Edoardi VVottoni Oxoniensis De differentiis animalium libri decem. Ad sereniss. Angliae regem Edoardum 6. Cum amplissimis indicibus, in quibus primùm authorum nomina, unde quaequae desumpta sunt, singulis capitibus sunt notata & designata deinde omni

발행: 1552년

분량: 490페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

Areplet: oculorum suffiisioni, albugini, hebetudini obscuritatiue medetur. Vel ut alij tradui, fel marini scorpionis rufi cum oleo uetcre aut melle Attico incipientes suffusiones discutit: inungi ter oportet intermissis diebus.

3 eadem ratio albugines oculorum tollit. Scorpaena,inquit Xenocrate dura Scorpaena habet carnem,saporis minime ingrati.In mari rubro sagittarius gignitur, vitta u. erinacei speciem habens,firmis & bene longis armatus aculeis.1 Ab Ephippo est dracaena uocatur. 1 Spinas, άνεις uenenum habentsed minime mortiferum. 3 Plinius scorpaenam&scorpium tanquam diuersos enumerat: Athenaeus quoque differre tradit scorpium dc sic orpaenam & colore& succo. Scorpidas quoque narrat Aristoteles in alto suetiscare: necdum costat an sint Scorpido. e scorpionum genere.

3 De mugilum generibus. C. ap. CLXXIX. On in saxosis locis, sed in maritimis paludibus sere uictitat mugitu MULA genus,&apud fluviorum ostia, ubi copia inquit dulcis aquae: atque in iis irraxime locis parit.Mugil, ut inter pisces,facillime audit.Ventriculii Thabet auium modo carnosum:&altera uentriculi parte plures excunt appendices,altera uero una tantum .Mugilum genera plura sunt: sed quatuora praecipua numerantur, cephalus, chelon, sargus de myxos: ita Aristoteles. 'balus Iccsius autem,Leuciscorum,inquit,id cli mugilum plura dicuntur genera, cephalus,ccstreta Achelon & myxinus: quorum cephali S suauitato 5 succi probitate caeteris praestant. Sccundum locum obtinent,qui vis ς dicun- Lmeisii.

C turdis inseriores sunt myxini:sed omnium detorrimi cheloncs, qui de bac-3chi banchive appellantur. Haec Icesius. Euthydemus duo Prodidit mugilusenera, sphcnea quod ieiunum est de figuram refert quadragulamὶ de di- dactylea,qui latitudinem habet minorem quam duorum disitorum. Dorion mugilis marini species duas posuit, cephalum &νοῦον, id est iciunum. Διὶ καυλά, t. Sunt qui omne mugilum genus sponte oriri opinantur,sed non recte:nam Nκος.& oua coru in foeminae, S semcn genitale mares habere cernu ntur: uerum genus quoddam eorum est, quod no coitu, sed limo arenatae enascatur, ut

quod apud Gnidum olim factum memoratur. Stagnis eorum sub canis ortu resiccatis, S limo iam arido,ubi primum imbribus restagnare loca inciperent,pisciculi nascebantur gencris mugilum, quod per coitum procrea D tur magnitudine menulae paruulcmec in iis aliquid uel oui uel seminis c5 tinebatur. Et genus quoddam mugilum reperitur in fluuiis lutulentis, in E U O' 1 quo nec mas cst nec foemina. Nascuntur & in Sipharu lacu mugiles, qui binas tantum pinnulas habent. Qui chelones dicuntur & sarsi, myxi atque cephali, grauescere mense Decembri incipiunt: geruntque diebus triccnis. Parit ceureus iis locis maxi me, qua fluuius exit in mare, ut dictii est. Et in- ob hasi. ter primos pisces partum accelerat: parit nanque byeme. In piscium gene- C irrerire ater alterum sui generis edit,cxcepto mugile. Cephalus de viqici soli carne omnino abstinent:cuius rei argumentum est,quod neque in uentre tale quid unquam habentes reperiuntur: neque esca in eos ex carne utimur,sed panis ossa. Neque oua foetusue cestrui ab ulla belua uiolantur: idcόque cois

342쪽

6.λύχνον id est

pianus.

Alias, eidem

tam Incauta

facilitas. Banchus. ad xinos C pliatis. chelon. Labeo.

Cephalus.

