장음표시 사용
31쪽
labimus, aut emendabimus. At vero perm eptum est ierabsurdum, Atticum stylum ab Asiatico non aliter discernere potuissea
qtiam humilem grandi. Quid hoc aliud
. est, quam Atticum oratorem τον-Ψa o-.γωβασιλεα, ut inquit ille, omni sua maiestate exuere, eamqRe in obscurum so
didum aliquem Asiaticum transferre Melius melius iudicabit, quicunque Ciceronem legerit attente. Atque haec de Attico, Asiatico Rhodioque dicendi genere, quantum fatis esse reor, quibus modo non sit ονουκεψα. 15 συος καρδίω Est tamen qui incusare me postsit, quod stylum Gallicum omiserim. Ciceronem olim Gallicum quid olere no nullorum opinio fuit, aut calumnia Iuue-
t. . Sed Rufum atquealios caeditsuaquai iuuentrui Rufum,qrei toties Ciceronem Allobroga dixit. Quin imo in Gallis est quod Cicero notet Iupis ab alijs diuersum. Et Brutus, Ouu est, inquit; i. iste tandem rianitatis colari Nescio inquam onatum essequendamscio iam, Brute, iam intelliges. -m cum in Galliam veneri Audies tu quidem etiam verba adamno trita Romλβdhacmutari deo He. risiij possunt Istud est maius, quod in vocibus noἀyrorum oratorum recinit quiddam, ct resonatur λεωκ anitin. Quamuis Cicero non vehementer contra me pugnet, facile tamen concedam
. z.. . aliorum sententiae, qui Gallis suum quen
32쪽
CAP vj III. uim dicendi modum fuisse contendunt. Ibd tamen non concedam,ideo partitionem am veterum mutilam esse, nec suis omnisas absolutam membris cum ad aliquod tribus illis generibus Galli non difficulterducantur. Quod si non admittamus,M
is, singulis prope nationibus ac populis iud aliudque dicendi genus asserendum.
tqui adeo contra omnis doctrinae ac disci-inae leges ac iura in immensum distraheturoquentia: nec iam distinctio, quae scientio utilissima est administra,sed confiisio ortu in omnium artium perniciem coni tus hostis.Quod vero Macrobius quadr
ex dicendi genus constituat, copiosum, eue, siccum, pingue pingue satis videtur uentum,hec quid subtilitatis, imis sanita habeat reperire possem.Maneat ergo,CDronisac maiorum nostrorum, a quibus auo illo iaculo aureum dicendi flumen pro-anauit, integra inuiolataque sententia. urpe est ab eorum iudicio proiit,care hacinulla,qui nobis omnis facundiae atque elo. ientiae caussa quondam exstiterunt.
33쪽
caeperit. VT hominum atque imperiorum, sic Oratorum ortus occasus iucundam ac non in ciuilem commentationem inseconsnet. Nam dc nasci, denasci uniuersa, & in ter haec pubescere, tum post maturam aetatem paulatim senescere intuemur. Qua licet cis In Cicero in Bruto, doctus, quisquis is fuit, Emio auctor in dialogo plurimum meditate accurateque persequanturi, nulli tamen male, si nostrae aliquantum industriae eidem rei vel explicanda.vel adornandae collocemus.Funveterum Romanorum, quos quidem ante Catonem veteres fuisse censeo hab eorumdem moribus no liena aut dissentaneadisi serendiratio, frugi, sobria, sevcra, impexa, squalida,quaeque rus oleret Mallium Ataque vix ut in orvorum nomen sese ingerant, tum prioris sed melioris, tum nostrae aetatis somi Citi,. nes patiuntur Nec habeo Ciceronis verba sum quenquam antiquiorem, cuius quidem simptaproferenda putem, misiquem Appi Caci oratio hac ipsa de Dyrrho, ct nonnullorum laudationes mortuorum forte desectant. Et hercules hae quidem exstant.Eratcrgo ea dicendi ratio dominata,
domi educta vernacula quidem, sed agrestis de
34쪽
IV. 33 siluestris. At vero, ubi noni iugum ire coegerunt, sed Graeciam pe-etrarunt, mitescere coepit, & urbaniorem estem induere,. S cultiun mundiorem: d comata adhuc piisco titu duectos inanulum citicitanos refugiebat. Hac aetate Ca- τρῖπους, .sententiarum ac verborum, Uae vocantur schemata non vero simile est, uam venuste primus surpaverit. Erant tam ien horridiora verba,i numerorum nulla
enus . Vnctior quaedam i splendidior Insuetudo loquendi .Sulpitium Gallumtteris Graecis addictissimum exornauit. um illa Galbae vis,qua arentem.&tenuem elut alueum perfringens , immensum ditionis sumen Romanae aperuit eloquentiq;um a caussis controuersiisque ad quὰstio-em vitiuertim euagatur. Hinc M. Smilius
