장음표시 사용
121쪽
NI R. rocellum,ideoq; accusaretur,responderet hoc pactu esse illegitimum,nam per hoc idololatriam induci. Item si . quis alteri alapam thflixistet, di ob iniuriam in ius vocaretur , pro se verba Christi in Evangelio adduceret. prout multa similia exempla possunt adduci. Ex quibus hinni,' manisestb colligitur eos qui huic articulo pertinacleei vellent adhaeres cere, nihil aliud quaerete,qucun cum iure & justitia jocari & nugari. Et quamvis adhaec non existimari potest, discordia Religionis non causare, ut rigor iuris non ubique semvari possit,sed mitigari, & jus in casibus hoc tempore contingentibus applicari debeat. Nimirum si εontra sectatorem novae Religionis adferatur & excipἰatur quod sit haereticus & per bullam Coenae Domini ut dicitur excommunicatus, ideoque nil iuris ad justitia habealmam hete exceptio sine manifesta conturbatione permitti non potest. Item si contra aliquem sacerdotem vel Monachum uxori alligatum , vel ejus proles exciperetur velut apostatam, vel prol es velut ins mes probrosos inidoneos ad testificandum; vel si diceretur eos qui matrimonio illegitimo & prohibito nati sunt, haereditatis esse incapaces. Nihilominus ob ejusmodi casus particulares underat b lites & controversiae juridicae oriri selent ne statura juris communis impugnentur , nec indesinentibus cavillationibus , dc periculosis actionibus ansadetur,
per quod Civilis ordo dc Politia conturbari possit. Idcirco Nostri Commissarii,quidquid hujus Articuli caua posset adferri.bona cum discretione tollent, de in hoc laborabunt, ut dicti & similes casus,si qui pro
temporis coditione occurrerent , aliqua moderatione
indigentes,Cameralibus Nostris Iudicibus & Assessbribus relinquatur,qui pro ingenio, prudentia & sciemtia sua,dubio procul in dictis occurrentibus casibus Scdisceptationibus re ad ejusmodi bonesta, tolerandaq;
media dc vias deducent, quae cosiderando omnes rerucircumstantias,decentia comoda & aequa sunt futuror
postqua enim tot elapsis temporii spatiis in ligion scontroversia nihil a nostra Imperiali Camera est actit,
122쪽
r. casaris vitiaratio. unde quispiarn Novo Religionis Sectator iure ineri a conqueri possit ac debeat, ita etiam noti minus hoe tempore in Nostrae Camerae Iudicibus & Asses ribus
conridere poterunt,nimirum eos ita munus situm obiaturos,ut eorum Actiones ac decisiones omnino cuivis
possint satisfacere. Quod si tamen in supradictis ae similibus rebus &casibus tale dubium apud Camerae nostrae Judices &Asse res oriretur, in quo invicem convenire non ossent aut se re luere, vel unde manifestum scanda . um foret timendum, decemimus ut in illo casu Nobis & Nostris Statibus in Comitiis Imperii liberὲ quo
ant proponere, ac demper nostram decisione & clam,sulam exspectare, ac per consequens sequi, vel extra Comitia Nobis, vel in absentia nostro Fratri dilecto Regi Romanorum proponere: ut ex ossicio nostra re Majorum Imperialium iura ac privilegia declaremus vel ex debito provideamus,donec communi Statuum consilio & matura deliberatione aliter ordinemus.16.ut Processus in imperialis Camerae judicio dest niti ac conclus quoad negotium Religionis, suspendi possint ac debeant. In hoc eadem quae Articulo praecedenti est sentenatia, omnino scilicet haud permittendum ut quivis suo arbitratu eausam Religionis sibi formet ac sib tali
quaesita specie & tegumento,aliis bona eripere, nee iis deo iurisiice conveniri ac respondere nollet. Et posteaquam nostra imperialis camera universalis hanc obscuram incenamque exceptionem merito repudiave sit,status qui ad ImperialeNostrum iudicium Cameatae ius praesentandi habent, curabunt, ut honestos de expertos Jurisperitos eo praesentent. Contra volumus in necessari rovisione nihil pati deesse a nostra pa erine Prosessionis sitae terminos praetergrediantur, neest ulterius quam illa permittit, immisceant, vel Artiaculos in Religionis &F: dei negotio decernant, sed omnibus aequale ius & justitiam, pure secundum Jura scripta communia, statuta oc ordinationes adminis sirent ac participem.
