장음표시 사용
31쪽
I PANDECTARUM spectatur inclinatio N appetitus ad coitum, adscribitur iuri naturali qua consensus, quem justa ratio suadet in contrahendo duri gentium i qua solemnitas ac zma, uri civili.
I uod est Iin Gentium pQuod naturalis ratio inter homines communiter conliituita d. l. i. g. Inst. h. t. distinguiturque a naturali x. Quod constituatur ex sola ratione Naturale ex inclinatione: impetu naturae L. Quod solis hominibus competat : Naturale autem secundum sua principia etiam brutis sit commune. O etiam Ius Gentiumsepe appellatur Naturale pFrequenter in jure species nomen generis, genus nomen speciei habet: uti videre est in Iurisdictione transactione, pacto .cobnatione, adoptione vel vocabula. confunduntur cellis cis, quae aliis aperte distinguuntur. g. s. Inst quib. mod test. Urm. Ita Ius gentium dicitur naturale, cum agitur, vel de jure formato, vel de iis, quae tantum conveniunt hominibus, vel cum civile
rus gentium juri opponitur. Unde aestimatur jus gentium pEx aequis rationis principiis, eoque jure , quod plurimae gentes receperunt. Vnius autem vel alterius gentis inititutum non immutat uris gentium appellatio
tauomodo distinguitur jin gentium
Aliud et primaevum , aliud secundarium. Ad ptimaevum , quod ex simplicia incorrupta ratione profluit, pertinent obligationes fere omnes, dominiorum distinctiones religio , pietas in Deum ac patriam. l. 2, 1f. de Instit ac Iure Ad secundatium , quod est ex conflictu rationum , quarum una est altera superior, quia est magis naturalis, magis equa, aut publica spectant bella, servitutes , manumissiones. l. S. D. eod.
tauias Ius Civile Quod quisque populus ex peculiari ratione sibi constituit , vel quia invenit, vel quia invento novam formam addidit. Id nec in totum a jure naturali vel gentium recedit, nec per omnia ei inservit sed ei vel quid adjicit, vel ouid detrahit. l. tu civile. 6. g. dejust. 'aur. S. I. Inst. h.
32쪽
PAns PRIMA. Is Annon viliter Ius Civile accipitur Nonnunquam pro omni jure quo quisque populus Utitur irata , cum Canonico opponitur. Aliquando pro eo , quo Populus Romanus fuit usus. 4. 2.3. U. h. t. Aliquando, pro eo Iure Romano, quod non est Praetorum. l. Ii autem Civile . pr. juncis. g. I. de Iust. Iuri vel, quod non est naturale, aut gentium Aliquando pro interpretatione Iurisperitorum ad leges I 2 labb. l. 2. 3. 4. D de Orig. Iur. Aliquando aliter.
tauomodojus quopopulus Romanus usu est, dividitur Ist vel scriptum, vel non scriptum. . 3. U. h. Pertinetne Scriptura ad legi essentiam Nullo modo steli tantum causa legis emciens instrumentalis, qua utimur, ut melius promulgetur,4 incognitionem hominum perveniat, fideliusque memoria retineatur lex ac eius sententia manifestius haberi de
explicari possit. E uasant speciei juris scripti
Enumerantur sex. d. g. 3. Inst. h. Lex, Plebescitum, Senatusconsultum, Principum placita, Praetorum edicta, responsa Prudentum. αu referri debent leges Ictabb adititium edictum. . interpretatio prudentum ad leges Ictabb. -- thorita rerum judicatarum Leges I xtabb ad legem: sunt enim instar legis adpopulum d ex ejus consensu latae. Edilitium edictum pars est juris honorarii sive praetorii l. 7. Inst. h. t. Interpretatio prudentum, quae sine scripto fiebat ad leges retriabb. nunquam aut hortiatem publicam habuit, Daresponsis prudentum separata est: qti ippe Responsa tempore S authoritate Principum a certis Iuli sconsultis , quibus hoc Ius concesserant specialiter Principes, dabantur. Interpretatio vero ad L L. I tabb. in libera repubi privata authoritate ab iis, qui fiduciam aliquam studiorum habebant, fiebat. Denique, Res Iudicatae tantum sunt fundamenta consuetudinis, per se legis virtutem non habent.
