장음표시 사용
321쪽
tiGque locis uescuntur limo atque eduliis,si quis apponat: sed plurimae dul- Eci humore uiuunt, idq; qui uiuariis anguillariis dant operam
dicuntur summopere curat, ut quam maxime pura syncer ue sit aqua affluens semper & cisiicias per ripas,ubi uiuaria extruunturiin turbida nanq; breui suffocatae intercunt:ideoque quo cas facilius capian aquam perturbantlascuntur noctibus: interdiu in luto quiescunt. exanimes pisciu solae non nullant. Anguillae quanuis uel ex purissima capiantur aqua, succumprobum nunquam essicient, sed lentum pituitosumq; Tt anguilla palustris sapore magis ingrato est quam marina:scd uberius alit,utDiphilus author est.Iccsus autem anguillas inter pisces optimum procreare succu,&s macho admodum gratas csse praedicat: abundeque nutrire,& cdetes facile Ira saturos reddere. & Macedonicas anguillas inter salsamenta numerat. Co- F ψ' ger quem & gongrum appellant) gryllus quoque a nonnullis uocatur,an- 6, illae similis est,sogus leussque ac lubricus.Pinnulas tantum binas habet: Gollis. & binas utrinque brachias, alteras simplices, alteras duelices. gula illi exigua est.In sellis situ ambigit: aliis enim ad iecur,aliis infra sepositum adhaeret sel. Conger .ad ingentem crescit magnitudine, praescrtim in Sicyone,ut Eudoxus author est.Congrorum generatio,iat Oppianus tradidisino aliter' fit atque anguillarum,attritu scilicet corporum mutuo, indeque mucore quodam in arenam limumue distillante ex quo nascuntur congri .ucrum ut Aristotcli uidetur,congri taturam intra se continensiouum scilicet,sed
minime arcnidum,quale in piscibus cernitur qui squamis integutur. Nec ipsa tatura satis patet in utero pinguedine obelo:est enim prolixiuscula,ut Gin serpentibus,quod certe ignis periculo innotescit: pingue enim absumi
tur atquc cuaporatur, oua autem crcpiciant&extrusa dis liliunt. aa haec si
palpites & atteras digitis,pingue leue utique senseris: ouum aute duriusculum. Congri itaque alij pingue h. abent,ouum nullum: alij contra, pingue nullum,ouum autem qualc modo exposui possident. Congrorum genus duplex,albicantes pelagis sunt:at uero nigricantes ambigunt,partamq; pelagi j, partimuero litorales sunt.Victitant autem frequenter in paludibus&ad fluviorum ostia, ubi copia inquit aquae dulcis:
Et fluctus coeno commixtus uertice multo Voluitur a terra.
Carne tantum uescuntur congri,uti docet Aristotcles. Congri polypos e- Hdunt: lcue cnim dilapsum congri corpuissum hostis in dimicatione essit - git. Conger & murena caudas intcr se prςrodunt. Conger, ut Plesilotimo placet de Galeno, duram carnem habet:quς tamen concoctu non admodudissicilis est, uti Xenocratcs docuit, nec mali stacci. Nutrit copiose, uerum 8
cutibetine. ori non adeo gratus est. us siue belone, quem S aculeatum vocamus Minyb ph rhaphida, piscis est longus,tenuis & leuis, rostro praeacuto de in cornus modum duro . Dentes non habet, ut resert Athencus: set habet iccori annexu. 9 foetificat sero,& hyeme parit. Unus piscium dehisccte ulcro non tam propter multitudinem ovorum,quam niagnitudinem parit:habet enim laic ri iomam quandam sub uentre immulcaecq serpentes, αυέλλvr uocant, a partu uiuit
322쪽
Auiuit,&uulnus coalescit:&modo phalangiorum proles parentem ossus a circundat,& si tetigeris,sugiunt. Victitat belone locis partim saxosis, partim arenosis .Postquam laqueos retiaque piscatorum euaserit belonc, utircscrt Oppianus,1um conuersa morsu lacerare retia cupit, dentibus haeret in lino,atque ita capitur.Stomacho minime grata belone cst: malum procreat succum, cileque corrumpitur & parum nutrit, ut Xenocrates prodidi Eut uero Diphilus, concoctu dis scilis est, sed probii m cssicit si iccum. Beloni sphyraena similis est,eam Athenienses oestram dixere .Sudis Latine Dimonii appellatur,que a Graecis sphyrgna,rostro similis nomine, magnitudine in- Sudis. ter amplissimos rarus,sed tamen non degener. Duplex carum genus, utril que longum. Si reti claudatur sphyraena,serpentis in morem e maculis ela