DE DIFFERENTII s

etosi existunt:sed cu adoleucri ut,tunc a caeteris piscibus corripiuntur. Ve- Eicitur mugilis unusquisque phuco algaue, atq; arena. Gulosus omniu maxime mugilis est atque insatiabilis,inquit Aristoteles:quocirca uentre di licto graucscit: S: cum sit ieiunus,uilis est. Cum hic nactu erit,caput absco- 6dit,corpus totum occultari credens. Et de tamen tanta facilitas, ut in Phoenice & Narbonensi prouincia,coitus tempore e uiuariis marem linea toga per os ad branchias religata emissum in mare,eademquc linea retractum, loeminae sequantur ad litus:rursiisque staminam mares partus tepore. Scit mugil este in esca hamu,insidiasque non ignorat:auiditas tamen tanta est, ut cauda uerberando excutiat; cibos, capitur autem esca,ex pane, lacte&mcnta.retia saltu nonnunquam superat. Viget mugilis autumno: deterior est cum fert utero. Cum plurimis piscium generibus imbres conducat, mu Fgili tamen nocent: fit enim ut pluuiis multi ex his de facili excaecentur, si modum aqua excesserit. Et cum pisces omne dum uictu gerunt, graui stimulo agitentur,ita ut in terram exiliant,omnium maxime Oagile ita solicitari certum est. Mugilus & lupus quanquam inimici sunt capitales, tamen stato tempore congregantur. Saepe mugiles cauda abscissa uiuunt:a roditur uero a lupo citis cauda. Subit cestreus in amnes & lacus, ibiq; pr spere degit.Cestres ut Artemidorus tradidit ascedunt in Nilum uete,cum praegnantes sunt: descendunt autem paulo ante pleiadum occasum una mnes parituri: & tunc quoque in septa incidentes capiuntur. Sunt mugiles ut Icesius author est) boni admodum succi: facile excernuntur,nec multu alunt.Porro cx alto mari mugit optimus habetur,sipore iucundo,subacri,

lupo nihilo inferior.subiens hic puru lympidiimq; flumen carnis duritiem Gteinperat,euad siq; delicatior: qui uero in limosis lacubus stagnantibusue locis capitur,uirosior est. Attritis imponitur cinis e capite mugilu:coburitur aute in fictili uasse: illini cha melle debet. Inter falsameta mediae materiae Cestreus est. Bachi,que quidam myxi non uocat,sel auribus utilis sinu est. Inuenititur in bachi piscis capite ceu lapilli: hi poti ex aqua, calculosis prς- 7 clare medetur.Mugilii genus praestantissimu cephalus est,nomen a capitis grauitate sortitus. Est uero cephalus alter,qui chelon dicitur:alter pher us. 8 Cephalus, que chelona uocat,litoribus gaudet:sed prope paludes maxime sui ctitat,aut ad fluviorum ostia ubi copia insuit dulcis aquae: alter eiusdem blgeneris tras litoranus,qui non nisi mucore uescitur suo: quaobrem semper ioipse ieiunus est .Pascuntur limo cephali:quo fit,ut graues &sbrdidi sint. Piscem ipsi nullii omnino edunt, sed & carne penitus abstinA:cuius rei algumentum est,qubd nihil tale in hientre unqua habentes,reperi utur. Et quoniam uersari in limo solent,esserunt se,urinanturque saepe,ut corporis Q des muctamve abluant.Ouas Cetusque eorum a nulla belua uiolantur: qua propter copiosi existunt: sed cum acloicuerint, tunc a caeteris piscibus corrit iuntur,maximeque ab archana. Parit cephalus ad aequinoctiu autumna-iici& eius scelus nouis lime sere omnium apparet. De cephalo Galenus haec prodidit.Cephalus ex corum piscium senere est, qui squamis integuntur. Nascitur autem non in mari solum,sed in paludibus ac fluuiis:quo fit,ut ce

343쪽

ANIMALIUM LIB. VIII. 16o A phali non paruum inter se discrimen habeant: ut uideri possit cephalus pelagius alterius esse generis, carneque ipsa plurimit differre ab eo,qui in palude uiuit,aut fluuio,aut limoso aliquo stagno,aut cloaca, qua cxpurgatur urbium stercoraria. est enim eorum caro qui in coenoss & sordidis aquis uictitant,excrementi mucsque plena:sicut optima eorum qui in puro in ri uiuunt,praesertim si uentorum flatibus agitetur.Inter pisces cephalus maxime utraque aqua utitur,marina scilicet & dulci:& hanc habet naturam,

ut aduerso flumine natans, quam longissime a mari discedat. Et hic quidecephalus numerosas illas ac paruas spinas non habet, sicuti neque marinorum quis iam alius:uerum qui ex fluuio aut palude in mare descedit, non secus ac congeneres huiuscemodi, spinarum plenus est. Hςc de cephalo GaB lenus. Pausanias quoque cephalos lutosos este pisces testatur: coenosisq; l cis &ssuuiis turbulentis gaudere. Cephali praest antiam statim indicat gustus: qui enim praestantior est,& suauior sentitur & acrior, pinguedin quo expers:at contra,qui piuguessiunt atque insiridi,ij tum in gustu, tum uero Inoidi, ad concoctionem sunt deteriores, stomachoque aduersi, dc malu procreat succum. Hic tamen si sale condiatur, nam & cephali sale adseruatuo lor ge quam ante praestantior euadit: nam quod in eo mucosum uirosumque est,id totum deponit. Recens autem salitus iamdiu in sale adseruato melior existit. Leuciscos uocant nonnulli pisces quosdam in quiliis genitos, alterum cephalorum genus esse rati. Est autem leuciscus caetera quidem usquequaque cephalo similis,nisi quod leuciscus candidior paulo est,capite-C que minore & sapore acutiore. Quod ad alendi facultatem attinet, cepha- C halus Ο-lo fluviatili similis est. De cephalo autem fluviatili ita cecinit Ausonius: capitonem uocat. Gipitre.

