장음표시 사용
11쪽
Ad generosae indolis, priscaeque
LIBERI BARONIS ASPERANI FILIUM,
P HILOSOPHI PE , quos in tanta dignatione viri eruditi sena per habuerunt, ut in illis Iegendis, enarrandis, recensendis, evulgandis, laudem non exiguam positam existimarent , c scripsere enim in eos ex antiquioribus Albertus Magnus , & Thomas Aquinas et Deus bone , qui viri , di quanti L poli illos Rudolphus Agricola Frisius , di Ioannes Murmellius Ru remundanus , ac nuper admo dum Ioannes Bernari ius , & Theodorus Litam annus : in libros igitur Boethii de Consolatione Philosophiae nuper a me publicis lectionibus in Academia explicatos , tibi inscribo , Iuvenis Nobilissime . exiguum mole inu nus , sed ingens pondere . Etsi enim brevitati ipse quondam studuerit Boethius , brevitatemque operis contractiorem adhuc fecerit typographi nostri solertia r
12쪽
tamen ubique adhuc effulget magnum illud & eaelo adasne ingenium . Certe inter posterioris aevi scriptores Graecos pariter ac Latinos , nemo fuit in omni genere sapientiae Boethio nostro par . Philippum Pulchrum Francorum regem constat tanti hos libros fecisse , ut quamvis ipse Latine intelligeret , tamen pro beneficio
habuerit quod ipsi Ioannes Magdunensis , poeta ut
tunc ferebant tempora eruditus , eos Gallice a se redditos , inscripsisset: adservaturque ejus operis exemis plar adhuc hodie Lutetiae in Bibliotheca Augustinianorum . Merito autem auctoren istum tanti iacit magnus rex. Nihil quippe in eo non est eximium. Religio
nem spectamus λ Christianus est , di quidem , inter
Christianos , fidei orthodoxae sectator atque adsertor . Patriam λ Romanus . Dignitatem λ Patricius, Exconsul ordinarius , Ex magister officiorum. Familiam pAnicius , Manlius , Torquatus , Severinus , Bo Ethius . Studium & vitae genus ρ Logicus acutissimus , Theologus gravissimus , Mathematicus solertissimus, Meesia. nicus artificiosissimus , Musicus suavissimus : adhaee Orator & Poeta optimus . Dictionis modum λ Utroque in genere , suse pariter & numeris adstricto , egregius ;sed in hoc praecipue excellens . Argumentum scriptio nis λ Id vero est Consolatio. in rebus adversis , quod ille argumentum tractavit in carcere Ticinensi, quum jussu Theodorici Ostrogothi , regis Italiae , captivus illic detineretur , ubi etiam postea resecto capite vitam finiit ; suntque huic tractationi multa alia capita adnexa , de Summo Bono , de Malo , de Fato , Providentia , Concordia liberi arbitrii cum praestientia divina , aliaque . .Usum λ Solus hic auctor suificere potest componendis coutroversiis omnibus quibus hoc
tempore multorum ingenia agitantur . - : '' x
Sed priusquam ipsunt inspicias operis contextum , videntur mihi praemittenda quaedam quae huic nostrae
13쪽
tractationi lucem aliquam possunt ad tandere . Principio igitur illud occurrit ; plures olim fuisse Boethios :nam & Stoicum quemdam nominat Laertius in vita Zenonis ; & Epicureum Plutarchus loquentem facit in Sympos acis , & Cretensem alium citat Galenus Aristotelis studiosum , virum consularem e noster quoque iste in Commentario in Porphyrium , quemdam nominat Boethium Philosophum , citatum pridem ab Ammonio & Simplieio . Patrem quoque Boethii nostri Boethium appellatum fuisse suspicio est, sicut postea liquebit . Sed nostrum istum ab aliis omnibus distinguunt adjecta nomina : vocatur enim Anicius , Manlius, Torquatus, Severinus': adduntur tituli ex ho-lioribus in re publica gestis , Ex consul ordinarius , Ex-
magister ossiciorum , Uit Clarissimus , & Illustrissi
Sed unde tot unius hominis nomina λ Fuit illius seculi moribus receptum ut praestantes viri nomen suum ad alios transmitterent. Haec res tot Antonios inter Caesares dedit , tot Aurelios , Severos , Flavios , Valerianos , Ualentinianos , Constantes , Constantios , &Constantinos : tot longa serie Othones , Henricos . Putaverunt enim grata in vulgus nomina commendationem personis adferre posse . Uideo etiam adsumta interdum nomina excellentium virorum ab iis qui extra familiam erant. Illius ergo temporis more factum
