L. Annaei Senecae Opera Omnia

발행: 1828년

분량: 669페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

aecipias , sed . quod reddas , debiturusque sis. Non adibis tam magnae rei periculum, ut casus ingratum facere te possit. Nullas tigi proponam dissicultates. ne despondeas animo, ne Iaborum ac longae servitutis exspectatione deficias; non di stero te: de praesentibus sat. Nunquam eris gratus, nisi statim sis. Quid ergo

facies 2 non arma sumenda sunt: et fortasse erunt. Non maria emetienda : fortasse etiam ventis minan

tibus solves. Vis reddere beneficium 8 benigne accipe, retulisti gratiam: non ut solvisse te putes, sed ut securior debeas.

Quod reddas. Melius omnino videretur forsan quod redditurus ut mox debiturusque sis. Perperstri , neque ex Praecedentium sententia. Eo nempe tempore quo reeipis, non iam

redditurus es, sed reddidisti et reddis, quum lioe animo aeeipias quo illo dedit ; debiturus tamen est, non bene fieti m quidem . sed rem.

Non arma sumenda. . . erunt. Arma sumi neeessarium non est, quam

quam et id possi hile est. Sumantur, non sumantur , hoe nihil refert. neqve de lantulo res est. Non ut. . . debeas. Non te liberatum iam ah aere alieno eRistime . sed non ob aes alienum timeas et au-aius si .

383쪽

BENEFICIIS

384쪽

ARGUMENTUM

Agit de Ingratis. Qui illi sintZ et an puniendi, aut ad iudicem Doeandi ' Accurata disputatione negat: et addit, poenam iis in odio et Infamia esse, atque Animo ΦU. Deinde ex occasione, an Dominus in re iam gratus esse debeat' an ab illo Benesierum ei iat y 'mat, et hoc userius, quia creber tunc sermo umtisus. Annectit, An sitius Patri det Benineiumῖ Disputat in utramque, sed U'mansem af M. LIP5IUs.

385쪽

AEBUTIVM LIBERALEM

LIBER TERTIUS.

Non reserre beneficiis gratiam, et est turpe, et apud omnes habetur, Aebuti Liberalis. Ideo de ingratis

etiam ingrati queruntur, quum interim hoc omnibus haereat, quod omnibus displicet: adeoque in contrarium itur, ut quosdam habeamus infestissimos non post beneficia tantum, sed propter beneficia. Hoc pravitate naturae accidere quibusdam non negaverim :pluribus, quia memoriam tempus interpositum su duxit. Nam quae recentia apud illos viguerunt, ea interiecto spatio obsolescunt. De quibus suisse mihi , tecum disputationem scio, quum tu illos non ingratos vocares, sed oblitos, tanquam ea res ingratum excuset,

I. ARG. Quis ait ingratus, inquiritur a cap. I usque ad eap. VI. Inlioe vero specialius de in pratoris m, quoa omnibus vel ingratis displieere contendit, variis generibus. Alii sunt pravitate naturae sontes. alii ob interieetum temporis spatium. Tuin alii in hoe peerant quod beneficium negent, alii quod dissimvlent, alii quod non reddant ; in hoe quidam quod ne meminerint quidem. Et hoc deprava-ii,simi animi indicium esse demon

strat.

Et apud omnes habetur. H. e. apud omnes, eos eliam qui simiIi .itio laborant. vilium existimatur vituperaturque acerrime. Quum.... haereat. Quum hoe vitium . ingratitudo . omnibus ingratis nihilominus haereat, quamvis iis ipsis displiceat. Infestissimos. Pro inimieis. Apud

386쪽

quae facit; aut, quia hoc accidit alicui, non sit in

gratus , quum non accidat, nisi ingrato. Multa sunt genera ingratorum, ut surum, ut homicidarum; qu rum una culpa est; caeterum in partibus varietas magna. Ingratus est, qui beneficium accepisse se negat,

quod accepit: ingratus est, qui dissimulat: ingratus, qui non Deddit: ingratissimus omnium, qui oblitus

a est. Illi e lim si non solvunt, tamen debent: et exstat apud illos vestigium certe meritorum intra ma Iam Conscientiam conclusorum, et aliquando ad reserendam gratiam Converti ex aliqua causa possunt, si illos pudor admonuerit; si subita honestae rei cupiditas . qualis solet ad tempus etiam in malis Pectoribus exsurgere; si invitaverit sacilis occasio: hic nunquam fieri gratus potest . cui totum beneficium elapsum est.. Et utrum tu Peiorem vocas, apud quem gratia beneficii intercidit, an apud quem etiam memoria 3 Vitiosi