Squameus herbosas capito interlucet arenas, Viscere praeteneris fartim congestus aristis: Nec duraturus post bina tri horia mensis.

r Mugil 3c vice Metam genus quam speciem significant: uocatur etiam mugiles quibusdam in Ant. Mugil apud Varronem etiam in piscinis dulcibus seruatur. a Chelon, dcc. Plinius placentem cauda labrum dixit ex Ouidio an idem labrus sit qui chelon 'quem Theodorus labeonem uocat : sicuti &Mαργον largonem,&ιιν ον mucone interpretatur. 3 Bacchi legitur apud Athenaeum mi de an potius banchi legendumst. Sed banchum alteram speciem uocant quidam, quae myxinos dicitur, uti infra ex- MM . plicabimus. Mugil fluviatilis etiam Oxyrynchus uocatur, ut Diphilus prodidit. Ovr Ocb M. ue Sipharum lacu mugiles &e. An sint hi mugiles potius ex anguillarum generet cIeiunus utilis,&c.VideturTheodorus hoc in loco legisse, οπιν .Mκ uerum nos Al Cipito. dinam secuti literam Graecam, quam & iisdem uerbis citat Athenaeus,ita reddere ma- Cephalmus, luimus. τ Cephalus,&c.Theodorus capitonem uocat.Cephalum alium acepha- Βλεφας. lino,qui&βλεφας uocatur, Dorion author est. 8 Pheraeus,&c. alias: ρπιος, id est optatio, transtitora nus,ut uertit Theodorus: hoc est, ut ego arbitror, qui l5gius a litoribus degit. s Euthydemus de Dorion haec non decephalorum sed mugilum generibus re- σίναος, serunt: sed uarie uti supra uidere licet. Io Mucore uescitur,dcc.Est apud Aristotelem Phol pωλις. pholis,quae muco rem quem ipsa emittit,sibi obducituta ut in eo quasi cubili quiescat. uidean idemst piscis, an eiusdem saltem generis. II Et apud Aristotelemachar- ΑQρνης.

nas,quem aestate laborare scribit, atque eo tempore extenuari. Athenaeus acharnu ha- Α'Wρνος.

bet: dc alio loco acarnan, qui suavis piscis est,&ingustii subastringens : qui & medio- Acbamin

Dd iiij

344쪽

DE DIFFERENTIIS

eriter nutrit,& aluum ciet. Acharnas,ut uult Xenocrates,neque stomacho gratus est, Eneque probum generat succum. Dura carne ethnec facile corrumpitur.Et Plinius acarnen habet, an iidem sint pisces an diuersir

De clisquillo, salpa & quibusdam aliis. Cap. CLXXX. PAscuntur cephali coeno,ut dictum est: da uilli coeno 3: stercore. Sau

pa quoque stercore uescitur: uerum haec natura,ut alij alibi pisces principatum obtineant,ut coracinus in AEgypto, Zcus Gadibus': circa Ebusum isalpa,obsentis alibi: & qui nusquam percoqui possit, nisi serula uerberatus. Stercore,ut diximus,uescitur salpa, piscis alioqui saxosis locis uictitans, algosisque & muscosis: atque alga pascitur herbisque. reperitur & in paludibus maritimis:sed esca foetida praecipue capitur, ut stercore.Qmn &-- pcurbita capitur, quod ci ex omnibus uni euenit. Est uero piscis colore uarius,uirgis uel maculis quibusda rubentibus distinctus. Serratos habet dentes:&solitarius uagatur.auditum habet peracutum. Semel parit,aestatis scilicet initio locis plurimis:nonnunquam uero autumno. Gustui sere ingrata silpa est, ut Archestratus author est: in usu autem cibario messis tempore maxime habetur aut autumno: ut uero Xenocrates docuit, salpae quae in alto capiuntur, sapore sunt iucundo, subacri: abundeque nutimunt, nec facile corrumpuntur: quae uero apud litora,carnem habent durio- rem,sapor que ingrati,& quae malum procreat succum.Si e expurgat ulcera in linteolis concerptis . Gignitur & in mari rubro piscis stromateus nomine, falli ae similis uirgulas habens per uniuersium corpus extensas auri speciem referentes. Binis quoque uirgulis insignis est piscis, qui seserinus uocatur. Faber, qui de prisca consuetudine zeus appellatur, in Gadium municipio gencrosissimis piscibus adnumeratur. in Atlantico mari pascitur, nec alibi. I Circa Ebusum, dcc. Archestratus circa Mytilenem,Diphilus circa Alexandriam salpas praedicant optimas. a Virgis uel maculis, dcc. Oppianus, αἰολίνιδs: Athe

