장음표시 사용
21쪽
inde eueniens rebus cooperis proportionatum, pure bendum L. F. s. I. ff. pro socio.
6. XXV. Cum duo vel plures res suas conserunt ad lucrum, re
bus collatis propol tionatum, percipiendum, tum ex ista collatione apparet, quod uterque autumet, lucrum istud sibi repraesentatum ab uno separatim. seu sine collatione alterius te plane non vel non satis commode obtineri posse. st repraesentatum existentiae reddendum, quod ab uno vel plane non vel non satis commode; a duobus autem vel pluribus facilius, obtineri potest, dici mereturrim COMMVNis. Quare contractus societatis coni, ne pactum duorum vel plurium de me communi obtinenciori quod cum et sciat societatem S. 3o. Praecogn. ad Elem. Iur civ. x contractu ficietatis in se continet noti nem societatis vere talis. Sed in bcietate socii simul sumtivnam repraesentant persbnam, et inde inter socios unus intellectus, naoue voluntas concipitur, quae arctam amicitiam essicit Mine concipimus, cur contrahentes n. contra eta societatis unam repraesenim persenam, et tir inter eas a m amicitia praesumatur L. 63. pr. T. pro socio Cons. Inust.
contrahentes in contractes cietatis res suas lucri seu quaestus caussa in se inuicem conserunt s. 24. , adeoque ius rebus alteri socio propriis utendi. Verum is, qui ius re sibi propria urendi per pactum in alterum transfert, e
dem tamen dominium rei ipsum in alterum nondum transistulit, iuxta 3 3 . Lib. lli. Tit. 4. Eiem. Hine suamquam eon trahente in ramisau Minatis is rebus sibi inuicem propriis victae in se matrem trumstulerint, tamen ipso rei dominum non transtulerunt inde quilibet saltim contrahens domitum
22쪽
In contracto secietatis contrahentes res suas lucri causissa ita in se inuicem contulerunt, e per se quisque domi. nium rerum, vel quod rebus aequipollet, retineati praeci, Verum is, qui res suas lucri caussa ita in alterum transfert. ut dominium reruin, vel quod rebus aequipollet, retineat, alterum rerum suarum administratorem constituit secum dum notionem administratoris auare in contractu societ iis contrahentes sunt rerum sibi inuicem propriarum codatarum
administrareres. Conc STRV vn Iurispe for Lib. III. Tita . . ias XXVIII. Eius malitia, qui amicos laedit, insignis est cons. q.
Io. Praecogn ad Elementi Iur Ciu. . Inde in contractu, quo inter contrahentes arcta amicitia intercedit, dolus seu malitia non Plum ad simplicem damni reparationem, v rum quociue notioni quidem infamiae conuenienter, ad infamiam imputari potest g. M.tit. . lib. 3. Elem. Iur civ. . Recte de Romani dolum seu malitiam in contracta societatis commissam socio non solum ad reparationem damni, verum quoque, notioni Mamiae conuenienter, ad infamiam imputau rum cons. g. O34. Iur Nat. B. IcOERLEBI L. I. L. 6 .ade his qui notantur infamia.sCHOLION.
Liectit nobis ad testimonium PETRONI ARBITRI prou eare eap. LXVlt satyr propositum. At enim, inquit Arbiter, amici fuerunt nostri, eo maiora meruerunt supplicia. Nam qui ignotos edit, latro auella re qui amicoι paulia minu qua,
g. XXIX. In contracti cietatis arctam inter contrahentes amiscitiam intercessisse praesumitur, et unus consideratur tan quam alterius rerum suarum administrator s. 2D27. . Ast is, qui alteri, cum quo arcta sibi amicitia intercedit. rerum suarum administrationem relinquit, ordinarie eam a tantum
23쪽
