장음표시 사용
112쪽
Consolationis huius duae partes praecipuae sum. Prior quidem pars tum laudibus Marciae continetur, ut Miam sibi muniat Seneca ad eam conso ndam , atque ut luctus Pertinaciam molitat frangatoe, tum rationibus generalioribus afferendis, ut placidius ferat fata sua aspera. Ac primum laudibus extollum ciae fortitudinem animi, Mirtutes ac merita de ρωre Cordo Cremutio, ideoque de Romamnum historia studiisque, patris
quidem libris historicis iisqtie praeclaris de bellis ciuilibus, non
sine ρerieulo 'conservatis. Quae quum memoret, mala etiam, quiae iam ante passa erat, quam Ilius Metilius a pila diseia ret, Praeterire nec ρotuit, nec mitiit, ut sibi ne deesset occasio docendi, quantoρere curae sibi sit Marciae luctus, quem quomodo depelli Ῥorteat, affert consilium suum. Dolorem neque leniter, nec perborum lenociniis mitigandum, sed verte et Mifrangendum esse. Idcirco nom deinde usus ratione, non Praece iis, sed exem lis in utramque Partem, quum pertinacis tum
facilis laetus in medium prπositis, suasit Marciae, ut Liaiam, uxorem Caesaris Augusti, quae amisso Druso silio, qtii in
Germania exstinctus erat, se consolandam Areo Ahilosopho mariti tradiderat, potius imitaretur, qvrim Octaνiam eiusdem Au- νιsti sororem, quae Marcello e Virg. Aen. lib. VI fin. notissimo , morae praematura functo, pertinacissime omnibus se subduxerat consolationibus, cay. Ι-VI. Ingeniose a rodum et Perquam ρο- posue Arei allocutioni ad Lioiam in rem suam praesentem conuersae ea omnia indidit, quibus luctus certe contumacia domari posset, cap. IV, 3-6. Sin autem luctum praeferat Marcis, se libenter quidem cum ea luctu in promittit: sed inter Omnes, pergit noster, constat, tactu nihil profici. Neque tamen hoc ita intelligendum esse, perinde quasi Omnia suorum desideria
reiicienda essent: sint tantiam modica , ideoque amoMeantur imaginationis in inuationes et Uinionum commenta, suadet , ns desideria immodice augeantur. Natura enim requirit lucitim modicum: documento sunt ferias. Immodiciam autem non esse secundum naturam, ascet, quilne Marium et decrescens successia
113쪽
incogitantia, ut mala quotidianra aliorum ad nos putemus non Pertinere, nec ea bona, quibus utamur, in adMentitiis atque commodatis ad punctum te oris ducamus: quum tamen omnia mutationibus sint obnoxia , cv. IX. Porro mortalem et ψsana esse, et hominem ideoque animantium omnium insirmissimum
genuisse monet', multas tamen ex eo mi tates Perceρisse, easque meliores esse, quam si nullae contigissent. Iam etsi mia
poli solatii genus sit, malorum haBere socios et multos infeliciores esse, tamen exemρω huius notae eo nismine ut utilia QMαι, quod fuisse docem . qui. lenierint amem facta placide ferendo et L. Θlla, Mnνhon , etc., ωρ. XVI. Quin etiam ipsae feminae xe la eiusmodi sumedita erunt, Lucretia, Cloelia, Corneliae , ad ev. XVII. Vbique locorum itaque mala bonis mni mixta rsia Marciae strum bona adsunt, quum liberos adhuc et neρω haleat. Accedit, quod fata talia humanae sortis sine, parentutis