De gobione. Cap. C L X X X I IJ Istis paruus gobio est, N ex iis qui parui perpetuo manent. Gobius aP- i

l pendices habet plures superne circa uentriculum. Pariunt iuxta litoragobiones,suaque oua lapidibus committunt latiuscula & arenida. Subcut in fluuios nonnunquam:ibique pinguescunt. E gobionibus sunt qui in fluviorum ostiis aut paludibus maritimis uictitant: partim etiam in Linis, &partim in arena degunt. Qui saxatilis est, hunc Numenius mora uocauit. nec marinus solum piscis est gobio, sed & suviatilis, quem hoc modo depinxit Ausonius, Gobio non maior geminis sine pollice palmis. Pr. Ppinguis,teres,ouipara congcstior asuo: Propexique iubas imitatus sobio barbi . Praetcrea alius albus est,nigricat alius, & alius uiridior est, x-Urii uocatur. Gobionem

345쪽

ANIMALIUM LIB. VIII. 1st A Gobionem album Eurypi non esse pelagium certum est, inquit Aristoteles. Denique Lubricus &spina nocuus non gouius ulla est. Et, Guisul Gouius aculeo pugnat, funditque uenenum. 1- - Gobiorum caro, inquit Galenus,ut asellorum & saxatilium piscium carne durior,ita mollior est quam mullorum: crassitudine uero & tenuitate me- riseram iis Hediocrem generat succum .Pristantissimus autem est gobio,tum ad uolupta AElianis. tem,mm uero ad concoctionem digestionemque, & ad probum gignendum succum,is qui in arenosis litoribus aut inter saxa uiuit: qui uero in fluuiorum ostiis aut paludibus maritimis degunt, diuersam plane carnem habent ab iis,qui in puro mari uictitant: neque enim aeque iucundi sunt fas poris,nequessiccum tam bonum praestant.Qu'd si limosa suerit aqua,aut urbem fluuius expurget, doterrimus euadet qui in illa aqua gignitur gobio. piosum,inquit Icesius, sed non bonum procreat succum gobiones sapore grati:facile excernuntur,nec multu nutriunt. Gustui gratiores sunt candidi nigris:uiridium autem gobionum caro substantia cst rariore, magis pinguedinis exuers,succumque praestat tenuiorem, neque adeo copio tum: ob magnitudinem tamen magis alit. Gobios, qui saxatiles sunt,tencriorem habere carnem Diocles prodidit. Diphilus,gobi j inquit, percis simile praestant alimentu .qui uero ex iis parui uini δc candidi,tenera habet carnem: minimeque uirus olent:probum gignunt succut & facile concoquuntumuirides squalidiores miniisq; pingues sunt. Gobius recens,inquit Dio-C scorides,si in suillum uentrem coiectus insuatur, & in aquae sextariis duodecim,donec duo supersintdccoquatur: tum excolatus de sub dio refrigeratus potui detur, aluum sine molestia soluit: canum reptilitimque plagis utiliter imponitur. Gobionem saxatilem,uti modo diximus, nonnulli κώ- ν uocant. κι, ,-,id est ut equidem arbitrori paruo gobioni specie similis est e -ο:. aλώοι quoque piscis est in herbosis litoribus degens. Biennorum κλω. . cinis, inquit Plinius, cum ruta,uesicae uitia & calculos sanat. Epicharmus Bl M. quoque uilem quendam piscem Diacis nominat. Βαοῦν.

- bent.

De quarum generibus & similibus quibusdam aliis. Cap. CLXXXII.

1 Gobionibus paruis de ignobilibus, qui terram subcut, creatur piscicu- AIA, qui ma C lus qui dicitur quae genus.Porro quam quam nostri, aphyen σης et Graeci uocant:quoniam is pisciculus e pluuia nascitur. Grauis cibus apua est & concoctu dissicili ut Diphilus prodidit. Sunt autem apuς plura genera: quae apEritis &aphros,id est spuma uocatur,non ex coitu gignitur, sed ex terra arenosa consistit:quod quidem apuae genus nec incrementum ca- άψρον. pit,nec prolem affert:& teporis longioris spatio perit, sed denuo nascitur: unde fit ut breui quod a tempore excepto,omnibus sere anni temporibus generetur.Esserri id pisciculi genus funditus de terraiargumentu cst,qubd

