장음표시 사용
271쪽
DECLAM. VI. CORPORIS PROIEC PI
virum redimi noluit, nec filium sepeliri. Duidem , iu
dices, ut sentio, neminem non mortalium lavere homi Dis sepulturae convenit, quia haec una res est, cuius exemplum ad omnes pertineat: ideoque non nisi ab ultimo parricidio exigitur poena trans hominem e etiam si qua sunt iura , quae obstent, si tamen angustus saltem detur accessus , per quem intrare humanitas possit, vera clementia occisione contenta est. XI. Sive omnis in defunctiκ sensus perit, et ad operiendam laeditatem, subtrahendamque dolori materiam, mortui viventium causa sepeliuntur ἔ seu quum ad in- sernas sedes anima migravit, unus hic luce viduis honos, et a suprema sace, ut vates serunt, petitam ulterioris ripae flationem contingunt, quae vera esse et credo miser, et opto , cito iturus ad filium , certe rerum natura, ut in generandis alendisque hominibus, quae necessaria erant, ex se ipsa prospexit; ita quum rursus opus suum resolvit, Corpora nostra quam primum reducere ad principia sestinat, ut desertis etiam locis circa cadaver tracta imbribus terra concrescit, aggerant Pul-
Trans hominem Insolenter dicium, pro post moriem, quam homo csse desinit, et cadaver fit: sere similis locutio Flori II. 7. Mulnera uum mortem patebant. BV M. Etiam si Et iam si, W. Detur Dalair. Leid. Pr. dira elementia Ira elementia , Leid. pr.
Petitam ete. Petita u. r. alati oontingunt. H. Voss. see. Petita u. r. station contingit, Leid. pr. Lneas.
Ripae titierio a Ex Virgilio haec petita, qui lib. VI, 3tέ: Tendebant
que manus rime ulterismis amore. V hi
ex Apuleio similem locum produxit
272쪽
M. I B. QVINTI Ll ANIverem venti, et liquefacta multa die membra paulatim humus bibit, etiam si nullus operit: at ipsa longo tempore in terram ossa desidunt: nobis vero adversus exanimes genuit non Solum miserationem, quae cogitationi nostrae subit, sed etiam religionem. Inde ignotis quoque corporibus transeuntium viatorum collatilia sepultura, inde iniecta ab alienis humus. Facinus indignum, quum haec ita sint, sepultus esset si lius meus, nisi incidisset in matrem: et haec, iudices, non ideo ego dico, ut a Dsectu iura corrumpam ; neque vobis praecipio , sed adversariae exprobro. Legem quidem istam quidni horream , quum id unum miserrimo iuveni sit obiectum , quod in calamitate non deseruerit patrem' Sed quatenus luctus nostri in ius vocantur, et sienti disputandum est, et Orbitati suae mater irascitur, superemus, quam exorare non possumus. Ecquando duorum hominum miseriora vota vidistis, ut de his pater, si vicerit, silium suum esserat: mater , si vicerit, abiiciat ῖ quae tamen lex est y qui parentes in calamitate deseruerit, insepultus abiiciatur. Omnis nobis in hac prius causa, iudices, de scripto et intellectu legis contentio est; utrum ver- horum ambiguitate, an voluntatis side standum sit: pars
de his) Deis, Vosfi. Sec. ἔtit de iis, Lueas. Varie quidem hoe pronomine harum deelamati ii manetores utuntur; sed hic legerem miseriora Molit Midistis his , ut Pater , si Miserit. BV M. I tectis Viseeret. 6.Es erat γ In Pith. edita erat legebatur, unde olim tirat faciebat Sehul lingiu , sed postea operarum mendum agnovit; reserat, Vos eC. In hac prius In hac Primum, V. S. Standum sil Statuitim sit, G.
Etiamsi nullus) Lege etiamsi nultas Verit, aut lyra longo tempore. GRONov. Sed Obrstilliis ita distinguebat bibit: etiamsi nullus operit: ut ima l. l. 4. l. o. desidiant.
Aufectu iura sectus iura , W. Quid ni horream Quid inhorream, Voss. pr. Lucas. Quin inhorream Colon. hahere notavit CL Sehilli. ipse vero coniiciebat, quid mihi horream. Id unum M iii usum , Leid. Pr. Vnde Cl. Schult. Id inusitatum sa- ciebat. Lequando Et Leid. pr.