ta::tum diligontiam in adnatim tratione ab altero expectit, Quam alter in rebus suis, bonum patremfam pro more tuo agens, adhibet, et alter quoquc ordinario eam diligentiam adhi haere cile assirmat, quam in suis rebus adhi- here solet Iob vGEs hahen voles das metuis . Id quod ad communem vitam attenti experimur idcirco colligere licet, quo qumbet contrahens in contractu soci edati ordinarie in eam diligentiam circa res alteriua adhibendamannientiat, quam ipse, bonum patremiam pro more suo agens, adhibet s. a in II. . Verum eum diligentiae gradiim altera contrahenti exhibere obligamur, in quem Pacto sto contentimus 3. s. Dissat . . Vnde quilibet contrahens se socrus in hoc contractu ad eam diligentiam, alteri in rebus collatis exhibendam, ordinari oblis a-
adhibet; quae dici meretur DILIGENTIA MEDIA IN
Quodsi alicui dubium subnascitur, ae si praecedens propositio trincipiis generalibus de imputatione culpae cire corii uoti
serat, ocios sibi inuicem potius ad diligentiam mediam in ahstra ulcem xhibendam obligati sint, in quam patio 2ΑΣ
runt Dissi'. o cui et nostra imputa et ra,'
tractum iocietatis satis e uenit Nam tum demum contrahentes commune erim L
24쪽
sunt,si de alio consensu, praesumto,qui ex natura contractuum com muni elicitur, diuem,non constet et . Diss. I. . Cum igitur in hoc contractu societatis, propter arctam, quae inter icios intercessiis in praesumitur, amicitiam, cie alio consensu, a praesumto, qui ex natura contractuum communi alias elicitur,diuerso,actu constet praςς- satissime pater, in contractu societatis adias determinationes adesse, quae naturalia contractuum muran, ρ. q. Di T. II., propositio . nemque f. stra c. erutam propositioni specialiori s. 7. 29. radixδ'
f. XXX. Ei contrahentium, qui alteri damnum, dolo vel culpa
uacunque, in re dominio alterius subiecta, citra respe ctum ad contractum dedit, damnum istud, etiam ex Lego Aquilia, ad rena rationem et poenam imputatur 6, 7
Dissi. . Vnde miram non es quod socio, qui alteri do ninum actione dolos edicti osti, citra respectum ad contro mscietatu, in re sibi collata dedit, damnum istud ex Lege Aq 'lia ad reparationem et poenam imputetur. Cum autem post reparationem damni a laedente sectam laesus ius suum exigendi reparationem amittat nulla dubitat, quin repor
me modo iterum dubium, quod . MOMAsius in citatae dissertationis struxit, remouetur. putat enim Thomastu sinter ICtos Romanos, Ulpianum, Celsum et Iudianum fuisse dissensum, et Iulunum promiscue dedisse socio ex contractu soci ludiis laes actionem ex lege Aquiliaci cum tamen Vlpianus noni nisi sub quadam determinatione octo hanc dederit ex lege Aqui lia actionem. Negandum quidem nqn est Vlpianum respexissς in L. q. ae pro fiscio ad huncce casum, si heius rem in societa
tem collatam in alios, contractu haud determinatos, usus vertero coeperit, ipsaque versione in alium usum dolum vel culpam quam eunque commiserit. Verum ulianus, quem B. THOMAs us
'allegat in i es a. ad Lea. Aquil quoque asserit, quod deponς tunc demum contra depositarium agere possit ex lege Aquilo, ut vipositarii ora re deposita aliquid agat, quod deposito haud d
25쪽
scriptum, atque in hac actione, quasi peregrina, culpam aut d tum committat. Hinc amplius manet inter Iulianum et Vlpianum dioensus. Vterque enim tum demum actionem ex le ge Aquilia aediι, s contrahens actione, in contractu non deseria Pta, h. e. peregrina, dolum re culpam commistit. In hac enima tione peregrina contrahens ceu extraneus considerari potest.
S. XXXI. Quid autem si socius, qui damnum intulit, lucrum quoque insigne societati opera sua contulerit, forsitant crum cum damno ex aequitate naturali compensari pot- cst Et puto, quod non Socius enim dum opera sua commodum societatis promouet, obligationi suae pactitiae satisfacit, ideoque ist ud lucrum 1bcio nondum adhuc ad meritum imputari potest, et consequenter ob lucrum etiam insigne, quod ieius societati contulit, alter socio priori nullum olficium humanitatis singulare debet g. 7 6.