B bituriaveo lubrico est terso.Gregatim degunt sphyrgia . sapore non admodum grato sphyraenacst 'sed succum gignit bonitate mediocrem, de qui copiosius nutria quam qui c congro. Zygaena piscis longus est, ut prodide re quidam: ab aliis uero inter cete numeratur serocissima. Zyg nae set ad- Licen. nexum iecori AE.Caro Zygςnae & dura est & insuauis. Zyg na cum sit aspectu infausto infelicique, non est prospera nauigantibus. Forma ut Om Achis se,
lapianus scribit in anguillae proxima est echencis, pisciculus sesquipedalis: quinque digitorum crassitudine, ut Trebius Niger prodidit. Qui eum '
uidere, inquit Plinius, limaci magnae similem esse dicunt. Saxis assue tus est, pelagiusque, raro litora petens, colore nigri cate sus coue: rostro a--ἡ acuto atquc prope in hami morem incuruo. Hanc errore nonnulli pedes haCbere prodiderunt: expes autem omnino est: sed quoniam pinnas habet pedibus similes,llinc fit ut pedibus instare uideatur. Hoc pisce carinis
adhan eme,naues tardius ire creduntur,inde nomine imposito: & e nostris
quidam Latinis remora appellauere tu. Ruant uenti sicci,S s uiant pro cellae,imperat furori,uiresque tantas coposcit,& cogit stare nauigia, quod non uincula ulla,non anchorae pondere irrevocabili factae. Haec prςtoriam Antonij naui in Acciaco marte tenuisse sertur:&postea Cath Caligulae. Ad imirandum certe,quomodo adhaeres teneat,nec idem polleat in nauigium receptus: mirumque c Graecis abj lubricos partus atque procidentes contineri ad maturitatem alligato eo, prodiderunt: alth sale adseruatum ad alii satumque grauidis,partus soluere:ob id alio nominc odynolyonte appcl- od obon. D lari. Praeterea hanc esse eius uim adseruati in sale Trebius niger arbitratur, Abis, ne ut aurum quod reciderit in altistituos pulcos, admotus extrahat: tamcn in cibos non admittitur. Oblonae corpore musculus est, ιινοκῆαν Graeci uo cant,piscis paruus,cauda tenui. Dentes nullos habet: scd pro his,sctis,suillis simis.
similibus intus os hirtum,& linguam etiam ac palatuna. Balenam antece- Μvoxκτος
dit musculus, S oculorum uice iungitur,monstratque uiam ducitque per aequor,nec balcnς solum dux est, sed & ceterum aliorum,ut tradit 'pia- v ia nuS:nam cete non longe cernunt.vάλλαι in quodam Lybiae quuio naseutur septenum cubitorum, quae branchias habet perforatas, ita ut per eas resipi rare possint,inquit Strabo. saevat,id est hirudines, quas & saliguisugas uocant, nonnulli captas struam.diuersus ctenim earum ad extrahcndu san-
323쪽
guinem usus est.quippe eadem ratio earum, quae cucurbitarum medicina, Elium ad corpora leuanda sanguine,spiramenta laxanda, iudicatur: sed uitium,quod admissaei emel desiderium facere circa cadem tempora anni semper ciusdem medicinae seruntur.decidunt satietate & pondere ipso sanguinis,aut sale cinereue aspersae. Quod si forte hirudinum penuriasit, aut cum admouentur, pauciores quam pro desiderio adhaeserint, forcipe cauda inciditur ta enim fiet ut emuente ex ipsis sanguine, ab attractione non desistant,donec cincre aut sale aspergatur. Scire autem oportet,hirudines non sanguinem qui in intimo corpore est extrahere,sed eri in qui in extrema carne continctur exugere. Aliquando,inquit Plinius,aflixa relinquunt capita:quae causa uulnera infimabilia facit, id multos interimit: inventin que uirus remedio uerso: maximeque rufar ita formidantur. Ergo su tia Fora forcipibus praecidunt:ac ueluti siphonibus destitiis inguis, paulatimq;
morientium capita se contrahunt,nec relinquuntur. Haec Plinius. Incediit
hirudines parte corporis priore praecedente, & quod reliquum est corporis,ad illam contrahunt: & hoc quidem pacto, uno ex loco in alium seruntur. Capillum denigrant sanguina gς, quae in uino nigro diebus quadragin- . ta computruere : alij in aceto sextariis duobus sanguisugarum sextarium in uase plumbeo iubent putrescere totidem diebus, mox illini in sole.
