장음표시 사용
31쪽
ea bilis indicta eoenatio profligatura Campaniam provinciam videretur, ipse communis eommodi caussa certamen adversus praefectum praetorii suscepit, & rege ipso cognoscente pro Campanis acriter contendit , di ne coenatio illa exigeretur , orationis suae vi essecit. Paullinum , consularem virum , cujus opes Palatinae hirudines jam spe atque animo exsuxerant, saucibus accusatorum famelicis eripuit. Albinum quoque , &ipsum virum consularem , Cypriani delatoris accusatione pressum , defendit Veronae , derivato etiam in se Cypriani odio : quumque rex ipse majestatis crimen in Albinum delatum , ad universum senatum tranSserre conaretur , faceretque pro uno reos plures , Boethius noster ingenti cum securitatis suae periculo senatum omnem gravissima oratione defendit. Sed audiamus gesta a se in suo consulatu referentem Boethium : S c
piae Iiunt mihi eum improbis graues ἐnexorabilesque discordiae : ω , quod conscientiae ubertas habet , pro tuendo j respreta potentiorum semper offensio . Luoties ego Conigasiam in imbeciliis cujusque fortunas ἐmpetum faeientem ob- ωitis excepi I Luoties Triguillam ret is praepositum domus ab incoepta perpetrataque jam prorsus istiria dejeci f Luo- sies miseros , quos in itis calumniis impunita Barbar rum semper avaritia vexabat , objecta perieulis auctoritato protexi s Numquam me ab jure ad ἐπιών am quisquam δε-
fraxit . Provincialium fortunas itim privatis rapinis, rumpublicis vectigalibus pessumdari , non aliter quam qui patiebantur , indolui . stuum acerbae famis tempore gravis atque inexplicabitis indicta coemtio profligatura inopia
Campaniam provinciam videretur , eertamen advorsum pras ferium praetorii eommunis eommodi ratione suscepi , να cog sicente contendi , ne eo myio exigeretur , evici. Paullinum , confularem virum , cujus opes Palatini ca
nas jam spe atque ambisione devorassent , ab ipsis hiantium faucibu/ traxi . Ne Albinum , eonfiala em vitra , periuri . c 3 cara
32쪽
eatae accusationis poena cora erer, oriis me C riasi δευ- roris opposui . Satis ne magnas in me videor exarer, se di
cordias 'Hisce a Boethio tempore sui consulatus gestis , quum tegis & aulicorum odia in ipsum flagrarent , sequente anno , qui in Fastis Maximum consulem habet , accusatus est a Basilio , opilione , & Gaudentio , hominibus flagitiose improbis, & quia ipsi impium quoque Arii dogma ad exemplum sui regis sequebantur orthodoxo nomini insensissimis . Ex his Basilius olim regio ministerio depulsus , in delationem Boethii aeris alieni ne eessitate , & spe regii savoris , descendit topilio vero & Gaudentius , qui ob multa flagitia exsilio destinati , aedium sacrarum , ad quas confugerant, se praesidio tuebantur, et si rex edixisset , nisi intra
praestitutum diem Ravenna excederent , suturum ut
extracti e templis , frontibus suis inusti urbe pellerentur in simulatque Boethii accusationem professi sunt , quod quidem eopse die quo rex id ipsis comminatus fuerat, accidit ) repente admissi , auditi, in gratiam
xe ras recepti , ac pristinae dignitati restituti sunt . Summa vero accusationis , vel delationis potius , haec
