장음표시 사용
221쪽
a uid ergo , si suu egressus sit moderamen inculpata
tutela ρEx causa hoc aestimandum est arg. l. 3 o. g. 3. l. 2. g. I. D. h. c quoad legem Corneliam mitiganda eth M poena ordinaria. a g. l. I. g. 8. D. M tu aut de adussi Teneturne invasiti fugere Etsi quidem , si, cum effugere posset periculum Occidere maluerit culpa sit reus. g. 2. Inst. h. Non tamen fugere tenetur propter periculum lapsus,& alia incommodari quiae fiugere periculum nihil aliud est quam id evitare sine periculo cis veto, qui lagit, non estugit periculum sine periculo. Licetne occidere ad res defendenda ι Non aliter, quam si vis ob eam causam fiat adeo Ut non tam videatur ob res , quam vim illatam occidi. i. r. . . I. D. h. l. I. Cod. und. i. l. 3. D. de Iustit
vid,si adfamam tuendam alterum interfecerit Non licet ob calumnias alterum interficere verum, si cui vis fiat ad pudicitiam tentandam , se aliter defendere non possit, ultissima est indicta. t. i. g. I. ad Leg. Cornet de car. l. 8. . . ff. quod et ciuέ. argium. L9. s. de manum vinu. junct. d. l. 3.ss de Iussit.
Licetne Med defensionem aliorum oui inperieulo sunt constituti, occidere ξNon tantum id permittendum est necessariis, sed,
extraneis personis. arg. d. l. i. . . si ad Leg. Comet desicam. i. o. o9. de Reg. Iur. Proderb. 24 vers. LI. c. 7. S. caus23. q. 3.
tauomodoprobanda est defensis necessaria Si vis illata ostendatur,vel, si quis probet adversarium se praeparaste ad vim faciendam , vel in insidiis suisse quo probato; laesensio justa probata esse videtur .arg. d. l. 3. Is de Iustit. Iur.
Ud, si ergo nec proba ripossit aggregis, invasio, et ouid simile
ArbitrioJudicis id committendum , ut pro circum stantiis perlonae , loci, temporis facti, linuat, quiadaequum videbitur.
222쪽
PAR SECUNDA . d, est in incendiis Ortis Et quidem incendia plerumque fiant culpa inhabia
tantium . . . . I. Deo c. prat. vigil tamen pateria- milias inhabitans, non aliter ejus nomine tenetur, quam
ii probetur ejus negligentia. Si itaque servorum ne rit gentia sit factum, dominus non statim in culpa est. l. LD deperis ci comm . nisi ne ii ratior in eligendis ministeriis fuerit. d. l. o. iuuis V. 1 . G, i T. Mi L.
T . h. quia eo pi est in culpa. c. n. . de commod. tin x de deDos. Sin autem casu fortuito incendium sic ortum, nulli imputabitur. LII. D. deincend.ctuomodo censebit ιιresseortuitum In facto id conlistit fortuitum autem dicendum est, quoties dolus vel culpa advelsari argui nequit. t. a. Damna. D. proficio. Et licet d. l. 3. I. culpa inhabitantium videatur in incendio ptae sumi id tamen no x ad omnem culpam referendum est, sed ad levissimam tantum, ita ut simul probari debeat, a qua persona ortum habeat nam latius, praeter patremfamilias, causam dare potuit. Quod si probari non possit , absolvi debet, ex regula generali, Actore non probante reus, absolvitur l. . C. de Mend. aeuid, siquis in stipulamsuam comburendae fucat a. ignem immiserit, ulterim evagatu unu aliena segetem cousumserit Requiremus, num imperitia ejus aut negligentia id, acciderit nam si die ventosi id fecerit, culpae reus eth equi enim occasionem praestat, damnum secisse videtur: ita dc qui non observat ne ignis longius procedat, reus est At qui omnia observavit, licet subita vis venti ignem
longius produxerit, caret culpa l. sv. F. . D. h.