123쪽
estRecusatum coram aliquotCommissariis in eo tu,quo ante recusationem fuerunt,reassumantur. . Cum intellexerimus hunc articulum contraHenibcum ducem Brunsvvicensem positum, & maior pars eorum, in quos praeteriti belli causa habuit actionem. cum illo ut seritur jam contraxerint, vel contrahent , posset hic articulus manete intactus. si litem aliquibus de hoc mo- veletalis profecto incumbit coram nostro Camerat. Judicio, quod ordinarium efficacem cursum absque impedimento vel reassimptione iuxta Nostram & S. Rom. Imperito rdinationem habebit,comparoe. . I 8. ut Gostariensis & Mindensis Poscriptio sit.*ensia sit dc maneat. st . In hoc proeul dubio nulla erit dissicultas ., quia, ait nobis relatum est,nemo propter Mindenses actionem prosequatur,& Gossaiienses cum Duce Henrico
Priusquam vero Nostri Commissarii ad memor tos Articulos Spirensis Recessiis in specie descendant,
si per Status reproducantur, universaliter dc in genere ut conainoditas feret , recusabunt, allegando omnes servituras rationes,praecipue autem, Status in eosdem communiter non consensisse;rem quoquc non amplitis in eode statu versari mam ipsesinet consderare pos se,quidquid ob defensam Ecclesiasticam iurisdictionem &Bona mutuo consensu,in utrisque conseque
ter habitis Augustae Vindelicorum Domitiis definitudi conclusum esset, tanquam in se honestum aequu delegitimum repudiare ab ipsis potius ; cum illa via hactenus multi errores utriusque partis scientia & v luntate compositi di emerdati sint, deinceps non munore fructu posse fieri:semper enimNos ad requisitionem partium omni studio laboramus, tamquam co-
petentem moderationem & ordinationem servare ac tenere volumus ut ullus merito conqueri habeat, a
que ita res quantum fieri potest eo dirigimus,ut in a siculo illa utriusque Recessus posito maneat ac E mana
124쪽
i Caesaris declaratis. manere possint,ut proinde haud necessarium sit,interiorem tractatum se imminere.
Caroli V. Romani Caesaris EpistolamἰReveremtismum Cardi lim Ottonem R. pisevum Augus gum. Nos Carolus Dei gratia Rom. Imperator, omni
tempore amplificatorImperiiRomani,Germa- . niae Hispaniae,utriusque Siciliae, Hierosolymae, Imm- gariae Dalmatiae Croatiae &e. Arcludux Austriae. Dux Burgundiae &e.Comes Hab urς,Flandriae, . rolis dcc.Revmo inChristoPatriDominootthoni,sactaeRom. Ecclesiae titulo S. Sabinae Presbytero carduhali,Episcopo Augustano, Praeposito Elvvangensi,d, lecto nostro AmicoPrincipi &Consiliario,nostram amicitia,gratiam,siilutem dc omne bonum, ume,ssi . lecte amice Princeps dc Consiliarie die Binas vestrast accepimus,&ex iis vestram pro indictis ComitiisImperialibus obedientem & benevolam oblatione, pin stulationem &desiderium clament. nostra setissectio.. ne cognovimus.ut ergo V.C- mandato nostro emea.