suit: stuod Boethius Ialsum senatum, ei que aucIorira rem esse voluisset. Luod delatori obsitisset, ne documen4ra adferret quibus senatum reum laesae majestatis probaret. uod restitutionem Imperii Romani molitus fuisset s ad eu-jus capitis confirmationem ipsi literas quasdam tamquam a Boethio scriptas proferebant , quum essent a se confictae . Dicebant etiam , Boethium ob ambitum dignitatis conscientiam suam sacrilegio polluisse . Theodori eus autem Ostrogothorum rex , qui hactenus , etsi ab Ecclesiae sententia dissideret in arti eulo de Sancta Trinitate , aequum se atque humanum orthodoxis praebuerat , ab hoc inde tempore coepit ingenium a clementia ad crudelitatem , di ab humanitate consueta ad. bar-
33쪽
barbariem tyrannidemque transferre , sive blandientia fortunae aura elatus , sive odio eorum quos intelligebata sua sententia in religione alienos , sive quod ab illis , praetextu religionis propagandae , & oppugnandae haereseos , mutationem reipublicae metuebat. Tantum en inisalsis accusationibus di fictis criminibus tribuit fidei, ut Boethium , quo vix alius , si ςux antea intelleximus , ipsi fuerat dilectior , etiam insontem condemna-xit, & publicatis ejus bonis omnibus , Ticinum quod posteriores Papiam vocaverun relegarit , quingo iis , ut ipse conqueritur , ab Ur e passuum millibus . Ipse ait , se bonis omnibus pulsum , dignitatibus exutum , existimatione foedatum , ob beneficium supplieiuna retulisse : & ob studium propensius in senatiun , morti proscriptionique damnatum iu iste . In hoc carceris pedore , remotus a bibliotheca , Pressus catenis , non suit otiosus , neque dolori succubuit , sed medicinam petiit ex studiis sapientiae , quae sola animi aegritudinem lenire potest , di in summis malis sola est viri boni hereditas. Primum ergo scripsit ad exemplum Socratis , Apologiae , vel defensionis suis librum , contra falsas malevolorum accusationes r id enim ipse indicat his verbis : Cujus rei seriem atque veritatem , ne latere poseros queat, silo etiam memoriaeque mandavi . Scripsit quoque in eodem carcere ad Samma-ebum librum de S. Trinitate , quo sententiam R. Augustini breviter expressit. Scripsit leniendo dolori suo libros tuos, quinque de Congo tione Pbilosopliae . Neque vero opus ille totum , prout instituerat , absolvit :habeo erim certissima argumenta quibus possum evincere , propositum Boethio fuisse , ex doctrina quoque Christiana ea superioribus addere quibus ad conside rationem aeternae vitae animus humanus attolli posset . Nam primum , non est verisimile , partem istam RChristiano homine , mortem ob oculos liabente , suisse
34쪽
praeteritam ; eumque qui de S. Trinitate in ea reere seripsit , consolationem in adversias non petiisse ex diastiplina Christi, & doctrina rerum credendarum aesperandarum libris sacris ea plicata : deinde , ipse philosophica ista proponens , Pollicetur quaedam altiora. Haec , inquit, nondum morbi tui remedia , sied adhue eontumacis adversus curationem doloris fomenta qti damsunt. Nam quae in profundum sese penetrent , quum tempestiuum fuerit , exponam . Vides ne , Nobilissime Iuvenis , Sapientiam ipsa promittere majora quaedam , &emeaciora λ Ad haec , libro quarto Boethius Philosophiam compellans , eam vocat veri praeviam taminis o
non igitur in parte illa statuit subsistere , sed progred ulterius ad majus lumen . Iam , quod paullo post dicitur : Decursis omnibus qMAE praemittere nec arium puto , tiam tibi quis re domum revebat Uendam . Pennas etiam
ruae menti , quibus se in altum tollere ρο- , o gam , usperturbatione depulsa , sospes in patriam , meo dustu , mea
semita , meis etiam vehiculis revertaris. Nemo non videt , rerum tractandarum propositionem hisce verbis contineri. Promittit autem , se primum praemissurum
