장음표시 사용
641쪽
Ioannia S moν is credit. . . Apud Euseb.
tia videas in primis traditiones ab eo pIuris quam scripta aestimatas este. Pergit Eusebius: Qisto Ain loco est operaepretium animaduertere, Ioannes ab eo diros enumerari. Priorem,quem cum Petro, Iacobo, Matthaeo de relictuis Apostolis percenset, lectarat inanifesto fiuste Ioannem Euangelistat alterum,oratione variata, aliis extra numerum Apostolorum associat quem rum Artitione illi ordine praeposuerit, ipsum presbyterum vocati sicut ex his narratio eorum vera esse ostedatur, qui dixerunt duos eodem nomine nuncupatos fuisse in Asia duoque illorii Ephesi elle sepulchra.di utrumque ad hanc usque aetatem Ioannis nomine appellari. Quibus animaduertere est in primis neccilarium uiam videtur valde probabile, posteriorem Ioannem Apocalypsim, quae eius titulo inscribitur si quis priori non censeat tribuendam oculis pervidisse. Quinetiam Papias quem inodo posuimus dicta Apostolorum,ab his qui cum illis versati millent, fatetue se excepisse, Aristionis ite in& Ioannis presbyteri se fuisse auditorem. Nam saepenuinem illorum memoriam usurpat ii ominatimn traditiones eorum in sua scripta illigat. lbuculque Eusebius de duobus Ioanibus ex Papia; sed tamen in Chronico, scriptam ei te Apocalypsim a Ioanne Euangelicta , firmi
ter asseuerat. . A RAt quod de Ioanne Seniore, altero ab Euangelista ex Papia recitaticum ille ipsum dicat nul - se antiquum discipulum,non Apostoloru, sed Domini illunc illum esse existimamus Ioannem Mariae filium,cognomento Marcum,consobrinum Barnabae cuius habetur mentio in Actis R,Ap stolorum. quod si diuersum hunc ab eo esse dixerimus:amrinare necesse erit, non duos eodem tepore,sed tres Ioannes in Ecclesia claruisse. Sed haud concedit seniorem l oannem filii te illum c gnomento Marcum Dionysius Alexandrinus h. qui ea potissimum ratione permovetur , quam sic exprimiti Est item alius Ioannes in Actis Apostolorum,cognomento Marcus sueni Barnabas& Paulus sibi in societatem adsciuerant. Vtrum sit hic qui Apocalypsim scripserit, non postlim P certo atii rinare: nam non est scriptis a Luca proditum eum ii iam una cum illis aduenta se: sed soluentes ut ipse ait a Papho, Paulus, di quicum eo erant, venerunt Pergem Pamphiliae: Ioannes vero ab illis decedens reuertitur Hieroselymam. Jhaec ille.Sed quae est haec ratio quasi minus posthac licuerit ei descendere in Asiam, de Euangelium praedicare. Immo S in Asiam des nillile,& illic nauiter se gessisse, superius est demonstratium, cum de Paulo egimus; qui I Durae in vinculis cum esset, Timotneum in Asia agentem, secundam ad cum epistolam stribens rogat, ut Romam venturiisGecit in Marcum ducat: que ni illum sitisse,qui pr'prio nomine est dictus soannes, satis alibi a nobis declaratum est. Quamobrem in eam libentius adducimur sententiam, ut Ioanncs Senior ille fuerit Mariae filius cognomento Marcus, i Timotheo ex Asia ad Paulum perductus Romam:de quoidein Paulus ad Philemonem agente in Asia sic scribit Salutat te Epaphrasci captiuus meus in Christo Iesu,Marcus, &c.l quippe qui in Asia versatus, Asiano homini optime notus esset. Porro Ioannis senioris esse Apocalypsim,existimauit idem Dionysus, qui eam vindicat a cal linania dicentium sitisse a Cherintho conscripta n sed quomodo potuit opus illud e se ipsius,qito in multis locis de Filio Dei Cherinthi dogma de struitur haecque addit -: Verum ego librum ipsum nullo modo audeo abrogare, praesertim cum adeo multi fratres eum tam magni s stimenti sed hanc mecum de eo opinionem concipio, longe abstrusorem in eo c ste materia, quam mens mea facile consequi queat, bc in singulis prope sentet iis sensum quemdam mysteriis init olutum dc val de admirabilem delitescere, plane existimo. Et suamquam eum ipse non intelligo, suspicor tam εintellectum quemdam reconditiorem verbis ipsis inclusum: atque istas res non propria ratio ne metior ac pondero, sed fidei potius tribuo; de altiores diuinioresque prssecto albitor , Uquam quas ipse ullo pacto cogitatione comprehendere valeam: atque non eas improbo, quas non intelligo; sed ideo potius admiror, quod mentis acie lustrare non queo. J laaec Dionysius, ac digna plane Catholico tractatore sententia, qua ceteri merito erit diantur, in diuinis scriptiiris ea quaerion intelligirntiir. non tantum non spernenda esse, sed maiori ea nos debere reuerentia prosequi. Sed qui ea sugillant atque despiciunt, haud dubium illis associantur, le quibus ait Iudas Apostolus: Hi autem quaeciimque ignorant, blaspheniant: quaecumque autem naturaliter tamquam muta animalia noriint, in his corrumpuntur .l At post liac Diouysius multa deducit,quibus sibi persuasum est, Ioannis presbyteri illud fuisse opus: sed ea ab alijs 4 facile refelluntur. Certe quidem neminem Graecorum inuenire est,qui Dionysium sit secutus, ut alterius Ioannis quam Euangelistae, illud esse opus affrinarit. Sed rursus cum titulum. Ioannis Theologi, commentario Graeci pr fixerint; plane non alterius Io.imus quam Euange lallae esse significarunt; Athanatam nimirum secuti, qui haec ait in Synopsi: Est praeterea Apocalvpsis Ioannis Theol gi a priscis sanctis de Spiritu Dei imbutis Patribus, velut qus illius sit, accepta di apprcbata cuius est principium t Apocalypsis, dec. J Et in fine, quem Ioannem per Theologum intellexerit sic declarat: Apocalypsis Ioannis . hoc nomine vocatur hic liber, propterea quod hanc revelationem ipse Ioannes Euangelista de Theologus in insula Patmos dicta, Dominico die vidit.J Pomm eadem nomenclatura usos esse maiores, ut Ioannem Euangelistam, Theologum cognomento dicerent,quamplurima sunt exempla,ut in primis Dionysii ad eum scribentis, Hippolyti ina tyris de consuliamatione mundi iam ait: Secundum hanc consonat Ioannes Theologus dilectus Christo.JId ipsum Cyrillus Hierosolymitanus, i, Epiphanius z,loannes Chrysostomus i , Cy. rillus Alexandrinus alii ut ex his videas,ex Graecorum Patrum nomenclatura sic ataxum illum titulum a Graecis,Theologi,quo certius amrmarent non alium quam Ioannem Euangelista esse operis anctorem. Ad haec Dionysius Alexadrimas cu de pluribus eiusde nominis viris agit, antiquu illum reserat more,quo Christiani olim solebant filijs suis indere nomen alicuius Apostoloro; sic enim ait: Ceterum Ioannis Apostoli AP .aibitror. qui propter singularem amorem quo erga
642쪽
A erga illum assecti erant,propter admirationem quam de eo haberent, de propter imitationem qua ad illum imitandum flagrabant, de quod a Domino pari ratione diligi cupiebant ditiam istam appellationem amplexati si int: quemadmodum nomina Pauli N Petri Fidelium liberi crebro i xunt. J haec Dionysius. Rursus quod ad Ioannis spectat Apocalypsi sparsa olim calumnia,a Cherintho haeresiarchaeam esse conscriptam,unde emerserit dicere ac si in ut confutare non praetermittimus. Id quidem ut apertius cognoscamus;quod superius metum est, breuiter est repetendum: haereticos, quo minus veritate agere poste conliderent,eo magis ad impos turas esse conui ruos, k inter alia coni 'plures salsas reuelationes,quasi sibi diuinitus allatas excogitasse, easdemque interdum Apostolorum,uel aliorum insignita viroriim titulo nobilitati .ut reuelationes Pauli, Petri, I homae, Stephani,dc aliorum tuorum superius facta est menti vetuli nodi generis commentum excogit alle Che
rinthum veternosum haeresiarcham, Caius antiquus Iheologus tradit his verbis i Elierinthii, t/I hi ξψi qui por adumbratas reuelationum,tamquam a inagno quodam Apolloloco scriptarum, species' hytii h s absurda portenta praestigiasque quasi per Angelos sibi olientatas, nobis falso comminiscebatur m haec alleveranter introducit; Poli resurrectionem carnis humanae, regnum Christi terre ite futu rum, ta apud Hierusale in homines in carne cupiditatum de voluptatist bladit ijs inserit ituros. Qui cum sacrosanctis Dei eloquiis eis et insensus numerum mille annoriam habuit enim in animo homines in fraudem illicere in nuptiarum sellis de celebritate dicebat consumptum iri. Jhac Caius ' eadem prope ex Ialonysio Alexandrino idem Eusebius exscripsit: sed de Cherintho b hanc alibi b zasib lib. a.
