianos benignitate ornabat; imo patientia, cuius rara cum summa potestate concordia: arguitur tamen studii in venationem, & obseqliis in mulieres nimij; emolliente Martiam indolcm Venere. Duos ex totidem uxoribus liberos reliquit, Dagobertum dc Aribertum. Dagobertiis confestim audito Patris obitu , ad mustrios Burgundosque mittit, qui Pontifices Ducesque obirent, regia unique it si praeternusIo --tre conficerent. Nam Brunulfus Ariberti auuncillus eosdem ambiens, omni ope enitebatur Nepotem evehere , relicto Austrastae suae Dago berto Attamen frustra ambitio fuit. Vno omnes animo Dagoberto dc serre imperium
136쪽
perium, quem & prima nascendi sors eo destinabat, de iam usus delibato
regno dignum effecerat ε, Alibertum contra abdicare, quem aetas tencra, indolesque uti rebantur ignavior, alienae dominationi obnoxium , clauo amouerent, dum Brunullas interea, seroris & nepotis potens, res ad nutum gereret ,& in pares regnum usurparet. Vocatus itaque & exceptus summis omnium votis Dagobertus, Rhemis primum, tum deinde linarisis, ad eumque delata Monarchia Franciae; cuius pars & ipsum fratris Obsequium λrer. Extemplo ad regimen se accinxit, regni primordia temperantia & moderatione animi auspicans. Αriberto natri, cuius amplecteretur modestiam, & miseraretur inopiam,terras concessit,quae a Iipis Ligeris ad Pyrenaeos protensae, rcgni speciem implerent amplitudine & opuleia'
tia; quod deinde regnum Aquitaniae dictum est; pactus ut summum HisPraeter titulum Regis Ariberto seret; nec ipse in posterum heredesve reliqua in Francia quidquam reposcerent; maiore parta laurea, segregando abs se prouincias, quim 1i vicisset. Tum deinde prosectus in Biirgundiam, magna iustitiae exempla edidit; potentium nobili simque delicta in disquisitionem vocans & in poenam, nullo persenarum opumve delectu , , t magna bonorum spe, sic improborum terrore: Ergo ut in cilii ratem quamque Peruenerat, erecto palam tribunali, sui potestate viduis & egenis ficta, male patrata per se disceptabat, gladioque & lance Iustitiae, quantum humana sinebat infimitas, rapinas , iniurias caedesque plectebat. ita ab Lingonibus orsus, Diuionem, Cabilonem, Augustodunum, Altissiodorum, Se nonesque inuisit; vindicatis ubique legibus , armatoque iure regiis manibus ; quamvis Cabilone facto ambiguo eandem iustitiam sanxit aut laesit;
dum mane in balneum subit, Brunulfi caede imperata , suspecti perfidiae
ac nouorum consiliorum. Et hactenus Rex dignum se gellerat tanto fastigio,virturum fama latius sparsa,raptisque in admirationem proximis genti-ous; clim sancta primordia prosperitas tuta in malum conuertit; placuitque potentia a virtutum ductu in licentiam criminum mancipata. Ab libidine impura factum initium; Gomatrudis coniux sterilitatis specie repudiata,
ac aulicorum adulantium consensu, contra omne fas ac religionem Nantii dis rapta e sacrarum Virginum Parthenone, Regis toro selemni ritu adiuncta est ; Arnulpho incallium intercedente , statimque Metas regresso, postqiram pia monita iam audax impietas excludebat.Vbi semel carceres refregit impuritas ; vagatur effrenis , nullisque terminis circumscribitur; Dago bertus tertiam uxorem praetextu bolis admouit thalamo, puellam ignobilem Ragnetrudem dictam ; ac tametsi anno vertente suscepit ex eantium,quem magna pompa sacris undis ablutum, Sigebcrtum dixit; tamen nihilo castior , impuros scortorum greges in aulam induxit; incensa,vt fi pravo usu libidine, non restincta. Foeditati mox avaritiam adiunxit de
praedationes, diuitum facultates in vitiorum alimenta rapiens , nec sacris Ecclesiarum anathematis parcens; corruptus omnind , ac proiecta per omne flagitium cupiditate. Inflammabat Regem aulicorum nequitia, quorum animus in malum & licentiam pronior, quando elusinodi Principem nactus est, suauiter in scelera& malefacta incumbit.Nec Pipino Duci Austra
137쪽
offensus, ad eum misit legatum Sicharium, qui raptas merces reposceret, D 'atque poenas ob mortem illatam. Samo , quia pigeret ablata restituere, ' ' puderdique coram inficiari iustitiam, statuit legatum conspectu excludere, varoque praetextu inauditum dimittere. Sicharius post frustrationes haud
paucas id ubi sensit, consilium init percallidum estic xque , nisi linguae
