장음표시 사용
271쪽
F arisum, narvum e ons is ventium, o nctionen Ex his itaque id consequitur, Ut fluido nervorum in actione praecipuae
fuit tribuendae partes, verendum autem est, ut natulae contrarium ingrediantur tramitem, qui velint nullas etiam reliquis, ad nervum conformandum accedentibus parti
hus, adscribere functiones. Licet enim ipsi fluido in nervis absque omni dubio faeni res sola competat, quae ad sensum requaritur, reliquis tamen partibus forte non abjudicanda erit aliqua, in motu fluidi nerves determinando virtus, quod, ubi probatum. fuerit, collisionis effectus hic solos non agere, inde deduci debet. Diximus superius . IV. nervorum fibras involucris investiri, quae quidem p essentialibus eorum partibus eam valere nequeunt Ob rationem, quod et line his in principio et fine existant
nervi. Neque tamen inutilites accessisse credendum est, quod nervos extra cranium comitantur et interius eorum medullam recondunt, Variisque externis, medullae no-
civis futucis, injuriis resistunt, immo a nonnullis tanti aestimata sunt, quibus sentiendi ossi clam adiudiceut. cui sententiae omnes fere recentiorea physiologi adversantur ' . Hine etiam ab eorum absumus opinione, qui chordarum ad instar tremere vel oscillare nera vos autumant, quod optime an advertit CAMPER Us ' demonstrans, chordarum vibrationes cum nervorum agitationibus minime conspirare, siquidem in nervis principio ad finem. in chordis tensis autem motus et vibratio in media tantum parte reperia tur. Multo minus tremoris species poterit induci, quod Omnis nervus undique in suo progressit filamentis cellulosis revincitur, qui tremorem ataque permittere non possint '). Accedit etiam, elastica1n esse debere nervi chordam, cujus virtutis desectus in primis nervo inest. Attamen. si tremorem velis cuidam parti adscribere, competeret duriori certe meningi, quae tamen nervos ubique non comprehendit: arachnoideam namque tunicam, quae mollem encephali substantiam jungit, etsi nervos comitetur ex Cranio et circam eat, validis viribus instructam esse dici non potest. Nulla tamen Dou piae matris, vagina sua mollem nervi Inalsam circumdantis, erit actio.
quippe quae non resistat tantum, sed quod undique copiosis instruitur vaseulis, etiam
calore foveat internas partes, sine quo vita corporis et integritas partium non est diu turna futura. Sit autem, nec tremendo nec Oscillando lias partes nervi actioni qui Ialde re, praestabunt non parum sto renisu, non quod ille possit sensum facere. quura sensus perceptio uec a nervo dependeat, sed quod fluidi nervet motus his quasi limitibus
quodam modo mutetur. Ex eadem porro ratione fibrillae nervosae ipsae, quoad suam se antiam ab intus contento fluido diversae, ob renitum suum motui temperando in serviunt; harum quidem, ut ipsius eiicephali, nulla est elasticitas, sed, ut videtur, sin
gulae fibrae cylardrica forma, ob quam Lia omnibus punctis superficiei distensioni re Κλ a sistunt.1 Cons. qui multa phaenomena collegit HEuga MANN Physiolog. To. II. p. 2D. sqq. ab loc. citi p. 8. et addite In chordis longitudines proportionatae et tensiones similes desiderantur, in collisione tantum, ut elastucae sint partes, et se mutuo tangant.
