장음표시 사용
261쪽
DE PROVIDEMIA DI IN A. 25 lbus audit universalis, quale ilaque est universale, judicari pol- est a singularibus, ita ex providentia in singularissimis, qualis providentia in universali, nec universalis ulla foret, nisi singulis interesset, ei quidem cum providentia, ut ad universales
Omnis providentia respicit finem, ei prospicit media ad finem, proinde complectitur futura in praesenti, et praesens tanquam complexum praeteritorum, sic series mediorum ad aliendam finem, qui primus sit in mediis, et ultimis; sed qualis sit Ilaovidentia divina, ab exemplis potius, quam a nudis
axiomalibus videamus. Finis creationis seu finis propter quem creatus est munduS,' non potest non esse primus et ultimus, seu Omnium universa lissimus, ac perpetuo regnans in universo creato, quod est mediorum ad istum finem conspirantium complexus Finis creationis non potest alius dari, quam ut existat Societas animarum universalis, seu coelum, hoc est regnum Dei; quod hic sinis creationis suerit, ab innumeris argumentis confirmari potest, absurdum enim foret dicere, mundum esse creatum propter lellurem, et societales terrestres, vilamque hanc miseram et caducam; omnia enim in tellure sunt propter hominem, omnia in homine sunt propter ejus animam, anima non potest PSSe propter nullum snem, et si propter aliquem, erit propter societatem, cui Deus praesit, nam ejus providentia respicit animas, quae Spirituales sunt, ejusque opera hominibus conveniunt, et consociari possunt. Utque societas animarum seu coelestis existat, necessum est, ut persectissima sit regiminis forma, scilicet animae inter se distinctae, et inter animas omnis usquam possibilis varietas, quae harmonica dicenda, et sic ex lati harmonia oriatur con- Sensus et concentus, qui omnem illum esseclum et finem produ-
eat, qui usquam praevisus et provisus sit. Sit ergo hic finis universalissimus, primus, omniS in mediis, ultimus et sic idem ac primus, videamus jam quomodo regnet Providentia divina in mediis prospiciendis dispensandisque: dici potest, quod Deus potuisset talem societatem illico, absque tellure et mundanis creare; scilicet implere coelum animabus, absque generatione et multiplicatione in hac tellure :
262쪽
id quidem non potest negari; omnia Deo sunt possibilia, sed
sunt etiam innumera quae ei impossibilia sunt, scilicet imper- seclum esse, mortalem, inconstantem, malum, injustum, id ejus essentiae repugnat, et quia talis societas, cuius forma sit persectissima, nequaquam dabilis sit absque omni varietate usque a persectissimo ad imperfectissimum, a puro ad impurum, ab amore ad odium, seu quia sunt intermedia, ex datis oppositis, ssilicet inter summum bonum seu Deum, ei Summum malum seu diabolum. His concessis sequitur, quod Deus quia ipsa perfectio, sapientia, bonitas, amor, nequaquam potuisset immediale creare quendam diabolum, nec aliquam animam, cui inesset malum, seu aliquis reatus, proinde non hominem, una cum vilio, crimine et peccato, proinde non talem varietatem
quae in tali societate requiritur; quicquid enim immediate a Deo profluit, id non potest non optimum esse, et persectiSSimum; at Vero quod oriundum sit malum, imperfectum, id originem aut causam immediate non a Deo sed ab ipso subjecto creato, in quo natura est, ducit. Ila ab ipso diabolo quod in- Surrexerit contra suum Deum, et rebellis fuerit: ipso Adamo quod contra mandalum divinum fecerit, ambiente, se perfectiorem et superiorem existere. Quod providentia divina Adamum
non immediate duxerit ad istud malum, sed quod permiserit, id
admodum clarum est ex scriptura sacra, quod scilicet permiserit serpentem, huic vetuerit arborem, Adamum creaverit liberum, de his non instruxerit, quod eodem momento quum comederet, non illum reprehenderet, ut abstineret, lanquam Abrahamum quum silium suum sacrificaret: et plura, quae clare dem Onstrant, quod providentia suerit quod potuisset peccare, ei prae scientia quod peccaret, et quod integritatem suam pristinam amitteret, et sic quod inde ut a suo principio proflueret, quod
animae inter se mutuo distinguerentur, et omnis varietas, quae usquam dabilis est, animarum potuisset existere, et sic finis creationis seu regnum Dei oblineretur, cujus seminaria sunt societates terrestres; quae similiter coelestem illam repraeser tant; nam nihil non in hoc mundo datur, quod non contineat repraesentationem mundi futuri. Ut finis hic oblineretur, necessum est, ut hominibus Concessa sit libera voluntas, causa varietatis subjectorum unice ab