ornatius tantam uim habere tradit,ut nisi oleum ore contineant qui tingunt, dentes quoque corum denigrari dicat.Palpebrarum de aliis quoque locis nascetium pilorum, psilothrum sanguisugarum cinis ex aceto illitus esse putatur .comburi cas oportet nouo uase fictili. In Gange Indiae Statius is Sebosus haud modico miraculo assere uermes brachiis binis LX cubitoruGcoeruleos nomine & colore, hi nomen a facie traxerudadeo robustis uiribus,tat elephantos ad potum ueniciates, mordicus comprehcsa manu ips rum,rapiant in prolandum. Ctesias Gnidius author eu, in Indo quilio bestiarum ferarum experte,uermem nasci, qui eorum qui in ligno gignuturaluntur uermium,speciem habet.Hunc ad septem cubitorum longitudinem, de eo amplius excrescere:cuius crassitudinem decem annos natus
puer manibus uix cir plecti queat. Huic in stuperiori oris sede unus dens inest,in inseriori alter:ambo quadranguli cubitalem longitudinem habeti& quodcunque siue animal sive lapidem comprehenderit, facillime coterit. Interdiu ima in sede fluminis uersatur,noi ad terram procedit, dein Plquodcunque inciderit,uel equu, uel bouem,uel asinum coficit, atq; in suas
sedes tralait: dein flumen abstrusus, membra omnia,excepto uentre,cxest.
Ac si interdiu fame premitur,siue camelussiue bos in ripa bibit, uiolentissimo impetu,summa labra mordicus comprchendit, & robusto traimi in aqua protractum edit. eius pellis duorum digitorum crassitudine est. Huc cum ceperint,triginta dies appensum ment:atq; ex eo in fictilia uasa crassum oleum stillat quod qui clem ipsum regi Indorum apportant.Huius ea est ui solet,ut sine ullo igne eius infusa hemina,quencunque lignorum ceruum comburat. Ac si uel hominem uelis,uel aliud animal exurere, pri- imum ut hoc infuderisa datustatim deflagrauerit.
324쪽
Iso A i Etiam lib. i.histo. animalium uidetur Aristoteles murenam separare a piscib Mnatandi modo. a Pliniani codices plurimi pro myro myrinum habent. uerumyrtilo. ut Aristoteli placet, Theodorus murinum uocat inabres nocent: fit enim ut plu MMnm . viis multi excaecentur,si modum aqua excesserit.Colore laricis hiatον 'rim i ita legit Theodorus Athen iis uero As,id est colore auis quae lynx dicitur cui lectioni cosen . tire uidetur & uetus Aristotelis interpres. Sed scrupuliis restat,qubd Athenaeus addidit, ολον met dura, loειν, ut scilicet in omnibus partibus tam externis quam internis unius sit coloris. Nihil uolui mutare.sed admonere. Smyrus etia, Plinio inter ina μπη rinos pisces numeratur,uerum tanquam alterius generis a murena. 3 in utroque. Inter eos pisces numeratur etiam a Galeno qui in utroque humore, scilicet in mari de aqua dulci uictitant, in lib. de cib.bo. malique sue. Vetusti codices nonnulli habent,Nouacula pisce quae tacta sunt, ferrum olent,ut sit nouacula piscis. s. Sicu- μ tati. lo freto,dcc. Martialis lib. 13. natat in Siculo grandis mi irena profundo, Non ualet exustam mergere sole cutem.
B Flutae.Theodorus etiam νάδους fliuas interpretatur lib. histor .animalium .Rhyades M ALquoties pistium lotura uel nauissentina eiecta est, fugiunt ut odorem sentietes. Libro autem quinto, rhyades per aestate parium. Theodoriis spargos uocat Libros, rhyadas Spargin. piscium genera dixit solitaria id est quae solitarie uagantur: οια giαιμνονθὼ τῆ - , id est: parit solitariorum genus inuere.Sed uide ne meda in his locis sab- sit in Graecis exemplaribus, s Gryllus,inquit Diphilus, similis est anguillae,sed insuauis. 7 Vescuntur. Haec non de congro, sed de murena narrat Oppianus. Aliter hunc locum uertit Theodorus, sed nos hic Sc Graecam secuti lectionem dc ueteris interpretis sensiim ita reddidimus. Et ex Plinio quoque lib. si polypum congri lac rant. 8 Ori non adeo gratus ἐκ si forsitan is α sus apud Oribasum.' Duro. Addit Massarius, dorso coerilleo ad uiride inclinante: uentrόque argentei coloris. Et Albertus Magnus Spinam habet uiridis doloris. io Piscium de- C hiscente.Dehiscente propter multitudinem utero, inquit Plinius. II Sphyraena.
Mirum qubd dicat Plinius hunc δe alios quosdam pisces, de quibus in hoc lib.31 striabit, an ullo authore nominatos. Sphyraena Theodorus malleolum uocat. Ir SeL Magois.
quipedalis. Apud Plinium legunt me quidam,semipedalis. 13 Brachias habet perforatas. Et gulam perforatam habent ad respirandum: AElianus. I Bb,Miri se a Siste naiadest emulgere: anguinem nanque cuti admotae exugunt. Quo pacto se uantur, atque ad usum accommodantur, monstrat Galenus lib. de hirudinibus. is Branchiis binis. Alias brachiis binis ix cubitorum. Solinus ita habet,Hi bina habet ibrachia longitudinis cubitorum non minus senum.
