장음표시 사용
231쪽
cio prouocatus ex regula Lin tribus Friiudicise cum concordant cuius decisi nem tuetur Carlematis iudie. M. I. ID. r. disput. a. quaesZd . nu. zoa. qui in proprijs terminis loquitur; quia prouocatio non potest prouocanteni reum constituere ,
led prorsus actorem;& quod vulgo dici
tur,quod prouocans sit actor, prouocalus vero sit reus, intelligitur,quando prouocatio fit in iudicio, iuxta textum Lin tribus siue inicidis, de ubi iudicium non est, actor, & reus non considerantur; Proin - 12 de illum csse vere actorem, qui diffamantem ad iudicium prouocat,quia diffamatio non consideratur, ut quis dicatur actor origine, eum; sequitur D. Reg.
de Marinis lib. a. quotidianarum restat. cap. 4 . nu.ψ7. adfinem.
Haec nihilominus opinio ab omnibus impugnatur tanquam erronea, de praecipue ab Vsuo in eius additione notatur per S.C. alias decisum contrarium; Sena tum Pedemontanum etiam contra A Ziudicasse refert Cacheran. deris r r. que- admodum Masrau. in S.Concistorio Siciliae fuisse conclusum decis 239. Et Sese decis iis . in Senatu Aragoniae determinatum, ac etiam Cathaloniae decreuisse, contra A . docet Fontaneu. decis 328. . post alios,quos plena manu ipse cogerit. 1 4 Quod & D. Franciscus Salgado in Iab -
' rimo creditorum par. I. V 2. S. 2. a nu. I.
que ad 27. enixe comprobat, exemplo deuitoris, qui tutus est aliqua exceptiOne,quam potest aduersus creditores suos
deducere in proprio foro in terminis l. si contendat F. de eitis qui licet in petitione sua sit actor, tamen quod ad om-
1s nia reus est, imo reus necessarius, cum
nihil petat ab eis, sed potius illos prou cet, ut iura si quae habent proponant, ex quo quamuis in prima petitione dicaturi actor, tamen attenditur causa originalis,
ex qua est debitor & reus, & ideo citatio rer eum facta non inspicitur, sed petiti
tiua pro discutiendis iuribus suorui creditorum in iudicio, idem Iudex causae
praeparantis debet esse causae praeparatae, di ideo tenentur creditores sequi forum prouocantis,& ita fundat ex Gratiano,Caereio, Cancio, Couarruuia, Ciar lino, Ma
frico ct alussexcensis,quos nominatim reseri; Imo immodice, & minus quam patitur reuerentia, quae debetur Maria eximio Doctori eum increpat, qui voluit in contrariam ire sententiam etiam respectu Clerici praeuenti. i Ratio,qua nituntur,cst, quam modo tetigimus, .l. quod licet diffamatus sit actor in hoc praeuetitio iudicio ratione petitionis , tamen est reus originarius quod ad diffamationem,& diffamas dicitur actor,& attenditur haec causa originalis productitia iudicii, & proinde iuxta terminos 18 dictae l. in tribus diffamans prouocat ad iudicium, nam dat initium, & exordium
' litigandi, quia diffamans praeuenit, & ista
causa originalis attenditur, non autem petitio, quae resoluitur in exceptionem, diffamato tanquam reo competente. Et propterea, attenta causa originali iudicii, diffamans dicitur actor, dissamatus vero reus, cui permissum cst ea de causa priorem coram suo iudice experturum
de iuribus suis vocare , eumq; cogi Posse coram eodem Iudice iudicium prosequi,& declinatoria omnino privari. 19 Ego vero in re tot dubijs inuolutata, totque D . opinionibus agitata, & seriatent ijs supremorum Tribunalium impu-pnata,mihi fore necesse puto pluribus in hoc distinctionibus utendum, & praecipue quando disiamans,& diffamatus sunt eiusdem Mri, vel diuersi , quando reus
habet unum , vel plures II dices competentes , quando actor potest agere, &non conueniri,prout in Clerico,& quando neque agere, neque conueniri in foro rei ex peculiari priuilegio, quo quis potitur: Quas explanare opus est,ut ad veram cognitionem huius praeuentiui remedii facile peruenire possimus. dio Interim tamen ut Saleari satisfaciam,' qui materiam magnopere controuertit,& dubin futilibus conatur inuolti re di. cendum obiter est, illum bene loqui i iudicio concursus creditorum, qui optima ratione trahuntur ad Erum debitoris ad experiendum de naribus eorum
cuique competentibus, cum ne vexetur,& molestias ab unoquoque creditorum in diuersis Tribunalibus d c bitor patiatur , tum etiam fauore creditorum , qui debent omnes in concursus iudicio conuenire , ut eorum gradus, & priuilegi
praelationis observentur per Iudicem, di. Aa γ yni.
232쪽
188 D. Hieronymi Cata Quaest.XX UI.
unicuique solui possit gradatim iuxta an
terioritatem aetionis quaesitae. Quapropter pernecesse in iudicio concursus per debitorem bonis cedentem prouocati debent conuenire pro solutione corum quemlibet tangente; Imo si debitor fuis- t iet a creditoribus conuentus coram alijs iudicibus, Sc sententiam solutionis ij obtinuerint, executionem nequeunt petere, nisi coram Iudice concursus, ubi praecedentibus inhibitorijs omnia actata, di proccsius coram quocumque Iudice, uot Tribunali compilati debet uniri,quia in concursus iudicio ille dicitur Iudex competens, coram quo communis dcbitor bona dimisit, prout aduertit ideri
imini opinione L D. Alioqui sequeretur hinc grade absumdum, & inconueniens, quia si unus ex
creditoribus pxtra iudicium concursus consequeretur liberationem, docendo de anterioritate, & potioritate suorum iurium, auocaret pecuniam alijs creditoribus in concursus iudicio persolutarnia, graduationis ordinem peruertendo, Vnde ex uno plura orirentur iudicia,& pr inde ad euitandum circuitum,altercationes, nouas lites, earumque dispendium, omnes in viavim conuenire debent.