Iur. Nat. B. ΚΟΕΗLERI . Iam vero eo demum in casu,
quo ossicium humanitatis insigne, quod creditor debitori debet, iuri periecto creditoris contradicit, aequitas naturalis a iure persecto creditoris decernit exceptionem f. sa. lib. a. it. VII. Elem. Iur civ. . Quare serius, qui rurrum societati contulit, ne quidem ex aequitate naturali Eud eum δε- nino, quod friuati dedit,compensere valet. L. a 3. ff. pro socio. g. XXXII. Interitus rei pactitiae singularis mere casualis obligationem contrahentis tollit f. 36. Dis . II. . Vndo comitat, quod interitu rei fingularis mere casualis in secietate eo istae olia obligationem alterius ficii ad resiturionem rat B ctantem s. 9.ao. i. a. S. 3. f. pro socio. g. XXXIII. Eilesibus naturalibus strictis creditori datur ius Mosectum exigendi totum debitum a quolibet debitore, idemque etiam ab eo, cui creditor singularem amorem debet. Ponas autem debitorem,cui creditor singularem debet amoerem,absque culpa sibi imputabili ad paupertatem redactum
26쪽
esse, adeo, ut necessaria vitae alimenta non superetant, si debitum integrum istiusmodi creditori soluere deberet tunc creditor ex iure humanitatis, ob singularem, quem debitori debet amorem, obligatur ad remissionem debi ti, vel totius, vel saltim pro parte, ne debitori necessaria vitae alimenta deficiant. Quare in cassi, quo debitor, cui creditor singularem debet amorem, absque culpa sibi imputabili eum in statum peruenit, ut necessaria vitae alimenta deficerent, si debitum totum creditori soluere deberet, omium humanitatis insisne, quod creditor debitori debet, iuri stricto creditora competenti contradiciti Verum, si ossicium humanitatis insigne, quod creditor debitori debet, iuri stricto creditori competenti contradicit; magistratus, ex aequitate naturali, exceptionem a iure stricto creditoris, vel in totum, vel Laltem pro parte, de
cernere valet g. 34. Dis a V et g. sa tit 7 lib. 2. Elem. Iur. Ciu. . uare leges quoque ciuiles exceptionem, vel in totum, vel pro parte a iure fricto creditori comperente contra debitorem ad paupertatem redactum, cui creditor singularem debet amorem, determinarunt i ita, ut istiusmodi debitor vlira necessaria vitae alimenta creditori soluere haud obligetur. Cum autem lex specialis, quae speciem quandam hominum a Iege communi siue generali stricto excipit, beneficium iuris dicatur S.I83. Praec ad Elem. Iur civ. in nostro casu debitor beneficium iuris nancistitur, quia benescium compotentiae vocanti E itaque BENEFICIUM COMPETEN TI A beneficium iuris, quo debitor, cui creditor singularem debet amorem, ultra necessaria vitae alimenta re
ditori soluere haud obligatur.
Beneflato iuris alias sibi competente uti non potest is, qui in dolo versatur ν. 84. Praec ad El. lue civ. . Beneficio itaque compe enitae debitori alias competente debito uti nequit, si in dolo versatur. Beneficium ompetentiae personam debitoris et ereditoris indiuia
27쪽
6. XXXIV. Socii sibi inuicem singularem debent amorem g et s. .
Quare soci ad paupertatem redacto beneflcium competentiae competii, misi in dolo versatm fuerit f. praec. i. 63. pr. et s. i. miro bcio L. I 6 L. 22. r. L. 67. f. vlt f . de reclud. Heredibis tamen situmod socii ad paupertatem redacti bene ficium competentiae haud competis, vi Coroll. II. f. praec.
S. XXXV. Datur contractus, quo quis praedium suum alteri ita
utendum conseri, ut pro hoc concest usu alter partem fructuum, opera alterius prouenienti in conserat, in quo aIter colonus partiarius audit. Cum autem contractus, quo unus res quasdam sibi proprias externas, alter autenricumprimis pcras confert, ad lucrum et damnum indὸ eueniens, rebus et operis proportionatum, participandum, emciat speciem contractias bcietatis 3. 4. Q in hoc co tracta, quo colonum partiarium concipi ius obtinet quaedam contractu societatis species L. f. s. 6. T IOc cond. COROLL.
Idcirco ad colonum partiarium ea applicanda veniunt, quae s. 16.a .ramq. de socio disseruimus.
In contractu Ihcietatis cum usus rei etiam mero castu impeditus et inde malum a sociis, iuxta quantitatem rerum vel perarum collatarum sit crendum, neuterque ab altero, nec ex aequitate naturali, aliquid a damno, rebus suis vel operis proportionato, subtrahere possit 9. 24.ὶ: uo ita est, quod nec colonus, ut aiunt, partiarius, etiamsi in ure mero casu vel plane vel maximus impeditus, exigere vim, .n ipsi liceat ex aequitare naturali abquid a parte fructuum, ex praedio accedente opera sua prouemrauium, subtrahere, r. hique arrogareta potius vero ipse colonus da ncim, ex impe vidit in emergens, rebus et operis proportionatum, cum domino
vi ferre debeat. LV. S. 6. F. Loc cond. g. XXXVir.