aeuid, si quu inccndii arcendi ausa aedes alieniade-sruxerit Cessat actio ex lege Aquil l. 9 in Ila sive jam a
aedes suas pervenerit, sive non qua justo metu ductus id fecit. d. l. 9u. 3 6 7 in in . D. deincens min. uru'. Sed hoc verum , si aedes destructae aeque periissent. l. 7. F. . . quod vi aut cum . junct. d. L . g. I. euid, sipro salute totius vicinia ades fuerint destructa Si quidem convenerit de resarciendo damno , con
muni sumptu reparandum erit aedificium in non, bc
223쪽
ao PANDECTARUM , certum sit, aeque perituras aedes, nihil persolvetur. d. l. . s. 4. Si sit incertum, communi contributione id dam-Dumeteiarciendum cst. arg. LI. 4. D. ad Q. Rhod. de act. aeui uris in putatore arboris Is si in publicum deiecerit ramum, non proclamaverit, aut cum providere poterat, delectionem non inhibuem culpae reus est. l. 3I. D. h. Et, si nullum iter ibi fuerit, dolum duntaxat praestabit: nam culpa ab illo non est exigenda, cum divinare non potuerit, an per eum locum aliquis transiturus u. l. 3I infαuidjuris in e quijaculo lusit si in eo campo, ubi solitum est exerceri, quis sit laesus, nulla datur actio. Si vero ab alio, imo etiam a miliis te in alio loco agi potest ex lege Aquila g.4. Inst. l.9. tauidsi, qui pilis ludebant, vehementius eam in im-joris mamM Uecerint, ct ex eo gulaserviApraecisa
Sitonsoribi tondebat, ubi ex consuetudine ludebatur, vel ubi transitus frequens erat, est e uod ei imputetur quamvis nec illud maledicatur , si in loco periculoso sellam habenti tonsori se quis commiserit iplam de se queri debere q. II. pr. F. h. α uales actiones descendunt ex lege Aquilia Sunt vel directae, vel tatiles, vel in factum Di rectae, Cum corpoli a corpore damnun est illatum . uti, si quis vulneraverit quadrupedem. Utiles cum quis corpori, sed non suo corpore immediate nocula rutila quis inclustii pecudem ut fame petierit. In factum , cum nec corpore nec corpori damnum est illatum: uti, si quis servum vinculis compeditum solverit, ut iugeret g. f. Inst. h. Muibus dantur hae actiones
Dominis veris, et iam haeredibus. l. II. g. s. l. 23. g. 8.R. h. etiam utilibus dominis d. L Q. f. iis LM f. h.
contra quos dantur Contra eca, qui damnum intulerunt non vero adversus haeredem, cum sit poenalis , nisi ex damno loc pletior liciactu . d. 3. 8.suarum
224쪽
Qualiumculi iuri, imo dc nomine liberi hominis; non , ut directa, sed utilis detur actio: dc non utc potis, sed damni aestimario fiat. l. 3.ss. h. I uid petitur his actionibm Agitur advelsus confitentes in simplum poenae in edicto propositae, dc secundum praesens tempus Iudex aestimet, quanti damnum sit. l. 2s. 2. t. Is f h. Adversiis negantes, siquidem probetur contrarium, comparata est actio in duplum propter inficiationem. v. g. I. i. 23. s. o. d. t. q. Cod. b. α&d,s rem neget qualitatessi ii Siquidem in qualitatibus , quae negantur, substantii a Criminis consistat, pro inficiante condemnandus est: sin autem ad substantiam ea qualitates nou pestineant, secus estia
Non solum peremptum vel laesum corpus , sed quicquid praeterea ratione ejus corporis abest re nostra interest etiam aliarum rerum depretiationes attendentur. λ Io Inst. l. in . . I. l. 23. g. i. Jh. Etiamsi quoque id, quod interest , duplum veri pretii excedat ei Θα uaforma intentam has actio . Postouam actor narravit damnum, qualitates,ac circumitantias , aestimationemque designavit oine aliquo tempore, intra annum ex primo capite, , dies ex altero, maxima fuit petit, siquidem reus confiteatur commissum impbim , si neget duplum ante- dictae aestimationis , vel majoris aut minoris quam
audex statuturus est, cum damnisti intereste, -
Τit. 3. De his, quid fecerint vel, effuderint. Nuid, sialiquid e sum vel deIectum, quod,
Vnde in eum locum , quo vulgo iter fit vel consistitur , dejectum vel effusum quid erit, datur actio. l. r. pr. D. h. publice enim interest, sine metu: periculo per itinera commeari. d. l. I. S. I. A
225쪽
m PANDE CYARUM de debet vici ut hac actio locum habeat Ex coenaculo, vel domo, alioque simili loco etiam navi. g. I. Inst. de Oblig. q. ex quas males. l. 6. . . D. h. Sive proprietas coenaculi ad nos pertineat, sive non modo ibi habitemus, aut uti in nostro moremur.