eius & melius verificari queat,praesertim cum hoc topore alii nostri Consiliarii:Con-Delegati de Commissarii vestri nondum in Imperiali nostraCivitate Augusta convenerint nam honestus Consiliari Aulicus SImpetialis dilectus fidelis noster Lagarus deSchoem di ad nostrum beneplacitu ob singulares causas prae gnantes,aliaque impedimenta urgentia huc ad po' rialem aula venire nondu potuit,& alter Doctoaelu: Hornungin via ascendendo, odagra caepit laborate. Hinc mittimu ibi nostram Caesaream instructio nemPlenipotentiam&Credentiarias Literas,quas V.C.& aliis duobus stipiadictis simul&seorsim dedimus ex quibus nostrum staIum,necessitatem, voluntatem di sententiam sufficienter integre poteris cognoscistideoque amicE dccle'enter exposcimus,ut absq;ulte
riori mora,non attenta aliorum duorum mora qua tamen non diu ut speramus prorogabitur J pro perio'
na tua in dietis comitiis jam cuiautinis comparere a
125쪽
, Caroli κ. . 83 dilecti Fratris nostri Romanorum Imperatoris adve tum exsipectare,insii per omnia aggredi & perficere ve-- lis quae in hoc negotio agenda videbuntur, necessitas exiget, V uoq; C utilia-expedientia probabutur, prout hactenus ludabiliter fecit,& pro amica cleme tiq; nostra exspectatione qua diligentisi: me faciet. In quo Nobis rem gratissima seceris, omni benevolentia ει gratia nostra recognoscendam. Dabam in Civitate nostra Bruxellensi a o. die Nov. anno Christi Iss4.I- eerii Nostri 3 .& Regnorum nostrorum 39.
Adsa datum Casi reae ct Catholica M jestatispropr. P. Niniari. V.Seld.an Held. Inscriptio. Revmo in Claristo Patri Domino otioni S Rom. E clesiae titulo. S. Sabinae Presbyto Cardinali, Episc po Augustano , Praeposito Elvvangens dilecto no- stto Amico Principi & Consiliario. Alte memoraM CV. Majest. Epistola a trios Commisiarios in Comitiis Augustamis
Nos see. significamus &c. Revme dilecte
Amice,Princeps Consiliarie,Ηoneste ite, docte, Amice dilecte. Quod nunc iterum dilectoFratri nostro Rom. Regi&c. pro promovendis dc in per na visitandis Comitiis recens indictis scribimus & V. C. transinittimus, eidemque plenipotentia damus, insit per
.aliquot Nostri Imperii Electores ac Principes eum in finem rogamus, hoc V. C. & Tu ex,clausis Copiis talium nostrarum Literarum pro necessitate videbitis di colligetis. Cum ergo hanc existimem iis viam re ctissimam optimamque pro communi bono eo me lius & facilius promo 'endo.' Hinc C.U. amicissime& clementissime mandamus ut in eo casti erga dilect: stimum Fratrem nostrium Rom. Rege&c. dictis nostris literis &datae potestati consormiter Omnia geratis,ut vero rerum statum ple-
126쪽
Casaris declaratianam & sundamentalem scientiam habere possumi quae illic transigentur & concludentur, diligenter pe
scribatis, Cum etiam nesciamus quom.do negotium dictorum Comitior um procedat, & nihilominus v xeamur, ne a quibusdam adeo gravia & difficilia pumcta moveantur, quae Nos si praesentes essemus nullo modo approbare aut consentire possemus Vel debere, mus, ideoque in supra memoratum Fratrem nostrum dileistissimum Rom. gem,procae dubio etiam contra V.C. voluntatem dc sententiam c evin eum semper
pro Christi ano Rege habuerimus & adhuc habeam'ὶ ab aliquibus Statibus vehementissime insurgi posset, ideo V.C & tu nihil nostro nomine authorizabis,sed ille cui plenis imam potestatem omnia tractandi &decidendi tanquam Regi Rom.& postNos in S. Imperio Capiti supremo dedimus, non solum quidquid in illo
negotio accidere di oriri poterit,sed in omnibus comtingentibus causis Asblute queat transigere dc definire.Vos autem nostro nomine nihil addetis . nisi ipsi obediens auxilium praestando, & omnia modo optimo quam studiosissime pr6movebitis.In quo V. C. te. Τurem Nobis grata praestabitis, amica voluntate de gra. tia a Nobis cognoscendam nostram instiper amicam seriamque voluntatem ac mensem. Datum in nostia
