장음표시 사용
311쪽
etiam bcne ex calido frigitaque temperata sunt loca magis terrena:quo sit Eut caro corum piscium magis constet:cum pelagiorum humida,mollis so- .lutaque sit. Sed discrimen horum quoquc,aiuersitate ctiam locorum ac teporum existere potest: ut thunnus post arcturum, uti diximus, melior est, aestate deterior.Lupi pisces in Tyberi amne inter duos potes meliores sunt, inquit Plinius: rhombus,raucianae, murena in Sicilia, clops Rhodi. Qui tamen pelagia dicuntur,longe perstant iis qui limo litore uiuunt, aut ubi in mare inquit amnis: tum ut ex iis probus Signatur succus, tum etiam ad saporis gratiam. Dcteriores sunt, qui in piludibus aut maris stagnantibus locis vcrsantur: his ctiam peiorcs sunt, si stagnantia loca in quibus uiuunt angusta cxiguaue sunt,& neque magnos rccmi ut fluuios,neque fontes Eabent scaturientcs, nequc multum cst quod culuat. od si nibit penitus cD Ffluat,sed perpetuo stabilis maneat aqua atque immobilis, longo sunt deteriores. Excrcinentitia penitus mucosaq;, & omnino rissima caro est coru, qui sordidas limosasque aquas incolunt:ubi uero fluuios multos ingentesque suscipit mare, suti in Ponto fit qui locis eius modi degunt pisces,quo praestantiores iis qui in paludibus nutriuntur, eo sunt inscriores iis qui in
syncero mari uictitant:mediumque locum obtinent inter pelagios ac stu- uiatiles pisces. Marini aulcm piscos suaviores sunt fiuviatilibus, ut Xeno crates prodidit.facilla in corpus digcruntur: sangui ncmque procreant copiosum,& bonum in corpore reddunt colorem. Qui autem in fluuiis aut stagnis uictitant,ut idem author est, stomacho sunt ingrati, crassiorem succum gignunt,nec tam facile permeant. Sunt tamen de inter fluviatiles qui Gmarinis minime cedat, ut in Nilo coracinus. In Rheno perca & in Tyberi
lupus:uictus enim in huiusce generis locis probus est, de qui abunde suppeditatur. Porro corum qui in fluuiis degunt, caeteris praestat qui in eo amne capiuntur, ubi & aqua copiosa est, & celeriter fluit: mali contra sunt, qui in paludosis stagnantibusue fluuiis uiuunt. Omnium autem pessimi, qui
in fluuiorum ostiis uictum queritant,in quos cloacarum, balneoru aut coquinam i uestiumue ac linteorum sordes, caeteraque urbium purgameia
defluunt. Qui in piscinis seruantur pisces, si ad pelagios conscras, ingrato
sunt sapore. qui e mari in fluuios ascendunt puros ac lympidos, suauiores sunt iucundioresque:qui uero in aqua stagnante limosa clauduntur,quanuis pingvcs,insuaura tamen sunt.Pisces quicunquc herbis radicibi isque o- Hptimis ad saturitatem pascuntur,ij melliores evadunt: qui aute coenosis herbis maliue succi radicibus uictitant, aut iis quae ex urbibus expurgantur, uti modo diximus) pessimi:putrescuntque ac male olent,si post capturam paulo diutius scruciatur.Nec minus & qui in aquis uitiatis degunt,mali o doris atquc inruaues mucosique cuiaut: ciamquc sint aliis longe pinguiores,citiminc putrescui. Minime uero tardissimcque omnium putrescunt,
qui puro ex mari uictum petunt, nsq; odoris sunt de sapore iucundo:pinguitudinis Utem uel nihil uel miniseum in se habent. Qui in paludibus aut fluuiis gignuntur, eorum caro sere spinis abundat: quod in marinis raro accidit. Pisccs cum impleri incipiunt a coitu boni omnes sunt: sed procedente
312쪽
A cedente uteri tempore alij pr stant,alia non . Maena utero grauis melior est. coracinus etiam cum utero fert optimus cst. mugilis uero & lupus & reliqui sere omnes squama iniceti,deteriores sunt cum serunt. Similes sibi serentes & non serentcs pauci sunt,ut glaucus. Haec Aristotcles. Xenocrates autem, uere inquit, cum utero gestant, optima est piscium maxima pars: aestate praestant phagri & synodontes. Hepatus .autumno uilescit,ut qui uitiosum tunc procreat succum:lupi uero ac mugiles co tepore gratiores habentur. Subeunt etiam fluuios piscium genera coplura, & praestat in fluentis & lacubus, ut amia,mugilis. gobiones etiam pinguescunt,qui in fluuios ascenderint. Fluviatiles & lacus ires optimi sunt post partum & seminis emistionem, postquam cibo se resecerint:sed nonnulli ctiam cum serunt, comendantur, ut saperdes:alij damnantur,ut silurus. Cum caeteri omnes ma-Bres suis sceminis sint praestantiores, glanis scemina praestat suo mari: &in genere anguillarum quoquc meliores sunt, quas foeminas nominant. Vb' tiantur senectit te pisces: de quidem thunni ad rem salsametariam senes improbi sunt:multum enim carnis sale absumitur, quod idem uel in caeteris piscibus euenit. Pisciculi recens nata facile in uentriculo corrumpuntur: qui uero cetacea specie sunt & magni,duri sunt, concoctu dissiciles & stomacho ingrati: qui autem & aetate dc magnitudine sunt media,concocti
