Nicolai Susii e Societate Iesu Opuscula litteraria lima Ciceroniana, siue de stylo liber singularis, de pulcritudine B. Mariae Virg. disceptatio quodlibetica. Poemata Elegiae Marianae, lusus Anacreontei, drama comicum

발행: 1620년

분량: 312페이지

출처: archive.org

분류: 연설

11쪽

D LIMAE CICERONIANAE

tur, ipsius distamus ossicia. ferro fuisse

persuarum habeo innoxij praesertim tempos e. ribus Isidorus auctor Ceraparuulorum nutrices:ipse dat ingenium pueris rimordia sensin: qum rum studium primi Graci tradidisse produntur. Graci enim Tusci primumferro in ceru scripsi

τιΠιt. Neque tamen adeo asperum ferrum f.- isse arbitror,ut riualem noli pateretur Vel ex osse,vel ex elephantis dente graphium defor- marunt artifices Atta in satyr apud Isidorii notuS: nias Vertamu vomerem inis ram, mus es areismus osco. Quin imo ferrum tandem migrare coegerunt leges. Hinc illud de volgo scribarum: CeramJerrone cadito Cuivi Plinius subscribit. psis. I. mente enim ipsus legOl. 4. cap. a. Stylos . e. rre scribere vetitum est: ν peto imi auctoresa prodiderunt. Nec seposita admodum vel arcana decreti ratio.Non animosi tantum pupuli soleae &anguillis obnoxij, quibus ceras debebant, sodalium suorum cutem conscribil- labant; sed grandiores quoque militares viri cum alijs armis in urbe Roma accingi prohiberentur, religiosa Mercurii& Apollinis arma,ad Martia traduxerunt facinora.Sic Plut in Antyllus γυφέοις μεγαλοις interimitur &Gra Caesar tot bellorum victor, hoc telo, cum a - coniuratis incingeretur, vitam suam propu

12쪽

rit, aduersum vulnerat paullum infra iugulum, Casar Cain brachium arreptum graphio traiecit. Hic ipse usus est, ni fallor, quis ludens respexit Tullius Philippica secundi Sed unam rem, ινereor, ne non probessenimfuisse non solum re phili. gem, sed regnum etiam derepub sustuliue meus tu illefuisset ut dicitur, mihicrede, non so- taminum actum,sed totam fabulam confecissem. Quae quidem licet ita se habeant, nunquam

tamen adducat ut credam, tam alte ferrum defossum fuisse, ut non mox refoderetur,&omni prope tempore in usu habes etur quod ex historiarum lectione manifestum. Demus veris noxium fuisse ferrum an ex osse vel ebore innoxius, ad vulnerandum, ad trucid

dum imparatus stylus Elephatinis stylis mi nistros crudelitatis Neronianae usos fuisse quidam narrant tanquam pugionibus.Stylis, inquam,non libris.Nam ut elephantinos vel elephantidos libros agnoscam, quos ego quidem non pro vulgi tamen opinione, interpretabor alias opportunius quid pugionicum libro 3 quod formae consortium Materiam exposuimus, ad ossicium redeamus, quod duplex fuit. Vna enim parte styli, qua acies micat, Aratis cerasulcisscribitur. Quod licet vix pueris ignotum sit, non morosi tamen hominis esse iudicaui,strenui rhetoris describere verba paucula ut illius in

13쪽

puerilibus praeceptionibus non puerilem m-dustriam lastidiosi magistelli cognoscant. stilae tam veniam ductussequi coeperit puelluso nonati c. i. inutile erit eas tabellae quam optimet cu*ι, viperitis,elatAlios ducatur blus. Nam neque errabit, quemadmodum in ceris continebitur enim virumque marginibus nequeextra prascriptum poterit egredi: ocelerius acsapiussequendo certa vestigiasmabit articulas neque indigebit adiutorio m numsuam manusuperimposta egentis.Quis hae aetate tantum operae collocet, vel de rure a sumptusis pistrino minax Orbilius, prae ceptis in gratiam infantium conscribendis, aut iisdem instituendis quantum non modo suno Quintilianus vir grauissimus, sed olim etiam Augustus Vrbis dominus collocarunt,ut im-.- .. ζuς' manus in venustos characterum du- ctus dirigerentiverum ad alterum iam styli officium veniamus. Nam & altera styli pars obtula: ua secti apices abolantur, is aquoris hunRursinnitescens innouatur area. Nor i. Horatius lucis aliquid adspergit:

Dum, nam iterum qua digna legisiunt

Scripturus. 2μ ης Plus etiam Quintilianus sequitur emendatis,

ieer Facete urbane ex eodem fonte iocum de

riuauit in Verre orator: ZertitAriam in tabula

14쪽

c Ap v I L aflui;quosacto omnem actionem euertit. PraeclarSPolitianus triuiales Horati commentatores rim. explodens rem describit ipsam Stylum,H-quit, retere est inducendi expungendii causia, partem exacuminatam surrigm,quas ibimuι;autera, qua retusto est aut laxior,proclimata, ct criptis deundu impacta. Idem enim munus censorium versus stylus in cera obtinet, quod in membranisspoissita. Hic usus est, haec utilitas eademque carissa cur pro scribendigenere usurpetur. De quo cum mihi scribendum sit,qu et enucleatius de antiquorum ingendi ratione dici possint consulto praeteriens, in eam qua nactus sum prouincia, me confero.

