Hieronymi Cardani Mediolanensis, ... Opuscula medica senilia in quatuor libros tributa, ..

발행: 1638년

분량: 585페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

Lib. I Q Cap. XL I. yy

non est. Ergo curatio est cum his quae calorem natu Talem confirmant. Ea autem reducuntur ad sex genera praecipue MS oprie Jad bonitatem alimenti;ad exer- Citationem ; ad somnum , ad ea quae trahunt calorem naturalem ad locum,& sunt odorata; ad astringentia;& ad ea quae a proprietate agunt. Praestat autem renutrire corpus, & maxime in causa ventriculi: & hoc fit praecipue cum lacte; nam ab illo duximus initium alimenti, inde plurimo somno, exercitatione: neque est alia via tollendi flatum quam haec Lamen agunt, qui discutere ipsum cum calidis Ac si cis student,tollunt enim eum qui urget,ad deteriorem autem statum patientem praeparant, arefacto ventri culo & extenuato. Praestat ergo exterius imponere

emplastrum ex pinguedine lactis, & uuis passis, &puluere tunicae ventriculorum gallinarum ,&labrusca, caryophyllis,corallio,& iaspide Orietati. Vesci autem pinguibus uuis passis maioribus,& carne exteriore ventriculi gallinarum cocta valde in iure,& alimentis, quae sis a cap. 3 8. diximus. Ex medicamentis autem' nihil est magis proprium stercore canis ossa comedentis, discutit enim flatus, & etiam curat morbum ipsum regium. Memento autem interim refrigerare iecur, nam quamdiu excalefactum fuerit, nihil impetrabis. Haec est cura imbecillitatis coctionis ventriculi,& flatus huic morbo coniunctorum. Et si accidat fluxus sanguinis narium, ut saepe contingit: cura est sectio cephalicae,constrictio aurium, balneum aquae frigidae, cerebra gallinarum plura in cibo.

552쪽

De eurά quaturi spe erum morbi regii, i, fript rum ab Hippocrate. . . .

Conamemorauimus,fri a G p. 4. ex Hippocrate in libra de internis abstritionibus,quatuor species morbir ii , quarum curam, hic proponere Verbo tenus , Eorda Cordina propositum est. - Cur autem oportet pclmssistati sumus IeprTremiserit , mralta calida latiato, er aquam mulsam bibendam dato : sthisitionibm viasin, ptisma succo melle. a se Alo : mel autem non si ιι coquito , donec praterierint quatuordecim dies ; hi enim indieant, an latatis sit morbus , aut notr. PoItea vero bu in die lauato , ct nutrito, primum modicis , quaecunque maxime admiserit: postea tamen plura dato. Vinum album bibat plurimum per diem.

Et si progressu corporis videatur tibi pallidus esse , ct δε- bilis , vomitum a cibis Iacere iubeto, velut in superiori bus morbis habetur. Et siquidem ab his morbis quie et, satis est : sin minus, veratrum bibendum dato. Post talem autem purgationem ἰ ad ve* eram Raat maeam morulem , aut panis medullam. Ob tum vero edas pullum gallinaceum percostiam ρrobe , conssitum cum capa, coriandro, caseo , sale , se ano, ct via passa alba. Vinum autem bibat album, auIterum, vetu Tissimum. Aluum vero infra H urgato: posse die succo citarum alborum melle fuso viatmr,ct duas heminas huiusmodi sicci ebibat. Τemtia Oero die initio facto sint dis diebus hanc aquam bibat ex his rebus eo tam e Foruiculi radices tenues , ea copia quanta tribus digitis comprehcndi potesti, in duos aqua congior mittito,

553쪽

Lib. IV. cap. XLII. Fra

mittἰto , ac coquito usque ad dimidias , s eicerum alborum choenicem in duobiti aqua congys ad dimidias item coqui-to , ct quod seuperes excolatum sub dio per integram n tem exponito ; ct ambo hac decoLia misiceto cum hac aqua , cst vinum temperatum bibat, ct 'sam aquam solam ,si velit , quam plurimam bibat, ct aliam aquam non bibat. Si vero hanc potionem non admiserit, aliam sic praeparatam diato. Caricarum albarum charnicem in duobira aqua congus coquito , excolato , βιb dio per inteiram noctem exponito. PoHea hanc aquam bibat , silue nudam imam voluerit , sue cum vino mixtam. Bibat autem non acerua

tim multam , sed pro via vice dimidiam heminam , vane alui pregluuium is succedat, ct modico tempore i terposito rursM bibat. Commoda autem sunt ct hac in potu data ieiuno singulis dieb- , trita , ct in vini veteris albi hemina diluta: Ap. semen , cucumeris semen ,-niculi semen , ctiminum . thiopum, adiantum, coriandrum herba,