Quae sane ratio non solum differt, sed longe distat, immo prorsus in applicabilis est ad texi. I. d amari, drLsicontendat, quia in eis non agitur de iudicio co- cursus, ubi tam ex peculiari priuilegio debitoris, & fauore creditorum coram submissionis Iudice conueniri debent, quam etiam quia iura creditorum sunt certa, fundata, & controuersiam non adis mittunt inter debitorem, di creditores,
sed tantummodo inter eos super crediti, & hypothecae praelatione, quae non est communicabilis debitori, nec ipse potest creditoribus se opponere , cum in hoc nullum habeat interesse, sed ius opponendi remanet creditoribus inter eos; Et debitor submissis bonis omnibus, factaq; eorumdem cessione non est amplius in iudicio, sed solum remanent creditores de hypothecae praelatione altercantes co ram Iudice, cum nil intersit debitoris, unum potius quam alterii praeserrii& anteriori loco graduari; Et pon sit ei permissum ius opponendi,aut de praelatione excipiendi, quia creditor cum debitore
praelationem non habet communem. Sed in iudicio diffamationis diuersata certc ratio militat, quia non versatur beneficium & interesse prouocati , qui potius cogitur eligere proprium forum, &Iudicem declinare, ex quo prouocans remanet in iudicio pro illius prosecutione, dc agitur de praeiudicio prouocati. cuius interest, ne trahatur ad alium Iudicem, & cogatur extra proprium forum litigare, quemadmodum de ipsius Iudicis, cuius laeditur iurisdietio, qui potest, partibus se opponere. ῖ Et ratio per Salgadum adducta nullius ponderis est, quia intentans remedium legis di mari non nititur iure suo , sediundatur super no iure actoris diffamav Iis, ex quo ad obtinendam citationem non tenetur uti iuribus suis, nec de eis docere, sed suffcit allegare aduersarium nullum ius habere super bonis, in quorupossessione existit, cum non sit necesse γε actiones, & exceptiones deducere, ita ex Bariolo,ctgLinae. Ld amari landat Sese
decis Aragonia i r .nu. I .er a I. quia eas adducere oportet in causa principali, noautem in iudicij praeparatorijs Cacheran. decisi I r. v. 3. III. lib. I fratiricarum
I Intentans autem remedium I.s comtendat diuersimode dirigit gressus suos in iudicio, quia tenetur ius suum a principio probare, illudque deducere, concludendo omnino sibi competere; quapropter potest Iudex decernere post legitimas probationes, reum omni tempore esse tutum silentium imponendo diffamatori ex Romano cons aqq. ct cons 3.
6 p. . Vnde patet, quod intentans reinediui contendat debet agere ad iuris sui declinationem,& no iuris aetoris diffamantis, ita Ses psalior et bifuranu. 24. In altero vero remedio Liammari iactationis probatio sufficit, & excipiendo de iure actoris diffamantis ius suum declarare, & deducere non oportet, Ludovis deis etfLucense 32. nu. a. stibanus de aritionis. lib. a. p. 34.m .7. Sese ubi supram. 24.orpisquentibus. Verum si diffamans ad fundandam diffamationem doceret de iure suo, poterit diffamatus de contrario iure
233쪽
docere. 3c tunc utrumque remedium cumulabitur , quod cumulari nequit ante adtoris dissamatis replicationem. Et ideo inaduertenter incauti quidam Doctores 28 dicunt, utrumque remedium intentari pose per libellum iactantiae, nam terminorum distinctionem, eorumque differentiam non agnoscunt, ut docet SV α decisi i . nu. 2 . se seqq. prioris ordinis Doctorum testimonio,& authoritate. Quae quidem non considcrantur itia concursus iudicio, ubi debitor de non iure creditoris opponere nequit, sed alter concreditor,qui de prelatione contendit, neq;iura sua tenerarin principio allegare,
ex quo submissis bonis debitoris . Iudex remanet loco sui pro satisfaciendis creas ditoribus. Parcat igitur mihi tantus vir, cuius doctrina licet ab omnibus Iuri L prudentiae professoribus in casu, de quo loquitur nimis valde veneranda sit, non
est tamen applicabilis ad proposita quaestionem, eoque magis, quia DD.per eum addueti loquuntur in concurIu creditorum, nou autem in diffamationis iudicio.
3o Sed redeundo ad rem licet aroculus non patiatur amplius dubium, cum apud
omnes communiter sit receptum, diffamantem esse actorem in diffamationis iv.
dicio a principio; diffamatum vero reum originarium ex causa productiva iudicij, a qua fuit impulsus ad opponendam exceptionem.
