장음표시 사용
611쪽
A REAE MENfAE. LIB. XI. 1 rdistur in aerario,quod Chasea vocatur, decem reliqui miLIiones impenduntur ad stipendinmilitum,qui aluntur pesttotum Imperium. Pavitis Iouius in vita morait,connumeratis Cum prior Rassisin
ribus suis etiam Sullanici regni reditibus , sexagies centena millia aureorum singulis annis habet , Ex quibus quinquies & quadragies centena millia expendit. Ber ardus Naua risu Legar in Venerorum apud Consumi- R. usnopolitanum Imperatorem Anno Dominii 149. in suis relatio'mDiis in h cverba scribit:Dissicilimum est scire quantum redituum Turciem Imperator annuatim recipit ex omnibus
prouincijs suo dominatui subditis, cum diuersiae sint multorum hac de re opiniones. Quidam illi tribuunt quindecim milliones auritAlij triginta millia Sullanicorum quo tidie illum recipere assimant,qu Eciunt quotannis tan- tum decem milliones, nonaginta quinque millia ducatorum : At ego dico, me animaduertisse ex rationIbus aera' , xij , quod Chama dicitur , recipi annuatim s. milliones, 372Ooo.ducatorum,quae summa ex his particularibus eoi- ligitur. V.
Tributum illud Caraeta dictum,quod exigitur a Christia- nis, Gracis se Analoba, hoc est, Mae minoris superat deciescentena millia ducatorum
Ex dachs, diplomatibus & priuilegise colliguntur quo- 'tannis centum millia ducatorum' .
Ex bonis defunctorum sine haerede trecenta millia Incolae ducatus rago qui a tributo Cararat Immu- anes sunt) soluunt annuatim per singulas domos ducatum as-ιμ num quod essidit summam dueentorum millium. IV sua με, e M o Arabiae soluunt unum millionem 'I' Et octingentaSeraphorum aureorum millia ex quibus in aerarium Principis importantur nangenta millia. yy 3 . Syria .t
612쪽
y i SYMBOLA Syria tota expendit sexcenta millia , ex quibus ad aer rium redeunt trecenta millia, reliquum ad tuitionem prouinciarum impenditur. Mesopotamia ducenta millia, ex quibus ad aerarium redeunt Centum & quinquaginta m illia. Ex fodinis metallicis,salis S aluminis, quindecies centena millia. Ex dacijs & commercijs,duodecies centena millia. Ex decimis frumenti δc aliorum fructuum, octingenta millia Ex tributo G Itiuia, decim millia. Ex Vaticlia I x. millia. Ex Transluania Io. millia. Ex Rasusino tributo io. millia.. Ex in iis Oschipelagi 6. millia. Ex Chio,io. millia.
Haec omnia efficiunt 8. millime ,172ooo. ducatorum. PumarainitaTurm uni reditum annuum describit: Sub Solymanno Othomanno Turcarum imperatore eius prouen-ιtus,annuus aestimabatur:Tributum illud annuum, quod VOCatur,tararat, penditurque quotannis a Christianis Orientalis Graeciae&Asiae , nempe ducatus cum dimidio pro singulis capitibus,essicit quindecies centena milliaSeraphorum. Tributa ex portoriis, ulis,diplomatibus, priuilensis Mreliquis peditionibus curiae, acceduntia centum millia. Ex bonis caducis,quae-dicuntur, trecenta millia. Ducatus freto,qui immunis est a tributo Caraeris,luit ducenta millia.s Arabia octies decies centena millia. . Syria ψ
613쪽
AvxTAE MENfAE. LIB. XI. Sym,sexies centena millia. Mesopotamia ducenta millia. Ex fodinis auri,argenti,aeris,stanni,plumbi, lis, aluminissulfhris,Terrae sigillatae Boli Armeni, colorum & aliarum fossilium materiarum,quindecies centena millia. Ex tributis rerum venalium, quς importantur oceXpor' tantur,duodecies Centena millia. Ex decimis frumentorum 6c aliorum fructuum, octies Centena millia. Caprusrecenter cistianis adempta texies centena mil-hao orticin hisprouentus olimatur hodie adn.missiones auri, qui privi, quotannis ingrediuntur aerarium Sutuani, quod Chasea di- T--- Citu ΠPraeter haec accedunt&alij reditus quin modicu- 'μl tur,ex agris, sylvis, fluuijs, hortis & pascuis totius ImperqTurcici,qui ad maximam summam redeunt. Ex ijs impense suppeditantur ad alenda trecenta millia equorum militarium; quos Imperator suis equitibus distribuit, quoties expeditio suscipienda est in hostem: Ad bellum enim omnes coguntur,quotiescunque principi libet,stipendijs, an