Ciceron. contra est. liabere iusestuin, VlIiarum. Scut tu ulta sunt genera idem quod vexare . e. c. ad Att. IX , furtim , etc. s. Cl. Festus h. v. In Partibus. L e. gradu modoque. Aiae quia hoc. ete. Sic omnes codd. Spectant autem liare ad dogma Stoae. et vetustissimae edd. Erasmus tamen Peemta omnia esse Paria : quatenus aian. Cruteos se fit ne expedire non lege discedo ut Peccautes. CL Tie- potuit. Lipsio vulgata placuit. Gron. demann. System. Ill. P. I 53. hine iacit, ut, quia haee a. Senteu- Qtii dism-ιliat. Qui libens oeculit. tia, ait, eadem: sed haec vis est Par- non prae in sert. Sic dissimulata uetio ticulae ne interdam , ist Praestono tur op. Quintil. IV. dieitur essextiterrogationi. Sie apud Plaut. Tri- oratoris, qui nec verbis , nec vultu . uum. II, 2: E-indotatam te uxorem nee ge tu nimium promitit. sed artemni pati rei' Trvcvl. IV, ut suam qu si occulit . eelat: eodem

mihi μtiar fieri ' Enimvero illud ut modo Quiut. lV, 2. it , comi, ositio- hie nullum to eum habet. quum nulla nem dissimulatam usurpat, in qua

indignatio nullasve asseetus exprima- stra non .PParet. ur. Emendatione non opus est, sed μιν marant conscientiam. Intra nterpretatione: oblivio , ait, ingra- .nimi latebras contumacia et stipei hi tum non exeusat, potiua crimini est, et nil, i nisi semetipsum amantis . quum ipxa ingratum faciat, nee nisi ita Mi Prae tuitiore vix sibi conseius ingrato obrepat. Hic sensus exit, iu- sit accepti muneris. terpunctione mistata. Λritea erat: -- μἐerciAιt. Periit, cessit; iam non tuos: tam amM.fucit. An. grato' est. Cicer. Pro reg. Deiot. cap. ab

387쪽

oculi sunt qui lucem reformidant; caeci, qui non vident. Et parentes suos non amare, im Itielus est: non agnoscere insania. Quis tam ingratus cst, quam qui quod in prima parte animi positum Esse debuit, et Sem Per occurrere, ita seposuit et abiecit, ut in ignorantiam verteret 7 apparet illum non saepe de Ped dendo cogitasse, cui obrepsit oblivio. ΙΙ. Denique nil reddendam gratiam, et irtute opus est, et tempore. Et iacultate, et adspirante sortuna. Qui meminit, sine impendio gratus est. l Ioc, quod non operam exigit, non opes, non felicitatem, qui non praestat, nullum habet quo latent patrocinium. Nunquam enim voluit gratias esse, clui hunc licium

tam longe proiecit, ut eXtra ConSPeCtum Suram Poneret. Quemadmodum quae in ta Sti Sunt, et manum quo- , tidie tactumque patiuntur, nunquam Peri Culum situs adeunt: illa quite ad oculos non revocantur, sed extrali une Iam hic. trimet r. acatule t. e Graeco nescio quo : Per eant amici . . iam inimici inle cidant. Vitiosι oculi. Muretus en elid. luscitiost oculi, eumque sequutian eStUr uterus. At recepta hona lectio est. Viliosi. . Millent. Comparatio similis est Plutarctii de Atlieis et Superstitiosis, quum illos uihil, istos prave videliti hiis cis si iiii let et ideo illos palam deleriores putet esse. Lipsius ad Pli, larch. d. Superstit. c. 6 , li. 66 , T. VIII ομν. Hiit t. respexisse videtur.

Quas iam ingratus est... Merteret pQuod ita verit m est ut apud Ro-m.mos immemor saepe idem sonet cum ingratiis , qtiu,i r Ol memini seide in loret ac gratiam utili reserre :quod ipsum Scuecam 1io 1 uota bemirum ebi. II. Anc. Nemii isse vero iam est gratiarn referre i et assidua in uitioria

eultum het, elicium aliquo modo red. ditur. Virtute. Non sensu Atoleo emitren tiore, quo est virtus ratio persccta , Cic. Acad. Qu. I, Ο; sed voltintate bona et illa persuasione , esse henesi cium aceipientis menatuisse aec Ptorum . et gratiatu reserre . si occasio . opes ire,qtae etc. adsi ut adspirentque. Sine ina retidio gratus est. Seuxu est: Gratiam accepti muneri reddit,vihil de suo peuu , opibus , supelle' et ile , tempore, voluptati hias, ratio demens; nullam prorsus impeti,um lactet F. Situs. Sordi ii ira et corruptionis. Est gre cum ιυριος, hi ve interdum Π iυος, Gallic. quasi moι stratiDE. Cf. Sciaec.