verum enim vero, ut haec magis elucescant ; necesse esse putamus, ut lilae essent Cherinthi vim dogmata, in primis inuestigemus; ac subinde inspiciamus,anca consenticntia sint doctrinae A re mih hὰ pocalyplis. Irenaeus ς Masanias eius summatiincomplexus, ait inprimis Cherinthum negasse sen a Deo laetum ei te mundum, sed a virtute quadam separata ab ea principalitate disi ante: Iesum e uin iaci.ei natum ut ceteros homines eddescendisse in cum Chri ituri post baptismum in figura columbi Christumque tempore pallionis recessisse a Iesu, sicque lesum tantum pasti ina esse, S surrexisse, Christum vero immortalem perseueraste .llio de illo Irenqus: eadem rei tullianii; d : addens il 4 μ 4 p tum dixisse Deum Hebraeoriam non I innuiuin, sed Λngelum fit ille. Propugnatore in si per her RVP 'C inthum se extuballis aduertus Apostolos pro obseruatione legalium, superius dictuni est; cum alioqui legislatotem Hebraeorum non ei te bonum ipse iactaret. insuper eumdem Christi resurrectionem negasse, sed in die ludicii resurreetionem eius suturam,ut ceterorum, aftirmasse, lipiphanius ς tradit. Ad haec addit Philalirius , Cherintlimia martyres blasphemasse, Iudam proditorem in honore habuisse,ac demum ex diuinis Scripturis nonnisi Matthxi Euangelium ex par ieci., r. te tantummodo receptile; ac denique quod siti crius dictum est turirim illum millenarium, legat vimque obseruationem Iudaicam cxcoghtalle. His igitur Omliabus quam e regie adversetur liber Apocalypsis, nemo non videt. Inco namque omnium lactis creator pradicatur .
Christusque eius talius ante lacula. ipseque Principium nominatur, ac ipsum esse passum, de se ipsum resuscitasse. in eodem aflirmatur, minoi lantur de sancti martyres summopere, vi Antipas illustris martyr Ecclesiae Pergamensis. Ac denique apparet quini diuersus sit millenarius Ioannis ab illo Cherinthi licet verius sit, pro mille annis loannem intellexisse gloriae perpentita- rein qu d omnes,qui eum legunt,puto facile intelligere, prosertim si quae de ea te ser ta ibi suntn ab interpretibusaxquinantur. sed in his non amplius in in uidumnam ceteraqus sunt historie
Hi, ultimis temporibus relegationis Ioannis in Patino, Dionysius Areopagita g per breuem seribens epistolam, inter alia de eius liberatione in proximo se tura pinnim ciat, secundum quod is Dio,.s e, Apollaa contigit statim poli obitum Do mitiani,qui imitenti occisiis est amo. Sunt haec eius verba: io. Post paululum vero dica enim. etsi audax dictu videatur tibi caristima societate itingemur. Ero Disti ora ad autem prorsus dignior cui tides habeatur, ii quae tibi praecognita sunt,quae N ex Deo didici. haec Ioannem loquar quod scilicet ex Patini cuilodia dimittendus es liber 8e in Asiaticam terram reuersuriis, illicque perages boni Veia initationesgasque Posseris trades. Jhirciisque Dionysius. Meminit eius. - . . dein epistolae Metaphraiies ii, additque insulanos omnes illic agentes a Ioanne ab impietate ad veram Christi religionem esse conuertos. Niceptiorus i insuper, de alij cisi lii res, ut Michael sun eum in. cellus, Suidas, Ildiunus, de alij,cum Dionysii relegunt commentarios, de eadem epistola ad Ioan- i Nire tim
nem exulem in Pacino, fecere mentionem. lib. I. e. a.. vide
Rursum vero his item ultimis Domitiani Imperii annis,cum persecutio in Christianos excitata magis magisq. stuireti in eos etiam Iudaeos,qui reperti essent ex t ait id familia pingeniti co - ' in ' . x uersa ἰeit idque tum odio Christi, tum etiam ea ex causia, quod ludamii mattestatione ratu firmu , que haberetur, teliatum oraculis Prophetarum, venturum hominem ex progenie David, qui re- , - gnum assumeret,& in immensum propagaret atque perpetuo retineret. Haec alitem quomodo se 'habuerint, Eusebius x ex Hegesippo illorum temporum scriptore sic narrat; Cntra Domitianus h εusis hia .ri ipse omnes ex Dauidis stirpe de familia proseminatos e medio penitus tolli iussisset, vetus fama f. a. e. is.
est, Iudae posteros hunc fratrem Saluatoris secundum carnem fuisse liquet utpote qui nona Davide solum suum genus, sed etiam ab ipsis Chrisio sangit in is coniunctione in ducerent, a quibusdam Iudaicarum sectarum lautoribus in iudicium esse vocatos. Idque Hegesippus explicat hoc modo: Alii ex genere Domini Saluatoris nostri orti nepotes Iudae qui frater illius secundum ocarnem dicebatur adhuc erant superstites:quorum nomina malevoli detuleriit, tamquam ex stirpe Dauidica genus suum derivantium. Istos vero quid ain nomine Locatus ad Caesarem Domitianii deduxit. Hie enim de aduentu Christi, ut Herodes iam olim, metu erat non exiguo perculsus. i cum ab illis rogallet, utrum essent ςx genere Dauidis procreati,ita rem se habere plane come n .EGla. Tom. I. Υ y a sessi
643쪽
ciani artim summam: uterque responsum dedit,sbium nouem millia denariorum sibi suppetere.&dimidiatam tantummodo partem ad singulos ipsorum spectare: aliasque iacultates non in argento se possidere dicebant. sed in censu agrorum,qui luin continebant iugera triginta noue; ex quorum fructibus i. non modo vectigalia pensitare, sed etiam suam ipsortini vitam in iisdem labore& indiui cia colendis sustentare a seruerunt. Suas denaque manus,quae pro ipsis laborum suorum testimonium dicerent ostendere creperunt corporis item duritiem, di callum ab opera assidua &diligentia contractum, qua in corum manibus tamquam vestigia laborum susceptorum impresserat demonstrare. Rogati etiam,vi de Christoti regno eius,quodnam essendi quando, quove imco existeret,rationem redderentialiud non mundanum & terrestre este, sed caeleste & angelicum, quod in ipsa seculi consummatione declarandum Arediiquando Dominiis cum gloria di niaiestate e caelo descendens, te vivis de mortuis esset sententiam dicturus, & cuique mercedem secudum opera& vita osticia redditurus. Vnde Domitianum nihil mali contra eos decreuis et sed tamquam abiectos S simplices aspernatum, liberos illos dimisisse, atque adeo destitiise a perse- .cutione, quam ex decreto contra Ecclesiam instituerat. l lios ita periculo & crimine solutos deinceps tum quod testes Donum erant tum quod ex eius stirpe generati putabantur, Ecclesiis presui sies ti pace iam in Eecie si a constituta, ad Traiani usque tempora vitam propagasse. J hac Hegesippus. Addit & Eusebius de eadem persecutione repressa Tertulliani sententiam. Quae omnia nos superius sic interpretati sumus, non ut ubique locorum quieuerit gladius persecutionis in Christianos semel exertus mam quomodo cessasse dicere poterimus,cum ille magis laeuiens, ad domesticos quoque peruenerit,& sequenti anno ut proxime dicturi sumus ) ipse Imperator cognatos etiam,ea de causa.alios nece,alios vero exilio mulctaritλlicove quod in intimos suosque Christianos eadem persecutio recrudesceret ut suo loco dicemus idem imperator Occidi meruit anno sequenti, ut una cum persecutione linierit quoque vitam . Quamobrem vel oportuit Hegesin pum intellexisse de persecutione an eam tantum Ecclesiam quae in ludaea erat, atque ex ea causa tantummodo perna ora eilet: Vel si de ψniuersa Ecclesia intellexit; dicendum, eam non hoe penultimo Domitiani anno sacram esse, sed antea, eamdemque persecutione misemel extinctam, iterum his temporibus reuixisse . atque ad obitum usque Domitiani perseuerasser quod tum quae a nobis superius dicta sunt, tum qua modo meturi sumus, facile declarabunt