mis,equisque& annona ex aerario acceptis. ' uantis vero bellarum incusonibus se volationibu Priamuis iacentenis his visimis annis a Turcis vexara orsere ad barbariem re- b. ι- iducta sit,iesantur hiportier Undae cum Turcae ab omni humaniore τε ε
d scybn artibus .cientist abhorreat non mirum es, quodpstim colligendis tributis scaedibuν hominum , quam indagandis. arcanisphilosophisisse medicinentis ho-- m gaudeant.
Moluaria pendit annuatim sedecim millia. Rhodo Chios & reliquae insulae Archi pelagi eo. milli Aduer
614쪽
Aduerarius ad arma iam paratus hoc produxit
Argumentum. 3I. Argumentum negativum Aduersarij contra Ciamiam sMelebiorem Otinensem riarum.
si perfectio omnis, formaeque introductiosae in instanti, tum Chemiae operatio & praeparatio, quae non fit in instanti, est frustranea, ipsaquzars
At primum verum. Ergo de secundum. Proris o paren Quia forma est,quaedat esse rei: Essentiam mir I non recipit magis nec minus,sed in momento fieia,quodante non ruit,ut patet in physicis , Alias vel duae λr essent simul Scsemel inuna materia,vel formς haberent dilatationem Ecdiminutionem , quod non concedi armam infans unius hori non minus homo est,quam vir quinquaginta annorum,quoadforma hominis Ad hunc vero modum ymicus non introducit formammetallis, sed ea praeparat longo tempore.
Ites msis Cibinensis ad 3I. Argumentum nega
IT Erum es, quod formae introductio fiat in momento,' tum quod Chemiae operatio & praeparatio non fiat in iustam
615쪽
ΑvREAE MENSAE. LIB. XI. instanti,at proinde non sequitur artem esse vanam .' Nam disserunt formae introductio& praeparatio,iam secundum naturam,quam artem. EXempli gratia, Scriniarius, qui fa- ait mensam, dum polit asseres, nondum forma monsae imposuit,cum asseres Coniungit glutine,necdum,cum pedes addidit,tum forma perfecta imposita est: Ita dicendum de domo,dum fundamenta iaciuntur,dum parietes educuntur, nondum formam domus habet, C em tectum fit, nondum forma adest,cum factum es ,persectadomus est ε. Sic secundum naturam homo nondum est ,dum semina maris&foeminaes ararii habentur, nec tum , Cum iuncta sunt: Et sic embryo crescit sub utero anima egetati uaia sensit tiua,donec Creatori placeat in momento animam rationale illi immittere,in eo momento fit homoe HqCtransfera titur perfecta sit,iam mi uensia in materiam suam; um vero per proiectio em nunC immittitur,irreo m Dento fit generatio auri per spoliationem sulfuris combustibilis a materia , argenti vivi ex metallis imperfectis Illud argumentum igi tur nihil concludit contra Chemiam,at magis ab eius parte est : Geber nimis acriter ita ratiocinantibus respondet in ri , , hunc modum dia dicant, femonem in instanti dari, rapa- rationem nostisam nonis instant rei, se concludunt ex hae, non ' a' θ' perficietur per artificia: Ergo necara: Dicimm,capita Ego Mutua, vacuam e ratione humana rasi magis besist quam bomini ι af. smilari Concludunt enim ex amissis, num se habentibin habitudineadiae,quod illatum est: Tantu ergo tenet haec argumenta io, AFnus 'it,Ergo tu es capra,quantum sei oru Et hoc ideo a m eisi non fiat saratio in instanti,non prohibetur tame hoc quod forma vel sectio nonpossispraeparato dari in instanti . Non enim a - ratio sperfectiosed habilitatio adsuscipienda ormam.
