장음표시 사용
391쪽
Pimip- Pgni nauseagium. Ioannes iam impleto scelerit in cumulo, omni crudelitatepvs Av- permissa militibus, quibus miserorum direptio pro stipendio seret; simul
G vs rvs. iis suo iupplicio plexus est.Nylaam amnem vado transmittebat,plaustra& currus vehens refertissimos spoliis, in quos Omnes opes c direptis templis congesserat; cum repente vado incerto, vel ananc insurgente diuinitus , plaustra, currus , milites uno impetu euertum tur, undisque nullo incolumi immerguntur; Pharaonicam str. agem rcferentes , AEgyptiis iam D 'i φε i, sceleribus parcs. Ioannes qui in ripa stabat, necdum se aquis permistrat, tantae cladis molestia affectus, contrahit febrim , & voratis intemperanter
malis persicis, morbo intenso , diem ultimum claudit. Quanqtiam alii vcnenum a Motracho Cisterciensi propinatum scribant, in ultionem vallati Canobi j , ipso Monacho praebibente, &simul cum Ioanne inter cruciatus diros cxpirante : tantus ultionis suror , vel exitio suo saeuiciatis. X J Ι At V valo stri. nuus minister Pontificis, plurimos ProceIum atque Epist
ρος- IV. coporum Glouem iam conuocat, ad coronandum Henricum Ioannis de S ' mortui filium. Hic decennis puer de trium fratrum maximus natu, aetate tu miseria commouebat Anglorum animos I enun in patre puer innoxius
deliquisses ' cur regno tot maioribus deducto spotiareturi ygnas Icelerum Ioannem dedisse , eiectum , extorrem , Odiosum , ct detestabιum omnibus; recipiatis a regius puer , nec culpam uat aliena noxa. Sane alienum Principem f. mper Anglis futurum incommodiim , unis Francis duo irates communicaturam , thmpro nas tum suras , vetui gentiam odium restagni non posse , male aptari corpori ancessitum caput. Haec Legatus Pontificius postqueturi declamarat,in Ludovicum de scitatorcs instaurabat diras dic bus Dominicis , palam in templo , frequciatissimo coetu , contorto fulmine. Ita rcligione amorem in Principem promouetue, plerique Nobiles Gloucrniam cor uicniunt,& Henricum huius nominis I I I. nuncupant Regem ; eumque post Sacramentatum populo tum Pontifici praestita , custodiendum Guillelmo Pembroeli Comiti suprcino regni Marescallo tradimi; penes quc ira est et armorum imperium, & depclle i)i Fratu inegotium. Verum Ludovicus accepta Ioannis morte, ratus prona omnia imbelle iraque ruerum flocci pendcias, Londi muri Tudovicus regni caput ne ab hostibus occuparetur illico profecturus, Hubcrtum P D- Msidi sectum cle Dubii dedenda appellat. Ioannem fato functum , qui de regno con tendat severesse neminem . quid ipse suorum calamitares vltra Prorogaret, nullo
compendio , nulli fidei gloria ' nam aua Mes hiatilenus fuerit , modo in rebelso nem descere ; nec contumacia si se obfirm.merit Isei aliud esse, prater suppliciam atque patibulum.Tum promisi briun illecebras si flecti su sineret adiungebat. Sed Hiiberius fidelitate mirabili in spem & metum munitus , & inuictum testatus animum, respondit; sibi non Regem defore, dum superesset patri Hra risis stius ; hunc se Regem agnoscere , huic militare, nec arcem dum Isirauerit animus et in alij deditti m. Ita Ludovicus seluit obsidium , Londi iliumque
prosectus minora circum castella occupat, non sine praelio multoque san-C4.er aἀ guine. Maxime ad Lincolitiam Franci sanguinis multum est fit sum. Urbe 'λμέεla -- iniminebant,vrgchantque admotis machinis, concussis saxorum mole de impetu muris.PembrOcius ut urbem reciperet castrunaque scruarct, Henrici aliis
392쪽
Henricianis omnibus conuocatis, vitri militum instruxerat, aduentabatque ad praebedam opem. Aderatquc in Pembrocij castiis Legatiis, aestuque solito arma incendens, pridie expeditionis spectante exorcitu Ludovicum ditisitcrum deuouet , uiumque militem impertita noxarum venia , ad praeli iam ut ad bellum sacrum dimittit. Apparari subsidia Franci compererant, sed spreto hoste praefidentia nimia secuti agebant, chira eum adesic iam iam admoniti, diuisis munere partim ad portas urbis interiori vallo se muniunt, partim ad arcem saxis obruendam suse expediunt. Angli similiter copias diti id lint; partem tradunt Falcasio qui in arcem vi penciret, partem ipse Pona ocius in urbem immittit. Vtrobique pugnatur acriter ; quando Falcasio in arcem admisso , & cum praesdio prorumpente in urbem, Pembro-cio sinuit effracta porta inuadente, ubique pugna, mox strages, tandem victoria. Nam Perticensi Comite Francorum Uucc fortiter praediante inter primos caelo , Franci intercepti passim enecantur paucis ad modiim fugali bcratis. Ab ea pugna res Francorum in deterius ruere , Angli ad Henricum transfugerc , ciuitates atque prouinciae ipsum appellare , ac breui praeter Londinum Anglia uniuersa deficere. Ludovicus quem animus in calamitate non deficiebat, a Philippo operiebatur subsidia, cum nuntio
