Proverbiorum libellus [segue:] Pollio epistula

21쪽

tum miserabili supplieis ultam suisse. Eodem tempore Dolobellam Consulem in SVriam proscistentem fama

eius equi permotum Argos diuertisseremisses sestertiis centum milibus.Sed ipsum mox in Syria bello ciuili obsessum:atq; interseca um fuisse. Deinde eundem equum Caium Cassium.qui Dolabellam obsederati adduxisset quem Cassium postea uica is Parthis:fusol exercitu suo miseram mortem oppetiisse manifestum est.deinde Antonium post interitum Cassii parta uictoria nobilem illum equum requisiuisse:&mox eo potitum:uietum:ais desertum:detestabili exitio interii eiusdem quoq; sensus est. Tolosanum aurum possidet. idum Tolosanum in terra Ita enim Gelius eo dem libro tradi italia. Cepionem cosulem quondam diripuisse costat.in cuius templis quam ultum auri fuisset inuentum:quicunq; ex ea praeda aurum attigit:cum misero ac crueiabili exitu periisse manlysessum cst. At tibi Guide Princeps exercituit tuo non sacrilegiu ut Teretio Varronimi. Q .Ccpioi creditu est aliud ueppetratu scelus clade ulla asseret:qui ut par Mtatopere uictrices militum manus Secundae enim restut uerissime Crispus prodit:sapientium etia animos fatigant a rebus sacris abstinentissimas seruas:qui militare disciplinam a riderico patre:qui suarum rerum gestarusplendore facile Imperatorum omnium gloriam nomo do aequiperauiti uerum mehercule ualde superauit:tra/ditam pari seueritate dc indulgentia pro loci:pro temporis:oppotiunitate regis. qui denim militem ruum armis tantu intentum esse facis Scis enim op me Imperator

22쪽

uites a mis constite quae ubi a tecto itiitere destiuein:se se oppressurae sunt nisi opprimantur.Caeteruetustinus libro.xxii. Tolosam urbem Galliae no Tosolanum in italia oppidum ut in gelianis codicibus scriptum est 31iste uerbis appellat Tetosagi quit quum in antiqua patria Tolosam uenissent: copraehensiq; pestiferaque essent: non pri' sanitatem recuperaucre:qauruspicum respolis molli aurum argentumq; bello sacrilegiis' quaesitui Tolosense lacum mergerent quod omne magno post tepore Cesepio romanus costa abstulit.fuere aura podo. e.X. milia ar

gentipodo quinquies decies centum milia quod facile gium causa excidii Cepioni exercituit eius fuit lustin' hactenus.Strabo aut libro Geographiae. iiii. de Tholosa ea Iustino conuenit. Thesauros uero Jic in eodicibus legis ScipionemonCepione diripuisse tradit. Verum ut obiter locu corrigic quamuis semidocti quidam haec duoruauctorum uerba inter se diuentire contendat: mihi maxime consentiunt Loco enim Scipione proculdubio Ceipionem legendu est. de Tholosa Martialis itide ibro decimo mentionem facit.

Voniam diuitiae bona uallitudo:potentia:hoq nori uoluptas c his similia caduca de incerta sunt: Δ no tam in nostris costiis clin fortunae temeritate posita Amicitia autem quae a Lelso diuiarum humanarum qi rep.cum beniuolentias charitate summa consensio dissiuitutiomnibus rebus huma ni anteponitur. quippe qua nihil in uita mortalium utilius aptiusve id.n multis constat ex iis cst qu madmodum. 4.Tullius perspicue Amicitia demonamubi Am i

23쪽

ritia Equit plurimas res otineti quo quo uerteris pstoa

nullo loco exclud inunc intepestiva.nu nil molesta est. Itaq; noaq; no igni:no aer utatui plurib'locis utimur Ramicitia. Hi ne teste Plauto uetus Auxit prouerbium: Vbi amici:ibi opes. qui uerum est ait uerbum quod me moratur.Vbi amicinibidem opes Et Fabius Q uintilianus libro quinto de hoc itide meminitiad quod Maria lis haud dubie respexit illis uersibus in libro quinto Extra fortuna est ucquid donatur amicis. Q uas dederis solassem habebis opes. Vnde Salustianus Sulla apud Iugurtha stieter ait Nulli unci hominu satis suit amicorum Titus quoq; vespasianus ut testis est Traquillus laecordatus quondam super coenam:ca, nihil cuiqua toto die psitiuet:memorabilem illam merito laudanda uoce edidit.Amici diem perdidi:quae modo passim eruditorum pronio celebratur. Caveant itaq; omnes praesertim principes ut tu Guide facis ne perdant amici die.Scipio aemilianus huius fortasse non immeo prouerbii cuius in hoc Titus uidetur uestigia imitatus:studebat non prius e soro discederect aliquem ex adeuntibus familiarem sibi at Q amicum quo uis pacto essecisset. Affore Temesaeum Genium/Vthymus poeta semper lam piae uictor ait Pli