Tit. 3. De Legit, Tit. I . Lib. I. Cod. 'αυid est Lex t e teneraliter accipitur,lto jure, vel Omar, si ve stria
33쪽
Ito , sive non scripto , vel eo tantum , quod expressa
anctione placuit, dc Opponitur consuetudini. l. 32. I. I. F. h. Hoc modo , est supren Lepotestatis decretum, ad publicum Rei p. statum, vel Civium moreS, eorumque res ac negotia, ex bonoac aequo factum l. r. f. h. t. At in specie, est Ius, quod Populus universus Romanus, Consule rogante, constituit. 4. Inst. dejur.
r. Potestas oc voluntas condentis L. Promulgatio.
3. Legis aequitas, honestas, possibilitas, inanitestus sensus. Penei quo est potesta legis ingenerefrenda Penes eos, qui majestatem habent,&suprema authoritate reipub praesident sive fuerint populus, sive optiarnates, sive Princeps Primario, independenter acn turaliter est penes populum universum: secundario dependenter sive ex concessione aut necessitate, penes unum, Principem, vel Optimates. Valetne Lex, qua destituitur ratione Lex, quae in se plane inii tua est, nullius est momen
tit. 3s y qua enim ratio est anima legis. Qiue
vero certae alicui rationi minori aut inferiori adversatur . at ex majoria superiori aequitate est de sumta, omnino valet. Ita Ius singulare quidem est contrarationem juris communis constitutum; sed,cum a qui isi .rpam jus habet causam, lex est. l. s.f. h. t. Atqui non licet in rationιm juris inquirere.
In hisce, quae constituta sunt ordinis causa , tantum placita jus constituentium sequi oportet quoniam nihil iniquitatis habent,in neminem nil negljgentiores I .edunt. Ita insolemnitatibus testamentorum, dc simi- Iibus , non disputandum est de ratione blemnitatis. sed exacte sunt observandae huc pertinent l. 2O. i. I h. t. In illis vero, quae sunt ordinata ex bono caequo debet de ratione legis constare: α, si ea dari non possit, tanquam imperfecta, iniqua lex est rejicienda. i. g. C. de Iudic. l. 7. c. de precib. N. User. uasunt proprietates legum 2. Desuminum exuis, lapplicantur iis, itae fre
34쪽
AR M A. IIcluenter accidunt l. 3. q. s. D. h. M Verant, puniunt, permittun jubent. l. 7. D. in . Constituuntur jura. generaliter, non in singulas et sonas. l. 8. D. h. t. 4. Reserunt se ad sutura, hon ad praeterita negotia. i. 7. c. h. s. Obligant omnes ad observantiam L s. IO. c. h. Atqui etiam jura de rarescontingentibus dicuntur,. 22. IV. de rer. divis L 3I pari. hered. Praetereunt Legumlatores rariores casus, non , quod iis debita non tribuant jura, sed ex iis rationes legulo
deducant aut interpretationem faciant. d. t. 3.A. S. D. h.
tqui etiam jura sunt gularia quasingularibus
persevio accommodantur l. I . I S. 16. D. h. t.
Iura singulatia incid si non sunt, quae certa alicui. personae accommodantur sed quae ob singularem eamque justam causam certis ordinibus civium tribuuntur is ab omnibus generaliter debent servaria. Quae vero sunt disposita de singulari aliqua persona, ut ad eam tantum pertineant, non sunt proprie leges. Annon aliquando ad praterira leves se referunta Regulariter, uti dictum eli, ad futura sive novum. Ius condatur, sive veteri quid novi addatur , vel detrahatur sive verba sint manifesta, sive ambigua. Verum. aliquando etiam ad prates ita. I Si ita expresse sanci- I. d. l. 7. c. h. uti. l. 22. . pen. c. de S. Ecclest 47. C. de usur. 2. Si tantum interpretatio vitetis ju-tis hal. 3. Si quid de ordine iudicii , aut actionis , velopid aliud ad substantiam rei non pertinens, addatur. Si iustaratio vel favor rei suadeat eademque sit caussa praeteIuorum, quae futurorum.