quaedam , postea se quaedam subjuncturum . Quae praemissurum se ait , habemus : alteram partem desidera mus , in qua erat ostensurus viam quae hominem do mum , id est in caelum ducat ; quaeque pennas ipsius menti a Exura erat, quibus se in altum posset tollexe , atque ita sospes in patriam , hoc est caesum , reverti. Ex his apparet , libros istos nondum esso perfectos . Sed quid cesso valido & inconcussae auctori tatis argumento idem probare λ Initio libri quinti sieIoquitur Boethius de Philosophia : Dixerat, orationis que cursum ad alia quaedam tractanda , Θ expedienda verrebat . Quaenam illa scilicet quae ex Christianae re- Iigionis mysteriis peti possunt ό quum Boethius sermo
nem injicit de Casu , de Libero arbitrio , ct Concordia
35쪽
praescientiae divinae cum libertate arbitrii , quae tractatio usque ad finem libri sese extendit. Sequitur igitur , nondum id quod docere instituerat, plene esse absolutum , sed desiderari partem illam quae viam ad caelum monstrat, quae ex sola Christi doctrina peti de- 'bet . Indicat hoc ipsum elarius postea Philosophia , quum ait: Festino debitum promi nis absolvere , viamque tibi qua in patriam edebaris , aperire.,Haec autem
etsi rutilia cognitu , tamen a propositi noseri tramite pavLlisper aversa sunt foverendumque es ne deviis fatigaeus , ad emetiendum rectum iter sufficere non possis . Devia voeat disputationem de Caia , de Libertate arbitrii humani , & Concordia divinae praescientiae cum liberta te arbitrii. Emen sto autem rect i itineris, & via quae in patriam ducit quam nos desideramus , erat futurae
pars illa propria Christia uitatis in qua Philosophia
ipsum per.infamiam , accusationes s carceres , mor tem , omniaque adversa duxisset ad vitam aeternam s& beato Christi Servatoris , ac Prophetarum atque Apostolorum choro conjunxisset.
Neque vero quia Christi & Apostolorum non me mi nit in his libris Boethius , propterea minus efficax iConsolatio ejus videri debet , quandoquidem ea ipsa quae dicuntur, vera, & scripturis divinis sunt congrua . Magis autem aestimanda est divina veritas ex Tatione , quam ex verbis hoc aut illo modo prolatis . Ratio enim semper uniformis est , verba pro scribentis aut loquentis arbitrio mutari possunt. Joannes Sari s beriensis , vir , etiam quum de nugis scribit', gravissimus : Licet, inquit, Iiber ille Verbum non exprimat in
carnasum, tamen apud eos qui ratione nituntur , non mediocris auctoritatis es , quum ad reprimendum quemlibet exulceratin mentis dolorem , congrua cuique medicamen sa coinciat.
Cetera quae ad Boethii nostri in carcere Ticinensi
36쪽
agentis statum conditionemque pertinent, possunt in- stelligi ex sermone Philosophiae ad Boethium: Viget , ῆnquit , incolumis , illud pretiosi mum generis humani Meus , Ommachus socer , ω , quo, vitae pretio non segnis emeres , vir totus ex sapientia virtutibusque facitis , suarum securus , tuis ingemiscit injuriis . Vivit uxoη , monio modes a , pudicitiae pudore praecellens , , utvmnes editis dotes brediiter includam , patri similis . Vioit , nquam , tibique tantum , etuitae hujus exosa , spiritum striat , ω , quo uno felicitatem minui tuam vel ima concesserim I tui desiderio lacrimis ae dolore tabescit . 2 raddicam liberos consulares , quorum jam , ut in id aetatis pueris , veI paterni, veI aviti specimen elucet ingenii ' Atque haec quidem ita sese habent. Nunc ea videamus quae ad ipsius obitum faciunt. Praeerat in oriente rebus humanis Iustinus Imperator, ipse etiam ex gente Anicia , vocatus enim fuit
