장음표시 사용
41쪽
o LIM E CICERONI ANAE mulo accedat labor is laterum magna conten tio. Eos magis hoc eos, quibus eram carus, commouebat, quod omisit fine remissione, ne parietas evisumma ocis, o totis corporis contentione duebam Impulsus hic fuit ardui, dc ad excelsa sublimiaque sese esterentis ingenii sed tu uenitis,in periculosus, quem non omnino tollere, sed compescere con tus es, eaque de caussa in Gr clam profectus Rhodum venit. Quibus non contentus tot tantisque dicendi magistris,quos enumerat)R-um,inq lit, veni, me ad eundem, quem cinae audiueram, Molonem a plicaui, cum actorem in veris causiis
scriptorem, prastantem, tum in notandi anima duerten*spitiis, ct in instituendo docendox prudentissimum Is operam dedit,smod id conse ' qui potuit, inimis redundantes nos, ct superessaentes iuuenisi quadam dicendi impuvii te ti centia reprimeret, O quasi extra ripas intuentes
coerceret. Itaque recepi me trienium post non modo exercitatior, ed prope mutatus Nanto contentionisiuia vocis feciderati, quasi deserbaerat oratio; lateribuis vires, corporis mediocris habi acre serat.Virilem dictionem qualem Cicero Vsurpaverit, qualem antea iuuenilem excijs, quae dicta sum acile quilibet intelliget,qui non infestis natus ulis, 3c sinistro Apolline. Superest, ut senilem eius in perorando sapientiam indagemus. Nec ad Cleanthis lychnuchum peruigilandum est, ut voti
42쪽
i Atticus, id est ipse Tullius, sic occurrit: utqui rereor, ne istam causam nemo noscar, tibi limper dicendum': ct eo magis, quod te ipsi mu asti, o Iluddicendi gem instituisti ut quem,
dmodum Rosicius familiaris tuus in senectute nu-ieros in cantu ceciderat, ipsast tardiores fecerati bivisci a contentiomibus, quibus summis νt ,vibas, quotidie relaxes aliquid. Ut iam orati ua non multum a philosophorum lenitate absiti
Zuod sustinere cum I summa senectvi posse vi-
'eatur, nullam tibi a causiis pacationem video dat. Idem ipse eodem sensi Crasse adsic ibit, Lib. Liuem sui imaginem, Meloquentiae vclutes Gom igiem ad posteros transmittere voluit. Sed luribus opus non est, praesertim cum ipsius
iceronis orationes, ut vernarit Primum,ue ensim maturuerit, ut denique ii ondescere lesierit, per se abunde testentur. Quydauem hanc dictionis lehitatem summam ctam senectutem sustinero posse arbitratur, iocilli caelesti animo praeter faturn,naturae lue leges consueta diuinitus concessum areamur necesse est. Prudenter enim Quin ilianus a caussis dicendis ad scribendum,nentem calamumque traduccns ait Neque nim scientia od constas orator, quae ageturrinis; sed voce laterum 'mitate quibus statis aut imminutis atate seu paletudine,cauendam
43쪽
eu,ne quid in oratore summo demereturme internat fatigatus,nequa dicet,parum audiri sentiat: η se queratur priorem. Visi ego longe omnium, quos mihi cognoscere contigit, fluminum oratorem Domitium Afrum, valdesenem, quotidie iuruid
ex ea, quam meruerat auJoritate peνdentem, cumagente isto, quem principem quondam fuisse fori non erat dubium, alij quod indignum videbatur
ridereis alij erubescerent uua occasti illis suit dia cendi,malle eum descere,quam demere Non ipse quidem Consus sanius proferre consilium mihi possie videtur. Praeclarum illud Flacci
Horat pronuntiatum; Soluesine sientem Mature sanus equum, ne Peccet ad extreyrum ridendus, ebrilia ducat.
Qiuod cum omnibus propositum est de beat tum iis praesertim, quos Asilaticos dictos esse monuimus. Qui nisi in senectute stylum omnino inuertant, a seipsis desciscant, atque in alios quodammodo migrct homines quod quam dissicile sit cuiuis examinandurelinquo non minus ludibrio,vel comiserationi certe vel execrationi futuri sunt, quam si quis ad Charontis cymba naulo persoluto de uxore cogitet doliberis,&nuptias adorner&choreas.Nolo id mihi credi .Hortesius flos quondam Romanae eloquentiae aetate senecta sensim marcescens suo id exemplo com Cie in probabit Cicero in Bruto Haec genera dicendi
44쪽
c Apur on habent.Itaque Hortensius veroque genere o- ns clamoresfaciebat adolescens. Habebat enim: ..., Dneclium illudfludium crebrarummenustarumqj merintentiarum, in quibus, ut in illo Graeco is in hoc an quadam magis penusta dulcesi sententia, antra .. tam aut necessaria, aut interdum utiles. Et erat π - alio ἰm incitata librans, ηδε etiam accurat polita. Nonprobantlirhaeoenibus. Saepe vid im,cum irridentem uin etiam irascentem flo- achantem Ph/lippum.Sed mirabantur adolassens multi iud mouebatur. Erat excellens iudiciodgi,ctucileprimas tenebat adolescens Esenimnus illud dicendi auctoritatis habebatparum, ta-en aptum esseaetati videbatur.Et certe,quodcti vij quadam forma lucebat, ct exercitationepertierat, verborumhadyricta comprehensio sumam hominum admirationem excitabat. Sed cum vi honores, illa sienior auctoritas grauius qisi
in requireret, remanebat idem, nec dicebat idem.