346쪽

DE DIFFERENTIIS

nisi tempore tepido non capiatur: utpote quod de humo ad summa tepo- Eris gratia ueniat.Fiunt locis umbrosis & tepidis, quoties temporis beneficio solum tepescit, ut in Attica terra apud Salaminem, S: iuxta Themist cleum,& in Marathonc: nonnusquam uel cum aqua de coelo incessit ori- 3tur pisciculus hic in spuma,quae a copioso imbro cadente essicitur,unde nomen spumae α eis accepit:serturque interdum per summa maris, cum caelum tranquillum eritὶ&inspuma fluitat, perinde ac in fimo uermiculus uoluitur: quamobrem in loca complura genus id apuae asserturie mari:& copiose quoque generatur,& capitur anno tranquillo & humido. Iis itaque ortus partim ex limo aut arena, partim per summa facta putredine agitur. Reliquum uero apuarum genus,tatura piscium cst quae ctenim cobites dicitur a sobionibus,ut modo diximus, paruis ignobilibus creatur. Fuero phalerica uocatur,mcbradas gignit,quibus una cum spinis uesci solemus:sicuti & aliis quae ex iis procreatutauocantur autem trichides. sEx iis trichiae oriutur,uile edulium,ut testis est Iulius Pollux.Trichias, uel, sui Aristoteli uidctur, trichaeus,cum potum ingreditur,videtur & capitur: sed exiens nusquam uisus adhuc est : sed hi soli Istrum amne subeut, unde, qua diuiditur nuuius, per abditum terrς meatum in Adriaticum mare defluunt: argumento cst,qubd subeuntes ex Adriatico in meatus illos nun- quam capiunturi sed descendentes in Adriaticu semper. Trichias bis anno parit. Est apuae genus quodda,quale in portu Atheniensium nascitur,quod κνψAchin cncrasilochos dictos progenerat . ut uero quibuslam uidetur encrasilochi ex illo apuarum genere procreatur,quam cobi in appellari diximus: qui imetiam genus aliud apuae est,quod maenarum de mugilum sit satus . illa uero altera quae aphros & apbritis dictii est, humida est,breueque,ut dictum est,tempus durat, & restant tandem caput & oculi .sed iam piscatores que- admodum deportare possint inuenerunt: sale enim aspersa plus temporis adseruari potest. Et haec certe caeteris quae hactenus vidue lunt omnibus

pristat. CGbuin etiam cplaton pisciculum uocat Dorion: S illum quoquc qui ex athri ne pisciculo procreatur.Est sane epsetus in apuarum genere pisciculus .epsetos uocat nonulli pisciculos qui in sessulis relinquuntur Nilo

recedente.Praeterea quodda apuae genus triglite Dorion nominat. Icesius in apuarum genere quaedam, inquit,alba & tenuis admodu est & spumea,

uam cibotin nonnulli appellant:alia pleniore crassiorne corpore, & ridior:praestantior quae nitida & tenuis est. Engraulis, ut scribit 2 planus, apuae genus est,pisciculus perimbecillis &timidus:ut qui grauissima sit piscibus omnibus praeda. Engraules cateruatim S uelut nodo inclis solabili tcolligati natantiui nonunquam uel navim remorari possint: capiunturi retibus magno numero. Sut, inquit Oribasius, pisciculorum minimorum genera quaedam,quae sale adseruantur, quae una cum acrioribus oleribus eduntur . Vocantur alia raesidistri alia alia MMiα,alia quae ii omnia & stomacho infesta sunt & aluum citant,nec facile corrumpuntur.

Apuarum tanta est Athenis copia,ut ob vilitate ut Chrγsippus resertin uul---. gare sit mendicorum edulium:cum tamen aliis locis, ubi longe deteriores

nascuntur,

cibiles. phalerica. Membrades.

Enetus.

347쪽

A nascuntur, magno habeantur in pretio. Apua,ut Clearchus peripateticus docuit, piscis genus est molle ac teneruadeo,ut admotu igni protinus de-11 coquatur:& oleo seruenti iniectum, statim ab igne auferendum prςcipiat Archestratus. Apuae,membrades & trichides, piscesque id genus alii, qui- b

bu Suna cum spinis uesci solemus,humidius praestant alimentum, saluo- I

lumque,dum in uentriculo concoquuntiar, generant spiritum ut qui concocti cm recipiunt minime aequalem, statim etenim caro ipsa c5coquitur,sed spinae tempore longiore perficiuntur. JI dicitur,Theodorus gobionaria uocat. 1 Apua,&c. Apitia Theodoro, Azνη μιαιφνδυ uocatur. 3'Oritur pisciculus. Apuae proueniunt,ut docet Plinius,sptima maris incalescente, cum admissis est imber. Phalerica. Φαλνεική. Lynceus B bamius ψη N-ς νας dixit. s Membrades appellatur.& -ωλ ,-φ- &βε 'νες. s τει icli g,Theodorus cardinas,&m et sardas uocauit: Dorion uero appellat.Vtrunque Theodorus&τει ira & -υαῖον sardam sarda infra explicabitur. an idem sit piscis nondum nobis collat an uero apud alterutrum, Pliniu scilicet an Aristotele, menda sit. 7 Encrasilochos. Encratos alii legunt.Eunde piscem arbitrantur no- nulli esse engrasilochia,&engraulim. 8 Athrine an sit eadem qtiae atherina de qua