nem pariter & digestionem facilius admittunt. In partibus quoque pisciudiscrimen est: quς nanque caudae proximς sunt, suaves existunt, & meliuscule nutriunt, ut quae sui motione exercitentur magis: quae uero ad uentre
C pertinent,pinguetudinis nonnihil habet:ac proinde stomacho innatant,&per aluum facilius redduntur.Dorsum carnem habct duriorem: caput uero etiam minus praebet alimenti,& quod non facile digeritur. Rursum pisces ,Xenocrates ait,nutriunt magis,nec tam facile perincant : iurulcti minus exhibent alimenti & citius pernicant: Dixi gustui suaves, scd stomacho minus grati,facit 'ue corrumpuntur: minus nutriunt, Z uetriculo innatant. Piscium genus omne dum adhuc spirat, ut ita dicam coquendum est:non enim facile seruari patitur,nisi carnem admodum duram habeat.Piscium ius,qui recentes sunt,modo per se, modo cu uino aluum mouet: idem 5 urinas cit e uino maxime. Privatim uero ad hunc usum consi-D citur ephycide,scorpione,iulide dc percis,atque aliis saxatilibus mollioribusque: dc qui uirus minime resipiunt, ex aqua, oleo, sale S ancilio. addit Plinius apitim, coriandrum, d porrum.Ius piscium in patina coctorii cum lactucis tenasmum discutit. Piscium adipem ad sumissiones imposuere no nulli. Omnium piscium fluviatilium marinorumque adeps liquefactus oleo,admixto melle,oculorum claritati plurimum consert. Piscium natura generatim ita se habet. De cartilagineis. Cap. CLXII.
QVicquid inter marina pedibus orbatum Z branchias habens animal cari; his.
generat, sub cartilagincorum nomine continetur, praeterqua rana. 'Cartilagineis omnibus quod per dorsum proportionatum os
313쪽
Apariunt enim intra se primum otia, &augent atque excludunt, praeterquarma: mox animal foras pariunt.Oua,maxima quidem ex parte, iuxta prae cordia omnibus:sed nonnullis non iuxta praecordia,sed in medio uuluς circa spinam oua adhaerent,uti modo diximus: unde aucta in imum transseruntur uteri locum,essciunturq; animalia infra ad genitale, umbilico haerente ad uuluam:ita ut ovo absumpto partus no aliter fiat, quam in iis quae a iam inde aprimo ortu animal generant. Omnia sere cartilaginea simul diova parte superiore continent complura,& alia maiorabalia minora,& inferiore animalia iam exclusa. unde fit ut genus idpiscium saepius mense & Asera iam parere & coire nonnulli arbitrentur:quippe quoci non simul uniuersa edere soleat quae conceperit,sed particulatim repetens saepe & diu peragens:ut dum superius ova contrahit,inserius concoquat atque perficiat. Superste-B tant cartilaginea,& serunt utero mensibus cum plurimum senis:& cum te
pus pariendi instat,repetui litus & vada, pelago & alto relicto gurgite, ut
neque tepore careant,& progeniem tutius collocent.Oua omni u cute molliore operta sunt, pr terquam ranarum,quod unum solidum durumq; est. Omne genus cartilagineum minus sortificat, quia animal gignit. Carniabus tantum uescuntur cartilaginei:& resupinati corripiunt pisces quos deuorant:habent enim os subter,ut ante diximus. Motus eoru lentus pigerq; est: ut qui non spina aut neruo corroboratur,sed cartilagine. Latent omnes
diebus frigidis limis. In hoc genere torpedo & pastinaca molliorem habet
carnem atque suavem,&quae modice aluum moueat, nec concoctu dissi-C cilem: quae & mediocriter corpus enutriat,sicuti & alia quae carnem habet mollem: ut nonnunquam in piscium etiam saxatilium penuria his uti possis. Resa uero leui rata & squatina atque alia id genus duriora sunt, & co coetu difficiliora:alimentum autem praebent copiosus, quam aut torpedo aut pastinaca:senibus tamen inutilia sunt. Diphilus omnium cartilagineorum carnem concoctu esse difficilem, succumque gignere statuosum prodidit: usiimque eorum assiduum ac diuturnum uisus hebetudinem pro
