M. Fabii Quintiliani De institutione oratoria ex recensione G.L. Spaldingii. Tomus primus septimus M. Fabii Quintiliani Declamationes maiores et minores item Calpurnii Flacci ex recensione Petri Burmanni

발행: 1825년

분량: 679페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

DECLAMATIO VIII.

GEMINI LANGUENTES

ARGUMENTUM.

Gemini, quibus erant Pater et mala, aegrotare coe Per t. Consulti medita dixerunt eundem esse languorem: δεν rantibus reliquis, Promisit unus se alictrum sanaturum, si alterius mitalia ins erisset. Permittente patre exs/ cute infantem, et uitalia ins exit. Sanato uno , accusatur P ter ab uxore malae tractationis.

PRO MATRE CONTRA P TREM.

C p. I. Quamvis, iudices, plurimum infelicissimae

matris adversis miserationis abstulerit, quod ex duobus liberis pari desperatione languentibus alter evasit, et plerisque maximum dolorem prima fronte tractantibus videatur aviditas gaudiorum, ut modo ad totius orbitatis redacta patientiam, iam non sit unius salute contenta ; non possumus tamen assectibus vestris non hanc primam tristissimae calamitatis allegare mensuram,

Melamatio 8 Iu W. erat S. Erant pater et mater Erat pater mater, W. Erat starer et mater, Leid. pr. VOM. Pr. aee. Prima fron- Qui nim rem ipsam inspiciunt. MKv . Ita frons ea asprima, deel. 3os; vid. ad Instit. I. 4 , et IV, 2. BV M. I triantibias variasibus, Vnas.

Ariditas gavidiorum Id est nimia gaudia appetens , cui semper rebus eRvoto fluentibus aliquid adliae deessa videtur. Sc-LT. Possumus tamen P. tantum, W. Auegara Allegasse, Vo 1. Pr. R

Iansuram Ita mox, mensura calamitatum; et deel. Is: meriter Wrditissimae meruis de tenda mensum est; et deel. Ir: Quum faetatis mensura menas est. Prima autem mensu est, ex qua primum aestimari potest. quam sit misera mater. ScuvLT.

312쪽

quae ex ipsa quoque solatii sui conditione descendit. Minus misera quereretur de marito, si sanari nec ille potuisset, pro quo est frater occisus: nunc infelix par non est dolori; nunc non invenit ulla solatia, ex quo sibi videtur filium perdidisse victurum: super impatientiam tristissimae orbitatis increscit, quod intelligit illum non sine sanitate suisse languorem: nec persuaderi miserae potest perituro laborasse salo, in quo inventum est quod sanaret alium. Captet licet crudelissimus senex parri- ei dii immanitatem metu maiore protegere, non invenio, unde colligi possit utrumque suisse moriturum: ex duobus aegris non periit, nisi qui occisus est. II. Ante omnia igitur illud a vobis infelicissima mater petit, ne maximi sceleris ideo decrescat invidia, quia pati videtur et reus ex Orbitate tantumdem: non perdidit filium quisquis occidit: explicat a dolore patrem, quod sibi videtur fecisse rem maximam , et in locum

sie hie reserri potest ad dolorem. Nisi

melius sorte sura i . l. o. inacesciet. Apulei. V Met.: ac si tibi etiam , ut ar est, contumelia nostra inaetiit. 5 v . De verbo inacescere vide,

Petron. I s: Peritura modera fata. Sie ea eum auspicium , quod casum denuntiat Festus. Imminentia signa.

Flor. IV, 7. Praaesens eidem IV. quod praesentes deos et propitios si gnifieat. Scuum. Si in ilia notavit Vie Ampl. Cuperui ad Petronii Ioeum . sed et ibi mristi, faeta , legendum

esse, et hic Perdituro, puto, et Duslatam duris loeutionibus patrocinia undique conquirere vi a doetos arbitror t praeterea in Leid. pr. erat, mr vitio laborasse Dura. BV N. Quod sanaret Fraueius malebat,

quo sanaret.

