장음표시 사용
51쪽
53쪽
Postquam a die inde 26' Aprilis, in vico O nullum Cholerae, stricte sic dictae, Asiaticae, Vestigium apparuisset, dum tamen in cetera urbe, quamquam minUS Vehemens, sita ut multis diebus cum toto spatio diem inter 18um et 28vm Maji quasi quieverit morbus), permansiS-Ses, primum denuo nobis ossendit exemplum in hoc vico correpti, die 16' Junii. Vir erat 44'm annum aetatis agens qui primus nunc adortus, Statim in D OSOcomium transvehebatur, ubi et eodem illo die obiit: domum habitabat N' 874 insignitam, in platea cithari estraat dicta. Via autem illa satis est ampla, cui, dum hyeme Saeviebat, adeo Cholera pepercerat, ut ex ea tunc non nisi tres correpti annuntiarentur, nunc vero graviori impetu in eam irruit, quum 27 homines in una hac platea assceret. Viri, de quo dicere institui, domus planitiei Upedeburg adjacet, dein quoque domus ad angulum fere hujus viae ac ejusdem planitiei, morbus aggrediebatur, quod est notabile, quia e domibus ipsi planitiei circumjacentibus, neque per hoc, neque per praegre8Sum Epidemiae Spatium, correpti prodierunt, uno tantum excepto viro in taberna mobili, qui nundinarum tempore, die 8' Julii, Cholerae succubuit. Eodem quoque die illo 16' Junii sod-mina Cholera corripiebatur, in navicula Sua, quae jacebat
54쪽
in Canali Veteri. Ρostquam per duas circiter horaS a morbo vexata fuerat, sato laneta eSt. Jam denuo Cholera hunc vicum deseruisse videbatur, nam ad diem hujus mensis 29μ usque, de ea nihil apparuit, nisi quod diarrhoeae Sive gravioreS Seu minuS graVOS, quae continuo, etiam post prius Epidemiae Spatium finitum in hoc vico exstiterant, ObServarentur. Diu 29' Junii, puellam Sex annos natam, Helenam
Τems, quae habitabat in domo viae, quam nos dicimuSA ιterstraat, Ny 524o insignita, adoriebatur. Ut in tabula hic apposita clare indicatum est, haud raro accidit, ut Si Cholera Semel in domum quandam introiisset, paucis post diebus plures ejusdem familiae adoriretur. Sic e. g. in via nobis Korte Vie/teeg dicta, in domo N' 199 insignita, intra 7 dies, 4 homines morbo captOS animadvertimu8, quorum duo diem obierunt. Sio quoque diebus 5, 6 et 7 Augusti, patrem, matremque cum filia in domo viae Zandstraat dictae, N' 260 insignita, Cholera correptos, intra pavearum horarum Spatium obiisse videmus. In domo quae, numerum gerit 271 itidem intra I 6 dies, 4 homines morbo correpti, omnes eXStincti Sunt: neque tamen unius ejusdemque
erant familiae, unus paterfamilias, tres reliqui peregrini erant qui hospitio illius utebantur. Sic die J 4' Augusti
in una eademque domo tres homines Corripiebantur, agalius praeterea ex eadem domo die 23', quorum hic unus fuit, qui mortis non eXiSteret praeda.
Ad suem jam vergente Epidemia, intra Spatium 4 dierum , unius ejusdemque familiae 5 homines Cholera
invasit, quorum duobus tantum reValeseere contigit.
Idem illud quoque observabatur in domo N' 524 o, ubi
55쪽
Ρlura fati gentilitii communis exempla Citare potuiS-SemuS , quin haud raro factum est, ut paueis diebus cuncta propemodum familia eXStingueretur. Raro au- id in id obtinuit, ut inter duos ex eadem domo CorreptOS, plures menses aut hebdomadeS intercederent. Visum est mihi, atque ubi attendo ad correptos, quOS haec tabula exhibet, manifestum mihi videtur. Cholerae morbum, ubi intra breve temporis Spatium plures unius ejusdemque familiae adoriretur, ibi quoque multo fuisse vehementiorem; etenim exitus plerumque infaustus erat pars longe major moriebatur. Saepius ubi intra 8 vel 10 dierum, vel etiam brevius Spatium . plureS CX Ondem domo curae meae mandatos habebam, OmneS brevi admodum tempore Succumbentes adSpeXi.