3 Hoc argumentum pollismum urget HALLκR Elem. Physiol. To. IV. pag. 363. cons. etiam MONRO loc. eit. p. 334. sqq.
272쪽
asio Bose de nervorum actione ex colli ne
ssiunt. Quum vero per eas fluidum seratur, cum interna superscie coligemus, is pulsus aliquam ex frictione vim demtam percipiet. Neque telae cellulosae, nerveis fibris interhositae, actio praetereunda plane est, quae quidem a sbi inhaerentibus succis convenienter demum distendi debet, quo facto fibras et involucra humida retinet, et rigiditati obest Imbecillitatem et motus diffistultatem facit sccitas, quamvis encephali secretio ex voto adhuc succedat. In tela cellulosa vero est mollities, quae impetum non fert, sed destruit. Si tandem ad vasa, quae in ipsis nervis decurrunt, respicimus, illa quidem eidem, ac exterius decurrentia, usui tu serviunt, calori vitali fovendo idonea, quod vero illae arteriae, quae anatomicorum lyncei detegunt oculi, aeque ac reliquae nostri corporis, systallicru atque diastallica reciproca actione moventur et tremunt, non Videmus, quare et has, magis adhug, si causae quaedam praeter naturales accesserint, certam quandam fi illis nerveis mutationem inducere posse, nolimus adfirmare. Ad eam tamen amplius haud respicimus actionem horum vasorum, quod eorum extremi fines in encephalo cum ipsis cohaereant medullaribus fibris, prout supra I. III. innuimus, quuin ultimorum finium connexio et agendi potestas Obscurior sit, et per varias imminutas robore et actione series contingat.
omnibus his, ad nervorum fabricam et actionem pertinentibus. iam pensitatis momentis, nunc potest de collisione, quae omne sere in perdimelli eventu punctum ferat, melius judicari, num scilicet illa sine dubitatione queat admitti nec ne. QUO
magis vero eam physicam conditionem , ex corporibus sibi applicatis: enatam, perve-fligamus, eo minus inducere nos patimur ut cum erudito opinionis, ad nervOS Telatae, Auctore faciamus, quem certe ab eo dissensum pro modestia sua non aegre laturum speram usia Sed, quo tyronibus, quibus haec scribimus, plenius res pateat, primo generales eollisionis leges ex physicis doctrin s breviter repetamus ' - Alia autem in solidis corporibus alia in fluidis eveniunt. Licet namque in. utrisque globulos adsumere cogamur, qui hus motus tribuatur, in cohaerente tamen fluidorum massa diversitates et impetus et renisus enascunt Iu solidis itaque globulis in plano quodam in directum positis observamus, motum,. extremo globulo datum, facto impulsu, ad Omnes reliquos sine mora transire, vim etiam applicatam, pro diverso suo gradu et directione id praestare, ut anguli secessus globulorum a se invicem sint aequales appellentis globuli accessioni et directioni Tunc autem simul quantitas motus dimetienda est ex corporis percussi seu collisionem patientis inasti, et irruentis . corporis eq-lacitate, quae utraque diverso adficitur modo ex. obiee, in quem incursus fidii solet. Si eundem durum aut aeque elasticum adsumimus ac est ipsus globuli irruentis elasticitas, tunc globulum illum, si medium, per quod ipsi decurrendum est, id permittit,
Fas inter alios concinne, et quantum perimentale N. I. st L AE NINcKLER inta nostram tractationem suffeti, proposue- philosoph. condemplasiv. P. III. seu Physicarunt L Α. Noti et Leqons es Plangue ex. eap. XXIcseq. e
273쪽
Aose de nervorum actione ex colli ora. 26 Ievidenter resilire atque repelli conspicimus. Sin mollis opponatur obex, impetus protinus coercetur et in motu antea constitutum corpus nunc quiescit. Quae de una nunc
globulorum, sibi contiguorum, serie jam dixrinus, ea quoque valent de pluribus, sibi
applicatis et connexis . in quibus scilicet eadem omnia eodem modo eademque celeritate peraguntur. Quatenus igitur in fluidis etiam corporibus globuli, illique in diversas 1eries dispositi inveniuntur, eatenus hae leges iis quoque tribuendae esse videntur, in quibus motum aeque ab obice, illis oecurrente, coerceri vel propagari intelligimus, immo, si series globulorum, sibi in directum cum impellente sitae non sunt, divari. cari motum atque in contiguas series propagari convincimur. Interim, quod fluidorum corporis humani moleculae ad parietes vasorum, in quibus feruntur, perpetuo asDicentur, et vix non semper inaequalem mixtionem habeant, leges illae aliquali cuin limitatione ad eas erunt applicandae, videndum itaque est, num similia hisce tu co ore
humano vivo phaenomeua invenianturia
Colliso, ad falsim nervatim applicata, negaturi Nunc, quum fluidum nerveum omnes utique dotes physicas fluidorum habero debeat, sequitur, ut leges illae hic applicari, et in iis actionis singularis privilegia quaeri debeant- Immo, de qua nemo dubitat, subtilitas ejusdem videtur praesupponere
promtiores evidentioresque caussarum agentium essectus Hoc tamen, etsi particularum minimarum copiam ostendat, non ex homogeneis moleculis componitur, VIII.