Quod sibi: Quod si, V s. Pris

313쪽

i uvetiis amissi substituit de vanitate solatium. Alia est, alia conditio matris, quae medico non credidit, apud quam saevissimae conditionis immanitas fidem non potuit impetrare tentandi: pro utroque timuit; pro utro que speraviti Facinus est, eum maioris pietatis videri, qui de morte filii putavit alterius vel certa salute transigere: sic debetis odisse patrem, tanquam duos occiderit, cuius non intersuit, uter occideretur. Est tamen, sau etissimi iudices, quod de crudelissimo parricida queri possit non sola mater: adiecit humanis calamitatibus ipsam sanitatem, et morborum languorisque violentiam medicinae concessit. Filium occidit, si ipsi creditis, sortasse moriturum: et hominem, cuius charitas debuerat ipsa desperatione crevisse, in hoc solum impendit, ut tantumdem superesset incerti: non exonerat, iudices , immanitatem saevissimi patris, quod hac ratione credidit: de languente silio rem inauditam, rem sacere crudelem , unam rationem habet, si ipse sanetur.

Quia hae rationa hac eum. tione. Obe. Cl. Sehultingium varia sollieitum habuit hie locus , modo tentabat. non hac ratione eoAidit. id est quod nou eredidit medim, quia

videbatur tantumdem ineerti super φsuturum. aed quia pers iasissimum habebat, posse aie alterum situm M. nati : sic eredere rationa esset. Pro pter rationem. Vel quos hae rationaeredidit. De languentas rem in di- tam . mi. cr. unam rationem habet, si ipse sanetur. Vel, quoia h. ratione eredidit d. l. s. rem inaudiι- : Rem

Deere erudelem unam h. r. s. i. stan-

Dir; et ita Obrectius distinxit, Unam habri rationem , vero dictum, ut deel. si Quaestio de infami filio. unam habet rationem, ut probeε innocentem. Denique tetitabati Quidquia hao in ratione erectidit: De languente ete. Si ipsa sanetur id est non tantum 4lle, propter quem alter oeciditur. ut Ascensius rapiebat, sed ille ipse. quem medicus oecidi vuli; bie enita sensus , ultima remedia , inaudita . erudelia nullam habere excusatiotiem. nisi in desporalissimis morbis, xl ex

314쪽

III. O tristior iitdigniorque semper mensura calami- alum, magna selicitast hunccine fecit exitum illa modo civitate tota conspicua mater 8 ille indiscretus ab utroque latere comitatus ' ille gaudentium dulcis error oculorum 8 quid mihi mortem nuntiatis unius y perdidit misera geminos: passi sunt enim languorem miserrimi iuvenes ; sine dubio pariter, unaque, non fraternitate , non animae corporumque consortio, sed conditione fragilitatis humanae , qua sic extranei quoque duo languere potuissent. Non negaverim morbum terribilem, gravem, et parentibus utique metuendum ; de cuius tamen adhuc, ut parcissime dixerim, remedio quaerinretur. Quid refert, an medici consenserint utrumque Periturum , quum eundem dixerint esse Ianguorem tmanifestum est de duobus non dixisse verum, quos de altero constat esse mentitos. Iam tamen , iudices , delam perdita pronuntiatione non querimur, quod aegros, quos sibi videbantur explicare non posse, parentibus crediderunt: innocentior est simplicitas, desperare, si

quibus, quatur ordinaria nihil ossietant, speretur aegri salus ex extra ordinem adhibitis: quom aliter praestet de

speratum aegrum sato suo relinquere, quam erudelitate vexatum certae ob tieere morti: nondum vero tam de

speratam salutem suisse dicit , ut non potuerit aeque ille, alter restitui, atque ille, qui convaluit. Buam. leis error oculorum Ex Virgilio desumptum . apud quem X Aeneid. ,3sa, Gratusque Parentibus error δplura de hoe loquendi genere vide apud Barth. ad Stal. IX Tlieb., 29S , et nos aliquando dicemus ad Valer. Flace. I. 368. BuRN. Morbum terribilem) Morbum deest W. Leid. prim. see. V M. Prim. See. Lueae. Vidov. Terribilem omisit

Quaereretur Si nimirem viveret.

nee oecisus a medico esset.

