장음표시 사용
71쪽
ANNIBAL, Hamilcaris filius, Karthaginiensis. Si
verum est, quod nemo dubitat, ut populus Romanus II II omnes gentes virtute superarit, non est infitiandum Hannibalem tanto praestitisse ceteros imperatore prudentia quanto populus Romanus antecedat fortitudine cunctas nationes. Nam quotienscumque dum eo congressus est in Italia, semper discessit superior. Quod nisi domi civium suorum invidia debilitatus esset, Romanos videtur superare potuisse. Sed multorum obtrectatio devicit unius virtutem. His flamedis Me Romans Hic autem velut hereditate relictum odium paternum erga io Romanos sic conservavit ut prius animam quam id deposuerit, qui quidem, cum patria pulSu esset et alienarum opum indigeret, numquam destiterit animo bellare cum Romanis. 2. Nam ut omittam Philippum, quem absens hostem reddidit Romanis, omnium iis temporibus potentissimu rex is
Antiochus fuit. Hunc tanta cupiditate incendit bellandi ut
uSque a rubro mari arma conatus sit inferre Italiae Ad quem cum legati venissent Romani, qui de eius voluntate explorarent darentque operam consiliis clandestinis ut Hannibalem in suspicionem regi adducerent, tamquam ab ipsis ao corruptus alia atque antea sentiret, neque id frustra fecissent,
72쪽
idque Hannibal comperisset seque ab interioribus consiliis
segregari vidisset, tempore dato adiit ad regem, eique cum multa de fide sua et odio in Romanos commemorasset,a adiunxit, ' Pater meus ' inquit, ' Hamilcar, puerulo me, utpote non amplius novem annos nato, in Hispaniam imperator proficiscens Karthagine Iovi optimo maximo hostias immolavit. Quae divina res dum conficiebatur, quaesivit a me Vellemne secum in castra proficisci. Id cum libenter accepissem atque ab eo petere coepissem ne dubitaret ducere,1 tum ille, ' Faciam. inquit, ' si mihi fidem quam postulo
dederis.' Simul me ad aram adduxit apud quam sacrificare instituerat, eamque ceteris remotis tenentem iurare iussit numquam me in amicitia cum Romanis fore. Id ego iusiurandum patri datum usque ad hanc aetatem ita conservaviis ut nemini dubium esse debeat quin reliquo tempore eadem mente sim futurus. Qua re, si quid amice de Romanis cogitabis, non imprudenter feceris Si me celaris; cum quidem bellum parabis, te ipsum inistraberis si non me in eo principem posueriS.V
e Iastes Saguntum animareses Io faba 3. Hac igitur qua diximus aetate cum patre in Hispaniam profectus est; cuius post obitum, Hasdrubale imperatore suffecto, equitatu omni praefuit. Hoc quoque interfecto exercitus summam imperi ad eum detulit. Id Karthaginem delatum publice comprobatum est Sic Mannibal minoras quinque et viginti annis natus imperator factus proximo triennio omnes gentes ispaniae bello subegit, Saguntum,
foederatam civitatem, vi expugnoit, tres exercitus maXimoScomparavit. Ex his unum in Africam misit, alterum cum
Hasdrubale fratre in Hispania reliquit, tertium in Italiam 3 secum duxit. Saltum yrenaeum transiit Quacumque iter
74쪽
fecit, cum omnibus incolis conflixit neminem nisi victum dimisit. Ad Alpes posteaquam venit, quae Italiam ab Gallia
Seiungunt, qua nemo umquam Cum exercitu ante eum
praeter Herculem Graium transierat quo facto is hodie abs tus Graius appellaturin Alpicos conantes prohibere transitu concidit, loca patefecit, itinera muniit, effecit ut ea elephantus
omatus ire posset qua antea unus homo inermis vix poterat repere. Mac copias traduxit in Italiamque pervenit. Hae eati Me Romans, and ad nora inso Arulia
4. Conflixerat apud Rhodanum cum . Cornelio Scipione Io ConSule eumque pepulerat. Cum hoc eodem Clastidi apud Padum decernit sauciumque inde ac fugatum dimittit. Tertio idem Scipio cum conlega Tiberio Long6 apud Trebiam adversus eum venit. Cum iis manum conseruit, uir que profligavit. Inde per Ligures Apenninum transiit, petens Etruriam. is Hoc itinere adeo gravi morbo adficitur oculorum ut postea numquam dextro aeque bene usus sit. Qua valetudine cum etiamtum premeretur lecticaque ferretur, C. Flaminium consulem apud Trasimenum cum exercitu insidiis circumventum occidit, neque multo poS C. Centenium praetorem cum a delecta manu saltus occupantem. inc in Apuliam pervenit. Ibi obviam ei venerunt duo consules, C. Terentiu et L. Aemilius. Utriusque exercitus uno proelio fugavit, Ρaulum consulem occidit et aliquot praeterea ConsulareS, in iis Cn. Servilium Geminum, qui superi6re anno fueratas ConSul. eiu is Quintus Fabius Maximus, and win other Mazias
6. Hac pugna pugnata Romam profectus est nullo resistente. In propinquis urbi montibus moratus est. Cum aliquot ibi dies castra habuisset et Capuam reveneretur,
75쪽
o. Fabiusmaximus, dictator Romanus, in agro Falem eis obiecit. Hic clausus locorum angustiis noctu sine ullo detrimento exercitus se expedivit Fabioque, callidissimo imperatori, dedit verba. Namque obducta nocte Sarmenta in cornibus iuvencorum deligata incendit eiusque generis multitudinem magnam dispalatam immisit. Quo repentino
Obiecto visu tantum terrorem iniecit exercitui Romanorum ut egredi extra allum nemo sit ausus. Hanc postrem gestam non ita multis diebus M. Minucium Rufum, magistrum equitum
dolo productum in proelium fugavit Tiberium Sempr6nium Gracchum, iterum consulem, in Lucanis absens incis insidias inductum sustulit. . Claudium arcellum, quinquie cdnsulem, apud Venusiam pari modo interfecit. Longum est omnia enumerare proelia. Qua re hoc unum satis erit dictum, ex quo intellegi possit quantus ille fuerit quam diu in Italia fuit, nemo ei in acie resti zotit, nemo adversu eum post Cannensem pugnam in camp6 Castra poSuit.