Civitate Bruxellensi in Brabantia s. die Iunii Anno ecc.ss. Nostri Imperit 34. Regnorum
flata resis dato as. Arium I . :RΕverend Princeps, Rever. V. Gratiae mea tam per obsequia omni studio sint paratisiuna, Gratiosissime Domine. Non possisn eclare inma obedientia, quomodo aurae Mim a Caesareat
127쪽
Caroli V. MMai itis Vice-Cancellaries octori Selden &e.ant hae 7. hujus mensis significaverim , Hassicos legatos post logam exspectationem successus indictorum Comitiorum,hinc etiam discesserint, atque ita nemo aliaus praeter Moguntinum Cancellarium & me ob Comitia memorata praesentem esse; Moguntinum etiam
Cancellarium prae se serre quod brevi abitu cogitet. ut ex hisdc aliis omnibus circlimstantiis aliud nihil colligere possim quam flustra me hic exspectare. Ex variis item sermonibus ac literis ad me quotidie delatis tantu seia constat, vestram Gratios. & meam a D. CaesMaiestate commissionem potius ludibrio esse rederisui quam serib ab illis cogitari rem nobis & con primis attemem. Caesareae Maim Comitiis illis perficiendis cordi esse: quoniam etii bellicae turbae, & aliae mirabiles sebitaneae praxes & injustitiae in Imperio, quae hactenus Comitiorum felicem progi essiam inhi- 'buerunt ae distulerunt, iam cessarent, imo nihil amplius in mora esset, nullus tamen Electorum aut Primcipum liue veniret, nisi novus denuo rerminus 3c ce tum aliud tempus constitueretur, quo hic omnibus esset comparendum.Ne alius nimis mature &Histra. alii nimis tarde huc advenirent, atque ita alius alium magno cum taedio oc multis inconvenientiis exspectare debeat,&c. --eatio Caseris, Geroli V. Dura iam/ctores ads Comitia Augustam an .i S. Martini ut
CAratus in Reverend.dilecte Cognatessi lector,
utramvis juxta recentissimam nostram Coscriptionem instantium Comitiorum tandem speraverimus sore,ut illa sine ullo impedimeto initium ae pro gressum caperent,in quem rine ostros etiam Commissarios tempestive satis ad locum Gomitiorum a-. mandavimus ,&ut ad nos refertur, ali ui Nostri, Maliorum Electorum ac Principum nullari idc dele- ,
nati ex parte aliquamdiu quoque illic substiterunt.
128쪽
tris nostri Rom.Regis personali praesentia,res pro dixnitate & necessitate vix initium capient,Nos vero toto tempore, ut manifestum omnibus est , tum torporis
indispositione & impotentia, tum bellicis negotiis
contra adversarium nossium Galliae Regem occupamur, dilectus autem Frater Rex Rom. similiter cum aliquot suis Regnis eorumque praestitim defensione, & per consequens pro sistatio & securitate Nationis Germanicae dc totius Christianitatis contra Nostri nominis Christiani ac Fidei hostem haereditarium Turcam , necessariis inevitabilibusque negotiis ita raVamur, ut utriqile, Nobis & Nostro dilecto Fratri . liuerit impossibile interim huic vel alteri viae nos a
Praeterqua quod antehac quoque,ac tempore con
situli proκime termini,graves ac periculosi tumultus bcllici in S.Rom. Imperio ita invaluerunt,ut facile cogitatu fuerit multis obedientibus Statibus difficillumum sere, sitas terras & subditos deserere, & Combtiis in tali cura & periculo personaliter interesse; unde speramus clementissime, Nos dc Nostrum Fratrem diu lectum Regem Rom.in hoc apud C. V. aliosque paruter omnes merito excusandos esse ac fore. Iam vero clim ad fiatei nam,amicam & continuam
