Caii Caelii Sedulii, Belisarii, Liberii, Honorii, Aviti, Prosperi, Aratoris, Lactantii et Dracontii opera

221쪽

Occisam pariens sobolem vivente reatu. Quae subjecta viro, dominum passura cubilis, Servit in obsceno tolerans connubia lecto. Sic captiva tori, cum portet nomen inane Conjugis et vana dicatur imagine On Sors, Sola jugo premitur non aequam ducere Ortem. Et cum longa decem tulerint fastidia menses, Persectoque gravis set distenditur alvus Semina quae patris suerant, haec pondera matri Infligunt duros ulero turgente OloreS.

Nam cum luctat solvuntur vi Scera Partu

Una luit, tanto carnis discrimine pendens Quod coiere duo spes palpat sorte dolentem, Editus in lucem si vivat filius Dat qui

Contingit plerumque gemens ut mortua sun dat. Saepe etiam soboli nec mortis tempore natae Dant geminum matris commortua membra Sepulcrum.

Illud jam levius quoties intervenit, ipSa

Ut pereat tum sola parens, ac pondere susO Em illa cum prole animam quid forte levatum Nutrilumque diu rapitur si suriere pignus, Unica quod crebro spes respicit, et perit omne

Quod sibi conceptis spondebant gaudia votis' Omnibus his illud gravius, si sorte carentem

Coelesti lavacro tenerum mors invida natum Praeripiat dura generatum sorte gehennae. Quique genitricis cessat cum filius esse Perditionis erit tristes uti edita nolunt, Qua flammis tantum genuerunt, membra parentes. Quir, memorare queat tanti discrimina casus,

222쪽

aco D. AVITI V. I96. In quo pertrahitur dilectae gloria carnis' At late longeque tuam discernere sortem. libertas cum lege potest qua necteris , Ut te Impia sallentis non stringant vincula mundi. Tu Mariam sequeris, dono cui cotitigit alto

Virginis et matris gemina gaudere Corona, Conciperet cum carne Deum , coelique creator

Intraret clausum reserans mySteria ventrem.

genitrice satus, sed quam larmaverat ipse Elegit nitidam de qua procederet alvum, Solus qui carnis proprium disponeret ortum Praesciretque diem longe, tempusque videret

Quo pariendus erat praecessit membra VoluntaS. Ipse Deus Verbum, vestitum viscere Sumpto,

Qui cum patre jubet, materno in corpore Servit, Suscipit et famulum dominus, qui juSSerat aevum. Tempora per patrem, per matrem Semina nescit. Illa quidem secunda fuit, quae pondere caSto

Factorem portare Suum dominumque perennem

Edere promeruit sed nec tibi gloria tanti Desuerit facti, Christum si credula corde Concipiens, operum parias pia germina caelo. Si quis , ait, nostram compleverit ordine legem,

Hic mihi semper erit frater, materque Sororque. Aspicis ut sexu careat coelesti imago, Interior sortitus homo quam mente retentat Praebuit exemplum surgens a morte redemptor, Femineum maribus cum sic praeponit honorem. Gus lavit sumptam nostro pro crimine mortem,

In crucis excelso Pendens sine crimine Christus.

223쪽

V. 26. POEMATUM TIB VI. et irAtque animam, vivos quae mox remearet in artus, Fixus adhuc sancto clavis es flaverat ore. Deseruit populi spectacula talia coetus, Signaque serre nequit, coelum quae triste minatur. Nam sol obductus, vultumque retortus ab orbe Cesserat injustas nocturnis luctibus horas,

Atque peregrinis aditum dedit ipse tenebris,

Τemporibus magno mutati ordine rerum. Nox erat in superis , lucemque in serna videbant, Contremuit tellus , et nisu moenia magno Concussis sum no nutabant vertice cristis. Senserunt motum priscis descendere saxa Jussa locis, sonitusque novos collisa dederunt. Hos inter strepitus, cunctis fugientibus, illae Decernunt, quanquam trepidae, PersiStere matres, Pervigil ut sancto sic vivens cura Sepulcro Serviat, et voto praesens persolvat honorem. Pinguia fragranti componunt illita Succo Quae salvans salvum servarent lintea corpus. His amor expensis lugubria dona parabat, Supremum credens semet persolvere munuS. Et cum sic breviter praevenerit ista reSurgenS, Quod credebatur servandum OSCere munuS,

Quo non indiguit, placatur munere Christus. Pro quo respondens confestim gratia, praestat Angelicos cernant humana ut lumina vultus. Splendida candebat coelesti in corpore veStiS, Et vultum rutilus resperserat undique uigor, Matribus ut dignis verbum coeleSle Sonaret, Angelus alloquitur sancto quas taliter res