sed vehiculo aliarum reliquae immixtae sunt. Oportet autem omnes simileSfbi et elasticas esse, in quibus sola collisio sine noxa motum propagare debeat, quum si obex ponatur mollis, in eo vis movens pereat atque perdatur Summo gradu elasticas eas ponit CAΜPERus quibus post compressionem, a collisu factam, sese restituendi vim inesse constat: ait, tam magna est huius in encephalo secreti, quantitas, quae ex solis elacticis vel talibus, quibus tribuatur tam emcax, ut praesupponitur, collisio particulis confici nequeat. Si enim ejusmodi moleculas sanguini admixtas ponas, solo seeretionis mechanismo resolvendas, quum suam nunquam exuere naturam pUL sui, cur in sanguine ipso non agunt y sin minus inesse credas, unde proveniant aut in cerebro elasticitatem majorem acquirant, me uota perspicere libenter profiteor. TranSeunt porro particulae illae elasicae per alias, quibus minor est elasticatis gradus, quae impetum illum, collisionem facturum, aeque debeant experiri, in utrisque Vero quantitas motus aequalis non est supponenda, quarum scilicet eadem non est materies, qHid'
quod vis, quam vocant phy sici, inertiae superanda prius resistentiam producat. Sed ad ultimam porro respiciamus moleculam, quae impetum illum accipit, illa Vel in nervi est origine vel in ejus sine. Origo in encephalo, quod animi voluntas in regendis nervorum actionibus ingens est, ab hoc potest impressionem percipere, cuju qui' dem agendi modum, utut si absconditus, certum habemus. Si per tantam, quae nervet filamenti est, longitudinem ea vis per diversas mixtione moleculas deberet incorrupta perferri, metuendum est, ut in longinquitate viae illa seusim sui motus par-
274쪽
a 6 a Bose de nervoram .actione ex cogi me. rem aliquam amittat, quo minus effectum deestum n m reddati Nisi sorsitan impe
tum huncce multoties repetitum tibi fingas, qui tamen ea constantia non aget, quae in motibus consuetis est conspicua. Quoniam vero animi vim emetiri non postumus, sines
nervi consideremus, qui v. c. in organis sensoriis plerumque nudi a 1implicissilinis et levillimis adficiuntur imprestionibus et sensum excitant, testem producti per omnes ambages motui. Alia deinde res est, fluidum quoddam, quale nerveum est, in vase contineri, seu a parietibus receptaculi coerceri, in quo quidem illud columnam quasi sistit, cujus inferiores partes resistunt superioribus. Si latera sunt elastica, ea quidem demere motui quidquam non videntur, vel parum illud erit, si elastica non sunt. quo.
niam cedere motui coguntRr, .partem quandam motus absument, ut impetus ille, qui
debet applicari, omnibus hisce resistentiis si par esse ponatur, forte sat major, quaru qui queat sine structurae organi labefactione aut destructione admitti. Ast video effugium dari. si animalis vivi vim simul admittamus, quum a corpore nostro in mota
musculari, ad quem etiam fluidum nerveum plurimum confert, talia praestentur, quae omnem fere virtutem reagentem seperant: nisi tamen nos cuncta fallunt, haec insita nobis vis ea est, quae a medico simul attendi et pro caussa simul agente haberi timeessario debeat. in musculis praeter ea peculiaris est constructi , quae a nervorum structura discrepat, ut eam etiam ob rationem legem CAΜrgra ') motum musculorum sequi nervet fluidi impulsum pro indubitata nondum admittamus. Sit itaque aliqua ex parte fluidum nerveum ad recipiendum impetum, collisionem producentem, idoneum. totum tamen, quale in fibris medullaribus est, iro ea non haberi a uobis 20 est , quod sola hac caussa Utinae regatur.