273쪽
DECLAM. VI. CORPORIS PROIECTI 23 , enim adversa id nititur, parentem fuisse in calamitate eam, quae deserta Sit: Cuius rei poena est, abiici insepultum. XII. Quid tum suerit in causa , quid sit postea consequutum , quomodo legem intelligere conveniat, su terfugit dicere , neque a Vestigio scripti recedit, sed
nuda recitatione contenta est. Nos neque omnibus Personis , neque omnibus caecis scriptam esse legem , et iuveni iustas ac necessarias recedendi causas; et cui rei semper ius salis plenum est, bonum animum suisse, postremo non hoc esse deserere contendimus; atque eo causam dimittimus, ut non sit ahsolvendus adolescens,
nisi etiam laudandus. Qui autem dubitat, an scripti voluntatem sequi conveniat, is mihi videtur quaestionem tentare incertus qua de re: ideo pauciora adiiciam, quod nobis quoque, si ita pergitis, afferret quandam cavillationem ista sermonis ambiguitas : ac videri poterit omnem actionem partis adversae prima statim recitatione subvertere. Nam lex quum dicit, qui parentes in calami tale deseruerit, rursusque quurn dicit, insepultus a iiciatur, non utique id significat, ut non liceat cum se-
Mersigit Subterfugiat. Lucas. Itida recitatιone I illa res. Voss.sec. ita et apud Ovid. I Amor. , 8, 1 3, et alibi aberrarunt librarii. Reeedendi Reddetuli , Π.Postremo non Postremo Nero ,
linee V. At in eo, Lucas. Qui autem γ Quis autem, V. Vosa.
Interius qua de re Incertus. Qua de re ideo et c. Leid. Pr.
Nobis quoque Vobis quoque. Leid.
274쪽
peliri, postquam proiectus est. Quare aut milii quoque permittite sic agere, quomodo volo , aut quod magis
vestram religionem decet indignam sanctissimis auri-hus verborum Captionem ex utraque parte praecidite :et quum filium singularis exempli probavero , sortiter sentite, nullam unquam a maioribus nostris poenam scriptam esse pietati. XIII. Atque in eo, quod primum posueram , non ad hanc rena pertinere legem, non diu versabor, neque dubitatione, quam non habet, afferam moram. Neque enim puto, si aetas impediet insantem, valetudo aegrum, respub. legatum, dux militem , nihilominus obstricta crudelitas non accipiet rationem necessitatis: et quum semel apparuerit patere in eiusmodi causis defensionem, potero Plane esse securus: nec timebo, ne teneri videatur filius meus, si non potuit omnibus succurrere, dum in ipsa lege occupatus est. Pater alligatus est, mater Caeca est, unus utrique filius, magna locorum distantia. habet lex in medio debitorem. Duc ad utrum mavis, ad utrumque non potes, nisi hanc conditionem misero im
ponimus, ut quidquid fecerit, proiiciendus sit: si exierit,
Non habet Non habene. W. Leid.
mmdieta Impedient, W.k aletudo Valutido , Lileas. Resimisti Res. Leid. Me. vosa sec. Rea, Leid. Pr. Obstrieta erudelitas Astricia lex emeret rationem, Leid. pr. Asermea Lucas. Cl. Sesauli. mallet adstricta id est severa, vel districta, id est nihil dimittens, ut ubstrictus Accusa tor , Taeito IV Anu. , 36 ; et districta eneratrix , Val. Max. VIII. I , a; sed vulgata diobam puto, sed legerem libeuter obstricta lage erud- ιυ , quae laetat se obstringi et impediri verbis lagis, ne accipiat ratio-
uem necessitatis. Bullati Ne teneri Nee teneri, VOM. aec.
omnibus in Ille de duobus diei no
275쪽
DECL M. VI. CORPORIS PROIECTI - a 4 Imater sepeliri vetabit; si remanserit, pater. Non dubito lare dubium , quin ius in hac lege fuerit. et mihi: nisi sorte ut omnia inique iniusteque conquiritis hic quo
que unius occasione verbi aliud putatis iuvare parentes, aliud non deserere: id est, de hoc dubitare vultis, utrum parentibus ubique serri oporteat auxilia, ut ego existimo ; an vero non mereatur adiutorium , nisi qui praesente filio miser est: nam si deserere in calamitate, nihil aliud putamus esse, quam a misero discedere, duo simul scelera permittimus; primum illud, ut etiam qui aderit, possit impune nihil praestare, siquidem absolutus est hac lege , qui secundum miserum fletit: quo quidem modo non adiutores calamitosis parentibus filios damus, sed spe laloreS.
