장음표시 사용
11쪽
terrarum diripuerat qualis bel- , tua erat Non minus ergo quam Cato, sapienter dixit Pontius Te- lesinus. Is proelio ad Portam Col
linam contra Syllam CircumVO-lans ordines exercitus sui Vociferatusque eruendam delen-
damque ipsam Romam adjiciebat , nunquam defuturos Raptores Italicae libertatis Lupos, nisi Sylva in quam refugere isolerent esset excisa. Profecto iutrumque vere dictum est, Homo homini Deus, & Homo homini Lupus. Illud si concives in ter se; Hoc, si civitates compa remus. Illic justitia & charita te, Virtutibus pacis,ad similitu
dinem Dei acceditur ; Hic propter
12쪽
propter malorum praVitatem, recurrendum etiam bonis es ,si se tueri volunt, ad virtutes Bel licas vim & dolum, id est, ad ferinam rapacitatem. Quam etsi homines pro convitio inVi cem objiciant,more innato,iacta sua in personis aliorum, tanquam in speculo, sinistra dextra ; dextra sinistra existimantes ; Vitium tamen esse non sinit profectum a neces sitate conservationis propriae jus naturale. Quod autem Catoni viro sapientiae celebratissimae, Odium pro Judicio, Affectus pro Ratione imponere in tantum potuit,ut quod aequum in populo suo, idem Reges fa Cere iniquum censeret, mirari fortasse alii poterunt, ego sane
13쪽
unquam fuisse quae placuit populo,neque sapientiam vulgari majorem Vulgo agnosci posse; quippe quam vel non intelligunt, vel intelligentes a quant. Graecorum Romanorumq; fa
cta & dicta celebria,non Ratio,
sed magnitudo, & saepe illud ipsum lupinum quod mutuo
exprobrant Historiae Commen- .daVit, quae una cum publicis actionibus actores per cursum seculorum devolvit qualescunque. Sapientia vera nihil aliud est quam in omni materia veri- ltatis .scientia. Ea vero cum a memoria rerum per appella- ltiones certas & definitas excitatata derivetur, non animi acris
14쪽
& repentini impetus, sed Rationis rectae,id est,Philosephice
opus est. Per hanc enim a re rum singularum contemplatione ad praecepta universalia via aperit ur. Quot autem genera rerum sunt in quibus Ratio humana locum habet, in tot ramos se diffundit Philo phia, diverse tamen pro dive
sitate subjectae materiae nominata . Nam quae de figuris tractans , GEOMETRIA; domotu, PHYsICA; de jure naturali, MORALIs dicitur, tota PHILoso PHIA est: quemadmodu mare quod hic Britannicum,illic Atlanticum, alias Indicum, a singulis litori bus appellatum, totum tamen est Oceanus. Et Geometrae
15쪽
EpIs ΤΟLΑquidem provinciam suam gregie administraverunt. QViC- quid enim humanae vitae auxilii contingit a siderum Observatione, a terrarum descriptione, a temporum notatione , a longinquis navigationibus; quiC- quid in aedificiis pulchrum , in propugnaculis Validum,in ma- ichinis mirabile est; quicquid denique hodiernum tempuS a prisca barbarie distinguit , t tum fere beneficium est Ge metriae. Nam quod Physicae debemus , id debet Physica eidem l
Geometriae. Si Philosephi mo- t
rales munere suo pari felicitate lfuncti essent,non video ad feli citatem suam in hac vita, quid amplius contribuere humana industria posset. Cognita enim, pari .
16쪽
DEDICATORI A. pari certitudine, ratione actionum humanarum, qua cogno scitur ratio magnitudinum in figuris,ambitio & aVaritia quarum potentia falsis vulgi circa μου & injuriam opinionibus inni
titur, inermes essent,frueretur
que gens humana pace adeo constante, ut non videatur nisi de loco, crescente scilicet hominum multitudine) unquam pugnandum esse. Nunc quod bellum gladiis vel calamis per petuum est: quod non sit juris dc legum naturalium major scientia hodie quam olina is :quod sententiis Philosopho rum utraque pars suum justueatur: quod alii laudent, alii vituperent eandem actionem: quod idem nunc probet quae
17쪽
alio tempore damnat & sua facta in aliis aliter aestimet, signa manifestissima sunt, nihil profuisse ad scientiam veritatis quae hactenus scripta sunt a Philosophis moralibus;placuis
se vero , non illuminando animum , sed venusta & secunda affectibus oratione, opiniones
Huic ergo Philosophiae parti idem contigit quod viis publi-
Cis , quibus Omnes ingrediuntur,euntque prorsum & retrorsum, alii animi causa inambulant, alii rixantur,sed nihil seritur. Cujus rei unica haec videtur esse ratio, quod nemo eorum qui materiam hanc tractarunt, commodo usus sit docendi principio. . Non enim, ut in circulo,
18쪽
circulo, initium scientiae arbitrio nostro sumi potest. Incipit in ipsis dubitandi tenebris fi lum quoddam rationis , cujuS ductu evaditur in lucem claris simam; ibi principium docendi est; inde ad fulvenda dubia converse itinere lux referenda est. Quoties ergo scriptor filum illud, vel inscitia deserit,
vel cupiditatibus abrumpit , non sc1entiae, sed errationum suarum vestigia literis describit. Quapropter Cum cogitationes meas ad inquisitionem justitiae
naturalis Convertissem, admonitus sum ab ipsa justitiae appellatione , qua Constans Voluntas unicuique Ius suum tribuendi si gnificatur, quaerendum prius
sic, unde esset quod quis rem 6 aliquam
19쪽
ΕΡIs TOLA aliquam suam potius quam alii nam esse diceret; quod cum non a natura, sed a consensit hominum profectum constaret ; Nam quae natura in me-- dium protulit, homines postea distribuerunt;) ducebar inde ad quaestionem aliam , nimirum , cui bono, & qua necessi
omnium , Voluerint potius sita cuique esse propria. Videbam
bellum, atque inde omne genus calamitatis, hominibus de earum usu per Vim certantibus, necessario sequuturum este , id quod omnes natura fugiunt. Nactus ergo duo certissima natu rae humanae postulata, unum
cupiditatis naturalis, qua quis' que
20쪽
D E D I C A Τ o R Ι Α.que rerum communium usiam
postulat sibi proprium;alterum rationis naturalis, qua quisque
evitare. Ab his principiis pactorum & fidei conservandae
necessitatem, atque inde Virtutis moralis ossiciorumque civi
lium Elementa , in hac opella,
deor mihi demonstrasse. Quod adjectum est de Regno Dei, eo consilio factum est, ne quid inter dictata Dei per naturam,S legem Dei traditam in Scriptu-