D Ftia a Do tilla. CHristi anno nonagesi inooctauo, Fuluio Valente & Antistio Vetere Cossi Flauius Clemens Consularis, vix perstinctus munere Consulatus anni superioris, quod Cliristianam religionem amplexus esset, ab eodem Domitiano iussus est occidi. haec ex Dione. Sed antequam Deius de la ac re scia tentam recitomus; quae de eius nece a Suetonio. rem obscurius inuoluente potiusquam explicante, sunt scripta, narremus. sic enim ait: Denique Flauiu in Clementem, patruciem suun . contemptissima inertiae, cuius illi etiam paruulos successores palam destinauerat, & abolito priore nomine, alterum Vespasianum appellari iusterat, alterum Domitianum; rcpente ex tenuis sit nasia spicione, tantum non ipso eius Constitatu interemit: quo maxime facto maturauit sibi exitum. l haec Suetonius Multa immensa prodigia,quae Ocio sequentibus mensibus,quibus vixi Ontigerunt,proseqiliti irre censere.Sed quod agitatuae atque inertiae nomine Flauium Clementrem sugillet,ex eo accidit, quod Christiani tranquillioris vitae cupidi, ac proinde pacitici, urbanos strepitus di Palatii ac curia rimitu multus vitare solerent. Vetus enim ac frequens hic erat in Gentilium ore in Christianos solita iactari coni umelia,niinirum quod essent inertes:qua in quidem refellens Tertullianus h lisca iti Sed: lio quoque iniuriarum titulo postulamur,& infructuosi in negotijs dicimur. Jsed in prauis operib. Christianos omnino frigidos inertesque se habcre, in bonis aut citi studiosos ac sedulos este pluribus monstrat. amobrem , quod 'erat summae virtutis specimen in Clemento;quod ,cum filios Imperatores Pollet habere, dummo eadem quae Domitianus numina coleret, praetulisset his Omnibus ignominiam crucis; Suetinnius contaniplissimae adscribit inertiae. Ceterum non tantum eam ob causam in ipsum elementem Ex consulem, sed & in uxorem, &neptent,atque alios eius dontesticos Christi religionem proh tolles, a Domitiano excitatam persecutioneni faeuille,sed multo acrius in alios Christianos tunc Romae agentes grasiatam esse, E linici historici quoque restantur. Sed quae ab uno eorum essent memoriae commendata, sic scribit Lusebius Tantopcre veto teniporibus illis, quae supra dena strauimus, nostrae fidei doctrina splendescebat, ut ii etiam straptores, auia sermone di disciplina religionis nostrae videtur prorsus alieni, historiaru in suarum monumcntis cum psecutionem tum martyria, i id temporis gesta erant, tradere,minime grauati suerint. Qtii etia in temporiim ordinem accurate & tamquam ad
amustini obseruabant narrabantque ruitiam Domitillant,ex sorore Flauii Clementis qui unus ex Consulibus tum Romae fuit prognata,cum aliis plerisq; Ob Christi testimonium anno decimo quinto
644쪽
A quinto Domitiani, in insulam Pontiam supplicij&mulctae e .lusa extrusana.Jhaec Eusebius: qui&vnde haec acceperit, in Chronico declarat, sic dicens: Scribit Brutius plurimos hristianorum sub Domitiano fecisse martyriin inter quos N Hauiam Domi tillam, Flauii Clementis Consi lis ex sorore neptem, in insulam Pontiam relegatam,quia se Christiana in esse test .ita est. Jhaec Lusebii s ut ait ex Brutio, seu ut verius legendum putamus ex Erutio Claro illustri viro, ad quem extant litterae Plinii Iunioris nam de Brutio nullana reperimus mentionem. Ceterum Erutius ab eo su a Plinius lib. a.' inopere cum multis alijs,tuin etiam eruditione laudatur,dum scribit ad Apollinarem h. N iii veli- a. Aimus Bruttium hunc, auem citat Eusebius,esse Brutianum illum virum clarissimum, cuius idem .. Plinius meminit scribens ad Tyrone in 'que ni constat his diebus vixisse: sed is an aliquid, quod e Pliniu, ici. s. ad historiam pertinet, memoria commendarit, incertu est. At siue ex his aliquis, alius, equis tu epist. 11.rit, haud curandum est. Sed rq in hoe illud considerandum: si Ethnicus auctor hisce nostris rebus &praeclaris ad ino. dum facinoribus suam iptius historiam illii strari arbitratus est haud putandum tam segnes ac desides fuisse Christianos, ut ea scriptis mandare neglexerint. Etenim cum aliorum tum Clementis clementu Pav I apae potissimum in his inuigilasse studiuin, rtum est: nam ab eo ad hoc opus fuerunt instituti opiis. septem Notarii quibus di ad ui praestandum regiones urbis diuisit: qiii quod habet liber de R manis Pontificibus nomine Da. nasi Acta martyrum solicite S curiose per regiones qui'. suas perquirerent, atque conccriberent.. Quod Plane argumento cst , non uno tantum in loco Vrbis . . .
de Christianis carnificinas exerceri solitas, sed multis, secundum illud β Prudcnt ij, etiam supe- iii Is, . it
rius recitatum: Mn continuu humum telo intra moenia Romρ Tingere iustorum escibo assidura i
Ianiculum cum ramuauidum, oro, oura, Suburram
emeret eluvie sanguinutimere.JAt non Brutius tantum siue dicere malimus, Emittiis ea de Christianis scriptorum monume IV. his testata reliquit; sed N Dio de Flauio Clemente, Flauiae Domitillae patruo, de eius uxore Flauia item Domitilla dicta iisdemque Christiauae fidei Brtissimis testibus ut quiei iis testandae causa spretiere Imperium,de subiere martyrium bac paucis scribit: Eodem anno Comatianus cu mulc tos alios, tum vero Flauium Clementrem Consiilcm etsi nepas eius erat, duxeratque uxorem Fla Flauia Domi uiam Dolnitillam propinquam ipsius morte inccit, illato ambobus crimines θεοτι M: cuius rei tilla rei gata causa multi, aut in mores ludorum transierant, damnati sunt quorum pars occisa es, Dars spo- in insutam. liata facultatibus. Domitilla tantummodo in Pandatariam relegata est. l haec Dio, haud dubium de Christianis intelligens: hidibrii enim causa in mores Iudaeorum transire dicebantur. qui abiecta deorum superstitione, Christianam religionem inciperent profiteri: tum quod e ludaeis Chri- 1liani descenderent: tu ui etiam quod sciit illi, idola Omnia execrantes ab illi, aeque impii dicerentur. Quis enim sibi persuadeat, Rottianorum ii ilissimos, hoc potitii muna tempore, quo Iudae rum ciuitas do templum a Romanis ipsis esset excisum, de ipsi penatus profligati, di infames ubi- que redditi tana cupidos sivisse Iudaicae superilitionis ut eius astequendae causa , bonorum om- amuna ac vitae etiam dispendium subire vellent λ Quibus vero contumeliis, Romae praesertim pro se inderetur Iudaica superstitio, Martialis di Iuli enalis locupletos reues sunt. Ceterum frequenter Iudaico nomine Clitistianam religionem Gentillas esse solitos cola signare, multis aliis in locis ante demonstrauimuS.m Sed quod pertinet ad Plauiam Domitillam nisi incitatis modo historicis error insit ) iam v. M duas habemus Flauias Domitillas diuersis iii locis pro Christiana religione exules, ncmpe amitam atque neptem. Ad h rc etiam spectare perspicui an est, quod ait Tacitus in Vita Iulii Agricolae ante funera ciuium vita suncti, his verbis: Non vidit Agricola obsessam curiam,clati sutia armis Senatum, de eadem strage tot Consularium caedes, tot imbilictimarum seminarum exilia de fu- P, sta .J Eiusdem nominis atque familiae aliae qLoque fuerant, nempe Flauia Domitilla uxor Vespa illi. N. o. si aniae et qua ut Suetonius V tradit nati sunt Titus de Domitianus Imperatores, de horum Bror e summuli, alia Flauia Domitilla; sed tam materquam filia defunctae sunt cum Vespasianus adhuc priua- Vespas ae a. tus ageret : maior autem Flauia Domitilla, Caesarum mater, relata fuit inter diuos , dein eius Apud Panuin. honorem instituti sunt sac dotes , qui dicerentur Flauiae Domitillae, ut vetus docet inscriptis V R* pQ εὶ colebat .irque in templo gentis Plauiae δ, quini in