Tamen quia a Doctoribus distinguitur iudicium diffamationis ab illius prosecutione. Nos sub eisdem distinctionibus quaestionem absolvemus: In primo est licitum digmato vocare diffamanistem in foro suo, probata prius aduersarij iactantia, ut notat Vsu.ad mct. decis
32 ut proponat iura sua, ubi per diffamantis replicationem iudicium extinguitur,& finitur, quia nihil amplius in libelloiadiantiae,& Iudicis citatione continetur. quae praeter expressa, & vltra petita ne
33 Quod ad principale vero iudiciu proseis
cutionis,quod oritur ex propositis actionibus per diffamantem, cui est licitu co. ram quocumque Iudice competente tamen eidem reo diffamato proponere ;Quia iudicium diffamationis per comparitionem actoris originari, est ecinctum.
non consideratur diffamatus tanquan
reus, di ideo procedi potest in secundo. iudicio, coram alio Iudice prouocantis. Hinc est,quod si prouocans plures habe-3 ret Iudiccs competentes, d prouocatus ab uno ex Iudicibus citetur, licitum critet coram alio respondere, & de iuribus suis experiri; Exemplum est apud Praeset; de Franchis deci 83. qui inonet prouocatum in iudicio , di tanquam diffama tem citatum in M.C. posse iura sua docere in S.C., ibique comparere, tanquam competenti rei diffamati, & prouocantis, prout est eadem M.C., quia ambo iunt Iudices copetentes; Proinde remanet in
36 prouocati , siue diffamantis election
comparere coram uno, vel alio Iudicta; Et si coram Iudice citante compa erit, causa committetur tanquam noua, quia per comparitionem actoris prior iactan tiae causa est extincta ; Si coram altero, eadem sane ratione committetur, ut d G communi obseruantia testatur D. Reg. de
37 eo quia comparitio illius, qui hoc remedio prouocatur, iacit desinere primuiudicium, & petitio prouocantis resoluitur in exceptionem,quemadmodum tria primo actu iudiciario praeuentionem rei resolui in exceptionem, ut actor reuS reputetur, aduertit Cacheranus decis i q.
38 Eoq; magis quia praetientio primi Iudicis est perinissa,vi quis in iudicio com pareat ad docendum de iuribus suis , &ideo diuersum estectum non potest operari, nam tenetur solam Iudex electus in praeuentione praefigere terminum, intra quem prouocatus agere debeat, sed i actione prosequenda , vel proponendae prouocati est eligere Iudicem, quem vo. luerit ex competentibus ipsi prouocato,
di remedium intentanti, ita Tondutus ubi supra pos Soccin. Couarru. ct alios , quibus conuenit cum Sese , de Franchis , σὐ D.Regente de Marinis etsi supra.
39 Subiungitque Mastralius decisi S 7.nu. 2 o. quod ad elidendam cautelam prae- gentionis tutentatae per diffamatum , debet
234쪽
,so D. Hieronymi Cala Quaest XX UI.
t statim praeuentus comparcre, actio nemq; proponere , ut iudicium praeuentionis evanescat. & rc soluatur in simi licem exces tionem, quia finitur per comparitionem, di instantia incipit a secunda petitione ex Aretino in cap.in trasen-ria de probationibus post Decium num. S.
Soternum, Francum, er atios. Et ita quo
que decisum refert Milanensis decis. 7.nu. 33 9 36. post Contardum, Ronthegatilium, Gallorum, se atios.
o Quod sane vindicat sibi locum, quando Iudices cssent plures compet lates tam prouocati, quam prouocantis, quia proinuocatus potest eligere unum ex competentibus reo, si ab alio suis)t citatus. Veis rum quando diffamans esset priuilegio suffultus. ut non positi cxtra sui im Tribunal ab altero trahi tam in causis activis, quam patiatis,& nequeat agere, aut conis ueniri, nisi in proprio soro, prout ex pe- culiari priuilegio est indultum Prςsidentibus Regiae Camerae, qui ex inueterata praxi, & consuetudine iudicandi trahi non potiunt ad aliud Tribunal ex l.no alius de iudicjs, cui adstipulantur
I. . C.de iur id ione omnium Iudicum, t. t. C.de decurionibus Vrbis Roma ob. it. .ne ad diuersa C. defitentiar,s M. a. or
iurium imitationem idem est statutum per Cor tution m Regni Statuimus , or
resus de Tapia, o D. Carolus Petra: Quae regula licci hodie non seruetur in Regijs Consiliarijs, & alijs Magistratibus, ut testatur D. Reg. Rouitus deci 74. per tex. in La. C. ubi Senatores, vel Clari mi, viget tamen in Praeli dentibus Regiae Camerae per tex. specialem ιn L nullum C.vbs cauis fasi causa u. Nullum ex o is Rationalis. qui ex ratione,vel cartis inseruiat,in aliud iudicium adducere oportet; Supplet ibi glossa Accursas dicens, ex Osciatibus Pro curatoris Cayaris, ut sunt nunc Praesidentes Regiae Camerae, quod probatur ex Regijs Pragmaticis sub eode titulo,quem
sextum ad id expendunt Reuerterius δε-
cf. . o Rouitus ubi supra num. 6. Idque priuilegium est induetum fauore Pisci,nis et Praesidentes distrahantur a seruitio Regis, Ut notant Castrenses, crIoannes platea in I. a. C. de apparitoribus Mainst r. militum lib. I a. Lucas de Penua- in rubrisa C. de anaritoribus Pr 6-
primo responso ucati nu. io s. qui Oinnes astinant, hoc fori priuilegium esse concessum dieiis ossicialibus ex causa, & Ω-uore fiscali, etiam in eorum propriIs, Scεῖ priuatis causis, ubi aitcnditur persona , cuius contemplatione,& non causae principaliter iudicia mouentur, ut ab ea denominari debeant, licet secundario eo rabeneficio fruantur, & adducunt exemplum in bonis per filiumsamilias acquisitis contemplatione patris , quia licet aliund c proueniant, dicuntur prosectitia,& quasi a Patre pros lagus cst Balae in
I. cum oportet C de bonis, quae liberis, Bart. in l. illua C. de collationibus, item in bOnis donatis uxori contemplatione mari ti, quae reputantur mariti, & non uxoris, Bart. in inopplures s in arrogato1. de vulearsi σρvillara. Menoch de trabumZ
tionibus lib. 3.cap. 267.nu. 27.