263쪽
exercilio libero et ex voluntatis libertate profluit; absque illa
non foret intellectus, nec foret morale, virtus, vitium, crimen, reatus, asseclio animae Seu ejus status mulatio, quae est
causa quod Deus liberam humanam voluntatem sortem inviolatamque usque ad ipsa facinora conserVare voluerit, sic ut ipsam providentiam divinam fere ex eodem principio negare velle videamur, ex quo illam confirmaremus; sed humanis mentibus libertas non absoluta sed limilata est concessa; est tanquam Volucris, quana auceps pede Vinclam et filo alligatam lenet, quae ad certam distantiam potest exspatiari: provisum est ne ultra limites seratur. Media quae refraenant liberas hominum voluntates, sunt plura, scilicet sunt societates earumque regiminis formae, leges, supplicia eorporis, judices, omnia facta ob finem ne homines libera sua voluntate abutantur: sunt conscientiae, et leges juraque mentibus nostris impressae, quae sunt arctissima vincula. Est religio seu cultus divinus, limor suppliciorum aeternorum et condemnationum, et amor spesque felicitatis: haec ideo dicitur vinculum societatis et societalum. Est quoddamja-ttan quod unumquemvis secundum ejus crimina et virtutes continenter sequitur et manet; de quo infra; est insuper causa fati, ipsius Dei per spiritum suum influxus in animas, quae lamen ita contingenter existunt, tanquam non proviso aut consulto. Interim nisi talia media provisa fuissent, et ipse Deus interesset ut rector et stator omnium, nequaquam potuisset societas aliqua humana subsistere, in qua unus semper spirat alterius perniciem, illumque suis bonis spoliare cupit, et in qua plerique se ipsos plus quam societates aestimant, omniaque pro se esse sibi imaginantur: talis societas in se insociabilis, usque
subsistit integra, quod absque providentia divina nequaquam fieri potuisset. Ipsissima Providentia divina principaliter regnat in distinguendis singulis a singulis, ne unus animae Status absolute detur similis alleri; ob hanc causam libertas est concessa: matrimonia dicuntur in coelo esse praestabilita, parentum liberorumque, fratrum et sororum conjugia prorsus velita, schismata et controversiae tam religionum, quam principiorum
in oeconomicis, politicis, philosophicis, physicis tolerata, et
264쪽
sore inspirata: quod disserant omnes principiis, proinde etiam animis, quot capita tot animi: ipsa natura ab omni aequalitate altera abhorret, nam id foret unum idem, nec quid distinctum,
Providentia tam singularissime quam universaliter etiam regnat in eligendis prospiciendis lite illis, qui se licitatem coelestem consecuturi sunt, genus enim humanum est ipsum seminarium, et Dei civitas aut Ecclesia per universum orbem est sparsa, indeque coelestis societas collecta: ideo peculiari Dei providentia reguntur omnes illi qui electi dicuntur esse. Hic est sinis principalis, et haec sunt media ad istum finem ducentia, sed infinita dantur adhuc media, quae ad essentiam medii constituendam, ei sic vel mediate vel immediate hanc finium seriem ingrediuntur, scilicet quoad mundana et corporea, et quoad spiritualia, quoad corporea, quod amiciantur seu vestiri queant, ideo universus orbis vestimenta subministrat, imo vermiculi; lum etiam alimenta, ut enim homo vivat corpore, utrumque necessarium est, ideo etiam est provisum. Mundana sicuti opes et possessiones, ut ciVis queat vivere, ac infinita alia, quae in mundo Sunt, tum etiam scientiae, et plura. Spiritualia, quod revelatum sit quale est coelum, qualis Voluntas, quomodo Deus adorandus, et quibus mediis animaestatus perficiendus, ut possit esse membrum coeli; hocque eo modo, ut libertas non sit laesa, sed quod possit se vertere ad
Sed de Prouidentia, fato, fortuna. Praedestinatione, Priadentia humana actum est, quae et ideaS addaSque.
De Providentia Divina. Vide locos allatos in Diario Spirituali, P. V, 2. pag. 209 - 213 JDe salo. ibid. Ρ. V, 2. pag. 111. et Arcana coelest. n. 6484. De fortuna. ibid. P. V, 1. pag. 340. et Arcana coel. n. 5049. 5179. 5508. 6484. 6493. 007. Sapientia angelica de na Proseid. 212. 251. De Nosea Hierosol ma et ejus Doctrina coelesti 276. De Praedestinatione. Arc. coel. n. 6488 S. A. de Dm. μο- ωid. n. 329 - 330. Summaria Expositio Doctrinae NO- ωae Ecclesiae, 66. Vera christiana Religio, n. 22. 485 488. 628. 798. 803.