FL. ANICIUS IUSTINUS; atque ita nomen ejus nummi reserunt . Hunc necesse est cognatum
suisse nostro Boethio. Proposuit autem Justinus edictum , ut Arianorum ecclesiae ubique Catholicis cederent . Per id aegre tulit Theodorieus Italiae rex , quod di ipse Arianus esset, & toti sectae faveret. Is idcirco Ioannem Episcopum Romanum Constantinopolim mi sit, qui ipsius verbis Imperatorem Justinum moneret ut ereptas Arianis in Graecia & Asia ecclesias restitueret , neque ullum ipsis negotium facesseret ; sin minus , se eadem omnia Catholicis in Italia illaturum quae Arianis intelligeret in Asia omuique Graecia iacta esse . Profectus ad Iustinum Ioannes Papa , non paruit regis mandatis , sed , ex consilio dc jussu Justini quacumque iter feeit, ecclesias omnes sententiae ortho doxae consecravit . Itaque reversum Theodoricus Ravennam ad se evocavit , una eum Symmacho Boetiuii socero : atque illic Primum Joannem , tamquam roum . maje-
37쪽
majestatis , carceri inclusum , fame , sui , aliisque incommodis interemit: postea etiam Symmachum , ut conscium rerum adversus Arianos gestarum ac tandem quoque Boethium: quem ille Ticini , resecta in carcere cervice , occidi jussit, anno Christi DXXVI. qui Theodorici regis fuit XXXIV. Iustini Imperatoris nonus , Boethii vitae LXXI. Ioannis Papae ultimus , & Felicis primus. Ostenditur hodieque Tieini turris lateritia , in qua Boethius detentus in vinculis fuit. Corpus ejus cives in templo B. Petri condidere , sub caelo aureo , sacello B. Augustini , qua parte in adytum templi adscensus incipit , estque ejus monumento insculptum hoc Epitaphium :Maeoniae oe Latiae lingui clarissimus , oe qui Consul eram , bie perii , missus in exsilium .
Sed quem mora rapuit, probitas evexit ad auras , Et nunc fama viger maxima , vi Per opus .
Nee superfuit diu Ioanni , Symmacho, Boethio, Theodoricus ; ipso enim illo anno mortuus est . Post obitum ejus Amalisventa , Theodorici filia , Athalarici mater, vidua Euthariet, omnes Boethii statuas prostratas Romae erexit , & heredibus patrimonium: incolume reddidit . Theodo batus quoque rex , quem Amalistenta soror ad regnum promoverat, Maximum quemdam ex gente Anicia ad primiceriatus provehens dignitatem , adscivit in regiae stirpis conjugem , ut est apud Cassiodorum lib. X. epist. x I.
Denique quadringentis septuaginta post annis , hoc est anno Christi CMXCVI. Otho III. Augustus , ossa Boethii, sepulcro in quo eum in diem usque abdita
jacuerant, educta, elevari, dc in tumba marmorea exaltari secit . In cujus rei memoriam Gerbertus , is qui Rhemens Archiepiscopatu abdicato Episeopus Raven nas , ac tandem Pontifex Maximus adsumto nomine Silvestri II. saltus est, hoc carmen eo tempore condidit:
38쪽
Roma potens , dum iura suo declarat in orbe , , Tu pater'patriae lumen , Severine Boetbi , Consulis offitio rerum disponis babenas , fundis Iumensuriis , cedere nescis
. Graecorum ingeniis 2 sed mens divina eo rere perium mundi . Gladio bacebante Gorboriam Lἐbertas Romana perit. Tu consuI ω exfui signes titulos praeclara morte relinquis .mne decus Imperii , summas qui praegravat artes , Tertius Otho sua dignum te judicae aula , ASternumque tui statuit monumenta laboris , Et bene promeritum , meritis exornat honestis .