tristi percellitur. Instriictam a Blanca clallem quippe pater nc Pontificem offenderet, bello Anglico abstinere se profitebatur in Eustachio Monacho
commisiam, Angli Proceres nauali praelio profligauerant planu atque de-naerstrant; iamque I embrocius ingenti exercitu Londino minabatur obsidium. Praeterea nuntii Romam missi i Ludovico testabantur , Pontificem vibraturum fulmen Ecclesiae, nisi ab Anglia abscederet. Ideo Lodovicus aduersis omnibus,nomen pacis a V valone inlcctum admisit, & pax iurata, turpibus Franco conditionibus; qui regrestiis in Franciam , reportauit ab expeditione tanta documentum, frustra seri regna in sterili selo , hoc est, alieno ; nec facile nova imperia sobolescere , c uri vclcrum radices animis haeserint. Hac pace aliquot annis Franci recreati, donec Philippus vitam impleuit, anno quinquagesimo nono; larga pecunia in bellum sacrum dein pauperes legata; dictus Augustus, ob splendorem rerum & robur animi;
idemque regni Propagator, quod Norrhannos, Andegavos Turones, Arvernos ,& Aquitaniae multam partem regno comparatici; excelsis animido tibiis, tum belli tum pacis, supra maiores instructus; pronior ad iracundiam , & propositi, vel in prauum tenax; assiduis exercitus bellis; dignus quem circumstarent pericula , e quibus maior semper emersit. Ludovicus ob magnitudinem animi Leo dictus , iam natus triginta4sex annos, inunctus Rhemis, regnum auspicatur, tranquillis omnibus , nulla re praeter Regem mutata. Nam optimus Princeps , aduersus patrem piissimu&, S: potestatis iam ante particeps, videbatur regnum prorogasse potius quam inceptile. Tranquillitatem veterator callidus perturbauit. Balduinus Byzantinus Imperator, a Ioanni Ezo Bulgarorum Rege captus, coniectus que in vincula, crudelissimos inter cruciatus vitam posecrat: haec fama constans : iamque Henricus frater Balduino succcsierat, regebatque Imperium cum repente nouus Balduinus exurgit in Flandria. Hic primum
393쪽
primum latere, & paucis admodum innotescere; tum rumore gliscente, vivere Baldia inum charissimum olim , concitato amore & desiderio , prodire e latcbris , d .ire se pluribus , de narrare quae contigerint sibi aduersa dc prospera. Iam aetate senior, plures enim intercellic rant anni, quadam oris conssirmitate fallebat; sIcque omnia componebat ad verum , ut Flindris noui Principis cupidis fucum facere procliue admodum fuerit. Quippe Ferdinando adhuc agente in vinculis, spe tenui libertatis, ipsi muliAtis pertae si imperii, in obicctam fraudem ultro proruebant. Iam passim pagi, municipia atque ciuitates admittebant Principem , de calamitosissuauim senem misera ii euehebant ad solium. Ioanna Comitilla rumore percita, hominem in colloquium vocat, ac fraudem egregie obtegentem, precibus primum , dein minis agentem , appellantem naturam de iura gentium , ipso naturae ductu sub larua retegit, depellitque fallacem. Ille accusata natae perfidia , omnia questibus miscet, tantumque perficit fraudis textu, ut de patre admittendo, & expellenda ingratissima filia Flandri agitarent. Ioanna cnimuero cum patre orba, cum marito vidua, &cum locupletissimo dominatu inops, ad Ludovicunia supremum Dominum confugit , appcllatque de fraude iudicem. Prudentiae negotium haud armorum erat. Eamobrcm Rex cum Legato Pontificio dc Proceribus Peronam profectiis, veterat orcm euocat, promissa incolumitate, ac Flandrensi imperio, si Balduinum se probet. Et ille eo promouit audaciam, ut se Regi in conspectu Proc crum silicrct ; cui percontantiquae Balduinum haudquaquam laterent, cum ignorationem obtegens , ad respondcndum moram flagitas.