De Interpretatione Legis.ctuomodo est Lex interpretanda I. Non est judicandum de lege, nisi ea suerit in
tum pel specta. l. 24. g. h. t. . Exacte observanda est eju sententia. l. 7.48. f. h. t. vel ex verbis,
quae, si non aliter sit dispositum , in propria significatione accipientur vel ex ratione subjedia, vel ex antecedentibus & consequentibus. 3. Semper cavendum , ne absurditas , iniquitas, vel contrarietas resulo uet. q. In jure generali ve communi extendi pomstat verba ex istentia, ex ratione , ea Gemplo, ax
35쪽
in personam , de negotio in negotium. l. I P. II. I 2. I . Is . I 6. Ul2. C. h. . Si contrariae videantur esse leges
conciliatio investiganda. l. 26. 28 fh vel si ea non postast inveniti, aut ii aequitas e diametro pugnet cum lege, qua nullam explicationem admittit, referendum est ad Principem. l. L. X.h. Alias, si lex admittat ampliationem aut limitationem, ex aequitate mollienda durities, vel verba restringeda sunt. l. . in .ss de eo quod cert. lo ctui statuendum de antinomiis
Pessime merentur de studio, studiosis Iuris, qui eas
temere admittunt. Praestat subtili animo diversitatis rationes discutere, qua fieri possit. Est enim saepe novum inventum vel occulte positum , quod diisenantia querelam illbivit. l. 2. g. I s. c. de Vet. Iur enucl. Multum diversitati temporum , multum justae interpretationi dandum est. Saepe distinguitur. I. InterJus Canonicum Civile. 2. Inter eudalewCommune. 3. In ter singulare commune jus A. Inter diversas ma Iias. s. Inter rationes , alia enim superiori, alia inserior, alia privata alia publica. 6. Inter substantialia rerum naturalia Maccidentalia. . Inter diversos considerandi modos. . Inter verba&mentem . . Inter mentem legis, ejusque extensionem, interpretati nem. o. Inter dictum simpliciter&secundum quid,
sive sit antecedens sive consequens, sive quid aliud,
quod praesupponitur. II. Inter factum, jus I 2. Inter .equitatem, live utilitatem rerum gerendarum instrictum vel directum jus. 3. Inter juris regulam: consuetudinem. I 4. Inter fieri per ei per accidens Is Inter fieri pii mari , necessario,in per consequentiam I 6. Inter jus corrigens& correctum II. InterJus, quod directo probat indirecto, sive per argumentum 18. Interdictiam dispositive Minterrogative. 9. Interdictum narrative aut enunciatiue,4 deci sive 2 o. Inter rationem Wipsam legem. 21. Inter dictum consilii causa, & dispositive. 22. Interdictum absolute&comparate. 23. Inter in rem in personam sive inter realere personale. 1 . Inter abstractumi concretum. 2 S.Inter permitti simpliciter, ex necessitate. 26. Intet
36쪽
PARs PRIMA. 'Inter rem praesentemin spem. 7. Inter hominis opinionem dc veritatem. 28. Inter hominis&legis provisionem. 29. Inter legis provisionem absolutam, d eam quae est in subsidium. o. Inter causam effectum..
3I. Inter totum&tantum. 32. Inter materiam dicer- Ium corpus, c.
DΕ ΤΑΤ VTIS.βuidsunt statuta Accipiuntur,vel pro uniustujusque populi,etiam eius qui maiestatem habet, legibus, vel pro municipali jureia
Potestne unumquodque municipium sibi condere legema Nequaquam suo jure, sed tunc demum , cum Supe xior concessit, vel confirmavit, vel non interest Superioris, di nihil fit contra legem publicam arg. l. I. D. x ur. l. . f. s. D. de sepulchro violat Potestri fieri statutum a municipibus in iis, quae pertinent ad administrationem bonorum municipii t. t. D. de decret Bomin. fac. diuomodo statuta sunt interpretandi
Vcipis leges si contra jus commune quid iis dispois natur, non facile fiet extensio de casu in casum sed ita casu omissis sequi oportet jus commune. sui obligantur ex Liatutis qua valenta Omnes subditi, quinimo: ipsi statuentes. ., MIM . a r. Advenae vero , vel extranei, non aliter, quam si vel ratione rerum in iis, quae ad res pertinent, vel ratione contractus aut delicti , vel alia, tum ibi sortiantur. U. LI.f. m. g. de veni. ii p. 6st de Evict. O .s Ide egui. I. Nov. 69. uth qua in Proυinciaia c. ubi de crimin. .op.
