M. Tullij Ciceronis Orationum pars 1.3.. Cum correctionibus P. Manutij , et annotationib. D. Lambini

341쪽

silio gubernato , ut omnes eius instituta laudare scilius

possim, qnam aemulari. bisece utitur laudatoribus Flaccus , his innocentiae testibus ut Graecorum cupiditati Graecor mamilio resistamui. qnamquam qnis ignorat, qui Diodo limquam mediocriter re, fra scire curauit, quis tria Graeco

rum generasint neret quorum limi suns Athemenses, quagens Iom m habebatur: Aeoles alteri ; Dores tertii no- mibantur. at haec cuncta Graecia, quae gloria, qκα do: estina , q ae plκrmis artibus, quae etiam imperio beli lim laude poruit, par uκm quendam locum,ut scitis, Eκro ps tenet semperq; tensiit: Asiae maritimam oram,bello su- peratam,cinxit urbibus non ut munitam colon s illam du' geret, sed ut obsigam tenerit. quamobrem, qκαμ a uobis,

ctoritat is in iudicium alberatis,udseu ipsi describatis Asia; mec, quid alienigenae de uobis loqui soleant, sed quid sese

in t ipsi de genere uestrostatuatis, memineritis. namque, ut opinor, Asia uestra constat ex Phrygia, Mysiasaria,Lγdia. utrκm igitur nostram est , an ne irκm hoc uetus

proaerbiam, P brygem plagis fieri solere meliorem quid

de tota Caria i non ne hoc uestra Aoce Aulgatism est si quid cum periculo experiri uelis, in Caria id polisiimum esse sciundum 'quid porro in Graeco sermone tam trifum, desque celebratum est, quam, si qui desticπtui ducitwr,ut My brum uiam: As esse dicatκr ' nam quid ego dicam de Lydia i quis umquam Graecim comoediam scripsit, in qua seruus primarum parti m non Lyduue est' qκamobrem

quae uobis sit iniuria , si statuimus us o nobis iudisio standum esse de uobis i equidem mihi iam satis superque dixisse. videor de Asiatico seuere testium : sed tamen Arsirnm est,

342쪽

. P Ro. L. FLACC o. I ς' ludicer , Omnia, ni a dici posvis in hominum leustatem, 'mconstamiam , cupiditatem, etiam si a me minus dicim- , tur, κestris an is, γ' cogitatione comprehendere. Sequitur auri illa inuidia Iudaici. hoc nimirum est illud , quodno longe a gradibus Aureliis haec caussa dicitur. Ob hoc crinun hic locuι abs te, Laeli atque illa tarba quaesita est. scis, quanta sit manus, qAanta concordia , quantum ualeat in . concionibus .sic μmm seu uoce agam alvium ut iudices andidiu. neq; enim dc .nt, qκi istos in me, atque optimum quemque incitent: quos ego, quo id faciliuι faciant, non

adiuvabo. cu aurum Iuda orum nomine quotannis ex Ita

lis,o' ex omnibus uestris prouincijs Hierosolymum exportari soleret, Flacclis snxit edidis, ne ex Asa ea portiri liceret.quis est ciudices, qui non hoc uere laudare positifex portari aurum non oportere,cum saepe antea senatus, tum me eo ule grauissime iudicauit. huic autem barbarae Aperstitioni resistere, eueritatis, vulnitidiue Iudaeorum flagra

tem non m quam in concionιbris pro rep. contemuere,

grauitatis smmae s it. At Cn. Pompeius, mpiis Hiero δυmis, uictor ex ido fano nihil alsugit. I n primis hyc lit multu alia, sapientar in tum Piciose, ac maledici dulci se locum sermoni obtrecitatorκm non reliqκit. non enim credo religionem I udaeorum et hostium impedimento praestans mo imperatori , sed pudorem fuisse. ubi ergo crimen φρ quoniam quidem furtum καm reprehendis, edictum probas,iudicitum fateris,quaesitum. probatum palam non negaι , adi m elso per uiros primarios res ipsa declarat. Apameae mani e comprehesum, ante pedes praetoris in Aro expensium est aari podo centum paullo mi uias per Sex. cae Am , equitem R. crasti iam hominem , at-