De planis piscibus,qui visi inse dicuntur,id est qui passeruna sunt specie. Cap. C L X V II. Tu Din M blbo ,id est pisces qui passerina sunt specie qui & plani uo
cantur codem modo natant quo coclites,&altero oculo Orbati ince- Ptinis, M. dunt: nam eorum natura a recta figura pervcrsa est. Psctiaceum genus non coitmec enim in co genere mas est,sed oua in omnibus reperiutur. Limosa
regio,ut Columella prodidi planum educat piscem,ut soleam,rhombum&passerem.Cibo suaves sunt,&pro nutri ut rhombus, passer& buglossus.Pasleres a rhombis situ tantum corporum differunt, dexter resupina- e .
a tus est illis,passeri l uus .et, iis,quam passere vocamus,buglosso similis quo-
dammodo est:non tamen omnino eiusdem speciei: buglossi nanque caro, in V ut Galenus assirmat,&tenella magis est,& in cibo suauIor,atque in omni
bus praestantior quam passeris: quanquam nec illius caro dura est, sed me-
325쪽
diocris. Xenocrates autem buglossum & psellam, carne habere duram & E corruptioni minime obnoxiam, probumque gignere silc &aluum mediocriter ciere praedicat.ut uero Diphilus, psellae 5: buglossi suaves sunt, &copiosum praebent alimentu .Buglossi caro,ut docci Galenus,ex iis est, ita succum gignunt neque crassum admodum neque tenuem, sed qui usquequaque mediocritatem obtineat: qua & in saxatilium penuria eorum co uti licebit .neque utinis utrique prorsus eadem ratio cst: buglossus M l: loca arenosa magis, passer coenosa amat. Cynoglosson quoque psellam uocant Athenienses, a buglosso diuersum. Rhombum Diphilus buglosso ocpserea nihilo deteriorem iudicat:quod scilicet ad saporis gratiam pertinet,
alimetiue,quod ex eo praestatur copiam.Mediocritatem obtinet rhombus inter duram & mollem carnem ait Galenus:asello tame durior est. Xeno- Fcrates autem duram esse eius carnem,nec facile corrupi posse: oportere uero rhombum magnum uno die adseruatum,postea coqucrc:in uentriculo
concoctionem pati, scd nutrire abunde. A rhombis passeres uti modo 3 diximus situ ratum corporum disserunt: dexter resupinatus est illis, passeri lcuus. Latus admodum piscis rhombus est,uel Martiale teste: Quanuis lata gerat patella rhombum: Rhombus latior est tamen patella. Rhombi abditi pinnas exertas mouent specie uermiculorum: ita Plinius Aristoteles uero de M,Cum nullam, inquit, sui corporis partem intecta reliquerit, uerberat radiolis sui oris, quos piscatores uirgulas uocant: quas 4 pisciculi cum aspexerint, adnatant quasi ad algas quibus uesci soliti sunt. GLieni medetur ut aiuntὶ rhombus uiuus impositus,dcin remittitur in mare. Buglosso atque passeri similis taenia est, piscis tenuis gracii sue, & in ci- sbo quoque gratus, & qui paruo igne indiget pinnas habet tantum bina'
Taeniae frequetes dc optimae nascuntur in Alexandriae Canopo & Seleucia Antiochiae. Taeniae iecur siccatum pondere x iiii cum oleo cedrino perunctis pilis ix mensibus,psilothrum palpebrarum esse putatur. Citharus spiscis sanus rhombo similis est:uerum tDombus teneriorem habet carne neque huius tamen caro dura est,sed mediocris,uti iudicat Galenus.Est autem, ut Xenocrates prodidit,stomacho ingratus:malum procreat succum, sed non facile corrumpitur. Alga pascitur,in arenosis locis uictitans. Dentes habet serratos,linguam tutam, cor album atque latiusculum. appem Hdices habet plures superne circa uentriculum. In hoc genere alius rufescit aut flavesci Gallus candidior est. Haec ex Athen o. In mari rubro, inquit AElianus, piscis nascitur, cuius corpus ita figuratum est, ut similitudinem lingulacae cius latitudo gerere seratur. Squamae non magnam tangenti Msperitatem habent. subaureo est colore, & lineis a summo capitis uertice ad extrema caudam sic disti reuitur, ut eas cytharae fidiculas contentas csse dicas unde is citharus appellatur.Os illi pessiim it de subsidit, idemq; nugerrimum est,atque cingulo croceo circunligatur.uertex uarietate distin guitur, fulgore aureo de nigris quibusdam lineis.Pinnas aureas hisci.ruso colore invitipliciter nariatur. uda est nigra praeter extrema: ca enim ca
326쪽
Adidisti no colore asperguntur. Ali; item picti nasci dicuntur, toto corpore