cpidus, qui iisdem vixit temporibus , sed
aulo min6 natu, quam Galba , efflorere . . cepit. De quo Cicero: Hoc in Orator Latin ς
rimum mihi videtv ct enita apparuisse ita δε
ruorum, o verborum comprehensio; erjam arti-:x,τtitiaicam,'Ius Iamque armotum virisus subacta Graecia Romanorum sensim ani-aos amoenissiParum artium ac scientiarum oluptate demulcebat:&in iis quas statu um ornamentis spoliauerat doctissimorum irorum exedris , summum ornamentum eant Romanorum duces atque imperatores
35쪽
3 twAE CICERONIANAE cum philosophorum ac oratorum selectissimo coetu considentes, & de rebus ad rem p. ad priuatam oeconomiam , ad ingulorum mores,ad bene vivendi dicendique facultatem spectantibus non inepte disterentes. Quare factum est, ut quos admirari tantum. solebant, imitari conarentur. Quod cum in aliis, tum in Gracchis intueri est, qui vel priores non multum, vel scinde posteriores ciciti fuerunt. cero lib. I. Tusculanarum: At con- se ira oratorem celeriter complex fumus nec eum prιm eruditum, aptum tamen ad dicendum, biautem eruditum. Nam Galbam, Africanum, Latium doctos finis memoria traditum est studiosum autem eum, qui hos aetate anteibat, Catonem: p vero Lepidum, Carbonem, Gracchos: deinde ita magno nostram ad talem, ut non multitin aut nihil omnino Graecis cederem M. Annon haec di- lucide Cicero, quod solet, polite ac limate tam paucis verbis, de tot oratoribus, tot annorum spatio sibi intaicem succedentibus λNec laude tamen sua de operie pretio carere
fas est Dialogi scriptorem Sicut Catoni seni comparatu C. Gracchus planior is berior sic Graccho politioris ornatior Crassus, sic utroque distinctior irbanioris altiori icero Cicerone
mitior Coruinus, ct dulcior, ct in verbis magis elaboratiis. Hucusque, fana Vtcunque valens,
36쪽
um demum pulcra est, cum non eminent vena, te ossa numerantur; sed bonus o temperatus sanuis implet membra, ct exurgit toris ipse quoquo
ieruos robur tegit 9 decor commendat. Deinceps uitem publicos mores imitata dicendi luxuies ,&quod inde nascitur meliorum triste astidium. Quo factum est, ut in verbis, senoentiis, S ipsa numerorum nimis teneramo lulataque constructione, mira ac foeda lasci siret insolentia.De quibus antequam singilatim dicam,ex Philosopho fasciatim congeta producam omnia. Cὰm assueuit animussa SeMeatidire, quae moresunt, ct isti pro sordidisseti. N-unt,etiam in oratione, quod nouum est quaerit ouodo antiqua verba atque exsoleta reuocat, ro-ern modo sngit, ignota delectit modo id,quod inperincrebuit, pro cultu habetur audax translata ac frequens. Sunt qtusensus praecidant, ct hinc ratium sterent sententia pependerit, ctaudientiusticionemflui fecerit: sunt, qui istos detineant brrigant siunt,qui nouis queadpitium accedant, necesse est enim hocsacer aliquidpande tentani sed qui ipsum illim ament. Succinctius haec eneca quam pro diίcincto illo suo saeculo. Ieque go tamen hoc loco de singulis agamuculentius: Unumquodque suo tempore ad adicium vocabitur. Illud iam mihi in menem venit praecipue Nullos magis in vitiare prςcipites,quam quibus multum post virutis studium, arctam contentamque moria
37쪽
. os trina ct CERONIANAE disciplinam, pudoris tandem & verecundiae habenas excutere concessum. Non in Graecia, non Asia illa licentiae omniso impudentiae , improbitatis ac nequitiae solertissima quondam magistra tantum tam exiguo tempore incrementum cepit in moribus ac morum interprete eloquentia, detestabilis lu-
us, quantum Romae in virtutum nuper om
nium sacrario Verum haec missa faciamus: Sc manum tandem tollamus de tabula. Illud solummodo concludere mihi liceat eloquentiam, quae praeter maciem clurorem Romae nihil in sui exordio ostentabat, mox inflatisvi tumidis illis suis toris ac pulpis im- inane tumescentem moibo sensim ac tabe