343쪽

ia o RATIO

que integerismum: Laodiceae uiginti pondo paullo amplius

per hunc ipsum L. Pedκ caelim,indicem nostrum: Hadrumeti per Cn. Domitilim legatum. Pergami non multum a vi ratio constat:aurum in aerario est: μrtum non reprehendituriinuidia quaeritur, a iudicibus oratio auertitur , Roxim ooronam inrbam, tunditur. sua cuique ciuitati religio, Laeli, st,nostra nobi s. stantibuι Hierosolymis, pamtus Iudaeis, tamen illorum religio sacrorum a 'lendore baius Tmperi grauitate nominu nostri, malarsi institutis abhor . rebat: nunc uero hoc magis,qκod illa tens,quid de impe-xio nostro sentiret,ostendit armis ; quam atradijs im morta libis esst,iacuit,quod est uicta,quod elocata, quod ser- Mara.qua brem, quoniam, quod crimen esse uoluisti, id totκm uides in laκdem esse conuersum.ueniamus iam ad clMium R.querella ex quibus sit sane prima Deciani. Quid tibi tandem, Deciane,imuriae factnm est y negotiaris in libera ciuitate.primum patere me es curiosum:quousis negotiaberetpraesertim cum sis isto loco natus.annos iam triginta infro uersarisId tamen Pergameno. longo interuallo , . si quando tibi peregrinari commod m est, Romaem uenis:

fers faciem nonam,nomen uetus, purpuram Tγriam. inqua tibi inuideo, quod unis uestimentis tam diu lautus es . Merum esto,negotiari libet. cur non Pergam Smyrnae,Trallibus ubi er milli ciues R.sunt, re ius a nostro magistratu dicitur.otium te delectatilites,inrbae,praetor odio est: Graeorum libertate galides. cur ergo Annus tu Apollorudensiti

amanti'moi populi R.=delissimos socios, Feriores babes i

quam aκt Mithridares, aut etiam pater inus habuit --

rnam'. r bis per tefrui libertate sua, cur denique esse tris non luatho uosunt tota ex Asia stiualissim --

344쪽

PRO L. rLACC o. Ιωα ita Cremron luxκνia leuitare remosissimi, patre milia3μo consensi aratores,rusticaem: agros habemer natura per bono , diligensia culturas meliores in hisce agris tu praedia habere uolui'.ommno mallem, Cr maris erat tuum i iam te crassi agri delidiabant bis alimbim crustamino, aut in Cape si parauises. uerum esto: Catonis est dictum,pedibus rumpensari pecuniam longe omnino a Tiberi ad Caicum: quo in loco etiam Agamemnon caexercitu errasset,nisi ducem Telephum inuetusetsed con redo id quoque: placidi opidum: regio delectaAit: emisses.

Amyntas est,genete,honore, existimatiora, pecuma prin' reps illivi ciuitatis: huiuι μcrum, mulierem imbecilli con

sui , satu locupletem , pellexit Decianus ad sese : O', cum illa , qκid ageretur , nesciret, in possione praedior si

eius a liam sῖam collocetuit uxorem didκxit u Amynta. praegnantem quae peperit apud Dicianum flia; hodi sapud Decianum est nxor Amyntae, silia. Num qκid harum rerum a me singitur, Deciane i sciunt haec omnes nobiler, sciunt denique nostri homines , serunt mediocres

cuniam , non praedia : socrum densique sibi baseat, repituat uxorem , rediat misero pat1i siliam: nam mem- εν qua debilitauit lapidibuue Iustibuι, erro; nus, qκαια ntudit;digitos, quos confregit ueruos, quos concidit, resti mere non potest: siliam, fliam ,mquam, aerumnose patri, Deciane , redde . Haec Flacco non probase te v ruris ecur, quae o , rundem probasti emptiones se sis , praediorum proscriptiones cum mulierculis aperta circumscriptione fecisti . tutor his rebus Graecorum letibus afri

345쪽

o RATIO er admImpium consiliorum tuorum. adductus est in tu adicum Polemocrates de dolo malo, defraudatione hu-hu ipsius tutelae nomine. qui concursus ex opidis finitimis dique t qui dolor animorwm ' quae querella ' condem-naetvi est Polemocrates siensenesis omnibus : irritae uendi ditiones, irritae proscriptiones . non restitus : defers ad Pergamenos, ut illi reciperens in μαι literas publicas prosicra pnoues ,' er emptiones tuas. repudians, reijdunt: at qui homines ρ Pergameni, laudatores tui. ita enim mihi gloriari κsim es laudatione Pergamenorum, quoi bonorem' maiorum tuorum assecutin esses: σ hoc te 2 periorem Ust pntabas, qurim Laelium, quod te ciuitas Pergamena laudaret. num honestior est Enitra Pergamena, quam Smyrnae t at ne ipsi quidem dicuns. uellem tantam habere otii ,

vunt in Castricium mortuum: primum, ut in opidum inistroferretur; quod alijs non conceditur: deinde, ut se ream ephebi: postremo, ut imponeretur aurea corona mortuo . haec P. Scipioni, clarisinmo urro, cum esset Perganis

mortuus, facita non sitne . at castriciam, quibus uerbis dii immortales, decus patriae, ornamensum popκli Romani florem inuens tu appellane. quare, Deciane, si cupidim es gloriae, alia ornamensa censio quaeras: Pergame i ni te deriserunt. qκid i tu ludi te non intelligebas ' cum tibi haec uerba recitabans, clarissimum uirum, praestarmisesimo sapiensia, segniari ingenio, mihi crede, ludebant :*m uero coronam auream literis imponebant, re uera=io

plus aurum tibi, quam montania, committebant; ne tum quidem hominam uenustatem,ofacet ira per icere po