purpurci, certis interuallis aureolas lineas possidentes: corum uero caput cingulis uiolaceis illustratur,uno quod est ante oculos ad branchias pcrti, .nente, altero secundum oculos usque ad medium caput excurrente, alio ait 'rem tanquam monili sic collum circumplicante. Piscis est,tit nomen indirat, Huni sacer,ut&Apollodorus author est,sicuti cytheria Veneri.Im orbem 'terpla' musices,ut author est Dorion, unicum pscita&bu glosso nume- 8 Dtur .efcbarus, quem ctiam corin uocant. Lato quoque generi epodas I, ex Ouidio adiecit Plinius,corum ex numero quorum nomina apud lacrinis ' nem alium repcriuntur. Epode
r Rhombuim,&c. Nusquam Aristotele, quod meminerim in rhombum nominatio sed cui resert Athenaeus Latini vigia rhombum uocant: Theodorus passerem interpretatur. Galenus Filia a rhombo distinguit, de pro una specie acci- - - Ipit, quam Plinius passerem uocat,&nonnunquam psettan: ita&Athenaeus frequen
ter. itaque metis qu asi genus uidetur esse rhombo de passeri: &item unam significabit speciem passerem scilicet,uti sentit Hermolaus in annotationibus in Plinium. Passer inter aues u Raturiat piscis est apud Aristotelem alius a passere,cui felι 1οὴλ . inquit,pun longe ii iecore est intestinis commissum. Theodorus non habet. aBuglossii . Coniicit Hermolaus bu ossum latine soleam dici: Sc quem Plautus atque sola Varro lingulacam nominant, aut solea est, aut illi non absimilis. Plauti locus est in -Lea. Cassin.cum dixit uillicus, Vin lingulacam3 Respondit senex ς id opus est3 quando se
uxor domi est:ea lingulaca elimam nunqua tacet. De solea εc psella ita refert Plinius. Terra quidem, hoc est uado maris excavato, condi per hyemes pset tam soleamque tradunt.Item, solea: cqm rhombis non intrant pontum Lieni medetur solea piscis impo- C situs.&Ouidius in Halielit. ιFulgentes soleae candore:& concolor illis Pasier: de Adriaco mirandus littore rhombus. - ' 3 Dexter resupinatus,&c. Addit Massarius asperum esset hombum:quandoquidem ossa quaedam rotuda aculeata habeat, quemadmodum rata. Verberat,&c. P αcn-F-m 9M H cm a καλοῖαν οἰ αλιος ραζρα,vetus interpres, Et cum latuerit, habet in orificio quandam partem sicut uirgam. s Theodorus uittam uocat. Te- nuis gracilisve, λαῶν. G Αινίδες sunt apud Athenaeum: an iidem pisces,an potius Iegendum siti rurins 7 Cytharus,&ακ i5Mῖς etiam dicitur: tu Θαρ Ar apud Polluce, 'an sit idem' 8 Lato quoque,dce. Ouidius quoque in ualleutic. latos epodas cuso
lea,passere dc rhombo connumerauit.
De piscibus quibusdam litoralibus saxatilibusque, de scaro.
i Λ Pud antiquos nobilissimus habitus accipenser nullo nuinc in honore inquit Plinius: sed scaro datur principatus hodie: ut qui caeteros o- mnes suauitate praestet. Hic solus piscium dicitur ruminare: huic cienti iluni aquatili uim dentes plani & non serrati. Litoralis piscis scarus est, circa petrosa herbosaque loca degens:herbis naque uescitur de plitico prςcipue. . Solitarius hic est, sut author est Aristoteles) & carniuorus quoque .Sed Plinii: s,berbis,inquit, licitur uesici,no aliis piscibus.Linguam habet paruam,& quae ori non ualde adhaereat: cor triquetrum & candidum, lienem nigrum.Supcrne circa uentricultun cxcunt appendices complures. binas u
327쪽
mus hab r.Noctii sereno capiti ir:dormit enim in cauernis latitans . So- E lus piscium,ut refert Oppianus, magnam odit uocem . Vacat Eurypus Py-mide ne men- raeus scaro & thrysia, & relicitiis spinosioris generis:ita Aristoteleς. scarus, 3t j. ' Columella, totius Aliae & Graeciae litoribus Sicilia tenus frequen-,Lή, tisi in us exit nunquam in Ligusticum,nec per Gallias enauit ad Iberi cum Ab ea. mare: itaque ne si capti quide persciantur in nostra maria, diuturni queat scitas apud possideri. Vti uero Plinius refertiscarus mari Carpathio fi eques,l' mon- Varron et torium Troadis Leetiam sponte nunquam transi.Inde aduectos Tyberio '
' ista. principe Optatus praefectus classis, inter Hostiensem de Campa-
