Vindiciae secundum libertatem ecclesiae Gallicanae, et regii status GalloFrancorum. Sub Henrico 4. Rege Francorum & Nauarrae. ... L.S. A.R. Ludovicus Servin advocatus regius

481쪽

milerrime obiit.Sed post eu Eugenius Irr. Papa ab Imp.potestate liberum se existimas pro Principe se gessit tam in spirituat,bus quam in temporalibus P. dignitate

abusus est. Tanta erat seculi illius ambitio, ut eam D.Bernardus pontificum alioqui do sensor magnus reprehedere coactus fuerit:& eodem spiritu sub Adriano IIII. Ioamnes Saresberiensis Carnotensis Episcopus aduersus Romanos clericos librum compinsuerit,que obiurgatortu cleri inseripsit. Tibque schisna quod exstinctu in Ecclesia Ro. siquot annis fuerat rursus exortum est. Nacum Romani Alexandrum III. elegissent, Victor Antipapa creatus,& ab Imp. confirmatus est. Dein cima utrique dies dicta,& neutri scopus esset ut beata seret Chiistiana Ecclesia, Alexander coutumo ere- modicium contraxit, &Fridericum quem contemnebat sacris arcuit. Post ab eo si tutum,ut Pontifex Romanus a duabus Camdinaltu partibus eligeretur c. licet de eleel. in decretalib. Et id hodie seruatur. Neque

nos multorum annorum consuetudinem Mbrogandam dicimus , neque minuendam

sedis A. R. dignitatem, quamuis Germani

482쪽

'scripserint circa annii MCLXVH a Roma nis Friderico Imp. iusiuranduim fidei praestitu,& inde cum Imperator caetera habuerit Imperij iura,consequens dicant & ad ipsum electi pontificis pertinuisse confirmationem. Sed etsi tunc Alexander III. adeo vigilans potestatis suae custos fuerit, ut etiain alienas prouincias summum Imperi u librarrogare ausus sit , vi ex c.sicut dignum de homicidio, & multis aliis eius sanctionibus videre est,tamen ius nouum iii Francia non potuit inducere. Et Philippus Francorum, Rex teste Petro de Vineis qui Finderici Imp.scriba fuit c.3 s .lib. I. epist. ad Cardinales Romanos seripsisse fertur, dici posse Romanam non curiam,sed curam,dum Sabinonem leges despiciebat Salomonem.Fuit ille κex sanctissimus,qui constitutionem si cit de electione in Ecclesiis Cathedralibus a canonicis & in monasteriis a religiosis facienda,quamuis non improbaret beneficiorum eiurationes. Meminerat nimirum pe-.tru Longobardii parisiorum Episcopu fuisse per cessione illius Ecclesiaeab Archidiacono

Philippi Ludovici regis fratre factam, qui a

483쪽

maiori 'paree electus fuerat. Sed quonia vorebatur, ne aliete cessiones pon eadem mcim te fieremtude , electionem meliorem & riseliorem crassetissit quamuis Caesestinus 3 in c. sane dilatis de renunciatione, & alij etiaPontifice, stibi illa tempora constitutiones aliquas secerint quibus io Pictavienses & M lios Franciae clericos ius conserendorum ex renunciationibus beneficiorum sibi tribu xunt, tamen id Gallicana: Ecclesia & eius libertati j fraudi esse non debet a nec etiam constituta abJnnocenticiII I I in c.quidam cedendi . in aliis constitutionibus quibus

quam ibissint receptae, quoniam per eas in Ecclesia haereditariae successiones contra Veterum canonum prohibitionem introdu-simi Et quamuis sub D. Ludovico renovata fuerit Philippi Deodati coiactitutio ide elige iis a capitulis Episcopis N Abbatibus

a religiosis, tamen a Gregorio IX. hoc edictum multis modis circhim ductum fuit. Atius iste Ponti lex hisce artibus magnam sibi & Romanae sedi, ita Alexander per men dicantes religiosos aut horitatem acquisiuit, ut cum Epistopis Gallos rancis ab iis multa