intemperantia corrupisset vafritiem. In morem Sc laui indutus, admissu inque palatio nullo vetante, se Regi sistit; statimque se Francum & legatuma Dagoberro professus , iniuriam expostulat, resque vi raptas caedesque illatas ; Francicam originem , debitumque patriae arguit , ac ultra quam in mandatis seret progrestias , Regem ipsum obiurgans, tum eum tum se ditos Dagoberto obnoxio , nec stipendiarios modo , sed seruos assirmat. Bilem Samoni is contemptus mouit; tamen egregrie in potestate se habuit; dixit, se libenter obsequuturum Franco in omnibus , non quidem stipendii iure aut seruitutis, sed aequi foederis & amicitiae. Enimuero legatus contumelioso response spem pacis amixit ue nullam a firmans Christianis cum canibus intercedere amicitiam poste , nexumve foederis. Ita est, retulit Samo , vos Christi famuli, nos canes simus, sed memineris canem esse ulcisci morsibiis, ea quae famuli praue & nequiter in heritin egerint : iussitque confesti in e conspectu totoque regno legatum eiici. Nuper Dagobertus ab Heraclio Constantinopolitano imperatore perhonorificam legationem exceperat; quocirca indignans, quem ab ultimis terris vir tantus de scedere compellauerat, eundem se a vi tu IImo mercatore, suoque olim subdito , parui haberi, in sentem exercitum parat, simulque Longobardos de Alemannos legatis missis in Sclauorum perniciem excitat. Ergo triplici exercitu Samo appetitur, resque tum a Longobardis , tum ab Alemannis , Clod oberto seu Roberto duce , strenue geritur , utrobiqile Sclauis praelio caesis, abductisque captiuis pluribus. Verum haec iactura calamitate Francorum repensa est e Ii maximam partem Austrasti Vota strum castrum , quo se receperant fortissimi hostium , oppugnabant, sed magna incuria & negligentia , rati videlicet reti iam inclusos, a captiuitate abelIe propius. Id compertum Sc lauis , victoriam ipsis, perniciem
Francis & ignominiam attulit; nam e castro erumpentes tribus continuo diebus , tantam ediderunt stragem tam impune , ut Francorum audacissimis caesis , reliqui tentoriis caeteroque impedimento relictis , turpem fugam morti praeoptarint. Victores minimum hac laude contenti, in Thulingiam Francic inque Germaniam penetrantes, circumtulerunt victoriam, aliquot suae gentis urbibus, in quas antea Franco imperium erat, in potestatem suam transcriptis. Nec Dago berto emollito deliciis abstergendae intainiae animus fuit.
Imo & socordiam cumulauit immanitas. Bulgari gens Volgae ripis iii X I LMoesiam inferiorem traducta, Hunnis contermina & foederata , lite mota, ex utra gente Rex eligeretur, prorupit in bellum; quo victi Bulgari, nιμι ιasi ι& ex sociis in seruitutem rapti; mox eorum plures relicta patria exulatum ultro abierunt. Ex iis ad nouem millia uxoribus liberisque implicitia Dagoberio sedes petunt novamque patriam. Iussi per hyemem haeiere in Baloaci
138쪽
stropalatij; repulsis inde Sclauis Brtissime, quasi Francos armet maiestas Principis. Sed & Dago berto natus heres nouus ex Nantii de amantissima coniuge ; cui Clodouaei seu Ludovici inditum nomen: statimque regnum alsertum Neristria & Burgundia ; Patre memore , quid ipse olim in Ari- inbertum fratrem tentasset. Mox in Vascones exercitus missus. Ii profligati ab Ariberto , postea Sadragesilo Aquitaniam administrante quieti egerant; donee is idem ab aemulis interfectus, claustrum amouit, quo arcebatur hostilis furor. Et nouus ab liberorum ignauia stimulus , qui Patris necem nusquam adeo viti sunt, ut sicariis ne in ius quidem vocatis, paterni obliti sanguinis, haereditatem ceu praemium mortis adierint, conflato inde immenso odi O , quo in publico Francorum conuelitu,ingrati animi in memoriam Patiis postulati, facultatibus suis eiecti sunt; quippe indignum, quos
