장음표시 사용
271쪽
bonis uidere potuit, in tam ipsam auem uidisse prodigiu sit. Ascalapita Efabulantur in bubonem uersum. De quo ita cecinit Ouidius, Ingemuit resina Erebi, testemque prophanum Fecit avem:sparsumque caput phlegetontide lympha In rostrum,& plumas ,& gr. anilia lumina uertit. Ille sibi ablatus fialuis amicitur ab alis: In caput crescit longosque reflectitur ungues, Visque mouet nat as per inertia brachia pcnnas: Foedaque fit uolucris uenturi nuntia luctus Ignavus bubo,dirum mortalibus omen. Asc. alaphus appendices quas da Paucas habet,ut noctua,adnatas infra qua desinit intestinum.Byas graece dicitur hunc & bubonem nonnulli uocat:) Fspecie similis noctuae est: sed magnitudine no minor si aquila. Nocturna auis& aduncis unguibus aluco est,maior gallinacco: picas uenatur. Haec tria simili specie constant,aluco,aegotios, e scops. AEgobos quoque quam ululam interpretantur nocturna auis est, & uncunguis specie similis alu- coni de scopi: alticoni compar: & picas quoque uenatur. Interdiu raro a parcta sed noctu uagatur de pascitur:colit saxa de speluncas: pollet ingenio ac industria in uitae muneribus aegotios quaternos nunquam edit pullos. Colarem ulula caeter ue adunci exedusiunde his oritur bellum. Vsulae fel praedicatur ad albugines,sutasione caligines: adeps similiter ad claritate. sAluconi de ululae specie similis est, qui cops uocatur, dc uncunguis quoq; , dc carne uescitur: uerum magnitudine minor quam noctua est:colore plu- Gbeo candidis quibusdam maculis distincto: in capite utrinque ad tempora emicant plumae.Duo feruntur scopium genera: de hi quidem uocales, aliquero inuti. Et aliqui omnibus anni temporibus apparent: dc ob cam rciri. im irrat,id est perennes appellantur, qui esui non sunt propter uitiu carnis. 6 colorem habent glaucum: alij autumno intcrdum apparent, nec plus uno aut altero dic immorantur,qui de esui sunt, de ualde probantur. Disserunt
hi nullo sere alio a perennibus illis, nisi corpulentia pingui, de quod uox 7 his deest,illis no deest: dc quod turturi aut palumbi aequales sunt. Imitatrix
auis haec cst,non aliter atque olus: dc codem modo capitur ut aiunt saltadiimitationc: de ut nonnulli tradunt scoris aues omnes oris cxprestione de articulata uoce longe superant: de quemadmodum psitacus de pica, sic Hscops hominum de aliarum auium uoces exprimere fertur. Nominantur ab Homero, inquit Plinius,scopes auium genus: neque harum satyri cos motus cum insidcnt plerisque memoratos, facile conceperim mente: neque ipsς iam aucs nascuntur. Ad uncis quoque unguibus est nycticorax, quae de noctu uenando cibum sibi acquirit: habetquc quemadmodum dc noctua appendices paucas adnatas infra qua desinit intestinum. Non est subique locorum similis nycticorax. Apud nos, inquit Strabo,aquilae ςqualis est,uocumque grauemcdit:in AEgypto uero graculi habet magnitudinem, de uocem omnino diucrsam. ycticoracem n5nulli uocanto tum,auem scilicet illam quae se coturnicibus hinc abeuntibus ducem praebet. 1 Ouidius
272쪽
A 1 Ouidius de Nyctimene in noctuam mutata: Conspectum lucemque fugit, Et a cunctis expellitur aettiere toto. 2 Vin' inquit Penicatus in Plauti Menechmo)afferri noctuam,quc tu tu usque dicat tibi.Tutu noctuae uox est. 3 Alias, Quibus pluma auri modo micat: uel quibus pluma aurium emicat. Aristoteles ita habetta Θ -αλ κουονος, οἴ κα λιος, αροπιναος : ambiguo sane sensu. Quod nec minus ambigue uertit Theodorus: A luco maior gallinaceo est, ulula copar. Ain biguum scilicet an ulula sit 'mes πλησος, id est specie similis, an magnitudine compar: lcansit gallinaceo compar,an aluconi.Vetus interpres ita habet,sensu paulo apertiore, Heleos aute gallo maior,& agolius as limitatur ei multum: cuius sensum & nos secuti sumus. s scops,Asionem uocat Theodorus: Tyrannio σκίπις esse nycticora ces dixit: & -ί ας dici quasi μι - τίαὶ em, id est uocem noctu edetes. 6 Ai ci vir Sempasiones uocat Theodorus. κ Μοωκα, inquit Athenaeus, si uerum sit exe plar. Corpulentia pingui, Ita legit Theodorus apud Aristotelem: Misaci: ue rum Athenaeus habet, ut scilicet disterat no corpulentia,sed pernicitate. 8
Cicumam uocat Theodorus. alias,cicunia.