petitionem a Nobis apud dilectum Fratrem nostrum iactam, dictus Frater hisce diebus amice ac fraterne responderit secum bono Deo die S. Martini proxima certo personaliter Augustae compariturum,& negotia Imperii nec non Comitiorum consormiter nostris pinsulatis in nomine Domini inchoaturum. Hinc nequivimus intermittere quin C. V. primo lquoque tempore idipsum significaremus je clementissima, cum interea ab ultima eo scriptione nostra res Nationis Germanicae per Dei gratiam & adhibitam operam multorum obedientium statuum benevol rumque incipiunt ad quietiorem statum & pacem imclinare, nec no omnino speremus,proximauniversali Circulorum tractatione I sancosurti,cenam optatissimam
129쪽
etnam & neeessariam pacem in s. Rom. Imperio re tuendam,& per consequens aliis rebus ob quasComiatia indiximus,insignem ac bonam praepai ationem faciendam , hinc V.C. & reliqui Status quoad person lem adventum in dictis Comitiis, de quo dilectis .stris cognatis aliisque Imperii Electoribus, Principibus ac Statibus ante hac saepius elementissime scripsiamus, & nunc supererogatorie denuo scribimus & im istanter monemus,vel ideo multo minus molestiarum di considerationum movebit. Volumus itaque post haec omnia,brevitatis ergo ad priores Indictiones & Tractatus reseri e omnia petem do clementissimh, ut V C. pro communi bono priores nostras indictiones postulata & monita, ex parte sita fideliter & obedienter exequatur, ac praefixo tem pore Comitiis jam indictis certo persisnaliter ad. de interesse, nec ullo modo intermittat comparere, nec disserat ex ullo impedimento, excepta imica Dei pintentia & voluntate, Qu9d vero nos pro nostra perso- na,in hac re, dc alias ad promotionem comprimis divini honoris, pacis,quietis,unitatis, & communis boni,emolumenti & incrementi S.Rom. Imperii Natio nis Germanicae patriae nostrae charissimae obtulimus clementissime,ex nostra parte eum divina gratia numquam desectus aliquis orietur vel invenietur. Et hoc a V.C. elementissime exspectabimus,ut αδ nostram eiusmodi petitionem & admonitionem noctemaneas, sed obsequenter compareas. In quo praeterquam quod S. Rom. Imperio rem utilem ac deditam
raestes,Nobis quoque singulariter pergratam praest
is nostramque seriam votivitatem ac mentem im
plebis. Datum in nostra Civitate dcc. Ebctori Mag-tino Illustrismo
130쪽
Latera C mmissionaria Caroli V. Rom. - . Eo. inressatus S. Rom. Impetris in Comitiis Augustanis. CAROLus Dei gratia Rom. Imperator omni tempore amplificator Imperii &c, Reverend. Illust. Reverendi Aanici dilecti, Cognais, Avunculi, Affines Electores ac Principes, Praenobilo item, Honesti, devoti, nc iles & dilecti fideles.Revmo. in Christo Patri D.Ottoni S. Rom. Ecclesiae titulo S Sabinae Cardinati.
Episcopo Augustano. Praeposito El. angensi amicoenostro dilecto, Prineipi & Consiliario, honesto item, docto Nostro de Imperii a mico Fideli Fel ici Hornungiuris Doctori,nostro Consiliario, & delegato Con
missario in praesentibus Comitiis mandavimus,uin stro loco& nomine vobis orerenus indicarent & V.C. devotioni,& vobis nostram mentem dc sententiam aperirent ob negotia, quae ab illis prolixius intelligetis Quare haec est amica nostra di elementissima postulatio,ut memoratis Commissiariis Nostris in negotiis de relationibus su s apud vos ut dictum est,secim dis, non secus ac Nobis ipsis praesentibus plenam mdem adhibeatis, vosque ad nostra postulata Clememtissime dc illorum relationes benevole de prompte arplicetis In quo rem singulariter natam, nostramque
Oluntatem ac montem praestabilis erga vos simul de seorsim cum benevola amica gratia iterum cognoLCendam. Datum in nostra Civitate Bruxellensi Mais
hantiae, die ultimo decembris Anno dec LIVAmperii nostri 3 .
Admandatum Cas. ωλια M saris proprium. v. seld. Inscriptis. REverendissimis Reverendis Illustribus, Praen bilibus, Nobilibus Honestis, nostris dilectis a- cm