paterna mors non affecerit, opulentet haereditas. Igitur Vascones pro innata ferocia data opportunitate deficiunt; Dagoberto confestim ad mali ortum , ne mora incresceret, exsurgente. Copias ex Burgundia contractas, magno Ducum numero duodecim erant ) in rebelles mittit ; consertumque mox praelium, quo profligati caesique Vascones, agris & oppidis vincentium ni rori perinissis, in abruptos montes siluarumque latibula cladi superstites sese abdiderunt. Eo in bello duorum maxime Ducum sors prospera & aduersa emirutit. Altera Audoeni, qui duodecim inter potestate pares virtute princeps, iam multarum sub Theodorico palmarum, suo unius diustu & Qrtitudinc rem confecit. Altera Aremberti temere imperio suam in perniciem abutentis, siquidem hostes incautius persequens, inter arctas Pyrenaeorum angustias interceptus ab hostibus, cima agmine suo deletus est,asserto temeritatis & sortitudinis magno discrimine. Nihilominus Vascones clade attriti, appellata Resis clementia, petitaque venia per Audoenum recepti in gratiam atque fidem , leui multa affecti, paci redditi sunt. Fiaec armis expedita prouincia , altera lingua civilique industria. Memor Dagobertus iniuriae , quam crebris irruptionibus Iudica hil Aremoricorum Britonum Princeps sibi intulerat, eh exercitum e Vasconia destinat. Verum antea ut belli aleam lucracretur , amica te Satione contumeliam questus est. Eligium sanctitate morum civilique pri tilentia clarum ad Iudica hialem mittit, qui iniuriae emendationem reposceret ,& imminentem exercitum, nisi satisficeret, minaretur, fuitque a i nonitio viri perefficax;qua Martis pericula, qua pacis commoda examerando ; Britonem non modo ad correctionem optatam impulit, sed ipsum ad Dagobertum adduxit; qui erratorum veniam peteret, stipendiarium se iuraret, stabilemque in
posterum pacem. In Clipiaca villa haec gesta sunt; summa Eligij laude,qui
vinis togatus impla uisset cxercitum. Nec Dadonis Reserendaris praetcrmittenda virtus eximia , cuius fama Iudica hil, priuatum epulum anteposuit
regio, & diuertit ad hominem pietatis & religionis titulo celebrem. Is Da-do,qiii& Audoenus , Antistes postca Rotho magensis , longa virtutum& miraculorum serie nobilis; ut & Eligius Notiiodunensis Episcopus; non modico Dasoberti encomio, cuius Aulicos iam ambirent insulae. Et vero serio poenitebat criminum Regem : prosperitate quae indurat XIV.
139쪽
BERTUS. Datiberii mutati in melius spis Oratia ἔ
alios emollitus, ad beneficiorum sentem se coni tertit, multaque dona clargitus Templis,emcndabat lcelera liberalitate. Imo ut eadem poenitentiae ratio constaret quae sceserum, celebrem conuentum Bigargit indixit; ubi adstantibus Proceribus Franciae,& familiarium cliarissimis, sedentibus, hinc
inde liberis iisdemque Regibus , ipse aureo sublimis solio , in haec verba
mentem aperuit. me pigeret anteacta vita , charissimi, non etos euocessem,
futuros uniuersos nequisia testes, arri 'istissitauli. isti qxandoquidιm astirante disina gratia , pudet paeniterque tot scelerem , quibus contaminaui purpuram re .giam , mea inter se credidi , ut qui palam ste tantibus υc bis deliquerim , idem palam ct mutem factum, re comprobantibus vobis luitionem erimi monetam. In quam decrexi facultates meas religiosis locis erogare I ut quoniam quod factxm
est iam infectum esse non potest : saltem malefacta bene factis obruere , s admittente Dei clementia , gatas ct opibus mercari liceat , qued auaritia rapinis e perdideram Nec eam in rem nasiolatus sum exitum vita , gnarus quam incerius sitissimique iudici , dum vel improuisvi ac repentinus vitam extinguit λ et eι terrore iunicij lumen obtundis ct cacat. Ideo Testamentum visus vidensique coindidi ; firma ct integra valetudine occupaui horam extremam , iamque ex tot com modis prater Citam si liceret unam nihil exciperem , ut qua visio adtamento fuerunt , ct virtuti forent. Ecce instramentum quo praeterita sanciuntur dona , σθtura signantur ; ea cupio vestriss retiis calculisque firmari r tum ut validius fortiantur effectum , tum ut qui mea flagitia patientia vestra aluistis , Ddem est Poenirentiam ossessione vostra roboretis. Post haec pius Rex precatus locorum Antistites, in quae large dona effundebat, ut tridus continuis post obitum annis, sui memoriam, tribus itidem per hebdomadas singulas diebus, sacro- sincto Missae sacrificio facerent, victimamque purissimam in animae sitae
latium immolarent, Testamentum exhibi it , verae pietatis ac religionis ustam.nium siti cerae ideam. Cuius exordio praefatus , in hac vita caduca nullum lucrume Irim , iniri certius , quam quod in pauperes & in basilicas sacras erogatur, nec expectandam ultimam lineam qua vita clauditur; imo ea dum viget ac incursu est, instituendam aeterni boni mercaturam caduci iactura ; postea ad maiorem voluntatis suae stabilitatem , id ipsum instrumentum quatuor exemplaribus conscribi iubet; quorum unum Lugduni, Parisis alterum, tertium Metis , postremum in thesauro Regio , as Ieruarentur. Deinde firmatis nouo consensu quae olim dedisset; appellat praeter caeteras plurimas,