De hirundinum gelacribus. Cap. CXXXVII.
i Unt etiam in genere non adunco qua carne uescuntur, ut hirundo: si urundo, o laque carne uescens auis,inquit Plinius,ex iis que aduncos ungues non γωλictis.
habent:una quoque ex iis quae carne uescuntur,bis anno nidificat: qu aes uti de ea cecinit Ouidiu in Tecta subit:neque adhuc de pectore caedis Excessere notae,signataque sanguine pluma est. Hirundinum pennae quandoque e nigris fiunt albae.Ventriculus hirundini longior:& neque gulam habet ampliorem,neq; ingluuic m. Fel earum C aliis uentri,aliis intestino adhaeret, ua in eodem hirundinum genere. Uolucrum soli hirundini stexuosi uolattis,uelox celeritas:quibus cx causis neque rapinae caeterarum alitum obnoxia cst. Eadem demum sola autumno nisi in uolatu pascitur: veru ut pennis praeualere,fic pedibus degenerare uia detur.Hirungo nulla arte masuescit. Discediit hirudines hybernis melibus in uicina:& quidem uisae sunt hirundines in locis quibus da angustis nudae atq; omnino dcplumes. Discedunt ad arcturi ortu Cos iciuntur denuo ad
vir cal.Mart. itaque semestres apparent. Auersae hirundincs coirc scrutur, plinis,li s. contra atque caetera auium genera.Bis anno nidificat hirudo sui diximus:) v ii r .culendi& pullos edit imperfectos & caecos. quorum adhuc rcccntium oculi, si quis stylo eos pupugerit, resanescunt, & cernendi uim postea plane recipiunt. Indociles quidem fiunt, sed intelligentiae rationem quandam in cflingedo D constituendoque nido ostendunt hirundines: luto construunt, stramento roborant. Si quando inopia est luti, madefactum multa aqua pennis puluerem spargunt. Ipsum uero nidum plumis floccissiquc consternunt teresiciendis ovis: simul ne durus sit insantibus pullis. In cnutrienda prole summa aequitate alternant cibum tam mas qu.1m tamina, obseruantes ne qui pullus acceperit,bis accipiat. Notabili munditia egerut parcntcs excremeta pullorum: adultioresque circumagi docciit,& soras saturitatem c mitte re.. apibus iniuria hirundo est. Hirundo tam iuxta aquas uolitans ut penna saepe percutiat,imbrem praenuntiat.Dicuntur hirundines excluso pullo la I . ι ...
pillium dare: itaque in uentre hirundinum pullis lapilli candido atque ruta
273쪽
benti colore, qui chelidoni j uocantur, magicis narrati artibus inuenititur. EHirundinum caro recens cocerpta auxiliatur contra serpentes. Vuadc faucium dolor anginaue mitigatur hirundinum cinere cum melle illito:sic & 3 tonsillis succurritur&affectibus omnibus qui in gutture, aut columella, aut ore contigerin t: nonulli & ad uisus claritatem eo usi sunt. Anginis citis sine succurritur cinere hirundinis ex aqua calida polo. Sed cffcaciores ad omnia,quae ex hirundinibus monstrantur,pulli sylvestrium: figura nidorucos deprehendit, multo tamen ossicacissimi ripariarum pulli. Sunt multi qui cuiuscunque hirundinis pullum edendum censent, ne toto anno metuatur id malum.Strangulatos cum sanguine comburunt in uasse, & cine- 4rem cum pane aut potu dant:quidam & mustelae cineres pari modo admiscent sic & ad strumae remedia. dant & comitialibus quotidie potu . In sale Fquoque seruatae hirundines ad anginam una drachma bibuntur: cui malo& nidus earum mederi dicitur pociis. Hirundinis rostri cinerem in myrrha tritum,S: in uino quod bibitur ins rsum securos praestare a temulen- . tia tradunt. Inuenit haec Horiis Assyriorum rex. Alterum genus hirun- dinum rusticarum &agrestium,quae raro in domibus diuersos figura, sed cadem materia confingunt nidos, totos supinos, faucibus porrectis ina gustum,ulcro capaci: mirum qua peritia occultandis habiles pullis, & sit sternendis molles. In AEgypti Heracleotico ostio molem continuatione nidorum euaganti Nilo inexpugnabilem opponunt, stadij sere unius spatio, quod humano opere perfici non posset. In eadem AEgypto iuxta oppidum