Morbus jam inde ab initio alterius hujus periodi magis dispergebatur, itaque jam in initio loca vici a se invicem
remotiora a Cholera vexata animadvertimuS. Ρraeter Canalem Veterem, ubi Summa Correptorum numerum 5 non Superavit, ac planitiem Uredeburg, ubi, Sicuti jam Supra memoratum eSt, nullus incola Cholera lab0ravit, quae loca a lautioris conditionis civibus habitantur, quo aeri quoque puro facilior aditus patet, nulla vici pars a gravi malo fuit immunis; attamen, quamquam hacce periodo omnes viae ac omnes propemodum angiportus a morbo fuerint asseeti, ex altera tamen tabula hic adjecta patet, nonnullas Vias, angiportUS et angulos prae ceteris fuisse vexatos. Sic in platea, quam nos dicimus het Zand, cum ejus diverticulis, via Catharbnestraat breviori illa, ubi 27 homines sue-
56쪽
- 30runt correpti, Si morbo amictos animadvertimus, qui numeruS pro ratione totius vici permagnus videbitur reputanti, in hacce via non plures habitare incolas quam
Kal. Jan. 1850ὶ 470, itaque totius viae incolarum partem circiter Sextam suiSSO Correptam.
Quod ubique, tam in hac nostra patriti, quam alibi
ObServatum eSt, nempe Choleram in certis vicinitatibus commorari atque inhaerere , ibique multos adoriri incolas: eam ubi unum e familia quadam corripuerit,
multos quoque ceterorum Corripere, atque in omneSpartes ejusmodi vicinitatis tela sua dimittere ; hic quoque dum epidemia saeviebat, haud fugit. In loco e. g. nobis het Zand dicto, parvus quidem est angulu8, qui vulgo dicitur: het hietne poort te van Vari Stochum ,. 333 cum literis alphabeticis, ubi plures 7 domunculis non habentur, quas Kal. Jan. 1850 30 homines habitabant. Horum intra 18 dierum spatium 12
corripiebantur, eorumque se Suocubuerunt. Cetera, hac periodo prae ceteris Vexata, loca sunt: de Zan istraat,
et de Mei oort, ubi I 8 homines morbus est adortus. Animadversione dignum est id, quod quae dicuntur de naauise Water8tees, et de wi e Mater8teeg, viae vici amplissimae . quaeque praeterea Satis Sunt longae , non adeo a Cholera fuerint vexatae, quum in po8teriore, quamquam et ibi sint unguli ac vilioris conditionis domus multae, neque a lautioris conditionis hominibus quam ceterus vicus habitetur, 13 tantummodo Cholera laborarunt, in priori autem 20.
57쪽
Hacce periodo Cholera, inprimis iis locis, quibus praeceteris versabatur, singulas domus ut sibi Singulae adjacent, inVasit: quamquam etiam nonnullas domus e Serie praeterierit. Cujus rei caussa quae sit habenda, quum et hae ab ejusdem conditionis hominibus habitarentur, quique eadem vivendi ratione uterentur, utpote pauperOS OmneS, Candide lateri debeo, me uescire, nisi fortassis inde deducere velis, quod hi homines ad morbum suscipiendum non fuerint dispositi. Quod ad vicinos correptos, animadVertere debeo, saepius domus Sibi placentes a Cholera fuisse affictas, at ab altera parte saepius quoque longius intercessisse tempus, antequam domus morbo non Correpta,
adjacens correptae, et ipsa corriperetur. SaepiuS quO-que obtigit, ut domus quaedam e Serie primum qUidem immunis relicta, dein assisteretur, postquam temporis Spatium satis longum praeterlapsum esset. Id igitur discrepat ab ea ratione, qua ejusdem familiae homines corripiebantur, quippe quos morbus plerumque eodem adoriebatur tempore. Porro ex prima nobis patet tabula, morbum mense Julio in dies propemodum increvisse , SinguliSque diebus permultos consanguineis eSSe ereptos. Die 30'Julii, Choleram, quod certe ad hune mensem attinet, ad Summum fastigium evectam animadvertimuS, ad quem
diem, 22 correptos annotatos reperimuS. Neque minUSSaeViebat mense Augusto, quin et Summa Correptorum hujus mensis die 2', uno superavit Summam eorum, qui
di6 30' Julii correpti erant. Mense Julio 242, mense Augusto 200 correpti Sunt.