sua pessum abiisse. Dum plerosque vulgata via pudet incedere,in hoc sibi sectandum iter tantum putant, quod nullis pressum Vest ijs. Itaque ubi abierunt ab illa simplici, minime sollicitat elaborata vivendi ac dicendi disciplina, aliquanto tempore Viri ingenio audicio praestantes, sed numero
pauci,arte&ratione duce, non contemnendos in dicendo progressus fecerunr. Quos ubi de vulgo turba plures, scd non aec uad meliora nati inter alios eminere conspe xerunt vecordi quadam, amenti aemula- tione perciti, cum illos antecedere vellerit,&assequi tamen desperarent ali quidem in mollibus velut pratis substiterunt, au-xuriem
38쪽
c Ap v IV. 7:udem suam sine pudore explicuere liberius' alij vero sanctiori, ut ipsis videbatur, .percilio eos despicientes, per salebras
upem cautes eluctari conati sint, ut surieriores haberentur. Vnde Millud quibus tam accidit, ut quemadmodum nonnulli ommunis vitae ac consuetudinis peregrinii rorsus, hospites gemmas non singulisantum articulis inserunt venuste, vel tronibus auribus gestant; sed omni corpo is parte stipant, nimium se frugi arbi-rantur, si pedibus eas solum visendas exqubeant, nisi sub pedibus inter coenum acutum diuitias suas prodigant. Itavi ipsi fio,ida prae caeteris verba, illustres sententias, nobilissima schemata, tanta copia in v-rum congerunt, ut alia aliorum vicissimplendor ossiciant; in hac confusa at-iue indigesta congerie lectorem per omniarrantem nihil in singulis delectet. Ali-
tuorum Vero, nec paucorum diuersus est
norbus.Hi quasi ciborum pertaesi meliorum fungos carduos glandes diuertunt,enihil nisi putida, dura obsoleta ructanterba omnis modi ac modestiae negligenes Tantum malum est quod assequi ne-itiis, ambitiose concupiscere quo perfrui lacide dc tuto possis,non omnis expers lautis, fastidiose contemnere,& potius in eur Aium deflectere, et in metam impingere,
39쪽
quam ut in hoc cursi aliquis nobis prior esse
sed unumquemque eloquentiae studio sum suos habere aetatis flexus,, rationi
naturae consentaneum est,&nemini non experientia exploratum esse debet. Vndepra texta digni, bulla sunt,qui in vespertino aetatis, sitas dicere, crepusculo, verborum ac sententiarum luminibus pueriliter scintillare desiderant Perinde, quas ad nutricum v-bera decrepiti senes altare ac pappare rursus occiperent: in quibus non pueritia iam quidem, sed puerilitas dominetur. Quod turpe&infame dedecus siqua possum ratione ex Quintilianivi Tulli praesertim sententia abolere conabor:& quid nam quamque aetatem deceat, quid dedeceat explicare. Atque Viteneriores puerulos praetereamus quibus satis est puram digenuam Latini sermonis verecundiam vel domi, vel in Grammaticorum scholis excoluisse)in iuuentute, velut in aetatis vere,amoenos laetosque flores requiro. Haec enim generoia foecundaeque orationis ubertas
40쪽
escit.Talis enim Hbrtensius,talis ipse Ciceo. Vtrumque suis coloribus spectandum da- , imus. Et iure quidem primum hic lo-um Cicero obtinebit qui cum in ipso elo- luentiae suae exordio nimis indicendo se ieret, o paulo minus aestuaret; aliorum culura, sua industria praefractum illum impeum refrenauit, cum te paulatim, ora-ionem senili grauitate ac seuetitate non spolandam modo, sed venerandam esse voluit, Duam in rem crudite Quintilianus lib. 1. ap. 6. Fructum adiorum viridem, ct adhuc dulcem promi decet, damo venia stes est O para-usfauor, aadere non dedecet, oes quid dest poris pletatas, siqua sunt dicta iuueniliter,
ro indole accipiuntur ut totus ille Ciceronis pro, exto Roscio locus: Ouid enim tam commune quam hirim tuis, terra mortuis, marefluctuantibus,
it tus eiectis uua cum sex viginti natu annosummis audientuιm clamoribus dixerit, deferbuisse
empore, ct annis liquefacta iam senior fatetur. Qon paullo explicatius de se ipso Cicero lo-iuitur.Hunc audiamus: Nun quoniam totum DBruisue non vallo aliquo, se crepundiis; sed corporeonN 'ii videris pelle cognoscere, complectar nonnulla et, ani qua forta sierideanta mini' necessaria. Erat plata o tempore in nobassumma gracilitas, ct in firmi chus inas corporis merum tenue collumqui habitus, Cicero