장음표시 사용
601쪽
ΑvRERE MENfΑE. LIB. XI. 33resienat illi sit admixtum i Faciemus igitur cius triplicem differentiam,ita ut primus plurimum auri obtineat δc paraalterius metalli aut substantiae , ' Secundus plus de admixtis. Tertius adhuc amplius: Primum itaque dicimus sola ignis liquefactione posse in aurum redire; Secundum non ea sista, sed addito fluxu metallico: Tertium, praeterea additione plumbi ad flu&um. Fluxus enim adiuuat colitque. factionem, eamque facilem reddit, qualis fit ex ale petrae 6c vitri do ad aequas.partes,incensis Carbone, in Vasic amplis ιον uti,&postea reseruatis ad usum s accipiendo dimidium huius md M. fluxus & integrum limi liquo faciendi: Deinde plumbum in igne vehementi vice argenti viui quod extra ignem aurum colligit)limi omne metallicum in se congregat, utpote Saturnus pater omnium: Hinc Vulcano Vrgente, EX pri- par om.
mitur omne metalli Cum una cum plumbo in regulum ad fundum vasis,aut per se,vel cum tofluxu:Hic gubvad- ι ... huc impurus est ; Habet enim auro admixta metalla alia, quae separanda sunt. Et separatio instituenda per cineritium in magno vel cupellam in paruo opere Haec saltem differt a sie inui- ων, A
cem per maius & minus , quantitate materiae, non qua- ρσε φυ-
Iitate formae . De cineritio Gesertate tractauit;quem qui- Vi initim libet ipse videre potest libro examinum capite 21. & 33. At scvεst nos , quae ipsi vidimus & fecimus tapenumero , prout minc in usu est, una cum causis dicti examinis seu sepa. rationis per cinerit tuis, paucis enucleabimus Apud mη o, philosophos inristotelicos cinis demonstratur corpuS ra
rum;quia non detur penetratio corporum,Vt nec vacuum,-νaram. vase autem repleto cinere ad summum, multum aquae dc
dimidium aut plus pro capacitate vasis , illi infunditur; Sunt ergo pori in cinere , qui replentur aqua , idem dicendum de ossibus combustis in friabilem puluerem: His
602쪽
μα SYMBOLA A ,ri. Consideratis, Docimastic cinerern lignorum,sale separato, ni itium is perlationem subtilissimum&discretum accipiunt, cum-q' ' q- dimidia parte ossiuni combustarum tenuissime pulue rilatorum miscent,&exiccant e Huic siccatae mixturae inspergunt guttatim aliqvrdcere uisiaepinguis, unde saltem uda fiat,quo in manu compressa figuram retineat . Tum intestis magnis vel paru is imprimunt, non vitreatis, in ieri perdurantibus, &accepto globo marmoreo polito caui talem mediocrem superius hinc inde voluendo faciunt,
primo tamen tenuissimis pulveribus combustis & dis in lapide ut coloris pictorum tritis ostium caluariς vituli,aut piscium quorumcunque,usque superficie conspersa: De
indecinetitia vel testat exiccantur: Cum vero fit magnum cineritium in foco vel furno, non tam Operose omnia praeparant,ut intesta&cupella,Qu' minus enim opus,eo maior diligentia requiritur, unde hoc certius est quoque in As .. .probat On quam maius: Exiccata cineritia, ad usum adhibentur: Cupellarum eadem materia est,aepurgatio, sed L . illae cum pistulo&monacha ut vocant, ex latone polit.