Possuntne Oilegio approbata condera statuta Non ad quarumlibet causarum decisionem, sed in iis. quae sunt suae professionis, Martis,4 quoad ea, quae ad collegiatos spectant tantum. l. l. C.d Iurisdaci. l. 24.
DE PLEBESCITIS.ctua jura fuerunt apud Romanos Plebesciti Iura a plebe , sine Senatoribus: Patriciis lata Haester se non liabueriint authotitatem juris, sed tantum qua tacepta Derunt ptimum lege Horatia, post Hortensia.
37쪽
De Senatus-Consultis. Tit. Io Lib. I. Coc
aeuidsunt Senatus-Consulta3 Iura a Senatu constituta non tantum in liberare publica, incertis dessingularibus causis./.9 1s de legiλ. ex necessitate quia populus ita erat auctus, ut non facile convenire posset. l. 2. s. s. Is de Orig. Iur. s. s. Inst. de Iure natur. gen O civit sedet Occupata, cum Plincipes vel bellis impliciti essent , vel caulam ad Se natum remitterent, vel in Senatu legis sanciendae causa orationes haberent, vel ipsi me ita constituerent. LIM f. de rit nur. l. 8. Cia de legib. t. un. C. b.
I it . De Constitutionibus Principum
Tit. I . Lib. I. Cod. Sua sunt Principum constitutisner
Leges latae a Principibus, in quos omne imperium sumnaum fuit collatum. Principes enim cum , anima condendi legem, quid edicum,cosulentibus respondenti rescribunt ad preces, decernunt, interi uuntur, Ius constituunt l. II.h.f. 6 Uin Iur.naturgent. civit A quotempore ligant Constitutiones' A duobus mensibus post promulgationem. Novest. 66. eap. I. nisi alladspacium uerit comprehensum: uti trium mensium. Nov. 8 in pras vers. sciant. vet. probari possit , quod in constitutionem delinquens ante Iapuam duorum mensium eam non ignoraverit. Suomodo distinguuntur constitutiones 3 sunt aliae generales, quae omnes tenent alta specia-Ies sive personales , quae ad certas personas referunturia I. r. in .ss. h. t. d. s. s. Personales non egrediuntur personas. d. c. L. in I . . . . l. 2. c. h. at in iis, quas spectant, lutissime sunt interpretandae. . . U. h. t. modo nemini inseratur injuria aut damnum c.2. Io. I6.' ne quid in loc. pubi.
Estne Princeps solutu legibus Maiestas, quam dirigit Princeps est lege positiva
superior Quoad maiestatem igitur solutus est. t. s Τde legi . sed non quoad ea, quae ad pei sonam ejus privatam pertinent. 4.C.de Mib .2s Ide legat 3 Deinde, si triannua esse velit.quis eum coercebit at veIecun
38쪽
dia Principis non admittit, ut, quod turpe est, commutat. I. 4. d. l. 23. MVU.quib.mod. test.infirm. Estne Princeps solutus solemnitatibus Sive ipse suo nomine, sive alius cum vel coram eo quid agat, non opus est ulla solemnitate. l. sancimus,3 . . r. ct auth. seq. C. de donat. Nov. 2. cap. 2. f. omnium I9. c. de Testam. Secus, si privatus in cometriodum Principis negotium gerat tunc enim , quod non est solemniter factum , nullum habet effectum, uti de testamentis rescriptum est . . ex imperfecto. 3.
δε es. L. n. I . q. modorem Urm. De Mandatis Principum. Tu. II. Lib. i. Cod.
v sunt mandata Prine'um In genere quaelibet iusta at in specie ea, quae pro renata in singularibus causis ad magistratus diriguntur: vel etiam sunt ossicii instructiones , quibus forma reip. administrandae , vel quid expediundam, praescribitur. Mandata in specie accepta hoc habent peculiare, quod iis non credatur, nisi per literas probentur. l. I. C. h. quod constitutum est ob potentiomm libidinem de concussionem refraenandam, fraudisque uspicionem tollendam. Estne ulla exceptio Est, si de iudice,adsetare, vel collega Iudici dandi . de actorum editioncide lite celeritet tetminanda allegetur mandatum l. 2. c. b. αuia juris in legatis Hi non ipsa mandata, sed literas fiduciae, quas credentias appellant, exhibere tenentur.