Exposui breviter , Nobilissime Iuvenis , ea quae de vi inta Fl. Anicii Manlii Torquati Severini Boethii dicere habui . Superest ut de hoc opere pauea subjiciam . Sunt quidem omnes Boethii libri graves & eruditi, sed is his de Consolatione Philosophiae , nescio quomodo noster auctor seipsum vicerit. Ac puto , homines quo
sunt morti viciniores , eo plus experiri in se divinitatis ; eoque communem vitae ordinem egressos , majora dicere , facere, videre, cogitare, quam in omni vita acta secerint , quae res ingens momentum habet ad probandam immortalitatem animorum . Boethius igitur . in carcere animum suum a rebus aliis omnibus abductum revocavit ad considerationem beatitudinis ue seripsitque Consolationem istam verbis sententiisque ita numerosam ,t ut nihil possit concipi elegantius . Accipe Iulii Caesaris Scaligeri judicium , ex ipsius Hype erit leo : Boisbii Severini ingenium , eruditio , ars , --pientia facile provorat omnes auctores , se illi Graeci sint, e Latini . Saecuti barbaria ejus oratio soluta deterioris nitων : at quae libuit ludere in poIM , disina sane μην. nihiI ilus. eultius , nihil g avius . neque densitas senteπ-xiarum , venerem , neque acumen ab iis eandorem . Equi
dem censeo, paucos cum illo comparari posse. Halia δε-
39쪽
cet eum Latine loqui et at Vallam Boethius bene sapere . Forma libri est Dialogistica , non Σονοπροσωπί : &in Dialogo ipso non interloquuntur nudae personae , sed intercedit sepe ipse Boethius , narrans multa , & filo
orationis suae consuens , atque contexens ea quae a se ,
quaeque a Philosophia disseruntur. Dictio est varia, modo soluta , modo pedibus adstricta ; ipse Proiani vo
. Libri sunt quinque . Primus habet querelam & lamentationem Boethii , ex collatione status prioris cum
II. Secundo libro applicat Philosophia leviora quaedam tamenta , docetque , injuste Boethium de fortuna queri . lIII. Tertius liber certiora continet adversus animi
aegritudinem remedia , & rejecta salia felicitatis specie , veram beatitudinem ostendit . IV. Quartus docet, omnes malos infelices & imbecillos esse, bonos vero semper beatos & potentes , Deo cuncta regente . Hic agitur de Providentia & Fato ; doceturque , nullam esse fortunam malam . .
U. Quintus est de Casu , de Libertate arbitrii, &
Concordia libertatis cum praescientia divina . Quibus si sextus accessisset de vita aeterna , in quo ostendisset, ad vitam illam contendentibus ferenda esse multa adversa , exemplo Christi , Prophetarum , Apostolorum , haberemus plenam & consummatam adversus omnia huius vitae mala Consolationem . Habes,,Nobilissime Iuvenis , ea quae ad aureolum hunc Boethii libellum praemittenda duxi. Haec autem sub tuo nomine publice conspici volui , ut exstaret aliquod mei in te adfectus, amicitiaeque ab utroque avo , patreque insuper , & patruo , viris omni seculorum memoria dignissimis , ad te usque cum Vero cultu derivatae , testimonium . Si jam haec usui non sunt
40쪽
sunt , proderunt sorte olim . Non debet autem te offendere quod partes docendi Boethius tribuat Philosophi aes neque enim vel alienum est a Philosophiae munere tractare res divina S i vel proprium ejus tractare tantum res profanas . Omnis veri consideratio pertinet ad Philosophum . Philosophatur Physieus de rebus naturalibus ; Ethicus de moribus f Mathematieus de quantitatibus ; Metaphysicus de supernaturalibus ; Theologus de rebus divinis . Nulla veri consideratio a Philosopho aliena , nulla non ejus propria est . Philosophatur Paullus, philosophantur Prophetae: ipse etiam Dominus noster in divinis suis & salutaris useone ionibus philosophatur . Quae quum ita sint , cogita , Philosophiam nostram dum adversus animi aegritudinem remedia proponit , proprio suo fungi munere ue & Boethium nostrum aestiam a , vel propter se, vel propter me , vel propter remedia adversus ancipites humanae vitae casus . Uale.