ad opus,quod naturale & artificiale simul est,nempe Chymicum i In hoc fit praeparatio eo usque, donec forma aur
616쪽
3 L. Argumentum negativum eontra ches
Si arsChemtea non possit aurum destruere,inul-
to minus construere poterit. Italis opstionupater: Nam omnis res facilius destrui- tur, quam Construitur, Ut patet in aedibus , quas vel uno
die destruere possumus & vix centum extruere t Sic omnia quae natura fecit, ipsa natura iterum corrumpit redestruit, excepto auro , quod a natura ad tantam fir mitatem & connexionem omnium quatuor element iarum adducitur, ut ira permaneat absque resolutione e rundem.
At non potest primum Ergo nec secundum. Restonsio a 32. eargumentum negativum.
mmumser verum est, destructionem esse faciliorem i constructione illa rerum simpliciter, quae ab arte fiunt absquenaturae opera,vtin domo,mensa, lecto , vestu& similibus patet. At quaedam fiunt ab arte&natura, quae non facile destruuntur , nihilominus tandem corrumpi posse credibile est, talia sunt aurum & vitrum : Quis d struet vitrum in igne natum ex cineribus & arenis Quis destruet aurum Z GMoses hoc destruxit,& multi artifiem id combusserunt, alij soluerunt post calcinationem cum sale& demuxerunt seu in aurum potabile reduxerunt : Vnde minor
617쪽
AvRE RE ME N s AE. in I B. XI 1 γminor non est simpliciter vera: Nam omnia ex elementis composita tandem resoluuntur in sua principiadi corrumpuntur, alia citius,alia tardius: Aurum maxime perdurat ex terrestribus absque reuertendo in vitrum, in quod omnia alia facile migrant sic ipsum vitrum dicitur post longas combustiones in massam quandam informem redire, quae t non amplius fit vitrum.
Argumentum ne tiuum Adverserit contra
si natura non produxit tincturas aurificas,quae cunque tincturae fiunt per artem , ipsi naturae' sunt peregrinae& non acceptae , ideoque R Cauri-At natura nullibi tales produxit tincturas aurifi
Ergo quae ab arte fiunt, i pii naturae sunt peregri-
rivstionis eo-xio paret Quia ars non est magistra,quae inaturae per violentiam aliquid introducere possit & impora reat saltem ministra&imit: trix; Quod igitur opus non . est in natura,neque imitabile est arti. reparet. Si produxisset natura tincturas, intra terrae viscera absque dubio metallici operariI essent eius participes , qui rimantur mineras At . hoc nunquam contigit. Zem 1
618쪽
πω Iurasesse in natura & a natura fictas omnes philo i hi a Trainu:mymundin, ut Citatur a Rosario , diuamuis hic is navirum nam liter contineat , nam meo in magne es creatus perscu ,perse amen motum non habet , insperdiciatur arte oro ratione. D cunt philosophi cssse tinctura potentia seu sulfurinnatur.),quod nulli dicitur, nisi cui a Deo reueleturi 1 e Alphidiu esse Ros inito, inquit, quod hunc lapidem, de quo hoc arcanum agitur, Dem norifiat magno precis emendum; quoniam in v araectus inmenituin quatenus rama paupere, quam . . ite haberipo sis,ut ratione sestentiaiaeam quis posit leuiter peruenire.Sunt p terea mul ea, quae natara in Cepit, nec adtinem perduxit, ut pacet in illis, quibus artus quidam deficiun t ex natura propter caloris aut materiae defectum;quq etiamsi non sint ex ordinariss naturaeoperibus,simi tamen eiusdem opera ςque,vtalia,in quibus nisi impedita fuisset, ea absoluta produxisscisSodemmodo illa materia, quae ita a philosophi absconditur,habet potentiam eam, ut fiat tinctura & vocatur aurum philosophorum , sed defectum patitur caloris & mixtionis cum suo simili Satis igitur fuit, quod natura primam virtutem ae potentiam illi introduxerit,etiamsi non perfecerit.