Collisonem play ologica momenta non confirmans . Sed quorsum haec disputamus' inanis sane omnis erit tractatio, si ex iis, quae
in sano sese atque aegroto corpore humano offerunt, mutationibus expeditius cognoscatur, nullam naturae convenientiorem dari posse explicationem. quam quae a collis foue desumitur, Nec negamus, omnem facile rem confectam esse, si hoc probetur. Utitur itaque hunc in finem adducitis noster CAΜPERUs quibusdam argumentationibu qu s itaque intactas relinquere non licet. ΙMerspersmus jam aliquas nostris disquisiti nibas, quare, quum Θmnes corporis humani iunctiones percurrere, ad quas nervorum actio accedit, limitibus circumscriptus vetet scopus; aliquas tantum tingere V
lupe est. Mobilissunum stui dum nerveum esse supra jam adseruimus β. VIII. idque ex
velocissimo ejus motu conclusimus, contra quam sententiam ita CAMPEllus 'in disserit. se stupenda Velocitas, qua continuo per nervos rueret, tantam abriperet partem unicis, die, quantam anni spatio omne cerebrum praeparare non posset: intestina ad novam se idoneamque materiem suppeditandam non lassicerent; hominem igitur dies noetesqueo comedere Oporteret et rebus itaque suis proinde neque vacare, aeque victum sibi compa- A rare posset, quae Oinnia, quam absurda sint, nemo non clarissune perspicit. Verum,qua rationerin Loo. citi P. Pi) Loe. citi p. 6.
275쪽
Rose de nervorum actions ex ossit one. 263 ratione haec velocitati in universum obesse possnt, non probatur, sed potius si memtem recte capimus, ad dissipationem et ex corpore eliminationem fluidi nervet pertinent. Haec sub vario quidem motu fieri poterit, sed, cur tam ingens fiat interitus, non patet. Est enim aliqua nervos fluidi ad suas fibras adhaesio ' , quaan magneti Lmum vocat LIE UT AUD '), aliquam etiam particulam redire, utut vias indigitare datum nobis non est, non plane inprobabile est: Vehementiori autem motu corpus nostrum
defatigari adeo manifellum est, ut, nisi tempus, quo restitui possiit deperditi spiritius
concedatur, illud brevi pessumdetur.. Obstant autem CAMPERO adhuc alia, fluidi nervet partes nimirum impenetrabilitate sua sibi molestas esse futuras, motum dissicilem ob vim inertiae, hinc motum vicinis non absque i genti virium jactura communicari posse , attritum partium supra se et juxta parietes canalium celeritatem imminuere, frequenter nervorum inflexiones et ganglia ita retardate fluidi velocitatem, ut non nisi turbatae et abruptae sensationes producantur. Exinde in sensatione facienda temporis dispendium fieri, quae vero in remotissimis locis velut in instanti fiat. Remoram talem motus et nos pernoxiam judicamus attamen si ille, ut f. XI. explicavimus, in collisione quoque evitari nequit, in qua praeter ea inflexiones nervorum et innumerabiles tu gangliis secessus filamentorum vel plane sisterent motum vel admodum perversum eum redderent, nimisque variatam directionem facerent: nos certe in motu
sui di nervet progressivo videmur firmius aliquod ad explicanda haecce phaenomena praesidium invenisse. Quippe quum et omnis operose admodum facta in nobilissimo encephali viscere secretio ulterior plane foret inutilis, in primis si tardissime avolandi
indolem spiritibus nervosis tribuamus cum CAΜPERO .. Tunc enim plerumque pleni pers stent nervi, novum tantum ad sui actionem expectantes impetum, ves centesima forte encephali pars ad ea peragenda sussecisset. Si somni hominis ceteroquin sani ne-eessitatem urgentem contemplamur, quo ipso vires cum sentiendi atque movendi potestate refocillari experimur, eam etiam ob collisionem minus requiri credimus, siquidem ob tardiorem fluidi nervos dissipationem et impossibilem elastichatis destructionem
non descere possi materies, . actionibus corporis promovendiS et continuandis adaptata. Quod tamen experientiae refragatur.. Animi tandem qUaecunque pathemata , ingrata aeque ac cum voluptatis sentu conjuncta, quantum habeant in nervos imperium quotidie constat. Haec sanitati conservandae eamque protinus iterum infringendae inserviunt. Etsi etiam ab his, graviter assicientibus corpus, quandoque deperditam quandam sunctionem restaurari appareat, illum tamen eventum motu progrediente iacilius,