infra. si h pselos,inquit Hermolaus, acoquedo nominatos arbitror: quos Artemidorus etiam plestos uocauit. Theodorus naricas interpretatus est: nescio quam uere, inquit Hermolaus. Piscis certe minimus est narica, ut Festus inquit. Io Spumea,α4 ρίδες id est rariore substantia, arbitror. Ir Haec arbitror in apuarum genere numerantur. ra Admotum igni. Hinc ortum est prouerbium, iA πήρquali uidisse modo sufficiat ad decoctione.

ic De trichide,thrissa de similibus quibusiam aliis. ip. CLXXIII. ET trichidas, uti modo diximus,membrades gignunt: &uulgi cibus tri

chis est,& qui uilicoparatur. saltu simul ac cantu summopere gaudet, ut nonnunquam cantuum uoluptate captus exiliate mari. Trichida sunt i qui arbitratur eun iam esse cum trisa : similcs certe sunt trichides, thrissae, chalcides&critimi.Thristae,inquit Oppianus,chalcides de abramides cateruatim natant locum sena per mutates,modo in alto pelago, modo apud

a litora uictitantes. Aristosus spinosusve piscis est thrissa, nec multum habes Acolu ς. in se pinguedinis:neque succum in alimento praebet copiosum, sed eum taD men,qui facile in corpus digeritur. Ascedunt in Nilum thrisi , sicuti de cestres soli sere piscium, ut Aristobolus auissior cst, absq; crocodilorum me tu. Qui Mareotin lacum accolui, tristas illic catu & testaru concrepatium consonantia piscantur: etenim cae saltantes in piscatoria ad se comprehcndendas explicata instrumenta incidunt: atque hoc pacto is piij splendidam praedam consequuntur. sam nonnulli clupeam interpretantur, sicut a thalosam .Est autem clupea, authore Plinio,minimus pilais, qui attilum ingentem fluuij Padi piscem,uenam' quandam eius in faucibus mira cupidine appetes, morsu exanimat. huic inter pisces primas partes tribuit

3 Ennius poeta. Alosam autem piscem plebeium esse ostendit Ausenius

Stridentesque socis obstata plebis alosas.

348쪽

DE DIFFERENTIIS

chalai. Chalcis trichidi atque trissae similis est,piscis aristosus spinosusue: aut si Ecus & squalidus, hoc est neque multum in se pinguedinis cotinet, sneque si iccum copiosum in alimentum praebet:facile tamen in corpus d geritur. grcgalis piscis est. Et gregatim natat chalcides ut modo diximus locum scmper mutantes,modo in alto pelago, modo apud litora degetes. In fiuviatilium quoque numero chalcis est.Ter parit,dc gregarimaua Ouasurgiti altiori mandat congesta. nitum quendam & ueluti stridore non- nquam emittit. Chalcis uitio insestatur diro, ut pediculi sub branchiis innati plurimi interimant: quod nulli ex caeteris accidit Chalcidas nonulli sirdinos uocarunt. Aristoteles critimos sardinos dixit. Est uero eritimus6 chalcidi trisael similis,& in alendo quoque : qiae Dorion condimeto tu uiorem euadere prodidit. Salc codiuntur nonnulli piscicula,m quibus chal Fcis est S Esecula.

I Thrissae. oes , vel χήρα alius,opinor marinus est piscitulus uersiceso ibi

dixi Graeca Aristotelis exemplaria Mειρο μον habet sed falso,ut opinor: Athenaeus fortasse,id est squalidus aut siccus. o&MM Theodorus alosam uocat. 3Omni 'ut elu: a praestat mustella marina dec. Sunt qui legant clyp .

4 Alosam. At berinam Phavorinus vilem etapiscem rradidit: an eadem sit cum aloia,consideret lector. Atherina quam aristam appellat Theodorus e solitarioruν-nere ita nanque interpretatur i. imoprima in hoc mu insere omnium apparet. parit atterens aluum arenae. J Chalceus plicis alchalcide est Cyrici frequens figuraterete, Mopo Grim victinctis: an idem sit,qui Gfaber Chalcida Theodorus ericam interprstatur, nonnunquam &spuriam: quae imter susineos pisces numeratur, Sc quis me pariunt.Uerum eo in loco uidetur exemplaria omnia mendosa: nam chalcis gregalis est, non . am habet Columella pisciculum salsamentis idoneum,Sc a chalcide diuersum . nisi deprauatus si codex.Item sardinam Galenus,uel tardenam σα*Atistis.