sct , fraude comperta saluus emissus est; sed paulo post in Flandria deprehensiis , in furcam est actus ; iusto doli piaemio, nusquam his fraudibus diu fit lentibus. Quanquam Ioanna apud Flandros laboratiit inuidia, ceu parricidio cum laetus piccteret perpetrato; sic aegre vulgi sciasius expugnatur, de ignara plcbi crior innatus est. Ludovici prudcntiam fortitudo excepit ; huius materia Anglicum bellum. Philip pcs mortuo , Henricus Rex Angliae , adolesccutia aestu Martio incalescente, in spem venerat recuperandae Normaniatae , ac ditionum quas Ioanni patri Philippus abstulerat; spei iuris speciem induc bat, quod Ludovicus in legibus pacis ita citae
in Ang ia, eas prouincias se redditurum iurauerat, siquando regno potiretur. Q are Hunricus de conditionibus Franctim appellat , nec Inceitus responsi , exercitum parat, ad obtinenda vi quae negarentur. Ludovicus de conditionibus compellatus, in eas primum ab Anglis pcccatum affirmas ; Anglos nobiles qui siclissent a partibus sitis spoliatos vita aut facultatibus ; addcbatque plurima in isdus dclicta , vi eiusmodi imi estiganti non desimi; sibi Anglus imputet, si leges violentur atque infringantur.
Eo response bellicum insonat; primusque Savarus Mauleonensis , in Pictonibus nobilis , spectatissima in Aligium fide , Pictonum urbis Angloadiungit. Ludovicus cum Henrico Imporatore ad Lotharingiae fines colloquimis, ictoque foedere, cum legionibus ad Pictones tendit ; Sivarumque campis exclusum , Ni Orti quo rcfugerat obsidet; adeoque premit , ut is
394쪽
Iibcrum egrelsum cum alcinis pactus urbe in tradiderit. Eodem imp Qxu Au- LV, i seriachim captum. Iam qite in lyidioniblis atque Santonibus una Rupclla viii 1upcrerat, etiam tum magni momenti emporium ; quam Savarus Angloalter tumis valido praesidio instruxerat, & praeerat ipse , Obstinatissimus pro- Lud uicur pugnandi Regis digna expeditio quam obirct ; ideo omnibus machinis& militari tota in diis uia muri verberantur ι quibus tandem chm ad extrema urbs ageretur , Savarus in Angliam misit, qui stipendia prisidiariis poscerent; deiectos animos instaurari polle pecunia ; si repraesentetur , spe iii forc urbis defendendae, donec invehantur nauali classe auxilia. Anglus auaritiae incusans militem , importuno scommate cupiditatem lusurus, arcas plures mittit ad Savarum, nummis ut scribebat, refertas; unde militi numeraretur stipcndium. Iis reseratis nulla pecunia , sed saxorum ingens num trus cor ani spectariri est : quo intempestiuo ludibrio indignati militcs Satiarum ad dcdendam urbem adc gerunt ; sic hostium ope in muta itissimum emporium Francus ad millius. Savarus ab Anglo in proditionis crimen vocatus, admonitusque de imminente periculo, ad Francum transfugit, deinceps egregie in cum fidelis. Almericus Touarsus ad partes rcgias similiter acces Iit; iamque Lemoviccs & Petrocoris abdicauerant Anglum, ad Garumnam omnia Regi obsequebantur. Anglorum interii erterat opem Falcatius B ctfordii Comes , qui suscitatus a Ludovico sic Angliam ciuili bello turbauerat , ut de Aquitania cogitandi tolleretur facultas. Veram post illos motus opprellis, Henricus couocatis comitiis, ad ditio- Eι Anales nes Gallicas recuperandas ingenti pecunia designata, exercitum legit, traditque Ricardo fratri clailh deducendum. Ille ad Burdigalam trecentis nauibus applicat, Se Saramacatio primo impetu capto, Regulam stringit iobsidione. Hic mora properanti obiccta, urbs fortiter propugnata vim M 'irruentium fregit , & imminebat Ioannes Argentanus Franciae Marescallus, qui opem ferret. Ideo Ricardus cum nec urbem capere , nec honeste posset abscedere, fingit se Argentano occurrere, ut Duranis transiit arceret,& reuera se luit oblidium. Argentanus cum medius amnis intercederet, ut hostem educeret, ipso spectante Limelium in Petro coriis castrum capit Llmeil. ae diripit; tum Bergeracum maioris momenti oppidum S ipso immoto expugnat. Ita Ricardus pertaesus molesti spectaculi ,& conteius infirmi ratis , impetratis in annum induciis, clatsem in Angliam revexit, uno dedecore opulcntior.