sexta regione ad Malum pCnicum , sic di u's. ia, hau tactum vicum .positum erat. Sed de Flailia D niit illa tenaciatis uxore Philostrarii h es halluci - in; Li. natus dum eam dicit fui se istorem Domitiani Imperatorismam eius sororem ita dictam ex Ve- h Philopi .l KL spasiano de Flauia Domitrita matre genitana,defunctam esse ut diximus cum adhuc pater priua- Suetonius ta- tus esset,Suetonius i de alii tradiderunt. vespas. c. s. M Quae vero celebriore teris habetur Flauia Domitilla Clementis Consulis neptis virgo, primum redictum est in Pontiali insulam lagata ac demum ut dicemus egregio martyrion talitata ac illustrata, illa ipsa est,cuius annua celebritas agitur septima die Maii. Plaee igitur ma NU IRO tre Plautilla, Clementis Considis serore ut habet Eusebius & non uxore genita est i quae bapti- - μοῦν 'rata a S. Petro principe Apostolorum,c dem prope anno quo crucis silpplicium sit biit. ex hac vita subducta est.Verum Flauiam Donii titiam eius filiam ad pietatem instituit Clenius Romanus Episcopiis: aut eamdem,cum virginitatrum suam Deo voluisset, sacro velamine consecrauit. Eo. n. desiderio dedicandae Christo virginit:itis accensa fuit in primis sermonibus Nerei & Archillei eunuchorum,quos S. Petrus ad fidem Christianam amplexandam eonverterat. Sed cum iidem secuti essent eam in in selam inde abstracti,ta Tarracina missabi sub Memmio Ruso Consulari. post tormenta suscepta, poena capitis damnati sunt. Verum Flauia Domitilla poli exilii si clandem sub Traiano Vt suo loco dicemiis nobile martyrium consum;.iauit. Scit haec omnia iusius indicioru miri. Eccl. Toib. I. Yy 3 mard rum
645쪽
. A, tia susum martyrum Actis φ. De pontia insula,exilio Flauiae Domitilla egregie illustrata S. Hieronymua An. M ij. h,cum de Paula agit Roma Hiero lymam nauigante haec ait: Delata ad insulam Pontiam quam, Hiero epist clarissimae quodam seminarum sub Domitiano Principe pro confestione nominis Christianis a P uiae Domitis henobilitauit exiliunx vidensque cellulas, in quibus illa longum martyrium duxerat, sumptis fidei alis,doc. haec Hieronymus. Atque de Flauia Domitilla modo satis. VII. Sed quod pertinet ad Clementem Consulem eius patruunυcum ex Dionis sententia superius n/ ctim atὸ recitata,quasi impius,quod Christianus cum esset,deos non coleret occisus esset; ac proinde mar o stilan Nar mi titulo meritissimus iure censeri debeat:quod eius mentio nulla in Martyrologio vel aliis an-
liquitatis monumentis habeatur; iniuria temporum id euenis e putamus factumq; esse, ut si qua eiusdem Clementis nobilissimi martyris memoria reliqua esset post nostrarum scripturam Dimcletiani tempore naufragia omnes Clementem Romanum Pontificem mente concipientes, virueumdemque nominibus consu sis atque personis, Clementem esse existimarint. At quam in Chrisianos ceteros furens illa psecutio erit debacchata,quae tam caros ipsius Imperatoris sustulit,
quiu h sacile intelligat. Sed quod ad se uitiam Domitiani signifieanda spectat nec illud praetermittendum est flentio, BDe crudelita- consueuisse etiam Domitianum prae nimia crudelitate casus tragicos in miseroru corpora in theare Domitiani. tro ex vero representare:quod epigramma Martialis de vera cruce Laureoli di aliis aperte signic Martial lib. i. ficat,&Iuuenalis haec eadem deplorans tempora his versibus:
e Heiod. lib. i. Vnde merito deco ait Herodianus ς Nihil sibi ad extremam crudelitatem reliqui fecit.JIX Verum cum tam atrociter in Christianos persecutionis impetus fureret, meruit Domitianus, έ iuven utri 4, ulciscente iam numine, tandem stladio tolli. Quod egregie Iuuenalis i versibus cecinit licet nim 's' ' re Gentilium, ignominiae causa Christianos,perinde ac vilissimas personas,cerdones appellet, sc
Atque utinam his potitia netis tota in dedis a
coeperat. Hoc nocuit Lamiarum caede madent f. '
hete ille,qui propter ei susum Christianum sanguinem Domitianum fuisse necatum putauit. nam euin est tune illum periisse,cum cerdonibus timendus esse coeperat: haud dubium alludit ad necem ipsi illatam a Stephano Flauiae Domitillae Christiani seminae suam in insula ab eo diximus relegatam,procuratorer liti simulans sede coniurationis indicio illi offerre libellu nixe brachiori, Domiti δημα ad collum appensum stadiam manum fingens,dolose gestabat exerens gladium,ariue percuties, cecidi μν. sortiter agens,illum se defendentem confodit,atque necauit. Sed haec pluribus Suetonius ii, philog suexon in PQ stratus Dio & alii licet diuerso modo rem gestam referant. Occisus est igitur Domitianus h psi . Vis a. ut idem suetonius tradit decimoquarto Kalendas Oetobris, anno aetatis sitae quadragesimoquini uti in Domit. to, imperii decimo quinto,ac die praterea quinto. X. Flagrabant inquit Dio in Nerua)odio in Domitianum ciues ouare statuae omnes tum aures. Dunm ι mi me tum argenteae, in illius honorem constitutae, subito in ranassam conflatae fuerunt. Areus praeterea in ,noνia e l- a. eiusdem virtus titulum di nomen substructi euerretur.J Nomen insuper ipsius e saxis radi iussum. Du Mierob - Maetobius x testatur, se dicens: Octobrem vero suo nomine Domitianus inuaserat sed uti infautut Mi. .e ii. stulti vocabulum ex omni aere vel saxo placuit eradi,mensis quoque usurpatione tyrannicae appellationis exutus est. At liue,cum Nerva Imp.designatus esset, sunt a ciuibus facta.
Sed antequam de Nerua eius in Imperium successore,agamus, praestat hic summatim relegere pia clarissimos martyres. aut sub eadem Domitiani imp. persecutione diuersis in locis glori Na=1γre, ρ .so martyrio Dei Ecclesiain suo sanguine illustrarunt. Inter eos enituit in primis s. Eutropius spis sis Domitia scopus Santonensis,ad Gallias ordinatus Episcopus a Clemente missus; quem serunt Hierosol k i. mis olim versatum, Christum vidisse,ipsumque allocutum esse. Hic igitur a Galliarum Praesecto, quod aduersus Gallorum superstitionem, nouam videretur religionem inducere necari iubetur .i Mari rolog. Eadem grassante persecutione, in Galliis itidem Lucianus m Episcopus Bellovacensis,Maximi R0M N ii 3', nus& Iulianus pie byteri eis sunt: Carnoti vero Caraunus η, item Nicasius Episcopus Ro-itii s. s. itfiu. tomagenss, Quirinus presbyter,scubiculus diaconus, Patietia virgo,&alii. Passus etiam eademti nid. is. Maii. Domitiani Psecutione S. Romulus Fesulatius in Tuscia Episcopus, qui illuc a Petro Apostolo ad praedicandulia Euangelium missus fuit,& alii sere innumeri,quorum nomina exciderentilia enim Eclariores habiti sunt. sublato iam Domitiano Imperatore, Nerea Cocceius tam senatus consensu quam militum,1-, suscepit imperium, tenuitque annii unum, menses quatuor, & dies nouem cuius egregias laudes,as ah .ui historici,qui res ipsius gestas scripseriint,mirifice praedicarunt. Nouo enim Principe,qui respectuitii, ch ilha l imittiani vas 'optimus,cum Vrbs ipsa in primi tum Orbis quoque Romanus Domitiani uitia fatigatus respirare paululum coepit. Hic igitur cum primum liberas imperii habenas moderari coepit nihil antiquius habuit,quam Christianos a Domitiano impietatis titulo condemnatos .atque exules factos, postliminio restituere: vetare insuper, nequis vlterius, qui de s non coleret Christianainque religionem sectaretur, vi impietatis reus accusaretur haec enim Dio his verbis testatur Ceteritin Nerua mnes qui impietatis in deos rei fuerant,absolui voluit, de exules in patria reduxit. JS paulo post Edicto vetuit ne liceret,aut impietatis,aut Iudaicae secte emir.
