장음표시 사용
11쪽
1 META pHYSICAEI. Neque enim aliquid optabilius aut utilius esse potest , quam ut beati ViVamus . Atqui nisi princeps illa & nobilior nostri pars , qua sola nobis licet esse beatos , comperta sit ;vivere beate nequimus : latente enim illa , Iateat etiam necesse est , & quae sit totius hominis cultura ac perfectio , & quae inde oritur illius felicitas. Suae igitur utilitati homo prospiciet, si se ipse sibi ad intuendum
proponat,2. Jam porro si sensuum fallaciis , ImagInationi sque praestigiis deceptus homo totum sensibisem se sibi fingat , propriae ignarus
conditionis ab ea, quam insitam praesesert nobilitatem , temere degenerat . Universa enim inter angustos animalis vitae limites concludens propriaς utiIitati omnia defert , vitae eommodis uniee inhiat, nil nisi humile sapst, gloriae honorisque stimulis non tangitur , ad torti quaeque prorsus ineptus inertissima serignitie contabςscit . Idem praeterea com sis bi datum esse persuasum habeat, ut pracse tia vitae bonis duntaxat fruatur, cum ultra non prospiciat, impune sibi omnia licere ratus humanis legibus in ossicio vix aut ne vix quidem contineri Potesit. Bonum ςrgo civem afficit accusata sui ipsius cognitio . s. Quod vero homo communem cum brutis conditionem non habeat: quod moIte non ita, extinguatur , ut iunditus intereat: quod praesentem
12쪽
P A R s II. sentem vitam altera sequatur :-haec inquam aliaque hujusmodi Christianae Sapientiae fundamenta stabiliunt. Si igitur se ipsum homo noscere negligat, Religionem omnem eXcuti toportet,
Quamobrem quicunque beneficentissimo Auctori naturae de impertita humanitate se Plu-.ximum debere profitetur, stiarum cognitionum aciem in se ipse intendat oportet. Est enim illud Del maximum animo ipse animum vid re, ut Uposite olim Romanae Eloquentiae princeps ac non ultimus inter Philosophos Tullius . cu) Hujusque praecepti, ut nosmetipsos nosceremus , Vim tantam esse tantamque sententiam idem advertit, ut illud non homini cuipiam, sed Delphico Deo tribueretur. b Ut igitur id, quo nihil praestantius in nodis est, animum , inquam , quoad ejus fieri pote rit , cognitione complectamur, ipsius primum dotes inspiciemus : tum essentiam perscrutari conabimur ; deinde quae ad ipsus facultates
attinent discutiemus: novissime vero admirabilem illum, atque arcanum nexum, quo cum corpoxe consociatur , Prosequemur . . . I '
a) Tufot l. lib. I. cap. XXII. b De Leg. lib. I.
13쪽
os rerum novarum studium nostra prae- sertim aetate eo deduxit, ut non modo sinceram Philosophiae disciplinam ad ulterave mrint, verum etiam Religionis, quae novitatem odit , sanctimoniam contaminare impio conatu aggress snt: hi quidem I implicitatis εrspiritualitatis ideas nullam praeseseire antiquitatem arbitrantur . tam enim primum a Platone invectam nonnulli ajunt: alii Augustinum auctorem praedicant: alii demum in Scho' lasticorum ossicinis nuper procudi coepisse es, sutiunt . Nihil ne fando quidem veteribus a ditum fuisse de incorporeis substantiis pronu tiant : ipsaque vocabula , quibus hominis ani mus apud varias nationes designari consiuevit,eX aeris, venti, halitus, & oblatus denom natione desumta esse advertunt . In hoc autem impudentissime more suo mentiuntur . Substantias enim a materia sejuncias ac separatas veteribus innotuisse ex iis, quae
14쪽
paucos antiquos Philosophos naturas esse non extensas nulla orationis ambiguitate , sed plane & apertis verbis docuisse demonstrat'. Quin, es ipsi sibi parum constantes vel, inviti idem agnoscunt . Auctor enim. semaris Naturae,