quam concussione praestari posse, jam dicta declarant; quippe quum excitatus ejusmodi impetus tamdiu durare non possit, quamdiu pathemarem animi adsectiones di
Nee morbi eam ad trutin L. Faciliorem sorte explicationem reddunt morborum varia symptomata, quibus Vel si adficiuntur nervi, vel nervorum connexiones inter se, quorum tramitem et tractum a) HALLER Elem. Physiolog. To. IV. p. 3 Physiolog. p. 233. sed eum vult in di-373, stans agere
276쪽
264BUe de nervorum a mone ex colli totae. ctum non raro solent materiae morbosae itinera sequi, prout eleganter idem docuit CAMps Rus ' in cancro linguae, labii inferioris, et aliis colicam pictonum insequentiabus adfectionibus '). In quibus etiam morbis ille duo aduolat, primo virus per nervos potius, quam vasa alia propagari, deinde collisionis essectus luculenter in iisdem coit i spici. I cet autem commodior via promovendo veneno per vasa re ubentia patere videatur, tamen nervorum fluidum, quod in aliis etiam morbis non plane obscurum est, aliquid pati poste non negamus. Sed, si supponamus, virus illud fluido nerveo admisceri mixtionem ejus turbare, series globulorum dirimere, elasticitatis gradus imminuere et collisionis offectus inanes reddere deberet. Porro, si convulsionum
caussas acres, in infantibus a vermibus, ab acido primarum sic dictarum viarum, vel alias rimamur, ex eo quidem, quod dolores in partes abeunt, quae similibus trunculis nervorum utuntur , posset consensus et collisonis cujusdam continuatio declarari dummodo nou raro easdem conditiones morborum universalium, epilepsiae, totum corpus infestantis, et sic porro caussas existere experientia confirmaret. Vel enim illinc nervorum talis inter se anastomosis est, ut unius nervi globulus possit alterius contingere globulum, aut ex cerebro dimittitur impetus ad omnes partes. Sed utrumque seri nequit; quum priorem casum non existere supra probaverimus, alter autem non adsit, quod morbus a caussa idiopathica cerebri non dependet. Si concussionum vehementium deinde effectus, in restituenda paralys, amaurosi et reparandis morbosis conditionibus, quae antea corpori inhaerebant, intuemur sollicite, non nervos solos tunc concuti sed omnem fere organicam fibram. clarum est, qua ipsa vi, quicquid in vasiis haeret, quicquid liberum succorum progressum impedit, in motum denuo potest deduci. Quis autem non in nervis solis paralyseos, amaur eos, immututorumque motuum caussas haerere, nescit' Punctura et vulnera nervorum a levioribus caussis
introducta, in ea quidem parte quam adficiunt, protinus dolores excitant, ad vici mas etiam abituros, Ut tu paronychia acutus ille sit, et ad brachium deferatur: non raro tamen leviores illae caussae sensim dolores disseminant et tunc demum, si inflam mationem praecessisse jam videamus. Quum e contrario semper Velox admodum pro pressus esset ille, si theoriam collisionis sequimur. . Quamdiu itaque secretio adhuc vi get encephali taindiu etiam 4 praesupposita hac opinione, nulla potest actionis nervo sae, quoad suas dotes percipi mutatio. Sed, si videamus, cachecti eum et malis suceia repletum corpus torpidum et ad animales actiones ineptum reddi numne in hoc etiam liquidi nervosi progressum pati queat statui , aliis dijudicandum relinquimus. Assiima irrus autem in his et similibus casibus, prout v. c. in hypochondriacorum molestis ad modum adfectionibus, obstructiones aliquas enasci. in quorum etiam cadaveribus dbeent studiosius institutae disquisitiones, per dissectionem factae, non semper viscerum internorum morbosas mutationes omnium essectuurn caussas continere, ut ea propter aliqua in nervos etiam conjicienda culpa sit, s ola. sane particularum vervosarum collisio phaenomenorum explicatione non satisfacit. Siquidem ab iis, quae fluidi nemvosi motum accelerare possunt, vel eam ipsam globulorum inter se actionem effica-
. cioremi Loc. cit. passim. ALEN. MONRO nervorum anati contradi. p.
et Idem CAMPER Us in notis additis Iu et 37. sqq.