cui datur hae actio 3 Illi, qui vel in corpore, vestimentis, vel aliter damnum .ea Qualecunque est pastus. l. I. i. h. etiam haeredibus. ιι s. o. h. Caeterum actio , qua agitur ex hoc edicto ob necem hominis liberi est popularis. d. l. D.
M s. sed praeseruntur illi, quorum interest. 3. g. 1 D. de popul act.
Contra habitatorem , sive sit paterfamilias, sive s-liusfamilias. Et, si filius familias sit, agi non potest
contra patrem de peculio, quia non venit ex contractu,
sed adversus ipsum filium. l. I. g. 7. D. h. uid,siplures in eodem coenaculo habitent Si indiviso inter se coenaculo, in quemvis haec actio dabitu insolidum. d. l. I. g. f. l. 3. D. h. Cum impossibile sit scire quis ejecerit. 2. D. h. Sed, si cum uno fuerit actum, caeteri liberabuntur, perceptione, non litis contestatione, praestatuti patrem damni judicio societatis vel utili actione ei, qui solvit. l. 4. D. h. Si vero diviso, actio in eum solum datur, qui eam partem inhabitat. l. p. pr. h. Annon ergo. hoisses tenebitur Non tenebitur, quia ibi non habitat, sed tantisper hospitatur. d. l. I. g. 9.. d. l. . . I. Imo videtur iniquam ut habitator alienum factum
prastet Nequaquam , quia Quisque familiae & eorum , quos excipit, curam habere debet. arg. g. f. Inst. do oblig. eA
Daturneis contra haeredes pCum poenalis sit actio, non datur, doquidem maxime, si corpori libero damnum sit illatum. d. l. s. g. s. f. Daturne adversu dominum'
Non , nisi ipse habitet culpa enim , si non ipse habitet nulla est. d. l. I. . q.
226쪽
cet nemo effuderit, edictum aeque habet locum. d. l. I.
Estne distinguendum n quem locum quid sit est usum vel dejectum Z
Parvi interest, utrum publicus vel Privatus sit locus: dummodo per eum vulgo iter fiat, sive sit in civitate, sive ruri l. 6. 1s h. quia iter facientibus prospicitur. d. l. I. I, 2. Ad quid datur . Si homo liber perierit, ad soaureos si vivat, nocirtumque ei dicatur, quantum ob eam rem aequum judici videbitur , reus condemnandus est in aliis autem rebus duplum damni reus persolvet. . . pr. g. h. Imo videtur hic liberi corporu esse astimatio. contra l. ix. E. Leg. q. Si homost occisus, o aurei non sunt aestimatio a hominis, sed solvuntur in poenam si vulneratus sit, iudex computat impensas medicis praestitas , aeteraque impendiavi operas, quibus caruit, aut cariturus est, nulla facta aestimatione cicatricum aut deformit iis . l.f. i. h. Quid, si quu insuggrundaprotectove, qua vulgo iter
consissitur, positum velsuspensum habuit
quod riscereposiit 3 Datur actio in factum in io solidos. l. s. f. 6. . b. Quod constitutum est ad securitatem viarum publicarum. d. l. I. g. T.
Duibus datur hae actio Datur cuivis ex populo , quia popularis est, sic potissimum ei, cujus lutereth in haeredi ejus d. l. s. Contra quos datur pContra eos, qui possieiunt, vel positum patiuntur. sive sint domini, sive inquilini, sive alii. d. l. . . o modo positum sit ut nocere possit, sive nocue
rit, sive non. d. l. s. g. II.
diuid, situ quod positum es, ceciderito nocuerit , Dabitur in eum actio qui posuit, non in eum qui
227쪽
Tit. 4. De noxalibus actionibus. AI. Lib. 3. Cod. 8. Lib. q. Inst.