nius libro septimo capite.xlvii. Caeterum uetus

lectio pycta idest pugil non poeta habetiis in loetis Italiae qui Epizephyri cognoianae ortus Astyclaeo patre:uel ut indigenis persuasum est Caecino Amneae

nitus qui locrosarheginis diuidit.hunc semel a Thasio theagene uictum Pausanias tradiimon iusto quide certamine:sed circumuentu dolo. unde nec Thrageni decre

24쪽

tus honor:Isup danai'ut muletaeible talltu Euthvmorcpraesentaret. demu Euthymus in Italia teuersus ponoctauam εἰ septuagesimam fere olympiadem Temesam uenit:Genium loci:quem Vlixis comitem suisse ab oppidant' quia Virginem stu laetiinteremptum ferebat ob id uagari laruas eius:&m si placarentur: quottannis oblata uirgine erassari solitasvipernicie affert omni aetaliae sexuueompescuit.Liberata:quam deuouerat puella in matrimonium deductamixit e per qdio alioq; si eaeteri mortales sesentimodo humanis exceuut taetem ut prouerbii sensus tandem reddatur: his Aeliat auctoritas addaturiqui octauo suae historiae libro ita inquit Euthy rnus Iocrus ex Italia pucta inclutusvi robore insigni fuit lapidem gestabat ingenti magnitudine:qui oetis osseditur:& Temesanam Heroa quod cuique per uim abstuleκrat:reddere coegit:etiam eum foenore:ut inde natum sit

adagium iis:qui sordidosviaiustos quaestus faelut Afra. re Temelaum Genium:de quo Strabo etiam libro seo

aeto geo. meminit.

Totidem nobis hostes esse:quot seruosi

Raetextatus apud Macrobium libro Saturnaliὸ mpmo: cum seruis comiter agendum&eorum,onsilium no omnino sit contemnedia: uer ba facit:aduersu i Euageligit,iquit:Tu modo uiue cuseruo laemetericomiter quo vi in sermone illumeu nonuicti Unecessarium admitte consilium Nams nostri maiores omnem dominis inuidiam:omnern neruis columeliam detrahetcs:Dominum patremfamiliassernos similiares appellauerunt. Colant ergo te potius servi tui

mihi crede citimeant. Vnde putas arrogantissimum il

25쪽

lud minasse prouerbastiaetatur totide nobis hostes es

se: quot seruos .no habcmus illos hostes:kdTaciui quuin illos superbi mi:c6tumeliosissimi:crudeliusmi sumus de quo etiam Seneca epistola. lxvii.ad Lucillium memianit. Video ursam parientem Votiens longo quempiam temporis interuallo. uel admodum raro uiciemus:dicimus pue bialiter Ursam pariente uideo. Est n. teste viii. eap.xxvi. nihil quicci rarius hoica sipariete uidet Vrsam. Sardi Venales. Iberius Sepronius Gracchus auctore Pli. de uit ris illv.altero cosulatu sardinia domuit. exeat tatu captiuo adduxitrat longa ueditione res in Puerbium uenerit. Sardi uenales.quo utimur. quum plus

nimio res in moram trahuntur.

Tantaleum poculum libemus. Hilippus Beroaldus uir utilis eortinet erudi tissimus ex Philostrato enarras illum iero numilocu uulgarisiimu in liminari pagia ueteris instri tibi ille ait ut archa in throno sedete aureovi de TantaIi fonte potate audiret docente:ita disserit. Iarchas apud in dosphoru princeps e. penesque tatali statua subicriptione notata est iiii. cubito longitudinis:q similis propinanti phialam porrigit. in quam bumor distillat incorruptibilis.ex hoe Tatali poculo soliti sunt bibere indici philoso phi:ante somno indulgeantiiugem humore pinde fundente. ae si ex sonte scaturiret.e aut amicitiae firmandae cahuiuscemo copotatio apud indos inueta: qui ministrum eius factui pocillatorei Tantalum. propterea hic ami/cissimus mansuetissimust erga holes habitus est hce.ni