I Plana sunt,&c. Tα π - πλα re uocantur haec ab Aristotele lib. de animalissapud Aristotelem lib. c histor. animalium,& lib.ide
De cartilagineis planis. Cap. C L X III. PLanorum piscium unxi genus est, quod pro spina cartilaginem habet,
ut rata, pastinaca, squalin torpedo: & quos uis, lamiae,aquil ranaei nominibus Graecia appellat.Raia piscis est cartilagineus planus: cutim ha- m. bet asperam,& caudam quoque spinosam ac longam . pinnas no habet,sed ipsa cxtrema corporis sui latitudine natat. Branckias habet n5 a latere, sed parte inseriore & supina.genitale yminae simile muliebri est. eunt iniqnon solum admotis inuicem partisius supinis,sed etiam tergo foeminarum supinis marium suterpositis .Raiae in utero serunt testacea Quaeda, in quibus humor ad ovi similitudinem consistiti figura eius testae similis tibiarugressis. a Deliis plura uideas D seneratione animalium.
314쪽
Ain scitur,dentium dolores mitigat,inquit Dioscorides: quos & fragitata oue excutit. Pastinacae radio scarificare gingiuas in dolore utilissimu prodidit Plinius. Conteritur is & cum Eclleboro albo illitus,dentes sine uexatione extrahit. Pastinacae item radius Ualligatus umbilico,existimatur faciles partus facere,si uiuenti ablatus sit,ipsaque denuo in mare demissa. Iecur pastinacae in oleo decoctium, lichenas & lepras tollit. pruritu scabi Em- tu non hominum modo,sed & quadrupedum efficacissime sedat. Est & torpedo piscis cartilagineus plalnus: Torpen; Haec grauis S mollis, sunt nullae in corpore pigro
Vires: & nimiu in premitur grauitate.natantem
Non credas, liquidis ita clam subrepit in undis. B Duas parte prona iuxta caudam pinnas habet , pro reliquis latitudine uti-8 tur: dc utroque sui corporis semicirculo, quasi gcminis pinnis natat . caudam habet sugam atque spinosam. Huius iecori tenacitas nulla prescrtur
Fel habet iecori annexum. prope litora coenosa uictitat, ut Oppianus tradit.Parit circa autumnum paulo ante aequinoctium. Foetus etia suos & emittit de recipit intra seipsam,ut squalina. & iam quidem uisa est torpedo grandis,quae foetus intra se circitet octoginta haberet.Condi per hyemem
torpedines terra,hoc est uado maris excavato,tradunt, quod frigoris causa eas facere Theophrastus existimauit. Sunt qui duo torpedinis genera traditimarinum scilicet & fluviatile. aede torpedinis solertia narrantur, uera omnino certaque sunt, inquit Aristoteles. Torpedo pisces quos appe- C tit,assicit ea ipsa quam suo in corpore continet, facultate torpenui: ipsa in- .men non torpens) atque ita retardos prae stupore, capit & uescitur. Abdit se in arena & limo: tum pisces qui adn. Mantes obtorpuerint, corripit: quam rem plerique a se conspectam retulerunt. Plato torporem appropinquan tibus tangentibiisve inserre torpedinem tradit. vinetiam procul & e longinquo,uel si hasta uirgaue aut fuscina attingatur,uel piscatoris linea,qua uis prantalidos laccrtos torpescere: qualibet ad curium ueloces alligari des proditur. rpedo, ut Galenus author est, mollem habet carne & uia-uem,nec concoctu difficilem: quae corpus mediocriter alit de aluum modice emollit:qua & nonnunquam in saxatilium piscium inopi eorum loco uti liceat. Icesius torpedinem, exiguum in cibo praebere succum tradit:
D dc cartilagineum quoddam in se continere,quod stomacho sit pergratum. Diphilus cum alioqui uirosam torpedinem concoctiique dissicilem esse
dicat:quae circa caput tamen sunt partes,& teneras esse, stomaclioque gra tu,& concoctu faciles praedicat: alias uero minime: optimas quoque esse
quae paruae sint,praesertim si in simplici iure coquantur. Torpedo uiua adhuc diuturnis capitis doloribus admota, cruciatus uehementiam mulcet:
id quod illi obstii rem quem affert accidere putatur. Oleum quoque in
quo uiua torpedo sit decocta, uehementes articulorum dolores illitum lenit.Euersam sedem prociduamque coercet apposita torpedo,ut prodidere quidam. Lieni medetur imposita torpedo. Mirum & quod de torpedine inuenio: si capiatur cum luna in libra fuerit, triduoque adseruetur sub dio,
315쪽
saciles partus facere: postea quoties inseratur, adiuuare. Venerem inhibet Esel torpcdinis uiuae genitalibus illitum.