Rebus ab Anglia tranquillis, Honorius III. Ponti sex Ludovicum per XVI. Legatum hortatur uti in Albigenses bellum suscipiat. Illi a Simonis Mon- mae in Albi- forti, nece receptis viribus Duce Tolos ino Volcas insecerant, & luc latius gιυμ.sparsa trans Rhodanum virus intulerant. Simoni Amalaricus filius succeias rat, in ius quidem & pietatem, in existimationem de fortitudinem haudquaquam , trara enim illarum opum haereditas j idco ius suum in a olosa-1ium Comita tum Regi donauerat, accepta Comestabilis dignitate, quam Conestabie. modis Mathaens Monam arancius gelserat ; eratque iam ab rem poribus illis honorifica , & post abrogatum magnum Senescallum, auctoritatis elurimae tum in domo regia , tum in bellica administratione. Ludovictam
395쪽
L. boot rcligionem S voluntatem Pontificis , incendebat cupido expim-οὐ, viii Sol Mi dodecoris , nam iterum post Anglicuna bellum , vivo etiamnum Philippo, exercitum dux crat in Tolosanum, S: Tolosa, pli sculos dies ob sclia , reuersiis in Franciam erat, nullo operae pretio praetet univis Mar- mandae oppugnationem. Novam itaque expcditionem indicit AngloPontificiis eci siris ne quid moueret prohibito , magno Crucigerori ira concursu, adscribit militem, quem ipse ducerer. Volcas pulcnti occurreis uenio ob bat Anciaio, urbs in Catiaribus ea tetrii agrorum planitie , quam iitu mus η, ilitissilvam omni opere Albigentes communiuerant, erexerantque validinsimum propugnaculum , quo Volcas tegerent & vltra Rho lanum hostem audrterent. Ergo in eam primus ruebat bellantium impetus. Et gnari ciues discriminis, ad Regem miserunt, qui profiterentur obsequium. Sed coaduentante, concionabundi haereticorum obstinatissimi concitauerant inrcrtinaciam ciues: Ludovici m religionis perinfe sum , deleturtim omnes thteruccione , sacra ac profana omnia perditurum , eertam Lyem in fortitudine positamsalutem omnium in singulis esse. Cartam uregia munimenta , cur in propugnaculis impensa opera atque pecunia, eis ranatu ad oppugnationem se comparant ; si armorum adstrepitum laremque inanem gregum instar inermium se hosi bus tradant Z His permoti renuntiant Regi, urbe admitti praeter ipi iuriatque familiam nullum posse. At ipse deliberatus intromittendi exercitus,
urbem circumsedet, omnique machinarum genere oppugnare aggreditur.
Obsessi se tuentur intrepide , pluribusque irruptionibus sertissimos caedunt; in quibus Guido sancti Pauli Comes , generosissimus & bellica arte clari stimus , praeter duo militum millia. Nihilo secius urgebatur obsesso,
iamque muris magnam partem labefactatis, ad extrema admoti haeretici urbem dedunt, admittuntque victorem. Rcx ne indulgentia promouerct
scelus, ducentos e nobilioribus abducit in obsides , seditione principes suspendio necat; poena reliqtra, quod clementiae fuit, in saxa & caemcnta effusi est; diruti muri, ODpletae fbsita, S: trecentae e sublimioribus domus
euersae sunt. Hoc uno tacinore debellatum erat, nisi hyems proxima, &vulgati per exercitum morbi obstitissent : nam omnes Volcarum urbes poena exicrtitae certatim obsequium suis cum clauibus victori Auenione iri deferebant; unaque supererat mali caput Tolosa ; quae se pabulorum in pia tuebatur; quippe Rai mundus omnia circum corruperat, pratis etiam aratro vastatis. Dilata in sequentem annum prouincia ; Praefecto exercitus P. ἐι mers. Imberto Belli iocensi Auenione relicto. Rex versus Parisios iter coepit: sed Auno λδ in media via interceptus, Mompenserij, quod castrum est in Aruernis, morbo pestilenti animam edidit: seu veneno propinato a Principe , cuius nomini pepercit historia, delibato vitae annoqiiadragesimo ; inter conitigis Blanciae amplexus & effusissimas lacrymas. Quanquam & de Blancae praesentia multi addubitant, qui Regem amore castitatis mortuum alterurit: nam uxore absente , mortem certam praeoptauisse flagitio, quod forci aegrotanti remedium. Obsequentissimus filius, maritus amantissiimis , defciscissimus pater : nam ad patris nutum , vel aetate grandis se omni Dofinxit, adamavit contii gem arctissime, esque regni administrationem com
396쪽
, dum adolesceret filius ; numero sim ab ea suscepit sebolem , &Omnium instar Ludovicum: Roberto secundo genito legauit Artesiain, . Alfonso I ichoncs atque Arueritos , Carolo Andegavos atque Caerito Irianos, & vimui ne quid deesset , concepta Iano Ite in religiosa expedition .