646쪽
A brem tum Flauiam Domitillam seniorem, atque iuniorem, tum alios sit a Domitiano in insulam relegatos, Romam esse reuersos, affirmare opus est, licet quae extant ipserit Acta de his nihil habeant immo sub Nema passos traditiat ex illis Marone, Eutychetem,et Victorinu: sed sub Nerva Traiano id aecidisse Romanum Martyrologium restitutum affirmat.Quomodo Vero ijde a stim. sirist. omnes sub Traiano subierint martyrium, stro loco dicemus,sustulit&Nerua Imperator graui si dieii April. sma illa tributa,quibus Iudaicus populus ut dictum est sub Domitiano grauissime pressus erat :argetaeus enim numias id exprimit huiusmodi inscriptione atq. imagine FlSCI IUDAICI CALVMMIA SUBLATA S. C.palmaq. est in medio posita, prout hic ex numo vides expressum.
Sed quod ad palmam iectat. Iudaeam prouinciam eo signo exprimi solitam,tu ex his tu ex aliis veteribus monumentis,omnes aeque consentiunt. Sed cur ita quod serax sit prouincia illa palmis Quod non solum diuinae Scripturae testificationibus compertum habetur, sed etiam scriptorum Getilium assertione, Plinisis, S rabonis 4, di iamrum:& si quidem aliae prouinciae iii Orien te prinis abundent, Iudaeam ceteris praeuare,ob eamq. rem esse inclyta Plinius ς aeque tradit. Sed & ab linsis Iudaeis palmae figura intra repli ornamenta trequenter recepta esse docent diuinae Scriptum. Erat & apud AEgyptios palma figura hieroglyphica anni, quod ut Orus Apollo testatur ipsa sola arbor ex omni b. ad singulos Lunae ortus singulos etia ramos procreet, ita ut duodecim ramo. rum productione annus expleatur. rtasse de hanc ob causam apud Iudaeos, Lunarium mensium C Obseruatissimos, maiori quam ceterae arbores in pretio habita.Quod autem admbutum iudaicusublatum quam calumniose a Domitiano Imp. impositu fuerit, & qua acerbissime exactum, suo loco superius dictum est ex Suetonio dialiis, Seduuod ad edictu in pertinet de restituendis exulibus eiusdem vigore Ioannes Apostolus, qui in Patmon a Domitiano fuerat relegatus, exilio soluitur,atque Ephesum reuertitiir: ubi tradit Eusebius g denuo sedem ac domicilium rerum sitarem colocasse atque Asiae Ecclesias gubernasse.Sed de rebus ab eo gestis in Asia, postquam exilio liber illuc accessit, haec ex Clemete Alexa-drino Eusebius reeitath, sic dicens: Posterior autem testis, Clemens scilicet,in coopere quod insertosit Quis sit ille diues, qui salvetur: ut primuin ipsum tempus como strauit, historiam pariter cum prim s necellariam, his praesertim qui ex honestis utilibusq. rebus audiendis aliquid capi ut oblectationis, adiungit. Sumamus igitur in manus historiam,& legamus. Sic vero in habet: Audite fabulam quid dixi fabulain immo veram di certam historiam de Ioane Apollom memoratam,quae nobis constanter tradita est,& memoria firme custodita. Vbi vero tyranno mortuo, ex insula Patmo erat Ephesum reuersius,quorumdam rogatu ad linitimas gentes proficisci- D tur, hie Episcopos constituturus,illic integras Ecclesias rite dispensaturiis ,alibi certos homines, sibi spiritus sancti instinctu demonstratos, in clerum delecturus. At cum ad urbem quamdam non Ionee inde distantem, cuius etiam nomen nulli memorant, se cotulillet:&alia quoque osticia,quae ad animos fratrum inter se dissidentium conciliandos pertinebant,obηsset: ad extremum adolescentulum corporis viribus valentem,vultu & oris conformatione venustum,animi impetu na- mantem, sorte conspicatus, statim in eum,qui ibi Episcopus erat constitutus, ulos conuertit,elicue sic affatus est: Hunc adolescentulum omni studio cura,&cogitatione, coram Ecclesia de Chrisio teste, tibi tum fidei commedo. Quem cum Episcopus in suam tutelam accepisset, de omnia lefacturum fuisset pollicitus; Ioannes eamdem iterum atque iterum illi edissserit, eiusq. fidem contestatur. Ephesum deinde redit. E piscopus ille adoloscentulum sibi concreditum in domuni suam recipiens educauit pro suo,in officio continuit, uiri. humaniter: ad extremum baptismi sacra-- '' postea rem ubi sistillo Domini nempe Deraniento constrarationis,ut addit interpres tamqnam persecta tuta a..eius animae custodia obsignasiet,non nihil de cura de obseriratione incoinstituet cla suscepta remisit Quem quidem non solum liberior vivendi potestas,quam suerat p .lo ante tempus adeptus,verum etiam quidam adolescentes eius aequales otio languidi,inertia dissoluti , di omni malorum genere assuefacti corruperunt. Et primum exquisitas conuiuiorum opiparorudeliciis alliciunt, inuitui . noctu deinde educentes ad serti societatem coeundam attrahunti tu maiora moliri stagitia hortantur. Iste pedetentim assuetat;& propter generosam ammi magnum-dine tamquam equus effrenatus,ta nimiu sibi sui N. viribus praefidens, extra rectam viam imp tu sertur; frenaq. acriter praemordens procliuius in profundum vitiorum gurgitem se praecipitat.
ia in desperati mem salutis in Deo sitae veniret,deinceps non de exiguis noxis cogitauit sed maximis quibusda ac nefariis facinoribus admissis, ubi senael mini improbitate&nritia
perditus euaserat,nullam non sceleris labem ex aequo cum aliis contrahere secum statuit. Illis igitur in familiaritatem adscitis, de magna latronum turba collecta, animo prompto parat . se a cena manu violentissimum. anguinis effusione crudelissimumsseueritate denique acerbissimum praebuit. Interea
647쪽
c. r. in sine. ἁ Sorom lib. T.
Interea temporis, ubi necessaria ad rem incidebat occasio Ioannes accersitur. l lle ubi alias res quarum gratia venerat,recta ratione disposuisset:Age, inquit, Episcope des csti m inobis redde, quod ego N Christus Ecclesia teste, quam gubernas tibi commisimus. Hic vero primo attonitus obstupuit,arbitratus pecuniam,quam numquam acceperat,a se per fraudem S dolum malum repeti:& tamen neque facile credere poterat ea a se reposci per calumniam,quae ireutiquam habuisset neque Ioanni depositum repetenti omnino dassidere. Verum simulatque Ioanes dixerati Adolescentulum repeto, di anima fratris: senex demisso vultu ingemiscens: & item lacrymam: Ille, ii ouit, mortuus est .Quomod0ti quo genere mortisΘDco,inquit, mortuus es Dam neqirant di percitus, S uno verbo latro euasit; de lain pro ecclasa,in qua versabatur montem cum nefaria hominum sui similium turba occupat. Apostolus ergo veste dilacerata.ingeti cum gemitu caput series: Ilonum, inquit,custodem animae fratris tui te reliqui. Equus ia tu nulli adiit S dux aliquis itineris. lnde ab ecclesia,ita ut erat.cum sestinatione se proripuit.Prosectus autem ad locum,a primis latronum excubitoribus prehenditur:qui neque fugam parans neque euitare sudens, scd vociferans admodum, dixit: Huc huius rei causa accessi me ad principem vestrum deducate .Qui quide ad tempus, ut erat armatus,expectabat. BVerum ut Ioannem aduentantem agnouerat,prae pudore fugam capessit. Hic vero aetatis sua Oblitus,illum pro vir bus propere in suitur atque clamans: id, inquit, fili, ure tuum ipsus p trem inermem di xtate consectum sugis3 Miserere laboris mei fili: ne formides adhuc tibi salutis spes reliqua cli ego Christo pro te reddam rationem: N, si si Opus,proteli bens morum oppetam, sicut Dominus pro cunnibus nobis pro tua anima meam dabo:consisse crede: chrastus me misit ad te. ille ubi haec audiuera primum oculis humi defixis,consitit deinde arma abiecit: tu horrore perfusus grauiter & acerbe lamentatus esti