/ ' niae oram sparsos disseminavit: postea frequentes inueniuntur Italia inli- Quomodo ea tore, non ante ibi captae. Alga uescitur,uti diximus, phucouς marino, e-; pratur letes a- capitur. Fallitur quoque a piscatoribus per sceminas, quas amore nimio F prosequitur. Mirum scari ingeniti Ovidius prodidit in eo uolumine,quod 't l alleutician inscribitur:scarum inclusum nassis,non fronte erumper nec infestis uiminibus caput inserere: sed auersum caudae ictibus crebris laxarcsores,atque retrorsum ita erumpere.quem luctatum cius,si sorte alius se rus extrinsecus uideat, apprehensa mordicus cauda adiuuare nixus crumpentis. Duo osse scarorum genera prodidit Nicander Thaeateraenus, alteruoni an uocari,alterum aeolon. Saxatilis est scarus,ut diximus: de caro illi, ut Diphilus scribit, tenella, stagilis, silauis, leuis: atque facile & concoquitur& in corpus digeritur,modiceque aluum mouet. Non sine praecautione tamen scaro praesertim recenti in uescendum suadet: pastitur enim nonnunquam marino lepore: quo fit, ut eius interanea choleram excitent. Xeno- 3 crates scarum cito in uentre corrumpi dixit Scari piscis marini iocinore ad G
parotidas utuntur nonnulli. I Sed scaro,Me. Scarus,inquit Plinius, principalis hodie. Extat Ennia uersus apud Apuleium apologia prima,de scari praestantia: Scarum praeterh,cerebrii Iouis pe-nε supremi. a Dicitur ruminare,&c. Ruminat &piscis, quem ab ea re ruminale quid m appellarunt,μυρκ-.ita Theodorus Aristotelis uerba retulit: mihi uero ita uertendum uidetur, Ruminant Sc pisces scilicet quidam & qucm ab ea re μύρκυι, id est ruminalem appellant: ut incertum adhuc sit,in quo animalium genere numerari debeatuve l. Athenaeus ex Aristotelis aut horitate scribit scarum esse carniuorum. 3Scaurus habetur in codicibus nostris, & hic in cap. iis lib.8,&cap. 7. optatus,&c. uide an ita legendum sit,an Optanus uel Octauius: ex Macrobio lib.3 Sat. H
Post scarum mustelamque,ex reliqua nobilitate, gratia maxima de co-rpia mullis. Nomen his Fenestella a colore mulleorum calciametorum datum putat: trigle a Grςcis uocatur,ut nonnullis placet, quia ter anno pariat solus saxatilium. Rusus piscis est, gemina barba insignis sere: sed multu a expirantem uersicolore quadam &numerosa uarietate spectari, proceres gul. aenarrant,rubentium squamarum multiplici mutatione pallelicentem, utique si uitro spectetur inclusus. Litoralis piscis est,in arenosis sere litoribus uictitans: & inter saxatiles quoque a nonnullis, sicuti ab aliis inter pe-
328쪽
Alagios numeratur: uandoquidem secedit notantiquam & in altum mare. Plures habet appendices superne circa uentriculum: gregatilis est. Ter anno parit,sed autumno potii sinum.oua sita limo committit: unde fit,ut sc-3ro parere uideatur: litiuus enim frigus continetur in limo. Mullus postea ruam ter pepererit,sterilis redditur, inquit Athenaeus: gignuntur cicnimii in utero uermiculi quidam quiscinencius delimrcnt. Multis magnitu-
do modica, binas luc libras ponderis raro admodum cxuperant: nec in ui- quartis pisci nisue crescunt, cum sit mollissimum genus, & seruitutis indignantillimum. Septentrionalis tantum hos & proxima occidentis partes non gignit oceanus. Vigent mulli potissimum autumno. Eorti genera simi Non in quibus plurauiam &phucis uescuntur marinis, & ostreis,& limo, & aliorum pi-B scium carne:& barba gemina insigniuntur inscriore labro. Sunt & qui barba carent: uerum lautis limi barbati, ut Sophron author est, αματ λς uocata' rin Er. tur:Xenocrates ita distinxit, Mullus pelagius, qui &optimus, perquam rubicundus est ignetae sulsore & ueluti minio aurόque splendescens, quo a saxatili genere maxime dissert.barbam quoque gerit. Lutarium ex iis ui a gis, Lia 6 lissimi generis appellat, ut qui coeno & sordibus uel uilissimis pascitur. nec . litoralibus gratia, laudatissimi ex mari purissimo, & qui conchylium sapiunt: qui cancellos deuorant,& grauiter olent & gustui ingrati sinat.Prς duram carnem habent mulli, sed friabilem tamen quo fit,ut nihil habeant in sic aut lentum aut pingue,sed nec mali succi quicquam. Dissiculter concoquitur,nec facile corrumpitur: qudd si probe concoquatur, nutrimenti Cplurimum praebet. Stomacho grata est mulli caro, inquit Diphilusin m diceque astringens, & aluum sistit,praesertim assa:na frixa grauis est & coiicoetii dissicilis: sanguinem autem elicit quouis modo parata.Iucunda qui--. dem est mulli caro,inquit Galenus,atque hominum naturae familiaris: a - siduo tamen mullorum esse,oculorum aciem hebetari prodit Dioscorides. Multos in cibo inutiles neruis inuenio fieri,inquit Plinius. Multi grandiores nec adeo suavi sunt carne atque minores: ncc concoctu tam facili, ut v quae dura admodum sit. Et ut in univcrsum dicam, mullus neque tantam habere suauitatem, neque corpori salubris adeo uidetur, ut tantopcre cxpeti debeat. Cum itaque quendam interrogassem, inquit Galenus, qui mullos praegrandes ingenti pecunia comparaucrat, quamobrem tam studiose D eos expeteret, propter iecur potissimum respondit sc grandissimos emere: deinde & propter caput. Mullus si crudus atque disicinus admoue. atur,