Copton insula est sacra Isidi,quam ne laceret amnis idem,muniunt opere, Gincipientibus uernis diebus palea & strameto, rostro firmantes,continua tis per triduum noctibus, tanto labore, ut multas in opere emori constet: e ue militia in illis cum anno redit semier. Tertium est earum genus quae ripas cxcavant,atque ita in terra sistificant: non faciunt hae nidos. ripariam uocant Latini,drepanis a Gr cis dicitur .rara avicula est,apparet in state tantum cum imber incessit:tunc enim & apparet & capitur. Ripari rum pulli ad cinerem ambusti omnium hirundinum efficacis limae morti- sero saucium morbo,multissique aliis morbis humani corporis medentur. 6In genere item ripariarum est,cui nidus ex musco arido ita absoluta perficitur pila, ut inueniri non possit aditus.Sut qui & arsalilla in ripariarum genere numerent. Solerti porro in nio argastilis suum instituit nidum: Hintexit enim specie pilae lineae aditu arcto. Vt pennis praeualere,sic pedibus T degenerarc uidentur hirimdo,drcpanis,& qui apodes dicuntur: haec enim omnia & moribus,& uolatu,& specie proxima inter se conspiciutur. Sunt uero apode quos aliqui cypsellos appellant, hirundinum adeo similes, ut
haud facile discerni ab hirundine possint,nisi quod tibiis sunt hirsutis. Nndu in specie cistellae productae longius longius fictae ex luto, uno aditu dato arctillimo faciunt: idi locis angustis intra fixa & specus,ut & beluas deuitare posivit & homines. Apparent apodes omnibus anni temporibus. Plurimum uolant quae apodes uocantur, quia carent usu pedum. hae sunt quae
toto mari ccrnuntur: nec unquam tam longo nauci tamque continuo
274쪽
Acursu recedunt a terra, ut non circunuolitent eas apodos . Caetera genera residunt&sistunt: his quics nisi in nido nulla: aut pendent, aut iacent. Tormina sanant apodes ex uino decocti.
Irat. Sunt qui putent ολολνγονα apud Theocritum hirundinem significare. Interpres Theocriti,ex Aristotele ut scribit .ολ iiDνα animal esse tradit, quod in locis uersatur palustribus' esse uero gemebundum, indeque ολολι δνα dici, noctuque praecipue laborare. Haec ille. Ego uero apud Aristotelem non memini legisse eλολυμνα animalis genus esse sed uocem quam edunt ranae masculae,cum ad coit uni sceminas cieant: coire uero noctu maxime. Aratus,ubi imbrium signa describit,ita habet, si mei a-ολολνων. Vbi scholiastes, ολολλὼν avis est turturis in morem in desertis locis sylvestribusue uictitans. uel, ut ath: animal est palustre articulis B membrisue minime distinctum, oblogum terreno uermisimile,sed gracilius. Hoc inquit non nouit Aristoteles. a Discedunt, inquit Plinius, Africos secutae montiurecessus uelut quidam legere malum apricos montium recessus. 3 Pullorum cis nerem Asclepiades de Andromachus anginis illinunt: at Dioscorides tam matrum quam pullorum cinere utitur. Modum quo comburi debeant hirundinum pulli docuit Asclepiades, uti ex eo refert Galenus. s H c non genera hirundinum dixit Aristoteles,sed similia hirundinibus. 6 In genere Ita legendum censet Hermolaus hunc locum apud Plinium nescio quo pacto ut scribit ex Aristotele,Theodori tasse uersionem secutus ex lib.s histor.animalium: alij legere malunt, In genere parrharum. Specie pilae lineae: ασι παρολίνη .PliniusEx lino intexens.
De corvino gener scilicet coruo & cornice, & de mone luta.