277쪽
Bose de nervorum actione ex collisone. ciorem reddere, haud Anfrequenter cuncta peiora reddantur. Idem etiam valet iudicium de adhibitis, quae nervis in agendo aliquod videntur addere robur, de fricti ostia
hiis etiam valentioribus, de 1piti tuo1orum remediorum usi, i no de .eificaciori alias Per electricitatem facta conquassiatione. Prout enim de electricitatis potentia ipse sub dubitat CAM pinus, ita etiam docuit experientia violentiores ejus modi motus aliquando symptomata exacerbalse. Nos quidem facile largimur, vix esse aliquod remedium. quod sulminis ad instar tam subito totum pervadat et Ocyssime commoveat corpus ele ctrica materia, nec irritabilem corporis nostri partem magis invenimus aliquam, quain qu se nervosa instructa sit propagine. ut eam ob rationem, in nerveum etiam fluidum essectus redundare debeant proxime: sed quum in facienda experiamur medicina, aliquando alia, quae solidas corporis nostri si bras roborandi et sollicitandi potentiam ha heut, medicamina. longe valentiorem, utpote non adeo impetuosam, sed successive validam actionem exserere, inde quidem non immerito judicare nos posse autumamus, Teliquarum etiam, nervum componentium, partium actiones in dijudicandis morbo
rum effectibus simul considerandas, illisque partem aliquam tu hujus Butes virtute praestanda adjudicandam esse.
Praevidemus tamen, quum nunc mentem nostram de collisionis theoria, pro ii genii modulo exposuerimus, a nobis postulatum iri, ut actionis in nervis proponaturalia dilucidatio, nec immerito id quaeri, intelligimus. At in dissicillima re non faeilis
datur explicatio. Speramus nos penes Omnes, qui eruditis libertatem sentiendi noudenegant, gratiam esse inventuros et penes ipsum opinionis oppugnatae doctissimum auctorem, cujus egregiam in anatonae peritiam vener3mur. Ubicunque enim phaenomena aliqua ex hypothesi enucleari et demonstrari silmeienter non possunt, ibi etiam limites ejusdem stabiliri debere philosophi arbitrantur. Ipse acutus in discernendis cor poris humani eveutibus HALLE Rus de fluido nervorum sic judicat'): quid vetat tiri a Iute diversum ignem esse, ab utroque m ntiis materiem, ab Omnibus aerem et aetheremessare nune constat, quin etiam id proprium, suos unice per esse Ius motum, elevetentumst. Hosce effectus itaque intueri, cum collisione conferre, et num iis perspiciendis satisfaciat, disquirere placuit, sed veri uos amantissimos esse, meliora edocti comprobabimus.
278쪽
a66 Platner de causis consensus neruorum physiologicis:
CAUSIS CONSENSUS NERVORUM PHYSIOLOGICIS
Τanta est apud HALLERuΜ inuidia disciplinae Statilianae, ut, si quando, vel inscius, ab ejus decretis paullo se propiorem esse intelligit, subito deflectat; quasi
abhorrens ac reformidans Sae AH LII societ9tem atque contagionem. . Nam cum physiologiae mechanicae taedio commotus, causam vigoris vitalis talem sibi quaerendam esse intelligeret, quae vivi corporis naturae unice aptΑ et conueniens esset, ideoque elasticitatem, qua mechanici ad explicandas animalium, tanquam machinarum aliquarum, sun- stiones usi fuerant, serio repudiaret: erat sane STAMLio proximus. Sed eccet stati in post intercipit harum velissimarum cogitationum curriculum et, quodam . quas clinamine, STAR LII sententiam evitat; atque inducenς irritabilitatem sensus expertem et
plane inanimam, quae nihil aliud est quam ipsa elasticitas quaedam , ad mechanicorum errores relabitur, inscius. . Deinde , ut id ipsum asseram, quod mihi materiam et argumentum suppeditavit hujus scriptionis, in loco eo, in quo inquirit causas physiologicas consensus neruorum, cerebri principatum acriter defendit atque tuetur contra eos, qui non cerebro, sed plexibus et gangliis contineri neruorum societatem dictita Lsent. At ubi vis ei desinienda et explicanda est effciens ac moderans in cerebro socias illas neruorum motiones, negat eam ab animo esse; veritus ne, si hic animo non omnia detraxisset, Sae AHLio nimis multum tribuere videretur. . Itaque, quod incredibile dictu est, nervorum impulsus, imo cerebri actionem, a sensu et animo sejungit atque diseludit. Simili modo latitat et laborat in explicanda utilitate neruorum cordis, qUOS et ab animi societate remotissimos, et ad sensum ac motum hebitissimos essicit, et plane otiosos esse jubet irritabilitatis suae spectatores. Sed ut ad neruorum consensum redeam, qualis illa cerebri in eo vis esse potest sine sensu δ aut qui sensus sne animo φ Itaque longe tolerabilior est Vigus fg Nil sen-hentia cerebro in ea re paene nihil tribuentia, . et Onanem neruorum conspirationem re