Ep. 58 , 3. APulci. mori l. T. 11. ed. hii'. p. x39: Profecto. ut gladius ususpIendescit, situ rubiginat, ita vox iu

388쪽

conversationem, ut Super Facua, iacueriant; sordes

ipsa colligunt vetustate: ita quidquid frequens cogitatio exercet ac renovat, memoriae nunquam Subducitur, quae nihil perdit, nisi ad quod non saepe re-Spexit. . ἰIII. Praeter hanc causam, aliae quoque Sunt, quae nobis merita nonnunquam maxima velant. Prima

omnium ac Potissima, quod novis semper cupiditatibus occupati, non quid habeamus, sed quid petamus, inspicimus: non in id quod est, sed quod appetitur, intenti. Quidquid domi est, vile est. Sequitur autem ut, ubi quod acceperis, leve novorum cupiditas fecit,a auctor quoque eorum non Sit in pretio. Amavimus aliquem et suspeximus , et fundatum ab illo statum nostrum pro sessi sumus, quamdiu nobis placebant ea quae consecuti sumus: deinde irrumpit animum alio

vagitia silentii condita, diutino torpore hebetatur. III. Anc. Immemoris animi alia causa est immodica cupidinum vis, quibus mancipati nova de novis iisque optamus, et iis parum contenti quae

vehementissime expetivimus, Summaque esse credebamus , aliis iuhiemus; ita ut praeterita obliviscamur, futura assidue cogitemus. Prima omnium , etc. Antiqua est haec observatio, iatra a P. Homer. Odyss. α. 35l sq. obvia, homines veteribus recentia praeserre ideoque rerum novarum studio teneri. Hinc Horat. Carm. III, 23, 33 monet: Quod adest. memento COmρoneraiaequus, etc. Pittacus unus e se Plem sic dictis sapientibus iam dixisse sertur, τὸ παρου ευ ποιεῖν esse optimum. h. e. , egregie ex Ponente T. Hems ter-husio ad Lileian. III, p. 365 sq. bip., res praesentes et quod fuerit oblatum, lucro apponere Horat. Carm. I, 9,

34 inque rem Suam convertere. Iumeonstantiam illam hominum saepe antiqui reprehenderunt, ut Pote ex-

Pressam in Demo s. populi liberi imagine. CL Herodot. III, 8i ubique P. 259, sia Valch. qui inulta Ciceronis eo spectuntia loca collegit , nec Demosthenis lociim egregium p. 383, 5 ed. Reish. neglexiti Couserri meretur Epictetus Diss. l. Σέ.

PVima omnitim ac potissima. Sic Erasmus , al. Omnes tamen I inc. et Grui. eodd. Potentissimo. Parum reser t. Vtrum qile occurrit. Sed vulgata nostro familiarior. Insyiatmtis. Hancavocem cod. Naa. et Col. omittunt.

Quiιiquid domi est... Sic habent omnes codd. omisso enim, quod vulgata habet. Suveximus. Demirati Suinus, quasi summi ingenii hominem.

389쪽

rum admiratio, et ad ea impetus factus est, uti mortalibus mos est ex magnis maiora cupiendi: protinus excidit, quidquid ante apud nos beneficium vocabatur. Nec ea intuemur, quae nos aliis praeposuere, sed ca sola quae sortuna praecedentium ostentat. Non a potest autem quis quain et invidere, et gratias agere; quia invidere . querentis et moesti est; gratias agere gaudentis. Deinde quia nemo nostrum novit, nisi id tempus quod quum maxime transii; ad praeterila rari animum retorquent. Sic fit, ut praeceptores eorumque beneficia intercidant; quia totam pueritiam relinquimus : sic sit, ut in adolescentiam nostram collata po-veant; quia ipsa nunquam retractatur. Nemo quod fuit, an quam in praeterito, sed tanqua in in perdito ponit: ideo quo caduca memoria est futuro iniminentium. IV. Hoc loco reddendum est Epicuro testimonium,

Mos est, ex magnis maiora etiyiendi. Horai. Carmin. lib. III, Od. xx Iv, vs. ult.: Improbae crescunt dii iliae. ιamen Curtae nescio quid semμer abest

rei.