346쪽

noces, contra te omma decrevit. in P. Globulum,meum ne

cessarium,fuisti gratiosior. utinam nes ipsum, neq; me paemteret. FAccum in curia decreuissem veridicas.adiungis' arsissis inimicitiaru, quod patri L. Flacci, aedili curuli, pater tuus, tribumus si diem dixerit. ad istud nee ipsi ἐκ dem patri Flacci ualde molestum esse debuit; praesertim cum ille,cui dies dicta est,prator postea factus sit,cπ con sol, ile,qui diem dixit, non pc tuerit priuatus in ciuitate ias tere . sed . si trairumicitia3 putaba cur,cum tribunus milit m Flaccus esset, in eius legione mile, fuisti,cum tibi per let s militare, effugere t ceret iniquitatem ir metit cur

autem praetor te ni cum paternum, in consilium κοα-

vit s qκε quid.m quam sancte sol tu sint obseruari , scitu

ibidem esses, eum prodire nolles. non est hoc in absiensem

TVM. FLACCI. QMid,si non decreuisset,sed edixisset, quis post uere reprehenderet m etiam fratris mel lit vas, plenissimas humanitatis,et aquilati ,reprehensiurin e uad easdem mulieres a me datas apud Pataranos requisi- uit. Recita literas ciceronis. M idibaec Apollonidensis,oeassione fudis,ad Flaccum non detulerunt apud Ombivin acta non se itid Globulum dilata no sunt adsenasum nostrum, is confide,non ne legati A pollonidense3 emetia postulata de imurque unius Deciani detuleruttia haec, praedia etiam incensin dedimuisti: mitto,quod aliena,milito,

347쪽

sibus; muta, g od a Pergamenis repadiata; mitto etiam, / uod a nostris magistratibus in integrum restituta ', mitto,

quo i nullo in iure, neque possessione tua: illud quaerosinsne ista praediacens i censiendos habeans ius ciuilesivi, necne sim mancipi ubsignari apud aerarium, apud censorem possint in qua tribu denique ista prae iis ansuisti comisisti, sit tempus aliquod grauius accidisset, ut ex ijsdem pradiis,'Apollo vi 'Romae imperat , eg t trilisl m. verum esto: gloriosuι fgisti: uoluisti magnum agrimo Mm censeri, eins agri, qui diuidi plebi Romana

non potest. census es praeterea numeratae pecuniae CXXX. eam opinor tibi numeratam non esse abs te sed haec omisto. GUAs cs mancipia Amyntae. qne hvic ullam m eo fecisti iniuriam : posdet enim ea mancipia Amyndis. ac primo

quidem pertimuit, cum te audisset struos suos esse censis: retulit ad iuri consκltos.constabat inter omnes, si aliaesa censiendo Decianuι sua facere posset, eum maxima babitarum cly . .

. Desunt nonnulla. Habetis edussum inimicitiarum, qua mussa inllammatus Decianus ad Laelium detκlerit hanc opimam accusanane. im qκsus est Laelius, cu de perfidia Deciam ilice-τei: QEi mihi auitor fuit,qui musam ad medetulit, q- ego sum sicMAn, is a Flacco corruptus est,is me deseruit, ac

prodidit. Sicci ne tu auctor tandem ewm, cui tu in consilios spei, apκd qM Omnes gradus dignitatis tuae retinuisses,pμdentissimum hominem nobili imis familia natum,opii m de rer. meritum, in discrimen omnium fortuna Iu η