i Orui non tantum carne aluntur, sed&alio pabulo .Circa urbespraeci pue uiuere solent:nec Ioca mutant aut latent,scd semper apparet. μuorum pennae interdum a nigris in albas transeunt. Rostrum corvino generi robustiam ac praedurum est.Ingluuiem non habet coruus, sed eius uice gulam amplam S: patentem: in comis ipsis fel aliis uentri,aliis intestino haeret. Coruinum genus, mus, inquam, cornix, monedula, coniugium nunquam dcserit,neque mas scilicet foeminam aut foemina marem relinquit: minime quoque salax libidinosumve in ,&raro coit. Generat comuus ante solstitium:oua uero non modo bina, ut aliqui uolunt, parit, uersi
etiam plura,quaterna scilicet qui naue. Incubat aute uiginti diebus, & puluD los cum iam potestas uoladi est. primum nido eiicit: deinde robustos iam petregione tota cxpellit fugatque longius. Itaque paruis in uicis locssque arctioribus, & ubi non satis cibi pluribus sit, non plus bina coniugia sunt. Circa Cranonem quidemThcssaliae singula perpetuo, authores sunt Callimachus & Theopompus. Genitores etenim a uiat ipsi, & compares ibi relinquentes, seboli loco cedunt. Corvus tauro dc asino aduersarius cst: quippe qui aduolans seriat, S: corum oculos laceret. Miluus cum coruo pugnat:eripit enim miluus a coruo quicquid tenet. Corvus vulpi amicus csst: pugnat enim cum aes alone: unde fit ut liui cum ab illo percutitur, auxili ea tur. Egrescunt comi sexagenis diebus, siti maxime antequam fici coquantur autumno. Praedicunt comitingultu quodam latrantes sEque concutie-
275쪽
tes,si continuabunt,uen M. si uero carptim uocem resorbebunt,uentosum fimbrem. Et ut Lucretius cecinit, -Mutant cum tempestatibus una Raucisonos cantus cornicum lcesa uetusta
Corvorumque grege ubi aquam dicuntur & imbre;
Poscere,& interdum uentos alii asque uocare.
Corui ouum in aereo uase permixtum illitiimque derasi capite, nigritiam capillis assert: sed donec inarescat,oleum in ore habendum est, ne & dentes simul nigrescant:idq; in umbra faciendum est,ncque ante triduum abluendum. Alij sanguine & cerebro eius utuntur cum uino nigro: alij excoquunt ipsum, de nocte concubia in plumbeum uas condunt. Otium cor-ui grauidis cauendum constat,quorum transgressus abortus asperos facit. F. Cornici natura omni uora cst: nam & litora petunt cornicos, & quae unda eiecerit animalia aggrediuntur. Nucis duritiam rostro repugnantem v lantes in altum in saxa tegulasve iaciunt iterum ac saltus, donec quassata eri ringere queant.circa urbes praecipue uiuere solet: neque latent unquMed omni tempore apparent. Ales est inauspicatae garrulitatis, a quibusdatamen laudata. Huic quoque deest ingluuies: sed eius loco gulam habet latam & patentem.Incessu ambulant cornice id est pedetentim progrediutur,ncque currunt ncque saliunt. Cornicum foeminae tantum incubantiassidueque in opere Persevcrant: mares his cibum suggcrunt, pascuntque incubantes.Pullos edunt impcrsinos de caecos,magnamque proli curam impendunt: quippe quae sola in aduncorum genero ctiam uolantes iam suos Gpullos pascens ipsa comitetur. Longa cornici uita est: dc ab autumno corripitur morbo.Cornix cum noctua dissidet: cornix enim meridie oua surripiens noctuae absumit,cum non clare interdiu noctiia uideati noctua contra,oua cornicis noctu exedit:estq; inera interdiu, altera noctu potentior. A cornice occiditur tympanus. Imbres praenuntiat cornix, cum scilicet contra aquam clangores dabit perfundens sese.Et ut ait Vergilius, . Cum cornix plena pluuiam uocat improba uoce, Et sola insicca secum spatiatur arena, I Et caput obiectat querulum uenientibus undis. 1
Fuscaque nonnunquam cursanstar littoracbrnix Demersit caput,& fluctum curuice recepit. HCornicis carnes esse,& nidum illinere in longissimis morbis utilis sinu putant:&in icrtianis s. at potestas experiendi. rnicis cerebrum coctum in cibo sumptum capitis Joloribus remedio esse traditur.Mouedulae quoque deest ingluuies scuti &coruo dccornici, sed eius uice gula habet amplam
dc ditentem. Monedulam uocati de cuius uenatione haec narrat Clearchus : Vasculum si statuatur oleo plenum, aues ad vasculi margines ac cedentes, Uigiemque suam in oleo donspicatae,scsse immergunt: quo sit,ut pennis earum ex oleo concretis,facile capiantur. Moneduthum tria sunt genera: unum quod coracias uocatur latine graculum appellari putantὶ 3 magnitudine
276쪽