26쪽

Pucrbiinquuadamicos amicitiae cosirmassae canetibim usurpare deceter possumus ille ho agit qd cais in aegypto p a mutinensem fugi qrentibus quibusda ad age ret Antonius.familiaris eius urbane quidem respondi Tirtutiquo a Canis in aegypto:bibit &iugit.quonia:

teste Macrobio Saturnaliora libati Pli. lib.octauo in illis regio bus collat Canes raptu crocodilloru exercitos currere α biber. quo paerbii loco uti possumus in eum qui metu perculsus illineri io se receperat:raptim aufugit.

uenalis Satyra vii.ita scribit Occidit miseros Crabe repetita magistros. Ubi Pollicianus: vir equidem sagacissimi ingenii graecu prouerbia poeta expressa se ala firmat. quod est quo significaturca, bis posita Crambe mors est. Crabe aut brassicae genus

e. idi expressitrat fastidiu repetitae saepe controuersiae notarer. quia uulgo quoq; recalfacta brassicita in prouerbiusastidii concesseriti nos aut eo uti possumusrubi aliqd ac pius repetitum nobis fastidium parit HybulIaa. Ullas post caeteras significatioes:etia appellamus rumores illos:qui in aqua pcipue cu bullitirepete excitaturvi repete euanescunt. Vnde illud nouissimu ae proba tissimu apud Varronem lib.de re rustica primo prouerbium Iegimus. Ho bulla est. Nulla certe fieri uerior compa ratio potuit ad uitae humanae fragilitatem ostedenda. Sumus.n. simiIes bullae suxis momento caduci. Indoctos a musis atq; gratiis abesti.q Vintilianus institutionu oratoriaruli. ii.quu de musicaes eius laudibus locaturiit inquit. Vnde etia ille

mos: ut in couiuiis post coena circuseretur lyra:cuius quasi impitu Themist. clis cotessus cet ut uerbis Ciceronis

27쪽

utar habit' est indoctior deni a puerbiu usq; graecorueelebratu e Indoctior a m usis atq; gratiis abeucquo no*admonemur no littera iudiis tantu:Sed certe res olu3 artiu discipis a uirili opa quoad uiuim 'upedere debere. Prius testudo cursu praeueniet leporem. Raeeu puerbio est hoc e prius testudo cursu praeueniet epore. quod in detractu e.na testudo Iete inceditit usat habita a parui corporis proportionsi ratione:oium fere aiat tu uelocissi mus est. unde Uda,ipedaleuitate sibi nome uedicaue uolunt ud cici Varro teste Ge. li. i. ca.Vii minime Pbat quia

itaq; polliblic:sit testudine cursu suenire lepore. de his qnctu dissicilia sunt:huiusmodi puerbiu dr.Altep de dabpodendist lepure apud graecos puerbiu extat:quod est.

Lepus Carnem quaerit. Raeci dicunt hoc est te. pus carne quaerit. quod de iis di ce ab alio quaeruit quae in schni queadmodum lepus si carnem quaereret:qmaxime abunciat. Scribit nim Aristoteles dasvpodem timidum animal olumidae nasci solu lapicetare:aliud educate,aliud in utero pilis uestitum habete:aliud Ulume:aliud inchoatum:aliud nopseclum.quae itidem Plinius lib. yiii. capite ly.ad uerbuipemodum refert.quod adagium eligater interptatus e 1 cren. i. Eunuchina ait lepus tute eS: dc pulpamentustis. i.qcis ab alio:O in te habes hoc ebladiris scorto:quu ple sis coriu.qd ii Donatusci caeteri illus poetae iterpraetes intellexisset:no fuissent tot ambagibus usi in te simplici ait apta nec me Pierit:ca, nonulli ad

id referti uolunt.st singulis leporibus ut Plim' ai Juttat uis inest. Ves prior sententia magis placete

28쪽

Abouo inciperein Emo ser est. sit quis mediocriter eruditusiquem stigiat quam longa si H lenae Genealogia: saepeat,

que saepius a poetis reperita:ex quo quotiens quis alte incipit. propemodum supra principium rem retexere dicimus prouerbialiter:illum ab ovoicipere:quu3 ex gemino ouo Castor:Pollux. Helena:Clytemnestra otium habuerint. quod Horatius in poetica arte ita scribes tetigit Nec gemino bellum troianum orditur ab ovo. Cretes nescit pelagus. Retenses prioribus annis nauigad principatum tenuere. Vnde sermone uulgatu est prouerbiu3: si quislcallet:se ignorare dissimulatidicimus ironicos Cretes nescit pelagus:haec ex Strabone ad uerbu3.lLx. geog. Dissicilia honesta sunt. Lutarchus de liberis educand s. qcI. n.inquit costato aetemere dictum factu3ue sit. ia pulchru esse nequit.Vici in prouerbio est. Difficilia honesta sunt. Sensus at adagii facilis 6 apertusest: significat. n. id fere quando