distimas, . tiunt οῦ in his ritepraeparatIs & exiccatis Centenarius cloci-- ρμrum masticus, parte post partem, imponitur in separation m
e nrnelio, igne sis petius incen , cupellaque per tegulam
rip ndπω. Camuratam,perforatam tecta, probatio instituitur, donec granum fixum constans ex auro& argento fulguret & stet insuperficie cupellae , ignitum , tum cum Cupella extra eritium clum conspergitur guttatim a quavi extinguatur; Cinefi- ' tium in testis tit in alio farno nempe maiore: Focus adhuc in maiore ; In foco enim aliquot centenarij lmponuntur μεμ ἰη una vice, in Cinoritio aliquot librae ι Oportet autem Vt ZM. .e. ignis flammatis , .qui reuerberetur in metallum fa-pe cineri. sum , Ut Curcumagi 6c moueri possit i Hinc in magnis illis furrus vidi arborem ingentem , piceam , rectam di
603쪽
ΑvREAE MENSAE. L I B. XI. ys ramis nudatam hanc flammam superne causari Sc totam operationem perficere,absque alio igne carbonum. Quae de separatione per cineritium hic sussiciant In massa ita relicta in stupe clesiant metalla bina perfecta mixta
secundum plus aut minus'; quod color massae indicat :Hinc ad quartationcm instituendam accedendum ostiquae est separatio argenti ab auro per aquae fortiS corro I ita, sionem Argentum enim ut minu1 compactum & rarius Corpus ab ea aqua penetratur & in aqueam quasi consi mstetiam resoluitur,adro pulverulentoremanete in fando.
Garratio dicitur , quia ad minimum oportet ess2tres partes argenti Munam auriat aqua operari debeat: Quod si plus auri& minus argenti sit,ium necessum est, quod 'de argento fino plus adiiciatur,donec ea proportionC aut maiori superet aurum in massa contentum: Fit autem haec operatio in vase vitreo, in arenis tepidis collocato per paucas horas : solutione facta , argentum coerulei coloris cum aqua effunditur in vas lapideum densium,' in cuius
fundo si lamina cuprea,& astunditur aliq antulum aquq fontanae , tum argentum fundum petit 6c in illa lamina , Congregatur,iterum corpulentum factum; Hinc eluitur aliquoties & liquefit, habeturque pro argento fino : Sic auri substantia flava quae mansit in vitro, eluitur & li --quescit, atque illa pro auro fino agnoscitur: Verum cum
semper auro aliquid remaneat argenti, tanquam matris, num ' ρή
a qua per aquam non satis separari possit, cum sit naturae ' vinculum,quo magis perfectiam cum minus perfecto indivisibiliter colligatum sit; necnon ianua, per quam Vna natura in aliam transeat; Hinc duas adhuci vias inuenersit artifices ad magis purgandum aurum; quibus quoque V-tur,si alias parua quantitas auri ab argento sit separanda, etiam non praecedente uariatione,ut pote ducatus Unus X xx 3 aut
604쪽
13 SYMBOLAG-.-,. . aut pliares ad inaurandum vel foliationem; Atque hae sunt m Cementatio & per antimonium fusio : Cementatio fit variis modis,communior est,cum tegulis puluerisitis,urina hominis madefacti suta ut in vase terreo ponatur lami natum aurum,& iperiuSinferiusq; pulueres illi collocetur, igneq; inces aliquot horis uratur. Hinc argentu separatur ab auroseq; abscodit in pulueros lateritios,unde per aliud artificium reducitur Quod ii sua comentatio no su D
ficiat,altera vel 3. repetitur : Alij addunt sales, sicOria ferri& huiusmodi plura lateria pulti crib. si ad al: a intentione:
quomodo tari, nec aduri, ab aceti halitu seu Vapore calido, no aliter W- colorari.Omniu aut fortissima&exquisitissima dicitur eL .. . titia se illa,qMae fit per antimonili,hoc modo: Antimonij 6. par- probationει tcs,aut circiter ponuntur in tigillo aut vase forti,no vitrensiis,. .. axo nigne perdurateanseri' se sim angastiori, superi' ca limomum pacioriraliquefiunt,tu una pars auri immititur liquefacti, με εο &vase ab igne remoto Cucum circa in loco,ubi star,fit percussio unde magis aurum graue fundum petat. Refiigerato vase,hoc fragitur,&in fundo seu apice antimonii inue nitur regulus aureus,albi tamen colocis,qui deinde in vase aperto positus ad igne seu flama follium purgatur ab antimonio&fit purissimum,ruberrimum aurum, omnibus numeris absolutum. Verum hacten' dicta separationum lc examinationum seu purificationum auri genera vulgarib. quoqi artificib. metallicis, fusorib. & aurifabris notaVμυ 'i' sunt, suntq; magna pars eorum operum,quae ut philos - '' Chemiae inqui sitori b. si no manuali tractatione, in metali Ch mica. cosiderat1oe quoq; cognita sint,n5 videtur alienum ab il-s locum proposito, imo maxime necessarium Quocirca nos haec quasi obiter hoc loco inscruim' ea ob caula, v t his perspe-
605쪽
A. v REAE MENfAE. LIB. XI. 13Fspectis ad maiora huiusmodi authoru utpote Erleri, δε Ab , aliorumve, opera legenda incitentur,ia si fieri possit ipsam visiva aut manuale experientia hauriant:N e tamen in hisce vulgatis haeream' absq; causarumeditatione,hasce, est philosophi,perpendemus & a minabim', e quibu ...trisum vulg'opificu nihil aut parum intelligit,dum salte secundu ab invium usum & more,luti didicit ab aliis,quae tractat, peragit: FI itaque separatio per cineritium vel cupella. I. de caulis pri νιλ ιλιν,ει. moqa Calor est cog regator homogeneorum & dissipator heterogeneorum. Hinc ille substantiam puram argeti vi-i,quae est in auro & argvio cogregat, dc substantiam im- ,.