Rana marina. Et visu turpes, de molles tergore ranaec planorum piscium generosi int, quod pro spina cartilaginem habet: Ranis caput amplum atque spinis asperum: quo fit ut sobolem non recipiat λία,. intra te. Ranae non ipsa sua latitudine natalit,sed pinnas habet: & quae pro- sniori parti accommodantur, cas infra gerunt propter amplitudinem P tis stuperioris: quae autem parti stipinae commissa sunt, eas iuxta caput ad iunctas habent stillil enim latitudo impcdit,quo minus moueantur. Ranatam cisii contra quam alia plana cartilaginata deductas in latera habet branchias,cas tamen non spineo tectas oriri mento continet, ueluti ea quae n5 cartilaginea sunt sed cuticula.Posteriorem Priem carnosam habet rana: Fptati, Ain; M quoque carnosam N brevem. Dcpendent illi ante oculos gemiribistia Ab . . na quaedam,'u longitudine capilli striciem reserunt,quorum extrema robi cornicisti tundis quibuid alia pra*llantur, quasi escae causa additis: hi inquam, ubie ςm. ' locis aretiosis aut foeculetis obturbato solo se ab onderit,pis atur attolles pendentia fila,assultantes'; pisciculos pertrahens, lonec tam prori a dida sab isse. sic lan t, ut eos suum in os adducat .Fel habet rana semotiam a iecore, intestiens ,ri niti commissum .Rana cartilaginatorum sola, non animal sed ouum parit:
quod & sblidum duriimque est,neque tamen proprie oui similitudine habet,cum sit squamosum atque asperum. edit oua simul omnia,& iuxta rerram. Rana inter cartilaginea sortificat numerosius: uerum quod de facili percunt,lainc efficitur,ut appareant paucae. Ranarum marinarum ex uino& aceto decoctarum succus contra uenena bibitur, & contra ranae rubetae Guenenum,&contra salamandras. Quae de ranis ad dentium dolores sunt descripta, omnia ex marina essicaciora. Ex hoc cartilagineorum pisnu planorum genere & bos est, latitudine ingenti mi qui in duodecim nepe cubi-io torum latitudinem porrigatur:corpore in tanta uastitate carnoso,praemolli atque imbecillo. Dentes intus parui & occulti,ac proinde -Non uiribus ullis
Confiditi. sed fraude uiros in senera rillit. ri Hinc grati pastus, hinc mollia membra palato Grata suo,& s uo nimium iucunda sapore. HNon longe a litore uersatur in locis coenos s. Lamia quoque in hoc carti-ialagineorum planorum genere est, magnitudine insigni: quae tamen nonnunquam amiarum gregem aggressa, uulnera accepisse uisa est. Et item Aquila,ἀx . aquila cum his numeratur,quam & Philotimum inter pisces durae carnis redhe adnumerasse dicit Galenus.