- Pi aeterea quod caulae ossicialium Resiae Camerae reputari debeant propriὰ fiscales habemus ex dicta l. nullum, tribuente hoc priuilegium eo quod sit posita sub titulo, ubi ea assecales, de rubrica
Quod autem rubrica, de titulus alleingari possint pro lege in decisionc caul
Hinc multi ex Doctoribus superius citatis , & praecipue Peregrinus dixerunt articulares causas Regiae Camerae Prae4dentium uti liscales habendas esse. s Praecisis vero his priuilegiis etiam a retro Regibus dicto Tribunali concensis, clare patet eorum vigore fuit se valde illius iurisdictionem non solum ampliatam, & extensam, sed abdicatam omnibus alijs Tribunalibus priuatiue, ut testatur A . in Constitutione Regni Castella
235쪽
ne'; lup a citati de praedictis priuilegijsaucii antur.
6 Et licet dixerint nonnulli rex. in I.nu lώ loqui de Rationalibus;Tamen respondetur in promptu, quod Rex Alphonsus Primus suo Diplomate mandauit,ut cuncta priuilegia,Omnesque praeemmcntlas, praerogatiuas, atque immunitates, quibus paudebant Magistri Rationales Regiae Siclae, haberent, dc retinerent omnes Oificiales, & perlonae Regiae Camerae
inseruientes, ut ex magis. I de Ulaio Pro caritoris Cafaris , quam refert D. Reg.
Galeota tom. a. coutrouersiar. controu. I l.
Et sic cum Magistri Rationales essent illi, de quibus loquutus est Imperator, virtute dicti Diplomatis in eorum locum sue. runt subrosati ossiciales Regiae Camerae, & in i piorum beneficium collata dispositio dicta l. vndh merito dixerunt &alij Doctores nostrates, quod iurisdictio Regiae Camerae in eius ossicia-Ies non solum communi iure, sed etiam ex priuilegiis concessa est. 47 Hgic vero sori priuilegio tanquanta
coherenti ossicio, & non personae, dcco. cessis toti coetui ossicialium ex causa, &fauore fiscali non potest renunciari, nec alterius Iudicis i isdictio prorogari instar priuilegii Clericorum ex authent. habita C.nefluus ρro patrC. Proinde Omnes Doctores fatentur, Regiae Camerae Praesidentes esse his similes in sori declinatoria, & praecipue Carleual. loco citrio 2. nu io s. ct io 6. Reg. Capyc. Latro diacis i98. nu. IS. Reg. Sangetic. d. decis
48 Sed haec sane militant in ossiciali donumero ordinariorum, nam si esset Supernumerarius, fori declinatoria no gauderet per textum in L D. C.de apparitoribus Magistrorum militum lib. I a. Ubi claris verbήs legitur: Eos, quι in σων Instinstris merentes Statur/ru tantummois numero inferti suntori ρ scriptione muniari, cateros vero , qui supra hum OH nu merum militare noscuntur, quasi nec militantes , ct apud Illustres praefecturas, ct apud clarissimos Prouinciarum Rectores de quotibet pulsari, se conueniri, c ne cinguli praesicriptione respondere negotI an timus; Et ita in facti contingentia seruandum scribit MenoMius cons. II 79. prout
seruatum fuisse in quibuscumque Tribunalibus, refert Reg. H Ponte de potestate Proregis tit. de regatibus iinpositionibus S. 8. . 3.de Franchii deci a 34. Ma ALis Magistratibus lib. i. cap. 2I. nu. 9 S. &latius decisi 36. ubi ita fuisse determinatum, resert in Concistorio Siciliae, de denegatam fori declinatoriam Illustri Duci Terraenouae Consiliario Status, & belli, sed supra numerum Consiliariorum ; Itaquoque conclusum de Secretarijs supra-
giatis tib. ii . post Corsetum singui. 3 i . Et ideo ossiciales cuiuscumque Tribunalis, si essent supra numerum, sori declinato-49 ria gaudere non deberent, quemadmodum Sc Scribae extraordinar ij, secundum Balthaser,de Angelis in prato super Cocad
4. .de Sacrofanctis Eccles. s. Nouartum
in praxi elemoni oris I. .quast. 33 .per rotam, or Franciscum Marcum decisa eti nati a l. t in .6.ct 9. o Quemadmodum ita quoq; dicendum DD. putat de ossicialibus,qui fuerunt de
numero ordinariorum, dc postea Regum benignitate causariam obtinent missi nem, seu iubilantur, itaut retineant tantum d ignitatem, gaudeantq; emolumen iis, sed careant exercitio Magistratus. Hi enim coram ordinario Iudice conueniun tur, qui eorum negotiis finem imponere debet; quia cum non sint de coetu Tribu natis, nec negotin publicis vacent, ordinarium Iudicem nequeunt declinareia,
tam si ab eis inseratur, quam si eis iurgiualiquod sit resertum ut utar verbis legis
quicumque C.de Procuratorabus fori enim priuilegium est concellam , non ration
dignitatis, quam retinet missus, sed iubi latus, sed ratione exercitii Sc administrationis ad textum in authent . ut oraenaria i moritura,ct authent. constitutio, qua H. gnitatibus 9generaliter, Iacobin. in I. 2 g. de in ius e. DD. in I. pars litterarum de iudie.Maserit decis 27o.nu. T.Tondo. deprauent.iudic. 8 2. cap S 3 .nu. l . Prout
in milite, qui non gaudet priuilegio sori, nisi militiam exerceat. lichi sit descriptus