uua passa alia His est illis in potu acceptis utilitatem percipiet , ct celerrise senio siet. Secundum sic Huic Issisic habuerit siquidem priuipio

morbi accesseris, cum iam septem dies Praeterierint, vera trum bibendum dato. Ventrem inιtem infra subpurgato per siccum,velut priori,s alia eadem pharmaca dato. Exhibet ct cantharidi sine alis est capite quatuor tritas, ct in vini albi hemina dimidia dilutas,modico etiam melle a se,atque has bis in die, aut ter bibat. Progrediente vero morbo bal neis ct fomentis curato. Edat autem quacunque admittit. k inum bibat album , au Ierum , ct alia eadem assumat qua Prior. His morbus diuturni cst grauis si non ab initio probe curatus fuerit. Tertium sic Huic cum sic habuerit,mbiti venam secato. anguinem detrabito, deinde fomento adhibito elaterium

bibendum dato; tertia vero die rursvi infra sexbpargato

554쪽

s12 De cura morbi regi , '

Ω- lacte asinino. Reliquaι vero sorbitionet, ct potus, edulia eadem dato, qua priori. Et caput 'sim frequenter purgato, re de secta bibendum dato. Et multa calida ipsum Leuato, ac carnem defricaro, est defrictas sordes in vino albo bibendas dato,'ad alia his Matur, σ

Quarium se: Huis cum P habueris, missiumgranum bibendum dato. Et post pugationem, seu i pisana qua--r heminas melle assu o exsorbendas dato. Superiorem vero ventrem vomitu inducto, velut in prioribu purgato : sic enim facillime pituitam a 'ulmonae ct interdis abduxeris. Sed ct gargarimum 'si frequenter ρ parato. His aliqaaias etiam sobris debili febre, est horror tenuis succedit. De casero vero i iam, quibus priores curato , ct ρbamaeis, ct fomentis, ct balneis , Huldis,

ct potibus , ct uerbitiorib- , sic enim maxime sarium

facies. Ad virulentum autem morbum regium, cuius supra cap. lo. meminimus, haec scripta reliquit Hippocrates : suanquam urina in his plerumque haseant globosa contenta,ct Phlegmone ρartes internas obsideat, laudabilior tamen est hac cura, qua summa cum inedia perficitur. Imquis enim ἔ oportet autem 'siem calida lauare , ct aquamst Mam bibendam dare, ita ut de nucibus Thasis decorticatis , ct absint coma aquis portionibuι acceptis , ct dea o cribrato rimidia parte admixta, obolos tres Dium ex ita bibat,st moeseu iam cubitum it,hanc aquam mulsam sumat,bibat etiam vinum vetus tenata, σβrbitionibus matur,nec a cibis iactineat. Curam autem generalem , quam propositi libro is eis Hippocrates caν. t i .hic adiicere decreui,necnonssiquMeirca illam explicanda sint,ne hac in tractatione Utactum quicquam relinquatur. Inquit ergo: Merum

555쪽

Lib. IV. cap. XLII. I

siue regium morbum sic curare oportet, cum su peris, nutrito , or balneis st pinguefactionsim, potibusque ac tabis humectato per tres aut quatuor dies. Ponquam autem humeritatum fuerit corpm, purgato ct resiccato 'sum, pinguedineque derepente exhaArito, ct undequaqueinpossibile sit,

medicamentum adhibens, humiditatem educito ; ad caput vero purgatorio debili initor: ct urinam cientia bibendis dato , eaque ante cibos, hoc tempore quo turbatam humiditatem purgauem , in potu praebe, ne M eo tempore corpiunutriatur. Cum vero attenuatum fuerit, etiam balneis pia garo, ' contusa cucumeris Diae ris radice ,iaque in aquam coniecta, inde lauato. Caeterem medicamenta bilem ducentiane propinato, ne corpiu magis conturbes. Vbi vero siccum fuerit id quod conturbatum fuit, nutrito , nullo aluum subinducente medicamento, neque urinam ciente utens ,sed vino

vinos , ct his I qua J rubicundiorem hominem faciant:

si vero viridis ae iatem sit, ruUM exhaurito, nequaquam verosiccato , ut ne is color stabilis reddatur. Suadet sic, non esse ducendam bilem per aluum, sed per urinas,

utili praecepto ; cam enim sit sparsa per venas, non poterit educi, nisi per gibbam iecoris partemJ redeat