nguer, exis, . 4 - - -h bet ex eo qti ut cauda quibusdam aculeis eonstat hi , . in rubi agrestis mora seretis Haec Massarius. Bατγώ de iis, Athenaeus tanquam uarios pisces numerare uidetur. Et Sophron, βοπιν piscem quendam nuncupauit: sed an idem siit qui tamς non explicatur. x rigura eius testae,&GHaec sententia non habetur inueteri Aristotelis traductione, dc mihi certe uidetur suspecta. 3Molliore,dce. μαλος legitur apud Athenaeum, sed uide an rectius legeretur ιλίλιον
316쪽
A quo est apud Plinium nisi exemplaria sint mendosa,quod scilicet au- S. O . tumno parit circa aequinoctium )idem uidebitur sorsitan cum squalina. sed Massarius hoc loco non squali, sed galei legendum censet. s Obruit, c. Plinius, Abdita
pinnas exertas mouet specie uermiculorum. 6 Verberat.&c. fac o ma mi A MW- m,a i οῦvi οἰ -ias ραchbe. uetus interpres,Cum latuerit,habet in orificio quanda partem sicut uirgam. 7 Venenatius, Huius mali uenenum pulchre describitur ab Oppiano lib.α. de piscibus. 8 Pinnis natat,&c. iuxta, huic,inquit Massarius, caput parte prona ueluti duo foramina spectantur: os uero infra parte supina, ut pastinacatas Pinnas habent, 3ce. Suspectus uidetur hic Aristotelis locus de pinnis ranarum de torpedinis. Io Bouem numerauit Aristoteles uno in loco cum cetis: forsitan ob ingentem eius magnitudine. & quM animas pariat uiuum. Bos quoque a Strabone inter Niloticos pisces numeratur:an idem sit piscis, nondum constat. Item apud Oppianum inter cetos habetur malthe ι ἱλθη quae a corporis mollitie nomen traxit: idem Atalibe, ne sit cum boue, an similist ii Sed stati se,&c. 'pacto homines natates per fraudem capiat bos, lege Oppianum lib. 2 de pisc. ia Lamia quoque, dcc. pisciso ferox est cetaceus:an eadem sit cum lamia an diuersa: Maneadem sit, quae proximo capite carcharius uocatur.
De cartilagineis oblongis, ut de galeis & iis citiae dicuntur. Cap. CLXIIII. i UT qui galei uocantur,quanuis non plani, cartilaginei quoq; sunt.Qm λεος, αλει Cnas hi ex utroque latere adhaerentes branchias habet, easque duplices, a nouissima excepta.In his circa excrementi ostium,maribus omnibus binaquςdam pendent,quibus flaminae carent. Habet & galcus plures appendiaces superne circa uentriculum. sci habet iecori annexu. iecur ipsum fissum . . C est:& partes in utroque latere,dextro scilicet & sinistro ita sepositae sunt,ut non eadem origine contineri uideantur, sed bina esse iecinora. Habet uul ua in galeorum Senere paulo a praecordiis inscrius ueluti mammas albida quae non nisi grauidis insunt. Porro galeoruni non una est spccies. Diia serunt autem galeorum generis pisces inter se ratione uteri: nonullis enim medio uuluae circa spinam otia adhaerent, ut caniculis: spinaces uero galei λoua ad praecordia continent super mammas. C teri galei bis anno parium, excepta canicula, quae semel: & qui stellares uocantur, saepissime, quippe 'qui bis mense putatur parere: quod ideo uidetur, quia ova corii non simul
perficiuntur.Caeteritatus suos dc emittunt, dc metu aliquo imminete re-D cipiunt intra sicipsos, praeter unum spinacem: maxime hoc faciunt poecylos& alopecius cςlcri minus ob cutis asperitatem. Galeorum plura sunt genera, nicula,quam Graeci inust uocat: Mihin eiον, alij-υλιον uel
uulpecula,quae spinax uel ἀχα,3, .it: dc id est stellaris,quem minis alij uocant.Vna omnibus sorma uictusque ide est. ueluti cristam habent extantem prope caudam,sed in reliqua dorsi spina nullam.
Disserunt uero inter se maxime ratione uteri, uti modo diximus. Duram omnes carnem habent. caeteris suauitate praestat, quae asterias uocatur, te .
neri6rque est & melior,ut Icesius author est. nicula galeus ut Xcnocra res tractio & qui illi sunt similes, sapore uirus referunt, & malum procreat succum. Porro caniculae trifariam dicuntur: unum genus serox est, quod
inter ceracca numeratur: magnitudine thynnos superat, quos & deuorat.