XIV. Dehinc accidit illud vel gravius , quod quum
rerum necessitas quotidie nos dividat, si quaedam sortuna parentes nos deprehenderit, quamvis exiguo divisus spatio , impune opem non seret, non Succurret, ut hac saltem se calumnia defendat. Non reliqui, non ah-Scessi: neque pede, quod aiunt, uno a parente discessi:
in itis in hae lege Qui minus in hae lege, Voss. sec. Grouovium malle, quin ius meum hau lege, notavit Cl. Sehul ling. Conquiritis Conquiratis, W. Leid.
Id est Est deest Leid. pr. i iidem de hoe, 6. ; idem de hoc, Lucas.
ι aderiι Qui adierit, Leid. pr. Se ndum id est iuxta, vide Ethard.
Di istis smi Oὶ Mallet sorte quis diMians, vel QMisis, ut ad Parentes reseratur, sed praelat vulgata. Bu M. Opem non Iered Fert et, Lucas. Suceti Succurreres , Leid. pr. Calumnis id est iii terpretatione legis maligna, cavill.iloi ia, ut astuta. Vid. ad Cie. I ad Fam. . t . Na-nutium et alios. Bustri. Non reliqui) Non alia, non reliqui, Leid. Pr. Non abseessi) Non acerasiXOS . see. Pede . quod alarii , μοὶ Proverbii, vel vulgatae eerte locutionis speciem liabet: simile vero illud Aeneae apud Virg. Il Aeneid. . 657: Merie emerra
276쪽
solutus erit omni auxiliandi necessitate , quando vestra interpretalione, absentia impietatis occasio est. Hoc voluisse legumlatorem putamus, ut natus ex nohismetipsis, in rebus adversis praesidium, parenti labore atque pra sentia solveret lucis usuram ubicumque: nisi sorte non sumus parentes, nisi palam. Quid est ergo non deserere Z opem ferre non deesse : omnia haec enim eo spe
ctant , ut auxilio liberorum tuti sint parentes. Quod quum ita sit, tam ad me lex ista pertinuit, quam ad
matrem: duo unum vocabamus; videamus, quo ire de-
Vastra inter relationeὶ Nostra, V.
latorem , Leid. Pr. Labore atque Praestantιa in Haec
eorruptissima et sine mente. Fortas-
e: vi natus ex nobismet is in re
bus at Mersis Praesidium 'arentibus lassioremque praestina , solsem et lucis usuram ueumque : nisi sorte . non sumus Parentes , nisi Praesentes. Vel, nisi coram. Supra: utrum tuarentibus ubique ferri oporteat auxilia , an Me vn n mereatur adiutoriam, nisi crupraesente stio miser est. Solseereliacis usuriam , est solveret quod het pro vita data. Gnos. Lego: an ut
natus e. n. i. r. a. Praesidium rerentiliabore atque Praesentia exsci, et so Meret lucis usuram ubicumque n. f. n.
a. P. nisi coram ; ita saepe praesentia utitur hae deelamatione, addit autem labore et praesentia , ne absolutus sit lege, qui secundum miserum stetit, et speetator tantum suit, non adiutor;
posset legi etiam , praesidium Parentita uel la rami esset, idque
Praestans s Derat etc. Vel, an tit n. e. n. et C. Parentum labori utique yra staret ac aes vis . ScmtLTING. In rebus ad ei sis Perdito parenti labore ase me ymaesta3uia roIMeret ete. . Leid. Pr. ἔin r. a. Perditum marenti I. a. Presenti solMeret , Coib. sec. ; in r. a. Praedieram P. I. a. P. solMeret, VOSS. Pr. et see. nisi quod natos ex nobismel, et soloeret habet. In r. a. maraidium Parentibus Ῥemque Praestians ita sol-ret lavis u. tibicumque ; nisi f. n. F. P.