qui palmam nupetis hisce Philolbphiae nova toribus facile praeripuit , docet , quod cum
homines phaenomenorum admiratione abrepti eorum rationes in ipsa materiae natura rimari non Valerent, ea supernaturalibus spirituum v
Iibus adscribere consueverunt. a Inde autem subnectit non modo profectosi esse Deos ac G nios apud Gentiles : Verum etiam originem traxisse unius Dei & humani animi fere communem opinionem. Jam pridem igitur hominibus insedit spirituum sententia: neque ullius doctrina instituti substantias reapse sejunetas amateria esse sibi homines persuaserunt ιQuod autem spirituum,naturam non apte di stincteque plerique veterum explicaverint: quod illorum energias aeris , ignisque Viribus compa
WVerint: quod horum elementorum denomina
tione,ad eos significandos usi fuerint ; id omne
spiritualia substantiae notione veteres caruisse minime probat. Ostendit duntaxat veteres Imaginationi plurimum tribuisse , ejusque Visiones, ac simulacra suis ideis admiscentes linpersectam
15쪽
s ΜΕYApHYsICLE. Ee maxilae confusiam humanae praesertIm me tis notionem habuisse . Atque heic obiter a Vertatur , quantum ineptiat Auctor Systematis Naturae , cum sinceram spiritualitatis notio Dem recentem imaginationis partum appellat . a) Ea enim comparari nequit, nisi imaginationis conatus intelligeatia vincat . Neque enim negaverim vel ipsa α ματ απλῆς , . mplicis , incor rei Vocabula eodem , quo in praesens sensu adhibentur , apud vete-tes usurpata non fuisse . Quod enim subtilissi mis, levissimisque, atque unius generis partiabus constat nonnunquam olim recensitis vociabus nominatum legimus: cujus rei testes i
serius produelos lege , ne singuli appellentur , Histotelem ac Tullium . b Uerum negari
nonnullos refert ignem antilare 1ιαλιτα τῶν τοιχῶ α ροατωτατον, inter omnia elementa a corpore quammaxime separatum Tullius Dero lib. IV. Acadi cap. XXXIX. Tenemusne,
qtiid inimus si ρ Tresne partes habet , ut Platoni placuit λ . . . . An simplex uishusque sit λ Si simplex ; utrum sit ignis, an anima , an sanguis P Atque idem Tullius vocis simplex sententiam ita explicae, ut quod aruterias naturae partes excludit eo nomine cr
16쪽
etiam nequit , quin antiquorum in hanc rem locutiones plerumque Occurrunt , quae puram simplicitatis notionem piaesei erant . O Omittendum etiam non esse reor, Platoniacorum nimirum dogma de corpore animae a juncto non minimum contulisse , ut huius deno minationes ab aeris aetherisque vocibus des merentur. At non sine mendacii nota nullam
praeter hujusmodi voces usurpatam fuisse quis A 4 x . dixe-pellari osendat. Inquit enim De Senet'. cap. s. Sic mihi persuasi , eum simplex animi sit natura , neque in se habeat quidquam admixtum dispar sui atque dissinite, non posse eum dividi. a Tullius quidem, ut eos omittam, quos recenset Cudetiorthus loco superius citato , Dei , hominiselae animi naturam ita desinu Tuscul. I. Cap. XXVII. Nec vero Deus ips e. qui intelligitur a nobis, alio modo intelligi potest, nisi mens soluta quaedam & libera ,
segregata ab omni concretione mortali, omnia sentiens & movens , ipsaque praedita motu sempiterno. Hoc e genere , atque eadem enatura est, humana mens . Legatur etiam lib. II. de Nat. Deor. cap. VI. & VII. tibi animis liciratem tam apte describit, ut horum Philosophorum judiem in Cartesi taetrina eruinditum fuisc UOriciar.