anniba is renat iso A ica, antis e audi Seipio 6. Hinc invictus patriam defensum revocatus bellum gessit adversus P. Scipionem filium eius Scipionis quem ipse primo apud Rhodanum, iterum apud adum, tertio apud Trebiam asfugarat. Cum hoc exhaustis iam patriae facultatibus cupivit impraesentiarum bellum componere, quo Valentior postea Congrederetur. In conloquium Convenit condiciones non convenerunt. Post id factum paucis diebus apud Zamam
cum eodem conflixit; laesus incredibile dictu biduo et so
76쪽
duabus noctibus Hadrumetum pervenit, quod abest ab Zama circiter milia passuum trecenta. In hac fuga Numidae, qui simul cum eo ex acie excesserant, insidiati sunt ei; quos
PUBLIUS CORNELIUS SCIPIO AFRICANUS
non solum effugit, sed etiam ipsos oppressit. Hadrumeti reliquos e fuga conlegit. novis dilectibus paucis diebus
multo contraXit. acerae meen Rome an Carthage Hannibal res to stria T. Cum in adparando acerrime esset occupatus, Karthaginienses bellum cum Romanis composuerunt. Ille nihilo setius exercitui postea praefuit resque in Africa gessit usque 1 ad P. Sulpicium C. Aurelium consules. Hi enim magi tratibus legati Karthaginienses Romam venerunt qui Senatui populoque Romano gratia agerent quod cum iis pacem feciSSent, ob eamque rem corona aurea eo donarent Simulque peterent ut obsides eorum Fregellis essent captivique
77쪽
redderentur. His ex senatus consulto responsum est: ' unus eorum gratum acceptumque esse obsides qu loco rogarent futuros captivos non remissuros, quod Hannibalem, cuius opera susceptum bellum foret, inimicissimum nomini Romano, etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent itemque fratrem eius agonem. Hoc responSoKarthaginienses cognito Hannibalem domum et amnem revocarunt. Huc ut rediit rex factu est, Postquam imperator fuerat anno secundo et vicesimo ut enim Romae comsules, sic Karthagine quotannis annui bini reges creabantur. io
In eo magistratu pari diligentia se Hannibal praebuit ac fuerat in bello. Namque effecit ex novis vectigalibus non solum ut esset pecunia quae Romanis ex foedere Penderetur, sed etiam superesset quae in aerario reponeretur. Deinde, Μ. Claudi L. Furio consulibus, Roma legati Karthaginem is venerunt. 6 Hannibal ratus sui exposcendi gratia missos, priusquam ii senatus daretur, navem ascendit clam atque in Syriam ad Antiochum profugit. Hac re palam facta Poeni naves duas quae eum comprehenderent, si POSSent UnSequi, miserunt bona eius publicarunt, domum a fundamentis zodisiecerunt, ipsum exsulem iudicarunt. Hanniba atri Antiocrius 8. At Hannibal anno tertio postquam domo profugerat, L. Cornelio Q. inucio consulibus, cum quinque navibus Africam accessit in finibus Cyrenaeorum, si forte Karth ginienses ad bellum inducere posset Antiochi spe fiduciaque, ascui iam persuaserat ut cum exercitibus in Italiam profici ceretur. Huc agonem fratrem excivit. Id ubi Poeni
resciVerunt, agonem eadem qua fratrem absentem adfecerunt poena. Illi desperatis rebus cum Solvissent nave ac
vela ventis dedissent, Hannibal ad Antiochum pervenit. Me so
78쪽
Magonis interitu duplex memoria prodita est namque alii naufragio, alii a servulis ipsius interfectum eum Scriptum reliquerunt. Antiochus autem, si tam in gerendo bello comsiliis eius Parere voluisset quam in suscipiendo instituerat, Prinpius Tiberi quam Thermopylis de
Summa imperi dimicasset. Quem etsi multa stulte conari videbat, tamen nulla deseruit in re. Praefuit paucis navibus, quas ex Syria iussus erat in Asiam ducere, iisque is adversus Rhodiorum classem in Pamphylio mari conflixit. In quo cum multitudine adversariorum Sui Superarentur, ipse quo cornu rem gesSi fuit Superior.