265쪽
De Prudentia humana. fiar. Spirituale P. V, 2. pag. 2l3. S. Arc. coeL 649. f. 5664. 6484. 6692. 700 . 8alet. S. A. de Dio Proseidentia n. 197. 206. 208. s. 216. 235. 316. 321. D. S. de amore conjugiali 353. s. De nox a meros. 276 JMathesis uni se e 1 Sali S.Clar: Loche in ivaci: de sentende inent hunaain , dicit:
unc grande partie de la moratu a uia tui degi e d eviden ceet de certitude, 'lu' uti homine attentis et judicio ux n'ypo ut volt ti Ouver non plus de s vj et de do uter, que dansles propositions de Mathematiques, qui lui Ont e te demontree S. L. IV. c. XII. g. 8.J et alibi: se Peut etve quedsi Pon consideroit distincte metit et avec to ut te SO in ΡOS- sibi e respece de science qui Poule sur Ies id eos et les mois, elle pro lui volt uno logique et une critique disserentes de cellus, 'lu'On a Vues jus tu'a present. L. IV.
266쪽
MATHESIS UNIVERSALIS.taine, a rabili de tota te dou te, qui n'a bosoin d'aucunc
nebres a noti e e gavd; L. IV. c. XVII. g. 14 JDatur aliqua scientia scientiarum, seu scientia universalis, quae omnes reliquas in se continet, et a qua tam in has quam in illas scientias tanquam partes resolvi potest, latis scientia non addiscitur, sed connascitur, cumprimis animabus, quae intelligentiae purae sunt, talis scientia est animarum a corpore solutarum, et angelorum; qui si cogitationes suas conjungerent, aut colloquerentur, non alligari posse videntur vocibus, quae Omnes sunt ideae materiales et formae, quas lanquam signa mens intelligit, quid significent, et quidem ex usu: anima omnes reSobjectas ex tali scientia contemplatur illico quales in se sunt, num scilicet bonae vel malae, quibus secundum naturam Suam annuit vel repugnat: nisi tali scientia instructa foret anima, nequaquam potuisset in cogitationes nostras influere, et illis infundere quasi polentiam superiores intelligendi Seque exprimendi; lum eliam non potuisset omnes suas formas organicas ad inlimas et secretissimas leges mechanices, phJsices, chymiae, et plurium conformare: ergo quod latis scientia detur, id non negari poteSt. Sunt enim veritates ex priori, seu dantur propositiones quae illico ut verae agnoscuntur, nec ad istas comprobandas opus est demonstrationibus ex Posterioli, seu confirmatione ab experientia. sensibus: ipsa veritas se nudam praesental, et lan- quam dictat, quod talis sit, saepe indignatur mens quod lates
veritates sint demonstrandae, quando supra omnem demonstrationem sunt: omnes enim harmoniae, tum omnis ordo naturaliter sensuum nostrorum organa mulcet et delectat, disharmoniae vero stringunt fet laedunt; ita etiam veritales, quibus inest quasi ordo intellectualis; quare si non obruimur scientiarum
267쪽
nodis, animi cupiditatum turbis, et similibus, potuissemus pure
cognoscere Veritates, nam quidam consensus tanquam harmonia affulget, et nescio unde ex quadam Sacra aede. Sed hoc venit ex eo, quod formae superiores in se conlineant omnia ista quae inesse possunt formis inferioribus, tanquam genus universale omnes species; sic ut forma superior sit ipse ordo et ipsum principium formarum sequentium, proinde etiam omnium istarum virium, modorum, qualitatum; sic ut in se suaque natura sentiant quicqiiid convenit vel disconvenit
formae, proinde omne id quod usquam in sorinis inserioribus
datur, si nexus sit, qualis est animae cum corpore per formas
Haec scientia quidem sub calculum videtur posse mitti, sed qua ratione, ab istis quae circa sensorium internum conlingunt, percipi potest: scilicet omnes ideae tam materiales quam intellectuales non sunt nisi mulationes status sensorii et intellectorii, ipsae mutationes status comprehendi possunt quales sint. ex descriptione formarum, cumprimis circularis et spiralis; anima omnem talem mulationem percipit, et quid significat novit: mutationes status sunt universales et singulares, communes et par-liculares, generales, speciales et individuae, quae Omnes sub calculum quendam algebraicum possunt milli, et pec regulas ad aequaliones reduci, pari ratione ac sicut assolet in calculo infinitorum; in ipsa mente quoque rediguntur omnia ad suas aequationes, in quibus simul insunt, quae successive prius collecta sunt aut subierunt: haec quae in sensorio interno conlingunt, reduci possunt ad polentias altiores seu elevari ad gradus Superiores per Suas regulas, et sic universaliores existunt status mutationes, quae in sinite plura singularia simul et successive continent, quaeque correspondent ipsis veritalibus, quas anima ex mulationibus status percipit. Ita quidem possibile est, ideas mentis sub calculum millere, unde mathesis universalis exsurgit, sed non inde aliqua ce