Blanca suscepto regimine in acerbissimo luctu, nec immemor fit ij dum XVII.
maritum deflet, Lucio uicum duodc nos annos implentem Rhemis inungi L curat & coronari. Extemplo visa Proceribς notis re , regnare semis , ct v 1 c u sfortispinis viris imperarer ab HVMie Gyetio rem intentatum i Alios maturos S , eius regimini capessimis imperitim I si ad tores tantisper habuerint, eos patruos pro- R 1 v. xlmssique astines , non e IInrcaeo muliere1. Vnam primis M. nis Constantiam Roberti coniugem aspirasse au regimen , s d abiecitam ilhco ; σ merito , quae ambitione omnia perderet. Nov. LAd e. peἱ andum a Blanca. Haec Procerum animis scia- sim iii nasci ; mox radicus agere atque crumpere, ubi Blanca suo nutu atque arbitrio gerebat omnia ; illis nihil impertiebat pecuniae , aut ditionis, regiminis quantum libuisset. Maximo omnium Petrus Britanniae Dux acerbis limum animi sensum testabat hir; huic Ludovicus pater quadam castella commisi rat; ea reposcebat Blanca, adco notia non largiebatur ; sic conspiratio breui eo anni te lite coaluit. Principes recensentur, Robertus Britanni frater Combs Drocensis, Theobaldus Campaniae Comes, Enguer- raudus Coucyus ; gemitii Hugones, alter Marchiae Comes , alter ianisti Coue Pauli ; Comites Polit iniensis & Ni uernensis , & quem primum appellare Oportuit, Philippus Bononiensis Comes, Regis patruus, in quem reiecti Blanca conferendi resiminis inibatur consilium. In eandem spem vocati
erant, Comites Tolosanus & Phocensis Prouinciae .Primus omnium re nonia De Prouεee.
dum matura Tolosamis crupit: ille Rayinundus huius nominis VII. & postremus , qui iam ab Monfortio variam belli expertus aleam , nunc ab I si iaobitu Ludovici Tolosa egressus , ceu fractis repagulis grassabatur, occu- subactin. pato castro Saraceno. Blanca in primordiis datura specitanen sui, gnara vim famae a principiis nasci ; lecta subsidia mittit Imbeito Bellii occia si Dyna Beau-Ierustae , sitiat Belli iocenses Burgundos inter & Lugdunensus quibus ille auctus
Volcas aggreditur, Raymundo imminet, ac se Tolosam rccipientem cingit obsidio. Istud amplarum urbium fatum est, ut amplitudine sua corruam, tibique hostes sepe includant quot crues, maxime cum alimenta dcficiunt Cluc & milite referta Tolosa , frumenti inopia laborabat, incuria Principis , parum trepidantis qui bellum inferret. Modo cum immineat fames, &desectionem ciuium metuat, legem accipit a victore , iuratqtie in conditiones, sibi doterrimas , Francoquam optimas. Earum potissimae; ut Regi Anno I 11 . in sumptus pecuniam daret, ditionem traderet quae trans Rhodanum esset; H. ercticos descreret, poenis assiceret , ac Haeresim it sc ciuraret; Ioanna ira filiam quam suscepcrat unicam , daret nubendam Alfonso fratri Regis, atque in dotem Tolosanum Comitatum ; qui regno annecteretur, si coniuges nullis liberis vita excederent. Vr promissa ista , ita perfecta sunt. Abdicauit Raymundus haeresim, nudus caput, pedes & brachia; institii ta Tolosae uniuersitas studiorum ad litteras propagandas, & Inquisitio ad hae-C c c x resim
397쪽
relim reuellendani. Reginae Ioan ira adhuc tcnera duna adolescerex tradita ,& Rainrundus ipse Parisiis tutii Lupatae inclusus, dum caetera implerentur. Trincaucllus Biterrentis Comes accessit victoliae , qui tumultuari ausus , breui compressius, Icgem admisit. Ita ductu seminae distieillimum btillum conclusiim est , quod plures annos plurimosque duces icia uerat ; adeo infirmae sunt mortalium vires , ut Augustis & Monfortiis una mulier praestet. Contii ratio Procerum hoc succe II. adeo non intepuit, ut efferbuerit maxime. Marchiae Come, intonabat omitium auribus, exacerbans dolorcin animi. Quanditium femina Obtra perabimiti viri ' praesolamur ut vis in gynacrum ableget, pensa distribuat, s ad colum agat, qui arma nescimus A ιι fortasse orti ex Francu illis fortusimis, qui Regum imperia vix patiebantur , si ibiu obseani' merces erat i Am imperium , qui regebant que gererent, tam Principum Iocis quam ministri, ct in conssia euocati prius quam in castra oscilicet nos e vulgo promiscui, plebei' nos atque ignobiles, in nexum nati atque seruitutem ' At cui femina praestamus obseqilium Z nempe Hispana atque extranea ; qua maiorum mores vel nescit vel sternit: qua genio suae gentis rei nostras contaminat ; qtia materna stirpe ad Angliam spectat e vi posteri nos praeclarissimos habeant , dignosque unde originem ducant, qui rerum fastigio imposuerimus feminam , peregriua stirpis atque inimica. At si auos er posteros negligimus , nostra