Dixerim γ Dia erit, Leid. Pri

Vietor

Credidemna Reddiderum. Obrumale , credere parentibus hie mediet liberos dieuntur , quum in eorum arbitrium medicinam illam crudelem.

quam unicam esse pronuntiant, couserunt, et exspectant, an Parentes eam experiri velint in filiis: se enim aliter non posse sanare, sed eorum curam, eui se substrahunt, Parentihus committere; verbum credere,

quod proprie de medico dieitur, reddunt hie mediet parentibus. Ita mox

315쪽

DECLAM. Vli I. GLul M LANcvΞΝTEs 28 iremedia non noveris : et hanc ignorantiae malo prohitatem , ut languorem, quem nescias, lantum neges posse sanari. Maximi tamen virorum, et quibus artis suae solvendo non sit humanitas, si sciebant hoc genus curationis , et illud non indicare voluerunt. IV. Vultis et illos mentitos breviter probem y desperaverunt de languore, cuius remedium, si patri credi- 'tis, alius invenit: sive enim, iudices , vanissimus ne

scientium vidit hanc patris in periculo liberorum rigidam nimiamque patientiam, et hominem in siliorum languore sollicitum de remedio generis humani: sive

mater cap. Se redde silium . quem tibi

paruar medicoque commisi. Phaedr. I, Lb. xέ: Qui capita vestra non dat- tutis eredere , mi calceandos nemo commisit Pedes. Buam. Innoeentior

Consule Com. Cella. de Medicina lib. I praefati et lib. V, cap. 26. AM EL. tiane ignorantiae γ Hano in e-

tiae . Lucag. Ee quius artis suae Forte: et quorum arti soDendo non sit humanitas. Sie deel. 2. 8r Factum est eo ten ora, quo constrabat Patrem filio senem sol Mendo non esse; deelam. s: PauperimDendo non stimus. Gnosovlvs. Ex quibus artis suae etc. Leid. pr. , et

quums aras suae so endo. Obr. Sedata ita liceat loqui vehementer dubito, quum in Gronoviana emendatione Latinitatis eerte ratio constet. Vulga tam Iretionem per Ellipsim tuetur censius ; quibus artis suae nomine non sit solvendo: quum ita tres dativi

cumularentur: nam in asMendo subinteiugi aeri alieno volunt Grammaticorum quidam; at ego aere alieno,

auetore Livio XXXI. t 3 . De illa

vero ellipsi του causa , vidimus ad Iib. IV Instit. . t in fine. Quae tamen an hie eommode statui possit nesci-mvar sic tamen etiam eensebat olim Cl. Sehul ling. et illustrabat illis Seuerae decl. 27: Tecum, fli , ιδicon sideratae Pietatis queror. Quamquam

ibi posset getiitivus iungi τω sti. ut

fiatis inconsideratae pietatis dicatur, quemadmodum dees. 9 : Pater, promitto , cuius pietatis es, nemo te -- tuessisset . et ita sorte hie posset capi , si eum Cl. Sehultingio, quae est

altera eius coniectura , legatur scit. medicis maximiaὶ artis summae, scilicet existentibu , ουσι, non solDendo sit. Vt ita Plin. IX Arion est roea eae artis. Vide Gronov. ad Plin. XXV. 2. Ita mulli Damalis meri . Horat. I, M. 36; adiecerat et tertiam coniecturam Vir eruditissimus, quibus ars summa , se. est quibusque solMendo ete. Forte et Iegi Posset, Maximis tamen Viris, et principibus

artis suae soli endo non sit umanitas. si sciebant hoe genus etirationis: alillud non indieare Mouertint. De illa vero locutione vide Pineio. Parem. lib. I. cap. IS. BYRM. Humanitas Pro humano genere etiam posuit Nin. Felix cap. 8, ubi videndae uotae Daviesii. Bvare.