illudo potest deduci, nisi certitudo sit proposita et agnita, ex
qua aequatisnes inchoandae sunt: voluissem etiam unum alterumve tentamen proponere, compertus quidem sum possibilitatem, sed plures praemittendae sunt regulae, proponenda data, et concinnandae veritates, antequam illam aggredi possum; et
268쪽
258 MATHESIS UNIVERSALIS. usque tandem in quendam nodum Gordianum seu aequationem incidimus, ex qua nos enucleare plus laborum requiritur, quam ut operae pretium sit ei incumbere; et ex minimo errore calculi in plures fallacias possumus incidere: hanc ob causam missum lacio lenia mentum hoc, et loco ejus proponere volui quandam claseem arcanorum naturalium et spiritualium Per ωiam com spondentiarum et restraesentationum, quae compendiosius et certius nos in veritates absconditas ducit, quae doctrina, quia hactenus orbi non innotuit, aliquantum diutius ei immorari
269쪽
Pag. l. l. 14. sum, nisi legeris fui; l. 28. illam logi pro
illis. - 2. l. 4. emersi Pro e m e n s i ; l. 6. est Pro est e St, nisi legeris et est; l. 8. seu: lectio dubia; I. 18. debui pro debuit; l. 54. enitamur Pro eniteremur, ut videtur; l. 56. subjectae pro subjectam; I. 38. i n- terest pro intest est. - 3. l. 18. Possumus pro Possum; quae post Practationem, i. e. Post l. 30. sequuntur transposui ad p. 5. I. 32. usque ad p. 6. l. 26. scilicet verba Ergo fibra etc. usque ad ar ac la n O i dea. - 4. l. 13. Fibra pro Fibrae; I. 14. emittunt pro emit tui; l. 16. Ideo pro Idea; l. 27. fibrarum secundarum Pro fibr secun d; I. 30. s. formarum
- 5. I. St. de pondent ab illo pro dependet ab illis. Quae nunc sequuntur verba I. 32. usque ad p. 6. l. 26. Ergo fibra etc. usque ad arachnoidea) immediate post Praestationem exstant, sine dubio a bibliopego trans-
- 9. l. 16. tractatione pro tractionc potius lenisti O ne, ver leni si oti e, leni fio ne, ut videtur) : lectio dubia: forte trans actione; l. 21. linam Pro unRS, ut videtur; l. ead. certas: Iectio dubia; l. 50. quin proqui; I. 31. continuata pro continuatae: legerim
continuati. - 10. l. 10. ibi Pro ubi. -
270쪽
Pag. 1 l. l. 17. internae pro internis, ut videtur; l. 5s . Suum contribuunt pro sit contribuit, ut videtur. - 12. L 18. et pro e St. - 15. l. 13. quod Pro quo; l. tu. Per Pro Per Per; l. 15. s. liberatus pro liberata; l. 17. coin preS-
- ' 17. l. 1. ad blanditiae pro ad blanditio, ut videtur; l. 6. Sui pro suae; l. 14. lustramus Pro Iusti antur. - 19. l. 17. S. de boni Pro debemuS; l. 19. Pori pate' tica pro peripatica; l. 2 l. post iste deleverim non; l. 25. Sunt pro A i ii , ut videtur. - 20. l. 22. qui pro quid - 2 l. l. 16. sint pro Sit.
- 24. l. 2 'inis. natura Pro nia tui a M. - 25. l. 8. haec, nisi legeris line; l. 50. Sensu S, nisi legeris Son Sui; l. 31. quae cum ΡΓΟ Iu Becum, ut Videtur.
- 27. l. 16. ipsius pro ipsi, ut videtur; l. 19. mutatio earum status stati in cerebro pro mutatio earum status stati in mutatio status cor bro; l. 5 ins . a graviori quum: lectio dubia. - 28. l. 8. a c: lectio dubia. - 29. l. 7. illico: lectio dubia; l. 1 l. totius: luctio dubia; l. 3 insis. gustus Pro Olsa Ctu S. - 50. I. 1. Simul l ro non simul; l. 12. S u iit Pro sunt
citant. - 34. l. 20. Praeter alia: lecti O dubia. - 55. l. 51. s. arrili iunt ut imbibunt, ... PESpuunt et evomunt pro arrilii Ant et imbib int, ... ΓΕ - Spuant et evoinant, Ut videtur'.
- 56. l. 35. S. ginglymis pro gyriglymis. - 37. l. l. Pro Pugerit u r Pro propAgetur; l. 24. ab ejus pro a ejus; l. 5 l. frangat pro frangant. - 58. l. 5. ante pro inde Semideletum est ei; l. 15. Ρ O S-