nobis ratio floccι erit Z Tolosanum respicite , cogitate qua misero inter vincvla mens sit, quis animus; perpendite imperium , copiam . delicias, libertatem , in feruitntem , inopiam, carcerem ct vinctila defecisse : hae vobis imminent, haesant in foribus nec Irutatote , superbismam feminam quieturam unquam , dum emineat ali uid , quod metum ipsi vel suspicionem iniiciat. Eiusmodi plura Marchiae Comes; spe omnium tacita, u quisque administrationis
Ea con ulla Regina selertissima semina cum aperuisset, irrita ut faceret, industriam primum , tum vim adhibuit. Fordinandum Flandriae Comi- tem, diutino carcere maceratum , vinculis soliuit, gratiae & dignitati restituit: ille oppositus coniurantibus clypeus ; nam fama, peritia , socis, animus in eo paria, & praeter memoriam beneficij vindictae cupiditas uim macrat. Nam Pc trus Britanniae Dux conatum omnem intenderat , ut selut cum Ferdinando coniugio , Ioannam Flandriae Dominam uxorem haberet; nec ipsa Ioanna , perlaeta solitudinis , repugnabat; nisi Blanca obstitillet , Britanni magnitudinem sutim damnum rata. Erecho propugnaculo, clam hoste in aggreditur. Philippus Regis patruus Caletum in Comitatu Bononiensi, pagum adhuc uno portu commodum, cingebat moenibus & munimentis , ut receptum haberet tutum coniurantibus, & excipiendo Angloposticum ; eius animiam Regina suspicionibus implicat; socios fraudi esse , inire clam ipsis consilia , & constituisse, postquam ipsius nomine amoui iassent Reginam, Enguerrando Coucyo reginacia tradere : quibus suspicionibus solerteriniectis, sic Philippus permotus est, ut repudiata coniuratione, se Blancae addixerit, odio in socios capitali. Expugnato Philippo, Theobal dum Campaniae Comitem, opibus & clientelis praeualidum, notio telo adoritur. Erat illa pulcritudine formae conspicua, quae necdum aetatis anno quadra
398쪽
qtradragesimio defloruerat, tanta venii state, lepore , & elegantia sermotus coniuncta , ut efiicacis sinus oris illccebris peruaderet in omnium animos , ac per sua sinomnem partem inflecteret. Eius amore diu flagrauerat Theo- do,
baldus , in sinu dum viveret Ludovicus, paulo apertius soluta Blanc a S libera ; sed acerbius ab castissima femina habitus , indignans ad coniuratos accellerat, amore Operto potius quam extincto. Vt eundem in rcsni
commodum suscitaret, Regina excipere hominem blandius, alloqui suauius, allicere oculis, & testari beneuolei uiam ; tum inflammatum de coniectum in spem nuptiarum , auellcre ab sociis, Sc in regis partcs traduccre quippe castissima femina non putauit vel leui culpa in pudorem delli uitiere , si cum in fano iuxta infiniam ageret, & naturae donis publicum scelus
auerteret. His munita praesidiis ariDa in rc liquos parat, colur.ictoqtie excr-citu suspectos in iudicium vocat. Illi cum abnuerent se Paliliis littere , ubi Ferdinandus & inimici caeteri praepollerent; designatum cil ad ius dicendum Vindociniim ; quam illi urbem ultro admiserunt, spe insidiarum, quibus Rex intcrcipi pollet, & gubernaculum ipsi arriperunt. Iam Ludovicus
se in inam dederat,& Montem Eiicum peruenerat, cum re muri latur cquita- Monileheiatum Stampis de Corbeli, collocatum, quo circumclusus abduccretur. Eo ry. loci haerens rescribit ad matrem , de pcriculo monet, & quid facto opus Ziὶδ pς sit consulit. Blanca in amatitissimi nati discrimine , Patisienses quod auxilium eroximum vocat, & optimates in conclaue admistbs prosuia in lacrymas sic hortatur. Arcessui vos in lacrymnis solatium , ct opportuniim cala--ον mirati βιbsidium ; Ludovicam colendissimum Regem coniurati ammato milite Mon te-Erici obsident; tentatim flagitii , nonpin ratum; vestrum est optimi ciues intercedere, σ patrandum nefas excludere. Q id vos moror pluribus ' Rex captiuus
propemod.m , implorat Parisiensium opem , sperat illorum fide se erepti iri,
hane unam fluitat, hac se pascit, hae nititiir , huic uni f.ιlutem commenda ram chpit. Si post vota Regis , amantissimique Principis , dolorem meum lac mmasque consulitis, si ametissimae m. tiri attenditis ; en fletus, en marorem perspicitis , en calamitatis tristis um mertim I obtestor vos per eas lacrymas , per non affectabilem doloris aculeum, malo occiirrite , Regemque senticem e mani bus hostitim mindicare. Hoc sermone Parisi cnses incensi, arma expediunt, numeroso agmine ad Regem conuolant, reducunt saluum Parisios, optatissimumque matri restituunt. Sic irritae coniuratis insidiae , nec aperta vis processit commodius.