236쪽
191 D. Hieronymi Cala Quarit. XX UI.
q in quos ad propositum recenici Ton-
a Et si aliter seruandum cst in Scribis,&Ossicialibus extraordinarijs supra numerum Hectis Regiae Doliana: Menepecuis dum, quibus peculiari priuilegio est indultum fori declinatoria gaudere, ut ex capitulis editis per Illumem Cardinalem Granuelam. 3 3 Quamquam autem communit r si receptum,Clericum diffamantem declinatoria non gaudere quotiescumque super diffamatione fuisset conuentus ad iura sua docendum, neque diffamatum teneri
ad Tribunal Ecclesiasticum diffamatio nis iudiciu intentare, prout pluries fuisse decisum reserunt Canc. decδA 8. in personam Eminetissimi Cardinalis de Ara- gonia, Alex. consio I. Db. . qui testatur Episcopum Cremonensem in diffamationis iudicio sui sita coactum sequi forum dissa inati; Vsu. ad AbscZ.aedec 268. D.
prout quoque suilla pluries determinatum in Concistorio Siciliae, ait Masili.
decis 239. aut horitate Antony de Eutrio, Soccini, Abbatis, Barbatia, ua'. or alio rum Canomstarum, & ita quotidie practicari fatentur Cacheran. Carpan. Poerius,
Missis r. Guli. Mastili. se ali sexcenti, quos idem Mast illus refert.
Is Vt inferri propterea recte possit quod si non licet clerico in hoc iactantiae iudicio secularem Iudicem declinare, in culus personam, nec actu, nec habitusς cularis Iudex iurisdictionem potest obtinere; ita neque Praesidens Regiae Camerae hoc remedium intentans ad suum Tribunal trahere possit; certὰ haec ratio
esset I liconculta, si in utroqicasu militaret;
Sed quia maiori priuilegio potitur in
hoc diffamationis iudicio Praelidens Regiae Camerae, quam Clericus; Diximus 3 3 enim supra, diffamantem debere comis parere coram Iudice diffamati, quando illius Iudex esset competens, &posset iudicare inter utrumque, nempe inter dita amantem, & diffamatum, & alterius iurisdictio non laederetur, prout inter Clericum diffamantem , & laicum diffamatum potest secularis Iudex cognoscereis ex eo quia laico licet citare Clericum super iuuicio diffamationis; nam haec citatio non dicitur arctatoria,sed incitato,ia, ut fundauimus authoritate Ma EL Iecs.79. Dui Reg. e Marinis aecap.6.or Inii Reg. 8 cy Latro deci ly8 Et Clericussi vellet de iuribus suis experiri contra laicum, necessario coinparere deberet coram Iudice seculari, quo casu dicitur actor, dc proinde ad Ecclesiasticum Trias 7bunal non esset amplius remittendus. n im Ecclesiasticum priuilegium consistit in eo, quod Clericus,vel alia Ecclesiastica persona quando est reus, non possit conueniri coram Iudice Reulari
per tex. in cap. t . Undecima quast. I. cum
concordantibus, Grassis de emeribus cieris 3 catus sectu i . sed quando est actor pro ut talis in diffamationis iudicio reput tur laquitur forum rei eap. eum sit generale de foro competenti, Tinuspractream conclus. I 22 lit. A. Fer totam, imo non solum ad hoc tenetur de iure comuni, sed etiam sequitur forum reo eompetens de iure municipali, vel speciali, secundeun
Ia con .ins ne, Alex.aeco .l o 3.ct 6- sum loco citato . Et lices Ecclesiastic 9 persona etiam in agedo habeat fori et clionem, tamen hoc obtinet sibi locum. uando reus conuentus habet plures I ices competentes, timc enim potest variare , & unum ex iudicibus eligere, coram quo de iuribus suis valeat experiri. vi supra dictum est , & habetur in ritu M.C. 67. A I. deras. 16t . . t 6. Cane.d cf. t fio. Nouar.de priuileos miserabilium personarum priuilegio i 2. . 9. Ideoqui Clericus tenetur coram uno ex Iudicibus reo competentibus comparere , quia si non potest conueniri tanquam reus nisi in proprio foro, potest tamen tanquam. actor voluntarius conuenire laicum coram Iudice seculari absque Ecclesiasticae iurisdictionis laesione; di cum in hoc iudiacio sit actor origine, merito sequitur so rum Iudicis tacularis,& reum nequit ad
Ecclesiasticum vocare, prout testatur D. Reg.de Marinis lib. 2.quot. resoLA . . nu. 7. ad a. ubi allegat Pras de Franchia
taxat , Ma tu. d. decis. 79. Idque comprobat etiam contra Clericum, ut comparere teneatur coram seculari Iudice , Fontaneia. de pact. rom. a. claus .gis. 8.
237쪽
dium solum competat possessiori, laicus intentans diffamationis iudicium necesse est,quod possideat,quum per iactationem turbatur a Clerico , & in eo nihil spiritualis iuris discutitur; sed an turbet, vel possideat, quod poterit saecularis Iudex cognoscere, ut ex pluribus concludit
Clericus siue Pratatus fol. 97. ρs CV .