marini draconis,aranci ac scorpionis ictibus meaetiar. Contra omnia ueneficia ex menstruis mulierum auxiliatur multus: item cotra pastinacam, & scorpiones terrestres marinόsque,& dracones, S: phalangia illitus sumptiasue in cibo. Vomitiones mulli inueterati tricique in potione concitant. Eiusdcm rcccntis c capite cinis,contra omnia uenena, priuatim contra fungos auxiliatur. Attritis quoque imponitur cinis c capite mullorum: comburitur autem in fictili uasse: illini cum melle debet. Carbunculos discutit mullorum salsamenti cinis: quidam capite tantum utuntur cum inclic. Mullum tutarium semper comitatur sargus nomine alius piscis: & coenu
329쪽
fodienteco sedere enim potesst hic descedit S i ascitur: imbecillioresque Enc code adnatent arceti piscis alioqui saxatilis inter herbosa saxa uictitans. Insignis sargiisque notis, insignis & alis:
Et spinis ueluti palis thorrcntia terga i occulit, ut totus ualido mucrone tegatur.
Nec dextram iniicies, igeant quod tergora densis .
Sargus bis parit,uere scilicet & autumno paulo ante aequinoctis. Fert uterum dies triginta,coit incnsic Deccmbri. Sargus cum hamo tenetur,ad sc pulos lineam terit astutum certe piscem esse sargia tradit Numenius. Mares pro sceminis contendui:quo in ccrtamine qui uictor euaserit, solus scP- minis potitur omnibus. Caprarum miro amore tenetur sargi: ut saepissime Fcmcntita carum specie decepti capiantur.In cibo laudatur largus:est enim gstomacho gratus,probii generat uiccum,facit'; in corpus digeritur, abii- silc nutrit,& aluum mouet. Gregalis piscis sarginus est:scd sarginum alium esse a sargo, Epicharmus author est. Vt circa mullum tutarium sargus, ita
in mari quod a Cyrena in AEgyptum panditur, piscis pediculus nomine, circa delphinum est: qui omnium pinguissimus efficitur pabuli copia, quae delphini opera suppeditatur. Rufus cst & cocci x, id est cuculus,ut author est Numenius:& mullo similis, ut Pleusippus. Quo fit ut nonulli trigesam ab similitudine coc ga appellent:sed partes posteriores squalidiores habet trigola.Coccyx ambisit: hoc est partim pelagius est,partim apud litora degit arenosa. ccyx yiscis perinde ut cuculus auis obstrepit, unde nomeaccepit: caro illi dura est. Hirudinem quoq; piscem nam est & hirudo po- Glypo similis Pseusippus mullo similem esse tradit:chelidona Grςci uocant. Chelidon set habet scorsu in a iecore intestinis comissum.Volat hirudo sa-ione perquam similis uolucri hirudini: sublimesque adeo uolitant hirundines,ut mare ne attingant quidem: altiusque in uolatu sese attollunt quam miluus,non tam alte tamen quam lolligo:& pinnis stridere sentititur:sunt enim his pinnae latae & longae.Item pelago gaudcias,& nigro tcrgore mi Luus subit in summa maria. Piscis ex arguincto appcllatus lucerna, linguoque ignea per os cxerta tranquillis noctibus relucet. uolitat autem miluus in uocant cum sibi a maiore pisce metuit,sed summa latum maria at- Htingens:nequc enim tam alte se effert quam aut hirudo aut lolligo, ut nescias uolitct ne an super aqua natet. Quoties uero ccrnatur milvago extra aquam uolitans,tempestates mutari Trebius Niger author est.Carnem habet miluus coc gi cuculόue alioqui similem,sed duriorem. Rubellio que u crytbrinum & crythinum uocant, litoralis piscis est, S: arenosi loca incolens:uet,ut Aristoteli placet,pelagius magis. In hoc genere non reperiturmas: omnes enim ovis grauidς capiumr:neque mas ullus adhuc uisus est: quamobrem de his nodum compertum habemus quod fidem faciat satis. Frythrinus sapore iucundo est, de alimentum praebet copiosum .in cibo s-stit aluum: si in uino suffocatus moriatur,uenerem ciere dicitur uinum illud epotum,ut ait Xenocrates:uel uti refert Plinius,rubellio in uino putre factuS,
330쪽
A factus, iis qui inde biberint taedium uini affert. Venerem concitat crythini in cibo sumpti. Et rutilus pagur pagrus ctiam & phagrus dicituri suntlis Parari
erythrino est:&modo pelagius modo litoralis,in saxoru cauernis degens P graii.