est ut noster iste Anicius , Manlius, Torquatus , Severinus , Boethius'vocaretur, abavi , proavi, avis patris nominibus conjunms . Primum ergo nomen reserendum est ad Anicios , quorum genus antiquum & nobile non uno loco praedi cat beatus Hieronymus . Emicuit autem inter eos PrM ceteris Boethii nostri atavus, Anteius Sextus Petro
nius Probus , cujus frequens est & honorata menti apud Ammianum Marcellinum , Ausonium , Symma b et chum s
14쪽
ehum , inque Codice Theodosiano. Gemit enim eonia sulatum cum Gratiano Imperatore , anno Christi CCCLXXI. idemque , quum in Italia Praetorio Praesectus esset , provincias Insubriam , vim illam , atque
Liguriam cum insignibus consularibus Ambrosio s ei qui postea Mediolanensis Ecclesiae Episcopus sectus est in administrandas dedit. Qui Hieronymum & Augustinum legunt , offendunt crebra Aniciorum familiae elogia . Claudianus non dubitat illam ceteris omnibus Romae viventibus nobilitate praeserre :- fuemcumque requires, inquit, Hae de stirpe virum , certum es de consule nasci . Fer fasces numerantur avi , semperque renata Nobilitate virent , ω prolem fata sequuntur Continuum simili strvantia lege tenorem . Nec quisquam procerum tentat, licet aere vetusto Floreat , claro cingatur Roma senatu ,σε jactare parem :
Fuere autem Anicio Sexto Petronio Probo filii duo , Probinus & Probus : filia unica , Turriana Anicia Iuliana , quae nupta Quinto Claudio Hermogeniano olybrio , mater fuit Demetriadis , Christianorum Rhetorum praeconiis decantatissimae. virginis , utpote cujus in laudibus praedicandis certatim laborarint Pelagius monachus , Hieronymus presbyter , Augustinus Episcopus , & post illos Prosper quoque Aquitanicus :quemadmodum matrem Iulianam viduam celebrarunt idem ille Pelagius, Hieronymus , Augustinus. Hieronymi ad Demetriadem verba de gente Anicia haec sunt: Miticet nune mihi Proborum Θ obbriorum elara repetenda sunt nomina , c, illustris Anicii si anguinis genus , in quo
aut nullus aut rurus erit qui non meruerit consularum .
Proferendus obbrius , virginis nosrae pater , quem imma- rura mortesubtractum Roma congemuit. Uxor Anicio illi
fuit Faltonia Proba , dicta quoque ipsa Anicia , consulis
15쪽
sulis uxor, consulum filia , consillum mater, muliereri ut ita , cujus hodieque exstat Cento Virgilianus . Honores illius quem dixi Anicii , indicant auctores a me citati ; sed inprimis crebre inscriptiones Romae . unam tibi hoc tempore in medium proferemus , ex basi statuae ipsi positae a filiis Probino & Probo :SEXΤΟ. PETRONIO PRORO. VIRO. CL. PROCONSUL. AFRICAE. PRAEFE-C T O. PRAETORIO. QUATER. Ι ΤΑ-LI AE. ILLYRICI. AFRICAE. GALLIARUM. CONSULI ORDINARIO PATRI. CONSULUM ANICIUS. PRORINUS. UIR. CL. CONSUL. ORDINARIUS. ΕΤ. ANICI U S. PROBUS. UIR. CL. QUAESTOR CANDIDATUS. FILII. Μ VNUS. SINGULARI. RELIGIONE. DEBITUM
Cui similis etiam alia inseriptio conspieitur , posita ab Hermogeniano Olybrio , & uxore Anicia Iuliana . Praecipuum autem familiae Aniciae decus suit quod Christi fidem amplexa , muItis aliis Romae exemplum dedit deserendi Gentilismi. Prudentius :
Fertur enim ante alios generosus Anicius urbis
Ilius asse eaput. Sie sie I 'ma inebia jactat. Sion obbriaci gentisque oe nominis heres , Abiectis fusis , palmata insignis ab aula , Maroris ante fores Bruti submittere fasces Ambit , es Ausoniam Chri o inclinare securim . Spectatur Romae adhuc Anteii Petronii & Faltoniae
Probae sepulcrum , adeo magnificum , ut vix aliud splendidius credatur in ea urbe exstare . Eius in scri Ptionem unam carmine factam , quia id meretur, &
16쪽
quia ad Aniciae gentis gloriam facit , adponam pSublimes quiVquis rumuti miraberis arces , Dicas , quantus erat qui Probus bis situs es IConsulibus proavis soceroque exconsule major ,stuod geminas consul reddidit ipse domos . Praefectus quartum toto dilectus in orbe , Sed fama emensus quicquid in orbe bominum es .i ' ASternos , heu , Roma , tibi qui poscerer annos , Cur non vota rui uixit ad ustio boni flNunc quum sexdenos mensis suspenderet annos , Dilectae e gremio raptus in aethra Probae. Sed periisse Probum meritis pro talibus. absit Credas , Roma , tuum . vivit, eo ora tener . Virtutis , Mei , pietatis , bonoris amicus , Parcus opum nulti , largus at ipse fuit.