Mense Augusto ad finem vergente, Cholera decrescere coepit, Singulis diebus unus, duo aut tres, rariSSime
58쪽
- 32 quinque aegri accedebant, quin die 29' nullus indi
Ad medium usque mensem Septembrem eadem circiter ratio permansit, inde vero una praeteriit hebdoma S, qua nemo morbo assciebatur, atque ab hoc inde tempore epi-demiam in vico C sere sinitam animadvertim VS, quum die 21' non nisi 2 : die 22', unus tantum : die 25'duo: ac tandem die 12' Octobris unus, idemque postremus Cholern laborans mediporum Curae mandaretur.
Ρer totam alteram Epidemiae periodum ex hoece vico 480 homines Cholera aegrotarunt, e toto in Olarum numero, qui computati numerum 7155 implebant: itaque 6, 28 put. fuerunt correpti. Pro tota urbe, ubi 2149 Cholera laborarunt, o QOmputatione, eodem modo ac in prima periodo, inStituta invenimus 4 33 pct., ac pro omni reliqua urbe, eXcepto vico C, 3, 92 pet. Hinc clare patet, hoc in vico prae
E II 54 domibus, dum haec epidemia durabat, 316 Sunt petitae. In earum 219, unus: in 53, duo: in 29, tre8; in I 2, quatuor; atque in 3, quinque homines morbo laborarunt. His computandi sunt quoque , mulier illa, quae in navicula obiit, vir, qui in taberna mobili, ac treS, quorum domum ignoramUS.
59쪽
QUO AMBAE EPIDEMIAE PARTES IN VICO C , RATIONE HABITA MORBI CURSUS, LOCORUM QUIBUS SAEVIIT AC NUMERI CORREPTORUM, COMPARANTUR
Uti prima epidemiae periodo vidimus, morbum primum
CSSe Ortum in via, quam dicimus Achie 'δtraat, atque inde processisse, ita ut maxime saeviret in plateis huic adjacentibus, quamviS et loca adierit remotiora, Sic altera periodo primum correptum animadvertimus in platea citharonestraat, unde ad locum SatiS remotum transiit, ad viam nempe Aehterstraat, cujHS quoque in vicinia, hac item periodo, admodum SaeViit. Altera autem epidemiae parte , aeState anni 1849,mOX admodum dispersa apparuit, et quum brevi jam post ortum, variis Simul conspiceretur lociS, US cursus descriptio maxima premitur dissicultate.
60쪽
34 Prima jam periodo morbus inprimis in platea, quam
dicimus het Zand, saeviebat, at vero hac altera periodo graviuS etiam haec via vexabatur. Praeterea haeee periodo Cholera vehementi cum impetu ruebat in eadem J0ca, quae anno 1848 invaserat, atque insuper in haecce de Zanritraat, Groenesteeg, Meiboori, Varhenmar l, Cet. , prolati capite Secundo indicavimus. Annotatione id quoque dignum videtur, quod domus in via het Zand Num' 333, quae prima periodo prorsus a Cholera immunis erat relieta, anno 1849 graviSsime fuit vexata. Quod attinet ad tempus, per quod utraque periodH8 extenditur, parum dissert. Prior periodus non est dubium quin longioris sit Spatii, ubi a primo correpto, die sis Novembris, usque ad poStremum, 26' Aprilis, computaveris; at vero Spatio, quod diem BV m et 23Vm Novem bris intercedit, nullus corripiebatur, et mensibus Februario, Martio et Aprili admodum pauci, ita ut Summa
eorreptorum hiS tribus men SibuS Computatorum, numerum 13 non excedat.
Altera periodo admodum Cholera saeviit per men Ses Julium . Augustum ac Septembri S partem. 8aeVitin porro periodum priorem longe superavit altera. Quum enim correpti priori periodo 89 essent numero, itaque 1, 21 put . , altera 480. i. e. 6, 28 pet. corripiebantur. Praeterea et indoles Cholerae anno I 8 9 multo graVior ac Saevior videbatur. Priori periodo e S9 correptis 48 mortui sunt, 41 valetudinem recuperarunt: altera autem e 480 correptis 308 suceiabuerunt, 172
revaluerunt; quod ubi pro centeni S aeStimaveriS, en ratione numerum sanitati restitutorum ad numerum mortuorum Sese habentem invenies, qua 46, 06 habetur ad