Dchalecula,maena,smin ide&boce. Cap. CLXXXIIII. TAbentes baleculas incrementi minuti pisces iubet Columella praebe- rri iis, qui in uiuariis seruantur pistibus.Rivalem quoque halecula nominat inter ea,quae sunt incrementi parui animalia. Alecem appellant no- α nulli quam Graeci mia, Ubi uocat,dc Plinius maenam. Colore mutantur maenae,candidiores hyeme,& fiunt state nigriores, id quod maxime suis pin- Hnis & branchiis declarant. Herbosis litoribus gaudet maena,& gregalis est. Omnium piscium foecundissima est,& post brumam parit. utero grauis

melior est .Forma rotundior sceminae, porrectior mari & latior .Euenit ut cum scelu impleri scemina incipit, maris color in nigriorem, susque uarietatis inu tetur,& caro detcrrima cibo ossiciatur: uocantur a nonullis per id tempus V oi,id est hirci. Maenae succi bonitate gobiones superat,ut πω I dit Icelius sed suauitate inseriores sunt. Capitis maenarum,quae sale adscr-uantur, cinis, exsiccandi uim habet,no admodum acrem: idcoque ad sedis . rimas eo utimumquidam & ad columellam diu induratam .Haec Galenus. . Maenarum ex capitibus cinis,inquit Dioscorides,si imponatur,callosas se

, dis

Duria. Sardinia.

349쪽

A dis rimas aboleticuius citiam garum putrida oris ulcera,si co colluantur,s stit.Plinius maenarum muria & capitum cinis,inquisicum molle sanat strumas. Anginas mςnarum salsarum ex capitibus cinis ex inclic illitus abolet. Maenae salsae cum selle taurino illitae umbilico aluum soluunt.Capitis maenarum cinis ad rhagades & condylomata utilis .uulgo e maenis iucundissi mus habetur sal: ex eo salte senere quod e muria saliamentorum recoquitur,iterumque consumpto liquore ad naturam suam redit. Maenidi simi-3 les sunt boces & smarides,ut Pleusippus author est. Est autem sinaris piscis nisu ideri litoralis, & litoribus gaudet herbosis.Colorem mutat non aliter atque m na:candida enim hyeme,rursus aestate ad nigredincm redit: quod maxime

suis pinnis & branchiis declarat. Smarida nonnulli κωμοῦ x--ἰμι uO- x ita ιι ι ,ἀB carunt.Smaridis caput exustum excrescentes in ulceribus carnes reprimit: ω - μα nomas cohibct, thymos clauόsque absumit. eius caro, non secus ac caetera

salsamenta, scorpionum ictibus canumque rabidorum morsibus prodest. Veredorum pustulas discutiunt sinari des illitae. Mulieribus lactis copiam faciunt sinari des cum piissana sumptae,uel cum foeniculo decoctae. Box,ut diximus,m nae & smaridi similis,in dorsse quasi pictus,ine, ἀυ βοω ,uti

thenaeo Placet,nominatur:piscis paruus,oculos habens pro corporis ratione grandes:adeo ut Aristophanes Bizantius, non βοαχα aut Laxae, sed βορτα Boera.

potius appellandum stlatuerit, ab oculorum scilicet magnitudine,quasi bouinos habentem oculos. Piscis gregalis est & litoralis, in locis herbidis ui-C ctitans. Concoquitur facilius box, atque in corpus digeritur iurulentus, S aluum mouet:uerum astus suavior est & tenerior. Sunt & quidam pisces dictae, id est maenae candidae, quas aliqui βιαχαι appellarunt: alii

diuertos asierunt. i Aleculam arbitratur Hermolaus genus non speciem esse: idemque apud nos si- Ab L. gnificate aleculas, quod anthracidas apud Graecos, id est prunarios aut carbonarios: Anthracides. quicunque scilicet in pruna de craticula commode coqui pollent: uerum ex Columella apparet species esse. 2 Alecem appellant nonnulli &c. Alex Plinio no piscis sed Alex. gari uitium est, scilicet imperfecta nec collata sex. nee sane occurrit locus quispiam apud ueterem aliquem autho rem,qui plane ostendat alecem aut alec piscis genus esse. I loratius in primo Sermonum, Ego secem primus de alec initent. Nonius Marcellus locum hunc citans piscem significare dicit. 3 Quas Graecismaridas ap

pellant,miror unde Theodorus cerros interpretetur,inquit Hirmolaus. Sunt quidem Ce s. ,

o gerres Plinio dc Martiali quoque inter uilcs pisciculos,sed dii tersiasmaridibus, uti ex Genes.