nisi in Ralris . Dbri; rebvis ad Tris Pro in rebus, Colin. Locus satis tuteger, si modo cum Cl. Sebullitigio Praesentia pro Praestantia inuae et in Institutionibus II. i3, et alibi con- susa vidimus legas, et mYaesidium
Per appositionem capias; ut uatus, praesidium parenti in adversis rebus, solveret usuram lucis labore et praesentia ubicumque sit pater. Nescio Vero, cur Palam displiceat. Quum idem notet quod eoram . praesente aliquo, quo sensu saepe ablativo iungi docuit sultimus Grouovius ad Liviuui
ut/rumque Palam. Vid. Trist. X. 39 et Aeque palum de nie tuto male saepa INutantur. Et ita alibi. BuRM. Haec enim eo Meetant Haec ego alaeviant, W. Enim deest Leid. pr. et
277쪽
DECLAU. VI. CORPORIS PRO iECTi a 43buerit. Poteram quidem sortiter dicere, pater iussi: hoc nomen omni lege maius est. Tribunos deducimus, eandidatos ferimus: ius nobis vitae necisque concessum est. Si non secerit quod iubeo, non deseram illum ad sepulturam : necesse habuit parere : non deseruit, sed abductus est: crede, non contemptu tui venit in ca
XV. Sint sane iura paria, sedeatque medias inter duos iudex : non comparabo personas, quamvis apud omnes gentes plus iuris habeat pater: sit sane natura communis , non imputabo quod nomen dedi, quod familiam , quod impensas, quod dum illi acquiro , captus sum: non indulgentiae discrimen excutiam , de qua iam lite concessum est. Fuerint quidem ista lacienda; sed ego ius meum reprimo: inter duos parentes caecus affectus est: exorabit qui prior rogaverit. Tempore certe vinco: ante miser esse coepi: tu adhuc integra es, ego iam alligatus sum : tu sana in domo, ego iam paene desunctus in carcere : tibi adhuc non opus est silio , ego iam rogo: nempe calamitas tua nata est post epistolam meam; nisi te sentem consolari filius voluisset, ante caelitatem tuam exisset: noli mirari, si te gratia vinco : ante exoravi filium , quam tu rogares. Si quisquam figuratione quadam in hac malorum conditione iudicem po-dieere Vide-lib. V Inst.. p. ro. et passim in his deelainationibus. De lurimus Didielmus . Vos . se . Inter duos iudex in Inter duos stitis iudex. W. Leid. pr.-Coib. sec. Vos . sec. I flicta Voss. pr. Lum .
Quod familiam ) Quod filiam, W.
sequiram Absolute positum , de
quo vide ad Instit. lib. I, cap. 12. Non indulgentiae discrimon ex - . . de qειαὶ Non ind. erimen ea mansi, in. Ante miser' An miser V. Forte . ante te miser, ut si in i Ii coniectura. stipplevimus deetam. I, 7, m ante te desitiet. BVRN. Tua nata est Nata deest W. Tia rogares Francisa malebat. morares, et mox si quisque.
Si quisquam si ratione) videlLelegendiim : Se quisque Iuu Iione qua
278쪽
nat, sortuna, quaeso absit, cuius tanta calamitas suit. Abstulerat quidem tibi oculos nimius affectus, et de quinque rerum sensibus pias una cessabat, et tenebras, etiam salvis luminthus alternas, continua nox duxerat. XVI. Maius est tamen malum, quod sic fletur: nam ut merito queri possit ablatas videndi voluptates, impeditos rerum actus ; tamen si non iniqui iudices sumus , necumbitione miseri sunt, qui mederi possint, reseram non
Cuius tanta eadum uas Malim. auius is Manda eatamitas; malum enim Omen deprecutur. Sci vLT. Ego hilne sensum e Me Puto. xu nullum iudicem, quem quis tingere sibi potest, reeu- sare , Praeter sis illinam , quae tantam calamitatem invexit, Posset etiam legi . Fortuna absit , cuius in tanta ea Iamitas fuit. Vult ergo non sorte aut eventu iudicari, sed causae aequitate. Gutta Caesar apud Petron. t 222 L. dioe fortuna cadat alea. BVRU.