ante nota, quam liberos Procreent: ex Plum est naὐigatio in locum amoenissimum , SyracuSaS , quae et mala et se mera εσρotest, ad c . XIX. Inde a ov. XIX sequitur ροεterior pars , quae solatiis continetur. Ac ρrimum desiderium eius, quem dileximus, tolerMile qridem per ae amaret , εed Opimione sit -- tolerabile: facilius futurum, si putaMerimus , desiderasos amicos
peregre abiisse, quos aliquando consequamur pruemiasos. Deinde monvi, ne Praesidium Putri in filio amisso esse : Prodesse enim hoc te ore orbitatem , quime divitiarum Midos potentiores conciliarum. Tum, pergit, quum detrimenta tua is non moveant ; naec est, quod Primo filii detrimenta, quod decessit, te mouere possint, ut qui nullis amρlius malis asscitur in magnam
et aeternam tranquillitatem et pacem es eclias. Sequitur inde, mor-sem esse felicitatem summam, quae bonia Miris confingere possit. Qua occiasione data mortis encomtum adiungit, cap. XIX, XX. Nec cingere te potest, quod m/n tam diu Dixerit, quam potuis-εet, quum tamen Primum nracis, an silio longior vita expedierit , Omnibus quime rebus mutationi subiacentibus : deinde cogua animi mille labes et corruptelias atque casus , quibus Mita humariae osita est, e. c. incendia, ruinas, morbos, e ilium , carceres, etc. υsum tibi Patrem prostonas, hominem egregium , qui Obunum aut alterum liberius dictum in Seianum accusatus Ditam
inedia flnire coactus est. Ad haec Illius tuus bene ideoqtie diu Mixit: laudes Metilii, XXIII, XXIV. Proinde luctum minuas
aut tollas : Metilius enim in locis stiPerioribus summa felicitate fruitur cum Scipionibus , Catonibuo, etc. et Cum aDO suo, cuius
114쪽
ati viis ad filiam Marciam egregis , quia eam solatur et erigit; et magno ore ita svera illa et coeli spectacula Mociat, consolationi nostrae em imρonit. Marcia , gratiosa , docta et dises matrona Romana, ad quam
eo Consolatio missa fuit, filia A. Cremutii Cordi , qui quum
in historiis suis Brutum laudasset et Cassium nominasset, ut posteri deseems nominaMere, ulti in uni RomanoruiI , accusatus
in Senatustat ann. V.C. 777, siue secundum Tacitum 778 et,
necquicquam acta causa, im eratoris iam et Seiani intellecto o
auctoris necem in ψsos libros , et igne absumpti in foro romano sunt, quod liberos et excelsos et Romanos Mere sρiritus nuntiabat; mox tamen , Cati imperio, rursus emersere in lucem damnata et piablice concremata Ῥera. Vid. me. Annal. IV, cap. 35. Quoia ad Marciam imam pertinet, illa plures annos luxerat mortem Patris, se Merat hunc tactum , quum subito flius eius, Metilius optimae mei Mir cons. cv. XXIV , morte matum er*eretur. Quem quum tres annos continuos iam luxisset pertinacissime, πι-
Iatta matri ρramarandia sibi pr os it Noster. De temρOre , quo haec Consolatio scripta sit, nihil certi defniri potest. Lipsis μ-men probabile fuit, sub Claudio , et post exsilium Senecae scriptam esse. Sis Tiberis enim auctum hunc Metilium honoribus uerisimile haud esse: sub Caio Caligula igitur factum , qui et alta acta Tiberii rescidit et nominatim A. Cremutii Cordi scripta I etitari permisit: quod eodem isto cap. I tangitur, neque igitur ante potuit haec Consolatio edi, praesertim inpeterato dolore, ut loquitur, et triennali illo Mysu. Quibus quid obiiciam , non habeo. Addi potest, nostrum cap. XXII, I , ad Claudium rema-xisse hisce Merbis : Aut ura eoque foedior luxuria invasis, etc.