Solamen tanti conjunx tamen optima luctus Hoe Proba sortit.i es , jungar ur urna pares .
Felix , heu nimium flix dum vita maneret , Digno juncta viro , digna simul tumulo . Atqui hic quidem Anicius atavus suit nostri Boethii. Filii istius Anicii , ut ante diximus , .fuere Probus & Probinus , quorum ille , Boethii nostri abavus ,
tanta suit per orbem universum virtutis fama , ut Periae duo potentissimi & sapientissimi , teste Paullino invita beati Ambrosii , Romam venerint ipsius videndi ae salutandi gratia . Hujus Probi filia nupta suit Manlio Theodoro, quem codices quidam Mallium vocant: & quia gens Manlia Torquata fuit , eo factum est ut Boethius
noster dimis fuerit A NICIUS MANLIUST O R QN A T V S . Fuit autem Manlius iste Boethii nostri proavus : eumque Fasti consulem signant cum Eutropio . Ejusdem Manlii memoria exstat apud Augustinum , qui matrem suam Monicam alloquens ,riis , inquit , temporibus cur omittam ceteros se vir
17쪽
aegonio, o eloquentia , Θ ip B insignis muneribus fortunis , ω , ante omnia es , praefanti mus , Theodorus , beυ noui , id agis ur'nunc , po- seros , nullus hominum de literis nostrorum temporum jure conqueratur. Ejusdem Manlii consulatum luculento carmine Panegyrico celebravit Claudianus , cujus in extrema parte , ubi vota sua exponit Pro gente Manlia , quasi de Boethio nostro vaticinatur . Sic enim
canit :Consul per populos idemque gravi mus auctor Eloquii , duplici vita subnixus , in aevum Procedat, pariter libris fasisque ogendus . Accipiat patris exemplum , tribuatque nepoti Filius , Θ coeptis ne desit fascibus beres .
Decurrat trabeata domus , tradatque cures Mutua posteritas , servatoque ordine fati Manlia continuo numeretur eonsule proles .
Adhaesit autem Genti Manliae T O R QUΛΤΟ RVM
nomen , ex eo quod Τ Ι Τ US Manlius L. F. A. N. Imperiosus, Sulpieio dictatore tribunum agens militum , Gallum Provocantem singulari certamine prostravit , corporeque ejus ab omni alia vexatione inta Elo , unum torquem abstulit , eoque se induit, ut est apud Livium . Sie igitur Boethius noster ab atavo nomen habet Anteii , ab avo Manlii Torquati. SEUERI NI nomen unde tractum sit , video dubitari. Sunt qui ex gentis Manliae severitate illud petitum existiment . Constatque, severam inprimis atque imperiosam hane familiam fuisse. L. Manlius Titum filium suum , qui postea Torquatus dictus suit , rus ab hominum conversatione relegavit: idem dictator tanta severitate delectum habuit , ut Imperiosi nomen retulerit. Ipse T. Manlius Torquatus, filium suum , quod provocatus a Geminio Metio , duce Tusculanorum , ad dimicandum se ignaro descenderat sb 4 abri gle
18쪽
abripi a lictore, & in modum hostiae inactari iussit.