Hannibal es Io Creus Antiocho fugato, verens ne dederetur, quod sine dubio accidisset si sui fecisset potestatem, Cretam ad Gortyniosa Venit, ut ibi quo Se conferret consideraret. Vidit autem vir omnium callidissimus in magno se fore periculo, nisi quid providisset, propter avaritiam Cretensium magnam enim Secum Pecuniam portabat, de qua sciebat exiSSe famam. Itaque capit tale consilium. Amphoras complua re complet lumbo, Summas operit auro et argento. Has praesentibus principibus deponit in templo Dianae, Simulans se suas fortunas illorum fidei credere. His in re rem inductis, Statuas aeneas, qua Secum Portabat, omni Sua Pecunia complet easque in propatulo domi abicit.
79쪽
Gortynii templum magna cura custodiunt, non tam a ceteri quam ab Hannibale, ne ille inscientibus iis tolleret secumque duceret. Hanniba in unius 10. Sic conservatis suis rebus Poenus, inlusis Cretensibus, ad Prusiam in Pontum pervenit. Apud quem eodem animo fuit erga Italiam, neque aliud quicquam egit quam regem armavit et exercuit adverSu Romanos. Quem cum videret domesticis opibus minus esse robustum, conciliabat cetero reges, adiungebat bellicosas nationes. Dissidebat ab eo Pergamenus rex Eumenes, Romanis amicissimus, bellum Ioque inter eos gerebatur et mari et terra. Sed utrobique Eumenes plus valebat propter Romanorum S ietatem quo magis cupiebat eum Hannibal opprimi quem si removisset, faciliora sibi cetera fore arbitrabatur. Ad hunc interficiendum talem iniit rationem Classe paucis diebus erant decreturi is Superabatur navium multitudinea dolo erat Pugnandum, Cum Par non SSet armis Imperavit quam plurima VenenataSSerpente vivas conligi easque in vasa fictilia conici. Harum Cum effecisset magnam multitudinem die ipso quo facturus erat navale proelium classiarios convocat iisque praecipitiso omnes ut in unam Eumeni regis Oncurrant naVem, Ceteri tantum satis habeant se defendere. Id illos facile Serpentium multitudine consecuturos. Rex autem in qua nave Veheretur ut scirent se facturum quem Si aut cepissent aut interfecissent, magno iis pollicetur praemio lare asH AH Priusias Io demeat Eumenes
11. Tali cohortatione militum facta classis ab utrisque in proelium deducitur. Quarum acie constituta, Priusquam Stynum pugnae daretur, Hannibal, ut palam faceret suis quo
80쪽
loco Eumenes esset, tabellarium in scapha cum caduceo mittit. Qui ubi ad naves adversariorum pervenit epistulamque Stenden Se regem professus est quaerere, statim clEumenem deductus est, quod nemo dubitabat quin aliquid de pace esset scriptum Tabellarius, ducis nave declarata Suis, eodem unde erat egressus se recepit. At Eumenes
soluta epistula nihil in ea repperit nisi quae ad inridendum
eum pertinerent. Cuius rei etsi causam mirabatur neque reperiebat, tamen proelium Statim committere non dubitavit. 1 Horum in concursu Bithyni Hannibalis praecepto universi navem Eumenis adoriuntur. Quorum vim rex cum SuStinere non Posset, fuga salutem petiit, quam consecutus non SSet nisi intra sua praesidia se recepisset, quae in proximo litore erant conlocata. Meliquae Permmenae nave cum adVera is rio premerent acrius, repente in eas vasa fictilia, de quibus supra mentionem fecimus, conici coepta sunt. Quae iacta initi risum pugnantibus concitarunt neque qua re id fieret poterat intellegi. Postquam autem nave Sua oppleta Con-SPeXerunt Serpentibus, noVa re perterriti, cum quid potissi-a mum Vitarent non Viderent, puppe Venerunt Seque ad sua castra nautica rettulerunt. Sic Hannibal consili arma Pe gamenorum SuperaVit, neque tum Solum, Sed saepe alias pedestribus Upiis pari prudentia pepulit adversarios. Hanniba is demand 2 Me Romans o euales solson12. Quae dum in Asia geruntur, accidit casu ut legatias Prusiae Romae apud T. Quinctium Flamininum consularem cenarent, atque ibi de Hannibale mentione facta ex iis unus diceret eum in rusiae rem esse. Id postero die Flamininus senatui detulit. Patres conscripti, qui Hannibale vivo numquam e sine insidiis futuros existimarent, legatos in