Rationes Melchioris Cibinensis Ungari pro a
Si arx Chymica non esset vera, tum antiqui illi sapientes viri, qui eius veritate scriptis, iuramentis M
619쪽
detesiationibus arcana aperientiun t testati sunt, infamiam pro honore & blasphemias pro benedia. Etione meriti esknr, nempe non ex certo stabili fundamento innixis rebus, sed nugis & inanibus
At Vltimum illis viris imputari non debet, quod juri.isiis is honorem ex nugis & gloriam ex fallaciis aucupati sint, cum licuerit i psis ex aliis veris rebus & artibus idem & longe honorabilius nomen obtianuisse. Ergo ars Chymica est vera.
Λ D maioris connexione abilienatim, Dicimus sapientissimos quosique veri studiosissimos quoque fuisse, cum sapicntia de vero,tanquam fine, it sollicita, ut probitas de bono. Si itaque sapientes&probi siti simul fuerint, hinc&veri & boni appetentes: Non est autem nec veritatis nacbonitatis, falsa docere & deceptoria aliis ingerere pro Venis. Vnde constat illos,tanquam contraria virtuti & veritati,mendacia & fraudes fugisse,nec sibi nomen inde sperasse Hinc Geser, ipse sibi blasphemias in aeternum optasset nisi vera dixisset, cum ita in imma sua capit. IM ' scribit; cu iisse Blasphemati sint ergo in auernum , quia bl hemiis se mal dicti phinatur . onempo eris reliquerunt ex errore si seu rphisophamus TI. 2fuderunt,non veritatem sed diabolicam mustationem potis post Maiasi . mortemsuam dimiserunt: Et ego blasphemandus misi errores irorum corragam veritatem tradam in hac silentia, sui melius exigit haec ars vera. Et alim ex recentioribus: Ut nquit,ut eq
620쪽
yso SYMBOLA Ulimemus antiquos illos veneranda antiquitatis philosephoseon to ab uid sitatis memoria commenda e volui e,quisummam operam veritati inquirenis semper nauarunt ,smari in posteros non ex nugis sinanibus fedaiauis orsublimibuι roflabitu fundamento innixis quaesiuerunt. Haec ille Etsi vero aliquando ruidam fuerint,qui gloriam ex fassis reportarint, tamentes posterior aperuit eorum falsitatem dcdolos refutauit. praesertim in mundanis illis,ubi libere cuique sentire liceat,quid verum videatur.
31. Ratio syrmativa pro Chemia. hi si antiquissima illa figmenta de aureo vesiere, po-
insperidumHAtalantae proiectis, Cς aureis cornibus Maereis pedibus, cursu defatiganda & captanda , conueniant omnino cum ari
Chymica,eiusq; doctrina, haec quippe tantae antiquitatis Rue usque derivatae, erit & veritatis ia-
fallibilis. Sed primum haud dubium.
Aiuris connexio patre: quia veritas est harmonia rerumi falsitas desensio Res autem, praesertim substantiae, ut sunt antiquissimae,sic& earum harmonia,quae est veritas Econtra dissensio non diu coti sistit, nec ab antiquo originem duxisse potuit: Cum itaque hae lepidissimς allego riae in eo conueniant,quod aurificium sit verum & aden naturale,quam est poma nascian arboribus , aut arietem