279쪽
petentis a gangliis nemorum: nam quam Vis ne hoc quidem verum est, tamen ossea sone caret manifestae contradictionis. HALLE RUs autem dum vid di causam in cerebro
inesse, et tamen eam ab animo separat: non errore videtur lapsus esse, sed fuga veri tatis. Et profecto si cum gangliis suis cerebri et animi actionem V1EUssΕNios con junxisset, posset se tueri quodammodo, certe HADLERs disputationem probabilibus aragum utis confutare. Etiamsi enim nerui a medulla inter sese contingere nulli bi poLiint, propter membranas j quae illis circum litae sunt: non l epugilat tamen, quin per
neruorum apices italu tui impuli us propagentur, Tum si quorundam neruorum in apiciabus continuatio aliqII et cognatio est: Omnes, etiam eXtra cerebrum, qualicunque se icietate copulantur. Sed VIEUSsENIUM nunc mittamus. Igitur causa consensus neruo
.rim aut in propaginibus eorum inest, aut in cerebro. Si propaginum nulla, aut nousatis idonea conjunctio esse perhibetur: a cerebro manifestum est vim, quae emciat consensum illum deduci oportere. Λtqui absurdum est, cerebro vim attribuere sejun Mam a sensu; sensum autem animi esse, id nimirum Verbis non egete ergo qui neruo rum socias illas actione, a cerebro repetit, is, nisi consulto subterfugere veritatis tu cem velit, animum etialia in his dominari necesse est fateatur. Sed HALL Rus in tota hac quaestione, quam Obiter tantummodo ac perfunctorie tractauit, nihil aliud sibi agendum esse putat, quam ut demonstret, neruos radicibus suis in cerebro copulatos .cste: de vi, quae incitet illos motus, in quibus consensus eorum vel maxime apparet, proruas non est lolicitus. Illa vero radicum continua. tione ad explicaudam sympathiam utitur sic, ut ostendat quo modo nerui alicujus in, pulsus, si1 modo ad cerebrum peruenerit, in caetera neruorum principia, et hinc iuramos omnes possit dimanare. Est igitur ejusmodi consensus hic, ut totus emciatur quadam derivatione stimuli ex uno neruo in alterum. Hoc dicit HALLERus t stimuli impulsus primum defertur ad cerebrum, hoc est, ad nerui principium: nunc neruo rum principia in cerebro cohaerent et ergo impulsus eX radice nerui ejus, qui eum pri mus acceperat, in alius nerui radicem commeat, et dehinC ad ramos propagatur: cini 1 nua autem in hac re et sensu vacat et actione; quippe ad quem stimulus nullo modo
possit pertinere. Suspicor nonnullos de BoERHAAvii schola physiologos, in hae sti
muli per neruos derivatione, inultum tribuere illis scilicet tubulis .medullaribus. Et prosecto horum , ut ad multas alias inanes opiniones, ita etiam ad hanc sympathiae ex plicandae rationem, insignis commoditas est. Nam positis tubulis, et una posito fluido ne rueo, ut si muli propagandi instrumentor omnis consensus nervorum ad quendarusuidi neruei motum in orbem sere reuocatur. Ad quam demonstrationem conscien dam. si sorte opus videatur tubulorum medullarium in cerebro anastomos, ea ne desiit continuo illi curabunt. . Sed si HALLERUΜ miramur, qui negat neruorum stimulos quamuis ad cere
brum propagatos, in animo sensum excitare: quid de UN ZEgo dicamus, subtilissimo homine ac physiologo vere docto, citi ne hoc quidem ratum ac demonstratum est, ii los semper ad cerebrum peruenire' Nam in libro eo, quem scripsit de animalium na tura Pholalagia der elenisii euthierifchen Natur 9 neruis attribuit vires et actiones non
280쪽
a 68 Hisner de cinyis confessus neruoris ph logicis.