quibusdam, hoc ego de philologis nostris siserte commemorare possim: Urbem Cisar philosephia, mihi credite, proditis, cum castella defenditis. Dum enim alij in eloquentia 1uestylo, quae spectatissima eloquentiae pars est, nihil praeter verba expendunt alis tos,

meros ad examen vocant:&hi membra car

punt,illi periodos circumducunt; ipsam sta-dam me littus complecti sibi videntur,&

nihil interim praeter

15쪽

CICERONIANAE

Quaenam hodie in scholis frequentior eariti

lena qiram eoruin, qui oratorum praecepta

in fasciis,tanquam pueriles delicias descripta

circumferentes adolescentum sese auribus inculcant, atque illud ingerunt assidue:Hoc Verbum Ciceronis non est; istud est: quique inscientiae suae larario uni Nietolio aram dedicant,& statuam γελωτ αγαλματον:hmic sacra faciunt nulli alteri Atqui haae quidem me dicha, non ut Cicerone mi manibus excutiam, quem pertinaci studio vinis&sinu toto fouendum arbitror sed ut intelligatis me istos homulos,qui verba&voculas Ciceronis sectantur tantum, auctipantur, non magis laudare, quam Cicero, si coram esset, udarer ipse. Nec immerito nuper in Satyratio, is Menippae sale atque aceto laute inuitatus os ino fuit, iii alium auctorem quinque solidos r annos gloriatur se vidisse nullu: quique vel-m o ut in pistrinum oratorem detrudere conatus est ubi voces msyllabas& litterulas assiduo labore molere cribrare non desinat. Cupio exercitam in verbis delige dis puerorum industriam: atque in Ciceronis hortulis, ubi essiorescunt amoena maxime &innoxia, stuo; L dios decerpi percupio. Agnosco, ut cum

Ginai Ox tore loquar, quasi solum quoddam,

fundum esse verborum usum, copiam bonorum: sed in quo aedificet orator, Min quo

adiungat artem. Nego itaque stylum inuam verbis

16쪽

C A v II. is verbis ternendum esse Alfaelo etiam censeo, non id sussiceie, ut legitimus habe tur, si syllabarum omnium numeros ad calculos Ciceronis 3igat. Suffragantur mihi

Quintiliani vel ba Otiosi atque Apini,siquid

modo longius circumduxerunt, iurant ita Cicero lib.io. nem kruturumsuis. Noueram quosda, qui sepum p a.

ne expresse genu illud Isis huiiu in dicendo νiris, riderentur,si in clausulapossissent,rise,ideatur. Quoium hodie inficetissimorum hominum tam improbesccta propagatur, ut pius hane clausulam decantent adolesce tes, quam psittacus sirum χωρs. Cum tamen

illa ipsa sit, ob quam ille ipse in dicendo deus

grauissimorum virorum acerrimam olimG-suram euadere non potuerit. Dialogistam lege iudicio eximium, dictione non inepta caussas corruptae eloquentiae indagantem Apud hunc Afer Nolo irridere RotasortunAE, O NAM Iu Verrinu, ct illud tertio quoquesensu in omni MD Lbmprosententia positum Esse videatur. Nam ct hoc biiu inuitus retuli, plura omist qua tamen sola mi- - εν

rantur atque exprimunt hi, quis antiquos orato M' ε' res vocabant olo recensere caetera, quae flo- rentissimus Rhetor in m κιο ridicularum simiarum declamitat. Frustra non sum, si illud constitutum sit, nec verba tum, nec IiamCTOS,nec traque socialiter stylum aptEntCgicque conseimate: quae in auctoribus

cap. 24

17쪽

tutis effingere, solam νυι dixerim, cutem, ei lias illas Epicuri Prasyqua eseammis corpori-biu dicit effluere. Venio iam ad orationis colores, lumina Mopulentissimo ab ingenio deprompta cimelia, quibus nobilissimi viri scripta in iucundissime exotnarunt. Quae

eum requiram maxime, tum eorum aeerrueme imprudelitiam castigare velim, iii lemtiam, qlii iti scholas quasdam, communes Iocos ea digetentes, sanain orationis frugalitatem ita faciunt, ut non luxuries tantum Α-siatica,sed adipalis cuiusdam ab gomitiis portentum sobrio iudicio sissimis indignationem moueat.Ita plerumque fit, ut, quod spectatissimum in rebus omnibus esse deberer pravo quorumdam usu despicatissimum esse incipiat.Sed iam manum mihi iniicit, Mad se reuocat styli descriptio Donatus ad Terentii prologum, atque eum praesertim versum, Diuersa orationesinoacta, 'lo; orari inquit, insensius lis injerbu oratio ad

res HIuda perba Quam belle pro hostris illiglitteratoribus de grammatistis,quiRhetorum tamen nomine se venditanti Micro rem omnium grauissimam, Min qua omnis eloquentiae cardoγersatur, tam expedite profligare me non posse fateor. Quare picturam quandamac imaginem eroponendam mihi prius arbitro ut in rei ipsius cognitionem facilius deueniamus. Quemadmodum impe-