uods exercitationem diu nq, dimiserat, quod eosuerat acerrimum concinnitas illa crebrita nitentiarum pristin manebat, sed ea restitu illoationis, quo consueuerat,omata nouerat. Hoc ti-
ille, Brute, minussori e placisit, quam placuis istum agrantem studio, florentemfacultate
ire potuisses. Vera haec, vera sunt;nec Verio- Pythia Neque idcirco tamen adolcscen ; uberius copiosius dicendi genus per- irrescere debent, dummodono illud sordiis imα lutulentum, sed cultum &,ibanum. Cice-
45쪽
Ciceronis ea mens est,& praeceptio Volo se efferat in adolescentesaecunditas. Namsacilius c-m in vitibus,reuocantur ea, quasese mimiὰmpresum derunt, quam sirithi palat materies, noua formenta cultura excitantur. Ita volo esse in adola cente, νndeaIiquid amputem. Non emim potest in eo μι- σαι esse diuturnus,quod mimis celeriter est maturit
rem assecutum. Neque eos quidem a chou ablegandos censeo,quibus rigidum asperum, non lene, non molle, sed limcidius est ingenium,cui tamen aliquid acre inest Zc vehemens , licet interdum priric morem ac decorem minus urbanum tu manum. Talis quondam Accius fuit, pro aeuo tamen suo Auili laudem meruit Agellius lib. 3. cap. a. Accituis Nim missam prosciscens iuuenis adhuc Pacuuio iam seni tragoediam suam, cui Atrem nomems, geret: Pacuuius dixissesertur sonora quidem esse, quaescripstiset, Ograndia sed rideri tamensibi duriora paulum o acerbiora. Ita es inquit Accius xii dicis,neque i ane me poenitet meliora enimΡ- restero qua deinceps sicribam. Nam quod in pomuest,itidem, inquit, aiunt esse in ingeniis. v. dura O acerba nascuntur, Usunt initia 2 iucunda: sed qra gignunturflatim pieta ct mollia, atque atrincipio sunt puida, non matura moxsunt, sesputria. Resinquendum igitur pisum est iis ingenio, quod dies atque Has mitificet.
46쪽
On pervicacius Pompeius Pa&cae' hiat de Romano imperio vel inuadendo
vindicando ad internecionem decertant, quam eodem tempore, quique Attici, ique Assiatici de prouinciarum suarum m γus, aut imperi limitibus lingua calamo-ie incruentum quidem bellum non sinei luere tamen, sudore generosissime instierunt. Adeb omnibus hominibus diuersa genia in hoc uno conueniunt,ut sui decre-Vnumquodque tenacissimum sit. Quod ic nostra aetate innumeras doctissimorum, minum factiones in immensum distraxit, nemo prope ullius stylum probaret, nisium Praeclare Cicero: In omni re discisinum est formam, qui καρα- Grece dicitur, 'O - ροnere optimi quod aliis aliud videtur optimum.