decis i8. Boeraum deos 2Sy. Gratian. ἀ- hept.8 I .nu.8. Trenta xv. lib. I. vari tit. de dissamatione resol. ic.nu. s. & ex pluribus rationibus in eandem sententiam descendit Ronchegallius de duobus reis in rusr. ex num. 2I .cum seq. Quod obtinet
etiam sibi locum in exceptionibus propositis per laicum conuentum a Clerico, licet dicatur actor in sua exceptione proposita, iuxta terminos Is contenaeut Τῶ d iusserib. nam nihil agit laicus contra Clericum, nili ut cognoscatur principaliter de eis, de quibus incidenter cogno
anchis decis 6s7. Fontaneu. deci et p. nu. 8. & ideo licere saeculari Iudici silentium imponere Clericis diffamantibus ad instantiam laici diffamati placuit Fom
ita fuisse declaratum, di in Senatu resol tum inconcusse testatur. -Q6o Et ideo in personis Praesidentiu aliud statuedum est;nam cia non possint conueniri extra Tribunal, nec etia possint age
re; inde fit, quod cum sit unus Iudex rei diffamationis iud cium intentantis, id est Tribunal Regiae Canicrae, ibi illius Ossicialis vocari debet, ex quo in unum Iudicem non cadit eleetio, sed in plures; atq; adeo idem erit Iudex actoris , & rei,
cui abdicatiue, & priuatiue iurisdictio in pcrsonas eiusdem Tribunalis concessa est tam in causis aeti uis, quam passi uis, de alijs quibuscumque Iudicibus sublata. ut
o Cancto Latro dictum est; quare Ui-οι spositio, quae militat in Clerico, alijsque personis Ecclesiasticis, ut tencantur agere coram Iudice diffamati,non militat in Orietati Regiae Camerae, cui est interdiis inim extra proprium sorum reum conis ueniret Et licet voluntarie in alio Tribi nati compareat Praelidens, non per hoc alterius Iudicis iurisdictio prorogatur, secundum Baldsi in cap.ri causis nu. ε9.de officio Iudicis Delegati, risua de iudic D
rius de electione fori q. . Reg.Tapia tib. 2. iuris Regni tis.de oscio Iusitiar, rubr. I P. nu. II. Nequeunt ergo per iactantiae libellum R. C. Ossiciales prouocati extri proprium Tribunal iura tua docere , sed necessario debent vocari, & comparer in Regia Camera,etiam si tanquam actores in hoc iudicio reputentur,prout communitEr habetur per DD. allegatos.
5a Cum itaque non possint Regis Cam
rae Praesidentes,neque agere, neque comveniri extra suum Tribunal; dicendum est regulam I.d amari, set .s contendae non posse adaptari in eorum personas; Quia si horum unus aliquem diffamaret, citari nequit per Iudicem diffamati, ut iura sua proponat, tanquam actor origiane , neque cogendus erit coram codeam.
Iudice , vel alio competenti prouocantis de iuribus suis experiri, si enimin primo effet actor per diffamationem , & in secundo per propositam actionem reus,nec in uno, nec in alio iudicio tenetur extra suum Tribunal comparere, & si sorte compareret, quia citatio dicitur potius incitatoria, quam arctatoria, erit statim ad suum Iudicem remittendus, prout ii proprijs terminis decisum resert MastriII. Zecf. 79. post Am. Surdum , Rotinae Ma
63 Hinc peroptime Cognotus in d. l. diffamari num. s. limitat illum textum , ut
non vindicet sibi Iocum in eo, qui ex peculiari priuilegio habet facultatem cCnueniendi pramenientem in foro suo , ex quo tunc praeueniens non debet eu citare coram Iudice non suo, sed cora aduersa-
238쪽
is D. Hieronymi Cala Quaest. XX UI.
rij competente,quam limitationem dixit
esse communem , & sequuntur Romanast . i 2.Carolus de Grassis de exceptrontis bus m praelussio nu. 246: Addentes ad Flais miniam Canarium ricifGenua 26. nu. Iq. Pandonus de instramentoriam praesentati ne p. .verbo praeuentio aessio I 9.nu. III.
64 Quorum doctrina suffultus D. Garris, Maurillus deris is . nom.8. dixit, quod talis praeueniens interminis L d amari, dr l. si cantendat uti reus, & non actor adire debet Iudicem,ad quem trahendus
suisset per actorem , si contra euin exe-eutionem exercuisset Iecudum receptio rem opinionem seruatam in M.C.
Vnde patet ad sensum , Ouod Praesidens Regiae Camerae citari debet in eo dem Tribunali per diffamatum, ibiq; respodere,& de iuribus suis experiri,no autem coram ludice digamati, quia si ante, vel post diffamationem exercuisset propria iura, quae iactat habere non in alio, quam in foro suo illa deberet exercem cum Praesidentium causae etiam propriae,& a filaalibus negotijs distinctae dicantur fiscales,& in eodem Praetorio agitantur, ut supra satis probauimus,quod secus est in Clerico, qui potest agere , & laicum conuenire in soro saeculari, de ideo nonis militat ratio unius ad alium, quia illi est licitum agere, huic autem expresse prO-63 hibitum; eoque magis,quia quando una causa. siue iudicium, tam passiuε, quam artiue spectat ad unum Tribunal priuatiue quoad alia Tribunalia, praeuentio non potest fieri extra Tribunal, cui competit principale iudicium,ut aduertit Mais Ha dres p.ct decisi Π.nu. 2 . Tondat .de praeaent .iudiciali ρ.2.98.4o ct qq. 66 Exemplum est in praeuentione aduersus instrumetorum liquidationem, cuius
causa priuatiuE spectat ad Magnam Curiam; Et ideo habens contraue publicum instrumentum, fi vult creditorem suum praeuenire, non potest praeuentionis iudicium intentare, nec illum super praeuentione citari facere in alio Tribunali, qua in eadem M.C., ubi eiusdem instrumenti liquidatio fieri debet Scoportet principale indicili agitari, no obstante quod creditor in hoc praeuentivo iudicio sit actor
origine,ratione contractus per expressum νitum iso. ibi: inu praesentio ipsa non
potes seri,nisi in vi a Curia, ct si flat ia
al, s Cur dis nullius sit roboris, et es mo-67 menti, quod esse valdh notandum dixit Carati ta ad intellectum ae L a amari, quia intentans illud remedium, debet intcntare coram Iudice aduersamj, cui co- petit negotium principale, de ita sentit Lucas in Penna in L avaritor num. 2 .ctseqq. C. GCohortatibus M. it. Quamuis
huius Ritus dispositio hodie non seruetur; cum liceat dubitori, in quacumquα.