Baslicas sancti Vincentii & sancti Petri quae Parisiis sunt,tum Diui Dionysij sibi charissimam, postea sanctae Columbae & sancti Lupi Senonibus,
in qtras confert villas opulentas 3, postremo ad Filios oratione conuersa, commendat frateriai amoris vinculum . quod natura ipsa adstrinxerat ; in Patrem cultum & reuerentiam , praesertim in iis quae optabat tantoperE. exequendis: futurum admonens, ut quod Patri prastitissent obsequium, raestarent liberi , auitae venerationis poena vel praemium. His magno conensi omnium absolutis , dimissis coetu , Resi se licitatem apprecantibus singulis, propagata est in totam Franciam tacti memoria. Anno post altero , alui pronuuio Obiit, ClodOuaeo filio ac Nantii de uxore , Egae palatii
Magistro commissis; sepultus in basilica Dionysiana,quam immense sumpta
140쪽
tu excitauerat, atque instruxerat; imo indiderat animam dignam hoc cor- B pore , sanctissimos Monachos, quorum sacro cantu personarent adcs ornatissimae.Sed de hac aede sanctique cultu , religiosissimo in posteris , volu - mina sunt, quae lector consulat.Multo luctu celebzatae sunt Regis exequiae, prima expungentibus vltimis, acerbiore dolore , qui in fruuionis apice nasceretur. Nec Dagoberto libcralitas pia selistra fuit ; liquid cin Diti hi
uos in vivis multum coluerat, Dionysius , Mauricius,ac Martinus, blatiunt Ioanni Monacho vigilanti, Resis animam eripicntes e pocci late daemonum saeuisque tormentis, eamque 1 e cum in caeli regiam dc ducentcs. Rem
fuse Audoenus scripsit, dignus cui fides & vitae merito & lima iudicis
Hactenus Reges moderati sunt Franciam ; nam deinceps ad nouam stirpem caeteri umbrae Regum & simulachra, rurpi otio mollique ignauia desides, quali subserula, Magistros palatii rectores passi sunt; vere indigniqui fortissimam gentem regerent, cum se ipsi non regerent. Ex Dagobcrtidcstinatione filiis regna cesserunt, Sigeberto Austiastae , Clodo ueto secundo hoc nomine Neustriae atque Burgundiae : statimque Pipinus Dago-berto charissimus cum Cuniberto Pontilice ad Sigebertum se contulit; Ega prudenti ac forti viro ex mandato patris una cum Nantii de Clodo uaei res admoderante. Ac primum dignum admiratione, quod nec inter fratres, nec fratrum ministros quantumvis aemulos orta discordia; ed maxime iquod maiori natu Sigeberto minor regni pars, Pipinusque iam ante tota Rtius administer regni Ontigerat, Gazae tantum quae Dagoberti fuisset petita pars ; eique bona fide diuisa trifariam , duobus regibus & Nantii de admissas in partes. Felicem hunc rerum cursum mors Esae , ac deinde Pipini. abrupit. Egae sebri rapto in regno Neustriae Echinoaldus susticitur, vir humanitate & beneficiis,omnibus charus; praetermisso E cfredo Egς genero, qui caeso per vim Amulpho Comite, vitae tuendae, non promouendo honori intenderat. Nec hactenus turbata pax , donec noua dignitas tumultui nouum mitem praebuit. Nantii dis sulpecta krtasse Equinoaldi potentia, cam ut imminueret, novumque aemulum beneficio sibi adiungeret ; Rege Nanivis
Aureliam deducto consilio procerum dignitatem Magistri palatii in regno
Burgundiae pene intermortuam suscitat ; eamque coniuri Flaucato , oriundo e Francia , sibi admodum charo, simulque ad arctius vinculum ei neptem suam Regnobertam in matrimonium collocat; ac sedulo curat , ut duo Magistri Palatii , contracta beneuolentia mutua tuendae communi
concordiae inuigilent ; nihilominus sua cuique parte attributa. Ergo Burgundiae Flaucatus incumbens , pace in media, dignitatis fulgore inuidum ut fit hostemque excitat. Is Villebaldus Vltra iuranus Patricius , nobilitate prosapiae, splendore opum , ac clientum numero, suae gentis princeps ; qui prae ficturam Palari, quam adeptus non esset, deferri ad alium
passus aegerrime,maxime ad Flaucatum, peregrinum hominem, sibique natalibus ac diuitiis ad modi, m imparem , habere virum contemptui coepit; ac palam , quae is edixerat, dictis & factis nauci non pendere. Flaucatum tametsi acerbitas contemptus urebat, tamen in tempus opportunius R a. Ie