uni deIector, ait qui stiam quod non disiedita
more perborum. Pacuuio inquit alius: ines apud hunc ornati elaboratis sunt versus: uut apud alium negligentius. Fac alium Accio i aris eκim sunt iudicia,pt in Gracis necfacilis e licatio, qua forma maxime excellat InpioIurulios horrida,inculis,abdita seopa contra alimnitida
47쪽
nitida lita, collustrata delectant. Quid est quod prascriptum aliquod autformulam exprimas, cum in suo genere quodque praestet, generasint plura ZIIac ego religione non sium ab hoc conatuta pulsus, existimauis in omnibus e faliquid optimum, et
iam lateret. Diui nequide .ator maximus3
nec pol melius. Dabit lainen veniam si eodem campo decurram, sed a ijs clitigiis:&ex ipsius loquentiae natura atque ossicio, quod dicendi genus probati stimum sit, in da-gauero. Cum animi sui consulta ad aliorum cognitionem peruenire cuperent primi mortalium, illud sagacissime repererunt,Vt rerum notas,&mentis velut simulacra, voces fabricarent, quae inter se coniugatae quam cuperent notitiam in alijs alijsque mira foecundi late propagarent. Cuius ea utilitas fuit, ut quid vellent, inuicem intelligerent; sed 111 tantis voluntatum dissidiis, non quod vellent,inuicem facerent. Reliquum igitur filat,
illudque longe difficillimum ac praestantissi
mum, rationem aliquam reperire, qua unus alterum in sententiam suam pertraheret. Hinc eloquentiae incunabula quae diu inter fascias&crepundia volutata tandem docendo, delectando, mouedo Herculeos iactauit lacertos, per omnem terrarum orbem regnum suum extulit, unica rerum domina, &animorum regina. Quorsum haec tam longdrepetita ut intelligatis neminem sibi eloquentem
48쪽
CApvT VL 47 uentem esse debere,sed alijs,quos docere, itos delectare, quos cupit mouere. An estitur quisquam, qui non videat, eum esse
aestantivimum oratorem, cui contigit, ut,
sin auditumst eum esse dicturum ociis insubsese
is occupetur, compleatur tribunal gratis scriba ιt in dando cedendo loco, corona multiplex, in x erectus: cum surgitis, qui dicturius Agni sic a coronassentium Deinde crebra assensiones, ultae admirationes, risius uni petit, cum velisisse δ:it qui hac procul videat, etiamsi quid agatur, sciat, atplacere tamen, ct in scena esse Roscium telligat. Veniat ad sellam iratus reo iudex; sic men veniat, ut orationis suauitate delectem tendanvit insidiae ferocienti animo: c at inlaqueos, quibus irretitus oratoris arte, uasi agrestis bellua cicuretur. Estuet Cae-rdum Ciceronem audit pro Ligario pero-
intem,palleat,tremat,iabatur animo,duiniodo pacatus abeat, qui venerat iratus. ratotis nomine indignum censeo, qui nona velut in acie praelietur, ut aduersariumradu moueat, mo cum cogat deserere quii dicem non in triumpho captiuum ducat: ut non in omnium animis dominetur, cumanarum affectionum teneat principa-im. Nam quisquis paterfamilias non bararus,sed ingenuus est,rem omnem expone vernacule aut Latine potest; non omino inco lite aut perturbate digerere, dummodo
49쪽
48 LIMAE cIc Eno Ni Α, in modo mediocri prudentia instruetius, quin etiam: asserere, lationibus atque arg mentis adstruere si ingenium non desit&s
tertia, usus docet quotidianus , dominus etiam accurata, minimeque molesta dicendi experientia: inuitum autem reluctantem ad assentiendum cogete, id lemum oratoris est. Sit itaque huius oratiqrortis, contorta, lacertosa intcrdum tamen occulte, velut
ex insidijs victoriam sibi pollideatur, no tam Ornata,quam armata insignibus elocutionis. Quam quidem vim in iudicij praesertim requiro: nec sine neruis tamen, sine succo, sine sanguine deliberationes esse volo, nec sine pompa: festiuo cultu exornationes.Videat orator, quid naquaeque caidia postulat, quid aetas sua,quid dignitas,qiud auditorum mores Mindoles quibus nisi genialiter instruxerit, nauseam sine utilitate, infamiam pro gloria sibi conciliabit. Atqui adeo non . inscior medicinam aliquando temperadam
pro aegroti arbitrio, dummodo prosit atque nanc maximam artcm esse interdum super stitiose artis rationem non habere Caput est, quod ante dixi, auditori placere, ut se
stadeas. Quod cum ita sit , non immerito syu;is. Quintilianus lib. i 2. diductius contraditus, i lac vero Dialogista illud constituita cuni conditione temporum, ac diuersitate aurium formam quoque austeciem oratiunis esse mutandam. Et si quidem
50쪽
CAP v vi. 9m illius saeculo hoc nostrum conferre li-it:necivvleo cur n0n liceat, cum Seuecam, ni Suetonium, cum Tacitumi Plinium, tot scriptorum optimates ab inferis do- tumorum vi&rum opera reuocatos habe-ls, cum quibus tanquam cum viventibus uissime colloquimur, in te quos familia-r quotidie conuersamur. Si cum illo, inam, seculo hoc nostrum conferre liceat,sdem Dialogistae verbis, ex multorum hu
aeui iudicio id quoque licet dicere: Facile 'Pω serebatprior iste popuIus, ν impemus rudis, eritissimarum orationum statia atque id ip-i laudi dabatur, fi dicendo quis diem eximeret.
vero longaprincipiorum p paratio, o narra-- alte repetitaseries, o multarum diuisionum utatio, ct milleargumentorumgradus,ct qui
d aliud audacissimis Hermagora ct Apollodori is pracipitur,in honore erat;& siquis odorat Iosephiam atque ex eadem locum aliquem suationi in sereret, in crium laudibus ferebaturi mirum. Erant enim haec noua ct incognitarpserum quoque paucisiim pracepta Ristorum, Philosophorumpiacita cognouerant. At hercu- eruulgatis iam omnibM; cum vix in cortina
siquam adsistat, qui elementis studiorum, etsi
isistructus, alcerte imbutussi, nouiso exqui , eloquentia itineribus opu est per qua oratoridium aurium effugiat: ptique apudeo iudices, κut ν si potestate, aut iure o egibus cogno