224쪽

Femine sexu mentes transite viriles, Nec trepidate novo sortissima corda tumultu. Adversos haec signa petunt, vos nulla timendi Causa manet, quos cura pii confirmat amoris. Ouperilis, agnosco , pretiosa in sede sepulcri Solemni nuper tumulatum funere IESUM. Sed meminisse decet quid praescius ore sideli Dixerit ante obitum , duplici non amplius ulla Servandum se Docte et jamjam tertius hic est Qui complet promissa dies : at e t ecce sepulcrum, Deseruit vacuum victa quod morte reSurgenS. Taliter excelsus jusso sermone mini Ster, Sparsurus mundo vitalis dona triumphi, Has primum gaudere dedit, luctuque levavit. Ibant impavidae laeto jam pectore matres, Credula concepto Servantes corda saluti, Cum medium sese Christus gradientibus offert, Agnoscique jubet blando et sermone Salutat. Ite , ait, et nostris haec jam mandata referte Discipulis, norint ut Surrexi Sse magistrum. Illae complexis defigunt oscula plantis Atque ad discipulos alacri cum mente recurrunt, Doctoresque docent, et quae spargenda per orbem Primum semineis instructi discere verbis, Agnoscunt animam potius quam vivere Sexum. Communis virtus igitur, commune periclum Matribus atque viris, nulla est distantia cordis, Rectum velle subest, si gratia constat utrisque Cui lamen attento desudet vita labore.

Aut quid dona juvant hominem, si mente soluta

225쪽

v. 286. POEMATUM LIB. I. turpia collatum disperdant otia munus' Auxilium Onalus amato qui namque vacantem Adjuvet, aut somno virtutem jungat inerit'Coelesiis rex ille , arans discedere terris,

Argentum famulis, ut quis virtute valebat, Quinque minas primo, duplicem dat sori secundo

Atque impar magnis Suscepit tertius unam. I unc sic discedens famulos simul instruit omnes Nun Si qui vestrum devola mente fidelis Experiar fuerit, quaestu noscendus ab isto Uua quis sit virtute potens , qua praeditus arte. hesauros geminate meos, usuque polite, Livida ne facies pulla rubigine linguat Accipitis ilidum pura quod si orale metallumbi redeam, meritis addstratur P. P mi a justis Dixit, et abscessu coelestia regna petivit. Incubuere duo studii certamine vernae.

Fenerat ille citus partem splendentis acervi Pauperibus largo dispensans plurima dono 'Crescit et in cumulos quidquid consertur ectenti

Exponens alter sacri mystchia verbi, Usuras sancto gaudet concrescere lucro

Et cupidus recti vitam dum praedicat addit. At solus minimo sumpsi qui pondere libram ei ossis scrobibus marsupia mersa locavit, egenerique fluens elegit vivere luxu. Sed judex tandem nil tempore mundii egreditur , cujusque moram despexerat, excors Contemnit servus reditum Munc omnibus ille 'Ut doceant ratione jubet quem tempore tanto

226쪽

Promunt, et det reserunt commercia vultu.

Tertius ille piger drachmam tellure latentem Promit, quae juncti sorbens contagia coeni Derdiderat proprios incluso lumine vultus. Ilium terribili dominus tunc increpat ore: Tantane te nostri tenuere oblivia segnem Serve piger, reditusque mei sic cura refugit pArgentum , nitida quod purum luce tulisti, En tetrum pressumque resers. Nam cognita quondant Delituit, nec respondens, ut Saepe Solebat, Forma mihi vultusque mei non paret imago Assignata tibi sed si ferrentur ad uSus,

Altarisque mei tetigissent credita mensam, Cresceret inscriptu noStro de nomine nummus.

Nunc igitur famuli vos totum ferte fideles Addat ut utilibus sors ultima, tollat inerti. Improbus in paucis hic dignus non erit ullis

Quisque votivitatem noscens contemnit herilem Caeditur hic multis, paucis qui nesciu errat. I rgo ages, succinctis ad sortia praelia lumbis Armata cum mente veni, nec semina bellum Formides quod mens peragit nam gloria dudum Sexus ista tui nota est tibi saepe legendo. Nec dubiam te nosse reor, cum Debbora quondam Duceret instructas post fortia classica turmas, Et mulier sumpto praecederet agmina igno, Mirantes hortata viros, quos ipsa ducatu, Exemplo, verboque monens accendit in hostem.

227쪽

v. 3 6. POEMΛΤUM B. I. 15 Sed postquam ducens princeps animosa catervas inpulit accendens vegetata furoribus arma, Iarbaricae cecidere manus : dissolvitur omnisllos litis virtus, et qua se semina monstrat, Palanies dant terga viri, latebramque pelentes Si vivant, vicisse putant. Tunc maximus ipSe, Forma gigantaeae unxit quem corpore moli S, immensamque levans produxit verticis arcem,l ex Sisara fugam, telorum fasce rejecto, incomitatus agit, metuens sublime notari Corpus, et excelsa fugitivum prodere maSSa. Sed postquam latuisse putans, lectoque receptus, Mollia perpetuo dimisit lumina somno, IIunc etiam sternit mulier, terraque jacenti Malleus infixo trans di tempora clavo. Femineus sic ille sui per cuncta triumphuS. At ita virgo Dei sanctis quam mori hus ornant Hinc pudor, inde fides, internis sortior armis Bella geris justis saevus quae commovet hostis. Spes ibi sida sore selix in vertice cassis Contineat lumbos preliosi Zona pudoris Justitiae lorica tuos constringat amictus, Pro gladio verbum semper tueatur acutum. Has virtutis opes , haec sic sol alia belli Describens, mentis varias cum corpore pugnas Prudenti quondam cecinit Prudentius ore.