Plinio ipso liquet lib.32. Martial .lib. I 2. Fuisse gerres axiquIil smaenatio. . Odor impudicus ut Hatebatur. ,' 'Nοτακμ εις. Viaam interpretatur Theqdorus. Et certe lectio Pliniana in uetustis codicibus boca habet, non bis3,ut notat Hemolaus. Bocas inquit Festus, pi-.. scis genus est a boandb id est uocem emittendo. m tiavit, id est boces utriisque dixit Oppianus: quasi duo sint eorum genera.

De aliis quibusdam piscibus, qui ubcales dicuntur. Cap. CLXXXV. Pisces uocis quidem expertes sunt, ut diximus, sed sonos quosdam stri

doresque mouent,qui uocales esse existimantur,ut lyra,ut chromis,de Istra. Ec

350쪽

Pylas uoculis.

nus.

De his infra

inter obiorugenera. Ποτάμιος ι-

Cordyti,uel cordula. Pelamis,

DE DIFFERENTIIS

qua supra dictum abunde est: his enim quasi grunnitus quidam emitti-Etur.In Clitore amne pisces uocalcs csse Mnaseus Patrensis author est. Philostephanus Cyrenensis Callimachi familiaris, in Aorno fluuio pisces esse i

tradit simi liter trirdis auibus uocales:uocari autem ab accolis mi itat. Ego uero, inquit Pausanias,hos pisces cum caperentur vidi:uocem auicin audimui nunquam, quantiis uel ad uesperum usque apud fluuium expectassem: quo maxime temporc uociferarc serutur. Appion maximum piscium esse tradit porcum,quem Lacedςmonsi orthragoriscum uocant:grunnire cum cum capiatur. Inter uenena sunt piscium porci marini spinae in dorse, cruciam magno laesorum. Remedium cst limus ex reliquo piscium eoru corpore. κα ist, u i inquit Aristoteles, id cst aper,piscis, quem amnis Achelous agignit,uocalis habitus est:&grunnitum habet. Idem fortasse quem , id Fcst, suem uocant nonnulli, alij a Wἰπιν uel quanquam VH - 3λααboi, id est sues marini non inepte dictatur etiam thynni,cum a glandium marinaru in cla pinguiores esticiantur.Circa Lusitaniam nanque, ut refert Polybius,nascuntur in mari glandes, quibus uescentes thunni mirum in modum pinguescunt,no aliter atque porci quadrupedes terrestribus glandibus:quocirca non immerito sues aut porci marini dici possunt. Laudantur in hoc pisce maxime, quae circa uentrem partes sunt: dicuntur & abdomina.

I In Aorno,&c. In Aroanio Arcadiae fluuio scribit Pausanias. 2 Καπρις, Hiei orsitan est,quem A thenaeus πιπιμον λ his id est porcum fluviatilem uocat: quem etiam ex Aristotele uocalem esse tradit.Eodem loco habetur μάορος,quem & uocalem Gesse dicit,nis forsitan menda sit, de i οἱ me scribi debeat. 3 ris quoque piscis est, dc νανα: sed an iidem an diuersi a sue, dubitat Athenaeus.Dursque sues,dixit etiam Ouidius in Halleutic. De hyaena ita habet Plinius, Et hyaenam piscem uidi in Oenaria insula captum,caput exerentem. Hyaena ab Oppiano inter serocia cete numeratur, quae multo sit immanior quam hyaena terrestris.

De thynno, thynnide, pelamide, & huiusce generis aliis. p. C L X X X U I.

CVm annuum excessere tempus,thynni uocantur: etenim cum thynnς in Ponto pepercrint, prodeunt cx ovo,quas alij scarodylas aut cordy-rlas uocant: Birantia auxi das Theodorus aiaxumas nominant, quia diebus Fraucis adolescunt. Cordyla,inquit Plinius, lamis pusilla,cum in Pontume Maeotide exit, hoc nomcn habet. Hae Ponto exeunt autumno in mare u- ana cum thynnis: codem autem redeunt uerno tempore,iam adeptae ea magnitudinem, qua limosae aut a luto, pelaonidis, id cst lutariae nomen accipiant. Sarda quoquc uocatur pelamis longa cx oceano ueniens. Limosis 3 thunni prouectiores aetate anno esse putantur uno: & thunni tunc uocantur,uti modo diximus, cum annuum excessere tempus. Prae nimia pingue

dine disrumpuntur thunni nonnunquam: nec sere plusquam biennio possunt uiuere,ut Aristotcles author cst. Pelamis,uti Sostratus prodidit,etiam thynnis dicitur, cum scilicet ad thynni magnitudinem increuerit: postea

iicro maior adhuc reddita,Orcynos uocatur. Postremo autem cuna ingentem in

SEARCH

MENU NAVIGATION