348쪽

nullo βιο delicto uenit. non Ut, hherede,coryκρω.quid enim fuit, Aod ab eo redimeretur ρ ut duceret iudiciu i cui sex horri omnino lex dedit . quantum fundem ex his horis detraheret, si tibi morem gerere uoluisset i nimirum illud

quod ipse susticatur. mκidisti ingenio subscriptoris tuL

quod ornabat facile locum,quem prehenderat, O acute tepes interregabat,aut circamaemebat, fori si se ii , et tu '' er populi sermo ne excipere )iccirco Decianum usque ad coronam applicui s. sed, ut hoc uerisimile est,itae haud ue-ν smi 'e, Decianum a Flacco esse corruptum. Ita suom iκdices, sie cetera: Rel quod ait Lucceivi, L. Flaccκm sibi dare cupiste, ut a fide si abducere Hralelas. Creum tu accusagau tr tiae, qκem dicis HS uicies uoluisse perdere ' nam quid emelat, crum te emebat' ut ad se transires t quam partem Musae tibi daremus t an ut enunciares considia Laelii t qui sestes ab eo prodirent i quid ' nos non uidebamus habiture

dubium est . An, ne uehementer, ne copiosie accusaresinuefacis busticionem. itu enim dixisti, ut noscio quid ab te impetratum esse uideatur. At enim Androni Sextilio grauis iniuria facta esl, non ferenda, quod, cam esset uxον Valeria intestato mortua, sic egit eam rem Flaccuι , qηψad ipsum hereditas pertineret in quo quid reprehendas, scire cupio: quod fusum intenderit ' qui doces' inge AHquit, fuit. o peritam iuris bouauem . quid i ab inge-

is mulieribus hereditates lege non ueniant 8 in ma--m , inquit, conuenerat. nc audio et sed quaero, ιιμ, an coemptione . usu non potuit: nihil enim po-μst de tutela legitima sive Uiniam moram auctorita

349쪽

ORATIO

negotium agere. aut mentionem flare heredilutis. Mari

re is audio tibi, L. Luculle,qui de L. Flacco sintentiam laturau es, pro tua eximia liberalitate , maximis que benin clijs in tuos , ulmse hereditates, cum Asiam prouinciam

consiui, i mi perio obtineres. si qnis eas hos esse dixitFet,cono I sei'm,T. Vetti,si qua tibi in Afriar uenerit hereditu ,

MAi amitaes an tuum, ad auaritis, salua dignitu te, renneb. At illitis hereditatis iam Globulo praetore Flacci no- .mine petita possessio est. non igitur ian presio, non o casio, non nis, non implis inon imperiκm , non secures ad iniuriam Iaciendam Flacci arimum impκlerunt. rα- ne eodem etiam M. Lucro,uir optimus, mem similiaris, conuertit aciarum testimoni si negauit, a pri ara pecuniam in prouincia praetorem petere oportere,cur renae M. Lurco non oportetueripere,eatori ere, accipere conera lires non oportet; petere non oportere, nAmquam ostendes,

visi docueris non hare. an legationes Amere libera3 ex genti mussa, sicut σ tu ipse nuper multi uiri bo-- sepe βαν-t, rect m est; qκod ego nos reprehendo, ocios uideo queri, pratorem ,si berediditem in prouis j

Ea non reliquerit,non 8lκm reprehendedum, uerum euacondemnandum putra Doti, inq it, Valeria pecuniam

omnem sum dixerat. Nihil illorum explicuri potest,nisi ostenderis,illum in rustia Flacci non fκisse. si fiasqκαζώque sine hoc ductore est diecta dos, nulla est. sed armen Lurconem, quamquam pro Fa dignitate moderatis est in aestimonio diando religioni fae amen iratum Flac-

350쪽

PRO . L. I LActo. re esse vidistis. neque enim occMltauu in sum π mniaesia, qne reticendam pure ultriasus est libertum suum a Flacco praetore esse damnatum.o condiciones miseras admixustrandarum prouinciarum: in quibus diligentia ρυαι

perniciosa stoni omnium familium, mulΜνκm animos iratus,iracundiae occultae, lan ditia apertae: venietes praetores exstectam,praesentibus mseruiunt,abeuntes deferunt. sed,Omittamus querellariue nostrum oensilium in omittenis dis prouincηs laudare uideamur. Literas misit de ν illico. P . Septimῆ,hominis ornam,qui si illicus caedim fecerat se-rimum ardentem iracund id uidere potuistis. In Lurco-nu libertum iudicium ex edicto dedit. hostis est Lurco. quid igitur hominum vati orumcllenssidorumq; libertis fuit Asia tradendat an sit laetes nescio quas cum libertis uiris Flaccuι exercuit an uobis in uestris uestrorum s mulsit se Meritra odio est, eadem laudatis cum de nobis iudicatis ρ Αe iste Andro, stoliaria bonis,ut dicitis, ad dicendum restimomum non uenit . quid , si neniat' decisionis arbiter C.

paternum huius adole'nsis libertum, sint illi Flacco probissimum' videmur ne non Alum auaritiae crimen effugere , fid etiam liberaliartis laudem assequi singularem l