puram&heterogeneam, quae est in Caeteris metallis ratio' .
ne magnae copiae sulfuris c ustibilis & terrestriS, separat is......Hic calor intra teriae viscera in mineris imperfectis eodo modo operatur, nempe Concoquens immaturum longo tempore,coagulans liquidum argentum vivum,dc segrogans inde combustibile & comburens sulfur, quo sulfure idea quaedam imprimitur argento vivo sulfurea, hoCest,calida&sicca,quo facto aliqua eius particula expirat,
derelinquens suam habitationem, in qua saltem hospes
fuit,non autem dominus: Secundo hic idem calor superne adueniens, cum longe maior sit, quam in fundo , ad ρquem ignis peruenire nequeat , repellit m repercut1t a --.sese hoc , quod separauit . tanquam licterogeneum ab homogeneo : Vnde duplex caussa caloris ordinati ita concurrens faciliorcm reddit separationem unius ab alio, imperfecti a perfecto: Causa vero, cur imperfectum fugiat & perfectum constet, est duplexu Vna sulfur, ut dictum , combustibile & heterogeneum i Altera, quia Τ' ' illud cst immaturum & ignis calori minus assuetum:
Hinc fugit igne tanqua suum cotrarium ex naturae instinctu,queadmodum videm' omnia aquea facere&humida ac fri-
606쪽
136 SYMBOLA ac frigida, quale est argentum vivum imperfectorum: Sint exempli gratia,duo perfecta , aurum dc argentum αι totidem imperfecta cuprum & plumbum in cineritio; oportet itaque ut plumbi quantitas iit triplo maior, quam
omnium reliquorum , nempe si auri sit unica & argenti, nec non cupri, tum uncias nouem aut paulo plus plumbi necestarium est adncere. Alias Cupram non omni ex
parte separabitura perfectis: In hac itaque proportione facilis fit liquefactio horum omnium , Ex quibus prima
quod abitum molitur in cineritu fundum ab igniS velle . mentia, in olumbum, ut aqueum & citi silmae liquefa ctionis; Hoc nonnihil de sibi amni, ratione suliaris terre. stris & foedi,ac argenti viui non satis cupro maturi , se-Cum rapit, velutqueauraga, deducit ad fundum Cineritii, idque tamdiu,doneC totum avexerit; argendum vero Maurum relinquit, Cum quo nihil commune habet. Qui iocineritium eo modo,ut dictum supra, formatum , aptum est ad recipienda metalla imperfecta ab igne afflicta& cruciata, ne haec comburantur in cineres, propter eius raritatem ; quae tamen non tanta est, ut ratione ponderis,quod maius in auro,quam reliquis est, perfecta una per madescendantaut imbibantur: vim enim haec ab igne non ... ἰHia, sentiunt I Ergo nec fugam appetunt , sed quia in calore ab una. nata dc aequata sini,hinC in eo gaudent: Deinde illorum viscositas tanta est,ut non segregentur tam facile ab inuicem in partes,quae descendant. Cineritium itaque asiam in sum aut uale est aegrorum metallorum,non sanorum, li Ira ei . h.' teriorem eius fundum aC Capacitatem consideremus, si k- ῶν- superiorem superficiem vero, veluti campus Martius aut
gumnasium,in quo perfecti athletae probantur & imper-1 'f' -- fecti ab iis discernuntur& profligantur. Separatio argenti ab auro per aquam fortem fit hac de
607쪽
'AvREAE MEN sAE. LIB. XI. 337 eausa quia aqua fortis ex salibus,ut petrae 3c vitriolo,aut a-itis,facta est penetrantissimae potentiatavi in intimos poros cuiuscunque metalli sese insinuet;Insuper habet acredinε aet
corrodente & ignea: Hac ratione,calore externo agete, inargentum agit,quod est ramoruS.dc masi1 porosi corporis, mim.