316쪽

captavit ex hoc vultu quandam artis mutationem imilari, quando sanare non poterat, et ignorantiae pud rem legere magno lentavit incerto: sive, ut aliud vi deretur dixisse quam reliqui, verba desperationis i credibili vanitate variavit; magnaque miseros parentes ambage suspendens, tutissimum putavit promittere, quod deberet nemo experiri. Causas quidem se dixit ignorare morborum, sed salutem spopondit unius, si licuisset alterum Occidere, lacerare, perspicere: en, Cui Pietas patris, cui credere sollicitudo debueriti dixit se scire remedium, quod nesciebat. Vultis intelligere, im dices, nihil impatientia charitatis secisse patrem y non retulit ad matrem; adacta est a morte filii vel sanitaterem. Vora. pr. aee.; hominem mihi sitiorum , Luens. Ex hoe Mutiis hoe Metat

quandam artis DNuam rationem imi-

riari. I Iulia ratιo, ut muta idea apud Senee. Her. Fur. 3Ol. tibi vid. Grou. MavLT. Ex hoe tramiatu . Ohr. Quandam artis mutationem, quod sanaraeae. U. et Leid. nisi quod imitari margini adscriptum erat, et quandam raetis imitationem qua am artis imitari γω a. VoM. fim. ; quan dam artis instem imitari , Oxon. Iinitiare, Pr ianitam, etiam Aseensius pro incipere videtur maluisse. Forte, aloe colarit ex hoc stulto , quandam artis admirationem . sive . cvtaWie

ex hovi Metu patris scit. sollieiti

quandam artis simulationem, et qu-

vel quod , ut habent sere omnes

seripti sanare non Poterat ignorantiae etc. Lx patris dolore, ut videretur ad eum sanandum aliquid eou- ferre , eaptavit illam simulationem artis. Liactus vero et Mullus passim li

PerVicere Providere. Leid. pe. et ita Ascensius legisse videtur. Causas quidem C. Didam. V s. prima Pietas Ita et Pietas ei sollicitu iunguntur deel. Is in s n. ScuvLT. Quod nesciebat In Voss. pr. deerant; dixit se seira remedium quoanes Arat, et nestiebat . V s. sec. I Cl. Sebuit. putat excidisse verbum . et nesciebat morbum. .

Cl. Sehulti mistebat coacta est. et --Dt aastitate', dictum euim suit matri . nou mors illi, sed sanitas quaeritur. Iathd te Dirus usi, nullae tuae sunt

317쪽

DECLAM. V Ill. GEMINI L1ΝCvENTgs 283 discedere: non propinquos consuluit, non amicos, sed sua tantum persuasione medicique contentus, quod nocentius est, quam si ipse Occidisset, alterutrum po

tuit eligere. Dicat nunc parricida, quid fecerit illud, quod etiam de similibus tam paribus aegris in alterum d speratio illa praevaluit' si medici non intersuit, utrum

occideret, constabit vivere utrumque potuisse: si intersuit, constatat non eundem fuisse languorem. Qualis suerit illa curatio, quid passus sit iuvenis in morte, qua medicus parabatur, omnium cogitationibus liquere crediderim; ideoque parcimus auribus matris. V. Breviter tamen longae crudelitatis explicanda saevitia est: ex omnibus quae pertulit, levissimum fuit quod occisus est: non est quod veniam tristissimae curationis

partes; mors sanitas dieitur, quia eius usa sutura erat: Iesi etiam posse,

M sanitata, notaverat.

Quid Beerit illud γ Lege, quid suserit; ita et fecissa pro fuissa decl. xx rnori meest similis usquam fames ferisse: ubi lem, fuisse. Scuu . De similibus tam pari s fratribus. Gaos. Quid si deleres illud

similibus. quod sorte margini adstri Plom ad expositionem vocis piaribus , in textum irrepsit. Α- - Puto le.. gendum, illud quod euiam de tam similibus. et vel de tam pari a avria et: nam me et similis disse ..runt: ut Quintil. X Iustit., eap. 1 rMagis 'ar, quam aimilia. Sallust. Catal. 14, Par similixque. Ovid. IITristi. 43x: Par fuit eximi similia. que licentia Carui. Et ita alii: saepe

etiam declamationum harum auet re . Fecerit vero non mutein: est enim

idem quod, quia proseestu . qitidioverit; ita inox . vides quid Profecerint anxia Moeu ; tibi et Icterina legitur in Vos . Prim. sic saepe Ovidius aut Art. III. Set , dum faeit ingenium , et similia. Vid. ad Ep. II, 33. Bum. Si medita in Si medicina, Voss. Pr. isi inserbit Constabit si interfuit, Leid. Pr. Quid passus sil Quam PGraua sit,