Curia suum praeuenire creditorem Vlgore Pragm. prima de prauent. moder. pr
mulgatae ad instantiam Baronum huius Regni, quorum iurisdietioni ille ritus
Quibus adstipulantur, quae per Collaterale Consilium iudicata recensentur D. Reg. Cancio Latro decis is 8 in causa Domini Praesidentis Fabriti, Cenamo, ubi duo mirabiliter obseruantur. Vnum, quod praefatus Praesidens petens se declarari haeredem quodam m-rotheae eius filiae, in consectione praeam buli comparuit in M. C. non in Regia Camera , non obstante quod esset unus ex P sidentibias exemptus a iurisdictione alterius cuiuscumque Iudicis, & per 68 Magnam Curiam fuit processum ad illius expeditionem , ciuia decretum pra ambuli necessario debuerat expediri per
M.C. & tanquam neFotium principaleis quod ad c L c tum declarandi haereo emia spectabat ad ipsain, ut ex risu 7 .i8I .cta 86. denotat Praefri Franchis decisa o
haec iurisdicta o conficiendi decretu prae- ambuli spectat ad Magnam Curiam priuatiue quant si ad alia Tribunalia;Et etia69 Fiscus petens alicuius luccessionem,& se haeredem declarari idem Tribunal adire debet. Imo decreta praeambuli perins Vo riores Regni Curias confecta,fidem non faciunt in supremis Tribunalibus, nis ab eadem Magna Curia cosrmentur, a quibus si contingat appellari ad Sacruma Consitum, causa non committitur, sed resertur in aula ab eadem Magna Curia; Vndh nil mirum si dictus D. Praesidensn5 valuit se ii redem declarari facere per
suum Iudicem competentem, quia ag
batur de negotio ad aliud Tribunal spectantis
239쪽
De restitui. in integr. minorib.denegan. Iss
etanti, quod debuerat in eo expediri,pria uatiue quoad alia Tribunalia . Et quamuis M.C. V. no posset cognoscere neq;de persona,ncqtae causis DD. Plesidenti uin, i tamen illud crat de his, quae non poterat expediri per Regiam Cameram, v de recth dixit Maseritus , or Doctore se per Ius citati, quod debet adiri Iudex, ad quem spectat negotium principale. Alterum,quod expedito decreto prae ambuli per Iudicem competentem,cuius erat haeredem declarare; quando postea
Andreas Campanilis patruus dictae Do-rotheae citari secit in Sacro Consilio prς- fatum D. Praesidentem super iuribus sibi spectantibus in haereditate, ut si quae haberet coram suo Iudice proponeret:quia Tribunal Magnae Cupiae exercuerat iuri iadictionem, & functum erat officio suo in expeditione praeambuli, quod erat negotium principaliter spectans ad ipsam, causa fuit rei nissa ad Regiam Cameram, cuius erat de altero principali negotio a cognoscere, quia remedium L d amari non vindicat sibi locum in unoquoquo iudicio , sed tantummodo in his , qua possunt expediri a Iudice diffamati per generalem iurisdictionem , quam habet
in causa, & in utroque litigante. Uerum fi nequit procedere tam ratione causae, quam ratione personarum , diffamans conueniri debet per diffamatum coram
Iudice, qui de ea cognoscere debet, &coram eodem iura proponere, ex rotatis
per Mastrisiuinae decis 79. Tondutum
deprauentione ρ. 2.cσ8.69. Et ideo, quia Sacrum Consilium non poterat cogno-
3 scere super iudicio per Andream Campanile intentato , quia non erat de illis, quae poterant expediri per Sacrum Consilium, quemadmodum decretum praeis
ambuli expediri debuerat in M. C. Ideo
decretum, & consectio praeambuli no fuit reui illa;& causam diffamationis,quae non pertinebat ad M. C. neque ad S.C. ad Tribunal Regiς Camerae remitti opus suit; Et quemadmodum haeredis declaratio ex peculiari priuilegio speetabat ad M. C. , quam non licebat D. Praesidenti declinare, ita pari ratione, quia secundum iudicium non pertinebat ad S. C.,
illud declinari posse duci sum fuit. ψ Ratio assignatur per Baldum in I.si de proprietate C ab incompetenti Iudice, ct
Paulum de Castra in I si decerta C.defrau factionib. quia Iudex diffamati non potest cognoscere causam diffamationis,
tanquam causae praeparantis, quando laeditur iurisdictio illius Iudicis, ad quem
spectat causa praeparata, ut notat idem
7 plo illius , qui cognoscit super possessorio, sed in petitorio. & super proprietate ius dicere nequit, quoties de causa proprietatis apud alium Iudicem agi conuenit, quia tunc ne competentis Iudicis inrisdictio laedatur, alterius iurisdictio cessat, prout in facti contingentia S.C. iudicasse testatur A decisis .n.6. & firmat
Proinde ex eodem Regente Cane. Latro colligitur, sui se similiter discussum, causam praedictam non potuisse per S.C. definiri tanquam Iudicem competentem praefati Andrcae, qui praetendebat testamentum esse nullum , & se ab intestato posse succedere, di praeuenerat aduersarium, ut proponeret iura, si quae haberet aduersus successionem sibi de iure competentem, quia licet Iudex causae praeparantis esset M.C., quae cognouerat super possessione bonorum , interponendo decretum praeambuli, tamen causa praeparata spectabat ad alium Iudicem, cuius
iurisdictio laedebatur in proprietate, &petitorio iudicio. eoque ad competentem remitti causam opus fuit. 76 Corroborantur praedicta , quia praeuentio nulla redditur, si fiat coram Iudice incompetenti aduersus Judicem ordinarium , nisi agatur de negotijs ad eius
cognitionem spectratibus eae t. I. 92. C. s a non competenti Iudice, ex quo Omnia
acta, quae per eum fiunt, nulla sunt, & inualida , & subiacent rescissoni; Igitur si
nulla, nullum inducunt praeuentionis effectum ex Tonduto deprauent.p. I. V.49. nu. a. ubi subiungit, quod neque citatio valida est etiam executioni demandata,
si ab incompetenti Iudice facta et sci. Et praecipue quando notorie constat Iudicem citantem nullam sunditus iurisdictionem habere in praeiudicium alterius Tribunalis,cui causae cognitio competit , & ubi per iura expressa ipse citans Procedere nequit, prout S. C. in causis
240쪽
Ios D. Hieronymi Cala Quaest XX UI.