uam aurum,idque corrodit&sibi assimilat in liquorem
usibilem,ut veludaqua appareat:Est autem in vitriolo vis aperiens non solum,sed quoque astrine ens: Vnde conti: netur,ne gravitate sua in aquam descendat,dc maneat a . a. o. , pud aurum Hoc utpoteponderosissimum, valdE compa 1θαι. ehum,solidum absque poris hanς aquam astringentem ob vittiolum aut alumem se non admittit,sedprors exclui dici, unde remanet integrum,utest separatum ab argento, . nempe intenuissimis particulis;Quod si vero ex aqua forti Regiam dictam essicias , ad libram eius unciam unam εὐέου falis ammoniaci addendo, tummaior est penetrantia ab θhoc sale;&vitrioli visastrictoria obtunditur, unde aurum I similiter corroditur ec in aquam reducitur: Repercussio argenti fit, aqua communi affusa ,quia fortis liquoris vis&potetia debilitatur, hinc dimittit argentum,quem admo dum per redistillationem aqua:Communi separata ,gqua fortisiterum fit eficax,ut priua: Receptio acupro fit obna-ciso evaturaru affinitatem Proptersulfur enim in cupro existens, μομε
aqua iam debilitata ad illuddescendit, propter argentum
viuum cupri,argentum: Esse enim multas seeces aquq ris in argento patet ex visure experientia, quae separandae sunt per liquefactionem Cementationis Causa est fere eadem,atin hacnon fit Corros6,Compactio tamen auri Mincalore actefactio maior, faciunt quotmanea taurum, dcraritas substantiae,minsrq;maturitas argenti,quod abeati 2T Geber lib. am.C.3 .hanc reddit causam ubi inquit: Dixi sua. ---um guodcorpora imis magis, pinam ver minus per
608쪽
a, Ἀν η quantitatem comta libilis continentia , magis, quae vero mimu , misin: Quia igitursu inter catera corpora minoras essulfuris qu mesis .inter caetera omnium mineralium corporum minime per ignis inflammationem comburitur: Luna vero VII Solem inter omnia corpora reliqua minus esse furis quantitatis participans, pluris autem, quam Sol. Et paulo post. Cum igitur ex rebus constituatur O-entum inflammabibbus cementum, tet causa illius inuentionis necessaria fuit,ut omnia combustibilia comburerentur: Cum igitur unum
Humsit corpus incombusibilestiam iiDd , aut ad naturam illius
praeparatum in cemento saluatur, Durant tamen quadam magis D a est' - quadam vero mix- mremenIo 2 mero magis se qua minus notasunt cum causis dictis Durant igitur plus Luna,mrnus vero Mars, rana in re adhuc veros min- Iupiter, minus vero se adhue Venus, minimem. νε- mero Saturnus Caratis separationis Cuiuscunq; metallorum
sic cap 3ἴ exprimit:Et nes parario corporumsis ab inuicem rufiis duobus examinis ἰυtpote cinerati orcementi, generibus , nisi propter diuersitate compositonis subsantiarum eorum ; quia ex C μμs p eo res ultat fusonis diuersitas ors issitudo se raritas, qua quidem H
ρινώα ρ. Jeparation junt caussa quia propter illorumfortem compositonem montum non corrumpitur illarum substantia a subsantia corporu extranei,
. . .' μ' cum non tugorum per minima mixtio : Et ideo neesse es illa de commmto a se inuicemsipara ne corruptione totala illorum essentia. Haec Geber Fusio per antimonium cuius Geber nullam mentionem facit,ut nec quartationis, auri separa-Dαιa, . Uonem tacit ab argento,ex Iam saepe diciis caulis , quae