A magnitudine quanta cornix,rostro rotudo & rutilo. In Lemno insula gra- . culos ob id colunt, quod aduerse uolatu occurrant locustam exitio. Graculi sero a pabulis rccedentcs hyemem praesagiunt.Immense in Insubrum, tractu examina sunt graculorum monedularumque, cui soli aut furacitas auri argentique praecipue mira est. Alterum monedularum genus lycos, id est lupus cognominatum est:paruum est & scurra. Tertium genus palmipes est,Lydiae ac Phrygiae terrae familiare. Monedulae simili specie est a- ό ui quam spermologon uocant,magnitudine tetraci aequalis,ut author cst Alexander Myndiu ab eruendis seminibus spermologos& spermatologos uocatur. 1 Apud Apuleium de deo Socratis, vulpes astute coruum laudat his uerbis, B Quantum ad decorem pluma mollis,caput argutum,rostrum ualidum: iam ipse oculis perspicax,unguibus tenax: nam de colore quid dicam Enimuero cum duo colores praestabiles forent, piceus Mniueus, quibus inter se nox cum die differunt, utriiq; colorem Apollo suis alitibus condonauit candidum olori, nigrum coruo. 2 Apud Ovidium 1 Fastorum Phoebus coruo minatur: At tibi cum lactens haerebit in arbore ficus, De nullo gelidae sonte bibantur aquae. 3 Coracias Idem fortasse pyr- PInlotarax. rhocorax Alpium peculiaris, luteo rostro niger,& praecipuo sapore. Graculos aues este minime solitarias, sed gregales apparet ex Varrone de re rustica lib 3.s Monedula, ni fallor,de secunda illa specie Mγν μαπικία dicitur: cui & Ouidius immensum illum auri amorem tribuit: Scytonis accepto quod auara poposcerat auro, Mutata est in altem quae nunc .uoque diligit aurum, C Nigra pedes nigris uelata monedula pennis. Κολοιὸς quoque pro hac secun- Mλούς. da specie nonnunquam accipitur: ut apud Constantinum Caesare de agricultura lib. 1 6 Spermologos. Aristophanis interpres, ἐκ ορύφν -- ci ἐδεω:ut uero Suidas, res τά--λέγον. Et hanc Suidas auiculam esse dicit.
Dcpico martio,psittace, pica,& quibusdam id genus aliis. p. CXXXIX.
SVunt & paruae aues uncorum unguium, ut picus martius cognomine: cui & rostrum aduncum esse tradunt .Hic humi nunqua consistere pa- ,- 1 tituricirrum in capite habet. Tudit hic quercus uermium causa, & corum ἡκα a quos νί-t vocamus: recipit enim egrestas lingua sua, quam maiuscula S 'arboris-3 latiusculam habet. Incedit per arbores uelociter omni quide modo: sed &D supinus quoque more stellionum .ungues habet commodiores quam mo-nedula ad tutiorem arborum reptationem:his enim affixis ascendit. Sunt pici martij cognomine tria genera:unum minus quam incrula,cui rubidae aliquid plum inest:alterum maius quam merula: tertium non multo minusquam gallina. nidulatur in arboribus:pull6sque in cauis educant pict
auium soli .Picorum aliquis inquit Plinius)nidum suspendit in surculo pri
mis in ramis cyathi modo,ut nulla quadrupes possit accedere. Piciis martius pascitur formicis & iis qui in arboribus nascuntur vermibus : qui &percussi corticis sono pabulum subcsse intellisit: cu uermes uenatur,tu inuehementer excavare dicitur. Iam uero mitesces quidam,amigdalii quod rimae inseruisset ligni,ita ut fixum constanter ictum recipcret, tertio ictu
277쪽
Torquilla. rL. Psittace. Psittacus
mrtudit,&nucleum edit. Et Trcbius author est clauum uel cuneum ad . yctum quanta ui libeat in arbores, in quibus nidum habeat, statim exilire
cum crepitu arboris,cum insedcrit clauo aut cuneo .Picus martius ii aretino agro negatur cilc. pici marth rostrum secum habentcs ab apibus, uespis,crabronibusue non feriri traduntur. Vnguos lyngi grandes, quae simi Ales ut monodulis uet,ut Plinio placet, graculis excut.Iynx paulo maior est qu am fringilla,colore uario. digiti a calce lyn: bini,hi t paucis quibusdam auibus,co quod corpus eius minus quam caeterarii propesum est in aduer
sum. Linguam habet serpentibus similem: 'uippe quam in longitudinem
mensura quatuor digitorum porrigat,rursumque c5trahat intra rostrum. Collum cita circvagit in auersum, reliquo quiescente corpore, modo serpentum aioce autem stridet. Psittace Indica auis quam dictit, 6 quasi humanam linguam reserente quemadmodum aliae aues uncae,colla Fhabet breue & linguam latam,aptamque ad imita ium. Et loquacior cum biberit uinum redditur. Viridis est toto corpore,torque tatum miniato in 7 ceruice distincta. Capiti eius duritia eadem quae rostro: u t si quando ad diascendum plaga sit admonendus psittacus,serreo uerberetur radio: nec sentit aliter ictus.Quς accipit ucrba pronuntiat: studetque ut quod homines, loquatur. in sylvis inconditam uocem, cuiusmodi indoctae aues solet,mittit:non autem expressum os & cxphanatum habet. Dum pullus est, atque adeo intra alterum suae aetatis annum, quae monstrata sunt & citius discit& tenacius retinet: maior paulo segniorin& obliuiosus &indocilis.Cum devolat,rostro se excipit,illi innititur, leuioremque se pedum infirmitati