senem ad se aduentantem complectitur: sciu& maeror quoad poterat, pro culpa satisfacit;& dextera sola occultata,lacrymarum unda secui do bapti Eatur. Apostolus rata re constanti asseveratione, ei se a Saluatore veniam S remissionem peccatorum precibus suis ampetraturum pollicetur: atque ad genua accidens, ipsam manu de xteram tamquam aqua purulentiae ablutam purgatamq/sculatus, illum ad ecclesiam reducit. Crebris item erecibus Deu in pro illo inuocat, continuis ieiuniis una cu eo se macerat, variis diuinae sapientiae sententiis eius animum,quasi quibusdam blanditiis initigat, anquillatq. neque prius xt fertur itide decessit,quam allum ecclesiae ministerio pra fecisset. Cuius conuersone magnum C verae pomitentiae exemplum,praeclaruna secundae regenerationis spectinen, illustra denici e tr phaeum a peccatis resur et ionis, per exteriora poenitentiae signa hominabus praeposuit aci imitan n. illa a Clemente limc m do prae scripta,tum ad rei gesta cognitionem, tum ad utilitatem legentiam accomodat illiini locum obtineant. Jhucusque Eusebius. Ioanes Chrysoli omus ad rheodoruin lapsum scribes, em l de adolescentis ex eplo eu ad meliorem frugem reuocare conatus,hic ait:Qtiae gesta sint cum illo iuuene, aut pridem discipulus fuit Ioannis illius flu Zebedai,deinde longo tempore ducem egit latronum; iterii a sanctis manibus beati lenis interceptus, in superiorem virtutem e lustro,e spelunca latronum,penetrauit,ipse non ignorasmosti enim non minus quam ego. Sepenumero te admirante audiui referre beati viri co- descensuiti, de inansuetudinem, ex suavitatem illicem Ruoniam prior cruentam dexteram exosculatus est, haerens ita amplexu adolescentis Nea via redux it ad amissam xirentena haec Chrysos o mus,ut rem absque ulla dubitatione testatam, sena malim retulit. citate anulem historiam casisianus R, Salii plures.sed di Antiochus it monachus scriptor nobilis, qua claruit Zenonas Imp. temporibus,eamdem recitans, Irena iam ipsus allegat audiorem. Adduntur ad Ilaec alia inulta miranda a Ioanne peracta, ut mutatio virgarum in aurum,S Q. xorum an gemmas: sed quia sunt apocrypha,aeque reiicienda putamus. Ferunt λ viduam necnon adolescentem defunctos ab eodem Ioanne esse reuocatos ad vitam: sed haec ex Pseudoprochoro, vel aliis,quorum sides in omnibus non probatur. illud vero de mortuo homine ad vitam restitu to, firmum habetur,&testinionio Apollonia antiqua oris Theologi quem citat Eusebius,comprobatur. Confrinat hoc ipsum Soaomenus d sic dicens: Non solum Petrus Apostolus mortuum suscitavit, sed de Ioannes Euangelista Ephes, Philippi filiae Hierapoli: N eadem a multis tum v teribus, tum nostri temporis piis viris nempe ati kpιphamo inter .lio i)esse gesta reperies. J Plura sane eademq. niagna edita esse a Ioanne miracula,cum reuersus est Ephesum,ut credamus, illud magnopere persuadet;quod Apollonius Tyanaeus magus illorum temporum vidicium cst famosissimus i ob oculos postus erat: qui cum se exemisset e manibus Domitiani,qui eum Romae detinuit vincium in carcere ab Urbe recedensae per Graeciam se in Asiam conferens, Ephesi morabatur. s portuit igitur, ut olim Petrum aduersus Simonem in agum, sc Joannem magna virtute Ein magum obniti ne,qui credidissent,eius malis artibus in praeceps adducerentur;& eo magis,cupraesertim recens esset exemplum,quo Apollonius magnam de s: apud Ephesios existimationem concitauerat. Quodnam .ero id fierit, breuiter enarrare, peraepretium aucimus. Hoc ipse aiino,quo diximus Domitianum a Stephano liberto Clementis esse necatum, idem Apollonius eiusmodi facto Ephesos in admirationem adduxit. Nam ea ipsa die di hora qua Imperator gladio a Stephano impetebatur . A pollonio concionem habenti ad populum, in med a oratione inquit Philostratus d nouum quid N incredibile occurrit. Nam concise magis qus consueuerat,verba proserens tandem quas horaim,quae dicere vellet oblitus,conticuit,tomis oculis in terram aspiciens. Tres inde aut quatuor passus e loco ubi constiterat progressus; Percute tyrannum,percute tyrannum, lamabat non vinule speculi, veritatis imaginem traheret, sed qui res ipsas ante se seri videret,&auxilium aiserre conaretur. Cum stuperent Ephesi,qui frequetes aderant: subsilens Apollonius sciat facere solentiqui rem aliquam, tum si,videntes, quo tandem
euasura sit expectanti tandem, Confidite ,uritudo viri Tyrannus namque occisus est hodie; quid
648쪽
autem dixi, hodae immo potius hoc ipso temporis momento. ita me Pallas adiuuet. Cumque illii insanire putarent Ephesii,cuperent tamen vora esse qtiae diceret, sed propter periculi magnitudinem talibus verbis aureS praebere metuerent: Non nuror inquit Apollonius, vos mihi non ad hi. re fidem, iam mmcea narranti apud vos, quae nondum omnes qui Ronice sunt cognOilere . sed iam ecce cognoscunt.JHaec vera esse, quae ab Apollonio dicta erant,cum postmodum tabellarii cum litteris festinan xxi. res certo firmarent; vix credi potest,ad quantam ille de se Ephesios admirationem ac pariter aesti εν b si rio, Ainationem addit xerit: vitii in ius, tum ceteris ibidem rebus ab eo gestis, cui idem ut quempiam p. pix' deorum colerent. scientes enim, de haec occulta scire Apollonio suppedit arctur,eum, P in ' pissiores. de ac si plus quam homo ellet, plurim i faciebant iuppe qui Ephesi agens, quae Romae heret, spectare oculis videretur. At haec haud mirabit lar qui considerauerat pectiliare id fui sic magorum , ut per paritidos i plo ς,quos vocant familiares daemones, imagines rerum quae longe abellent, ob o in oculos mentis repraesentatas inspicerent. Nam, ut de multis alii, taceamus , lulianus Apollatan quod suo loco dieturi sumus tusius eiiismodi arte, quae Romae vel alibi iii Occidentali imperio agerentur, ipse cum esset in Oriente,nosse curabat. Ceteriun apud rerum ignaros magna hic in Ecclesia Ephesina potuit esse tentatiisquamobrein ne eiusnodi Tyanaei imposturis Christiana religio dispendium aliquod pateretur opportune his diebus reucrsus loannes ad Ephesios, mortuum quem diximus, suscitauit,dc alia complura ut par est credere mirabiliae si operatus: Cum vero de relli tutione Ioannis nunc uim accepisset Dionysius Athenarum Epis opus, sic t xxi I. ad eum olim exulem in insuam relegatum scripserat 'isere, ut breui mutuo congressu inuicem a Di nysio iungerenturcillum mox Ephesum conuentile aequum est opinari. At haec tempora Dionysium e V it iv Wil. in Oriente, facile omnes consenti lint: post haec vero fortasse Ioannis consilio, Roniam ad clementem Pontificem se contuli fle,ab eodemq. una cuni R ustico & Eleuterio in Gallias este amati datum fide in faciunt, qui ex antiquioribus monumentis eius res gestas scriptis memoriae piodi . Tion ιιυ mitderim Mittendi in Gallias tam insignem tota l. Ecclesia spectatiun virum, ea fere necessitas in- ιι tur in Gal-cumbebat:quod prima illi a Petro ad praedicandum ibidem Euangelium mitii discipuli vita sun Irancti erant quorum aliquos ut dictum et D ulliri, saeuientis Domitiani sustulerata Martialis enim: antiquus discipulias vita functus erat.Sub dciri lac initiano pariter obsisse diem Eutropii, l .u- cianum N alios,iana liu pere it dictum .Quamobrem nobili Isma Gallicanae iam coalescenti Ecelesiae pastoribus .lci titutae Clemens rim alios eodem miserat, opportune coiisuli. it, ut Dionysiuin Gallias mitteret.