De sunt actiones noxales' Quibus non agimus dilecto, simpliciter ad resar eiendum damnum nobis illatum sed alternative in hoc, ut damnum resarciatur, vel corpus, quod nocui p. noxae dedatur. Ex quorum delictis dantur' acuta, I πιππι nu μοι maι desieritpsiidereto Tenebitur aeque dominus. ι. I. pr. 4. 2I. D. h. e.
Crint, non tantum mixta , quae tam in rem Quam per- nam dantur. s. o. IV. de a f. sedi simul du- do. d. g. 1O d. l. I .
Actio mixta stricti iuris , Qua confines de limitibus G αα u praediorum rusticorum contendunt l. I. OD. M. b. rim . i. Hi uomodo distinguitur a vindicatione' t Vindicatio est te ipsius adversus posseuorem at. Auris in no iudicio tantum finalis quae suo vertitur sic, ut in vindicatione de finibus tantum per modum conse- HS ienriae 4 non sempervi necessario . sed de corpore
i sit commvellic hoc et judicium sit Pto
228쪽
PARssECuNDA. 2 vindicatione rei non directo qua corpus mechatur, sed tantam per accidens, qua principaliter de finibus agitur arg. l. s. g. de rei ind. junct. l. r. F. h. Inter quos datu hoc judicium' Non datur inter socios. l. 4. h. Sed alios di- λαμ rectos dominos sive possedores ut istifructuari os, duos vel plures. . . . 8 d. h. modo lint confines.
Confines autem sunt, licet rivus privatus interveniat:
non si via publica, vel flumen publicum l. 4. g. s. II. l. s.ss. h. a d qua praedia pertinet
Ad rustica, non urbana, licet etiam sint ruri . d. t. 4. g. Io jum2. l. 2. b. aedificia enim parietibus satis disterminantur. Imo dc adhortos, qui in urbe suntia d. . . 3. Ioas uidpetitur hae actione r. Distinctionem finium rite fieri, ves fines renovari 2 . Praestari quae finibus adhaerent. 3. Praestasi omne id , quod interest fines non fuisse mutatos vel exarat . d. . . g. I. nec non restitui omnes fructus poliat tena comestatam,vel antea mala fide perceptos d. l. 4. q. 2. 6. Persolvi poenam contumaciae. Ηn. Ut de ossjud. concurruntne etiam cum hac aiione Lia 3Potest etiam criminaliter agi propter terminos dolo malo motos, vel ex lege Agratia, ad so aureos. l. 3.1de term mot vel ex rescripto Hadriani, ad poenamaz-bitrariam arg. l. 2. F. eod. diuoa erit ossicium Iudicis in hae causa' I. Vetera monumenta, finesque antiquis libris vel testibus probatos, si recentiores possessiones earumque probationes em caces non sint, sequetur l. II. Iast. b. Et, si non appareant vestigia vetera, pergeometras, vel arbitros, fines constituet. l. 2. 8.ss. l. 3. C. h. l. 6 .
de recept arbitr. Uel. si finibus evidentioribus distingiussi commodius , quam olim fuissent, ex alterius agro partem aliquam alterius agri domino adjudicabit licVes , ut et , qui majorem lacum habet, integrum assignet. . . F. h. quem , ut rursus alteri pecuniam eo nonaine praestet, condemnabitas pen. Inst. de Gud.
habita simul ratione eorum, quae praestarida sunt. ι. F. . t. q. . . se A. Ab
229쪽
Τantum triginta. l. f. c. h. excepto spatio quinque
Unesolemni aliqua constituti de ita 3
Eslina. f. F. h. lex Solonis, qua cautum, ut, si quis sepem ad alienum praedium fixerit, vel infoderit, terminum non excedat si maceriem, pedem relinquat si domum , pedes duos si sepulchrum , aut scrobem foderit, quantum profunditatis habuerint, tantum spatii: si puteum, pastus latitudinem at oleam, aut ficum, abalieno ad novem pedes plantet, caeteras arbores ad pedes quinque.