18쪽

rator exercitum, sic orator dictionem in ' struere debet Verba deligenda sunt eadem, velutin manipulos,cohortes, legiones, sic in commata, membra, per Odos distribuenda:

Lemant in castris, proficiscantur in agmine,

stent in acie. Denique vario troporum figurarum apparatu instructa refulgeat oratio: vi venuste ad palaestram adornata, vel seriis armis,non sine nitore tamen & cultu induta, victim docet, delectare, mopere non negligat. Haec in stylo spectanda sunt uniuetia. Quem vi pressius definiam in animum inducere non positim Raio definitio ab arte clara

est& dilucida Stylum agnosco elocutionis indolem quandam, quae passim vigorem dc vitam exerit, sed difficulter cerni potest, dum ubique est,ri nullibi ut anima in corpore. Neque quisquam hoc meum proliuntiatum a ratione multum aberrare calumnietur. Non alienusam Cicero Ornatur igitur cis . oratio primum, quasi colore quodam succo suo. In quodectandum maxime, quod caput artis eIt, decere; ct tamen arteexprimi nonpotest. Hoc si nimaduertissent nuper quidam scriptores, non tantum chartiinquinassent,ut solis e bis Ciceronianum fingerent, aut solis numeris, aut nescio quibus aliis, ad rem quidem.

spectantibus, sed non quibus virtus ipsa spectetur maxime. Nec plura id profechb est maxime tand-,Octooc minimis'facilepra-

cipem

19쪽

iis LIMAE CICERONIANAE

cisim in quo cuiusque styli vis potissimum consistit,aut quis eam potissimum vim assecutus csse dicatur.

Vllum adeo adinstar veri humanani formam vel caelo sculptorem, vel penicillo cxprimere potuisse pictorem arbitror, quam oratio animi quasi vultum, Maliam aliorum frontem depingit, atque auditoribus spectandam exhibet inteθerrime Vetus Solonis dictum T ν λογον ει διωλον ἔνια τῶν ερ- γων. Quare non immerito Socrates, cum desdo lucente sibi ignoto iudicium ferre rogaretur,dixisse fertur, Loquere, adolesensu,teii 'deam. Neque familiaribus tectorum angustij illud philosophiae scitum includi debet:

ibi enim elucere solet marime, ubi oratio praecipue dominatur. Quare non accusitorie aut animo propter contentiones infesto,decieὸν Antomo scripsisse videtur Orator:Itaqueo apia. nibus est visius, ut ad te antea scripsi,seu more pome- mir re n dicere.Ita,inquam,fieri solet; ita mecum Plato sentit: χ ο λογος, πιοῦτο- τρό ς-

Ilis caussa est praecipua in stylo diuersitatis.

Atqui adeo eandem ob caussam non sine Apolline

20쪽

C Ap, 1 Il. Folline Quintilianus pronunciauit Inora Ruin non ψcies intueri velis, totidem pane reperies

ill simi, quot corporum formas. Verum ut v ς p. o.

nus alteri non omnino simillimu reperiatur, nec omnes ductus ac fila paria ostentet;

sunt tamen singularum nationum a gentium vernaculae quaedam ac dom esticae corporis notae,& Gallus Gallo similior, quam Hispanus,&cum sui regni incolis magis Hispanus faciei coIore consentit, quam. Cum Italo;& est in Italis, quod in Belga non reperitias. Itaque sapientissimis olim viris non in . singulas nationes ingula eloquentiaegenera partiri, & quasi dispergere visuiu fuit hoc senum satis arbireabantur, si Attici ab Ailati cis ab utrisque Rhodi distinguerentur. Quos ubi cognoueritis nullo negotio& di uersitatem styli eiusdem originem per spicietis. Oratorum princeps hic ordine sau eliis.cat Caria,inclitu,se Phr gia, ct m,qgia i tuo lini1ne polita minimes et antes seunt, adsciuerunt. aptum suis auribus opimum quoddam ct quasi adipale ιcendignitu: quod eorum vicini, non ita lato interiecto muri, Rhodijnunquam probaue si Graeci autem mulis mimu Albeniensita perὸfundistius repudiauerunt: quorum semperfuit prudenψη- rerumhiudicium, nihil νtposntu incorruptum rudire o elegans Huic accedat Quintilianus, lib. 11. tui ad penitiorem notitiam non insuauem a Cialam praelucet;&Ciceronis suaeque opim

SEARCH

MENU NAVIGATION