317쪽
Hae urinantes circa spongias, aut periculo infestant: atroxque cum his di Emicatio.In mari rubro tanta est carum copia, uix ut respicere Φ naui nedu 3 urinare) tutum sit nauigantibus,remos plerunque ipses inuadentili: Theoc ro phrastus carchariam uocat: & canem carchariam Archestratus. In amnesia, nonnunquam subli canicula. Huius caro,quae praedura atque cxcrementitia est,in uulgi cibum sale m. aceratur,in quatuor partes distestiuingrati autem saporis est atque mucosa: idiaque non nisi raro absque sinapi aut oxe-laeo aut alio id genus acri quopiam condimento edi solita. Ex iis qui bene periti sitiat,aliud ex aliis meimbris,aliud ex ore pharmacum colligiat, quod lib. ἄ. cynos hastum appellant. Nicander Colophonius carchariam lamia quoq; D. uocari tradit,&scyllam. Alterum caniculae genus centri ne uocatur, acu- insignis, quem ad ceruicem gestat,quod in aliis galeoru generibus non Fconspicitur: uet,ut alij produnt, innatissent iis aculei duri, alter in capitis sit mino uertice,alter in cauda:atque uenenatum quiddam habent.cibo ii grata &haec est grauique odore. Raec& inter galeodeis pisces numeratur, s& malesca est ictu aculei uenenoso. Tertium canicularum genus, idemq; galci species, x , uocatur, id est galcus canicula,&--nον,& ce, M. colore est uario. niculis hisce in medio uuluae circa spina et ita , , adhaercnt: quae cum accreuerint,absoluta seruntur per uuluam biriirce . Σκυώνιον, annexat atque ad praecordia. niculae testacca quaedam gerunt in utero, in Ση λιον, quibus Eumor ad ovi similitudinem cosistit.figura eius, testae similis tibia- 6rurn ligulis est: meatusque sunt capillamelorum specie in testis: scelus deinde,rupta dilapsaque illa testa proueniunt.Cum caeteri galei bis annos', Griant, uti modo diximus) canicula semel parit in uere. Foetum ubi aliquis rimminet metus, in se recipit,& rursus emittit,ut & caeteri galei.Galcus canicula uirosse sapore est, de malum procreat succum. Dentium dolores sedantur cerebro caniculae in oleo decocto adseruat ue, ut ex eo dentes s μ' colluantur. ς αλι extulit,id est vulpecula, stu similis est terim tala...t vulpeculae quadrupedi,unde illi nomen. Oua ad praecordia continet rimariisa. super mammas illas qui ous,ut descenderint,iam abstatutis, foetus innasci tur. Plus sitos frequentissime emittit & recipit alopecias. Pisces, qui uul-Pes marinae nuncupantur, cum se deglutisse hamum senserint, hoc modo sibi opitulantur: trans lutientes magnam lineae partem usque ad tenuio- 8 ra sta, lineam ita abrodunt. Archestratus, inquit, vulpem galeunt piscem Ho in ptv M. Rhodi optimum este:&canem pinguem a Syracusanis uocari. Ain, h, id est 'spinaci idem generandi modus,qui uulpeculis est: oua cnim ad praecordia continent spinaces super mammas illas: quibus ut descenderint iam ab lutis,scelus innascitur. Spinax unus ex galeis recipere intra se prolem spinae
impedimento non potest. & hoc quoque illi peculiare,quisit cor habet penatio: DM. . tagonum. Galci λo Oi,id est leues uocati,oua per uuluam mediam,ut canicut tua , largestant: quae postea in utrunque uteri sinum descendunt, de animal πι- μου mse . gnitur umbilico haerente ad uuluam, ita ut ovo absumpto, partus non aliscit σ.μl- ter atque in quadrupede contineri uideatur. Anetae,ia est stellaris, queanium, πιικίλος Mikbis alij uocant,parit scpissime: quippe qui bis mese putatur parere: quod ideo
318쪽
A ideo uidetur,quia oua eorum non simili perficiuntur. s pissime scelus suos
intra se recipit & emittit. Caeteros galeos suauitate uincit asterias: estq; te
nerior & melior, ut Icosius prodia it. E Micorum genere est & qui apud
Romanos maximo habetur in pretio, quem galexian uocant. Hic in Grae- Η co quidem mari nusquam uidetur nasci. & cum caeteri galei duriorem habeat carnem,hic teneriore carne praeditus est. inae galei uocatur,ita se habere palam cst: quae autem γολα id est mustelae appellatur, simili mae sunt murenis: nullamque cum musiclo communitatem habent. in Silphio lacu nascuntur plurimae. De mustela haec cecinit Ausonius, morisci.
Quaeque per Illyricum,per stagna binominis Iliri
spumarum indiciis capcris mustela natantum, AJ In nostrum subuechiseetum:ne l. ata Mosellae
Fluminatam celebri defraudarentur alumno, Quis te initurae pinxit coloriatra superne . Puncta notant tergum,qua lutea circuit tris: Lubrica cceruleus perducit tergora fucus.