Tit. 2. Familiae erciscunte rit 36. Lib. . Cod.αuod est judiciumfamilia erciscunda
Mixtum, duplex bonae fidei competens ad divIsionem haereditatis,4 personales quae incidunt, praestationes. Tnter quos datur Cohaeredes. l. s. D. h. non tantum uno agente, sed& pluribus, sive possideant, sive non , etiamsi caeteri cohaeredes dividi nolint. l. 2. 3. 4. l. 4s. D. h. nemo enim invitus in communione manere compellitur. l.f. c. comm divid sive fuerint ex jure civili, sive praetorio, sive ex testamento, sive ab intestato, vel quolibet alio modo haeredes. Daturne etiam arrogatis ratione sua quarta Quia directo non sunt haeredes , utilis actio tantum iis accommodatur. d. l. 2. . I. D. h. I uae res veniunt in hanc actionem . Omnes haereditariae, tam soli, quam mobiles, sive directo , sive indirecto ad haereditatem pertineant: etiam alienae, quas bona fide defunctus polledit, vel pignoris loco habuit. l. 8. . I. γ 2. l. 9 IO. II. 22.6 f. 23. 29. D. l. s. 8. S. C. h. Non vero pertinent huc res malis artibus acquisitae. . . . . U. h. perni-tiota uti sunt libri reprobatae lectionis, mala medicamenta' quae res protinus sunt tollendae. d. l. 4. g. r.
Pariter dc nomina. t. s. c. h. quia ipso jurejam sunt divisa.
230쪽
PAR Ecu NDA. II divisa. d. l. 6. Iro sua enim portione quisque conveniri vel agere potest. l. 2. . f. D. h. si autem stipulatio de eorum divisione sit interposita, ei statur. d. l. 2.3.1 Imovi nonnunquam ad ossicium judicis pertinet, ut
debita descredita singulis pro solido attribuat ita tamen, ne creditoribus praestudicetur l. 3. D. ctuae petuntur hac actione 3 Hoc iudicium constat duobus. I. Rebus. M Praestationibus. l. 22 3. 4. D. h. Rebus, ut res haeredit riae dividantur quam fieri potest optime. Praestationi-hus , ut restituantur. I. Quae a cohaeredibus sublata. l. 3. C. h. vel dolo aut culpa deteriora facta, vel amissa sunt l. I9. C. h. 2. Fructus a cohaerede percepti, qu libet ratione. l. 9. C. h. . Sumptus, quos actor secit. ι 2 s. s. s. D. l. I 8. C. h. diuaforma hac actio proponitur'
Facta narratione de obitu defuncti,ac de haereditate litigaturis communiter relicta , petit actor, si non posisideat ipse reum, qui possidet, condemnari, ut actori
inventarium rerum omnium haereditatiarum exhibeat, cum actore procedat ad divisionem earundem, pr stetque omnes fructus ac emolumenta damnumque ac interesse, dcc. Si autem non possideat reus haereditatem agit actor adinventarium communi nomine faciendum,ac ad divisionem, &c ut ante
diuid,si actor negetur esse cohaeres Non habet locum haec actio, sed de jure haeredis primum disputandum. l. 6. M. h. Muod est 6ficium Iudicis in haρ actione Ante omnia expendet, an defunctus divisionem seis cerit. Illam sequi oportet, si legitime sit facta l. 2o. g. 3. 4. q. 33, 39. g. I. D. h. t. Et si de ea non
constet, res haereditarias omnes pro rata aequaliter dia
videt aut, si non patiantur divisionem , uni potiorem partem alteri pecuniam telini proprietatem , altetiusumfructum adjudicabit. l. s. g. O. D. h. g. Inst. de Usjud. Habebitque rationem omnium personalium praestationum , ac collationes fieri jubebit. Ita autem res commodissime distribuet, si tot faciat partes, quot sunt haeredes,& deinde sorte rem dirimat. arg. l. 3. Od.comm .de et nisi in alium modum ipsi co