484쪽

curia beneficia conferrentur. Veruntamen

Reges nostri post D. Ludovicum quantum fieri potuit electiones fieri curarunt , &Ecclesiae Gallicanae libertatem defenderunt, ut Philippus pulcher cotra Boni ictu Viri, deinCarolus Pulcher, & Ludovicus Vtinus. Fraci enim no credebant Fracis Episcopos ab iis creari posse,quibus eorum vita & integritas cognita non erat,& qui in conclaui per cruorem & pugnas Romanae sedi imponebantur,ut Io. XXII.Caturcensis quamuis fauente Rege F. electus suisset. Ideo penes Gallos rancos remansit plena & integra Ec- lesiae Gallicanae libertas,qui beneficiorum institutiones ab ordinariis fieri debere censuerunt, quoniam eas no esse canonicas putabant,quae ab iis ferent qui aliquando seipsos in Ro. Pontifices eligebant, uti de Ioanne XXm .scriptum est & qui maioremCardinalium numerum quam XXII D. faciebant contra Concitu Constantiensis decretum, ut proXimis agnatis & amicis consulerent, & per omnes orbis Christiani partes

dominationem quaerCrent: ut CX commentariis rerum sub Ioanne, & Carolo V. ge-

485쪽

starum & literis anno 1 os. Romam a C rolo VI. scriptis manifeste apparet qualis stetit Eccleste I o. status.Neque nobiscum bene acram quando electionis iura a Romanis violata , S in praeiudicium regularium benesicia in commendam a Pontiscibus collata soni. Deposita ij enim non diuini verbi praecones, sed bonorum Ecclesiasticorum praedones fuere: & qui in soliti dinem confugientibus Monachis & Abb tibus ad regendum Ecclesiarum patrina nium praeficiebantur contra mandati fidem sese dominos dixerunt. At cum in Ecclesia Gallicanam ista scandala a Romanis ad nos prouenerint, eorum hoc crimen est quod haereses in Franciam fluxerunt. Quod a navioribus nostris olim prospectum fuit, ut aim, no 143 8. sub Rege Varolo VII. ex eorum quaeretis perspici potes , & ex pragmatica sanctione qua electiones secundum gener Iis Basiliensis Concitu decreta confirmatae sunt. Notanda vero est patrum nostrorum modestia, qui Rege & Principes regni adeo respexerunt, ut eorum precibus bene meta tos & Reip studiosos ad E. regimen cligc- dos dixerint , nec id ab ullo reprehendi pos

486쪽

sessit tune felicissimus suitEcclesiae Gallic

nar status cum ista sanctione constituta tam ad electiones quam ad collationes spectatia in Gallia seruata sinit. Etenim cuin Theol giae & liberalium artium studiosi, quos graduatos vocamus, Ecclesiis praeficiebatur,novit hodie propter ignorationem vulgi opiniones in magna inconstantia vexiabantur. Postea in electionis locum successit nona, natio quae a Rege Pontifici secundum concordata Francisti I.Regis & Loonis X.Pontificis facta est,& ea non silum in Episcop, tibias & Abbatiis Iocti habet, verum in Cathedralibus Ecclesiis & beneficii s in quibus electio fieri debet ex sorma c. quiapropter de eleel. Et quamuis exceptae sint Ecclesiae speciali homani Pontificis priuilegio subia, xs, nihilominus & in illis locum habuit nominatio tam ex indulto regibus Fracisco L&Henrico I 1. ab Apostolica sede conces sis,quam ex praeseriptione. Ex his omnibus

colligite quae in Ecclesia Gallicana statu da sint si Rom. Pontificem pacatum habere non possumus. Plura dicerem, sed dum bonum Pontificem expediamus,nihil mouendum existimo, di quantum poterimus Vete'

487쪽

xes a nobis mores seruadi sitiat. Vobis hi liue ista fissiciant, ut quae ad canonicam beneiciorumGallicoriam institutionem pertinent intelligatis. Nunc quia scimus multos esse in Gallia, qui Regis nostri iura quae praeter nominationem ipsi competuntquotidie co-ucllunt, vel malo animo vel quod ea ignorent,alios qui quavis sciant tamen in propiuhabere cupiunt quae ad illorum defensione spectant,de iis breuiter dicemus Et primum de Regalibus. Rex noster Christianissimis alter est Olaris qui oculos 3c sceptru in omnes Regni sui fiundos in omnes partes & stationes iniicit. Et ut aperto fetido patronus in

clientis sui, quem vasallum selidorum leges vocant,praedia & possessiones ingreditur, &prehensionis iure fructus suos facit, lonec ei fides a vasallo praestetur, Episcopalibus vacantibus ius idem Regi competit uniuersi

dominii & Imperij summi ratione quod

pragmatici superioritatis nomine significauit. Neque hoc ius successit Regiae illi nominationi, qua olim Ro .Potifices a Lud. Pio creati sunt,post cuius renunciationem quidasiib Ludovico XI. scribentes dixerunt Regaliorum ius nominationi subrogatum. Nam