HM cum plurimorum auctoritate testata habeantur : qui de his dubitant, dicant, xxiit
velim quae ratio olla mittit, quaeve cani, a atercessit,ut vivente adhuc Dionysio, Publius daretur - , Episcopus Athenie si bus x post eum Quadratust Nam cum ut it Oluco dicemus D Ionysus sub hi iis . . Hadriano imp.e uim marit niartvruior dillud plane constath tempus Quadratum re ille Ec ι tuas ii b. . .elesiam Atheniensium, di ante eum Publium : quin imo de Narcissus Domitii discipulus ante hos e. ii& Hie de omnes post Dionysimi ab Hippolyto. ponituri. ut satis ex his appareat illos, Huere adhuc Dio Scripti Ecclesti iu, nysi reatos esse Athenarum EpiscDpm,nimirum quod ille suis letalio an iadatus: d quonam u d certe ad alias curitates vel prouincias,quam in Galliam imili mei stantilla proris vel leuis me P 'x-ς 7 moria extat, vel coniectura. Nec exiitimare fas est,eum hisce temporibus, omnibus Apostolis , 'uno excepto I me norte sublati, uin maxima omnium incumberet necessitas Euangelii praedicandi,suae Ecclesiae nuncio remitto, segnem ac otiosain vitam sibi itituisse sicut igitur pollea P facilis scimus a Polyearpo loannis Euati litiae discipulo,ut ex Asia complures in , alliaς ut suo loco dicemus. ad EuangeliiIui praedicandum,illudq. pariter propagandum nussii fuerint: ita nuc ii putamus peti sione Ioannis Dionysii ini Romam primum ad Clementem, inde eiusde inconsi- ,
Ita in Galliam cile profectum. At de Dionysio inserius suo loco nobis fusius agendum erit.
ANno Christi Redemptoris nonagesimi nono Nerita Augustus tertium iniit Consulatum , I. adsciuit q. libi collinam Virginium Rutiim,quem inquit I io Romanae legiones oti in Imperatorem noni inauerant, minime veritiis eum vel ua collegam assumere. laudatissimus hic a vii a n911 i niod praedicatur, lireia Imperium recusasset a malitibus Oblatum,quod eruditus & optimus ciuis i essetieri'.obitum deplorat, ut amatis linis patris. Quomodo autem vita functus sit m hoc suo Cosulatu agens annum ocio limum tertium, idem Micribili laudat uni q. ait funebri oratione a Cornelio Tacito, horum temporum vito eloquenti mitio.
His item temporibus secundum ea quae ab Athanasiodi aliis testata habentur,s. Ioannes Euagelista suu Euagelii si edidit. sunt. n. haec verba Athanasii Euagelium secundum Ioannem praedi . a. catum est a Ioanne Apostolis & dilecto, cum exulestet in Patino insulaec postea ab eodena Ephe 'Srnops si editum per Caiunt dilectum Apostolorum hospitem; de quo Paulus ad Romanos scribens di- Eua imium cit Salutat vos Canis hospes meus, de tota Eccletia. ertur de caden re sententia Hippolytii F pi Io a edit E. pi Portuensis N martyris in haec verba: Ioannes lacobi frater,cum in Asia verbi in Dei propa s CUR garet,imperate Romae Domitiano, in Patnuina insulam est deportatus. Inde a NAna reuocatus Ephesunt,conscripto Euangelio& patefactione qua conspexerat, vita excessit, annos natus centiu & sex. JPost restitutionem itaque ala exilio,incerto tamen anno ab eo scriptum esse Euangelium, hi .i'
Epiphanius Squin tellatur, sic dicunS: Ogit sanctus Spiritus Ioannem recusantem Euagelisi an- i 'r' 'P
649쪽
nunciare ob metum di humilitatem in senecia ipsius post nonaginta annos xatae eius, post reueria sonem ipsus a Patmo. l Sed quod additi Qiis facta est sub Claudaci caesares memoria lapsum puto, vel in eo licem mendum irrepsissem amnaud facile probari potes quod Ioannes sub Claudio nonagenarius salteiri aetate fuerit. Consentit irenditis'. scriptum sutile Ephesi a lo ne Euangelium licet quo tempore id acciderit, minime dicat. In eamdem sententiam complures alii tu Graecorum, tum etiam Latinorum abiere.
Dixeriant alii b conseriptum ab eo fuisse Euangelium in insula Patmo editum vero Ephesi. Addit autem qui haec scribit Metaphrastes, tonitrua, fulgura,atq. teta res complures este factos. cum Ioannes opus aggressurus esset, perinde ac Olim acciderat,cum Moy ses in vertice sina mons I, . tis legem accepisset; sic dices: Cum solutus lege exilii Ephesum esset reuersurus,insulani precibus Signa diuini- agunt,ne recedat:quod cum persuadere no possent, secundae iaciunt petitionis initium ne scilicettiis V Ua. totum se ipsum auferre taed se ipsu in loquentem assiduo suis scriptis relinqueret: viq. Christi Euagelium,& ea quae ipse .iderat de Christo,scriberet.Annuit ille;& antequam opus aggrederetur . tum sbi, tum aliis indixit ieiimium:& Prochorum sequi iubet, cum eo montis ascendit verticem,& more samuelis rectus erigitur,di sicut Moyses manibus eleuatis effiguratur, & mentem a sensibus abstrahit. Tun . horrenda tonitrua terrores,di sulgura his similia. quae antea Moysi legem recipienti contigerant. saeta sunt. Ad extremum tonitrua in vocem exprimuntur atque resonat in principio erat Verbum. JAt non vutet quis haec contemnenda quod ab auctore haud admodum antiquo cuius interdiisdes vacillet tradita habeant uti vel quod apud Pseudoprochorum haec sere eadem scripta sint L Nain ut primum ratione agamus: si ex sententia pauli i ministratio mortis litteris deformata in lapidibus suit in gloria . ita ut non possent intendere filii Israel in saciem Moysi propter gloriam vultus eius , quae euacuatur r quomodo non magis ministratio spiratus erit in gloris Quamobrem haec haud adeo incredibilia vaderi debentetiam si scripta habeantur in apocryphis in eas enim multa vera interdum inese admixta neminem existimamus negaturum. Ate Hierila praes vero non ex apocrypho aliquo.nuae ipse scribit sibi vendicat s. Hieronymus ς; sed ex antiqua in Fu/ng Μatti veraq. historia quam ei tat ab aliis fusius explicata se summatina recenset Coactus est ab Ommb. ρη' π ito tune Asae Episcopis . he multarum Ecclesiarum legationibus de diuinitate Saluatoris altius cq - scribere:& ad ipsum ut ita diea)Dei Verbum no tam audaci, qua sitici temeritate prorumpere. Virde de Eees astica narrat historia,cum a fratribus cogetatur ut scriberet ita factum se respondisse, si indicto ieiunio, incommune omnes Deum deprecarentur. auo explet reuelatione saturatus,illud prooem iii me M veniens eructauit in principio erat Verbum, di verbum erat apud Deum,S Deus erat Verbum. huciisque Hieronymus: ex quibus quae sunt dicta ex parte firmantur. Ceterum noriit omnes qui in eius scriptis versati sint, ipsum prae ceteris apocrypha auertiti solitum nec adeo facile absque delectu cinconsulto palato. rancida vel insipida deglutire Quod in Epipli. haeresi. super idem Ioannes a Domino dictus sit filius tonitrui Epiphanius i id causa Evangelii dictu pretat,cum de I annis Euangelio haec ait: loannes re vera tonitrui filius per propriam suam gradito quentiani velut ex quibusdam nubibus a sapientiae segniatibus piam nobis de Filio intelligentiain iuxta sinitem modum persuasit. Sed idem est nominatum esse filium tonitrui quod fulmen sicut apud Hieremiam g, vstata Hebraeoru in phras, filiae pharetrae sagittae dicuntur. Quod vero ad causam spectat. qua Ioannes permotus eiusmodi scribenda Euangelium subiecistis si Auri prouinciam praeter illam de Patmos insulae habitatoribus nuper assertam.idem Hieronymu, is x,,ἡ -ha ' duplicem esseri scdacens: Nouistianus omnium scripsit Euangelau, togatus ab Asiae L piseopi, Di, uri ι ἡ . Uuersus cherinthum, alto'. harcticos,& maxime tum Ebionitarum dogma consurgens.qui asLρὰ ra, i, 2 serunt Christum ante Mariam non suisse; unde S compulsi is est diuinam eius natiuitatem edice-cu.f. re. sed S aliam causam huius scripturae serui quod cu legisset Natthaei.Narci,ci Luci xolumina; probauerit quidem textum historis,N vera eos dixisse firmauerit: sed unius tantum anni, in quo S passus est post carcerem Ioannas,hisoriam texuis e Praetermisso itaque anno cuius acta a trib. exposita fuerant, superioris temporis antequam Ioanes clauderetur in carcerem, gesta narrauit; sicut manifes tam eue potest his qui diligenter quatitor Euangeliorum volumina legerint. haec ipse. Porro illam potissima suisse causam ut haereticos . qui Christi diuinitate inomia negassent, scripto Euangelio consutaret,irenaeus i Epiphanius λ,& alii omnes affirmant. H. scriptum vero fuisse ab eo Euangelium Graece omnes consentiundi translatum autem antiqui-Dah. s.ci,j, . tus in Hebraicum,& Tiberiade in gazophylacio Iudaeorum asseritatum temporibus suis, auctor huis o ... Epiphanius ac illud fortasse intelligit Papias, Euangelium secundum Hebraeos nuncupatur δε- , .M. naia Papia haec habet Eusebius N: Aliam porro narrat historiam de muliere, quae multorum cribi g=;ν s. his s. minum apud Dominum esset insimulata:quam quidem Euangelium secuduna Hebraeos comple .Es, ctitur. lnis inrelligere velimus de Euangelio Matthaei,quo Nazaraei utebantur. Illud enim secun-
ν Euseb. labr. 3. dum Hebraeos nomina: r in sine.