satius judicans , patrem filio serti, quam patriam mμ4itaris disciplinae exemplo carere: quo quidem facto Manlius usque adeo invisum se atque eXosum juventuti Romanae effecit , ut ipsi de Latinis , Campanis , Sidicinis , Auruncis triumphum agenti , nemo adole- έeeus nobilis obviam processerit . Ad hanc severitatem
respexit Virgilius , quum scripsi te
saevumq securi . - . Adspice Torquatum
I.. quoque Manlius Torquatas , is qui eonsul cum Cnaeo Octavio fuit , filium suum , accusatum a Macedonum legatis quod in praetura sua provinciam pecu nia spoliasset , vetuit in conspectum suum prodire , negans eum videri tali ingenio fuisse quales ejus majo-xes fuissent: quam quidem notam filius tam acerbe tulit , ut eadem nocte se laqueo interemerit. Ab hae igitur Manliae gentis severitate credunt quidam Boe
thium nostrum dictum fuisse SEUERI N UM,
quibus tamen ego adstipulari non possum : eo quod nusquam videam cognomen istud genti Manliae tributum rnam Imperiosos quidem Manlios lego , Severos aut Severinos non lego . Et quia Severinorum familiam nobilem tunc temporis fuisse constat , quae tamen nonsuerit gentis Manliae , malo ego ad Severi nos illos nomen istud referre . Fuerunt autem hoc nomine consu
Ies plures Fastis notari , sub Imperatoribus Leone &Zenone. Ac fieri potest ut vel Manlii Theodori filia Severino alicui nupta suerit , avo nostri Boethii , vel filius Manlius adoptione transierit in familiam Severinorum , ex quo natus sit BOETHIUS, nostri Boethii pater ; is qui quum praefecturam gereret praetorii sn Ualentiniano Imperatore una cum Atio Patricio in- Mocens in paIatio interfectus est . Hie ille est cujus metitionem iacit in Chronico suo Cassiodorus . AStius , , inquit ,
19쪽
inquit , patricius in palario manu Valentiniani Tertis Imperatoris exsincius est , Boetbius vero Praesectus Praerorio amicis ejus circumstantibus interemtus . Haec re
fert Cassiodorus ad consulatum AE t ii & Studii: qui incidit in annum Christi CCCCLV. quo ipso anno
Boethius noster natus esse creditur. Eodem anno Fl. Anicius Petronius Maximus , qui valentinianum , justo uxoris ab ipso vitiatae dolore ardens , occidit , ejusque contra uxorem Eudoxiam stupravit , & imperium sibi vindicare conatus est , a Genserici militibus inter
Reserenda sunt igit ad Boethii majores , a quibus petita sunt , ista nomina: Anicii , ad Anicium Petronium Probum atavum ; Manlii Torquati , ad Manlium Theodorum proavum , Severint , ad avum Seve-xinum ; Boethii , ad patrem Boethium . Duravit vero etiam post Boethii di Theodorici obitum Aniciorum gens: Iustinus enim & Iustinianus imperatores Anicii dicti sunt: fratrem quoque Iustiniani , nonam e Germanum , ait Iordanes , ducta Mallia suenta , mitigis Gothi vidua , Aniciorum gentem cum Amala stirpe
Praenomen Boethii nulli libri praeserunt . Mihi dubium non est , praenomen ipsi fuisse Flavii , ita enim vocari video in Astis Ecclesiasticis , quae sic habente FI. Boethio V. C. consule , die III. Iduum Miartiarum , in Bassii a Consantiana , residente venerabili viro , Papa Felice , oee. Quae verba ad primum Boethii consulatum
Floruit autem Boethius noster Theodorici Annali re gis Ostrogothi temporibus . Hie ille est Theodori a Theodem iri filius , qui delatum sibi a Zenone Imperatore Italiae regnum , quod tunc quidem odoacer Herulus oecupaverat , cum ingentibus Ostrogothorum co-
Piis invasit , ipsoque interfecto , regni Gothorum in
20쪽
Italia sedem Ravennae fixit , atque inde toti Ita Iiae&Siciliae jus dixit , rescripta sua quaquaversum mittens ,
quorum magnam partem Μ. Aurelius Cassiodorus ti bris suis Variarum inseruit.. Fuit autem tempestas illa gravis admodum Romanae urbi : nam inter tot magnos dc praestantes viros quos adhuc habebat respublica , optimus quisque dignitatem Imperii di ni ajestatem summam alio translatam tacite indignabatur . Imperatoris enim sedem aulam que habebat Constantinopolis , quae tunc nova Roma dicebatur . Italiam vero omnem oceu patam Primum a Vandalis , postea ab Herulis atenebant tunc Gothi, qui regni sui sedem non Romae , sed Ravennae posue xant. Una in tanto dignitatis naufragio supererat tabula , consulatus : sed & is quoque altera parte erat imminutus , quum a Constantini inde temporibus a linter consulum Constantinopoli , alter Romae designa
Natus est Boethius anno Christi ut ante dixi CCCCLV. hoc est quinquaginta annis post captam ab
Athalarico Gotho Romam . Ex quo apparet , non multo ipsum posteriorem fuisse Hieronymo & Augustino , quorum aetas incidit in extremos annos Anicii P tronii Probi. Coaevus fuit Cassiodori, Caesarii Arela
tensis , Fulgentii , Uigilii , Priseiani , Uictoris Africani , Sidonii Apollinaris, san in quoque Benedicti,
a quo fertur in monte Cassino una cum Tertullo Placi di monachi patre, senatore Romano , mensae mona sti eae adhibitus . Puerum Deus miris ingenii dotibus imbuerat i sed &aliis omnibus instruxerat rebus quae ad vitam bene beateque degendam exoptari solente opes enim dederat , valetudinem , formam , amicos . Sed, orbatum patre, amicorum fides atque industria ad eruditionis & sapientiae templa perduxit . Miseius