sunt eius spissitudo,maturitas& sulfuris minima quantiras: Ad has accodit pondus auri gravissimum,quod facile fundum petit,interim dum argentum in via detinetur Mde matiari rate examinetur e Constat enim antimonium copioso sulfure combustibili&arsenico, & argento vivo pauciore subtilissimae&volatilis naturae, Unde si aurum liqui-
609쪽
Α v REAE MENSAE. LIB. XI. 339 liquidum ipsi immittatur hoc transiens per illud sulfur,abco,tanquam spongia abstergitur ec purgatur,quod nihilominus retineri nequit,cum iit corpus rotundum absq; angulis, lidum absq; poris,purum per se considerando absque faecibus, Hinc descendit ad fundu vasis celerrime,Ar- Omnia me gentum eCotra,cum sit auro duplo leuius, immaturi', po- rosim alicuius sulfuris,dissipatur per tota substantia anti- antimonis. monti: Vbi cosiderandu,quod tamen Oia metallica, ut cu-Prum,plumbum,ferrum,stanum &argentum per antimonium trusa,dent regulum seu fundum petit, sed n6 ta ccleriter,nec cum tota sui substantia: Quaippter oportet,ut in hac operatio e expedit' sit artifeX,ne &. argetu aescedat cu A ,h,- auro,quod fieri posset,si maior esset argenti quantitas,& Ο- separanda peratio diu protraheretur i Ex antimonio post argentum elicitur per magnam ignis fusionem cum fluxu addito co- ueniente Comoustio auri per sulfur,& expositio suprava orε aceti,dc huiusmodi alia videantur apud Gebrum dicto oco. Enarratis modis parificandi auri, prout fit Schemni- iij in Ungaria seu fu, alibique in vi est . elim maxima pars Vngam bi ditissimae sunt fodinae, nec non Sclauonialc Trainfluanta cum opustas ditione iam sint in Turcisit anni ησε pro potestate,corollarij vice huius prouentus annuos hoc Coadjciemus,quemadmodum in plaerisque alijs nationibus & regnis antehac fecimus , non quidem eam ob cau-: sam, quasi Ungaria ad Turcam de iure spectet , cum domui Austriacae proprioque regi, quantum eius superest, pareat, sed quia de possessione violenta & tyrannica eam
maxima ex parte teneat & usurpet. Prouenim aute turrici τψιis, Q.
Ferat adiuersis auctori b. diuerso modo traditur neq; in E
Vnocosentiunt omnes, utepora mutetur pro diuersitate
610쪽
s o S Y M B Ο I. A tempore totum illius imperium seluisse quotannis decem mmission es,nonaginta,qMadraginta octo millia ducatorum ,εcquingentos Et haec particulatim explicat hocmodo: Ex tributo Caraetri,quod a Christianis penditur quot nis, recipi alionem unum Io. millia Seraphorum. Ex mineris metallicis fatis,aluminis, lorum,boli Ar-
meni,terrae sigillatae & eiusmodi soo millia. Ex datin & gabellis,ut vulgo loquuntur Os.millia.
Et oriuilegiis&diplomacibus,1 OO.mIluia. Ex bonis caducis,soO.millia... Ex salinis so millia. r. Ex bonis defunctorum sine haerede vel patronoimo. m. i. Ex nautas,quae pendunturpro egressu regnorum,SO.m. 4, Ex monetariis officinis,io.. millia. Ex piscatoribusqo.milliae . Ex muneribusgratuitis 3oo.millia Ex reditibus mortuorum Bassar - & aliorum,quib. st . .
pendia quotannis ab imperatore seluuntur,post quorum imortem re uni ad aerarium qu0tannis,plusqua6co. m. in hodie pendit millia. imi a 6. millia. o. Vaticlia Ix millia. I UMm n. milii Iose. C- Io.millia CG μου, quae est Meplus & tota AEgyptus decies lGO.m. i