Corporis ad medium fartim pinguescis: at illinc
Vsque sub extremam squalet cutis arida caudam. Vt uero alij, mustela breuis piscis est & iecorino adeo similis, ut eundem esse diceres .Pupillae oculorum ad cyaneum colorem accedunt: cius mentum quam iccorini maius est,& minus quam chromytis. algas depascitur, & saxatilis est atque similiter ut mustela terrestris omnium cadauerum in quae C inciderit, oculos exest. Proxima cst scaris messe generis dii taxat mustelarii, inquit Plinius,quas mirii dictu inter Alpes quoque lacus Rhetiae Brigantinus aemulas marinis generat. Comitiali morbo correptis datur mustelae ''
I.Galei uocantur,&c. Theodorus mustelos uocat. 1 Squalus,ut equidem a bitror, apud Pliniu lib.sgaleus est,cap. 2 & st: quanquam Massarius in priore capite silua . non squalum sed galeiam legi mauult. 3 Pugna spongiatorum cum canibus marinis pulcherrime describitur a Plinio lib.s. Scyllam,&c. Est apud Oppianum scy- semate. tale,quae in alto degit pelago raro litora adiens: uidean sit eadem quae scylla, an Oppiani exemplaria sint mendosa,&legendii potius sit pro invπαλ- t. s Anidem piscis hic si,qui apud Ovidium in Halleuticis inter pelagios pisces numeratur: Cercyrosque ferox scopulorum fine moratus, uel cercuros, Gera ουρος apud Gruros cer D Oppianum, qui in saxorum cauernis uictitat. 6 Suspectus mihi quidem uidetur curos. hic Aristotelis locus uti prius in rata admonui. Quomodo scelum emittit &recipit,docet Oppianus lib. I de pisc. 8 Hoc in loco libentius secuti sumus uetere Aristotelis interpretem quam Theodori uersionem ex Oppiani quoque sc Plinii aut horitate. 9 Spinaces,inquit Massamus, sica spinis quae binae dealbae eminet dorso nuncupati. Io Marinis,alias murenis, sed potius legendum arbitror marinis ut scilicet comparentur mustelae, quae lacu stres sunt, marinis piscibus uel optimis, uel marinis, scilicet mustelis, de quibus Plin. hoc loco lib.3Σ:&inter marinos pisces Columel. lib. 8auidas mustelas habet:&Ennhuersus est apud Apuleium apolog. prima, Omnibus ut clupea praestat mustela marina.
De piscibus longis. Cap. CLXV. QVi longi sunt pisces&corpulenti,ut anguilla,conger, ut mugitu se
nus quod in lacu Sypharum nascitur, parte corporis prona binas na-
319쪽
bem pinnas: sed quae in caeteris piscibus supina parto habetur, carent ex iis Enonnulli. Iis uero qui praelongi sunt S serpentis speciem magis reserunt, nullae omnino sunt pinnae,ut murenae: sed flexuoso impulsu corporum ita humore utuntur,u t terra serpentcs: & iis neque brancniae integrae sunt a quo discretae,ut caeteris piscibus habciatur. Genus piscium longum aquiloniis locis melius uiget. Et quidem aestate loco eodem in aquiloniis plures
longi quam lati capiuntur. De murena S: aliis quibusdam longis . Cap. CLXVI. t'raelongus piscis est, & serpentis potius quam piscis speciem ii reserens. pinnas nullas habet: sed nexuose impulsu corporis adnata tum ita mari utitur,ut terra serperes ad gressum: modόq; simili repit in hii Finore,& in sicco quoque nonnunquam: nec ullae huic branchiae,inquit Plinius. Licinius Macer murenas tantum taminini sexus esse tradit: Aristote ales myrum uocat marc qui generat. Discrimentquδd murena uaria & infirma est: myrus unicolor & robustus, colore laricis. Myrum praeterea,D rion author est, nullas per carnem sparsas habere spinas: sed totum in alimentum utilem esse, de carne admodum tenera. Sunt uero duo cius gener alterum nigrum, alterum subrusum est: praestat qui niger est. Ad mure nam reucriamur: dentes tam intus quam extra os postidet.In Gallia septe- trionali murenis omnibus dextra in maxilla septenae maculae ad formam septentrionis aurco colore fulgent duntaxat uiuentibus, pariterque cum anima extin iantur. Tenuissimum his tergus, contra an illis crassius.