Gfacit: cuius rostri tanta duritia cst,inquit Solinus,ut cum e sublimi praecipitatur in saxum,nisu se oris recipiat,& quodam quasi praesidio utatur c traordinariae firmitatis. Inter nobiles 3c plebeos discretionem digitorum 8 facit numerus .Qui praestant,quinos in pede habent digitos, caeteri ternos, inquitSolinus. Minor nobilitas,quia no ex longinquo uenit,sed expressor loquacitas certo generi picarum est. Adamant uerba quae loquuntur: nec discunt tantum,sed diligui, meditantesque intra semet cura atque cogiti tione intentioncm no occultant.Nec uulgaris his serma, quanuis nos e- et inda:satis illis decoris in specie sermonis humani est. Verum addiscere alias neg. ant posse,quain quae ex genere earum sunt quae glande uescantur:& inter eas facilius,quibus quini sunt digiti in pcdibus: ac ne eas quidem primis duobus uitae annis. Pica uoces plurimas comutat:singulis enim fere Hdiebus diuersam emittit uocem .Picaru genera longa insignes cauda,uariς appellaturiproprium his calvcscere omnibus annis cum seritur rapa.Picas nidum in arboribus facit,ex pilis & lana: parit oua circiter noue numero, picae cum diligentius uisum ab homine nidum sensere, oua tra erut alio. Glandes cum deficiunt colligit pica,& in repostorio abditas referrat.
I Ouidiu si Metamorph. depico in auem mutato. - Duro sera robora rostro Figit & iratus longis dat vulnera ramis, Purpureum chlamydis pennae traxere colorem, - Et fulvo ceruire praecingitur auro.
278쪽
A a Linguam niniusculam, μεγάλH1, fortassesongam. uetus interpres, quam habet longam Alatam. 3 Supinus, Plinius,insubrectuin, selium modo. Theocriti interpres lyngaeam auem uult intelligi, quae σεισ-vγἐς dicitur r sed an recte hoc, an secus, considera lector.Iynx sola, inquit Plinius, utrinq; binos habet digitos. s Collum, Hinc torquilla uulgo appellata est, inquit Theodorus: quanquam turbo ab an- Torii ut a. liquis. 6 Solinus&Pausanias, Sola India mittit psittacum. 7 Torque tantum Turbo. miniato,Solinus,torque puniceo. 8 Haec apud Plinium uidentur potius adpicas referri quam ad psittacos. Ouidius lib. s Metamorph. de Poeonibus in picas mutatis,sc habet, - Nemorum conuitia pica . Nunc quoque in alitibus facundia prisca remansit, Raucaque garrulitas,studiumque immane loquendi. s Rapa duas habet sationes, seritur enim & uere ante calendas Martias&Augusto,ex Plinio & Columella de Palladio: uidetur hic Plinius intelligere de secundas satione, quae mense fit Augusto.
De aliis quibusdam auibiis, quae uictus causa arbores & ligna se riunt contundumque. Cap. C X L. Non alio magis quam uenatu uermiculorii circa arbores lignauenascentium sacrati ἔ-,I-t Graeci uocanopi prauiuit, tum maior tum Pserae. minor:utranque θνοκολαnsilui, id est picum martium appellant. Similes inter se sunt,uocemque similem emittunt,sed maiorem qui maior cst. pasci-- tur utraque ad ligna aduolans. Pipra cum lutea disti det:oua enim inuicem exedunt.Ardcolae quoque inimica est:oua enim & pulli ardeolae uiolantur 3 api pra. In iis est&auis quae proprio nomine an λογις dicitur: magnitudine parua, quanta est acanthilis . colore cinereus distinctus maculis, uoce si parua: hic etiam lignipeta est. Et χολιοι Galgulum interpretantur ligni peta Mλisi vel mirum in moducit magnaq; ex parte ad ligna aduolans pascitur.cui ma-- gnitudo quinta turturi fere est:color lutcus, uocem cmittit magna.Incola
I maxime Peloponesi avis haec est. Crex cum galgulopugnat: amici sunt gal Ga is gulus & ledus: lit enim galgulus fruicta & nemora: ledus saxa & motos: sussique locis uterque contentus degit pacifice. De sal gulis haec resert Pli- Gabbis. nius. Galgulos quidem ipsos dependentes pedibus Minnum capere confirmant,quia tutiores ita se sperant. Mistili cum foetum eduxere hinc abcut. Auis icterus uocatur a colore: quae si spectetur, sanari id malum tradunt,& IEI Lauem emori. Hanc puto latine uocari galgulum, inquit Plinius. Sitta quo- Σία,,ς iis que uiuit ligna contundens. mores huic tugnaces, sed minus hilaris, con 7 cinnus,c5pos uitae familiaris .Rem maleficam ei tribuunt, quia rcru callet 8 cognitione. prolem haec numerosam facit 'ue progignit.Cum aquila dissidet sitia,&oua eius frangit. Est&auicula quae lacerthius nomine, cui orthius, idomiciliu apud arbores,uictus ex uermiculis in ligno nascentibus,qui culicibus similes sunt thripes uocantur: mores illi audaces,ingenium sagax, in uitae ossici juox clara. Quar ungues habent aduncos, quaeque carne screpascuntur, aut uermiculis atque id genus bestiolis in ligno nascetibus :eorumq; causa arbores lignaue petunt, sere persecuti sumus.