116쪽
LIBER VΝVS. I. Aisi te , Marcia , scirem iam longe ab infirmitate
muliebris animi, quam a ceteris vitiis receSsisse, et mores tuos velut antiquum aliquod exemplar adspici, non auderem obviam ire dolori tuo, cui viri quoque libenter haerent et incubant, nec spem concepiSSem, tam iniquo tempore, tam inimico iudico, tam invidioso crimine, posse me essicere, ut sortunam tuam absolveres.- Fiduciam mihi dedit exploratum iam ro bur animi, et magno experimento approbata virtus tua. Non est ignotum , qualem te in personam patris
I. ARO. Laudat eius animum moresque et merita in patrix memoriam, ut sibi viam muniat ad Marciam eou. solandam. Deinde non molliter osleu-ilit se acturum esse, sed remedia vio. lenta adhibiturum. Eadem sere mel hodo usum esse Nostrum vidimus in Consolatione ad Helvium matrem, Cui'. l I. Iniquo temporis a MODeres. Spe-etat ad diuturnitatem doloris, quitati tum aberat, ut minueretur, ut aevo vires sumpsisset, ideoque exigua spes erat eam in viam reduetum
iri; illa enim ipsa iudex quasi sedebat inimica atque infesta omni alloeutioni . si qui fortunam excusare V luissent, adversus quam Crimeu semper urgebat invidiosum non sine op
probratione reprehensionis , filii tuu-tae spei sibi ablati. Non est ignotum, ete. CL inhae. XIl. Egregie haec de A. Cremutio Cordo narrantur Tacito Annal. ith: IV, cap. 34, 35. Sueton. Tib. 6 r. Dio M. quoque, lib. LVlΙ, cap. 24. adonia. 777 V. C. s seu 7 8 secvudum Tacitum , hae re memorata, addit,
117쪽
tui gesseris, quem non minus quam liberos dilexisti ,
excepto eo , quod non Optabas superstitem : nec scio an et optaveris. Permittit enim sibi quaedam et conica bonum morem magna pietas. Mortem A. Cremutii
Cordi, parentis tui, quantum poteras, inhibuisti. Postquam tibi aperuit, inter Seianianos satellites illa ita nam patere servitutis fugam , non savisti consilio eius, sed dedisti manus victa, sudistique Iacrimas; palam et gemitus devorasti quidem, non tamen hilarisconte lexisti : et hoc illo saeculo , quo magna pietas aerat, nihil pie sacere. Vt vero aliquam occasionem
Marciam Crem. Cordi siliam. ad quam
haec Consolatio missa est, aliosque filia exemplaria historiae de Augustir bus a patre compositae, ob quam a Selauianis accuratus erat: qumdedi
laudatoque M. BruIO , C. Cassium Romanomian ultimum dixisset, celasse
et post mortem Tiberii sub Caligula edidi sis. ε
ntra bonum mor em. Λ natura Praeserimum . ut Parentes ante libe
Asteria l. Bona lectio; et eap. XXlI,4 et 5; η ιιι uti ext e socordia librarr.; ipsa uvim Mureia nihil advertit eousilium patris, priusquam ille suasi Fonte iudieitim fecisset , se inori velle. Mox: fudisti lacriarius : mlana et gemitias de orasti. Palum omites scripti habetit, elam in edd. uou nullis, Lipsio Probati te . pietatem siliae ine tuinque lyraui,i praetaxeus. Sed distinctione post laviumas facta, eu- iis sibi constat et auctoritas codd. Devorare enini gemitus ille dieitor, qua luctum vult obtuere lacrimis supinseressis; cs. Consolat. ad Helv. c. XVI.
6 : DOltimam eum interim obruere el
ueuorare gemitus. Domi ilaque Ia.ctimas profudit, ut mortem Patris inhiberet. γIam vero seu publice sibi temperavit a lacrimis. Seianianos. Aecusabant Satrius Sineundus, et Pinarius Natta. Seianielientes. Tacit. Ioc. laud.
Πιλιι νie facere. Atrox saeculi ingenium antithesi pingit. Dedi Pie pro
im me ex couiectura mea tam certo, ut
mihi persuadeo, ut audaciae crimine absolutum iri sperem ab aequis arbitris. Sensus autem τὸ pie manifesto postulat: Pia an μένουm δει sti, ne trisιitia qωdem tua mMice celata /
res periculosa nos ιδ o saeculo , quo Pici
suisses. si hilarem te Praebuisses.
Nam pina ille vulgo est qui Ob d
Duclum Parentem lacrimas lacrimis continuat; at si morte selix ille est. vetat pietas tu uetus erumpi: atqui sie se res babeliat, Tiberio imperatile. selieεsque iure clamari Doleraut quihus tot et tantorum scelerum contem platio. irruente morte auserebatur.