ad caua cumque sint obstructiones multae,& etiamsi sine illis sit, periclitatur ne non in medio retineatur materia, & iecur inflammetur aut putrescat, & aeger intereat ; quod non animaduertentes Medici nostra aetate . securos alioquin a periculo quot interimunt Iubet, antea nutriri, ne liccatum , quod verisimile est , tanta bile retenta, non sol sim, quod saepe accidit, non purgetur, sed etiam vehementer laedatur: ideo& humectat hominem, & vires reficit. Non vult ut valido medicamento caput purgetur, obui m iens illis qui antiquo tempore validius purgabant superiora errhinis, existiniantes maxime sanare hominem,

quod

556쪽

uex 4 I De cura morbi rara, ,

quod ibi purgarent, unde maxime laborare videretur, cum dubium haud sit, non praepurgato exqui site corpore, tum ob caliditatem, tum ob motum, pias trahi, ac crassioris materiae ad Cerebrum, quam

iit id quod cuacuetur, unde in periculum phrenitidis illos perduci necesse est. J Iubet autem ut hume-ctato corpore , simul undique expurgetur, medicamento aluus, non valide tamen ciente, balneis, er-

rhinis, diureticis, ut partes singulae materiei per stra loca educantur non consertim duch e struant, quae incaua ad gibbam, aut contra , aut quae in toto ad utinas,aut in capite ad cor,quae omnia mala sunt; lique-i facta enim undique & perfusa materia regii morbi, hoc periculum aperte imminet. Non vult praeterea, ubi humectatum fuerit corpus , necdum eXpurg tum, ut siccetur MS. aut siccatur, J aut nutriatur; nam Non pura corpora sui est apiarismo io. sect. a.

quanto magis nutries , tanto magis taedet: .Augeretur

enim materia peccans in immensuri negotium totum arduam redderetur. Sed neque balneis scilicet validis, nisi expurgato prius corpore per aluum,& per Urinas, uti vult: tum quia materia cratia per sudores educi non potest ; tum etiamῖquia balnei opus, omnia auxilia, & ne J medicamenta' purgent, & diuretica urinas proliciant, impedit. Sed ante purgationem balneis, de quibus dixi, tantum: mollibus Vti iubet: a purgatione, validis quae iudorem proliciant , euacuat f S.euacuent; J commemotatque fML commemorentque J in hoc ultimum auxilium more tuo elegantissimo. Siccato corpore, ne amplius purgetur iubet, ne iusto plus excalefacias, aut exinanias, aut sicces, sed nutri & humecta. Si sic curatiet Galenus Hippocratem,multo plus laudis tibi,& utilitatis mor-- ω talibus

557쪽

Lib. IV. Cap. XLIII. 12s

talibus reliquisset: neque hic qiiicquam Vides ademptum aut additum,tam pulchrae curationi perficiendae, futJ ex illius verbis videS.

De J tomatib1M quae relinquuntur, e quorum numero praecipuaJunt,alui durities, trinitia, oe migiliae.

CVm non solum ex ipso morbo, sed etiam cura

tione,corpus immodice siccetur, nihil mirum est si haec quatuor symptomata, quae omnia a siccitate fiunt, etiam curato morbo relinquantur. Et vigiliae quidem ac tristitia, in melancholiam deducere con ualescentem possunt, debilitάntque vires, & cruditares gignunt. Sitis aurem ariditatem facit, aut bibere necessum est,inde hydropis periculum.Alui obstructio Corrumpit contenta in corpore,grauat hominem, ca put turbat, appetitum deiicit, ieciir excalefacit. Propterea iuribus,& balneis, & esysteribus, & cibis, Asomno, & inunctionibus, At deambulationibus, equitationibus leuibus hilaritate animi, aspcctuque iucundo nemorum , & pratorum , Sc riuorum , &stuletorum, & montium , 8c umbrarum , corpuS hummectandum est. Et si necesse est,utatur saccharo ex foribus boraginis,& nymphaeae,& violarum, sed in qui bus odor violae abunde sentiatur. Necelle est enim Vt ex his omnia illa tandem curentur. CAPUT

558쪽

De cura morbi regii,

ΜAnifestum est quod causas cauere oportet, vigilias , curas , exercitationes graues , alimenta mala,& quae facile putrescunt, calida, valde sicca omnia,crassa,lenta,dura; iram, repletionem, Vina potentia, tristitiam occasionem febrium, morbum Galli-Cum , pravas aquas; aerem malum, lacustrem , palustrem, vallium ubi ventus meridionalis perflat ; ubi nec Borόas, nec Eurus spirat, seruitutem praesertim duram aut odiosam:edere non concocto cibo,reclude, re longam consuetam euacuationem. Et utatur syr po de limoniis,oxalide herba & radice,endies xpori Iaca, seminibus melonum, gemmis , & margaritis, &conditis dictis. Vtatur & balneis: & expurgetur saepe eassia nigr tamarindis, lupulis, fumaria,violis, manna, aliquando etiam rhabarbaro cum uvis passis, vel macerato cum saccharo violato;sic enim se habet ad illud, velut agaricum ad mel.