I Pipra,&c.Theodorus piponem uocat. 2 Ad ligna, πεις re Iυλα, ad maceriem Pipo. uertit Theodorus. Aristoteles,ni fallor,& arbores uiuentes intelligit,& succisas atque ΕΠ πλο M. aridas. ut legi fortasse debeat,ad maceriem. 3 κνι αλο 9ς,Theodorus ciuicilegam di- Culicilega.
279쪽
Nit. Luteus,χλορος:uetus interpres, citrinus: fortasse uiridans. s Cum gal γ- Eio,Haec utraque sententia est mihi quidem suspecta: tum qubd in Graeca Aristotelis litera,quod Theodorus cum galgulo uertit,habetur MMia: in posteriore uero galgulus κελ ας bis dicitur: tum etiam qubd interpres Arabicus non idem habet utroque i co nomen: nam pro galgulo in priore sententia aut nihil habet, aut oreco: in posteriose uero seleoE. Item quem Theodorus tedum, Aristoteles λιαον uocat .Postremo,quod Aristoteles dixit, . ια , εος medit --μν όivia qui λόχ cs, Theodorus uertit,Colit enim galgulus fruteta Sc nemora: quanquam de uetus interpres ante illum ita uertit, leoa uero manet prope fluuios.& loca in quibus sunt arbores. 6 Ligna cotundens,vλοπ vivis. 7 Rem maleficam,&c. λέγω ψ--κοαεινα , quod ita reddidit uetus interpres,Et nigromantici utitur ipso,quoniam certificat in multis. 8 Victus ex uermiculis,dcc. : est Sc cerchnes,sed alia uidetur aula,quq locustas deuorat: ex Aristophane in Auibus.
Asit,aφαγα,id est quae spinis uictitant. Cap. CXLI. FNon ligna arboresue,sed spinas appetunt nonnulla auium generase
que in spinis uictitant aut dumetis:uermem autem aut quod uis animal aspernantia taut acanthis,carduelis siue traupis, & chrysometris. do iniunt haec,& pascuntur codem loco.In his acanthidi a uepribus spinilique ruictus: neq; ucrines nec ullum animal comedit. Victu & colore ignobilis est,sed ualci uocis amoenitate. Acanthis oua parit duodena, auis minimarhycinc ad loca nemoribus froquentia confugit. Acanthis & asinus inimici inter sic sunt:asinus enim spinas tenellas adhuc pascit,a quibus acathidi uictus est.Sunt qui mi Mλio quoque hanc auem uocari arbitrantur. Est aute-ὐλit quasi uariam dixerisin auicula colore uario, de in dumetis uersatur: aae Mitiλint dicuntur, cum alaudis dissident: oua enim inuicem exediit. G
AEgithus auis minima cum asino dissidet, propterea quod asinus spinetis sua ulcera scabendi causa atterat,ni Msq; aegithi dissipet: ob id igitur, si uel rudierit asinus, oua delici utur,& pulli prae metu decidunt:itaq; ob cam in- et
iuriam aduolans,ulcera eius rostro excavat. AEgithus uitae comoditate M partus numero commedatur,sed pede claudus est.Traupis spinis uictitati uermem autem aut quodvis alitia animal aspornatur:hanc carduelem csse uolunt. Minimς auium cardueles imperata faciunt: nec uoce tantum, sed
dibus & ore pro manibus CEry metris etiam in spinis uictitat, & ue mem quoquc dc quodvis aliud animal aspernatur,no aliter atque traupis. Et hae quidem in spinis dumetisque maxime uiuunt: uermiculos uero aut bestiolas alias ne attingunt quidem. Hr Acanthis, Macithilis,&lipurinum uocatur, spiniim uertit Theodorus. Est uero ea Irin apud Athenaeum de Suida auis genus: de απιν IAse apud Pollucem uerit no dum constat an sit acanthis. Vergilius de acanthide, Littoraq; halcyonem resonant,& acanthida dumi. 1 Oua deiiciantur .Pli.Quod illa adeo pauet,ut uocem omnino rudentis audita,oua deiiciat, pulli ipsi metu cant.