Nisa ιu tem a.... transit. Huetus margini adscripserat bene: iustans et futurum.

a. Si experietitiain consulueris, Inulla haud dubie exempla occurru ut Parum iucunda. quae veritatem huius cibis servationis docere videntur : sunt tu nil n ultera ex parte haud exigua, titiae gratum aut mitin tu praeceptores bonos . nec mali eum merentur, te tuta

sunt. Illa itaque levitati, huee boni tuli naturae adiseri ham : veque tamen generalis inde regula deduculur, nec argumenti loco haberi possunt. Socrates enim. Plato, Zeno , Epicurus, etc. quanti aestimati sitit a di-aeipulis suis eon Stat . Nec nostris tetu- Porthus defitere nee desunt. qui gratilia praecei'tores animi docuitieula ediderint edaulve. Nonne litie pertinent quoque dotiationes quam plurimae. quibus iustituta paedaςogiea in primisu maioribus su ut Ortiata et eonditat Seneca tamen ad eorruptos sui aevi mores, et ad aliam cium suum Nero nem respexisse videtur. Cf. infra e.

17. S; VI, 35, 1. IV. ARG. Laus Epie uti tacundissime tu insaniam hominum dissu-reviis qui praeleritas voluptates, quum sotae securae sint, nec recordantur nee aliquid esse putant, vi tamque omnem Praesentium tu tui luet futurorum si uiuut, nil melilotiae. Pauca oculis, multa spei coudonan

ies.

Hoc loco reddendiam est, etc. Lan dandus est Epieurus ob iudiciunt et sententiam bonam. Caeterum et haee Epicurum non uisi de stultis , non dasapienti hus prouuutra se . palet a Cie.

390쪽

DE BENEFICli Squi assidue queritur, quod adversus praeterita simus ingrati; quod quaecumque percepimus bona, non reducamus , nec inter Voluptates numeremus : quum

certior nulla sit voluptas, quam quae iam eripi non potest. Praesentia bona nondum tota in solido sunt; potest illa casus aliquis incidere: sutura pendent, et incerta sunt: quod praeteriit, inter tuta sepositum est. Quomodo ergo gratus quisquam esse adversus beneficia potest, qui omnem Vitam suam transilit praesentium intuitu ac futurorum 8 Memoria gratum iacit: memoriae minimum tribuit quisquis spei plu

de Fin. I. t 7 sq. , ubi est: Suilli

autem malorum memoria torquentur ... ζPraeterea bona praeterita non metrii- aeruiit, etc. Contra, sapientes bona Praeterita grata .recordatioue renOvata delectant. Non reducamus. Optimi sic codd. Anii in memoriam red. Sed iam Erasm. notavit. videri illa: in memoriam adiecta esse ab enarratore, deinde Senecam et alios hoc verbo sIne ulla adiectione gaudere uti pro verti. renovare , repetere. Gron. sic iam edidit laudavitque Cons. ad Helv. II, a,

ubi revocare est repetere. Quiam certior nulla.... Molia Itas. CLSenec. de Vii. Beat. c. 6. Erφi non potest .... s Ositum est.

Pemuxi: neque enim Fortuna mali

gnior unquanι Eri et nobis quod ρrior hora dedit. Similia e Pindaro Ol. II. as aliaque collegit Mitselierlich. iidegregium locum Horatii Carmin. III, as, Aristippi sero eandem

sententiam servavit Λthenaeus X l. c. , P. 5έ. a. b., quatenus vitam beatam unius esse temporis iudicabat: diversa tamen sensit Aristippus, si Athenaeo sides habeatur, qriod neque Praeteritum, neque futurum tempus ad se pertinere putavit, uno praeseuti tempore honum hominis metiens. Sed haec iam attigisse breviter video Schweigh. ad Athen. I. I. Quomodo ergo gratias Pinc. in finis eodd. invenit. Alii omittunt τὸ ergo. Qui omnem vitam. suam transilit praesentium intuitu ac fusi rum 'Memoria gratum facit e memoriae , etc. Vulgata habe hat: Transititit '

Praesentium intuitus ac Praeterito rum memoria f. I. Codd. tamen Variant. Transilie dat. cod. Naa. omues inmitus.... futiat oriam, non Praeterito m

exbibent. Hine distinctione mutata et unica litera intuitu ex inmittis detracta, iacit Grouov. lectionem, quam recepi tu textum, ut nexui

seu te utiae quam maxime consentaneam. Omitto Pinciani Crut erigite emendationes magis auctorem quam librarios castigantes. Verbo memorabo Salmasii ad Epitaci. et Simplic.

P. 37 , emendationem valde ingeniosam et transilit praesentium torus ac f.

SEARCH

MENU NAVIGATION