Facile vides, vulgatain lectionem mhil ample Iacere nullum sensum comitiOduin promere. Nihil enim est. quod itiinxponas, ut tertium quid pie sacere. et impie facere. Proinde qui το imme tuebiu , saeculia Tiberii Pietatem assigua eoutra historiae sidem. - Sie Rub Lops; alius tamen
118쪽
inutati O teniporum dedit, ingenium patiis tui, de citios unitiam erat supplicium, in usum hominum reduxisti, et a vei a illum vindicasti morte. ac restituisti in publica monumenta libros, quos vir ille sortissimus sanguine suo Scripserat. Optime meruisti de romanis studiis; magna illorum pars arserat: optime de posteris , ad quos veniet incorrupta rerum sides , auctori suo magno imputata: optime de ipso, cuius viget vigebitque memoria , quamdiu fuerit in pretio , Romana cognosci ;quamdiu quisquam erit, qui reverti velit ad actamu-
sensus o eurrit: magna enim Pietas erat nihιι impie Iacere, scilicet, non dolorem supprimere . imo non laetitiam simulare, quum pater a lyranno crudelissimo oppressus fisset. La-grange, in metaphrasi galli ea: Ee cela , dans ian at Ie ou la ylus granda morque de Pietes liale Etait de ne passe monerer d/nmur s. Et putat ille his verbis Vibium Serenutu iuuui, qui
rerum novarum patrem accusavit in Senatri. miseriarii tu ac saevitiae
exemplum atrox, ad quod etiam istius saeculi viri obstupuere, quum hi ue pater sisteretur paedore ac squantose obsitus et catena vinctus, PegO- 1 ante filio, hine iuvenis multis munditiis aluerique sultu . iudex simul et filis, falsa nartaret de G alliis pecu uia corruptis et rerum novarum machinatioue. VH. Tacit. Αun. IV, ων. 28. Haec posterior luterpretatio ut- Dote quae cum uulgata editione eou-sι uut, et per se optimum sensum Prae Leai. aut epouetida nobis videtiar. Mutatio lem Oi m. Titi Labieni, Cordi Cremulii. Cassii Severi seri-Pla, senatiis usulii, ulmi ita, requiri L esse in mauibus lectitarique Per
lum vitae suae testimonimn reliuquere quod apud Posteros peis et ac laudetur. Fiabliea montimenta. Id est, hi-bliotheeas. Quod Tacitus Ioe. hiud. pluribus tribuit, id di let uui filiae
assignat. lio oris eati a. Sanguino suo. Quoniam propter commentarios suus, decιμilibus bellis. et de beldi, Philippensiaceu,atus obiit. Sub Augusto scripserat. Et illo audiente recitata , Sueton. I ih. Cap. 6 , Aug. Cop. 35. Ill una μars arserat. Libroruinne quos Cremutius conscripserat , Rustudiorum ' Vtriimque intelligi potest
eumdemque sensum Praebul: naimque
hie siti dis idem sonat ae opera quihus romani litterati student: atqui qi umea essent opera Cremulii ut magna dici possent romuliatum litterarum seu studiorum Imrs, vete magua ill rum studiorum pars arsit quuiu illius libri in flaminus coniecti fiunt. Sic interpretatur Lugrunge t V tis
119쪽
vir Romanus, quid SubaCtis iam Cervicibus omnium, ei ad Seia ilianum iugum adactis, indomitus sit homo, . ingenio, animo, manu liber. Magnum mehercule detrimentum respublica ceperat, si illum ob duas partes pulcherrimas in oblivionem coniectum , eloquentiam et libertatem, non eruisses. Legitur, floret, in manus hominum , in Pectora receptus , vetustatem nullam timet. At illorum carnificum cito scelera quoque, qui
hus solis memoriam meruerunt. tacebunt. Haec magnitudo animi tui votuit me
Ingenio. indole , manu , liber. Atilliine locum Riahkres: manu, quo-xii. in mortem sibi is, se cotiseivit: genio, ob geriptionem et Li- Psius inmen manu explicat de seriis Ptioue et sty lo. A RuMoρβι partibus stat Nostras Lagriange, qui sic vertiti