488쪽

preterquani quod renunciationem illam Io cum no habuisse docuimus , ius Regaliorum ab alio sonte promanauit. Mos enim est antiquus in Francia ut Episcopi stegi Christianistimo fidei iusiurandum tas stent,Vt CX primorum Regum Historia colligi potest,& ex

vita Ludovici Pij & iis quς de Caroli Calui

subditis retulimus:& id circa annum M C. testatu est Ytio Carno ensis de die mensi Episcopo loquens his verbis,Cum reclamant pleisariam pacem impetrare ne timis , nisi et politanus per manum se sacramentu eam si litatem Regi faceret, quam praedec soribus hises Regibus Francorum antea secerant

omnes Rhemenses Archiepiscopi,& caeteri regni Francorum quilibet religiosi & saneti Episcopi. Et in sacro Principis laterculo in-tὰtiae vidimus chartas praestiti ab Episcopis hominij sic cum Helmodio liceat homagi uappellare' & fidem iuratam a Coenoman sibus,muariensibus Burdegalesibus, & aliis praelatis. Et donec ab Episcopis fides data sit,ipsique se in clientelam regis contulerint sedes Episeopales vacant: Se beneficia omnia curatis exceptis) quae ab Episcopo con

ferrentur a rege conceduntur,ur eX testame-

489쪽

to Philippi Augusti apparet,quo circiter an num MCXC cum in expeditionem belli

sacri in terram sanctam proficisci vellet,R sinam in sua manu regalia tenere iussit, lumiisque consecratus esset vel benedictus Episcopus post iuramentum praestitum. Post v xb Regalia siue contradictione reddi voluit. Reditus auto interea perceptos autpercipi dos,vel pensiones ciuiles aut alias Episcopa tui debitas quandoque a regibus beati Madinini Turonensis baiulis ac ministris & sanctet Capelle Parisiensis Thesaurario & capitulo, quando ne aliis concessi suere. Ius autem istud dega liorum adeo eximium suit,ut Roges iiiiici inper sibi reseruauerint,vi ReXD. Ludoviciis diplomate anni I et 7.S eius ibitus Philipp'Audaxsui eo usus est cotra Nicolaum III. Pontificem teste G. Durando, in speculo tit. de legato. Cum enim Nicolaus praebendam contulisset,quam antesia promotionem in Ecclesia Laudunensi ha buerat, Rex dicens praebendae collationem

ad se pertinere alij inquit de facto ea coli, tulit Et Philipp' pulcher anno MC CXCII distri suo Carolo Valesio Ducatus Vale, iiij, Aluconici, δή Andegavensis, & Comb

490쪽

tatus CoenornanensisEcclesias custodiedas commisit cu exceptione his verbis cocepta,eXcepta garda Ecclesiarum Cathedralia Andegauiae & CCenomaniae, eXceptoque Regali nostro & idem factum a Regibus Ioanne anno II iso.&Carolo V.cetum post annis. Et haec diplomata multis S. C. suere . confirmata. Certe ius istud in quibus iam prouinciis a nonnullis Regibus remissiim fuit. Verum in maiori parte penes e r mansit,& etiam in Armoricae Britaniae Ecclesias reges Francorum eo usi fuere. Nam quemadmodutu Ecclesiae Armoricanar Amchiepiscopo Turonensi ut Metropolitano subiectae erant,sic &Armorica regi Francorum , ut didicimus ex rebus gestis sub CDrolo Caluo. Tum enim Neomenius Brito.

ut scripsit Nithardus cum Rex ille Carolus ad eum misisset scire cupiens an se ipsius ditioni vellet reddere, adquiescens consiliis plurimorum Carolomisit munera,& ut loquitur historicus sacramento deinceps fide illi seruandam firmauit. Et eX vita sancti Io-berti apparet Armoricae Ecclesias in Regunostrorum tutela fuisse. Nec recepta a Senatu fuit Ludovici XI. costitutio quam AI-