De iecoris tribus morbis maximis.

QVomam ob quae antea diximus, corporis status, quod ad ea quae sponte ei insant, ferme totus

pendet ex iecore,maximos illius morbos caucre opor tet : vesicae enim & codemata non sunt maxima, de ulcera eius mala sanat cyphi, & iecur equinum. Ea ergo

559쪽

Lib. IV. cap. XLV. Si

ergo sunt: exustio, cum velut frixis valde excidunt micae siccae; putredo, cum marcida extrema dissoluuntur ; & scirrhi. Non facile dictu esset, quod deterius ex his. Scirrhi dissicilius sanantur: ustio tetriora assert symptomata: putredo, quamuis minus sentiatur, repentinam mortem, & celerius. Scirrhi tamen plerumque his sectantur,& frequentiores sunt,& plures plerumque sunt, ac parui, ac sparsi, nec tam facile ascitem generant, ut Galenus existimat: quinimo plurium cadauera discissa sunt, variis causis mortuorum , in quibus scirrhi multi & inaequales in

iecore inuenti sunt, etiam clim in facie ellent rubicundi. Hoc maxime contingit, ubi iecur est amplum. Fiunt maxime ex phlegmone , & febribus malis non bene curatis, ex crapula, & calida cruditate, ut esuaromatum multorum , farciminum, caseo veteri, &Vino potenti; tristitia etiam , & retenta defluxione longa , ut fistularum , strumarum , haemorrhoidarum, podagrae contumacis, & ictu. Apparet primum grauitas in praecordio dextro , & pullus durus. Et allatum

iecur J sanat prassium : & putridum, iecur lupinum,

vel herinaceum; valde feruenti enim aquae mersa siccantur in furno, & puluis exhibetur, quamuis Octavianus Horatianus in cinerem redigat. Omnia haec, iamque etiam oppresios ascite valida, curat vinum Comp. Io. Firmi Triuiiij, lib. 2. cap. iquo sanauimus

Helenam Canobiam ex scirrhis confirmatis iecoris non solum , sed ex ascite quae ad illos subsequuta est grauissima : a qua non sol im venter, sed tota intumuit,& rotunda facta est. Peculiariter autem his, qui id ferre non possunt, & praeter malagma supra descriptum , cura habenda est ne generetur vel augeatur; &quod genitum est tollatur.Cibi ergo paucitas,maxime Panis,

560쪽

1 28 De cura morbi regit, .

panis, & ptaecipue medullae s hic conuenit, J inedia

frequens unius diei:solis sorbitionibus utatur: deambulationibus longis, ubi concoxerit, utatur. Cibi boni, cichorium, maxime scris, & agreste; & uuae palis , Sc amygdalae pretesertim amarae, quibus solis pro prandio saepe utatur. Pisces friabiles meliores ouis & carne. Generaliter dulcia ac tenuia, vel tenuibus ac incidentibus mista , ficus , passum, vinum dulce,cum pipere, sinapi, hedi sari partibus, gingibere, caryophyllis, capparibus, limonio: ex medicamentis scilla, ac radice Solis, castoreo, myrrha. Quiescat assumptis huiusmodi superlatus dextrum, & citra cibum alium per dicm: paucus sit potus , Ut magis morentur in iecore, & ne ascitis causa sit. Cum verδ materia fluat & refluat, necesse est immutari totum ex longa victus ratione, quae attenuet & molliat, ut sit selectus cibus in quantitate, & qualitate : ficus siccae sine cortice , Vuae pallae, ptisana hordeacea, vel pauxillum panis leuis, fermentati, cocti bene; lactea caro , quae friabilis est ; vinum album , tenuissimum, leue ; oxymel ex pulegio , aut scilliticum. Crescit enim iecur, & substantiam mutat, & molle fit, ut in anseribus: unde etiamsi post aberrare contingat, non immutatur; nam quod mollissimum LMS. molasti inrumJest,non potest lapidescere, sed ut male res cedat, in glandulas transit. Proprietate autem iuuarit cochlcarum caro , cerui pulmo cum arteria furno siccatus, fel ursi ; aceto scillitico cum uvis passis nihil melius ; lanum crudum & coctum dit soluit tumores omnes' iecoris. Optimum: ammoniacia vini Hispani I xv. coque donec distbluatur, iaceat sub diuo, capiat quod clarum est colatum. Vel: ammoniaci 5 iij. mastiches

granum , capiat cum mulsa. Tertium genus auxilis constat

SEARCH

MENU NAVIGATION