Partes . Hanc lec t. Lipsius eum libris aliquot praetulit artes quae vulgata erat lectio), quum libertas
non bene inter artes censeatur. Sedidita ars et dicitur de virtute qtiacun- lue, quum quis sibi paraverit studio, hoe loeo etiam at les defendi Possunt: libertas enim desiguat sententias et rogitationes liberi et iisdemque doctrina expoliti homiliis. At parum rei et . itaque nihil mutavi. Vetus auem ntillam timet. I amen illa immortalitias , qtiam liae Cordo divinavit Noster vana suit. lui ut iacui ni temporum nee huiu* Praeclaris
monumentis PePercit. Periere autem omnia, praeter fragmenta quaedam a P. Seuecam patrem, Suasoria VII,
deceruere luto aliqDis valoni. Quibus solis memoriam meruerunt, lacebunt'. I. e. evanescent, non aPParobrin , non noscentur, quem usum
loquendi exemplis illustravit I. F. Gronov. ad Liu. IX , cap. 6. Est lectio MSS. Erannii eaet. At Pincinnus
et Muretus tacebuntur et Grut. tacebunt, dederuui. IIaee magniιudo animi itii. Quam-uam ille ait magnitudinem y Nuiti hanc iam laticlavit. aut aliquo modo memoravit ' Minime quidem , sed ipsius speeimina prodidit. Nonne enim illa semina maguo unimo fuit quae . ubi nullum iam patri iter ad libertatem vidit, nisi mortem, Pinsilia et gemens, gemitus tamen devoravit. 1M qtie obstaculo illi suil quo- inivus lilier evaderet ' uontie illa sor
tis , quae . nmisso Parente net eruum moerens, eum tamen non fiecuta ext.
t in id se reservavit, ut, servolis iblibri, quos nainnia exscindi tyrannunmandaverat, si uou Pntiis eorPus. at ingenium certe a nece trireret, et
120쪽
veluit ad vultum , quem tot annorum Continua tristitia, ut semel obduxit, tenet. Et vide quam non surrepam tibi, nec sucum facere affectibus tuis cogitem. Antiqua mala in memoriam reduxi: et vis scire hanc quoque plagam esse sanandam 3 ostendi tibi aeque magni vulneris cicatricem. Alii itaque mollite P agant, et blandiantur: ego confligere cum tuo moerore Constitui, et defessos exhaustosque oculos , si verum audire vis, magis iam ex Consuetudine, quam ex desiderio fluentes, continebo, si fieri poto erit, te favente re
mediis tuis; sin minus, vel in vita; teneas licet et amplexeris dolorem tuum, quem tibi in filii locum superstitem secisti. Quis enim erit finis 3 omnia in
supervacuum tentata sunt; satigatae allocutiones amicorum : auctoritates magnorum et assinium tibi virorum ; studia. hereditarium et paternum bonum, surdas aures, irrito aC vix ad brevem occupationem prosi- ciente solatio , transeunt: illud ipsum naturale remedium temporis, quod maximas aerumnas quoque
mortuo aueram vitam, immortalem vitam daret trit annorunti Vid. Argumentum huius Consolat. obduxit. Gallieer eouseri r d 'tin
Non surre'am tibi. Non Pei' ambages aggrediar dolorem tuum vincere, non furtim et te inscia animo tuo illahar, sed caudi de quem Casum desses exponam ti hi oll. ramque ante oculos. Gallice optime transferretur: I lais combien I aborde franchenient laquestion. Fuctim facere. I. e. sullere. sal
leudo hiandi iii sie Erasm. al. Alii libri furtum feere, i. e. Lipsio inter-
Ρrete et non elam aut astu insinuarotiae statui, et in pectus admissus qi asi
rio et insidiis dolorem tollere
Quum vero to surtum sacere signifi-eet, et furari et elam aliquid facere, quorum neutrum huc facit, exempla locutionis eo sensu, quem Lipsius innuit, desidero. Fruentes pro stillantes: nam Pro-stiunt lacrimae . stillant oculi. Teneas licet, ele. Comparat hoc
Sudia. Quae sunt tibi hereditaritim bonum. Fuit itaque Marcia litteris hociis erudita. Oeervationem. Avocamentum a dolore. Consol. ad Helv. c. I 6, med. ad