De Precibus Imper offerendis Tit. s. Cod. Lib. I.
Lua sunt preces Imo. gerenda Libelli, quibus supplicantes desideria sua Imperatoti Proponunia De quibus licet supplicare De omnibus, nisi tertii jus laedant . fisco damnosa, vel juri exprelle sint cotraria, ac petenti non proficiant. L3 l. 7. ..h.r vel jure ordinario obtineri possint .arg.
39쪽
L, C. h. Estne opus , ut qui ipsa instrumenta . in quibus se supplicani fundat, addat Non , nisi ratio justa aliud exigat. Debet vero summa ac vis eorum exacte exprimi. . . C. h. tacetne contra sententiam supremi Senatu supplicare Non quidem appellare. l. c. g. i Isa quib. non est appessi sed supplicate per modum revisionis, vel propositionis
erroris, aut ex alia causa quem posse, non dubitandum. tantum autem semel in eodem negotio. l. s. c. b. t. Debet autem revisio contra supremi Senatus sententiam
peti intra io dies, in hunc flectum, ut impediatur executio , nisi praestetur cautio de restituendo alias post decennium , intra biennium, potest offerri supplicatio Principi ad revisionem , ac fiet executio sine satisdatione. NOV. II s. c. s. auth ua supplicatio
Quando libellus principi datus litiscontestat.
faciat. Tit. 2 O. Lib. I. CO d. Operaturne libesius Principi oblat litisconte starionem Amones, quae morte intereunt, dantur adversus limredes ut lac temporales, praetoriae annales, perpetuae
fiunt, si imperatori libellus sit oblatus, desis ad eum .rescripserit. l. I. 2. C. s. l. 4. C. de donat.
Vt lite pendente vel post c. it. 2I.
Lib. I. Cod. Licetne litependente supplicare Permissum est ante litem contestatam , sed non post. Li. c. h. t. ne per rescriptum Principis litigator circumscribatur. Ita nec post appellationem , quia lis secundae instantiae etiamnum pendet multoque minus, si sententia transierit in rem judicatam , sive non appellaverit condemnatus, sive aliter acquieverit. In omnem litis aestimationem condemnabitur c infamis fiet, qui appellatione neglecta contra sententiam supplicaverit. . a. sis. c. h. sic sine justa caula.
40쪽
Si contra jus vel utilit pubi. c. it. 22.
Lib. I. Cod. Elua rescriptum ad preces impetravit, quid aget
Debet Iudici osserre : Iudex autem , imo etiam omnis is, cui non tantum cognitio , sed executio ethdemandata . . . . . t. permittet precum argui falsitatem sub poena. l. 3. C. h. t. nec aliter patietur executioni mandari rescriptum , quam caula cognita. In causae cognitionem veniunt haec: I. An pusnetr scriptum cum utilitate publica. 2. An per mendacium, vel veritate suppressa, suerit postulatum & impetratum. 3. An rescriptum jus tertii haedata . An repugnet uri. Si itaque quid pugnet cum publica utilitate, id rejicietur l. . C. h. t. Si mendacii convincatur supplicans. non tantum carebit impetratis, sed, vel poena falsi,vel alia extraordinaria punietur l. s. C. h. l. 29. g. ad. l. Corn. GDU. Si autem uti, quod tertio quaelitum est , vel legibus contrarietur, non admittendum. l. 7. C. de pre
De diversis Rescriptis, Pragmat. sanction.
Tit. 23. C. Lib. I. βuomodo distinguuntur Rescripta PrincipIs
Varie. r. Sunt Annotationes iubscriptiones ad Iibellos supplicantium breves, vel Epistolae prolixiores, vel pragmaticae sanctiones, quibus tractatu desconsilio adhibito ad proposita respondet Princeps, maxilne,cum
provincia civitas, aut quaelibet universitas supplicavit. s. n. f. I. C. h. t. 2. Sunt generalia, vel personalia. s. Sunt Temporalia, vel perpetua. 4. Iustitiae, vel gratiae.
Quibus de iure causae secundum ius commune rein sponJetur, vel Iudex datur ad cosnitionem aut decisionem Litis.