Et tenebras ) Sed tenebras lego ,
quibus ostendit nota suisse illiim calamitalem uxoris. quam ipsa velit videri, et deinde maius est etiam malum, quod sie fletur, ita duo regerit adversus muliere in allegautem caeci latis miseriam. Vel lege at lenebras , et armatus lamen. ScHVLT. Alternans , continua nox duxerat Auernas. , Leid. Pr. Vos s. see. Colin. Vidov. Obi'. et recte: Λnte eae citate in alternae erant tenebrae per Vices noctis et diei. quas iam cout inuas fecit caecitas. Legerem praeterea continua nox iunxerat; ut ita dies noctes iungere supra hac Melamatione. et quarta, vidimus. post summum Gron vium qui et in Senec. Tlia es. 467 . pro nox dueenda, iungenda , reposuit: nisi Ille obduxerat praestet : quod proprium in hae re verbum e t. Nepos Hann. 5: Nam irae obducta nocte sarmenta in eornibus iumentorum da ligata incendit , et, qui maxime ad hunc Ioeum facit. Lucati. III, 73o: Ioa subii , iatque oculos Mastae obduxere tenebrae. Vid. Passer. ad Prop. III. ιε, pag. Nob, syllaba ob absorpta fuit a nox; noclem vero de caecitate diei vidimus ad deelamat. 1 , cap. 6. BYRN
Ambitione Ambitiose , W. Leid.
pr. V S. sec. Grrph. Coliv. Vidov. Miseri sunt, qui mederi possin ι Miseri tune quidem qui miseris mederi hisdem possunt γ Lueas. IIiseriauni, qui miserem iis iidem Possint, W.M. a. qui miseris hisdem mederi ιν sint. Mid. pr. II. s. qui ibi sideri. Leid. see. M. a. qui misereri tis ederi yossint, Voas. pr. M. a. ρω his ederi Possim, Voss. sec. ex cuius ultimi codicis vestigiis lego, nee ambisione mi. 3eri sunt, quibus mederi possimul ἔquibus tu utit his latet ; umbilicine autem miseri sunt. qui nolunt sibi medicinam adhil eri, quia miseria sua magis se movere homi ues credit ut et i lura obtinere posse , quam si ad sanitatem redierint: nisi urederi passivo Meeperit, et legendum sit, qui a mederi possit; et ita cepit Ascen tua.
279쪽
DΕ : I. III. VI. CORPORIS PROIECTl
solum qua incenda mihi, sed magis etiam qua consolanda est: nam quartim omne tormentum corporis abest, dolorque membrorum, qui totam cogitationem in se rapit, feliciter cessat, superest ut cruciet nimium otium, et assidua quies, res, si non sint necessitate, iucundae. Nam visus damnum sarciunt reliquae voluptates, odor, gustus, tactus, auditus: quibus tametsi deesse summam latendum est. non est tamen maximae calamitatis loco numeranda parum plena selicitas. Domus certe propria, lectusque genialis, conventus Propinquorum , sermo amicorum, ipsa, quod raro contingit, honesta calamitas, et in quacumque fortuna beata libertas, tot voluptates obruere possunt unum dolorem: nam lucis desiderium , si malis meis compares, etiam delicatum est : non enim aliquid rerum natura genitura est spe-
qtura Drederi Possint, quae rejeram non solum . quia Mineencla mihi, sed magis etiam, quia consolanda est. Nam
uae othitati nune est irata, eoque aevit in suum. ScuvLT. Quia Din.-cenda. V . Littat. Qua Mineenda, et mox . quia eonsolandia , Leid. Pr. Aee. Vo . sec. qui etiam ha het e sola i Haes ; quia etiam Lticas; sed qtia prae
tione; vide Heins. ad Ovid. X , Epist. 53, et XlII, 4 . Bunn. Io se rapit 'it legis e Αseen ius videtur ; rotundior is et periodus, si
nimium Mitim e te. Crueiat est in Leid. Pr. nrsi vero vel ni absorptum svit a sequente voce nimium. Bunm. Nee ati te Assiduitate, Leid. pr. a m. pr. Fraueius volebat, re si non
Ascensius, quae contigit ex causal nuda hili, propter amorem nimium erga maritum ; ut ita honesta stulnera dicuntur, honesta missio ete. Tot Poluptates) Ila Ov. II Am., 12 : Quam ivr, quam si s , quam ianua Iirma, tot hostes . Seri abant .