uirtutis note omnia honesta cotinentur qd Lacitatius in prio diuinarum istitutionu3 libro ait. qui ita scribit. Nam quia uirtutibus amaritudo pmixra est.uitia uero uoluptate condita sunt: illa offensuac deliniti homines serunt in

praeceps.& Pittacus. pdissicile est inquit bonu esse.&.M. Tullius quo dissicilius: hoc praeclarius. idem in calce tertii tusculanaru libri Q uid at praedarumon idem arduum e& Martialis ad hoc idem alludens ad larem. Non lix pa

ratur aut decem sophos nummis. Similis Bacelo.

Vintilianus oratoriap in stitutionum Ii.y. At uero in

29쪽

quit statuitum artisees pictores clarissimi: qu coi paspeeiosissima pingendo:fingendo ueresfngere cuperent: nusci tame inhunc inciderunt errore ut Bagou aut megabyzum aliquem in exemplum opis assumetes sibi sed doryphoigallu aptum uel militiae uel palestrae alioru quo

iuuenu bellicoru&athletarit corpora decorare existima

rint. Vbi Bagoum 'Megabietu pro imbellibus mollibus accepit. Sed mendose Bacchiam ut Hermol aus suptrigesimoquinto libro Plinii docet scriptum erat. qui ait: potesvi Bacetum in Fabio:legere que de semiui desidia S libidine insignem fecit prouerbium idest si

initis bacelo auctor Suidas:quo nos in molles hom inesta itidem libidine insignes decenter uti possumus. A lasso rixam quaeris. lime antiquum est prouerbiumrdicente Seneca libro de ira. iii. Vetus dictum est alasso rixa quaeri. Unde quoties quispiam seu diues:seu viribus pstans hominem pauperem irritanuel imbelle aut defatigatum ad pugnam

prouocat: eleganter dicimus:alasso rixam quaeris. quippe qui reluctari nec potestmee omnino audet.

Diuturnaesimae.

Siquide lema graecis lachryma:sed cogelatami testatur Pli. li.xxiii.cap. ii. ita scribes.si lemae in oculis elut licet oes fere codices ut Hermolausispicue demostrat perperam lachrymaemon lemae habeant. Et quonia hu/iusmodi lemae. i.lachrymae si diuti' in oculis cogelatae suerint:homine segne ac pene stultu significat.Hinc pd Aristophane puerbium e hoe est diuturnae e mae in eos:qui parum prudentes sunt. Ita sugito ne praeter causam.

30쪽

h e uetus est puerbiu.significat ars unusquis deabet uitiu uti culpa,uelifamia fugere: sed ita: r nullo id pacto predicam sua Isuhoc est ne piermittat eam sua. cisit sibi tutissim uireceptaculum .aut ne timeat se ad alea exponere: quum id res postuletiqd elegater a Teren .i phormione userpatur. nos at decenter uti possumus: quum signiscare uolumus esse rebus nostris sem cosulendum. In Lente Vnguentum. Pud Gellumni.noct. atticaru xii. cap. xxvii merbiugraecullegae. Sic.n.ait ne piae fiat graeculilla de Varronis Saty. puerbium ides in Lente fabulam. Sed mendose scriptum': utpbtile Beroaldus demostrat:quitio fabula:sed unguentum ectio iliqd unguentu significat. egeduiesse docet. maleagriens legurnis gen'cum unguento suenit. ex quo quinuolumus notare quepias imparilitate haud satis comode tum aliquo opulatum ee ad aliqua munia subeuda:dici/musin lente unguentu est. hoe puerbium usurpat ei. M.

Tullius qda ad Atticu epistola deceter ubi in lente unguetum dixit:quum carpe uoluisset Lentulum Clodiae filium haud quaqua cum Mettilo Cretico ex. L. Flacco uiris arissimis in legationeicollegam copulandum: Nihil cu fidib9gracculo:nihil cu Amaracino suui Dem Gelius in calce opis meminit uetetisprouerbii qd haud loge abest a sepiore.scin.ait Vetus Adagi/um est nihil cum fidibus graeculo inihil ciamaracino sui

Sensus puerbii est satirapertus.quo significatur:nel musica graeculis auibus obstreperiss clamosis: neq; ungue. tu porcis imudisvi lutosis coueire A maracinu. n. penus tima correpta teste Pliai. xiii.ca. i.ungueti genus est quod