Dc iis auiculis, quae maxima ex parte uermiculis alii ue id genus a
nimalculis uiuunt, αλκχο αγα dicuntur. Cap. CXLII. PAsseres autem sero uermiculis aluntur: circa muros urbium uersatur rpasser:minor est quam alauda. Eius pennae ob lcmporis mutationem,
ut propter frigus c nigris albidς fiunt.Neque gulam neq; ingluuiem amplam
280쪽
A plam habet: sed uentriculus illi logioriqualis est aviculis sere omnibus. Felin aliis uetri,aliis intestino iungitur.Passeres tum lauarc tum puluerare solent: inccdutauicin saliendo. Procliuis in uenere auicula est & multi para: supersiliens coit,& cito perficit. Reminae maribus imbccilliores sunt, tum aliis corporis partibus,tum uero maxime ipso rostro. Sut qui sceminas hoc in genero uiuaciores esse uolui, quam mares, s& id quidem ob marium salacitatem:) capi enim has inter novellos pullos, cognosse tac labrorum callo asseuerant:mares uero anno diutius durare non posse arbitrantur, argumento,qubdueris initio nulli mentum si dest partes sub rostro proximas habere nigrum spectentur sed postea,taliquam nullus anni superioris seruetur.Terpsicles author est,ucnerem concitare passeres in cibo,uel oua eo Brum. Pasterum cinis sarmentis crcmatorum cochlearibus duobus morbo resistit regio .Passeresisti, utit uocant nonnulli, alij γονυπαν. Apud muros
ueteres si usquc uictum quaeritat troglodytes,'innixi in auicularum minii ma,praeterquam illa quς appellatur, id est regulus. In multis quo- Tmlod tra. que Dasilisco aviculae similis est, nisi quod in fronte aureas non haliat pennas troglodytes. Est uero troglodites basilisco regulόue paulo maiorgissique nigricans,tenui rostro, udamque semper gerit subrectam,in auersa parte candicantibus maculis interpunctam . magis item garrulus quam 3 balitiscus est,& apud alarum extrema cinerei magis coloris breues item facit uolatus.In hycinc sicquens ubique apparet hoc avicularum genus .in cibo calculum renum comminuit,& assa de sale condita,si assidue edatur:&C ne alius progignatur calculus,efficit. Eadem pristat de combusta avicula: cinis epotus:uerum sale obruitur integra, avulsis pennis: uritur autem una cum pennis. In iis quae uermiculis uictitant tyrannus est,auis minima: tit ora88.1. cui corpus non multo grandius sit quam locustae. Cristam gestat rutilam, osa, caetera clegans avicula est cantuq; suauis. Vermiculos petit &spia MDingillam uocant:ssoro magnitudine aequalis, orospirae non admodum dissimilis,& magnitudine quoque .Spira contra quam turtur, aestate tepidis locis,hyeme frigidis degit. Orospires quasi montis fringillam dixerisin spiZAE ori r his.
similis,& magnitudinc proxima:sed collo coerulco, de in montibus degit. Monuis auermiculas maxima ex parte uiuit. Spiat aes, Vithali,id est pari specim est. tigi. Sunt autem Pari tria genera: horum maxima spietites, siue fringillago est, D quippe quae iringillam aequet magnitudine:alter ἐρi,u, id est monticula cognomine est,quoniam in montibus degasicut cauda longior: tertius caetera quidem similis illis,magnitudine discrepat:cst cnim corpore exiguo. Pariis, ut aiunt,plurima ova parit.Inserunt iniuriam apibus aviculae,quas pa- όραν is, ros uocant. vermibus sere uiuunt. Para oenanthe graece dicitur, ac si ui- Momitati. ti floram dixeris.ὶ statos latebrς dies habet,cxoriente syrio occultata,st o casu eiusdem prodit: quod miremur, ipsis diebus utrunquo. Melancoryphus etiam vermibus pascitur,atricapillam uocant. Hanc plurima cdereue oua aliqui reserunt post Africum struthionem. Iam uel decem & septem ouacius reperta sunt: sed plura etiam qu am uiginti parit,& numero impari semper,ut narrat. Proprium huius S lusciniae praeter cςteras aucs,ut lin-