Dominorum Praesidentium non cognoscit, quod idem Tondutus ubisp. exemplificat in Clerico conuento per textum
in cap.significasti de foro competenti, Sc interm luis praesentis causae ex pluribus etiafirmat, quod quando agitur de controisuerila mota. siue inouenda super laudo, vel super iuribus,dc pertinenlijs seudoru, aut in personis exemptis a iurisdiction iudicantis. Iudex qui generaliter super omnibus iurisdictionem habet, non potest in praeiudicium Domini,& Curiae per eum super huiusmodi quaestionibus dem
gnatae,illam praeuenire,ut antiquitus M gna Curia de studis quaternatis cognoscebat vigore Constitutionis Regni Iustιὰ
tiar, nomen, ct normam, Sc notat Agmiscis. 17s. ideoque eidem Magnae Curiae 77 per Sei enissimum Regem Robertum fuit iniunctum, ut cognosceret super libello iactatiae Maiestati Suae porrecto per Ba tholomaeum de Capua Regni LOgotetam,& Prothonotarium contra Claricem de Franco, quae iactabat ius sibi competere super Baronia Ioliae, non obstante quod Iudex ordinarius tam diffamantis, quam diffamati eisit idem S. C. ut testatur A .dera et F. ubi refert literam Regis,quia agebatur de causa seu dati, quae ex peculiari priuilegio tractari debuerat in M. C. vigore Costitutionis Regni Sta- ruimus, dc non poterat luper ea S. C. iudicare, neque praeuenire in praeiudicium illius Iudicis , coram quo ex priuilegio tractanda etat,ut est hodie Tribunal Re-oiae Camerae, cuius est cognoscere super quaestionibus seudoru,& eorum iuribus, ubi de interesse Fisci agitur, & praeuentionem non patitur, ut resoluit Barbo in I. r. artic. 3. Num. 1 2 se t 6. de ruicys, Capiblancus de Baronibus Pragm8. ρar.3. nu. i. quem sequitur Tondutus ubi fur.
8 Caeterum omnes DD. coueniunt,pro uocantem ad iudicium 1n terminis L diffamari, debere esse in possessione bonorum, vel iurium, super quibus dubitat molestari, vel sibi controuersiam mou ri, alias si non esset in possessione , no
de praesenti de quod illud possideat diffamatus, quia actio, quae nondum est orta, non potest in iudicio proponi, neque in
simili casu citatio admitti, ut notat Gamaricis 1 oata u. F. ct Sese ubi supra num. 37. quia sext. in L ae marι habet locum . tantummodo quando diffamatus est in .
posscssione rei, super qua dubitat sibi
8o quaestionem moueri, nam diffamatus citatus debet proponere sibi competere ius de praesenti, non autem de suturo, qui in utroque casu eadem militat ratio . &dispositio, ut aduertit Gomen in I. .Ta - νι nu. 79. o Sese ubi supra na. 38. Verum
δι si ius de futuro contingens substinetur aliquo adminiculo iuris de praesenti, non dubito quin possit hoc remedium intentari, ut notat Gamia de nobilitate glo 7.
est, si possessor mioratus iactaret, su cessorem nullum ius in eo habere,vel las. res vocatum in bonis haereditarijs ex fideicommisso non posse succedere, tanquam non vocatum, & bona uti liber alienaret, successor, & vocatus hoc remedio agere possunt, quia eis in futurum praeiudicium infertur ex iuribus, quae ipsis competunt de prsienti;Hoc enim casu diffamatus possidet de praesenti ius,quod sibi competit de futuro , ut notat Bartol. in I. -υ ι S.virumss. Ausus actus petatur, de latiori calamo notat idem Se aedecis I r quem a nemine vidi 8a allegatum, quia haec spes de futuro, quae iuris vinculo , & dispositione munitur, non dicitur vana,sed valida, quae praebet& ius & titulum depraesenti ex notabili textu in istimamitias 1 quibus ex causis inpossessionem . ibi: Νιa ambo spem com
mori habent; I. verbum iliad 1. de verbor. Animat. ibi: pertinere ad nos etram ML m Imus , qua in nulla eorum causa sunt,
sed esse possunt, Exeobar. de puritate san
Cum igitur diffamatus nil possideat,
nec unquam possedisse videatur, non video,quibus mediis intentare possit rcmedium L d amari, ut reus dici possi inidiffamationis iudicio, & valeat cogete