Illa primum in Theobaldum Campanum erupit. Eum coniurati versari XIX. in Aula passi hactenus erant, vi exploraret Reginae consilia, ipsisque pro-- Ἀρ vis palaret; at Reginae fidus quae animo volucrem indicabar, de patefacu os dolos opprimebat; quid enim Amor non euoluat & explicet ; Re perspecta
conspirantes ut hominem ii Regina abducerent, spem faciunt Yolandae iii uxorem ducendae , quae ibi a Petro Britanno in liberis crat, & vorabat hamum incautus, cum Regina rem discutit ,& conicctu oculi Amantem innexum restiti iit. Tum coniuratis excitatum odium & vindictae flamma in Campanum: & commode is accepta contumelia ab Roberto Regis fratre, tantum non puero, quod amorem aperiret imprudenti is , in Campaniam
399쪽
secesserat, cum geminato telo a Coniuratis impetitur. Primum Cypri Reginam Alis iam arcelliint; ea Henrici Campaniae Comitis filia, qtrem a li- Deralitate Largum dixerunt, post Amalarico Cypri Regi nupta , hcreditario iure reposcebat Campaniam , excludebatque Theobaldiim patriuim
secundo-guilitum, quando in Francia Dynastiae omnes, regno ex ccpto,admitterent imperium feminarum. Praeterea ius armis promoturi, in Campaniam penetrant Duces Burgundiae & Britanniae . foederatis adiunctis ; diuersisque itineribus, vastata late regione, Trecas coirii cniunt, Comitis sedem , vibemque tanto impctu adoriuntur , ut una Ioinii illii fortitudine tantisper seruata sit. In extremis erat, cum Rex adolescens ducto exercitu in salutem Campani aduolat: ea prima expeditio Regis, S sortissimi animi invictique in cancris praeiudicium. Castra posuerant foederati in a Delto pratorum aequore , implebairique tentoria effusam planitiem , vallo circum ac soli a munitam ; ciam Rex adueniens ad expugnanda castra se comparat. Illi perculsi tam sorti proposito , ad Resem mit sunt , qui obsecra-rciat ne in praelium iret; se in Regem situm bella non gerere ; nusquam in regnum arma expedire, multo minus in Principem ; se ius unius seminae propugnare , quod cum aequissimum foret, iusta elle arma quae id destia derent. Ad ea Ludovicus reponit; se ventile in opem socii Se clientis, ol iecturum in discrimen vitam ut saluus sit: quod ad feminam spectar,de iure Lo apud Iudicem agat; se constitutum subditis a Deo arbitrum , si appclletur, ex iustitia rem disceptaturum. Post id dictum rem urget, nec llam pacis mentionem admittit,dum fixderati in Campania agerent; iisd cpi illis Reginam Cypriam audit, damnatque patruum in quosdam annuos reditus,
Anno 1 28. ac pecuniam in itineris sumptus ; sanciens inter arma iustitiam, de aequitatem tumultui bellico conferens. Blanca interea non oblita clertiae , a Campano egente pecuniae ut nepti suae faceret satis, emerat ditiones Ble sensem , Carinitensem, Sancerram ,& alia oppida, & coniuratiotiis detexto sit btegmine, plerosque a trunco auulscrat, hoc est a Britanniae Duce.