. si Branchias non habet murena integras articulatasque,ut caeteri plices: qu, Uternas tamcn utrinque possidet, id eas simplices. Fel habent murenς semotum a iecore,intestinis commissum .cxcunt in terram, & saepe in ea capiuntur. Licinius Macer ut diximusὶ murenas tantum taminini sexus esse tradit:& concipere e serpentibus in siccum litus elapsas, id quod falso credi affirmat Andreas. Murenarum certe coitus, ut & Aristotcles prodidit,complexu mutuo supinarum partium agitur,ut serpentum. Murena omnibus anni temporibus parit oua parua:cuius partus & numerosior est,& cx paruo in maximum cito adolcscit. Murena neque in stagnis gignitur, nec ic- incre fluuios ipsam subire inuenias: nonnunquam tamen & quae in utroq; 3
uictiten in mari scilicet S aqua dulci ,reperiuntur.Partim pelagia partim H litoralis murena est, sed sere in saxorum cauernis degit: & sola ex pretiosis piscibus squanuis Tharsensis Carpathiique pelagi quod cst ultimum,uernacula) quouis hospes freto,peregrinum mare sustinet.Sola carne uescitur Abas,tinata murena. pinguescere iactatu traduntur. latcnt autem quibusdam anni te poribus. Ouidius prodidit in eo uoluminc quod Halicuticon inscribitur, murenam reic circundatam maculas appctere ipsas consciam teretis ac lubrici tergi:tum multiplici flexu laxare donec euadat. Murena ut haeserit hamo,amplius devorat hamum, admouetquc dentibus lineas atque crodit. infixam hamo inuertere se,quoniam sit dorso cultellato, spinaque linon missisi. neam praesiccare. In piscinis nonnullis commisceri eas cum alterius notae
320쪽
eneri uelut canino solet accidere, vimine persequuntur squamosos, plurimόsque mordendo consumunt .Fuste non interimi murenas aiunt,casdem scruta protinus.
Animam in cauda habere certum est, sinquit Plinius eaque icta celcrrime exanimari:at capitis ictu dissiculter. Novacula& ferrum quae pisce tacta
sunt,olent. Murenae morsus uenenosus est:cademque comitantur symitomata,quae viperae morsum:uerum perniciosas illas teretes esse minoresque
ac uarias,atque e vipera prognatas tradit Andreas. Murena polypo hostis est & carabo, atque cum utroque pugnat. Probantur ex murenis maximes e Siculo freto quae in 'vi & Latine flutae dictitur,quod in summo superia tantes, sole torrefactae curuare se posse, & in aquam mergere desinant: atq; ita faciles captu sint. Carnem habet murena nec dura nec mollem, sed me-Bdiocrem:quae item succum procreat nequc tenuom neq; crassum, sed mediocrem: quae tame in uitiosis aquis degunt,pes limae sunt. Alunt murenae, inquit Icestus,n5 minus quam anguillae aut congri. Murmae morsus, ipsarum capitis cinere sanantur. Lichenas dc lepras tollit murenarum cinis cumellis obolis ternis. Est & murena quaedam fluviatilis, cui spina unica est, MummU,- ut Dorion prodidit,non ali rer quam asellorum generi, quod caltariam dicunt. Serpentis quoque speciem rcfert anguilla, piscis longus ac leuis: binas habet pinnas iuxta branchias,quas utrinque quaternas gerit simplices,casque exiguas:gula quoque illi exigua:sci in iecore inest. In omento sebu pingiacuc paucum,& in paucis inest: plurimae eo carent. No est in iis genus maC sculinum scemineumue: nec per coitum procreantur, nec pari ut Oua. Nec uero crata unqua aliqua est,quae aut semen senitale aut oua haberet. Meatus quaque uel semini uel uuluae accommodatos nulla rescisti ostendit:sed hoc unum sere inter sanguinea genus totum sine coitu, sine otio procreatur: quod ita es le argumento constat,quδd in nonnullis foeculetis stagnis, aqua omni exhausta, & limo detracto, anguillς denuo generatur ubi aqua accesserit pluuia: nam siccis temporibus gigni nequeunt, etiam in stagnoperenni:quippe quς imbre&uiuant&alantur. Conuolutis sibi inuicem anguillis attritu corporum mutuo,ut nonnulli tradunt, mucor quidam in arcnam limumque distillat:ut uero aliis uidetur, atterunt se scopulis: ea stri 'D gmenta uiuescunt.nec alia est carum procreatio: nam anguilla neque mas
neque scemina est,ut modo diximus, neq; prolem ex se aliqua potest procreare.Quam autem differentiam maris & sceminς anguillae notariit quidam, scilicet alteram caput habere amplius atque oblongius, alteram, hoc est foeminam,repandius, haec non maris ac foeminae disserentia est, sed generis: non sunt enim foeminae, scd quia aspectu a caeteris disserunt, scemingappellantur. & sunt in anguillarum genere incliores quς foeminς uocantur. Essuuiis in mare descendunt anguillς: dc in utroque humore degunt, marino scilicet & dulci. Anguillae octonis uiuunt annis: durat & sine aqua senis diebus aquilone spirante, austro paucioribus. At hyemem eaedem in exigua aqua non tolerant, nec in turbida: idcόque circa vergilias maxime capiuntur,stuminibus tum praecipue turbidis. Anguillae paucae quaeda ce