Leid. Pr Qua medicus Para rur) Quam medietis Parabat, Obe ; nescio an bene. et non melius explicet Ascensius vulgatam. qua morte cunius parabatur medicus alteri filio ; prioris erat carnifex, sed per eius mortem fit medicus superstiti. Omnium evitationibus Ommum retibias. Omntam cogitation . W. Leid. pr. sec. V s. prim. - . Lucas,

318쪽

M. FAB. QVINTI MAXIParet, quod videtur in alio fratre explicata promissio. An alterum medicus sanaverit, fortuna viderit: quod negari non potest, alterum medicus occidit. Erumpit hoc loco mulier infelix, et tota libertate proclamat et redde mihi, inquit, marite, filium, quem tibi paritet medicoque commisi: hic est ille vester insanabilis, recipe quem mihi credidisti, hic ille moriturus, hic quem

permiseras medico, si maluisset occidere. Vides quid profecerint anxia vota pietatis, sollicitae preces: dum iam frigidi pectoris calorem superpositis revocamus uberibus; dum frigentia membra continuis osculis, et spiritu trepidae matris animamus; dum labentes oculi ad nostras exclamationes nostrosque planctus admissa paulatim luce laxantur; dum multa mentior, multa promitto, et fratrem dico sanatum, respexit ad vitam, convaluit, eνasit: non tamen iacto pietatem, non a rogo mihi prosperae curationis eventum. 'VI. Quid hunc sanaverit, vis scire brevitery quod p tuit utrumque sanare. Pudeat vos, o iura legesque, quod miserrimi sexus dolorem his clusistis angustii si ita maritum, quod occisus est filius, malae tractationis uxor accusat' perdiderunt legis huius auctoritatem, quae ad illas uxorias querelas matrimoniorum solent deserre

Pr. fiee. v Ss. pr. Lucae. Ea a ritu Et miritum, Leid. Pr. . nostras exclamationes n. lamitates , Leid. Pr. a m. Pr. Admissa Amissa, Leid. see. Voss. Pr. seo. Victor. Pros erae ciιriationiεὶ Pro riae e. . Leid. Pr. Pudeat Mos Pudeas ι os, VOM. Pr. Cluitatis Eliasistia , Leid. Pr. see. Voss. pr. sec. Angustiis Quod non possint -- lierea accusare viros, nisi malae traetationis; deel. 18: Quid facere Dialis miserum dolorem, si non habet aliam sextis hie legem ' si inara iuris huius angustias omnia numarum quaerela constricta eris ete. Scitu .

Legis huius Legis hie, W. Leges

huius ι Vos . Pr.

319쪽

delicias. Ego illam datam miseris tantum matrihus pulo

potestatem, ab iniquo coniuge explicare divortium: eteontra maritales tuetur iniurias, ubi nolis praestare patientiam: illis succurrit quas nefas est ab viro discedere, quas in pessimi coniugii durum perpetuumque complexum, communium Pignorum nexus arctavit, quae malos maritos pariter et patres nec relinquere, nec serre sum-ciunt: lacinus est ideo evadere maritum, quia damnaretur, si de illo minore dolore quereretur. Itaque im-

Delicias Vt negatum e uatum,deel. Mi eirea un. Mirum. Ibidem et mox, pro detracto cultu, negam comisatia , Iastiditis noctibus etc. Deliis eiae enim dicuntur, quod supersuum, ut desieriae Merymae, deliciatus er ditor ete. Forte etiam legendum referre, et pro quae ad illas, qui, et ita subiungit, ego Vise viris iniquis opponati Posset legi, qui adem

ytas uxoriis querelis matrimoniorum

quae retineo, ut se opponat illis matronis, quae actionem malae tractationis propter negatas illas delicias intentant; et legerem etiam, prodideriant legis tarus auctoritatem. Licet se iam , quid per De hie et sexcentis aliis Ioeis sigqifieare possit, et deel. S, cap. 7. docuerim. Bunal. - Ego ιuam Legendum videtur, ego