,....ti Comites Castilionius & Pontiniensis ad ipsam concellerant; Dro Dis ι, cerasis expugnabatur muneribus , Marchiae Comes spe regiae astinitatis ,rium νι - quam Blanca Ostentabat, Comitis filia ab Alfhiaso ducenda : ita Britannus abscedentibus fisciis solus deteritur , iam aptior recipiendo nactui quam inlicitardo. Igitur in angustiis deprchenses, Henricum appellat Angliae
Regem, dum acerba hyems Francos amoueret. At Ludovicus per saeuitiam stigoris ducto exercitu, urbem Andegauum recta tendit , quam Anglis ereptam Ludovicus pater Britanno concesserat; caque in potestatem reiadacta, Bellemium arcem inexpugnabilem creditam , muro perfracto, deditam accipit. Ea inter discussa hyems erat , & Henricus magno exercitu in Britanniam applicans, exceptus Nannetis; Rcge Operiente ad Britanniae fines qud se impetus verteret. Verum biallae instar, is breui crepuit at que eitairuit. in ippe Angli Proc cres in conuiuia & lusum effusi , prcaeeunte Henrico, nulla belli memoria , ceu ad nuptias non in aciem cito cati, dies
nocteisque absumebant potationibus ; donec dilapidata pecunia & omni militari instrumento, nobiles gancones Icuccti sunt in Angliam, vorato
400쪽
quantum lieuit hospite; tota expeditione in aluum congesta. Petrus destim L . o o tutus apprecante fratre impetrauit inducias, & postmodum ope Anglorum v 1 e v siterum evanescente ; superbia & arrogantia positis, clientel m Ludovico S seivi. Rudegaui prosellus est. Et ille Petrus est, quem Britanni sui Matitur, hoc
est malum seu imperitum Clericum nuncupant ; non quod Regi clientelam iurauerit; praestabat enim Franciae seudatarium quam Normanniae esse; sed quia litteris apprime eruditus , & Iuris tum ciuilis tum Canonici peritissimus, cum Britannis Ecclesiasticis diu disceptauerit, dein eos doctrina nempe ipsortim armis pugnauerit. Sic Blanca coniurationem grauissi-inam depulit ae dissipauit; solertiam & pulchritudinem, quae mulierum tela, conferens in compendium regni: adeo imbecillitati & suum robur est ; nec colus fususve una est Prs seminae. Quanquam Blancae industria in Schol isticis Parisiensibus multum laborauit 3 qui ab ciuibus male aflecti 'clim urbe abscederent, periretque Vniuersitas litterarum parens ; fuit contendendum ut reuocarentur ; studiosis aegerrime pacatis; ut ingeni, usus liberrimus est , & Musarum cultus , vi abhorret. Inter has turbas adolascebat Rex , iamque regni administratione sus- xx. cepta , aetatis anno vicesimo , de posteris cogitauit .Raymundo Berengario Prouinciae Phocensis Comiti quatuor vir ines liberi erant, mares nulli:
Margaritam natu maximam, institutam eximie, praeclaramque virtutibus,
Rex uxorem ducit : par enimvero clarissimum, ac dignum in quod coelum omnibus donis deplueret. Tum Rex fratribus parauit coniuges i Roberto Piouenee. Comiti Artesio Matii dim filium Brabantiae Ducis , Alfonso Ioannam Tolosanam , iam ante desponsam , Pictaviensi Comitatu in Ducatum erecto. Haec Omnia Blancae arbitrio gerebantur; quae regimen deposuerat quidem, sed in optimo filio stabiliuerat inconculsum imperium.Statim ex Alphon si nuptiis dissicillimum bellum erupit. Ioanne Rege Angliae mortuo, Hugo rictum eum Marchiae Comes eius viduam Isabellam Inculi sinensem in matrimonium ΜMehia Coia duxerat; superbia &fistu regio dote praecipua. Quippe mulier assueta imperio, quanquam ad minorem traducta coniugem , Reginae titulum apparatum & speciem praeferebat; nec uxor, erat se matrem oblita, cui libericlIent Henricus Rex Angliae, & Isabella Fridetico Imperatori entipta. Et De Lusigna, maritus dignus cui Regina nuberet, e gente Lusiniana, quae Cypro de Ierosolymae stirpes Regum ab extrema Gallia in Orientem longe propagas. sit. Accedebat Ilabellam inter de Blancam, iam conceptum ab Ludovici& Ioannis bello priuatum odium, morumque diuersitas, cum hinc plura Vitia , hinc virtutes omnes elucerent. Quid quod Alson si coniugium contemptum & contumeliam inferebat ; abrupta spe Comiti elocandae filiae cum Alfon ;& iniuncta necessitate clientelam apud eum ipsum profitedi,
quam Comes uni deberi Regi assirmabat.Tot causis exacerbatibus animam feminae; his illa vocibus Hugonem coniugem increpat. nos rudibrio mariti esse , ct iactari contumeliam nostram ommum verbis. regia conceperas
Jem , or meruer ω quirim I cst id Rianca sancte promVerat; nunc fallente Ise, ct illusis promissis , Hi fana mulier Tolosanam antetulit ; hoc est nobilissima virgini Raldensem hereticam , sepius ab Catholicarum coetu segregatam. Nempe hac