28쪽
6. XXXVII. Vt denique imputationes culpae circa mandatu quod ex contractibus consensualibus reliquum est, at in gamus : eius notionem, quod sit contractus consensualis, quo quis negotium alienum gratis administrandum suscipit, ex s. 32. Lib. III. Tit. 2. Elem. Iur ciu praesupponimus. Negotium alienum vel sufficienter determinatum esse potest vel minus. Vnde quoque mandatum iis qualisse tum seu determinatum et simplex seu vulgare diuidi poti g. XXXVIII. Mandatarius alterius, nimirum mandantis, negotia gratis administrat F. praeci . Is qui negotia alterius administrat, alterum virium suarum in isto negotio participem reddit s. 29. L. r. it. s. Elem. Iur civ.). Mandatarius igitur mandantem virium suarum in negotio mandanei proprio gratis participem reddit. Sed is oui alterum in fine quodam obtinendo virium suarum participem reddit alteri auxilio est 3. 43. Praecog. Elem Iutactu. , et inde unam cum altero repraesentat perinam I. a. l. c. Quare mandatarius , initiatu negotii suscepti, nam cum mandante repraesentat personam, et hine inter hos eo magis nexum amicitiae . a s conuenienter concipimuι, cum haec administratio gratis fiat, quae gratuita administratio facilius amicitiae congruit L. i. g. it manci. Mandans ex mandato omnem ordinarie percipit utilitatem c3.37. . . Quare mandam ad damna culpa etiam tri
Ei paeiscentium, qui ad culpam leuissimam praestanis dam obligatus est, detrimentum, alteri etiam casu mixto subnatum, ad reparatiouem damni dati imputaturi nisi
29쪽
Coroll. I. et II. Diff. IV. . Quare mandanti malum auod mandatariis casu mixto in negotio administrando sensit, ad reparationem damni dati imputatur, ni mandans prolet, aut ali--de manifesto constet, malum mero easu, h. e. citra omnem msim dantis culpam, est e subnatum L. 26. g. . ff. mand. COROLL. I.
Quoniam autem mandatarius in mandato qualificato quoque ad leuissimam culpam praestandam obligatus est , uti mox ex sequentibus apparinit singulare est in mandato qualificato, quod et mandatarius simul probare debeat, malum, quod in negotio peragendo sentit, citra omnem suam culpam sibi esse ex negotio subnatum. Si itaque mam rarius hoc probare neqvu, malum sua culpa praesumtiue sentita quod damnum non es a mandante reparandum.
Contraria sese ratione res habet in mandato vulgari, in quo mandatarius non nisi latam culpam praestat. In hoc probatio culpae mandatarii etiam mandanti incumbit, si est mandans a reparatione damni liberare vult.
Ratio propter quam mandans ex mandato obligatur ad leuissimam culpam mandatario praestandam, ea illa gratis a mandatario suscepta nesocii alieni administratio, ideoque osticium humanitatis insigne mandatarii mandanti exhibitum, quod cx mandato demum in officium necessitatis degenerat 3 38. consentit cum nostro asserto L.
6 I. e. 1 f. desertis. Ponas itaque mandatarsum, antequam
mandatum susceperit, aliunde iamiam perfecte obligatum esse, ideoque cogi posse, ad negotii alterius admini istrationem, tunc ratio propter quam imandans obstigaturi
ad culpam leuissimam mandatario praestandam, cessat. verum cessante rati , Iegis, eaeae etram ips meis dispo sitio G. 49. Elem. Iur Naz, Mandans itaque tum demum ad culpam leuis a amistari re andam obligatu non est, si iam ante mandarum susceptam mandriarim perfecte obligo
tui sit, cogi e passi vinegotia modunia a tim unda. Quid i quod cum coiuraueas Rc dum naturata contractuum
30쪽
communem, tum demum ad leuem culpam obligetur, si alter cum alter aequalem ex contractu percjpiat utilit tem ideoque alteri aequalia ossicia humanitatis exhibeat: asserendum esse arbitror, mandantem non nisi ad Eum ei culpam latam mandatario praestandam obligatum esse , si iam ante mandatum Uceptum mandatarius aliunde obligatus sit, ideoque cogi pusit ad negotia mandantis administranda. Cons, LAUTE ACHII Comp. Pand Lib. XVII. t. s. Mandati vel contra pag. 282 V sc ΗΟLION.
Hue *ectant negotia quae princeps mini stro suo peragenda commisit, cons. Perillust a LET RI Miau ad Pand spec
N. In contractu, ex cuius natura arcta smicitia inter contrahentes praesumitur, dolus contrahentis non solum ad reparationem damni dati, verum quoque ad poenam it iamiae imputatur, notioni infamiae conuenienter g 28. . Quare mandatario, qui dolum orea negotium susceptum com- 'mittit, iste ritu et aa reparationem damni et ad benam μ
que spectat easus, quo mandatarius pecuniam fidei sua commisissam in proprios ius conuertit.
..6. XLI In mandato qualificat O siue determinato mandatarius in gratuitam amilustrationem negotii alieni a mandanto determinati e senile g. 370. motium determinatum effectui dandum requirit vium Gmni uni virium, quibus ne- gotium decerminatum hoc, et non aliud, existentiae redditur cf. 9. Dis . I. Mandatarius ergola mandato qualifica, to ordinarie in sum inmutam virium negotio determinato lassicientium consensit Vsusomniium virium, negotio se ossicio determinato sussicientium, dici meretur lummus