illa datism etc. Scitu . ES i. d. m. lamen m. Leid. Pr. Ab iniquo eoniuge exHisare iam elum Lego, Mylicare se dioorti . Explicare est expedire, liberare. Gam . Lege, quae iniquorum coniugum eximicarem di retium: sed et supra dixit , ex leat a dolore Patrem r inare malim, ab iniquo coniuge seexHiearemi disortio. hicnvLT. Distia-etiolio medetur obrechttis: potestatem. Ab iniquo e vitig esplicat eadio Oftium etc. Sed ego libentius legetem: Egone illam datam m. f. m. Pu tem Potestatem , quum ab iniquo e iuge ex licet disortium etc. An putem solam malae tractationis actionem

ideo datam, ut mulier has delicias

usequatur, quum possit se ab avaro et moroso coniuge per divortium segregare : minime vero illis lex sucentiarit e te. vel, ergo illam d. m. t. m. putem 'testatem , ut at in. e. exH eam disortium , et e. m. tueretur in

.srias tibi ete. Sed latere adhue maius ulcus puto. ΒΥΩΜ. nolis praestare m nolis yre. care Pal. . t nolis maestar e, Leid.

Illis auceurrit 3 Lege, illis sti urrita; implorat indieum auxilium, et populi, quia in hoe caesu, non siissicit. nee iustam opem fert lex malae tra

est abire , diseeaera, Leid. I ritu. Me.

Durum Dirum. Vos s. Prim. Me. quod non repudiandum temere. ut sit malis auspiciis contrae tum matrimonitim, in quo tamen Perseueraudum est. Bu M.

uereretur Se ille et uxor; quae ellipsis xi eui illi rior videtur , legat

quaereretiar. Scilicet indicio. Itaque Lege, ita ne i radenter. Tollit obiectioneni, Altino Poterat mo

320쪽

286 M. FAB. QVINTl LlANI pudenter facit, quod pro detracto matrona cultu, negatoque comitatu, fastiditis noctibus, pulsataque facie, filium complorat occisum: si leo adhuc illa, per quae parricidii crevit immanitas: occisum filium obiicio; putate luxuriosum, perditum, nocentem; singite hoe patrem ira, indignatione secisse: quantum facinus sit filium occidere. nemo magis latetur, quam qui vult videri, se illud secisse pro silio. Ecquid, iudices, vel ex

hoc totus animus mariti, tota tristissimae coniugis calamitas perspici potest, quod se negat matri communium liberorum debere rationem' placet ergo mortales, ut de hominibus, in quos plus ex harum sanguine, ex harum transit anima, non habeant partem, nisi tantum doloris y solos ergo communicabit misera planctus; et ab omnibus consiliis, quibus ordinatur iuventa, vita disponitur, extranea utilitate seposita, Circa moerores

veri, quod accusaudo Qxua sui Meuudiana egrederetur. Responde. . non hoe esse impudens; nec enim aida levibus deliciis lieet queri, sine nota impudentiae . turpe suit . et Pu- doti adversum, si de gravissimo que-xatur facinore. et eaede filii. Vide quae notamus ad MeL 27. ScuvLUNO. Pro dramelo maironiae Da πο-

travis. Vos . Pr. sec. Matima etiam Leid. pr. see. Voss. Pr. Gryph. Glin. Vidov. Et recte, ut Puto: ut reserat ad et complorat. Terent. Andr. IV. 4'. Mirum Mero impudenter mulier ει facit meretrix: legerem vero. ita nec ravudenter facit matrona. Vimelius cohaereaui; si iaci uua est maritum. qui damuaretur, si delaunis isset cultum etc. uunc evadere, quum filium occiderit, nec impudeuter saeit mauoua, quae eum uecusat caedia. Iieei lex videatur hoc prohibere. P Pter pudorem sexus. Bunm. Palute La ιι ι ωνι Putiat L Leid. Pri MC. V s. Pr. 1m Vietor.

tustiori editione est: extranea Mol-ωμ villimia amosita. Scribendum: extranea Militate a Osua; remota

SEARCH

MENU NAVIGATION