Lapillum iii capite continetadeoque laycme prςgelida maxime infestatur: facit enim lapidis rigor, ut per algore gelet. Cor illi triquetrii est i soli tarius
iti edendum siuadet Archestratus .& caput in eo praecipuit ira:duram habet 3 carnem,& quae nec corrupitur facile,nec aluum ciet. Est de fluviatilis pha-griis:sed marinus praestat.Niloticus est ei scis, qui uti rescri AElianus aduetantem Nilum praesentiens praecurrit, tuturamque aquam AEgyptiis prae-nutiat. Pagro similis atque crythrino hepatus csl:qui Sc lebias . anonnullis Nepatur; B appellatur,colore nigri cante. cstque piscis solitarius, carniuorus. detes ha-1 bet pectinatim cocuntes: oculos, quam pro corporis ratione maiorc cortriquetrum & candidum .lapillos gerit in capite duos, ut Hegesander aui, thor est,colore splendor que ostreis similes hombi figura:felle caret. Arpendices habet quasdam paucas superno circa uentriculum. Saxatilis est, ut Diocles prodidit:& in cauernis latitat in alto mari. Hepati caro, ut Galei nus docuit, duritie mollitieque mediocris est: autumno uilescit, author
Xenocrates. i De mulleis calceamentis,uide Hermolaum in annotyitionibus in Plinium. 2 Ouidius in Hallentic. -Tenui suffusus sanguinem ullus. Addit Massarius, Si uiuus desquametur, an . Cguineum colorem habet. Epicla armus mi λας uocauit κυquer Uo id est sibbas,ab eo quod earum formae contigit. 3 Sero parere. O i mxm,Vt sero pariat: ita Theodorus ad Graecam lectionem.Et uetus interpres aliter: sed mancus est. 4Binasque libras .Mulli trilibris meminit Horatius lib. 1.Sermon. 3c quadrilibris Seneca epist.lis: sed rara haee.Mullum etiam L xxx librarum in mari rubro captum Licinius Mutianus prodidit,inquit Plinius. s Eorum genera plura Mullorum genera i .
forsitan pabulo maxime discreta intelligemus: sicuti de de purpura dixit Plinius. Algese, enutritu alga: ostrophagum,conchis: carniuorum carne: lutariu .luto limbue. 6 .
Lutarium. An hara fortasse triglis sit Oppiano quae in coenosis litoribtis uictitat τι Iecur potissimum. Multi iecur quo pacto apparetur condiaturque docet Galenus libi3.de alimsiit. 8 Decepti capiantur. avspinos nantur spargia piscatoribus sub caprarum specie, legito apud Oppianum. s Sarginus. Theodorus sergiacu uocauit, nisi mendosus sit codex. Io Volat hirudo. d de hirudine scribunt, hirudine scilicet uolare,dec. an de altera hi tudine potius dicitur, quae polypo similis est ciam I dicat Plinius, eam no pisci, sed uolucri hirundini similem esse. Massarius aliter sentit: eqitide adhuc nihil ani rmo.Non me latet, huius sententiae uerba apud Plinium alitera nonnullis distingui: sunt enim qui hunc Plini st locum hoc modo legant. Volat hitii-do sane perquam similis uolucri hirudini,item miluus: ut scilicet hic sinis sit illius capitis: deinde alterius principiti: Subit in summa maria piscis ex argumento appellatusi lucerna &e. ut scilicet diuersi sint pisces miluus&lucernamosa uetustis exemplaribus non recedimus. Et certe Plinius ipse Iib.31 cum lucernam inter marina numerati miluum non numerat. Il Rubellio, a colore rufo, ni fallor: quanquam Oppianus lib. r. m ii, 2 vir i,id est flausq; erythrini dixit .Rubeone etiam uocat hunc Theo- Rubest. dorus ex Plinio .dc rubrum i v xlia eum dixere Cyrenei,hyccam .Etythtinus fluuialia Ruber.
lis etiam sortasse uidebitur legenti primum caput Itb .3 de generatione animalium: meca, v κ . nisi mendosus sit codex,quod certe suspicor. Na quod statim in eo loco sequitus. Et- ErIAE MUM enim nonnulli statim habere oua uidentur ut de his in historiis scripsimus de phoxi. Wratissis.