Namque ibi bellatrix, et pleno robore pollens, Virginitas armala venit quam inda libido

Appetit, et casso vocat in certamina nisu. Sic bellatricem te sentiat aemulu anguis

228쪽

Cumque lacessitae concedent praelia palmam Laeta seras summum calcato ex hoste trophaeum.

Nam quidquid sacrae divina obamina legis Eloquio sensuque docent, quod praedicat ipse

Antiquus mundi replicans exordia vate , Sive ille historias texat, seu sorte siguras , Quod diversa retro multorum tempora regum Ρost nulli succiduo gesserunt Ordine magnum Vel quos post reprobum Davidica regna Saulem Ter quinquagen scripserunt carmine Salmos. Pacificus quid iii id ala inter sceptra Salomon ObScurum sensu per clara proverbia dixit Quodque bis ocioni post se videre prophelae, Quod clausum Iob mitis ait cum vulnere perto. Hester quid memorem , et castae mendacia Judith, ornati cum fraude Satraps accenditur oris, Cum meat illudens obscenum semina lectum, Desectoque feros compescit vertice visus 'Quod melius cernens caecato in corpore Obi, Quae secreta videns perscripsit conditor Esdras. Quidquid post priscam succedens gratia legem Intonat, atque novi miracula Testamenti Hinc hominis clamat facies , vox inde leonis Et pernix aquila , e fortis certamine lauruS. Inde quater terni puris quod mentibus agni

Egerunt toto spargentes Sentina mundo.

Bis septena pii quod spargit epistola auli, Quod Petrus Iacobusque docent, quod Judas, et ips

Qui conspecta refert coeli secreta JoanneS. Quin et veridici quae plurima tractatoreS

229쪽

v. OG. OEMATUM LIB. I. 217 Exposuere suis mysteria digna libellis

Llus tu cuncta tenens animo siliente bibisti. Nec si quid sacrum Osiri cecinere poetae Te latet agnos lique legens , et condita Serva ,

Atque aliena tu commenda carmina cantu.

Quid totum replicem p tu Sensibus utere doclis, Et quae nota tibi, vel quae percurSa legendo, Ad virtutis opus studio converte virili. diam nisi doctrinae jungatur vita fidelis, Agnosci gravius non Observanda nocebit. Esuriit postquam dominus , cum forte vianti Conspicitur diffusa levi siculnea fronde Nec jam maturum proedicta ex arbore fructum Carpere tempus erat quam mox ut repperit ille

Indutam tantum foliis , sed germine nudam Prorsus inane virens ornatus inutilis horret :Percutitur subito radix asstala calore , Λ ruit et posito ramorum legmine truncuS. Instruimur tali legem cogi OSCere Signo, Ne Christi famulo solo sermone salenti, omine consesso vivens Operati desit. Νam si Christicolas nosmet sancto Sque putamus, Aggravat hoc etiam , ni dictum facta sequantur.

Sic et virginitas sacro devola pudori, Indiget adjunctis virtutibus : et nisi mentem

Inlaciam servans caSt cum corpore jungat, Succumbit villis, nec casiam dicere carnem Jure potest, animus quam sic corrumpit adulter.

ira , furor moeror , livor , discordia , luxus, Lingua duplex, constricta manus, laxata voluptas,

230쪽

Moechantur cum corde hominis , tum semina mortis Fetus mortis alunt en quo perducitur omnis Nomine virgineo quae se dum actitat, intus Criminibus gravidam nescit turgescere mentem Ecce tibi e mullis unum , quo caetera noScao Exemplum Dominus plebem cum forte doceret Ρervigili cura supremum noscere tempus, Exspectare diem quo judex imminet orbi, Virginibus sancto signatos chrismate confert, Easque decem nobis documenti in vertice monstrat, Quarum quinque tamen sapientia dives adornat, Ast aliis stolidum lentavit inertia sensum. Sopitas pariter requies complectitur una Atque obitum signans depressit lumina Somnus. Transierat medium vix sorte quietis , et illud Tempus erat noclis , quo Christus carne recepta Fregerat Obstructas , perrupto cardine lethi, Jam portas inserne tuas, Spretoque Sepulcro Devictis laeta remeabat luce tenebris. Perstrepuit subitus rumpitque silentia clamor,

Tande in sponsus adest, nocturnia corpore Orpor

Abscedat, sapidae raptim properate puellae. Protinus exsiliunt om Des, stratisque relictis, Aptavere suas quaesito lumine lammas. Tunc sed quinque , quibus cordi solertia maior, Ouamvis festinant, Oleum tamen addere sumptis

Soliicitudo fuit vasis , pinguique liquore

Ignibus armalis squalentem rumpere noctem.

At quae neglectum liquit pars altera succum Sumens flammigeras nequicquam sustulit hastas.