s nominare consueuit Epiphanius, de H ieron ut is, qiii illud in I. atinum conuertit, in quo tunc inesset eiusmodi historia quam putamus fuisse diuersam ab ea quae narratur a Ioan de muliere a Phariseis rea adulterii constituta. Nam cum Papias multorum criminum diacat illam seminam accusatam; loannes vero habeat unius tantum facinoris, nempe quod deprohensa esset in adulterio, insimulatam: plane diuersam ab illa fuisse, cuius nulla esset mentio apud Euangelistas, signiscare videtur. Quod si unam ea indemq. fuisse mulierem dicere magis placete tunc illud affirmare necesse est, per Euangelium secundum Hebraeo , ea ratione qua diximus, , Epiph hier. . Euangelium Ioannas Papiam intellexisse. Vil. At sicut idem Ioannes, scripto Euangelio, Cherinthu, Ebione,& alios Christi diuinitate nega- suis Epistolis res haereticos visus est consulare volui si ita etia duabus prioribus quas scripsit epistolis, adue aba8M .gisti sus Basilidem v & alios Christi carnem negantes, eam certo testimonio adsignatam N egregi: dem in ut M. i testatam
650쪽
testatam voluit reliqui ila. Basilidem igitur, Sc gregales eius dicentes Christum non vere carnem assumpsitu e sed per phantasam appa uist e,sicq .nec vere crucinxiam edomnia in imagine facta. ne stantes i. Christi causa esse subeundu in martyrium iisdem loannes sugillat epistolis: ut in pri , i eum itio exordio primae epistolla aduersus eos eius ni odi sortissim una testimonium ponit , i. i. , , die uod fuit ab initio, quod audiuimus,quod vidimu oculis nostris, quod perspeximus, ct manus Fia ..
praecontrectauerunt de Verbo vitae de vita manifestata est,& vulmu Sm teliamur. c. Jac de ammmomnis spiritus qui confitetur Christum in carne venille, ex Deo est: & omnis spiritus, qui luit Iesum ex Deo non estillic Antichristus est de quo audistis,quoniam venit; &nunc iam in mundo est.'ac rursum in secunda epistola eodem argument ed breuius scripta: Multi inquit, sed uetores exierunt in mi indum qui non confitentur Iesum Christum venisse in carnem: hic est iis ductor & Antichristus.' Et quod ad martyrium spectat, aduersus venenum illorum dogmatum eiusmodi propinat antidotum,dicens . Quisquis consessiis fuerit quoniam Iesus est Filius Dei ; e i . . Deus in eo manet,& ipse in Deo.Jac riirsum d: Tres sunt qui testimonium dant in terra, Spiritus, d i.Ioan s.
M. dii pertinet ad fidem trium Ioannis epistolarimi P primam quidem ut Ioannis germana il' .
plurimum qui de pectore Saluatoris doctrinariam fluenta potauit: Presbyter electae Donum, de stiliis eius quos diligo in veritate. Et in alia epistola: Presbyter Caio carissimo,quem diligo in ve- liritate. Haec Hieron vinus inculcat cum de Episcopi de presbyteri nominibus agit,de quibus nos f pvψ superius. Os elidit enim Presbyteri nomen commune fuisse Episcopis, atque adeo ipsis Apostin s f iIiqidq. non tantum excitatis Ioannis epistolis, sed & Petri dicentis :Seniores, qui in vobis sunt, . . t obsecro consenior & testis Christi pastionum.J Certe quidem si quando ex facierum similitudine filios eodem parente genit licuit iudicare tres illas epistolas verbas, sententiis, stylo, charactere unam eatndemq. praeseserentes imaginem; ab uno eodemque auctore esse conscriptas,qua uis faci
h scribens hisce verbis ingenue profitetur: Clangit tuba filius tonitrui, quem Iesus amauit i. h.
y In primis enim quod ad verba atque sententias spectat, in multis id contigit demonstrari ve IX. cum ait in priina: Non mandatum nouum scribo vobis,sed mandatum vetus.J in secunda itemi Defue Diviο- Non tamqua in mandatum nouum scribens vobis,sed quod habuimus ab initio.JRursum in pris Iarum nia urima homnis qui negat Filium nec Patrem habet:qui confitetur Filium,S Patrem habet. & mincunda eamdem plane liis verbis sententiam reddit:Qui recedit & no permanet indoctri ita Cliri sti, Deum non habet; qui permanet in doctrina Christi,hic di Patrem de Filium habet. Quod ite in in prima m Omnis qui ex Deo natus est, peccatum non facit. in tertia idem his verbis: Qui bene m i. Ioan. . facit,ex Deo est:&qui ex Deo natus est, peccatum non facit. JEt quod in ' prima habet: Ut diliga a ibidem. mus opere & veritate. eadent in secunda de tertia de diligendo in veritate frequeter inculcat. Dii item in prima haec habet ': Multi pseudoprophetae exierunt in mundum. In hoc cognoscitur Spiri res Dei r omnis spiriciis qui confitetur Ch istum in carne venit se, ex Deo est: tarennis qui soluit Iesium,ex Deo non es; de hic Anticliristus est.JIn secunda ijuem pene verbis eamdem reddet sententiam ait: Multi sedilictores exierunt in mundum,qui non constentur Iesum venisse in carne hie est seductor,& Antichristus. JRursum in prima: Hec est charita ut madata eius custodiamus: N in secunda: Haec est Charitas, ut ambulemus secundum mandata eius.JAt quae stequens in tri
De titulo priabrorum contexuere catalogum tam GHci,quain Latini que consentiunt omnes dum tres numerarunt semper Ioannis Apostoli & Euangelistae epistolas: ut de his dubitare, strutinae videatur esse stultitiae. Verum quod primae epistolae nullus inscriptus sit titulit sua ita factum putamus,ut . ' ea sic absque alia inscriptione eius qui scripsit, de ad quos data si, ut se habet, fuerit exarata: sed mausolis. potius existimamus eius titulum excidisse quippe quae a maioribus eo titulo consiguata reperitur ut sic ab eis citaretur: Ioannes ad Par bos.Quomodo enim stillent ea in ad Parthos datam esse misi titulus eum qui dedit, de ad quos fuerit data, monstrasseti Apud Higinum P mundi: Augusti- ν Π in epist. i num ' eo titulo ea citata epistola habetur. Cuni autem apud Parthos IoanneS praedicauerit Euan q Aug. lib.quae pellii ad eosdem eam ipse epistolam scripsisse putatur. Haec iam satis de Ioannis epistolis Quan- noui te siqdo autem ex humanis desierit, suo loc Gicturi sumus. vi Hoc eodem anno imposior ille Apollonius Tyarratus,de quo saepe antea mentio a nobis facta . ' .est,qui magicis artibus uniuersi orbis oculos in se conuerterat, honesta capta occasione mitten- di legatione ad Nerva Imp.quo exule familiariter usus erat discipulum Damidem, que conseiu ac teste haberet suaru actionu,a se ablegans ne ultimi sui finis testis esset, culta oppetens morte ' quo immortaIis crederetur in tu esse tractatus incerto exitu clausit die extremia. Sed lixe his verbis Philostratus ex Damide,Vt igitur a se Danaide amoueretide ne cora testib. moreretur,oe t Philosti lib. casione epistolae meditatus est, qua illu Roma mitteret ad Nema I mperatore: et Damis side cu beo discederet; vehemeter se turbatu dicit, quamuis futurorum esset ignarus. Apollonius autem quamuis optime sciret quid euenturum esse nihil la inena tinti dixi qirile dicere solent, qui se numquam amplius mutuo sint visuri:adeo persuadendi cupidus erat, se semper esse vi tur una. Discedentem autem his verbis admonuit: O Damis, quamquam satis in te ipso habeas philosophiae ime tamen respice. Et de Apol Ionio quidem Tyanaeo hactenus ab Astyrio Damide scriptum est . De mortis autem generi,si inodo mortuus est,nihil est a Damidescriptum. Sermones autem mul, tivari q.