Blum ab animi vigore, verum etiam a cerebri societate sejunctas. Igitur ali atque conatendit fieri multos impulsus neruorum, praecipue eorum qui conscientiae ac voluntati non subsint, qui cerebrum prorsus non contingant, nedum in animo perceptionem, aut conjunctam cum conscientia, aut non conjunctam, excitent. Tum causas assert, quibus neruorum impulsus a cerebri contagione arceantur: et primo quidem, ipsius impulsus
lentorem, quippe qui nisi satis validus fuerit, ad animi domicilium non possit pertinere; deinde ganglia, quorum impedimentis stimuli, caeteroquin satis sortes, a cerebro prohibeantur. Vult igitur stimulos sic, quasi praetervecto cerebro, per ganglia cum
aliis neruis loco vel alia societate conjunctis communieari, et in his Omnem suam vim et actionem effundere. Multo magis negat, neruorum impulsus, etiamsi cerebrum feriant, idcirco ad animum peruenire necessario oportere; nam ad eam rem opus esse
viso vel simulacro impresso, ideam materialem Cartesiani philosophi appellant rnune, ut Visum effingatur, et fortiorem neruorum impulsum requiri, et quandam gerebri actionem, quae tot causis et maxime omnium somno possit impediri. Itaque, quod caput rei est, animum a consensu neruirum plane removet UNχx- Rus, et si quando stimulus ad caput non peruenerit, nam omnes eo peruenire negat ne cerebri quidem ministerio putat esse opus di At nihilo magis vim deesse arbitratur, Per quam neruorum impulsus, utcunque remoti siue ab animo, siue a cerebro, siue ab Utroque, maximas turbas concireui: hanc vim nimirum esse in ipso impulsu, qui per neruorum continuati nem ac seriem, et in cerebris, et in gangliis ac plexibus manifestam, continuo propagetur: et quidem tales motus hinc oriri, quales futuri essent si et visum imprimeretur, et perceptio fieret conjuncta cum animi actione. Ergo causam consensus neruorum ille partim in cerebro quaerit, partim extra cerebrum; illic ad HALLE Ri decreta accedens, hic ea etiam excedens et UIEUsSENIUΜ quodammodo
Sunt ista quidem ejusmodi, quae ferri non possint sine indignatione: stimuli ner
vorum praetereuntes cerebrum; motus a nervis absque cerebro suscepti; cerebri im pulsus sine animi perceptione; actiones animales sine animo; animur sine animali
Quodsi quis meam de sympathia neruorum sententiam requirat, tribus verbis eam declaro: nimirum Statilianus sum: itaque ab animo illam vel maxime censeo esse repetendam. . Nam animus stimuli sensu, quamlibet obscuro et conseientia vacuo, assimonitus ejusque impatientia agitatus, vim suam expromit, et neruo8 adhibet quoscunque potest scilicet omnes ejus subsunt ditioni ac potestati , . quo et sensum stimuli retundat, et causam ejus amoueat atque depellat. Sensus ac motus conscientiae expers neminem hic offenderit, nisi imperitum hominem ac rudem elementorum philosophiae. ini vel ideo negant hos animi conatus esse, quia saepenumero inanes sint et ad illum finem nequaquam apti deprehendantur, his satis est a STAR Lio responsum. Qui cum hanc objectionem prouideret, statim in principio eam ita occupauit, ut action non voluntarias voluntariorum exemplo ac similitudine illustraret. Igitur si ho-