hi nihil opus rescribere qum. BV M. Detiealtim est lia decum. ν, De
habet: vectiacidum enim hie ipsam spectandi actionem notat. Vide quae ast Puteoli. Ea'. , notavimus olim ;itie t vero linie voei, non simplex videndi aelio, sed delectatio quaedam vel admiratio. qunm in rebus ineu indis, magnis . novis et raris Apeetandissentimus vel ostendimus, ut Ilorat.
280쪽
M. FAB. QVINTILIANIctaculo nostro novum, ac non quidquid speciosissimum pulci terrimumque visuri sumus, vidimus : nempe quotidie nox oritur, et aequam temporum portionem involvit obscuritas, et ex parte sui ipsa quodammodo caeca natura est. Cui alienis oculis uti licet, audire; imperare, cuius ministeriis officia non desunt, non ei desuerunt, nisi se erigit, et sortunae suae rationem reddit, pra sertim in iam bona caecitalis conscientia , animi vitio
I, Od. 28 : Dant alios Furiae tori o 'ecsaetilia Marti. XI. 13: Ante proelium νιtraque acies hcis ιι bus specla I fit. Et ita ii assi in alii Bua M.
rc peti, ut dictum sit, pro iinino vi ilimus quidquid visuri xiimus. dni inima mutatione legerem , An non et . Didimus p Burim. Aequam te oriam Porti em) A φια l. Portione; IV.
Praesertim ) El Praesertim , Leid.
Cuius ministeriis Malim, ciuuam nisteria offlato non des ιιnt, miniis steria pro ministris l. 3. q. IS. F. de Rus petu. tutor. ScRvLT. Sed et esseta. pro iis, qui praestant, Ponuntur. Non ei desi erunιὶ Non enim d. , Leid. pr. sec. V s. Pr. Sec. Miser est Omittit haec Colon. quare legendum videtur, brlunae suae ratione ridet, et maesertim ete. Adeo lugendum non putat. et ridendum iudieat , eoti templatione sortunaei Miux. Si tamen illud ration ortunae satis est latinum et vel legas, Fortimae
aurae raιionem ridet, ea vehementer
delectatur. Sed deliberandum, quia
rationem reddere, etiam rectum. Vt tibiicisDartim tibi reddis rat onem, de clara. 5, eas in bis tuo albi iratii; qui aliis reddere rationem tenentur, non sunt sui iii ris: unde apud Tacit. IAnnal. . 6: Rationem imPerii non ali re salMam esse . nisi uni re atur. Ita hic est fortunae rationem reddere, i Ili se sum inittere ; et intelligendum est, quasi esset scriptum, et si Drtunae suae rationem reddit. Ita et decl. 9.lnee Mideor Orbis rationem Posse reddere; et sie διδόυαι λογον. Vide Budae Com. Graec. Ling. '. iba, et viger. de Idiot. png. 57. ScuvLT. Omittunt haec W. Leid. pr. sec. vos . Pr. see. Coth. see. Lucas. Ita vero legit et distinguit Ohr.: O icia non desunt non ei defuerunt msi se erigit, et Iortunaestiae rationem reddu etc. ohseu riorem locum saetunt illa verba foristianae suae rationem reddit , quae aumpi possint, ut voluit Cl. Sehultingius, vehementer dithito; nihil tamen mulius video, nisi legus, et Drtunae suae ratione cedit. Id est nisi ratione et mentis cogitatione recta, fortunae, quae dominatur in humanis rebus. cedit, eiusque im Petum repellit, ani. mi vitio miser est. Ita tempori redere ipse Cicero interpretatur necessilesti urere . IV ad Fam ., 9; recte uutem addit ratione . nam aliter Daeti et abiecti animi est Iorinnae cedere, Ni Cicero IlI Iuqe . . t 7: quid ire t y