17쪽
8 META PHYSICAE dixerit. Graecis qLidem non modo MΘυαος, Verum etiam φρην & 'ρενες hominis animus dicebatur . Quin & apud Homerum hujusmodi discrimen inter eas voces depIehe dere licet, ut φρ1 1ν D ipοἰνες animum rationis compotem , Θυμὰς vero & xl υχὴ animum se tientem , sive potius ipsius animi corpus designet. a Totius vcro Graeciae reclamantis
sibilis a) Legatur Cudet ortus Cap. U. Seth III qui pluribus veterum sententiam de duplici
animo sive de corpore aethereo animae conii claro prosequitur . Consulatur vera praesertim Moshemius cit. Cap. f. m. not. q. . qui ex- pqsitum Homericarum Mocum discrimen ded cit praeter alia ex illo Iliad. xy. m. Ia4. ubi
Achilles , cum ipsi Patrocli arsima ejus fommam planc referens per somnum visu fuisset ,
Anima' O simulacrum , sed mens non ines
. Nimirum φρενες, quibus Patrocli vaedia erat, rationis , consiliique compotem animum denotant, qur, cum corPus occumberet, ad Deos eDolaverat : anima vero sentiens ad PF tonis ut putabatur, regnum .O umbrarum ciuitatem descenderae. se
18쪽
PARs II. 9sbilis exploditur Systematis Naturae Avistor a),
cum Platonem voce Nους, ut hominis Me tem nominaIet, primum usium fuisse docet . Nihil enim usitatius in Graecorum Poetarum antiquissimis, ut de ceteris taceam , Homero D Hesiodo reperire licet , quam ut, sive τἰος non. modo ad cogitationem , sed ad ipsum
sur la nature de Ι'ame, torsque Platon ent e-prit de traiter ausit cette mattere . . Four exprimer l' ame , ii s' est servi cu mot
Latins rendent par selui de Mens. Atquc in eo etiam peccat Auctor, quod Μenti S Iroi l.- ne intelligentiam duntaxat O cogitation m Larinos intellexisse siseuerat. Vsim enim mum etiam Mentem dixere .Latini: ut Pus m
nici apud Tacitum Annal. lib. I. Tua J inive Auguste caelo recepta Mens, tua pater Ur' se imago, tui memoria . c edi Ene hanc maculam . Adde O ipsum Lucreti .HLib. III. v. 94. Primum animum dico, Nur hiem quem saepe vocamus Sc.
19쪽
o METAPHYsICAE cogitationis principium , animum inquam, d signandum adhibeatur . a)Uerum enimvero non defuere inter veteres Philosophos, qui a communi aliorum sententia de seiscentes humanae Mentis naturam ad materiae conditionem redigere , Vel penitus profligare conati sunt. Democritus qsdem ac Epicurus, apud quos nihil est, quod non atomorum turba conficiat, rotundis ac laevibus 'corpusculis animum compnni docuerunt. Uide Synopsin Hiitoricam. At longius progressi Aristoxenus ti Dicaea Chus . Ille enim quippe musica delectabatur,. ipsius corporis intentionem quandam velut in fidibus esse animam , atque ex corPOrisit rius natura b Mura varios motus cieri ,
Nους tibi inter cetera citatur illud ενι Ῥηθειν-m, ὼrάρξητος νοος, Iliad. T. V. 6s. in praecordiis intrepidus animus: ibique νοον animum
nonnisi intelligi inde pater, quod illius sedema Omlailium in corde ab Homero misitum fuisse eonfiat. Adde Besodum , qui Eis . V. 67. Fundorae fabricationem describens infusam
in ea νοον , h. e. animum ait: vide etiam ibid. V. 32O. 683.
20쪽
PARS II. - - ΗΠic vero eodem referente' a) Tullio nihil esse omnino animum tradidit , O hoc esse n men toriam inane, frupraque animalia O an mantes appellari : neque in homine Degse an mum vel animam , nec in besia': vimque omnem eam, qua vel agamus quid vel senti mus , in omnibus corporibus umis aequabiliter6se fusam , nec separabilem a corpore ese οῦ quippe quae nulla st, nec sit quidquam, ni corpus unum o simplex, ita Murarum, ut
temperatione naturae vigeat O sentiat. Impurum heic respice fontem, unde nuperi Philosophiae , ut glotiantur, instauratores Omnes biberunt a Jam vero Inter juniore8 Philosophos , qus Dicaearchi rivulos conse fati fiunt, praeter ce teros exstitit Thomas Hobbesus .Anglus de functus anno 1679. qui non aliud agnoiait c gitationis principium, quam corpus ipsum , dc perceptiones non nisi sensivum natitus esse de
cernit . Ita porro Ipse in Philosephiae Et mentis , atque in Leυsathane, in quem librum potiora suae do strinae capita congessit , rem
Auetors Libri, cui titulus Examen du Fatali sine, Tom. I. V. Epoque f. I. roridem femxerbis exsori imus.